TURKISH JOURNAL OF PHYSICAL MEDICINE AND REHABILITATION

Transkript

1 ISSN E-ISSN TURKISH JOURNAL OF PHYSICAL MEDICINE AND REHABILITATION Editörler / Editors Deniz Evcik Birkan Sonel Tur Konuk Editör Guest Editor Belgin Erhan Editör Yardımcıları Associate Editors Ayşe Nur Bardak Sibel Eyigör Duygu Geler Külcü Nurettin Taştekin Derlemeler / Reviews ASIA Değerlendirmesi-Tarihçe Rıdvan Alaca; Ankara, Türkiye ASIA Tanımlar Belgin Erhan; İstanbul, Türkiye ASIA Duyu Muayenesi Ebru Yılmaz Yalçınkaya; İstanbul, Türkiye ASIA Anorektal Muayene Evrim Coşkun Çelik; İstanbul, Türkiye ASIA Üst Ekstremite Motor Değerlendirme Erhan ve Gündüz; İstanbul, Türkiye ASIA Değerlendirmesi Alt Ekstremite Motor Değerlendirme ASIA ASSESSMENT-HISTORY ASIA DEFINITIONS ASIA SENSORY EXAMINATION ASIA ANORECTAL EXAMINATION ASIA UPPER EXTREMITY MOTOR EXAMINATION Gündüz ve Erhan; İstanbul, Türkiye UPDATED ASIA LOWER EXTREMITY MOTOR EXAMINATION ASIA Bozukluk Skalası Berrin Gündüz; İstanbul, Türkiye ASIA IMPAIRMENT SCALE Robot ve Omurilik Yaralanması Berna Çelik; İstanbul, Türkiye ROBOTICS FOR SPINAL CORD INJURY Omurilik Yaralanması Robot Yardımlı Yürüme Eğitimi Sibel Özbudak Demir; Ankara, Türkiye ROBOTIC GAIT TRAINING FOR SPINAL CORD INJURY NİSAN ÖZEL SAYI APRIL SUPPLEMENT CİLT VOLUME 61

2 Kurucular / Founders Osman Cevdet Çubukçu Derviş Manizade Aziz Sevüktekin Akif Şakir Şakar Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü / Owner and Responsible Manager Ayşegül Ketenci İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Rehabilitation, İstanbul University İstanbul Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Editörler / Editors Deniz Evcik Ankara Güven Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye Rehabilitation, Ankara Güven Hospital, Ankara, Turkey Birkan Sonel Tur Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Rehabilitation, Ankara University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey Editör Yardımcıları / Associate Editors Ayşe Nur Bardak İstanbul Fizik Tedavi Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye İstanbul Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, İstanbul, Turkey Sibel Eyigör Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Rehabilitation, Ege University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey Duygu Geler Külcü Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, İstanbul, Türkiye Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation, Haydarpaşa Numune Education and Research Hospital, İstanbul, Turkey Nurettin Taştekin Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye Rehabilitation, Trakya University Faculty of Medicine, Edirne, Turkey Yazışma Adresi Correspondence Address Barbaros Bulvarı, Aktaş Hanı No:85/3 Beşiktaş-İstanbul Tel.: Faks: ftrdergisi@gmail.com İstatistik Editörleri / Statistical Editors Ahmet Dirican İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Department of Biostatistics and Medical Informatics, İstanbul University İstanbul Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Nurhan İnce İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Department of Public Health, İstanbul University İstanbul Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Halim İşsever İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Department of Public Health, İstanbul University İstanbul Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Elif Çiğdem Kaspar Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Anabilim Dalı, Tıp Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Department of Biostatistics and Medical Informatics, Department of Medical Education, Yeditepe University Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Kenan Köse Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Department of Biostatistics, Ankara University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey Timur Köse Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Department of Biostatistics and Medical Informatics, Ege University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey Selcen Yüksel Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Department of Biostatistics and Medical Informatics, Yıldırım Beyazıt University Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Yayıncı/Publisher İbrahim KARA Yayın Yönetmeni/Publication Director Ali ŞAHİN Yayın Yönetmeni Yardımcısı/Deputy Publication Director Gökhan ÇİMEN Yayın Koordinatörleri/Publication Coordinators Esra GÖRGÜLÜ Ebru MUTLU Betül ÇİMEN Saniye İNGİN Nihan GÜLTAN İrem Naz GÜVEL Dilşad GÜNEY Mali İşler Koordinatörü/Finance Coordinator Veysel KARA Proje Koordinatörleri/Project Coordinators Hakan ERTEN Zeynep YAKIŞIRER Grafik Departmanı/Graphics Department Ünal ÖZER Neslihan YAMAN Merve KURT İletişim/Contact Address/Adres: Büyükdere Cad. No: 105/ Mecidiyeköy, Şişli-İstanbul Phone/Telefon: Fax/Faks: /E-posta: info@avesyayincilik.com Yayın Türü Yerel Süreli Basım Tarihi Nisan 2015 Baskı ADA Ofset Matbaacılık Tic. Ltd. Şti., Litros Yolu 2. Matbaacılar S. E Blok No: (ZE2) 1. Kat Topkapı, İstanbul Tel : A-I

3 Uluslararası Bilimsel Danışma Kurulu / International Scientific Advisory Board Helena Burger Jorge Lains Rehabilitasyon Üniversitesi Enstitüsü, Rovisco Ebeveynler Tıbbi Rehabilitasyon Ljubljana, Slovenya Merkezi, Tocha, Portekiz University Rehabilitation Institute, Ljubljana, Centro de Medicina de Reabilitação da Slovenia Região Centro, Rovisco Pais, Tocha, Portugal Carl Chen Mark A. Lissens Chang Gung Memorial Üniversitesi, Fiziksel Tıp Ghent Üniversite Hastanesi, Fiziksel Tıp ve ve Rehabilitasyon Bölümü, Taipei, Tayvan Rehabilitasyon Bölümü, Ghent, Belçika Rehabilitation, Chang Gung Memorial Rehabilitation, University Hospital Ghent, Hospital, Taipei, Taiwan Belgium Alessandro Giustini Chang-II Park Ospedale Sanpancrazio Santostefano Konyang Üniversitesi, Fiziksel Tıp Bölümü, Rehabilitasyon Grubu, Rehabilitasyon Daejeon, Kore Ünitesi, Arco, Trento, İtalya Department of Rehabilitation Medicine, Rehabilitation Unit, Ospedale Sanpancrazio Konyang University, Daejeon, Korea Santostefano Rehabilitation Group, Arco, Trento, Italy Ulusal Bilimsel Danışma Kurulu / National Scientific Advisory Board Elif Akalın Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Rehabilitation, Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey Ülkü Zeynep Akarırmak İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Rehabilitation, İstanbul University Cerrahpaşa Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Kenan Akgün İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Rehabilitation, İstanbul University Cerrahpaşa Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Resa Aydın İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Rehabilitation, İstanbul University İstanbul Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey Müfit Akyüz Ankara Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey Tansu Arasıl Özel Pınar Fizik Tedavi Merkezi, Ankara, Türkiye Private Pınar Physical Therapy Center, Ankara, Turkey Hatice Bodur Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye Ankara Numune Education and Research Hospital, Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara, Turkey Mustafa Çalış Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye Rehabilitation, Erciyes University Faculty of Medicine, Kayseri, Turkey Haydar Gök Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey Berrin Gündüz İstanbul Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye İstanbul Physical Medicine and Rehabilitation Education and Research Hospital, İstanbul, Turkey Jale İrdesel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye Rehabilitation, Uludag University Faculty of Medicine, Bursa, Turkey Tunç Alp Kalyon Romatem, İstanbul, Türkiye Romatem, İstanbul, Turkey Yeşim Kirazlı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Rehabilitation, Ege University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey A-II Simon F.T. Tang Chang Gung Üniversitesi Chang Gung Memorial Hastanesi, Rehabilitasyon Bölümü, Taipei, Tayvan Department of Rehabilitation Medicine, Chang Gung University, Chang Gung Memorial Hospital, Taipei, Taiwan Mark A. Young Maryland Rehabilitasyon Merkezi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü, Baltimore, MD, ABD Rehabilitation, Maryland Rehabilitation Center, Baltimore, MD, USA Banu Kuran Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye Şişli Etfal Education and Research Hospital, İstanbul, Turkey Ayşe Küçükdeveci Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Rehabilitation, Ankara University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey Demet Ofluoğlu Başkent Üniversitesi İstanbul Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü, İstanbul, Türkiye Rehabilitation of Başkent University, İstanbul, Turkey Arzu On Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Rehabilitation, Ege University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey N. Kutay Ordu Gökkaya Ankara Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Education and Research Hospital, Ankara, Turkey Sumru Özel Ankara Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Education and Research Hospital, Ankara, Turkey

4 Nurdan Paker İstanbul Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye İstanbul Physical Medicine and Rehabilitation Education and Research Hospital, İstanbul, Turkey Özlen Peker Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Rehabilitation, Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey Konçuy Sivrioğlu Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye Rehabilitation, Uludag University Faculty of Medicine, Bursa, Turkey Ayşen Akıncı Tan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Rehabilitation, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey Berna Tander Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Rehabilitation, Ondokuz Mayis University Faculty of Medicine, Samsun, Turkey Hakan Tuna Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye Rehabilitation, Trakya University Faculty of Medicine, Edirne, Turkey Hatice Uğurlu Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Rehabilitation, Necmettin Erbakakan University Faculty of Medicine, Konya, Turkey Halil Ünalan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye Rehabilitation, İstanbul University Faculty of İstanbul Medicine, İstanbul, Turkey Güneş Yavuzer Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, İstanbul, Türkiye Halic University Institute of Health Sciences, İstanbul, Turkey Her hakkı saklıdır. Bu dergide yer alan yazı yazı, makale, fotograf, ve illüstrasyonların elektronik ortamlarda dahil olmak üzere kullanma ve çoğaltılma hakları Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği ne aittir. Yazılı ön izin olmaksızın materyallerin tamamının ya da bir bölümünün çoğaltılması yasaktır. Dergi Basın Meslek İlkeleri ne uymaktadır. All rights are reserved. Rights to the use and reproduction, including in the electronic media, of all communications, papers, photographs and illustrations appearing in thes journal belong to the Turkish Journal of Physical medicine and Rehabilitation, Reproduction without prior written permission of part or all of and material is forbidden. The journal compiles with the Professional Principles of the Press. Bu dergide kullanılan kağıt ISO 9706: 1994 standardına uygundur (Requirements for Permanence). National Lubrary of Medicine biyomedikal yayınlarda asitsiz kağıt (acid-free paper/alkalin kağıt) kullanılmasını önermektedir. The paper used to prints this journal conforms to ISO 9706: 1994 standart (Requirements for Permanence). The National Library of medicine suggests that biomedical publications be printed on acid-free paper (alkaline paper). Dergide yayınlanan makalelerin, dergi standartlarına uygunluğunun kontrolü, dizimi, ingilizce makale ve özetlerin, kaynakların kontrolü, düzeltilmesi, kaynaklara link verilmesi, derginin yayına hazır hale getirilmesi ve baskısı AVES tarafından gerçekleştirilmiştir. Reviewing the articles conformity to the publishing standards of the journal, typesetting, reviewing and editing the manuscripts and abstracts in English, cerating links to source data, and publishing process are realized by AVES. A-III

5 AMAÇ VE KAPSAM Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi (TFTRD), Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği nin fiziksel tıp, romatoloji ve rehabilitasyon alanlarında hazırlanmış yazıları yayınlayan bağımsız, önyargısız, açık erişimli ve çift-kör hakemlik ilkeleri çerçevesinde yayın yapan süreli yayın organıdır. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir. TFTRD Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 4 sayı yayınlanmaktadır. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi nin hedefi uluslararası düzeyde, nitelikli, fiziksel tıp ve rehabilitasyon konusunda orijinal araştırmaları yayınlamaktır. Bununla birlikte eğitim ile ilgili temel yenilikleri kapsayan derlemeler, kısa yazılar, olgu sunumları, orijinal görüntüler ve fiziksel tıp, romatoloji ve rehabilitasyon kesimlerinin konular hakkındaki deneyimlerini ve eleştirilerini içeren mektuplar ile sosyal fiziksel tıp ve rehabilitasyon konulu yazılar da yayınlar. Fizik tedavi, romatoloji ve rehabilitasyon alanında çalışan hekimler ve bu konulara ilgi duyan diğer tüm sağlık profesyonelleri derginin hedef kitlesini oluşturmaktadır. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi; Science Citation Index Expanded, EMBASE, Scopus, CINAHL, Gale/Cengage Learning, EBSCO, Index Copernicus, DOAJ, TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin ve Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir. Dergi editöryel işleyişi, International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE), World Association of Medical Editors (WAME), Council of Science Editors (CSE), European Association of Science Editors (EASE) ve Committee on Publication Ethics (COPE) rehberlerine uygun olarak şekillendirilmiştir. Dergide yayınlanacak olan yazılar web sayfası üzerinden gönderilmelidir. Yazım kuralları, teknik bilgiler ve diğer gerekli formlara bu sayfadan erişilebilir. Gönderilen yazılardaki tüm içerikler yazarların sorumluluğundadır. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi nin mali giderleri Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği tarafından karşılanmaktadır. Derginin web sayfasına reklam verilebilecek olup bu konuyla ilgili başvurular derneğe yapılmalıdır. Derginin isim hakkı ve yayınlanan tüm içeriklerin ulusal ve uluslararası telif hakları Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği ne aittir. Bilimsel eserlerde kaynak göstermek dışında herhangi bir elektronik veya fiziksel ortamda tekrar kullanımı, elektronik gönderim, basım, dağıtım ve benzeri yöntemlerle çoğaltımı için Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği nden izin alınmalıdır. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi, derneğe üye olan fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlarına, akademisyenlerine ve ilgili öğretim elemenlarına ücretsiz olarak dağıtılmaktadır. Derginin tüm sayılarına www. ftrdergisi.com adresinden, ios ve Android sistemli telefonlardan ücretsiz, tam metin ulaşılabilir. Editörler: Prof. Dr. Deniz EVCİK, Prof. Dr. Birkan SONEL TUR Adres: Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği Barbaros Bulvarı Aktaş İşhanı No: 85 Kat: 3 Daire: 3 Beşiktaş, İstanbul Telefon: Faks: E-posta: ftrdergisi@gmail.com Web Sayfası: Yayıncı: AVES - İbrahim KARA Adres: Büyükdere Cad. 105/ Mecidiyeköy, Şişli, İstanbul Tel: Faks: E-posta: info@avesyayincilik.com Web sayfası: A-IV

6 AIMS AND SCOPE The Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation (TJPMR) is the official open access publication organ of the Turkish Society of Physical Medicine and Rehabilitation that covers subjects on physical medicine, rheumatology and rehabilitation. The journal is an international open access periodical and publishes in accordance with independent, unbiased, double blind peer review principles. The Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation s publication languages are both Turkish and English. TJPMR is a quarterly periodical which is published on March, June, September and December. The aim of The Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation (TJPMR) is to publish high quality original articles on physical medicine and rehabilitation at the international level. Additionally, reviews on basic innovations in education, short notes, case reports, original visual materials, letters from specialists in physical medicine, rheumatology and rehabilitation covering their experience and comments, as well as papers on the social aspects of physical medicine and rehabilitation, are released. The target audience of the journal includes physicians working in the fields of physical medicine, rheumatology and rehabilitation and all other health professionals who are interested in these topics. The Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation is indexed by Science Citation Index Expanded, EMBASE, Scopus, CINAHL, Gale/Cengage Learning, EBSCO, Index Copernicus, DOAJ, TÜBİTAK ULAKBİM TR Index and Türkiye Citation Index. The editorial processes of the journal are shaped in accordance with the guidelines of the international organizations such as the International Council of Medical Journal Editors (ICMJE), the World Association of Medical Editors (WAME), the Council of Science Editors (CSE), the Committee on Publication Ethics (COPE) and the European Association of Science Editors (EASE). All manuscripts should be submitted through the journal s web page at Instructions for authors, technical information, and other necessary forms can be accessed over this web page. Authors are responsible for all content of the manuscripts. All expenses of the journal are covered by the Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation. Advertisements are welcomed for publication on the web page and all applications in this respect should be made to the owner society. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation owns the royalty and national and international copyright of all content published in the journal. Other than providing reference to scientific material, permission should be obtained from Turkish Society of Physical Medicine and Rehabilitation for electronic submission, printing, distribution, any kind of reproduction and reutilization of the materials in electronic format or as printed media. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation is distributed free of charge among physical medicine and rehabilitation specialists, academicians and education personnel who are also members of the owner society. Archive of the journal is available online at free of charge and accessible using ios and Android OS devices. Editors: Prof. Dr. Deniz EVCİK, Prof. Dr. Birkan SONEL TUR Address: Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği Barbaros Bulvarı Aktaş İşhanı No: 85 Kat: 3 Daire: 3 Beşiktaş, İstanbul, Turkey Phone: Fax: ftrdergisi@gmail.com Web page: Publisher: AVES - İbrahim KARA Address: Büyükdere Cad. 105/ Mecidiyeköy, Şişli, İstanbul, Turkey Phone: Fax: info@avesyayincilik.com Web page: A-V

7 YAZARLARA BİLGİ Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi (TFTRD), Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği nin fiziksel tıp, romatoloji ve rehabilitasyon alanlarında hazırlanmış yazıları yayınlayan bağımsız, önyargısız ve çift-kör hakemlik ilkeleri çerçevesinde yayın yapan süreli yayın organıdır. TFTRD orijinal makalelerin dışında derleme yazıları, olgu sunumları, editöre mektuplar, bilimsel mektuplar, eğitim yazıları, literatür özetleri ve kongre/toplantı duyurularını da yayınlar. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi nin yayın dili Türkçe ve İngilizce dir. Yazılar hazırlanırken Türk Dil Kurumu nun Türkçe Sözlüğü ve Yazım Kılavuzu temel alınmalıdır. Türkiye dışındaki ülkelerden yazı gönderen yazarlar için Başlık, Özet, Anahtar kelimeler ve yazıyla ilgili diğer bazı temel bölümlerin Türkçe olarak gönderilmesi zorunlu değildir. Bu bölümler için Türkçe çeviri hizmetleri, yazarlar tarafından gönderilen özgün İngilizce metinler dikkate alınarak dergi editörlüğü tarafından sağlanacaktır. Yazı kabulü adresi üzerinden elektronik ortamda yapılmaktadır. Online makale gönderim ve değerlendirme sistemi dışından dergiye iletilen yazılar değerlendirmeye alınmayacaktır. Gönderilen yazıların daha önce başka bir elektronik ya da basılı mecrada sunulmamış ya da yayınlanmamış olması gerekir. Daha önce başka bir dergiye gönderilen ancak yayına kabul edilmeyen yazılar hakkında yayın kuruluna yazının gönderim aşamasında bilgi verilmelidir. Bu yazıların eski hakem raporlarının tarafımıza iletilmesi değerlendirme süresinin hızlanmasını sağlayacaktır. Toplantılarda sunulan yazılar için, organizasyonun tam adı, tarihi, şehri ve ülkesi belirtilmelidir. Yazıların yayınlanmak üzere kabul edilmesi için öncelikli koşullar; özgün olması, bilimsel düzeyinin yüksek olması ve atıf alma olasılığının bulunmasıdır. Yayınlanan yazılardaki kullanılan kaynakların, görüşlerin, bulguların ve sonuçların sorumluluğu yazar veya yazarlarına aittir. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği, Editörler ve derginin yayıncısı olan AVES yayınlanan yazıların içeriği ile ilgili herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir. Yazarlar, yazının değerlendirmesinden başlayarak, ulusal ve uluslararası yasalar çerçevesindeki her türlü telif haklarını dergiye devrederler. Bunun için tüm yazarlar tarafından imzalanan Yayın Hakkı Devir Formu yazının sisteme yüklenmesi aşamasında yapılmalı ve dernek merkezine ayrıca gönderilmelidir. Yazılarda kullanılan metin, tablo, şekil, resim ve her türlü içeriğin ulusal ve uluslararası telif haklarına konu olabilecek mali ve hukuki sorumluluğu yazarlara aittir. Yazarlık haklarına riayet etmek, hayalet ve lütuf yazarlığa imkan tanımamak için Yazar Katkı Formu sorumlu yazar tarafından doldurulmalıdır ve makale yükleme aşamasında sisteme bu form da yüklenmelidir. Araştırmalara yapılan her türlü yardım ve diğer desteklerin alındığı kişi ve kuruluşlar beyan edilmeli ve çıkar çatışmasıyla ilgili durumları açıklamak amacıyla ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışmaları Bildirim Formu doldurulmalıdır. Yazıların formatı dergi kurallarına ve International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) tarafından hazırlanan ICMJE-Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing and Publication of Scholarly Work in Medical Journals (updated in December kurallarına göre düzenlenmeli, sunumu ise uluslararası kılavuzlara uygun olmalıdır. Randomize çalışmalar CONSORT, gözlemsel çalışmalar STROBE, tanısal değerli çalışmalar STARD, sistematik derleme ve meta-analizler PRISMA, hayvan deneyli çalışmalar ARRIVE ve randomize olmayan davranış ve halk sağlığıyla ilgili çalışmalar TREND kılavuzlarına uyumlu olmalıdır. Deneysel ve klinik çalışmalar, ilaç araştırmaları ve bazı olgu sunumları için WMA Declaration of Helsinki-Ethical Principles for Medical Research Involving Human Subjects ve Guide for the Care and Use of Laboratory Animals çerçevesinde hazırlanmış etik komisyon raporu gerekmektedir. Gerekli görülmesi halinde etik komisyon raporu veya eşdeğeri olan resmi bir yazı da yazarlardan talep edilebilir. Deneysel çalışmaların sonuçlarını bildiren yazılarda, çalışmanın yapıldığı kişilere uygulanan prosedürlerin niteliği tümüyle açıklandıktan sonra, onaylarının alındığına ilişkin bir açıklamaya metin içinde yer verilmelidir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda ağrı, acı ve rahatsızlık verilmemesi için yapılanlar açık bir şekilde belirtilmelidir. Hasta onamları, etik kurulun adı, onay belgesinin numarası ve tarihi, özette ve tam metin dosyasında yer alan Gereç ve Yöntemler başlığı altına yazılmalıdır. Yayınlanmak üzere değerlendirilmesi amacıyla Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi ne gönderilen yazıların ön değerlendirmeleri dergi yayın kurulu tarafından yürütülür. İntihal, kopya ve duplicate yayın denetimleri de bu aşamada yapılır. Bu türden etik sorunların tespiti halinde Committee on Publication Ethics (COPE) kılavuzları çerçevesinde işlem yapılacaktır. Ön değerlendirme sürecinden geçen inceleme için çift-kör yöntemle en az 3 hakeme gönderilir. Hakemler, yazının konusuyla ilgili uluslararası literatürde yayınları ve atıfları olan bağımsız uzmanlar arasından seçilmektedir. Araştırmalar, sistematik derlemeler ve meta-analiz yazıları ayrıca istatistik kontrolünden geçirilmektedir. Yazarlar, metinde büyük bir değişiklik yapılmaması şartıyla, Editörler tarafından gerekli görülen düzeltmelerin yapılmasını kabul ederler. Hastalar mahremiyet hakkına sahiptirler. Belirleyici bilgiler, hasta isimleri ve fotoğraflar, bilimsel olarak gerekli olmayan durumlarda ve hasta (ebeveyn veya koruyucu) tarafından yayınlanmasına yazılı olarak bilgilendirilmiş bir onay verilmediği sürece yayınlanmamalıdır. Bu amaçla, bilgilendirilmiş onay, hastanın yayınlanacak belirli bir taslağı görmesini gerektirir. Eğer gerekli değilse hastanın belirleyici detayları yayınlanmayabilir. Tam bir gizliliği yakalamak oldukça zordur ancak eğer bir şüphe varsa, bilgilendirilmiş onay alınmalıdır. Yazılar basıma kabul edildikten sonra yazar listesine ekleme, çıkarma veya isim sırasında değişiklik yapılamaz. Yazı dosyaları Microsoft Office Word programı kullanarak hazırlanmalı ve türlerine göre aşağıdaki yapıda düzenlenmelidir. Özgün Araştırma: Özet sayfası, Türkçe ve İngilizce dillerinde, Amaç, Gereç ve Yöntemler, Bulgular, Sonuç alt başlıklarını içerecek şekilde, 250 kelimeden uzun olmamalıdır. Anahtar sözcükler, National Library of Medicine (NLM) tarafından hazırlanan Medical Subject Headings (MeSH) terimleri arasından şeçilmeli, en az 3 en fazla 6 adet ile sınırlandırılmalı, Türkçe ve İngilizce olarak özetin hemen altına yazılmalıdır. Ana metin; Giriş, Gereç ve Yöntemler, Bulgular, Tartışma, Sonuç alt başlıklarını içermeli, 5000 kelime ile sınırlı tutulmalıdır. Kaynak listesi ve Tablolara ana dosyanın sonunda yer verilmeli, Şekil ve Resimler JPEG veya TIFF formatında sisteme yüklenmelidir. Kaynakların 50 adet ile sınırlı olması kabul edilebilirlik açısından genellikle yeterlidir. İstatistiksel analiz, tıbbi dergilerdeki istatistik verilerini bildirme kurallarına göre yapılmalıdır (Altman DG, Gore SM, Gardner MJ, Pocock SJ. Statistical guidelines for contributors to medical journals. Br Med J 1983: 7; ). İstatistiksel analizin sunumu Gereç ve Yöntemler bölümü içerisinde ayrı bir alt başlık altında yapılmalı ve kullanılan yazılım kesinlikle tanımlanmalıdır. Sürekli değişkenlerin karşılaştırılmasında parametrik testler kullanıldığı zaman, verilerin ortalama±standart sapmalarıyla bildirilmesi gerekir. Parametrik olmayan testler için de Medyan (Minimum-Maksimum) veya Medyan (25. ve 75. persantil) değerleri olarak bildirilmesi gerekir. İleri ve karmaşık istatistiksel analizlerde, göreceli risk (RR-Relative Risk), olasılık (OR-Odds Ratio) ve tehlike (HR-Hazard Ratio) oranları, güven aralıkları (Confidence Intervals) ve p değerleri ile desteklenmelidir. Editöryel Yorum: Dergide yayınlanan bir araştırmanın, o konunun bir uzmanı olan veya üst düzeyde değerlendirme yapan hakemi tarafından kısaca yorumlandığı yazılardır. Yazarları, dergi tarafından seçilip davet edilir. Özet, Anahtar kelimeler, Tablo, Şekil, Resim ve diğer görseller kullanılmaz. Tam metin, alt başlıksız, en fazla 1500 sözcük, kaynaklar ise 15 adet ile sınırlandırılmıştır. Derleme: Yazının konusunda birikimi olan ve bu birikimleri uluslararası literatüre yayın ve atıf sayısı olarak yansımış uzmanlar tarafından hazırlanmış yazılar değerlendirmeye alınır. Yazarlar, dergi tarafından davet edilir. Bir bilgi ya da konunun klinikte kullanılması için vardığı son düzeyi anlatan, tartışan, değerlendiren ve gelecekte yapılacak olan çalışmalara yön veren bir formatta hazırlanmalıdır. Özet Türkçe ve İngilizce dillerinde, alt başlıklara ayrılmamış olarak en fazla 250 kelime olacak şekilde yazılır. Anahtar kelimeler National Library of Medicine (NLM) tarafından A-VI

8 hazırlanan Medical Subject Headings (MeSH) terimleri arasından şeçilmeli ve en az 3, en fazla 6 adet ile sınırlandırılmalıdır. Ana metin, en fazla 5000 kelimeden oluşmalı, kaynaklar ise 100 adet ile sınırlandırılmalıdır. Derleme yazılarında yer alan görsellerin özgünlükleri yazarlar tarafından dergiye gönderilecek olan ek bir mektup ile teyit edilmelidir. Yayınlanmış bir kaynaktan alınarak yeniden kullanılacak olan görsellerin özgün versiyonlarının basılı veya elektronik kopyasına uygun atıflar yapılmalı ve telif hakkı sahibinden (yayıncı, dergi veya yazarlar) alınan izin dergiye gönderilmelidir. Olgu Sunumu: Olgu sunumu türünde yazılar için sınırlı sayıda yer ayrılmakta ve sadece ender görülen, tanı ve tedavide güçlük gösteren hastalıklarla ilgili olan, yeni bir yöntem öneren, kitaplarda yer verilmeyen bilgileri yansıtan, ilgi çekici ve öğretici özelliği olan olgular yayına kabul edilmektedir. Özet alt başlıklara ayrılmamalı ve 150 kelimeyi geçmemelidir. Anahtar kelimeler National Library of Medicine (NLM) tarafından hazırlanan Medical Subject Headings (MeSH) terimleri arasından şeçilmeli ve en az 3, en fazla 6 adet ile sınırlandırılmalıdır. Ana metin; Giriş, Olgu ve Tartışma alt başlıklarını içermeli, Kaynaklar ve Tablolar ana dosyada sunulmalı, Şekiller ve Resimler JPEG veya TIFF formatında sisteme yüklenmelidir. Olgu sunumu türündeki yazıların ana metinleri 1500 kelimeden uzun olmamalı, kaynaklar en fazla 20 adet ile sınırlandırılmalıdır. Hasta onamının alındığına dair bilginin Olgu Sunumu başlığı altında yazılması gerekmektedir. Editöre Mektup: Dergide daha önce yayınlanan bir yazının önemini, gözden kaçan bir ayrıntısını ya da eksik kısımlarını tartışan yazı türüdür. Ayrıca derginin kapsamına giren alanlarda okurların ilgisini çekebilecek konular ve özellikle eğitici olgular hakkında da Editöre Mektup formatında yazılar yayınlanabilir. Okuyucular da yayınlanan yazılar hakkında yorum içeren Editöre Mektup formatında yazılarını sunabilirler. Özet, Anahtar kelime, Tablo, Şekil, Resim ve diğer görseller kullanılmaz. Tam metin; alt başlıksız en fazla 500 sözcük, kaynaklar ise 5 adet olarak sınırlandırılmıştır Hakkında mektup yazılan yayına ait cilt, yıl, sayı, sayfa numaraları, yazı başlığı ve yazarların adları açık bir şekilde belirtilmeli, kaynak listesinde yazılmalı ve metin içinde atıfta bulunulmalıdır. Bilimsel Mektuplar: Bu tip yazılar klinik açıdan önemli veri ve buluşları duyurmayı amaçlayan ön bildirilerdir. Metnin bölümleri yoktur; maksimum 1000 kelime, bir adet tablo veya şekil ve en fazla 10 kaynaktan oluşur. Mektuplar Editörler Kurulu nun kararı ile yayınlanır. Yazarlar mektuplarını göndermeden önce TFTR Dergisi Editörler Ofisi ( ftr@journalagent. com) ile temasa geçmelidir. Özel Kurallar Çift-kör hakem değerlendirmesinin yapılabilmesi için dergiye gönderilen yazı dosyaları ve görseller kör olmalı, bir kurum veya kişiyi işaret edecek bilgileri içermemelidir. Tüm tablo, şekil, grafik ve diğer görseller ana metnin içinde geçiş sıralarına uygun şekilde, ardışık olarak numaralandırılmalı, hasta, doktor ve kurum adları görülmeyecek şekilde hazırlanmalıdır. Tablolar Microsoft Office Word dosyası içinde Tablo Ekle komutu kullanılarak hazırlanmalı ve ana metin içinde kaynak listesinin sonrasında sunulmalıdır. Tablolar JPEG, TIFF veya diğer görsel formatlarda gönderilmemelidir. Mikroskopik şekillerde açıklayıcı bilgilere ek olarak, büyütme oranı ve kullanılan boyama tekniği de belirtilmelidir. Görseller sisteme minimum 300DPI çözünürlükte yüklenmelidir. Grafiklerde kullanılan çizgiler yayın hazırlığı aşamasında yeniden boyutlandırma sırasında meydana gelecek bozulmaları engellemek amacıyla yeterli kalınlıkta olmalıdır. Tablo genişlikleri 9 veya 18 cm olmalıdır. Çizimlerin profesyonellerce yapılması daha uygundur. Gri renkler kullanılmamalıdır. Tablolarda kullanılan kısaltmalar tablo altlarında tanımlanmalıdır. Tablo ve şekil başlıklarında ve tablonun yazı içinde anılmasında Roma rakamları kullanılmamalıdır. Metin, tablo ve şekillerde kullanılan ondalık sayılar, Türkçe bölümlerde virgül ile İngilizce bölümlerde ise nokta ile ayrılmalıdır. Özellikle tablolar, metni açıklayıcı ve kolay anlaşılır hale getirecek biçimde hazırlanmalı ve metnin tekrarı niteliğinde olmamalıdır. Farmasötik ürünler jenerik adlarıyla yazılmalı, yazılım, tıbbi malzeme ve aygıt isimlerinde marka ve firma adı ile, şehir ve ülke bilgisi ana metin içerisinde sağlanmalıdır. Kaynaklar Kaynaklar metin içindeki geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. Yalnızca yayınlanmış ya da yayınlanmak üzere kabul edilmiş ve güncel çalışmalar kullanılmalıdır. Ulaşılması mümkün olmayan ve veritabanlarında indekslenmeyen kaynaklar kullanılmamalıdır. Dergi adları National Library of Medicine formatına olarak kısaltılmalıdır (Patrias K. Citing medicine: the NLM style guide for authors, editors, and publishers [Internet]. 2nd ed. Wendling DL, technical editor. Bethesda (MD): National Library of Medicine (US); [updated 2011 Sep 15; cited Year Month Day]. Available from: Altı ya da daha az yazarlı kaynaklarda tüm isimler yazılmalı, yazar sayısı altıyı aştığında ise, ilk altı yazarın adı yazılarak arkasından Türkçe kaynaklarda ve ark., İngilizce kaynaklarda et al. ifadesi eklenmelidir. Kaynakların yazım şekli ve noktalamalar aşağıdaki örneklere uygun olmalıdır. Dergi: Benseler SM, Bargman JM, Feldman BM, Tyrrell PN, Harvey E, Hebert D, et al. Acute renal failure in paediatric systemic lupus erythematosus: treatment and outcome. Rheumatology (Oxford) 2009;48: Kitap bölümü: Sherry S. Detection of thrombi. In: Strauss HE, Pitt B, James AE, editors. Cardiovascular Medicine.St Louis: Mosby; p Tek yazarlı kitap: Cohn PF. Silent myocardial ischemia and infarction. 3rd ed. New York: Marcel Dekker; Yazar olarak editör(ler): Norman IJ, Redfern SJ, editors. Mental health care for elderly people. New York: Churchill Livingstone; Toplantıda sunulan yazı: Bengisson S. Sothemin BG. Enforcement of data protection, privacy and security in medical informatics. In: Lun KC, Degoulet P, Piemme TE, Rienhoff O, editors. MEDINFO 92.Proceedings of the 7th World Congress on Medical Informatics; 1992 Sept 6-10; Geneva, Switzerland. Amsterdam: North-Holland; 1992.p Bilimsel veya teknik rapor: Smith P. Golladay K. Payment for durable medical equipment billed during skilled nursing facility stays. Final report. Dallas (TX) Dept. of Health and Human Services (US). Office of Evaluation and Inspections: 1994 Oct. Report No: HHSIGOE Tez: Kaplan SI. Post-hospital home health care: the elderly access and utilization (dissertation). St. Louis (MO): Washington Univ Yayına kabul edilmiş ancak henüz basılmamış yazılar: Leshner AI. Molecular mechanisms of cocaine addiction. N Engl J Med In press Erken Çevrimici Yayın: Aksu HU, Ertürk M, Gül M, Uslu N. Successful treatment of a patient with pulmonary embolism and biatrial thrombus. Anadolu Kardiyol Derg 2012 Dec 26. doi: /akd [Epub ahead of print] Elektronik formatta yayınlanan yazı: Morse SS. Factors in the emergence of infectious diseases. Emerg Infect Dis (serial online) l995 Jan-Mar (cited 1996 June 5): 1(1): (24 screens). Available from: URL: ncidodleld/cid.htm. Değerlendirme aşamasındaki yazıların güncel durumuna ve dergiyle ilgili diğer bilgilere adresinden ulaşılabilir. Ayrıca her türlü konuda aşağıdaki iletişim bilgileri kullanılarak dergiyle bağlantı kurulabilir. Editörler: Prof. Dr. Deniz EVCİK, Prof. Dr. Birkan SONEL TUR Adres: Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği Barbaros Bulvarı Aktaş İşhanı No: 85 Kat: 3 Daire: 3 Beşiktaş, İstanbul Telefon: Faks: E-posta: ftrdergisi@gmail.com Web Sayfası: Yayıncı: AVES - İbrahim KARA Adres: Büyükdere Cad. 105/ Mecidiyeköy, Şişli, İstanbul Tel: Faks: E-posta: info@avesyayincilik.com Web sayfası: A-VII