FASIL 7. YENİLEN SEBZELER ve BAZI KÖK ve YUMRULAR

Transkript

1 FASIL 7 YENİLEN SEBZELER BAZI KÖK YUMRULAR 0701 Patates (taze ya soğutulmuş) Taze (1 Ocak tan 30 Haziran a kadar) Taze patatesler, açık renkleriyle (genellikle beyaz ya pembe) muhkem olmayan sıyırmak suretiyle kolaylıkla soyulabilen ince kabuklarıyla ayırt edilirler. Ayrıca hiçbir filizlenme belirtisi göstermezler Soğanlar, şalotlar, sarımsaklar, pırasalar diğer soğanımsı sebzeler (taze ya soğutulmuş) Soğanlar şalotlar ila Bu alt pozisyonlar soğan (Allium cepa) şallotların (Allium ascalonicum) tüm cinslerini kapsar Arpacık soğanı Bu alt pozisyon başka yere dikilmek için tohumdan yetiştirilmiş, bir yaşında soğan nülerini kapsar. Çapları genellikle 1 ila 2 cm.dir Sarımsaklar Bu alt pozisyon insanların yemesine elrişli tüm sarımsak (Allium sativum) cinslerini kapsar Pırasa diğer soğanımsı sebzeler Bu alt pozisyona, genel olarak yenilen pırasalar ( Allium porrum), Gal soğanı ya taş pırasa ( Allium fistulosum) Frenk soğanı (Allium schoenoprasum) dahildir Lahanalar, karnıbaharlar, alabaşlar, yaprak lahanalar benzeri yenilen brassicalar (taze ya soğutulmuş) Karnabaharlar başlı broccoli 0704 pozisyonuna ilişkin Armonize Sistem İzahnamesi, ilk paragraf (1) e bakınız Beyaz lahana kırmızı lahana Bu altpozisyon yuvarlak lahana ( Brassica oleracea L.var. capitata L.f.var. alba D.C. subvar. conica subvar. piramidalis), kırmızı lahana [Brassica oleracea L.var. capitata L.f. rubra (L.) Thell] dahil, beyaz lahanaları kapsar Diğerleri Bu alt pozisyona, Savoy lahanası ( Brassica olearacea L. var. bullata D.C. var. sabauda L.), Çin lahanası (örneğin, Brassica sinensis Brassica pekinensis), alabaş şalgam-köklü lahana ( Brassica oleracea var. gongylodes) filizlenmiş brokoli ya calabres [Brassica oleracea L. convar. Botrytis (L.) Alef var. italica Plenck] dahildir. Bununla birlikte, aşağıdakiler bu alt pozisyona dahil değildir; a) Brassica cinsinin yenilen kökleri; [0706 pozisyonunda yer alan şalgamlar 1214 pozisyonunda yer alan sarı şalgamlar ya İsç şalgamları (Brassica napus var. napobrassica)] b) 1214 pozisyonunda yer alan, kırmızı ya beyaz sakızkabağı sapı kıvırcık lahanası gibi hayvan yemi olan türden kıvırcık lahana (Brassica oleracea var. medullosa) sığır lahanası (Brassica oleracea var. viridis) 0706 Havuçlar, şalgamlar, kırmızı pancar, teke sakalı (salsifis), kök kerevizi, turplar benzeri yenilen kökler (taze ya soğutulmuş) Havuçlar şalgamlar Bu alt pozisyon sadece, insanların yemesine elrişli şalgam havuç (kırmızı ya pembe) çeşitlerini kapsar. Genelde beyaz ya açık sarı renkte olan, hayvanlara yem olarak rilen türden havuçlar şalgamlar ( Brassica campestris var.rapa) sarı şalgamlar ya İsç şalgamları ( Brassica napus var. napobrassica), alt pozisyonunda yer alır Diğerleri 1. Kırmızı pancar; (Beta vulgaris var. conditiva) 2. Teke sakalı (Trapogan porrifolius) scorzonera (Scorzonera hispanica) 1. Her çeşit turp: beyaz, siyah, pembe...vb.; (Raphanus sativus var. sativus niger especially) 2. Şalgam köklü maydanoz ( Petroselinum crispum var. tuberosum) köklü frenk maydanozu (Chaerophyllum bulbosum) 5. Yabani havuçlar; (Pastinaca sativa) 1

2 6. İnce uzun köksaplar şeklinde, sarımtrak beyaz renkte genelde, birkaç boğumlu serçe parmak büyüklüğünde Japon enginarları chonogi (Stachys affinis ya Stachys sieboldii) Bununla birlikte; Kudüs yerelması, tatlı patatesler, taro Hint yerelması gibi yüksek nişasta ya inulin muhtevalı yenilen kökler yumru kökler 0714 pozisyonunda yer alır Hıyarlar kornişonlar (taze ya soğutulmuş) Kornişonlar Bu alt pozisyonda yer alan kornişonlar, bir çeşit küçük hıyardır. (kilogram başına 85 ya daha fazla) 0708 Baklagiller (kabuklu ya kabuksuz) (taze ya soğutulmuş) Bezelye (Pisum sativum) Bu alt pozisyon hayvanlara yem olarak rilen türden bezelyeler dahil ( Pisum sativum var. arrse), Pisum sativum türünden tüm bezelyeleri kapsar. Bu alt pozisyon, alt pozisyonunda yer alan fasulyeler ya alt pozisyonunda yer alan Cicer cinsi nohutlar olan sığır nohutunu (siyah gözlü cinsi dahil) kapsamaz Diğer baklagiller Bu alt pozisyon, 0708 pozisyona ilişkin Armonize Sistem İzahnamesi, ilk paragraf (3), (4), (5) (6) nolu notlarında belirtilen ürünleri kapsar Diğer sebzeler (taze ya soğutulmuş) Kuşkonmazlar Bu alt pozisyon sadece, genç kuşkonmaz filizlerini ya mızraklarını kapsar (Asparagus officinalis) Yaprak kerevizleri (kök kerevizleri hariç) Bu alt pozisyon Apium graolens L., var. dulce (Mill.) Pers. (yivli, sırık ya kış yaprak kerevizi) Apium graolens var. secalinium Alef. (yaprak kerevizi) cinsi yaprak kerevizlerini kapsar Cüce kız mantarı (Chanterelles) Bu alt pozisyon sadece, genelde yumurta sarısı renginde olan, Cantharellus cibarius Fries Cantharellus friesii Quélet cinsi cüce kız mantarlarını girol leri (yumurta mantarı) kapsar. Yalancı cüce kız mantarı (Clitocybe aurantiaca) bereket boynuzu (craterellus cornucopicides) gibi, şarküteride bazen yer mantarlarının yerine kullanılan, yenilen benzeri türler pozisyonunda yer alır Kuzu mantarları Bu alt pozisyon, özellikle adi kuzu mantarları ya cep mantarları (Boletus edulis) ile Boletus cinsi kuzu ya boletus mantarlarını kapsar Capsicum ya Pimenta cinsi meyvalar ila Pozisyonuna ilişkin Armonize Sistem İzahnamesi, ilk paragraf (5) ya bakınız Salatalık sebzeler (marul (Lactuca sativa) hihdiba (Cichorium spp.) hariç) Bu alt pozisyon, bahçe marulu (Lactuca sativa), hindiba Frenk salatası (Cichorium spp ) haricindeki tüm salata yapmaya mahsus bitkileri kapsar. Aşağıdakiler bunlara dahildir; 1. Kuzu marulu 2. Kara hindiba çiçeği (Tarxacum officinale) Pazı yaban enginarı Bu alt pozisyon, aynı zamanda beyaz pancar, ıspanak pancarı, gümüş pancar ya yaprak pancar ( Beta vulgaris subvar.cicla ) kengel (Cynara cardunculus) olarak adlandırılan pazıları kapsar Zeytinler Yağları çıkarılmakla beraber yağlı madde muhtevası % 8 den fazla olan zeytinler bu alt pozisyonlarda sınıflandırılırlar Kebere Kebere, dikenli, yıllık çalıların açılmamış çiçek tomurcuklarıdır ( Capparis spinosa ) Diğerleri 1. Bamya ya kadın parmağı (Hibiscus esculentus) 2. Sakız kabağı, balkabağı helvacı kabağı ( örneğin; Cucurbita maxima Cucurbita pepo gibi (Cucurbita pepo L. Convar. Citrullinia Greb. Var. Styrica Cucurbita pepo L. Var. Oleifera Pietsch hariç ) 3. Rant 4. Kuzu kulağı ( Rumex acetosa ) 2

3 5. Kaz ayağı ( Oxalis crenata ) 6. Yabani şeker havucu ( Sium sisarum ) 7. Çeşitli türlerdeki tereler: bahçe teresi ( Lepidium sativum ), su teresi (Nasturtium officinale ), kış teresi ( Barbarea rna ) latin çiçeği ya Hint teresi ( Tropaeolum majus ) vb. 8. Semiz otu ( Portulaca oleracea ) 9. Maydanoz Frenk maydanozu ( alt pozisyonunda yer alan şalgam köklü maydanoz köklü Frenk maydanozu hariç ) 10. Tarhun ( Artemisia dracunculus ) kekik otu ( Satureja hortensis ya yaz kekik otu Satureja montana ya kış kekik otu ) 11. Kültür ya tatlı mercanköşk ( Origanum majorana ) 12. Muscari comosum cinsinin Liliaceae ailesinin soğanları ( yaygın adları lampasciolo yabani soğan lilas de terre tüylü sümbül ) Ayrıca, aşağıda belirtilenleri de dikkate alınmalıdır; (a) Yüksek oranda nişasta ya inilün içeren kök yumrular 0714 pozisyonunda yer almaktadır. (b) Bazı bitkiler insan tüketimine uygun olmasına rağmen bu alt pozisyon haricinde kalırlar: bu durum özellikle aşağıdakilere uygulanır: 1. kekik ( ila alt pozisyonları) 2. Defne yaprakları ( alt pozisyonu) 3. Yabani mercanköşk ya oregano ( Origanum vulgare), ada çayı (Salvia officcinalis), fesleğen ( Ocimum basilicum ), nane ( tüm türleri ), gürcin otu ( Verbena spp. ), sedef otu (Ruta graolens), çördük ( Hyssopus officinalis ) hodan ( Borago officinalis) (1211 pozisyonu ) 0711 Geçici olarak konser edilmiş fakat bu halleriyle derhal yenilmeye elrişli olmayan sebzeler (örneğin; kükürt dioksit gazı kullanılarak salamurada, kükürtlü su içinde ya diğer koruyucu eriyikler içinde) Zeytinler Bu alt pozisyonlar, normal olarak tuzlu suda salamura edilmiş, henüz acı tadını gidermek için bir işleme tabi tutulmamış zeytinleri kapsar.tuzlu suda uzun bir süre basitçe ıslatma ile yenilebilir hale gelen zeytinler bu alt pozisyonlar haricinde kalır alt pozisyonunda yer alır Hıyarlar kornişonlar Bu alt pozisyon, taşıma ya depolama esnasında geçici olarak korunmasını sağlamak üzere, basit bir şekilde geniş kaplar içindeki tuzlu suya konulmuş muhtemelen sirke ya asetik asit ila edilmiş bu halleri ile tüketime uygun olmayan hıyarlar kornişonları kapsar. Nihai kullanımdan önce, 20. fasılda sınıflandırılabilmesi için bu ürünler genellikle aşağıda belirtilen şekillerde işleme tabi tutulurlar ; - kısmi olarak tuzunun giderilmesini müteakiben çeşni rme işlemi (genellikle sirke esaslı aroma lar içeren sıvılarla ) - ürünün daha küçük kaplara (konser kutusu, şişe, cam kavanoz vb.) alınmasından sonra tuz sirkenin stabilize durumunu kuvtlendirmek amacıyla pastörize etme işlemi Bununla beraber, tuzlu suda konser edilmiş olsun olmasın, hıyarlar kornişonlar tamamen laktik fermantasyon işlemine tabi tutulduktan sonra 2005 pozisyonunda yer alırlar. Bu ürünlerin, etlerinin tüm yüzey kesitlerindeki cam gibi görüntü ile ( öeneğin; bazen saydam ) ayrımı yapılabilir Aguricus cinsi mantarlar Bu alt pozisyonda yer alan mantarlar, sirke ya asetik asit ila edilmiş kuvtli tuzlu su solüsyonlarında konser edilmiş olabilir Kebereler Bu alt pozisyonda yer alan kebereler genellikle tuzlu suda salamura edilerek fıçılarda saklanmaktadır Kurutulmuş sebzeler (bütün halde, kesilmiş, dilimlenmiş, kırılmış ya toz halinde, fakat başka şekilde hazırlanmamış) Sebze olarak kullanılmayan, ancak parfümeride, eczacılıkta, böcek mantar öldürücü ya benzeri amaçlarla kullanılan kurutulmuş haldeki maddeler bu pozisyon kapsamında yer almazlar ( 1211 pozisyonu) Domates Domates tozunun sınıflandırılması ile ilgili olarak ila alt pozisyonlarına ilişkin Açıklama Notlarına bakınız Diğerleri 3

4 Tıbbi amaçlarla kullanılan kara hindiba bitkisinin ( Taraxacum offcinale ) kurutulmuş yaprakları kökleri, kurutulmuş kuzu kulağı ( Rumex acetosa ) kurutulmuş Latin çiçeği ya Hint teresi (Tropaelolum majus ) bu alt pozisyon haricinde kalır ( alt pozisyonu ) Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış, tane kabukları çıkarılmış olsun olmasın) Ekim amacıyla hazırlanmış bu pozisyonda yer alan ürünler, bitkilerin yetiştirilmesine mahsus ürünler olup, genellikle paketleme usulleri ( örneğin kullanım amaçlarının belirtildiği etiketler taşıyan torbalarda ) yüksek fiyatları ile tanımlanabiliriler Bezelye (Pisum sativum) Alt pozisyonuna ilişkin Açıklama Notları gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır Nohut (garbanzos) Bu alt pozisyonda yer alan nohutlar, ister ekim yapmaya mahsus, insan tüketimine mahsus olsun, isterse hayvanları beslemeye mahsus olsun, Cicer cinsi ( esas olarak Cicer arietinum ) nohutlardır Vigna munga (L.) Hepper ya Vigna radiata (L.) Wilczek türü fasulyeler Alt pozisyonuna ilişkin İzahnameye bakınız Küçük kırmızı (Adzuki) fasulye (Phaseolus ya Vigna angularis) Adzuki fasulyesi daima kuru halde pazarlanmaktadır. Adzuki bitkisi olgunluğa erişmeden önce fasulye taneleri yeşil renktedir yüksek oranda su içermektedir. Bitki olgunluğa eriştiği zaman fasulye taneleri kırmızı renge döner kurumaya başlar Diğerleri Bu alt pozisyon Vigna türü fasülye olarak kabul edilecek olan horsegram ı (önceden Dolichos sinensiz spp, sesquipedalis olarak bilinen) kapsar. Dolichos unguiculata dolichos sinensis tabirleri artık Vigna türü fasülyelerin eş anlamlıları olarak kullanılmamaktadır. Dolayısı ile, horsegram ın doğru adlandırılması Vigna unguiculata (L.) Walp. Spp. Sesquipedalis şeklindedir Mercimekler Bu alt pozisyon, adi mercimeğin çok çeşitli cinslerini (Ervum lens ya Lens esculenta) fiğ mercimeği (lentil tch) ervil (Ervum ervilia) gibi Ervum ya Lens cinsinin mercimeklerini kapsar Diğerleri Bu alt pozisyon, alt pozisyonunda yer alan (Hindistan a mahsus bir çeşit nohut olan (Dolichos sinensis spp. Sesquipedalis)) horsegram hariç olmak üzere, lablab (Dolichos lablab) gibi böğrülce familyasından böğrülce, pidgeon bezelyesi (Cajanus cajan), jack fasulyesi (Canavalia ensiformis), kadife (lt) fasulyesi ( Mucuna utilis ) guar tohumları gibi dolichos cinsinin dolichos larını kapsar. Vicia fabia acı bakla ( Lupinus ) tohumları bu alt pozisyon haricinde kalmaktadır ( ya alt pozisyonları ) Manyok, ararot, salep, yer elması, tatlı patates yüksek oranda nişasta ya inülin içeren benzeri kök yumrular (taze, soğutulmuş, dondurulmuş ya kurutulmuş) (dilimlere ayrılmış ya pellet şeklinde olsun olmasın), sagu özü Pellet şeklinde ifadesi bu Bölümün 1 nolu Notunda tanımlanmıştır Manyok İki ana türü olan manyokun ( Manihot utilisssima Manihot aipi ) yumru şeklindeki kökleri; kökler tekerlek parmakları şeklindedir; hasat vaktinde ağırlıkları 500 gramdan 3 kilograma kadar değişebilir 2. Manyok köklerinin parçalarının ya bu köklerin unları ya ezmelerinin aglomere edilmesinden elde edilen pelletler ( 0714 pozisyonuna ilişkin Armonize Sistem İzahnamesi, ikinci paragrafa bakınız) Tatlı patates Tatlı patates, yumru halinde olup, yumruların et kısımları türlerine göre değişen beyaz, sarı ya kırmızı renklerde ot cinsinden tırmanıcı bitkilerden (Ipomea batatas ) gelmektedir Ararot salep kökleri yüksek oranda nişasta ya inülin içeren benzeri kök yumrular Menşelerine bağlı olarak çeşitli sebze türlerine ait olan ararot kökleri; ararrot ( Maranta arundinacea ), Hint ararotu ( Maranta indica ), tacca (Tacca pinnatifida ), Queensland ararotu ( Canna edulis) 4

5 2. Orchis cinsinin farklı bitki türlerinden elde edilen salep kökleri 3. Yıldız çiçeği (dalya ) cansız kökleri çiçeklerin diğer cansız yumru kökleri 4. Kulkasların ya dasheenlerin ( Colocasia esculenta ya Culocasia antiquorum) rizomları ( yer altı gödesi ) 5. Çeşitli türlerdeki Hint yer elması ( Dioscorea batatas, D. Trifida, D.alata, D. Bulfibera, vb. ) Diğerleri Bu alt pozisyon, yer elmasının çeşitli türlerini (örneğin; Helianthus tuberosus, Helianthus strumosus Helianthusdecapetalus) geniş çeşitlilikteki türlerin (Metroxylon, Rumphii, Raphia ruffia, Arenga vb.) bazı palmiyelerinin gövdelerinden elde edilen sagu olarak isimlendirilen nişastalı özlerini kapsar. 5