TÜRSAB KIŞ TURİZMİ WINTER TOURISM ERFELEK ŞELALELERİ ERFELEK WATERFALLS ALTINBEŞİK MAĞARASI MİLLİ PARKI ALTINBEŞİK CAVE NATIONAL PARK

Transkript

1 Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Association of Turkish Travel Agencies ŞUBAT 2015 FEBRUARY 356 TÜRSAB KIŞ TURİZMİ WINTER TOURISM ERFELEK ŞELALELERİ ERFELEK WATERFALLS ALTINBEŞİK MAĞARASI MİLLİ PARKI ALTINBEŞİK CAVE NATIONAL PARK

2

3

4 Sayı 356 Şubat 2015 Issue February TÜRSAB TÜRK YE SEYAHAT ACENTALARI B RL taraf ndan ayl k olarak yay nlan r Published monthly by ASSOCIATION OF TURKISH TRAVEL AGENCIES ISSN Yerel Süreli Yay n Local Periodical çindekiler Contents Erfelek Şelaleleri Erfelek Waterfalls Altınbeşik Mağarası Milli parkı Altınbeşik Cave National Park TÜRSAB ad na Sahibi Owner on behalf of TÜRSAB Başaran ULUSOY Sorumlu Yaz şleri Müdürü Managing Editor Feyyaz YALÇIN TÜRSAB ad na Yay n Koordinatörü Publication Coordinator on behalf of TÜRSAB Arzu ÇENG L 12 Sevgililer Günü Saint Valentine s Day 19 Kış turizmi Winter tourism 25 Bu kamplar her yaşa göre These camps are for all ages 28 Vecihi Hürkuş Vecihi Hürkuş Yayın Kurulu Editorial Board Başaran ULUSOY, Arzu ÇENGİL, Hümeyra ÖZALP KONYAR, Ayşim ALPMAN, Özgür AÇIKBAŞ, Elif TÜRKÖLMEZ, Gökçen EZBER Görsel ve Editoryal Yönetim Visual and Editorial Management Hümeyra ÖZALP KONYAR Haber ve Görsel Koordinasyon News and Visual Coordination Özgür AÇIKBAŞ Grafik Uygulama Graphical Implementation Özgür AÇIKBAŞ 34 Altınbeşik Mağarası Milli parkı Altınbeşik Cave National Park Kış turizmi Winter tourism Bu kamplar her yaşa göre These camps are for all ages Baskı Printing Müka Matbaa 40 Venedik Karnavalı Venice Carnaval 46 Erfelek Şelaleleri Erfelek Waterfalls 50 Armada Otel Armada Hotel Armada Otel Armada Hotel Vecihi Hürkuş Vecihi Hürkuş Bask Tarihi Print Date Şubat/February 2015 TÜRSAB Tel: (0.212) Faks: (0.212) Esentepe Mah. Villa Cad. No: 7 Şişli-İstanbul/Türkiye tursab@tursab.org.tr facebook.com/tursabmerkez 58 TÜRSAB Haberler TÜRSAB News 60 THY Haberler THY News 62 EXPO Haberler EXPO News Venedik Karnavalı Venice Carnaval Sevgililer Günü Saint Valentine s Day twitter.com/tursaborgtr twitter.com/ulusoy_basaran instagram.com/_tursab_ instagram.com/basaranulusoy TÜRSAB DERG, Bas n Konseyi üyesi olup, Bas n Meslek lkeleri ne uymaya söz vermiştir. TÜRSAB DERG de yay nlanan yaz ve fotoğraflardan kaynak gösterilmeden al nt yap lamaz. TÜRSAB MAGAZINE is a member of the Turkish Press Council and has resolved to abide by the Press Code of Ethics. None of the articles and photographs published in the TÜRSAB MAGAZINE maybe quoted without mentioning of resource.

5 Başaran Ulusoy TÜRSAB Yönetim Kurulu Başkan The President of TÜRSAB VİZE SORUNU Şubat ayı bir yandan kar ve soğuk demek. Bir yandan da hem sömestr tatilini hem de Sevgililer Günü nü kapsayan bir ay olduğu için tatil, coşku, mutluluk, romantizm demek... Sektörümüz içinse ayrı bir önemi var. Çocuklarıyla birlikte tatil programlayan anne babalara, sevdikleriyle birlikte güzel vakit geçirmek isteyenlere en güzel alternatifleri hazırlamak, insanlara bu kısa ama değerli anların tadını çıkartmalarını sağlayacak hizmetler sunmak için her zamankinden daha çok çalışmamız gerekiyor. Şunu belirtmek isterim ki bizler, Türkiye nin cari açığının yüzde 32.4 ünü kapatan bir sektörün çalışanlarıyız. Türkiye ihracatının yüzde 21.2 sinde sektörümüzün payı var senesi için hedefimiz 50 milyon turist ve 50 milyar dolarlık gelir. Destek almadan, hiçbir teşvike ihtiyaç duymadan, yatırımcılar için iş planlayarak, kısacası ülkemizin gelişmesi, hak ettiği yerlere gelmesi için her gün yeniden güç toplayarak azimle çalışıyoruz. Bunları anlatmaktaki amacımı da söyleyeyim. Türkiye de turizm sektörü her geçen gün gelişirken bunu yurtdışındaki meslektaşlarımıza anlatmakta zaman zaman büyük güçlük çekiyoruz. Türkiye de turizme bütçe ayıran insanın en büyük sıkıntısı vize. Bu sorunu aşmak için var gücümüzle çalışsak da önümüze bizleri de aşan engeller çıkıyor. O yüzden önümüzdeki dönemlerde en çok mesai harcayacağımız konulardan birinin de vize olacağını belirtmek istiyorum. Türkiye dört yanı cennet bir ülke. Kartalkaya nın romantizmi Paris inkiyle boy ölçüşür. Dünyanın en lüks otellerine sahip İstanbul da Boğaz a karşı yenilecek bir akşam yemeği, Roma dakinden çok daha güzeldir. Bu anlamda vize sorunu bizler için değil, tam tersine bizlere vize uygulayan insanlar için bir sorun dur. Bu vesileyle tüm öğrencilerimize güzel bir yarıyıl tatili diliyor, herkesin Sevgililer Günü nü kutluyorum. THE VISA ISSUE February means snow and cold on the one hand, and since it coincides with the semester holidays and the Valentine s Day it entails a great amount of joy, happiness and romanticism on the other... This month has a special significance for our sector. We have to work harder than ever to serve for parents planning holidays with their children, for those who would like to spend some good time with their loved ones by offering services so that they will make the most out of this short time. Let me remind you that we are the representatives of a sector that covers 32.4 percent of Turkey s current deficit. We contribute to Turkey s exports by 21.2 percent. Our target for the year 2020 is to welcome 43 million tourists and an income of 50 billion dollars. We are working diligently without any support, without any need for any incentives and by planning business opportunities for investors so that our country will develop and attain its rightful position. The reason why I am mentioning all these is that tourism in Turkey develops every passing day, but from time to time we find it rather hard to explain this to our colleagues abroad. The greatest problem for people who can spend for tourism in Turkey is the visa issue. Although we work very hard to come over this problem, we are confronted with some big obstacles on our way. Hence, we will be doing our best to deal with this issue in the coming period. Turkey is a heavenly country with extraordinary places. The romanticism of Kartalkaya can compete with Paris. A dinner at the Bosphorus in Istanbul with the most luxurious hotels in the world is more beautiful than a dinner in Rome. Hence, the visa issue is not an issue for us, but for those who impose it on us. With this opportunity on hand, I wish all our students an enjoyable semester break and wish you all a happy Valentine s Day. TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

6

7

8

9 İSTANBUL ARKEOLOJİ MÜZELERİ KOLEKSİYONUNDAN Dünyanın EN ESKİ AŞK ŞİİRİ 4 bin yıl önce Sümer diliyle yazılmış sevgi sözcükleri:...kalbimin sevgilisi, güzelliğin büyüktür, Aslan, kalbimin kıymetlisi... Ana Sponsor İstanbul Arkeoloji Müzeleri TÜRSAB ın desteğiyle yenileniyor İstanbul Arkeoloji Müzeleri Osman Hamdi Bey Yokuşu Sultanahmet İstanbul Tel:

10 KATILIMCI PROFİLİ; Oteller, Etkinlik Mekanları, Etkinlik Planlayıcılar, Toplantı Organizatörleri, Ses Işık Görüntü Firmaları, Video Mapping Firmaları, Sahne Dekor Tasarım Uygulama Firmaları, Vip ve Turizm Taşımacılığı Firmaları, Dönemsel İK Firmaları, Catering Firmaları, Konferans Yönetim Bilgi İşlem Sistemleri, Stant Tasarım Firmaları ZİYARETÇİ PROFİLİ; MICE Profesyonelleri, Etkinlik Yöneticileri, Pazarlama İletişimi Yöneticileri, Kurumsal İletişim Yöneticileri, Ürün ve Marka Müdürleri, Satın Alma Yöneticileri, Dernek - Federasyon Başkan ve Yöneticileri PROGRAM Pazarlama iletişimi ve etkinlik yönetimi üzerine yerli ve yabancı 50 konuşmacı Ödül Töreni, Showlar ve Network Partiler Hepsi AME 2015'de! 26 Şubat Saat 19:00 VW Arena Network Parti 27 Şubat Saat 18:30 ACE of M.I.C.E. Ödül Töreni TURİSTİK OTELCİLER İŞLETMECİLER VE YATIRIMCILAR BİRLİĞİ T U R K I S H H O T E L S A S S O C I A T I O N helisightseeing istanbul R helisightseeing istanbul NUR ULUSOY R

11

12

13

14 Antik Roma dan günümüze kadar gelen 14 Şubat, sevginizi sevdiğinize en romantik biçimde göstermenin diğer adı olalı iki yüzyıl geçti SEVGİLİLER GÜNÜ SAINT VALENTINE S DAY The celebrations on February 14 dates back to Ancient Rome, but it has only been two centuries that the date became another name for showing your romantic feelings to your loved one...

15 SEVGİLİLER GÜNÜ EKONOMİSİ Her yıl 14 Şubat ta sevgililer birbirlerine duyduğu aşkı kutluyor. 14 Şubat Aziz Valentine Günü, ya da Bayramı na bizler Türkiye de Sevgililer Günü diyoruz ve bu özel günün kutlanması bizde de her geçen yıl yaygınlaşıyor. İngiltere den ABD ye, oradan dünyaya yayılan kutlama; kart, kırmızı gül, çikolata, çeşitli hediyeler ve yemekler, geziler biçiminde oluyor. Bu durum, bir yandan ekonomiyi canlandırırken, artık turizm de bundan payını alıyor. Romantik şehirler ve etkinlikler hedef adres olarak aylar öncesinden belirleniyor. Sevgilisi olmayanlar için de her yıl farklı kutlama seçenekleri yaratılıyor. Bir sevgiliniz olsa da olmasa da 14 Şubat ınız kutlu olsun, yeter ki sevme yetinizi yitirmeyin! 14 Şubat ın tartışmalı tarihçesi ve Esther in sorusu Bu konudaki hemen her yazıda tarihçeden sözetmek de adettendir. TÜRSAB Dergi nin daha önceki Şubat sayılarında bu konudan bolca sözettiğimiz için bu kez, Aziz Valentine Günü nün bir Hristiyan geleneği sanıldığını, oysa uzmanların bu günün kaynağı olarak Antik Roma daki pagan törenlerini gösterdiğine değinmekle yetinelim. Valentine Günü, 1800 lü yıllarda Birleşik Krallık ta resmi tatil ilân edileli beri önce kart, sonra çiçek ve çikolata, daha sonra da özel hediyeler ve yemeklerle kutlanageliyor. İngiltere den ABD ye geçen bu kutlamanın yaygınlaşması ise bir kırtasiyecinin kızı Esther Howland sayesinde olmuş. Önce ipek üzerine el işi yaparken sonra kağıda geçen Esther, bakın 1850 deki bir kartına ne gerçekçi bir mesaj yazmış: Evlilikler giderek azalıyor, Benimle evlenecek misin yoksa evlenmeyecek misin? (Resimler: bobbyvinton.com/ media.shtml com/photos.shtml) Avrupa da 1800 lü yılların doktorları aşk yüzünden ızdırap çekenlerin, acılarını azaltmak için çikolata yemesini öneriyordu. İlk Sevgililer Günü çikolatasını ise 1800 lerin sonunda Richard Cadbury üretti de ABD de 35 milyondan fazla kalp biçimli kutuda maliyeti 1 milyar doların üzerinde çikolata, 190 milyon da kırmızı gül satılacağı öngörülüyor. Sevgililer Günü için çiçek alanların % 73 ü erkek, % 27 si kadın. Her yıl 1 milyar kart yollanıyor. Kart satın alanların % 50 sinden çoğu 6 gün önce ve kime yollayacağına tam karar vermeden alıyor. Kartlar en çok öğretmenlere sonra çocuklar, anneler, eşler, sevgililer ve evde beslenen yavru hayvanlara yollanıyor. Sevgililer Günü hediyelerinin yaklaşık yüzde 85 ini kadınlar satın alırken erkeklere de pırlantanın aşkı temsil ettiği mesajı veriliyor. Her yıl ortalama evlenme teklifi, Sevgililer Günü nde yapılıyor. Her Sevgililer Günü nde Shakespeare in ünlü aşıkları Romeo ve Jülyet in şehri Verona da Jülyet in adına ortalama 1000 adet mektup postalanıyor. ABD de köpüklü şarap ya da şampanya için 8,6 milyar dolar harcanıyor. Türkiye 2014 de Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Azerbaycan ve Rusya ya kırmızı gül satarak bu üründe ilk kez ihracatçı oldu. İzmir Çiçekçiler Odası 1,5 milyon lira değerinde 500 bin adet kırmızı gül ihraç etti. Antalya dan da AB ülkelerine 50 milyon dal çiçek yola çıkarıldı. Ancak Bulgaristan sınırındaki bir sorun yüzünden 10 milyon dolar zarar edildi. Türkiye de hediye için 2014 e kadar yüksek harcamalar yapılırken kredi kartı taksitlerinin düşürülmesinden sonra harcama azaldı. Kuyum sektörü temsilcileri, perakende altın ve pırlantada yılda 8 milyar dolarlık harcama olup bunun %25 inin Sevgililer Günü için yapıldığını, 2014 de ise bundan 1 milyar dolar daha az kazandıklarını belirtti. Türkiye de Sevgililer Günü için toplamda 42 milyar TL, kişi başına yaklaşık 250 TL harcanıyor. VALENTINE S DAY ECONOMY Physicians in Europe in the 1800s recommended their lovesick patients to consume chocolate to alleviate their love pain. The first valentine s chocolate was produced at the end of the 1800s by Richard Cadbury. It is estimated that in 2015 more than 35 million heart-shaped chocolate boxes with a cost of 1 billion dollars and more than 190 million roses will be sold. 73% percent of those who buy flowers for the Valentine s Day are men and the Each year 1 billion cards are sent. Those who buy the cards buy them 6 days before, and they don t know the recipient most of the time. The cards are mostly sent to teachers, and then to children, mothers, partners, valentines and pets. 85 percent of the presents for the Valentine s Day are bought by women and men are somehow encouraged to buy diamonds for their loved ones. Each year, approximately marriage proposals are made on Valentine s Day. Each year on Valentine s Day, for about 1000 letters are sent for the character Juliet in Verona in Shakespeare s famous play Romeo and Juliet. People spend 8.6 billion dollars per year for sparkling wine or champagne in the US. Turkey became an exporter in this segment by selling red roses to Greece, Bulgaria, Romania, Azerbaijan and Russia in 2014 for the first time. İzmir Chamber of Florists has exported 500 thousand red roses with a value of 1.5 million TRY. 50 million branches of flowers were sent to European countries from Antalya. But there was a loss of 10 million dollars due to a problem on the Bulgarian border. Until 2014, people spent huge sums for presents, but after the reduction in the number of credit card installments, expenditure decreased. Representative of the jewellery industry stated that people spent 8 billion dollars per year for gold and diamond and 25% of that comes from the Valentine s Day celebrations. They stated that in 2014 the amount was less by 1 billion dollars. In Turkey, people spend a total of 42 billion TRY for Valentine s Day, which translates into 250 TRY per person. TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

16 GÜLLER KIRMIZIDIR AŞKIM, ROSES ARE RED MY LOVE Kırmızı gül, Romalı aşk tanrıçası Venüs ün en çok sevdiği çiçek. Kırmızı, güçlü romantik duyguları simgelediği için de kırmızı gül aşk çiçeği sayılıyor ve izleyen yıllarda, dünyanın en popüler aşk şarkılarından biri böyle başlardı; Roses are red my love! Güller kırmızıdır aşkım, menekşeler mavi, şeker tatlıdır aşkım, ama senin kadar değil! nakaratlı bu şarkı Paul Evans ve Al Byron un bestesi olup 1962 de Polonya asıllı şarkıcı Bobby Vinton tarafından seslendirilmiş, çıkarılan solo albüme de adını vermişti. ABD de aylarca ilk 100 listesi başı olan şarkı sonra Avrupa da da popüler olmuş, 1967 de Singapur da Çince versiyonu da çıkarılmıştı. Pitsburg gazetelerine göre plak ilk çıktığında Vinton 1000 kopyasını satınalmış ve bir genç kadın ile anlaşarak şehirdeki her parlak plakçıya bir düzine kırmızı gül eşliğinde birer plak göndermiş! Başarısından dolayı Polonya Prensi diye anılan Vinton, günümüzde de seviliyor. Bu şarkının eski bir İngiliz epik şiirinden dönüştürülen sözleri ise Sevgililer Günü nün klişe şiirlerinden biri olarak hâlâ dolaşımda. Each year on February 14, people celebrate the love they feel for one another. 14 February Saint Valentine s Day and the special celebrations observed on this day is getting more and more popular in Turkey. The celebrations became a tradition first in England and to the US and from there it spread to the whole world. Lovers send each other cards, red roses, chocolate and different presents. The celebrations boost up the economy on the one hand and the tourism industry benefits as well. Romantic destinations are determined months ago. For those who do not have any sweethearts are offered different celebrations. Even if you have a sweetheart, have a good Valentine s Day. Let s don t forget to love! The dubious history of February 14 and Esther s question Any piece on this subject traditionally asks this question. Since we have written about this in earlier February issues of TÜRSAB, let us now suffice to say that Saint Valentine s Day is thought to be a Christian tradition, but actually the celebrations date back to the pagan ceremonies in Ancient Rome. Valentine s Day was declared an official holiday in the 1800s in the United Kingdom and since then it has been celebrated with cards, flowers and later with special gifts and dinners. The spread of this celebration was through the work of a stationary shopkeeper s daughter Esther Howland. She was first doing embroidery on silk and then she started working on paper. This is what she wrote very realistically on her card in 1850: Wedding are now all the go, will you marry me or no? ROSES ARE RED MY LOVE Red roses were the favourite of the Roman love goddess Venus. Since the colour red symbolizes strong romantic feelings, red roses are accepted as the flower of love. In 1962 and in the following years, one of the most popular love songs in the world began like this: Roses are red my love/ Violets are blue/ Sugar is sweet my love/ But not as sweet as you! The tune belonged to Paul Evans and Al Byron, and it was performed by the Polish singer Bobby Vinton in It was also the name of the solo album. The song stayed in the Top 100 list in the US for months, and it became popular in Europe as well. In 1967, there was a Chinese version of the song in Singapore. According to the newspapers, in Pittsburg, when the record first came out, Vinton bought 1000 copies of it and sent one to each record shop in the town with a dozen of red roses! Vinton, named as the Polish Prince due to his success, is still loved today. The lyrics of the song come from an old English epic poem, and they are still part of the Valentine s Day lore! (Images: TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

17 İstanbul Denizlerinin Yeni Klasiği: Armada Gezi Teknesi. Boğaz da yıl boyunca yapacağınız unutulmaz geziler için... Boğaz ın ve şehrin muhteşem silüetine yaraşır Armada Gezi Teknesi, şık tasarımı ve el yapımı olma özelliği ile size en konforlu ve en keyifli gezi deneyimini yaşatıyor. Armada Otel in seçkin servis kalitesi ve mutfağını da beraberinde sunan bu gerçek İstanbul klasiği ile İstanbul Boğazı, Haliç ya da Adalar yönünde düzenleyeceğiniz VIP, kurumsal etkinlik ve toplantılarınızda misafirlerinize unutulmaz anlar yaşatmaya hazır mısınız? Tekne Kapasitesi 50 kişi Yemekli Düzen 24 kişi - Kokteyl Düzeni 50 kişi Rezervasyon: Funda Dağlı (+90) fdagli@armadageziteknesi.com

18 16 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 ADVERTORIAL

19

20 18 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

21 EN SICAK TATİL KIŞ TURİZMİ Tatil deyince aklınıza ilk olarak deniz, güneş, kum üçlüsü mü geliyor? O zaman zihinleri tazeleme zamanı! Hele dört mevsimi bir arada yaşayan bir ülkenin insanları olarak... Şimdi kış turizmi hiç olmadığı kadar popüler. THE WARMEST WINTER TOURISM Is it the sea, sun and sand triad that first comes to your mind when you think of holidays? If so, then you should refresh your way of thinking now! Especially if you live in a country that lives the four seasons simultaneously... Winter tourism is now as popular as it had never been. Avusturya Zell Vadisi (sol altta) ve dünyadaki çeşitli kayak merkezlerinden görüntüler. Austria Zell Valley (left below) and images from the different skiing centers in the world. Shutterstock & Rasim Konyar TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

22 Kış tatili turizmi bir dinlenme/eğlenme etkinliği olarak, herhalde en son 1980 lerde bu kadar revaçta idi. O zamanlar ülkemizin en gözde kayak merkezi Uludağ dı ve kar tatili, orada kayak yapıp, sucuk ekmek yedikten sonra şömine başında ısınarak uyuklamaktan ibaretti. Evet, bunların hepsi çok zevkli, insanı eğlendiren ve dinlendiren şeyler ama artık kış tatili deyince aklımıza bundan çok daha fazlası geliyor. Sadece Türkiye değil, Balkanlar dan Avrupa ya, İskandinavya dan Baltık ülkelerine hemen her yerde bir kış turizmi telaşı var. Herkes, kış turizmini 80 lerdeki popülaritesine yaklaştırmak ama bunu yaparken günümüzün tatil anlayışına göre yeniden düzenlemek istiyor. Hal böyle olunca da rekabet tatilciye yarıyor. Rüya gibi kar tatilleri artık çok uygun fiyatlara yapılabiliyor. Türkiye kış turizminde de şanslı bir ülke. Üzerinden kar eksilmeyen yüksek dağlarıyla, önemli bir potansiyele sahip. Üstelik sadece bir bölgede de değil, Ege den Marmara ya, Akdeniz den Doğu Anadolu ya, Karadeniz e... Ülkemizin hemen her bölgesinde kış turizmi için ideal alanlar mevcut. 24 turizm merkezi var Kültür ve Turizm Bakanlığı da kış sporlarının gelişmesi, mevcut merkezlerin korunması ve yenilerinin devreye sokulması için çalışmalarını sürdürüyor. Ülkemizde şu anda Bakanlar Kurulu Kararı ile ilan edilmiş 24 adet kış sporları turizm merkezi bulunuyor. Bu merkezlerin planlı bir şekilde gelişmesi öncelikli hedef. Gelişirken çevreyi korumak ise en önemli hassasiyetlerden biri. Bursa-Uludağ, Kocaeli-Kartepe, Bolu-Köroğlu-Kartalkaya, Kastamonu-Ilgaz, Kayseri-Erciyes, Erzurum-Palandöken, Erzincan-Ergan, Kars- Sarıkamış ülkemizin en gelişmiş kış turizmi merkezlerinden. Bunların yanı sıra Davraz, Yıldıztepe, Kadınçayırı gibi gelişmeye başlayan doğa harikası alanlar da bulunuyor. Birkaç yıl içinde Türkiye de çok daha fazla kış turizm alanı açılacağına, bunların her birinin artık kışın da tatil yapmak isteyenler tarafından dol- The last time winter holidays were this popular as a recreational and entertainment activity was perhaps in the 1980s. Turkey s most popular skiing center at the time was Uludağ and a snow holiday then consisted only of napping in front of the fireplace after skiing and eating fermented sausages and bread. All these activities are surely very entertaining and recreational, but winter holidays are now much more than these. There is an ongoing rage about winter holidays not only in Turkey, but almost everywhere from the Balkans to Europe, from Scandinavia to the Baltic countries. Everyone wants to regain the glamor of the winter holidays in the 1980s but also enrich that experience in line with the contemporary holiday concepts. Hence, the competition serves to the benefit of the holiday makers. Dream-like snow holidays are now very affordable. Turkey is a lucky country in winter tourism. With its high mountains with snowcovered tops, it enjoys an important potential. And it is not contained in one region only; there are such mountains from the Aegean to Marmara, from the Mediterranean to Eastern Anatolia and to the Black Sea... There are ideal places for winter tourism in almost all parts of our country. There are 24 tourism centers The Ministry of Culture and Tourism is continuing its work on developing the existing winter sports, preserving the current centers and opening new ones. Turkey now has 24 winter sports tourism centers approved by the Council of Ministers. The planned development of these centers is the priority. The authorities are also very sensitive about protecting the environment during this growth. Bursa-Uludağ, Kocaeli-Kartepe, Bolu-Köroğlu-Kartalkaya, Kastamonu-Ilgaz, Kayseri-Erciyes, Erzurum-Palandöken, Erzincan-Ergan, Kars-Sarıkamış are Turkey s most developed winter tourism centers. Apart from these, there are newly-developing wonders of nature like Davraz, Yıldıztepe and Kadınçayırı. It is no doubt that in a couple of years there will be even more winter tourism centers and they will be filled with those who would like to have a winter holiday. Additionally, the activities organized for university students and amateurs and professionals using these centers with many functions will speed up growth at these centers. 20 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

23 durulacağına şüphe yok. Ayrıca, bu gibi alanları spor amaçlı kullanan amatörler/profesyoneller ve özellikle üniversite öğrencilerine yönelik olarak düzenlenen etkinlikler bu merkezlerin çok daha hızlı bir şekilde gelişip büyümesine katkı sağlayacak. Beyaz cennet Kartepe Bursa-Uludağ 1980 lerde çok rağbet görüyordu, evet, ama haksızlık etmeyelim, ülkemizin bu en gözde kar tatili merkezi zaten hiçbir zaman gözden düşmedi. Merkezden yaklaşık 40 dakika uzaklıkta bulunan Uludağ, metre yükseklik aralığında bulunuyor. 2. Gelişim Bölgesi Kış Sporları Turizm Merkezi olan Uludağ aynı zamanda Batı Anadolu nun en yüksek noktası olan Kara Tepe yi de bünyesinde barındırıyor. Uludağ ın en önemli özelliklerinden biri de kışın yaklaşık 3 metre derinliğinde kar tutması ve 120 gün kar yağışı alması. 11 adet piste sahip olan Uludağ da kayak dışında, snow board, buz pateni ve kar motosikleti gibi sporlar yapmak da mümkün. Ülkemizin giderek gelişen bir başka kış turizmi merkezi ise Kocaeli-Kartepe. Yeşille beyazın muhteşem uyumuna sahip bu masalsı alan, modern BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ? Süregiden çalışmalar sonuçlanınca, Türkiye de Yıldıztepe de, ilk kez bir kayakla atlama pisti olacak. Kültür ve Turizm Bakanlığı, kış turizminde yaklaşık 8 bin olan yatak kapasitesini 65 bine çıkarmayı hedefliyor. Avrupa nın en yüksek kayak merkezi Fransız Alpleri üzerinde bulunan Val Thorens Kış Turizmi Merkezi. Dünya nın en uzun pisti Palandöken de bulunuyor. Pistin uzunluğu 12 km. Burası aynı zamanda dünyanın en dik pisti olma unvanına da sahip. Ordu da yapımına 2012 yılında başlanan Çambaşı Kayak Tesisi bu yıl içinde tamamlanacak. Tesis, yazın da kullanabilen 750 metrekarelik buz pistine sahip. Avusturya da bulunan kayak merkezlerinde kar garantisi veriliyor. Buna göre eğer gittiğiniz yerde yeterince kar yoksa, görevliler sizi kar olan başka bir tesise götürmek zorunda. Bu turistlerin sevdiği bir uygulama. Bu uygulama sayesinde insanlar istedikleri zaman dilimi için rezervasyon yaptırıp bilet alabiliyor, çünkü gittikleri sırada kar olmasa bile mağduriyetlerinin karşılanacağını biliyorlar. Salzburg ise isteyenlere kayak vatandaşlığı belgesi veriyor. Böylelikle Salzburg un kayak vatandaşı oluyor ve herhangi bir pistte vatandaş olmayanlara göre farklı imkanlarla konaklayabiliyorsunuz. DID YOU KNOW THESE? Once the ongoing work will be completed, Yıldıztepe will be the first ski jumping course in Turkey. The Ministry of Culture and Tourism has a target of increasing the bed capacity in winter tourism from 8 thousand to 65 thousand. Europe s highest skiing center is the Val Thorens Winter Tourism Center located on the French Alps. The world s largest course is in Palandöken. The length of the course is 12 km. This is also the steepest course in the world. The Çambaşı Skiing Facility, whose construction began in 2012 in Ordu, will be completed this year. The facility has an ice course that will be used in summer as well. The skiing centers in Austria offer a snow guarantee. Hence, if there isn t enough snow in a center you visit, the authorities have to take you to somewhere else with more snow. This application is very favorite among the tourists. People can arrange their bookings for any time they like, because they know that there is a guarantee for snow. Salzburg offers skiing citizenship to those who want. Hence, you become a skiing citizen of Salzburg, and you can enjoy some privileges. St Gilgen Avusturya (üstte), Salzburg Ski Resort (ortada) ve Val Thorens (en altta). St Gilgen Austria (above), Salzburg Ski Resort (middle) and Val Thorens (bottom). Erzurum Palandöken (sol sayfa), Palandöken Dedeman Otel (en üstte), Sarıkamış pisti (üstte, ortada), Avrupa da bir kayak merkezinde öğle yemeği keyfi (üstte). Erzurum Palandöken (left page), Palandöken Dedeman Hotel (top page), Sarıkamış course (top, middle), lunch time in a skiing center in Europe (top). TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

24 teleferik ve telesiyej sistemleriyle de göz kamaştırıyor. Kar kalınlığı mevsime göre 80 cm. ile 2 metre arasında değişiyor. Bu arada suni kar üretim makinaları da hep hazır bulunuyor. Pistlerinin güzelliğiyle yabancı konuklardan da tam puan alan Kartepe, romantik tatiller ve çocuklara karne hediyesi olarak spor amaçlı aktiviteler için de uygun bir merkez. İstanbul a 150 km. uzaklıkta bulunan Kartepe, hafta sonu dinlenmeleri için de ideal. Ilgaz ı anmadan geçmeyelim. Kastamonu ve Çankırı il sınırlarındaki Ilgaz Milli Parkı içinde yer alan Ilgaz Kış Sporları Turizm Merkezi nde gece kayak yapma imkanı da bulunuyor. Çalışmalar tamamlandığında 1300 yatak kapasitesine çıkacak olan merkez, yaz kış kayak yapmaya uygun. Yeni gözde Ergan Dağı Gelişmekte olan kış turizmi alanlarından biri de Erzincan da bulunan Ergan Kış Sporları Turizm Merkezi. Yılın 180 günü kar yağışı alan Ergan Dağı, tesislerin yapım çalışmaları bittiğinde, Türkiye nin en önemli kayak merkezlerinden biri olacak gibi görünüyor. Büyük bir yatırımla, canla başla çalışarak yapılan bu proje Türkiye nin artık kış turizmine ne kadar önem verdiğinin de kanıtı adeta. Erzincan Havaalanı na sadece 12 km. uzaklıkta olan Ergan Dağı nda kurulacak tesisler tamamlandığında bu durum bölge ekonomisine de olumlu yansıyacak. Bu proje bölgede yaşayanlara istihdam sağlarken aynı zamanda sosyal ve kültürel çehrenin dönüşmesinde de önemli bir rol oynayacak. Tesislerin 20 bin kişiyi ağırlayacak kapasitede yapılması planlanıyor. Ülkenin en kaliteli karı burada Kaliteli kar da nedir? diyebilirsiniz! Eğer kış sporlarına aşinaysanız, karda kalitenin ne anlama geldiğini bilirsiniz ama değilseniz bakınız bu donmuş su kütlesinin kalitesi nasıl derecelendiriliyor: En kaliteli kar, kayak ve snow board gibi kış sporlarına en uygun olan kristal kar. Kristal karın merkezi Alpler, ancak Türkiye de de bu kardan Sarıkamış ta bulmak mümkün. Kayak malzemelerine yapışmayan, ince ve kuru yapılı bu kar sporcuların en sevdiği kar çeşidi. Çünkü bu karda, daha hızlı ve daha esnek olmak mümkün. Eğer kış sporlarından hoşlanıyorsanız, kayaklarınız piste takılmadan, ayaklarınız kara yapışmadan, artistik slalomlar yaparak kaymak için Sarıkamış ı ziyaret etmeyi unutmayın. Sarıkamış Kayak Merkezi, Kars Havaalanı na 50 km. uzaklıkta bulunuyor. Türkiye kış turizminde hızla ilerliyor. Hem tesisler yenilenip çağa uygun hale getiriliyor hem de yatak kapasiteleri artırılıyor. İnsanlarımız da kış turizmine artık bir lüks olarak bakmıyor. Türkiye çevre ülkelerden gelen yabancı turistler için de bir kış turizmi cenneti. Pistlerimiz birer doğa harikası, tesislerde hizmet kalitesi çok üst seviyede. Bu durumda kış turizmi için yeni bir dönem başlıyor demek hiç de yanlış olmaz. 22 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 White Heaven Kartepe It is true that Bursa-Uludağ was very popular in the 1980s, but we should be just, this place has never been unpopular. Only 40 minutes away from the center, Uludağ has an altitude of 1750 to 2543 meters. Uludağ is a 2. Development Region Winter Sports Center and Western Anatolia s highest point Karatepe is also located in Uludağ. One of the most important characteristics of Uludağ is that during winter the depth of snow reaches 3 meters, and it snows for 120 days a year. With 11 courses, Uludağ offers its visitors to enjoy snowboarding, ice-skating, snow-cycling other than skiing. Another winter tourism center developing recently in Turkey is Kocaeli-Kartepe. This epic location enjoys a fabulous harmony of green and white colors. It also offers its visitors modern rope railway and chairlift systems. Snow depth in the region ranges from 80 cm to 2 meters. The artificial snow producing machines are also ready at all times. The beauty of its courses are very much appreciated by its international visitors and Kartepe is a suitable center for romantic holidays. Kartepe is 150 km away from Istanbul, and it is also an ideal place for weekend excursions. The romantic Ilgaz should also be acknowledged as an attractive destination. The Ilgaz Winter Sports Tourism Center located in the Ilgaz National Park on the borders of Kastamonu and Çankırı, visitors can enjoy skiing during night time as well. Once the ongoing work will be completed, the center will have a bed capacity of 1300, and it is suitable for skiing both in summer and in winter. The new favorite Ergan Mountain Another developing winter tourism location is the Ergan Winter Sports Tourism Center in Erzincan. Ergan Mountain receives snow for 180 days in a year, and once the construction work will be completed, it will be one of the most important

25 skiing centers in Turkey. The project which has been unrolled with a big investment is simply a proof of how Turkey gives great importance to winter tourism. Once the facilities on the Ergan Mountain, only 12 km away to the Erzincan Airport, will be completed, the economy of the area will be influenced positively. The project will offer employment for people living there and it will also play a major role in transforming the social and cultural climate. The facilities are planned to accommodate 20 thousand people. The most quality snow of the country is here You might as what quality snow is! If you are familiar with winter sports, you should definitely know what quality means for a snow, but if not, let us have a look how this frozen mass of water is evaluated: The most quality snow is the crystal snow suitable for skiing and other winter sports like snowboarding. The center of crystal snow is the Alps, but you can find that snow in Sarıkamış in Turkey as well. This kind of snow does not stick to skiing equipment, and its is made of fine particles with a dry texture. Hence, it is the favorite of those active in winter sports. Because you can move faster and in a more flexible manner in this kind of snow. If you enjoy winter sports, don t forget to visit Sarıkamış for easy skiing on a non-sticky snow for slaloming. Sarıkamış Skiing Center is located 50 km away to the Kars Airport. Winter tourism in Turkey is growing rapidly. Facilities are renewed on the one hand, and the bed capacities are increasing. People in Turkey are no longer considering winter tourism as something expensive. Turkey is a heaven for winter tourism for tourists coming from other countries as well. Our courses are wonders of nature and the service quality in our facilities is very high. So we can easily assume that a new ear for winter tourism is opening. Bolu Kartalkaya da gece meşaleli gösteri (sol sayfa, sol üstte), Kartaltepe Kayak Merkezi (sol sayfa, sağ üstte), Tagil Rusya daki atlama kuleleri (sol sayfa en altta), Kartalkaya (üstte), Ilgaz Kayak Merkezi (ortada) ve Gümüşhane deki Gümüş Kayak Merkezi (altta). A night-time show with torches in Bolu Kartalkaya (left page, top left), Kartaltepe Skiing Center (left page, top right), jumping towers in Tagil Russia (left page bottom), Kartalkaya (above), Ilgaz Skiing Center (middle) and the Gümüş Skiing Center in Gümüşhane (below). TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

26 BU KAMPLAR HER YAŞA GÖRE İspanya, Nazlı Yalçındağ İspanya, Hüsnü Kazlı Yerküre üzerindeki 5 kıtada, 85 ülkede düzenlenen Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları na katılmak üzere her yıl ve her yaştan binlerce gönüllü çantalarını sırtlayıp dünyayı dolaşıyor. Onlardan biri olmak istemez misiniz? Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları ndaki yaşamı Gönüllü Çalışmalar Koordinatörü Zafer Yılmaz ın kaleminden aktarıyoruz. İspanya, Nazlı Yalçındağ THESE CAMPS ARE FOR ALL AGES Each year, thousands of volunteers from all ages put on their bags and travel the world to participate in the International Voluntary Working Camps organized in 85 countries on 5 continents. Wouldn t you want to be one of them? Here is a depiction of the life at the International Voluntary Working Camps as told by the Voluntary Works Coordinator Zafer Yılmaz.

27 Bugüne dek değişik amaçlarla birkaç kez yurt dışına çıkmış olabilirsiniz. Ya da belki daha sınırlarımızdan öteye hiç geçmemiş de olabilirsiniz. Hangi gruptan olursanız olun 2015 te gönüllü olarak yurt dışına gitmeye ne dersiniz? yaş grubunda herkesin katılabileceği bir seçenek var bunu gerçekleştirmek için: Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları. Değişik ülkelerden ortalama 15 gönüllünün katılımıyla gerçekleştirilen bu kamplarda günde 4-5 saatlik gönüllü çalışma karşılığında 2-3 haftalık kamp süresince tam pansiyon konaklama (tüm yemekler ve konaklama) bedava. Hafta sonları tatillerinde de çevre gezileri düzenleniyor. İlginç değil mi? Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları, olabildiğince ekonomik koşullarda yurt dışında hem tatil yapıp hem de yeni ülkeler görme, farklı kültürleri tanıma, yabancı dilinizi geliştirme ve yeni arkadaşlar edinme olanağı sağlayacak size. Ne dersiniz, denemeye değmez mi? Yabancı Gönüllüler Türkiye de Gençlik turizmi yapan TÜRSAB üyesi seyahat acentaları, Türk gönüllüleri yurt dışındaki Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları na yollarken, bazı acentalar da Türkiye de düzenlediği kamplarda yabancı gönüllüleri konuk ediyor. Her yıl yaklaşık 600 Türk gönüllü yurt dışına giderken, 300 yabancı gönüllü de Türkiye ye gelerek Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları na katılıyor. Kamplarda her biri farklı ülkeden gelen gönüllülerin birbirleriyle anlaşabilmeleri için ortak dil olarak İngilizce kullanılıyor. Yani iletişim kuracak düzeyde İngilizce bilmek yeterli. Ancak isteyenler için başka dillerde (Almanca, Arapça, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Rusça, Japonca) kamp bulmak da olanaklı. Ayrıca ender olarak 3 haftadan uzun süreli kamplar da olabiliyor. Bir uluslararası grupta en az 6-7 ulustan gönüllüler bir araya geliyor. Genelde her kampa 1-2 Türk katılabilmekle birlikte bazı kamplara üç arkadaşın birlikte gidebilme olasılığı da var. Yaş grupları Uluslararası Gönüllü Çalışma Kampları 18 yaş üzerindeki herkese açık. Yani bunlar yalnızca gençlere yönelik değil. Ancak katılımcılar genellikle yaş arası gençlerden oluşuyor. Kendi yaş gruplarındaki gönüllülerle birlikte çalışmak isteyenler için ise az sayıda da olsa Almanya, Belçika, Estonya, Litvanya, Fransa, Finlandiya ve İtalya da yaş grubuna yönelik kamplar da var. Kendini genç hissedenler için 35 yaş üstü kampları da bulunuyor. Ailece kampa katılmak isterseniz en az bir yetişkin bir çocuk olmak koşuluyla (anne/baba+çocuk, dede/nine+torun, amca/teyze+yeğen) Türkiye, Estonya, Fransa, İtalya, Japonya ve Yunanistan da düzenlenen Aile Kampları na da katılabilirsiniz. Kamp türleri Kamplarda, bedensel ya da sosyal yardım amaçlı çalışmalar yapılıyor ancak katılım için deneyim gerekmiyor. Yapılacak işler herkesin yapabileceği türden olacak şekilde seçiliyor böylece herkesin katılabilmesine olanak sağlanıyor. Yapılan iş türlerine göre kampları 3 gruba ayırabiliriz. Bedensel Çalışma Kampları: Basit onarım ve yardım çalışmalarını içeriyor. Festival organizasyonlarına yardım, restorasyon, arkeoloji, çevre koruma, ağaçlandırma, boya-badana başlıca bedensel çalışma kampı türleri. Sosyal Yardım Kampları: Bu tür kamplarda ise engellilere, yaşlılara, evsizlere, sokak çocuklarına yönelik çalışmalar yapılıyor. Çocuk kamplarında İngilizce öğretmenliği ya da etkinlik yöneticiliği, huzurevlerinde yaşlılarla yaşam paylaşımı, yetimhanelerde çocuklarla oyun oynama ve ders çalışma, sokak çocuklarıyla el sanatları çalışmaları, evsizler için aşevlerinin mutfaklarında çalışma bu kamp türüne örnek verilebilir. Kültür-Sanat-Özel İlgi Kampları: Bu grupta da medya (gazete, radyo- TV, bilgisayar) ve sanat (fotoğraf, kısa film, tiyatro, müzik, seramik, grafik, grafiti, karikatür, el sanatları, dans), kamplarının yanısıra tarih, yoga, You could have been abroad several times for different reasons. Or perhaps, you have never been to any place beyond our borders. No matter to which group you belong, wouldn t you want to go abroad as a volunteer in 2015? There is an option to make this happen for everyone from 14 to 99: the International Voluntary Working Camps. During these camps with an average of 15 volunteers from different countries, the participants benefit from a free full pension accommodation for doing voluntary work of 4 to 5 hours on a daily basis. The camps last for 2 to 3 weeks. There are excursions on the weekends. Isn t it interesting? The International Voluntary Working Camps are great opportunities for you to have a holiday abroad and see new lands, know about new cultures, to develop your foreign languages and finding new friends for very economical conditions. Don t you think it is worth trying? Foreign Volunteers in Turkey TÜRSAB member travel agencies operating in the field of youth tourism send the Turkish volunteers to the International Voluntary Working camps, and some other agencies are receiving foreign volunteers to the camps organized in Turkey. Each year for about 600 Turkish volunteers go abroad, and 300 foreign volunteers come to Turkey and participate in the International Voluntary Working Camps. During the camps, English is used as a common language so that volunteers coming from different countries can understand one another. In other words, a basic knowledge of English for basic communication is enough. There are camps in other languages (German, Arabic, French, Spanish, Russian, Japanese) who might be interested. Although less frequent, there are camps that last longer than three weeks. There are volunteers from at least 6 to 7 countries in an international group. Generally 1 or 2 Turkish people can TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

28 participate in each camp, some camps accept three friends. model uçak yapımı gibi bazı özel ilgi alanlarına yönelik ve konuyla ilgili yetenek gerektiren türde projeler de var. Projelere örnek vermek gerekirse Estonya da çocuk kamplarında İngilizce öğretebilir, Amerika da engelli yaşlılara tatil turlarında eşlik edebilir, Kenya da yetimhane çocuklarıyla oyun oynayabilir, Meksika da deniz kaplumbağaları koruma merkezinde görev alabilir, İrlanda da şato restorasyonunda çalışabilir, Sicilya daki mülteci kamplarında yemek dağıtabilir, Endonezya da doğal parkta çevre düzenlemesi yapabilir, Taiwan da sahilde çöp toplayabilir, Yunanistan da orman yangınlarını gözetleyebilir, İzlanda da parklarda çevre düzenleyebilir, Fransa da ormanda patika yol açabilir, Hollanda da ikinci el giysileri toplayıp, ihtiyaç sahiplerine dağıtabilir, Türkiye de köy okullarını boyayabilirsiniz. Bunlar, katılabileceğiniz proje türlerinden yalnızca birkaç örnek. Daha bunlar gibi 85 ülkede, yüzlerce kamp var TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 Age Groups The International Voluntary Working Camps are open to everyone above the age of 18. These camps are not only for young people. However, participants are generally young people between 18 to 30. For those who would like to work with volunteers of their own ages, there are camps for young people between 14 and 18 in Germany, Belgium, Estonia, Lithuania, France, Finland and Italy. The number of such camps is less. For those who feel young, there are camps for people above the age of 35. If you might be interested in participating in these camps as a family (mother/father+child, grandfather/grandmother+grandchild, uncle/ aunt+niece), there are Family Camps in Turkey, Estonia, France, Italy, Japan and Greece. You need to have at least one adult and one child in these groups. Types of Camps The camps have some physical and social relief work, but no experience is required for participation. Tasks are chosen so that everyone can participate. There are three different types of camps based on the work done. Physical Working Camps: These camps include simple repair and aid work. Helping festival organizations, restoration, archeology, environmental protection, planting, and painting are some of the main physical camp types. Social Relief Camps: In these camps, there are works for the disabled, the elderly, the homeless and street children. Teaching English or managing activities at children s camps, life support for the elderly at nursing homes, playing games and doing homework with children at orphanages, doing handicrafts with street children and working at kitchens for the homeless are examples for social relief camps. Culture-Arts-Special Interest Camps: This type of camps includes activities like media (newspaper, radio, TV, computer) and arts (photograph, short movies, theatre, music, ceramics, graphics, graffiti, comics, handicrafts, dance) and some Barış Başeken İtalya, Ezgi Türkyılmaz

29 special interest areas and hobbies like history, yoga and model plane making. You can teach children English in Estonia, accompany elderly people during their holiday tours in the States, play games with children in orphanages in Kenya, assume some responsibility at the center for the protection of sea turtles, work in the kitchen of an Irish castle, distribute food at the refugee camps in Sicily, do some landscaping in a natural park in Indonesia, collect garbage on the shore in Taiwan, look out for forest fires in Greece, organize parks in Island, build small roads in forests in France, collect secondhand clothes in Holland and give them to the needy and paint village schools in Turkey. These are only a few examples from the projects you can participate in. There are hundreds of camps like these in 85 countries... Çek Cumhuriyeti, Pelin Balcıoğlu TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

30 BİR PİLOT ve TAYYARESİ VECİHİ HÜRKUŞ un ÖYKÜSÜ A PILOT AND HIS AIRPLANE The Story of VECİHİ HÜRKUŞ Turkey s first airplane, its first private airline company, its first civil aviation school, an assiduous lover of flying: Vecihi Hürkuş... The book titled İşte Gece Tayyarede Açıkta (Here is the Night the Airplane in the Open) tells the story if this heroic entrepreneur pilot. Here is the story of Hürkuş from the author Orhan Bahtiyar s words. Türkiye nin ilk tayyaresi, ilk özel havayolu şirketi, ilk sivil havacılık okulu, yılmaz bir uçuş sevdalısı: Vecihi Hürkuş... İşte Gece Tayyarede Açıkta adlı kitap, bu kahraman, cesur ve girişimci pilotun öyküsünü anlatıyor. Hürkuş un öyküsünü kitabın yazarı Orhan Bahtiyar dan aktarıyoruz.

31 Aslında onu hepimiz farkında olmadan Şener Şen in Gülen Gözler filminde canlandırdığı Pilot Vecihi rolüyle tanıdık ve çok sevdik. Ona ve kendine olan inancına çok güldük ama hiç takdir etmedik. Gülen Gözler filminde herkes kahkahalarla gülerken bir çocuk için için ağlayarak terk ediyordu sinemayı. Benim dedem böyle biri değildi diyordu, bir yandan burnunu silip bir yandan da ağlamanın verdiği istemsiz iç çekişlere hakim olmaya çalışarak. Bu çocuk Vecihi Hürkuş un torunu Alp Şarman dan başkası değildir. Belki de bu güzel film, hepimizin anılarında edindiği yeri edinmiştir küçük çocuğun zihninde. Ama ruhunda bıraktığı yara hala kapanmış değildir. Kimdir Vecihi Hürkuş? Aslında bu yazıda onun kim olduğunu uzun uzun anlatacak değilim. Zira Hz. Google a ismini yazdığınızda size onunla ilgili ziyadesiyle bilgi gelecektir. Bir romancı olarak hikayeler bilgiden daha fazla ilgimi çeker. Bu sebeple romanlarımda hikayeleri ve bilgiyi iyi harmanlamaya dikkat ederim. Vecihi Hürkuş ile ilgili sıradan bilgiler vermek yerine, onu Hürkuş yapan hikayelerinden bahsetmek, onun ruhunu ve özünü tam manasıyla hissettirecektir yılında Kafkas Cephesi nde görev yaparken uçağı düşürülen ve tutsak edilen Vecihi Bey, yılanlar yurdu olarak da bilinen ve Hazar Denizi nde bulunan Nargin Adası na gönderilir. Oraya vardığı andan itibaren aklında tek bir şey vardır bu inatçı adamın; kaçmak! Orhan Bahtiyar (solda) ve Vecihi Hürkuş dan havacılığa veda (6 Ocak 1896, İstanbul - 16 Temmuz 1969, Ankara). Orhan Bahtiyar arşivi. Orhan Bahtiyar (left) and farewell to aviation from Vecihi Hürkuş (6 January July 1969, Ankara) Orhan Bahtiyar s archive. Actually we have all known him in Şener Şen s famous movie Gülen Gözler (Smiling Eyes) as the character of Pilot Vecihi without even being aware of it. We have laughed at him and his trust in himself, but we never appreciated him. During the Gülen Gözler film, when everyone was laughing heartily, a small child was crying and leaving the hall. He was saying My grandfather was not someone like him as he was crying and trying to control his impulsive sighs. This child is the grandchild of Vecihi Hürkuş, Alp Şarman. Perhaps this nice movie has the same nice place in this child s mind, but the wound it opened in his heart is still bleeding. Who is Vecihi Hürkuş? Actually I am not going to talk about who he is in this piece. Saint Google will give you ample information about him whenever you want. As a novelist, I am more interested in stories than in information. That s why I try to have a good blend of stories and information in my novels. Instead of sharing ordinary pieces of information about Vecihi Hürkuş, I will be talking about a couple of stories that have made him what he was. This will be a better way of reflecting his true personality and life. In 1917, Vecihi Bey s plane was shot down in the Caucasian Front when he was on a mission and he became a prisoner of war. He was sent to the Nargin Island in the Caspian Sea, a place which was also known as the land of snakes. From the first moment since he stepped on the island, he had one single idea in his mind: to escape! He had many attempts to escape, but he failed in all. At one point when he could endure no more, heedless of the cold in February, he jumped into the water. After swimming for fourteen hours he reached the shore in Iran and walked through TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

32 Birçok deneme yapar ama hepsi başarısız olur. En sonunda canına tak eder ve şubat soğuğuna aldırmadan atar kendini suya. On dört saat yüzdükten sonra İran da karaya çıkar ve dağ bayır yürüyerek iki buçuk ayda yurda geri dönmeyi başarır. Döndüğünde, Anadolu ya geçerek Kurtuluş Savaşı na katılma planları yapmaya başlar. Birkaç arkadaşıyla birlikte İngilizler tarafından parçalanmış olan tayyareleri toplayarak üç tayyare yaparlar. Ancak bir pistleri yoktur. Vecihi zekasıyla farkını ortaya koyar ve hemen bir futbol takımı kurulur. Formaları Vecihi Bey in annesi Niyir Hanım diker. Hergün toprak sahaya çıkılır ve idman adı altında alanın engebeleri düzeltilir. Herşey yolunda gitmektedir. Ancak esnafa olan borçları işi bozar. Birkaç esnaf biraraya gelerek Vecihi ve arkadaşlarını, borç takıp kaçacakları endişesiyle İngilizlere ispiyonlar. Kaçış planları suya düşmüş olsa da yılmaz Vecihi. İngilizlerin İzmit e götürdüğü idam mahkumlarının arasına karışarak Anadolu ya geçmeyi ve oradan da Mustafa Kemal Paşa nın yanına gitmeyi başarır. Yunan uçakları ile karşılaşma 1922 yazında bir keşif uçuşu esnasında Yunanlıların en meşhur pilotu ile karşılaşır Afyon üzerinde. Vecihi, Brequet model hantal ve havalanması bile mucize sayılan bir hurdayı uçurmaktadır. Yunan pilot ise son model bir Havilland av tayyaresi kullanmaktadır. Kapışma şiddetli olur. Öyle şiddetli ve heybetli bir karşılaşmadır ki aşağıda birbirinin canını almak için kıyasıya uğraşan Türk ve Yunan piyadesi dahi ellerini tetikten çeker ve alnına götürür, havadaki cengi güneşten rahatsız olmadan izleyebilmek için. İki pilot ön manevralarla er meydanına yeni çıkmış iki pehlivan gibi birbirini dener önce. Sıra mermi sıkmaya geldiğinde Vecihi den ses çıkmaz. Makineli tüfeği tek fişek atamadan bozulmuştur. Durumu farkeden Yunanlı daha acımasızca saldırmaya başlar. Yaptığı, ağaca bağlanmış bir geyiği vurmak gibidir adeta. Ancak Vecihi direnir. İki saate yakın sürer hava çarpışması. En sonunda Yunan pilotunun da tüfekleri susar. Mermisi bitmiştir civarı mermi harcamış ve Vecihi yi düşürememiştir. Yunan pilotun çaresizlik içinde geri dönerken tüfeklerini yumrukladığını görür Vecihi. Bu ağır çarpışma sonunda yere indiğinde tayyaresinde tek bir mermi deliği bile yoktur. Tek kaybı, iki saat içinde yaklaşık dört kilodur. Atlantik fırsatı 1925 yılında Fransızlar Atlantik Okyanusu nu geçmesi için Tayyareci Vecihi ye teklifte bulunurlar. Vecihi Bey teklifi sevinçle kabul etmiş olsa da Fransızlar yaptıkları teklifi geri çekerler. İki sene sonra bir Amerikalı, Charles Lindberg Atlantik Okyanusu nu geçerek adını havacılık tarihine yazdırır. Savaş bittikten sonra en büyük hayalinin peşinden koşmaya başlar Vecihi. Kadıköy Osmanağa daki Keresteciler Çarşısı nda bir dükkanın üst katını kiralar. İlk Türk tayyaresini burada imal edecektir. Tayyareyi parçalar halinde imal eder. Tayyare bitmiştir bitmesine ama Vecihi yi büyük bir sorun daha beklemektedir. Ev sahibine hissettirmeden tayyaresini nasıl dışarı çıkartacaktır. Arkadaşlarına biraz para verir ve ev sahibini yemeğe götürmelerini ister. Gece vakti duvarı yıkarak tayyaresinin parçalarını bir kamyona yükler ve yine aynı gece ev sahibi farkına varmadan yıktığı duvarı tekrar örer. Artık geriye sadece tayyaresinin parçalarını birleştirmek kalmıştır. 30 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 Vecihi Hürkuş İran da (solda) (Orhan Bahtiyar arşivi) ve savaş yıllarında (üstte) (Wikipedi arşivi). Vecihi Hürkuş in Iran (left) (Orhan Bahtiyar s archive) and during war years (Wikipedia archive). Tayyare ile eve dönüş Vecihi Bey, 1931 yılında Kadıköy de yaptığı tayyaresiyle Ankara ya uçar. Amacı tayyaresi için gerekli olan uçuşa uygunluk belgelerini almaktır. Fakat Türk yetkililer böyle bir belge vermek için gerekli bilgi ve teçhizatları olmadığını söyler. Bunun üzerine Vecihi Bey tayyaresine atlar ve Çekoslavakya ya gitmek için çalıştırır motorunu. Ancak belgeleri olmadığı için uçmasına izin verilmeyen tayyaresini parçalara ayırarak Çekoslovakya ya götürüp orada monte etmek zorunda kalacaktır. Gerekli test uçuşları yapılır. Tayyaresi performansıyla Çekleri kendine hayran bırakmıştır. Ancak yine de belgeleri verilmez. Sebebi tayyaresinin evraklarımountains and plains for two and a half months and reached his home country. After his return, he made plans for going to Anatolia and joining the War of Independence. Together with a few friends of his, he collected the pieces of some airplanes demolished by the British and made three planes. But they did not have any landing field. Vecihi used his brilliant intelligence, and a football team is built. The uniforms were made by Vecihi Bey s mother, Niyir Hanım. The players in the team worked on the football team everyday as a cover, but they actually worked to smooth out the land. Everything eas going fine. But they had big debt to the local shopkeepers. A couple of these shopkeepers informed Vecihi and his friends to the British because they were afraid that Vecihi and his friends would escape without paying their debts. Although their plan of escape was ruined, Vecihi did not lose his courage. He succeeded in joining among the prisoners of war being taken to İzmit by the British and after going to Anatolia he joined Mustafa Kemal Paşa. Confronting the Greek Planes During a reconnaissance flight in the summer of 1922, he meets the most famous Greek pilot in the skies of Afyon. Vecihi was flying a Brequet model bulky scrap whose take-off was a miracle in itself. The Greek pilot was flying the latest model Havilland fighter aircraft. The confrontation was fierce. It was such a violent and gorgeous fight that both the Turkish and Greek soldiers who were fighting on land stood still and started watching the fight in the air shielding their eyes with their hands against the glaring sun. The two pilots, through some initial manevaours, tested one another like two wrestlers. Once it was time to use bullets, Vecihi stayed silent. His machine gun was not working. Becoming aware of the situation, the Greek pilot started reacting even more violently. What he was doing was like beating a deer tied up to a tree. But Vecihi did not give up. The air fight lasted for about two hours. In the end, the guns of the Greek pilot went silent, too. He had run out of bullets. He had spent for about 120 bullets and he was not able to shot down Vecihi. Vecihi saw the Greek pilot punching his rifles while he was turning back. When he landed after this fierce confrontation, there was no single bullet hole on his plane. He had only lost eight pound during the two hours. The Atlantic Opportunity In 1925, the French brought Vecihi an offer to cross the Atlantic. Although Vecihi Bey had accepted the offer with great delight, the French drew back their offer. Two years later, an American pilot named Charles Lindberg crossed the Atlantic and had his name written in the aviation history. After the war ended, Vecihi started to pursue his biggest dream. He rented the upper floor of a shop in the Timber Merchants Bazaar in Kadıköy Osmanağa. He

33 was going to build the first Turkish plane there. He built the plane in pieces. The plane was completed, but Vecihi was to be confronted with another big challenge. He had to take his plane out of the workshop without letting his shop owner see it. He gave some money to his friends so that they would take the shop owner out for a dinner. During night time he demolished the wall and loaded his plane onto a truck. He rebuilt the wall on the same night.the only thing to do was to combine the pieces of his plane. Returning home by plane In 1931, Vecihi Bey flied to Ankara with the plane he built in Kadıköy. His aim was to issue the certificate of conformity for the plane he built. However, the Turkish authorities stated that they did not have the necessary knowledge and equipment to issue such a certificate. The Vecihi Bey flew his plane to the Czechoslovakia. But since he did not have the documents, he had to separate his plane in pieces and reinstall it there. The required test flights are made. The plane s performances left the Checks in awe. But still, the documents were not granted. The reason was that all the documents about his plane were in Turkish. Vecihi did not give up. Together with a friend of his he translated the documents into the Check language and returns home on his own plane. At the first Turkish aviation school he opened, he trained Turkey s first female civil pilot Bedriye Gökmen. Even today, Turkey s first female pilot is known to be Sabiha Gökçen. However, Sabiha Gökçen is Turkey s and the world s first female war pilot. Vecihi Hürkuş un hangarı (en üstte) ve uçağının önünde (Orhan Bahtiyar arşivi). Vecihi Hürkuş s hangar (top above) and in front of his plane (Orhan Bahtiyar s archive). nın Türkçe olmasıdır. Vecihi vazgeçmez. Evraklarını bir arkadaşı ile birlikte Çek diline çevirir ve trenle ayrıldığı evine tayyaresiyle döner. Açtığı Türkiye nin ilk uçuş okulunda Türkiye nin ilk sivil kadın pilotu Bedriye Gökmen Hanımefendi yi yetiştirir. Bu gün bile Türkiye nin ilk kadın pilotu Sabiha Gökçen olarak bilinir. Oysa Sabiha Gökçen Türkiye nin ve dünyanın ilk kadın savaş pilotudur. Sana topunu vermem Yıl Kadıköy Kurbağalı Dere kenarı. Minik bir kız çocuğu, teyzesinin gözetiminde ağabeyi ile top oynamaktadır. Haylaz ağabey topa öyle bir vurur ki, top orada bulunan Vecihi Bey in tayyare hangarlarından birinin damına gider. Küçük kız ağlayarak topunu Vecihi den geri ister. Vecihi nin cevabı nettir: Sana topunu geri veremem. Ama isterseniz onu sana gösterebilirim. Bu sözlerin sarfından on dakika sonra küçük kız teyzesinin kucağında, Vecihi nin tayyaresinde uçmaktadır. Bursa ya kadar gider ve dönerler. Dönüşte de Vecihi küçük kıza çatıdaki topunu gösterir. Artık I won t give you your ball It is The shores of the Kurbağalı Dere. A small girl is playing ball with her aunt and brother. The naughty brother hit the ball so fiercely that the ball landed on one of the roofs of the airplane hangars of Vecihi. The little girl cried an wanted her ball back. Vecihi s answer was very clear: I can t give your ball back, but I can show it to you. After ten minutes, the little girl was flying on her aunt s lap on Vecihi s plane. They flew to Bursa and turned backed from there. On their way back Vecihi showed the little girl her ball on the roof from the air. The mission was completed. The act left some permanent traces on the spirit of the little girl. He goes to Germany to be educated in engineering. Completing the four-year program in two years, he returns back as a mechanical engineer. Of course, his success was to be punished after his return. His diploma from Germany was not accepted by the Turkish officials, because they thought that a four-year program could not be finished in two years! Vecihi Bey made the authorities accept his diploma after a legal war and many difficulties. Hürkuş is being born In 1954, he founded the first private airline company. Hürkuş Airlines... With great sums of credit from the TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

34 görev tamamlanmıştır, küçük bir kızın ruhuna hayatı boyunca unutamayacağı çok özel izler bırakarak. Hürkuş 1973 yılında Almanya ya mühendislik eğitimi için gider. Dört senelik eğitimi iki senede tamamlayarak makine mühendisi olarak yurda döner. Döndüğünde elbette başarısı cezasız kalmayacaktır. Dört yıllık okul iki yılda bitirilemez denerek Almanya dan aldığı diploma geçersiz sayılır. Binbir güçlük ve hukuk savaşı ile Vecihi Bey diplomasını zorla kabul ettirir. Hürkuş doğuyor 1954 yılında ilk özel havayolu şirketini kurar. Hürkuş Havayolları... Devlet Hava Yolları nın uçmadığı şehirlere çok yüklü krediler alarak satın aldığı De Havilland model uçaklarla uçuşlar gerçekleştirmeye başlar. Ancak birileri onu çekememekte ve Türk havacılığının yaptığı ve yapacağı atılımı tehlike olarak görmektedir. Hürkuş Havayolları yolcu taşımaktan men edilir. Sadece posta ve reklam amaçlı uçuşlar yapmasına izin vardır. Bir ara yolcu taşımasına izin verilir, ama karşılığında para almamak kaydıyla... Bu şartlarda uzun süre yaşatamaz Hürkuş Havayolları nı. Uçaklarının biri hariç hepsini kaybeder. Elinde sadece şu an Yeşilköy deki havacılık müzesinde görebileceğiniz TC ERK uçağı kalır. İçindeki yaramaz çocuk uslu durmaz Vecihi nin. Anadolu nun radyoaktif madenlerini havadan keşfeder ve uçuculuk hayatının sonlarında bile ülkesine, halkına katkıda bulunmaya çabalar. Eline geçen her fırsattı değerlendirir uçmak için. Öyle ki, masasında çalışırken bir düğüne davet edildiğini hatırlar. Ancak davetiyeyi kaybetmiştir. Aklında tek kalan düğünün Erenköy dolaylarında olduğudur. İşte fırsat! Atlar tayyaresine, havadan kır düğününü arar ve bulur. Düğün her zaman olduğu gibi onun için sadece bir bahanedir. 16 Temmuz Tüm insanlığın gözü, aya ayak basmak üzere yola çıkan astronotları taşıyan Apollo 11 in fırlatılışına kilitlenmişken, birkaç kişi toprağa bakmaktadır. Vecihi Hürkuş bedenini toprağın altına, ruhunu Apollo 11 ile birlikte aya yollamıştır, Kıymet bilmezliğe ve vefasızlığa isyan ederek, vatan ve millet sevgisiyle... Roland Garros ismi özellikle tenis severlere hiç yabancı gelmeyecektir. Herkesin bir tenis turnuvası olarak aklına kazıdığı bu isim aslında Akdeniz i ilk kez geçen bir Fransız tayyarecidir. İsmi doğduğu şehrin stadyumuna ve havalimanına verilmiş, adına yüz yılı aşkın süredir devam eden bir tenis turnuvası düzenlenmiştir. Peki biz Vecihi Hürkuş için ne yaptık? Bu soruya gönül rahatlığı ile cevap verebildiğimiz gün, bu ülkede bir şeylerin gerçek anlamda değiştiği gün olacaktır. İşte son romanım Gece Tayyarede Açıkta onu, Tayyareci Vecihi yi anlatıyor. Onu tanıdıktan, ruhunu ve hayata bakışını özümsedikten sonra kendisiyle ilgili birşeyler yazmamayı büyük bir ayıp, yazmayı ise bir ülke hizmeti olarak gördüm. Silinmeye çalışılan milli belleğimize bu ülkenin tüm yazarlarının katkıda bulunması en büyük dileğimdir. banks, he bought De Havilland model planes and flew to cities where the State Airlines did not fly to. However, there were some people who did not like what he did and who saw his achievements as a threat. Hürkuş Airlines was disqualified for carrying passengers. The company could now fly planes only for post services and for advertisements. It was briefly allowed to carry passengers, but for free... He could not keep his company in operation under these conditions. He loses all his planes except for one. The only one he had was the plane is the TC ERK which is currently exhibited at the Aviation Museum in Yeşilköy. The naughty boy in Vecihi cannot sit still. He discovers the radioactive mines of Anatolia from the air and he tries to contribute to his country even towards the end of his active flying life. He makes use of every opportunity to fly. One day he remembers that he had been invited to a wedding ceremony. But he had lost the invitation. The only thing he remembers was that the ceremony was somewhere in Erenköy. That was an opportunity! He gets on his plane and looks for the ceremony from the air and finds it. As always, the ceremony was only an excuse for him. 16 July People all around the world were looking forward to the launching of Apollo 11, but a few other people were looking on the earth. Vecihi Hürkuş lost his life on that very day when Apollo 11 was to be launched for the Moon. He had suffered greatly from lack of appreciation, but still he loved his country... The name Roland Garros should be familiar to tennis lovers. The name is more widely known as a tennis tournament, but actually it is the name of a French aviator and pilot who crossed the Mediterranean for the first time. His name was given to the stadium and airport of the city he was born in and a tennis tournament had been organized for his name for more than hundred years. And what have we done for Vecihi Hürkuş? Once we will be able to answer this question with ease of mind and conscience, it will be then that some things will change in this country. My latest novel Gece Tayyarede Açıkta (Out at Night on the Plane) narrates the story of Pilot Vecihi. Once I knew him better, I had to write about his life and his achievements in life. It would be impossible for me not to write anything about him. My wish is that all writers in Turkey should do their best to preserve our national memory that is being erased with great speed yılında İngiltere de düzenlenen havacılık fuarında jübile uçuşu yapan Kraliyet Savaş Müzesi ne ait bir Havilland uçağı (MAC1/Shutterstock.com) (sol altta) ve Vecihi Hürkuş un esaret dönemine ait bir görüntü (sağ altta) (Orhan Bahtiyar arşivi). A Havilland aircraft from the Royal War Museum that made a jubilee flight during the aviation fair organized in England in 2012 (MAC1/Shutterstock.com) (bottom left) and an image from Vecihi Hürkuş s hostage days (bottom right) (Orhan Bahtiyar archive). 32 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

35

36

37 Antalya-Konya karayolu üzerinde, İbradı ilçesi, Ürünlü köyünde yer alan mağaraya bir saatlik yürüyüşten sonra varılıyor. Altınbeşik mağarası, gölleri ve vadisiyle bu yürüyüşü fazlasıyla ödüllendiriyor. Antalya dan bir sürpriz daha ALTINBEŞİK MAĞARASI MİLLİ PARKI Another Surprise from Antalya ALTINBEŞİK CAVE NATIONAL PARK An hour s walk will take you to the Altınbeşik Cave in the Ürünlü village of the İbradı province on the Antalya-Konya highway. Altınbeşik rewards this walk with its cave, lakes and valley. TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

38 Doğal ve kültürel hazineleriyle Türk turizminin gözbebeği Antalya nın sakladığı güzellikler saymakla bitmiyor, hala pek çok gezginin bile bilmediği birçok sürpriz barındırıyor. Bunlardan bir tanesi de Altınbeşik Mağarası. Çevresindeki milli parka da adını veren mağaranın eşsiz güzelliklerini keşfetmek için Antalya-Konya karayolundan İbradı ilçesine doğru yol almanız yeterli. Ürünlü köyünden yaya olarak 1 saatlik yürüyüş sizi Altınbeşik Mağarası na ulaştırıyor.1994 yılında milli parka adını veren Altınbeşik mağarası metre uzunluğu ile parkın ana kaynak değerini oluşturuyor. Derin bir vadi içinde konumlanmış mağara ve karstik bir yapıya sahip bölge ilginç jeomorfolojik oluşumlar barındırıyor. Bu özellikleri ile milli park her mevsimde farklı renkler, değişik görüntüler ve muhteşem bir peyzaj sunuyor. 36 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

39 Milli Parkın en ilgi çeken bölümü mağara olmasına karşın, yakın çevredeki jeolojik ve jeomorfolojik yapının sergilediği görüntüler ile Manavgat Çayı nın akışı ve çayın oluşturduğu vadi, alanın doğal değerlerine zenginlik katıyor. Milli Park içinde uzanan Manavgat Vadisi güneye doğru klasik ve simetrik V tipi vadi ye dönüşüyor. Kuzeye doğru daralan vadi, yamaçlarda yakınlaşarak kanyon özelliği gösteriyor. Bitki örtüsü ve göller Altınbeşik Mağarası ve çevresindeki dik yamaçlar, toplam 573 çeşit bitki barındırıyor. Bunlardan 60 ı nadir sayılan, ülkemize özgü endemikler. Bu endemiklerden 8 i bölgesel, kalan 52 si ise Akdeniz Bölgesi nde, özellikle de Antalya çevresinde yaygın olarak görülen türler. Faunaya bakıldığında ise; 171 böcek, 2 ikiyaşamlı, 11 sürüngen, 19 memeli ve 58 kuş türü var. Milli parkın ana kaynak değeri olan Altınbeşik Mağarası, başlangıç noktasından itibaren yaklaşık 200 m uzunlukta ve iki gölden oluşuyor. Birinci gölün başlangıcında, hemen sol tarafta küçük bir kum ve kaya birikintisi yer alıyor m lik birinci gölün sonuna doğru doğal bir köprü var. Köprüden hemen sonra her iki gölün birleşme yerindeki daralmayı görebilirsiniz. Burada suların azalması nedeniyle tabanda bulunan bloklar su yüzüne çıkarak, 40 metrelik ayrı bir göl izlenimi veriyor. Suların yüksek olduğu dönemlerde burası tek bir göl şeklinde uzanıyor. İkinci göl ise damlataşlarla süslü duvarları ile dikkat çekiyor. Milli Park içinde etkinlikler, mağara ve çevresinde yoğunlaşıyor. Ürünlü köyü muhtarlığı görevlileri, ziyaretçileri mağaraya ulaştırıyor, mağara içinde kayıklarla dolaştırıyorlar. Tırmanma gerektiren gölün ikinci bölümüne ise geçiş yapılamıyor. Köyden mağaraya ulaşan yolun bittiği noktadan, mağaranın girişine kadar olan bölgede, oturma alanları, piknik masaları ve kameriye alanları yer alıyor. Milli Park alanının daha iyi algılanması, kaynak değerlerinin koru- Antalya, the apple of the eye of Turkish tourism, has countless hidden beauties with natural and cultural treasures. It shelters many other surprises unknown to many travellers. Altınbeşik Cave is one of them. If your want to discover the matchless beauties of the cave and the national park around it, you just need to drive to the İbradı province on the Antalya-Konya highway. From the Ürünlü village, it will take only an hour s walk to the Altınbeşik cave. The meter long Altınbeşik Cave, which gave its name to the national park in 1994, is the main value of the park. The cave, located in a deep valley, and the carstic region have interesting geomorphological formations. With these characteristics, the national park offers an outstanding landscape with different colours and varying views. Although the most attractive part of the National Park is the cave, the geological and geomorphological formations nearby and the valley formed by the current of the Manavgat creek contribute to the natural values of the site. The Manavgat valley within the National Park extends to the south where it assumes the form of a V -shaped valley. The valley, narrowing towards the north, comes closer to the hillsides and turns into a canyon. Flora and Lakes The Altınbeşik Cave and the steep hillsides nearby shelter 573 types of plants. 60 of these are endemic plants that are defined as rare species. 8 of these endemics are regional, and the remaining 52 are Mediterranean species seen espe- TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

40 narak tanıtılması ve düzenli yürüyüş parkurlarının geliştirilmesi için alan içinde bir tur güzergahı belirlenmiş. Milli Park; vadi, orman ve akarsu manzaralarının bir bütün içinde izlenebildiği alanlar barındırıyor. Bu alanlardan ikisinde manzara seyir noktalarının düzenlenmesi ve Aydınkent ilçe merkezi ile Ürünlü köyünde konaklama imkanı sağlanması öngörülmekte. cially in Antalya. With 171 insect species, 2 amphibian species, 11 reptilian species, 19 mammals and 58 birds, the region has a reich fauna as well. The Altınbeşik Cave, the main value of the National Park, has a length of 200 meters, and it has two lakes. On the left of the first lake there is a small sand spit and a rocky deposit. Towards the end of the first lake, sized 150 to 160 meters, there is a natural bridge. After the bridge, you can see the narrowing land where the two lakes meet. Due to the shallow water here, the base blocks come to the surface and create an illusion of a separate lake with a depth of 40 meters. When water levels are high, the location assumes the shape of a single lake. The second lake has walls decorated with stalactites. Activities at the National Park mostly take place in and around the cave. Authorities of the Ürünlü village mukhtar office take visitors to the cave and show them interior of the cave on small boats. Access to the second part of the lake where climbing is required is not allowed. There are recreational areas, picnic tables and bowers between the village and the cave. A tour route with walking tracks has been established for the promotion of the National Park and the protection of the values within the park. The National Park has locations where you can watch the valley, forest and river landscape simultaneously. There are plans in the pipeline to have observation points in both of these sites and to build accommodation facilities in the provincial center of Aydınkent and the Ürünlü village. 38 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

41

42 VENEDİK KARNAVALI Radu Razvan/Shutterstock.com Bu dünya mirası kentin on bin yıllık bir geleneği ihtirasla ve iftiharla yaşatılıyor. Dünyanın dört bir yanından gelip onun bir parçası olanlara kentin tarihi, sanatı ve gastronomi kültürü sunuluyor. Temel mesaj hep aynı: Kim olduğunuzu unutun, maskenizi takın ve tıpkı bu gizemli şehrin kanalları gibi kendinizi akışa bırakın; görün, tadın, tanıyın, eğlenin... 40

43 CARNIVAL OF VENICE With a tradition of ten thousand years, Venice lives on with great stamina and honour. Those coming from all parts of the world and being part of the city are presented with the history and the gastronomy of the city. The main message is always the same: forget about who you are, put on your masks and leave yourselves to the flow of the city like the channels of this mysterious city; look around, taste, learn and enjoy Anibal Trejo/Shutterstock.com TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

44 Expo 2015 Milano fuarı geçen yıldan beri Venedik Karnavalı nın ortağı olarak çalışıyor. Karnavalı, bu evrensel fuara Venedik in bir saygı göstergesi fırsatı gibi değerlendirmişler. Expo 2015 in Gezegeni Beslemek, Yaşam için Enerji ana temasına paralel olarak, Karnaval a Dünyanın En Lezzetli Festivali başlığı altında ve yemeğin kutsallığı kavramı öne çıkarılarak kültür ve sanatla harmanlı bir dizi gastronomi ve gıda teknolojisi etkinliği eklenmiş. Oyun ve gösteriler, canlandırmalar eşliğinde karnavalın baş kahramanı, devamlı yemek düşleyen soytarı Harlequin temalı ziyafetler, kutsal mekânlarda yiyeceğe ayrılmış bölümlerin ziyareti, Venedik ten dünyaya yayılan egzotik yiyeceklerin sergilenmesi gibi etkinliklerle Venedik in gastronomi kültürü öne çıkarılacak... KARNAVALIN KULİSİNDE KİM VAR? Resmi sponsorunun ünlü Murano firması olduğu günümüzdeki Venedik Karnavalı nı resmi yetkili bir İngiliz-İtalyan acentası; Venice Events düzenliyor. ASTA üyesi de olan bu acenta, işe düğün ve çeşitli etkinlikler düzenleyerek başlamış. Aynı hizmetleri bugün de sürdürüyor, ayrıca Karnaval a adabıyla katılacaklara kostüm ve maskeler kiralıyor. Merak edenler, gitmeye niyetlenenler, kendilerine kostüm, maske ve aksesuar seçmek isteyenler hem fiyatları görmek hem de bu işlemleri rezervasyon yaparak yola çıkmadan tamamlamak için web sitesine bakabilir. Türkiye de de karnaval için özel turlar düzenleyen acentalarımız mevcut. MILAN EXPO 2015 COLLABORATION Since last year, Expo 2015 Milan has been working as a partner of the Carnival of Venice. The have made use of the carnival as Venice s tribute to the Expo. In line with Expo 2015 s theme of Feeding the Planet, Energy for Life, the carnival includes a series of gastronomy and food technology events highlighting the sacredness of food under the title of The World s Most Delicious Festival. Plays and performances with the carnival s fool Harlequin who always dreams about food, visits to food sections in sacred places and exhibitions of exotic dishes will highlight the gastronomy of Venice. THE CARNIVAL S BACKSTAGE The contemporary Festival of Venice is sponsored by the famous Murano company and the official authority if an English-Italian agency called Venice Events. Also an ASTA member, the agency has started the business with wedding ceremonies and different even organizations. The company still offers the same services and they also hire costumes and masks to those who would like to participate in the carnival. Tose who are curious or who have intentions of going to the festival, can visit their webpage on to organize their bookings and choose their costumes before travelling. There are agencies in Turkey organizing special tours for the carnival. MİLANO EXPO 2015 İŞBİRLİĞİ Petr Jilek/Shutterstock.com Kizel Cotiw-an/Shutterstock.com Lejoch/Shutterstock.com Ünü dillere destan, bu yıl da 31 Ocak-17 Şubat arasında yapılan Venedik Karnavalı, özünde eski Roma nın Pagan kültüründe yer alan baharı karşılama ritüellerine dayanıyor. İlk defa 11. yy da yapılmış ve 18. yy a kadar 7 yüzyıl sürmüş. 18. yy da ünlü Quadri s kafenin duvarlarındaki fresklerde de görüleceği gibi, Karnaval San Marko Meydanı nda yapılan bir dizi balo ile başlarmış. Karnaval, Paskalya dan önce gelen büyük perhiz döneminin ilk çarşambasına iki hafta kala başlıyor ve büyük perhizin arefe günü sona eriyor. Büyük perhizi karşılama bağlamındaki karnaval, et yemeye veda anlamına geliyor ve bütün İtalya da kutlanıyor. Eski İstanbullular bilirler, bunun küçük bir örneği İstanbullu Rumların oturduğu Kurtuluş un Tatavla semtinde de aynı biçimde kutlanır, Apokries diye anılırdı... Ete veda, kurallara vedaya dönüşünce Karnaval süresince her akşam, Ridotto Gambling gazinosunda kumar oynanıp servetler çarçur edilir, sosyal konumu ne olursa olsun, Commedia del Arte kahramanlarının kılıkları ve maskelerini takınmış ahali çılgınca eğlenirmiş. Karnaval 18. yy da yasaklanmış. Tıpkı bu sayımızdaki Sevgililer Günü haberinde ayrıntısını veremediğimiz; Eski Roma da Şubat ortasında yapılan, daha sonra Aziz Valentine günü olarak biçim değiştirip yeniden ortaya çıkan aşk festivali Lupercalia nın yasaklandığı gibi. Venedik karnavalının yasaklama gerekçesi kumarbazlar ve fahişelerin yanı sıra, aile kadınlarının, peder ve rahibelerin de kimliklerini maskeler arkasında gizleyerek yaramazlık yapması, böylece ahlakın çökmesi imiş. Küllerinden doğan karnaval Günümüzdeki Venedik Karnavalı ise bu kez kültürel boyutu öne çıkarılıp, yılda bir kez de olsa toplumsal sınıflar arasındaki farkı kaldıran, herkesi eşitleyen bir demokrasi simgesi olarak 1979 da yeniden canlandırılmış ve o yıldan beri her yıl düzenli olarak yapılıyor. Şehirde geçit törenleri, ana meydanlarda canlı müzik, turizm ofisinin düzenlediği diğer etkinlikler ile harikulade bir açık hava festivali olan karnavala gene herkes -tercihen- maskeli ve kostümlü olarak katılabiliyor. En başarılı kostümü seçmek için San Marco Meydanı nın ortasına kurulan büyük sahnede bir yarışma düzenleniyor. Çevredeki tüm kostümlü insanlar burada sıraya giriyor, podyumda yürüyor ve jüri tarafından oylanıyorlar. Venedik in her köşesi, Karnaval zamanı muhteşem görüntülere sahne oluyor. Ahali 42 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

45 VanderWolf Images/Shutterstock.com Anibal Trejo/Shutterstock.com Nick_Nick/Shutterstock.com The Carnival of Venice, celebrated between 31 January and 17 February, dates back to the pagan spring celebrations and rituals of Ancient Rome. It was first celebrated in the 11th century, and it lasted for seven centuries until the 18th century. As can be seen in the frescoes on the walls of the famous Quadri s Café of the 18th century, the carnival began with a series of balls that took place in the San Marco Square. The carnival starts two weeks before the first Wednesday of the Lent period before Easter and ends on the eve of Lent. Welcoming Lent, the carnival means ending meat consumption and it is celebrated all around Italy. Old citizens of Istanbul would know about a smaller version of this, called Apokries, celebrated in Kurtuuş Tatavla, where the Istanbulite Greeks lived... de kabaca ikiye ayrılıyor; fotoğraf çekenler ve fotoğrafı çekilenler! Oteller ve etkinlikler için yapılan rezervasyonlar kısa sürede bitiyor, 200 yıl önce yasaklanan bu gelenek, şimdi İtalya nın turizm gelirlerine önemli katkı sağlıyor programında neler var? Karnaval programında müzik, gösteri, sanatsal performanslar ile dolu pek çok etkinlik yer alıyor. Balolar, canlandırmalar, konserler, yarışmalar, gastronomi turları, kültür sanat sergileri ve geleneksel törenler gibi. Geleneksel açılış töreni, 7 Şubat, Cumartesi, San Marco Meydanı nda Büyük Tiyatro önünde yapılacak. Bu tören Rönesans kostümleri giymiş 12 genç kızın geleneksel geçit töreni ile başlıyor. Marialar Geçidi de denilen bir eski geleneğe göre, her yıl evlenmek isteyen genç kızlar arasından 12 si seçilir, bölgenin asilleri tarafından emanet kıyafet ve mücevherlerle donatılır, bir prenses gibi muamele görerek evlendirilirmiş. Bu gelenek açılış programında önemli bir yer tutuyor. 8 Şubat, Pazar, San Marko Saat Kulesi nden yapılan, eskiden Türk Uçuşu denilirken son yıllarda adı Melek Uçuşu na dönüşen gösteri var. 14 Şubat, Cumartesi, St. Valentin in 2015 Maskeli Balosu, 15 Şubat Pazar gününde de San Marko Saat Kulesi nden Kartal Uçuşu ve Mestre de- Karnavaldan çeşitli görüntüler, kostümler ve maskeler. Images from the carnival, costumes and masks. When farewell to meat is turned into farewell to rules During the carnival, people used to go to Ridotto Gambling casino to gamble and they spent fortunes there. No matter what their social status were, everyone was clad in the costumes of the Commedia del Arte characters and put on their masks and entertain themselves. The carnival was outlawed in the 18 th century. This ban could be likened to tge ban of Lupercalia, the love festival that came up during Ancient Rome in mid-february, and which was later turned into Saint Valentine s Day. The reason for banning the Carnival of Venice was that women, monks and nuns, along with whores and gamblers, were all hiding their identities under masks and harming the ethics of society by doing all sorts of mischief. The Carnival rising out of its ashes The Carnival of Venice as celebrated today was revived in 1979 as a symbol of democracy and equality in society. The contemporary celebrations foreground the cultural aspect of the carnival and aim at eradicating differences in social class even once a year. Parades, live music in main squares, other activities organized by the tourism office create a fabulous open-air festival and everyone can join in, preferably with masks and costumes. There is contest on a large podium built in San Marco Square to choose the best costume. All costumed people form a queue here, walk to the podium and the jury votes. All parts of Venice offer a glamourous spectacle during the carnival. The people are formed into two groups: those who take photos and those who are photographed! Hotels and events are immediately booked. This tradition, which was banned 200 years ago, is now generating the greatest contribution to Italy s tourism income. What s there in the 2015 programme? The carnival programme includes numerous activities like music, performances and art performances. Balls, performances, concerts, contests, gastronomy tours, culture and art exhibitions and traditional ceremonies are amongst these events. The traditional opening ceremony will take place in San Marco Square in front of the Grand Theatre on 7 February Saturday. The opening ceremony TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

46 ki Ferretto Sarayı nın kulesinden Uçan Eşek gösterisi ve en güzel Karnaval Maskesi finalleri, akşam da Büyük Kanal daki Eski Saray da 1001 Gece Masalları temalı Büyük Kapanış Balosu yer alıyor. Programın tamamı için karnaval ın resmi web sitesine bakabilirsiniz: venezia.it Kahramanlar, Kostüm ve Maskeler Her karnavalda olduğu gibi Venedik Karnavalı nın da geleneksel kahramanları var ve insanlar genellikle onların kılıklarına bürünüp onları simgeleyen maskeleri takıyor. Bu kahramanların kaynağı 16. yy da İtalya da gelişen Commedia dell arte, yani sanatçıların komedisi ; oyun zenaati denilen bizdeki tuluat ; orta oyunu benzeri halk tiyatro geleneği. Doğaçlama oynanan rolleri güçlendirmede, maske ve simgesel kostümlerden yardım alınan bu oyunlarda kalıplaşmış temalar ve karakterler olurdu. Bunlar da genellikle Aşıklar, Efendiler, Hizmetkarlar, Soytarılar gruplarına ayrılır, gerisi gösteride rol alanların maharetine kalırdı. İşte günümüzde de Venedik Karnavalı nın gözdesi o karakterlerden bazıları: Harlequin: Zanni denilen hizmetkarlar kadın veya erkek, aptal, saf veya hilekar olarak gruplara ayrılırdı. Harlequin en popüler olanı. Kurnazlık ve aptallık karışımı, akrobat ve dansçı, entrikacı. Kostümü, kırmızı-yeşil-mavi renkte üçgen ve karolarla bezeli. Siyah maske üzerine yana eğik bir külah giyer. Brighella: Arleken in en yakın arkadaşı çıkarcı, hınzır bir kişilik. Bu karakterin adı bazen Scapino, Mezzetino ve Flavtino olarak değişiyor. Yeşil şeritlerle süslenmiş ceket ve pantalon, kanca biçiminde burun ve bir sakalı olan maske takar. Pulcinella: Üçüncü uşak tipi. Napolili olup bazen de han sahibi ya da bir tüccardır. Kocaman karga burunlu, kambur olup sivri uçlu bir şapka giyer. İngiliz kuklası Punch ın atası. Pantallone: Efendi tiplerinin en popüleri. Venedikli yaşlı bir tüccardır. Ya aşıklardan birinin babası ya da kendisi genç kıza tutulan bir yaşlıdır. Giysisi kırmızı bir ceket-pelerin, yumuşak terlikler, kenarsız yumuşak bir kep, uzun burunlu kahverengi yarım bir maske ve düzensiz bir gri sakal. Dottore: Pantallone nin ya arkadaşı ya da rakibi. Ya avukat ya da doktordur. Bilgiçlik taslar ve çoğu kez Latince ata sözlerini yanlış söyler. Akıllı olduğunu iddia eder ama saftır ve kolayca aldanır. Kılığı zamanın akademik giysisi ve kepidir. Capitano: Aşık tiplerinden biri olmakla birlikte zamanla palavracı ve korkak bir askere dönüşmüştür. Savaş ve aşktaki başarılarıyla övünür fakat her ikisine de güvenilemez. Daima bir pelerin, kılıç ve tüylü bir şapka giyer. 44 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 begins with a traditional parade of 12 girls clad in Renaissance costumes. According to an old tradition called the Parade of Marias, each year 12 girls who want to get married are selected and they are adorned with the clothes and jewels of the nobility for the event and treated like princesses and this was how they were married. This tradition holds an important place in the opening ceremony. On 8 February, there will the Angel Flight, which used to be called the Turkish Flight, from the San Marco Clock Tower. On 14 February, Saturday, there will be St Valentine s 2015 Masqued Ball and on 15 February, Sunday, there will be the Eagle Flight from the San Marco Clock Tower and the Flying Donkey performance from the tower of the Ferretto Palace. The day will end with the best Carnival Masks Finals and a grand Closing Ball in the Old Palace with the theme of 1001 Arabian Nights. You can check the official web page of the carnival for the complete programme: Heroes, Costumes and Masks As the case is in all carnivals, the Carnival of Venice has its own traditional heroes and people generally wear their costumes and put on their masks. The source of these heroes come from the 16th century Italian Commedia dell arte, that is to say, the comedy of the artists. It very much resembles the eulogy shows in the Ottoman culture, called tuluat or ortaoyunu. Improvisation strengthened the roles acted, and the plays heavily relied on masks and symbolic costumes. The plays were rich in stereotypic themes and characters. There were minstrels, Masters, Servants and Fools and the rest was very much dependent on the mastery of the actors. And here are the still popular characters of the Carnival of Venice: Harlequin: The servants, called as Zanni, were grouped into different classes like man, women, fool, naïve and trickster. Harlequin is the most famous of them. He is both cunning and foolish, an acrobat and a dancer and a trickster. Their costumes were in reds, greens and blues and decorated with squares. They wear black masks with a conical hat. Brighella: Arleken s closest friend, a self-seeker and malicious person. The character is sometimes named as Scapino, Mezzetino and Flavtino. He wears a jacket and trousers with green stripes and wears a masque with a hook-shaped nose and beard. Pulcinella: The third servant type. He comes from Napoli and sometimes he is depicted as an innkeeper or a merchant. He has a huge nose and a hunch on his back. He also wears a hat. He is the forebear of the English puppet Punch. Pantallone: The most popular of master types. He is a Venetian old merchant. He is depicted either as the father of one of the lovers or as the lover of

47 lapas77/shutterstock.com Karnavalın Dottore tiplemesi (sol sayfa, sol üst köşede), Van Gogh kostümü giymiş bir katılımcı (solda), Harlequin tiplemesi (altta) ve 1857 yılında L Illustration Journal Universel, Paris dergisinde yayımlanan Janet- Lange imzalı bir ilüstrasyon Venedik Karnavalı nı betimliyor (en altta). The Dottore type of the carnival (left page, left top corner), a carnival person with a Van Gogh costume (left), Harlequin type (below) and an illustration by Janet-Lange published in 1857 in L Illustration Journal Universel, Paris, depicting the Carnival of Venice (bottom). 14 ŞUBAT, AZİZ VALENTIN İN MASKELİ BALOSU Bu balo Venedik Festivali nin onlarca balosu içinde en önemseneni. Dergimizi hazırlarken balonun 550 ila 780 Euro arasında değişen biletlerinden yalnızca 780 likler satılmamış gözüküyordu. Bakın kendilerini nasıl anlatıyorlar: St. Valentin in 2015 Maskeli Balosu, Venedik in ünlü Büyük Kanal ı üzerindeki prestijli bir sarayda yapılacak. Etrafındaki ışıklandırılmış saraylarla romantik Kanal ın manzarası görülmeye değer. Kapıdan girerken sizi, Venedik kostümleri giymiş, ellerinde tepsiler, yakışıklı hizmetkarların yanısıra, bir başka tanınmış Venedikli daha şahsen karşılayacak: Casanova! Venedik saraylarında, hatırlı konukların ağırlandığı birinci kattaki piano nobile deki mum ışıklı masanıza geçtiğinizde en güzel İtalyan şarapları ve görkemli bir gala yemeği servis edilecek. Yemek süresince yetenekli sanatçılar, estetik ve neşeli doğaçlamalarla akşamınıza renk katacak. Balo, yemekten sonra giriş katında aşk şarkıları eşliğinde dans ile devam edecek. Siz de maskeli olacağınız için sabahın erken saatlerine kadar istediğinizi içip, keyifle dansetmekte özgür olacaksınız... a young girl. He wears a red jacket and a cloak, soft slippers, a brimless hat and a brown masque with a long nose. Dottore: He is either a friend or a rival of Pantallone. He is depicted either as a lawyer or a doctor. He is arrogant and he often quotes Latin sayings wrongly. He thinks he is smart, but he is naïve and easily fooled. He wears an academic cloak and cap. Capitano: He is one of the lovers and in time he was transformed into a trickster and a coward soldier. He boasts of his achievements in war and love but he is not to be trusted in either. He always wears a cloak, carries a sword and a hat. Pecold/Shutterstock.com 14 FEBRUARY, SAINT VALENTINE S MASKED BALL This is the most important of the Venetian balls. While preparing this issue, only the 780 Euro tickets were unsold. The tickets for 550 Euros were already sold. This is how they define themselves: Saint Valentine s 2015 Masked Ball will take place in a prestigious palace on the Great Canal in Venice. The lightened palaces around will create a stunning spectacle. You will be welcomed by good-looking costumed servants with trays at the gates, and you will also meet another famous Venetian: Casanova! Once you will take your place on the piano nobile where the respected guests used to be welcomed, your will be served delicious Italian vines and a gala dinner. Talented artists will add colour to your dinner with their improvised performances. The ball will then continue with dances and love songs on the first floor. Since you will be masked as well, you will be free to drink and dance till morning TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

48 Kültürel tarihi ve mimari dokusuyla karakter sahibi kentlerimizden, konumu ve doğal zenginlikleri ile bir doğa turizmi merkezi Sinop un Erfelek ilçesi, adeta bir şelale cenneti... ERFELEK ŞELALELERİ ERFELEK WATERFALLS The Erfelek district in Sinop, a natural tourism center with its cultural, historical and architectural fabric, its favorable location and natural riches, is a heaven of waterfalls. Rasim Konyar 46 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

49 Akliman, The Bay of Hamsilos, Sarıkum, Akgöl, İnceburun, the İnaltı Cave, Karakum and the Basalt Rocks These are some of Sinop s well-known natural beauties. Sinop is also a center for nature tourism with its waterfalls: Horzum with ten waterfalls, Deli Kızın Şelalesi (Waterfall of the Mad Girl) and Hasandere with two waterfalls. The mounds and ancient sites protecting Sinop s prehistoric and universal cultural heritage and the Erfelek District s Tatlıca Village, which is under protection for its natural beauties, have 28 waterfalls all side by side! Akliman, Hamsilos Koyu, Sarıkum, Akgöl, İnceburun, İnaltı mağarası, Karakum, Bazalt kayalıkları Bunlar Sinop un en çok bilinen doğal güzelliklerinden bazıları. Sinop, on şelaleli Horzum, Deli Kızın Şelalesi, iki şelaleli Hasandere siyle olduğu gibi, şelaleden yana da çok zengin bir doğa turizmi cenneti. Sinop un hem tarih öncesi çağlardan kalan evrensel kültür mirasını saklayan höyük ve ören yerleri hem de doğal güzellikleri ile koruma altındaki Erfelek İlçesi ndeki Tatlıca köyünde ise bu şelalelerden tam 28 adedi yanyana sıralanıyor! En çok şelaleleri, bir de karacaları ile tanınan Erfelek Karadeniz den ortalama 17 km uzaklıkta ve 200 m yükseklikte bulunan Erfelek -eski adı Karasu-, doğuda Sinop İl Merkezi, güneyde Boyabat, batıda Ayancık, kuzeyde de Karadeniz le çevrili. Ormanlarla kaplı, doğal güzellikleriyle eşine ender rastlanan bir yer. Topraklarını güneyde İsfendiyar dağları kaplarken, kuzeyi ve doğusu engebeli ve düzlük. Dağlık arazinin tamamı ormanlık. Zaten ilçe topraklarının yarısından çoğu orman, geri kalanı tarım arazisi, yüzde ikilik bir kısmı da mera. İlçenin ortasından geçen 45 km uzunluğundaki Karasu Çayı, düz ve verimli bir ova şeridi oluşturup, Karadeniz e dökülüyor. İlçede 50 dolayında da köy var. Köylüler, son yıllarda kuzu kestanesi üretim bölgelerinde ürettikleri kestane balının, birçok derde deva olduğu, hatta meşhur Anzer balından geri kalır yanı olmadığını tescil ettirmiş. Ormanlar ve göletlerinde bol sayıda çulluk, kaz, ördek, bıldırcın, keklik gibi kanatlıların yanı sıra tavşan, domuz ve benzeri yaban hayvanları da yaşıyor. Erfelek te, çok sayıda karaca da yaşıyor. Neyse ki karacalar avcılara hedef olmuyor. Yöre halkı da bu konuda son derece duyarlı. Tatlıca Takım Şelaleleri Tatlıca Takım Şelaleleri Erfelek in olmazsa olmazı! Onları görmek için Erfelek Barajı na giden yol izleniyor. Yolda karacalarla karşılaşmak da mümkün. Tatlıca şelalelerinin tamamını görmek için neredeyse bir merdiven biçiminde, zirveye doğru uzanan yaklaşık 2 km lik parkuru tırmanmak gerekiyor. Eski değirmene gelindiğinde, şelalelerin yarısı görülmüş oluyor. Tempolu bir yürüyüş ve tırmanışlarla bu iş 2,5 saat kadar sürüyor. Şelalelerin bulunduğu vadi, Tatlıca köyünde son buluyor. Terlik ya da hafif ayakkabılar kayma riski taşıdığından, sağlam trekking ayakkabısı yada sudan etkilenmeyen sandalet giymek daha güvenli. Birbirini izleyerek uzanan, irili ufaklı 28 adet doğa harikası şelalenin hemen her birinin döküldüğü yerde yüzmeye elverişli göller de bulunuyor. Esasen enerjik ve meraklı bir gezginin, Sinop Merkez inden 28 km uzaklıktaki Erfelek te, aynı gün içinde şelaleleri gezmesi, trekking yapması, bir yaylaya çıkması ve denize girmesi bile mümkün! Erfelek known for its waterfalls and deer The Erfelek District (which was named as Karasu in the past) is 17 km away from the Black Sea and on a height of 200 meters. It is surrounded by the Sinop City Center in the east, Boyabat in the south, Ayancık in the west and the Black Sea in the north. It is a unique beauty surrounded with forests and natural beauties. The land is surrounded by Isfendiyar Mountains in the south; the northers and eastern parts of it is covered with hills and plains. The mountainous area is completely covered with forests. More then half of the district s lands is comprised of forests, the remaining part is agricultural land and two percent of its is meadows. The Karasu Creek flowing through the district creates a fertile plain before flowing into the Black Sea. There are for about 50 villages in the district. The villagers state that the recent years production of small chestnut also increased the production of chestnut honey, which is presumed to have healing powers. The villagers say it is as good as the famous Anzer honey. There are many woodcocks, geese, ducks, quails and partridges in the forests. The forests also host rabbits, pigs and other wild animals. There are also many deer in Erfelek. Fortunately the deer are not hunted. The locals are very sensitive about this. Tatlıca Waterfalls Tatlıca Waterfalls are the musts of Erfelek! In order to see the waterfalls you need to use the road going to the Erfelek Dam. You can see deers along the way. To see all of the Tatlıca waterfalls, you need to complete a two kilometer-track which is climbing up to the summit almost like a staircase. Once you reach the old mill, you will have seen half of the waterfalls. This brisk walk and climbing last for about 2,5 hours. The plain where the waterfalls are situated end in the Tatlıca Village. Since slipper and light shoes might make you fall, it will be safer to wear strong trekking shoes or waterproof sandals. You can also swim in the lakes into which almost all 28 the waterfalls of different sizes flow in. Actually an energetic and curious traveller can have a day trip to Erfelek, 28 km away from Sinop center, and see all the waterfalls, go trekking, see a plain and swim in the sea in a single day! TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

50 ERFELEK te ALTERNATİF TURİZM ALTERNATIVE TOURISM IN ERFELEK Trekking ve yürüyüş turlarının gözde merkezi Erfelek in yegâne özelliği, elbette Tatlıca Takım Şelale lerinden ibaret değil! Erfelek in mesire yerleri ile kıyıları da alternatif turizm potansiyeli taşıyor. İşte bazıları: Of course, waterfalls are not the only characteristic of Erfelek that is a center for trekking and walking fans! The recreational and coastal areas of the region have a great tourism potential as well. Here are some of them: Hasandere Şelalesi: İlçenin doğusunda ve 4 km. uzaklıktaki Hasandere Köyü nün tam ortasından geçen dere üzerinde, vahşi bir güzelliğe sahip 20 metrelik bir doğa harikası! Hasandere Şelalesi döküldüğü yerde yüzmeye elverişli bir göl de oluşturuyor. Hasandere Waterfall: It is in the eastern part of the district and over the creek going through the Hasandere Village 4 km away from the district. It is 20 meters of length and a great wonder of nature! Where it flows, Hasandere Waterfall creates a lake suitable for swimming. Deli Kızın Şelalesi: Erfelek - Sinop yolundan güneye doğru 1 km. uzaklıkta, Karasu Çayı na dökülen dere üzerinde, 15 m yükseklikten dökülen bir şelale. Waterfall of the Mad Girl: It is 1 km away to the south of the Erfelek-Sinop road. It flows into the Karasu Creek from a height of 15 meters. Karaçayır Yaylası: Erfelek in güneyinde ve yaklaşık 8 km uzaklıkta Domuz Dağı ormanlarının zirvesinde metre râkımda, köknar, çam ve kayın ağaçlarıyla çevrili, 15,000 m2 alana sahip bir yayla. Serin mi serin! Karaçayır Plateau: It is in the south of Erfelek and situated on the summit of Domuz Dağı (Pig Mountain) on a height of meters. Surrounded by fir, pine and beech trees, the plateau is covering an area of 15,000 m2. And it is very cool! Hacıbey Yaylası: Hacıbey Yaylası m2 dolayında alana sahip ve köknar ve çam ağaçlarıyla çevrili. İlçe merkezinin güney doğusunda ve yaklaşık 20 km mesafede 1250 m râkımda, Osmanlı Dönemi nde Kastamonu iline sancaklık yapmış, o zamanki adı Konak, şimdiki adıyla Ormantepe Köyü sırtlarındaki Hacıbey ormanlarının zirvesinde yer alıyor. Sinop u kuş bakışı gören bir kaçış yeri! Gebegüneyi Yaylası: İlçenin güney batı yönünde ve 10 km uzaklıkta, 1050 m râkımda, Sorkun Köyü sınırları içinde m2 lik bir alana sahip eşsiz bir yayla. Kuz Tepesi Mesire Yeri: İlçe merkezinin güney yakasında, 300 m râkımda, içinde çocuk oyun alanları ve bir dağ evi bulunan çam, köknar, kayın ve kestane ağaçları ile kaplı düzgün bir mesire alanı. Çukur Yazı Mesire Yeri: İlçe merkezinin güneyinde, m2 alana sahip Çukur Yazı nın tamamı, İlçe Kaymakamlığı tarafından vişne, elma, armut, ceviz ve benzeri meyve ağaçlarıyla donatılmış ve aydınlatması yapılmış. Erfelek Kıyıları ve Plajlar: Erfelek in Karadeniz sahilindeki Şerefiye, Karacaköy, Yeniçam, İncirpınarı köyleri temiz ve bol kumuyla, bâkir kıyı ve gastronomi turizmine de uygun. Denizinde ve göletlerinde yılın her ayında bol doğal balık var! 48 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 Hacıbey Plateau: The Hacıbey Plateau is covering an area of m2 and surrounded by beech and pine trees. It is situated on the summit of the Hacıbey forests on the outskirts of the Ormantepe Village. The village has been an Ottoman sanjak (district) in the Kastamonu province. It has an altitude of 1250 meters and 20 km away from the district center. It is a wonderful retreat offering a birdseye view of Sinop! Gebegüneyi Plateau: It has an altitude of 1050 meters and 10 km away in the southwest of the district. The plateau, covering an area of m2, is part of the Sorkun Village. Kuz Hill Recreational Area: It is situated on the south edge of the district center and has an altitude of 300 meters. There are fields for children and a mountain house. It is adorned with fir, pine and chestnut trees. Çukur Yazı Recreational Area: It is south to the district center and covers an area of m2. All the land in Çukur Yazu has been allocated for cherry, apple, pear, and walnut trees. The area has a proper lighting system. Erfelek Shores and Beaches: The Şerefiye, Karacaköy, Yeniçam and İncirpınarı villages on the Black Sea shore of Erfelek are suitable for shore and gastronomy tourism. There is abundant natural fish in its sea and lakes!

51

52 Armada Otel arşivi İstanbul usulü yaşam tarzını sahiplenen, koruyan ve yaşatan ARMADA OTEL 50 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015

53 1994 den beri İstanbul da İstanbul u arayanlar ı mutlu etmek için çalışan Armada Otel, tarihi merkezde sürdürdüğü hizmetlerini, Pera daki Parma Apartmanı na ve özel tasarım teknesiyle İstanbul denizlerine taşımıştı. armadaistanbulkulturu. com ise İstanbul usulü yaşam tarzını Sahiplenme, Koruma ve Yaşatma çalışmalarını günümüze taşıyan bir web-sergisi... Armada nın ilk yılları ve İstanbul kültürü İstanbul un tarihi merkezindeki Ahırkapı da, Barbaros Hayrettin Paşa nın leventleri için yaptırdığı, 19. yy İstanbul yangınlarında yok olmuş ahşap sıra evlerin restitüsyonu ile yapılan Armada Otel, 1994 de hizmete girmiş, kısa sürede İstanbulluların gözdesi olmuştu. Armada nın sevilmesinde, kimlikli bir konaklama seçeneği olması kadar, İstanbullulara bu kentin kültüründe var olup, unutulmaya yüz tutmuş yaşam tarzı ögelerini yeniden sunması çok rol oynadı. Meselâ Tangolu Pazarlar! Köşesine çekilmiş tangocuları bir araya toplayan Armada, daha sonra sivil Cumhuriyet Baloları nı da canlandırdı. Atatürk e 10. yıl balosunda hizmet veren garsonun onur konuğu olduğu ilk kostümlü balo sonraki yıllarda da sürdürülmüş, hatta tüm şehre yayılmıştı. Çevreyle iletişim ve bütünleşme Armada, sonraki yıllarda yakın çevresindeki binalara da kimlik ve işlev kazandırdı. Otelin hemen yanındaki eski ve harap binanın onarılıp ofis binası yapılması, bahçesinin (Şimdiki Armada Otel in yaşam tarzından görüntüler (sol sayfada), Havuzlu Kahve (en üstte), Salon (ortada) ve Teras ta gece (en altta). Images of the lifestyle in the Armada (left page); The Pool Café (top), the Hall (middle) and a night on the Terrace (below). Giritli Restoran ın yazlık bölümü) eski Bomonti bahçelerine bir gönderme olarak düzenlenip hizmete açılması, onun karşısında, değerli fakat düşmüş bir eski Sultanahmet evinin onarılarak önce Alafranga Lokanta sonra Giritli İstanbul a tahsisi gibi. Herhalde bu bağlamdaki çalışmaların en çok ses getirenlerin biri de meşhur Balıkçı Sabahattin in yeri olsa gerek. Trilye li Sabahattin, daha önce Ahırkapı nın arka sokaklarıdan birin- ARMADA HOTEL: Embracing, Preserving and Living the Istanbulite Lifestyle The Armada Hotel, working to make those who look for Istanbul in Istanbul happy since 1994, had enriched its services in the historical centre with the Parma Apartment in Pera and the waters of Istanbul with its special design boat. armadaistanbulkulturu. com is a web-exhibition that aims at Embracing, Preserving and Living the Istanbulite Lifestyle in the present day... The First Years of the Armada and the Culture of Istanbul The Armada Hotel was built through the restitution of the terraced frame houses burnt down by the great fires in İstanbul in the 19 th century. The frame houses were originally built in the historical center TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

54 ARMADA KLASİKLERİ İSTANBUL UN EN KIDEMLİ TERASI: Sultanahmet Camii ve Ayasofya yı tek karede görüntüleyebileceğiniz, Marmara Denizi ne cepheli Armada Teras ın kışlık bölümü de aynı manzaraya sahip. Keyifli Pazar Kahvaltısı burada sunuluyor. Yazın Teras Bar da devrede. Hafta sonu düğün, Ramazan da iftar burada yapılıyor. MİSAFİR ODASI - BAR: 50 li yılların radyolu günlerine bir gönderme olarak düzenlenen, daha sonra Art-Nouveau mobilyalarla Misafir Odası na dönüşen barda her Pazartesi caz dinletileri yer alıyor. ARMADA SALON: Eski adıyla Ahırkapı Lokantası, yenilenmekte olup her türlü toplantıya, grup yemeklerine ve kış düğünlerine hizmet veriyor. Her pazartesi Milonga Gecesi var. TOPLANTILAR: Armada da çoğu gün ışığı alan 5 toplantı salonu var. Çay-kahve molaları stilize edilmiş seyyar sokak arabaları ile yapılıyor. HAVUZLU KAHVE: Armada nın kendine has bir dili var, bu nedenle otel girişi de Lobby değil, Havuzlu Kahve olarak anılıyor. Burası kaplumbağalı havuzu, kuşları ve bitkileri ile kokteyller ve nikah törenlerinin de yapılmasına elverişli bir alan. ARMADA MUTFAĞI: Armada gerek mezeleriyle, gerek yemekleriyle 19. yy sonu, 20. yy başı kozmopolit İstanbul mutfağını canlı tutuyor. Kahvaltılarda doğal ve ev yapımı ürünler sunuluyor. Kimi ot ve sebze ile baharat da otel içindeki Kışlık Bahçe de doğal yöntemlerle yetiştiriliyor. Adres: Ahırkapı Cad. 24, Cankurtaran, İstanbul - Ana Site: CLASSICS OF THE ARMADA de, babadan kalan 5-6 masalı küçücük bir yerde hizmet veriyordu ve çok az kişi onun farkındaydı. Armada 1927 yapımı terkedilmiş 3 katlı bir yapıyı alıp onardı ve 1998 de Balıkçı Sabahattin i oraya davet etti. Keza Hıdrellez şenlikleri vesilesiyle semtin müzisyenleriyle kurduğu Roman orkestraları hâlâ yaşıyor. Armada Apartman, Ahırkapı Evleri de. (Bkz: armadaistanbulkulturu.com) ISTANBUL S MOST PREMIER TERRACE: The winter part of the Armada Terrace, from where you can view the Sultanahmet Mosque and Hagia Sophia in a single frame, enjoys the same view facing the Sea of Marmara. You can enjoy the famous Sunday Breakfast here. The Terrace Bar opens in summer. There are wedding ceremonies on the weekends and the breaking of the Ramadan fast in the month of Ramadan. THE GUEST ROOM - BAR: The bar has been designed in reference to the radio days of the 1950s and with the addition of Art-Nouveau furniture later on, the bar was turned in to a Guest Room. Each Monday there are jazz concerts in the bar. THE ARMADA HALL: Previously named as Ahırkapı Restaurant, the renovated hall is open for all sorts of meetings, group dinners and winter wedding ceremonies. A Milonga Night is organized on each Monday. MEETINGS: There are five meeting rooms with ample daylight at the Armada. During the breaks, tea and coffee are served with stylized runaway street cars. THE POOL CAFÉ: The Armada has an authentic language. Hence the entrance of the hotel is not named as a Lobby, but the Pool Café. This space, with its pool with turtles, birds and plants, is also suitable for cocktails and wedding ceremonies. ARMADA CUISINE: The Armada keeps the cosmopolitan Istanbul cuisine from the end of the 19 th century and the beginning of the 20 th century alive with its ingredients and dishes. The breakfasts are served with natural and homemade products. Some of the herbs and vegetables are grown with natural methods in the special Winter Garden of the hotel. Address: Ahırkapı Cad. 24, Cankurtaran, İstanbul Web: 52 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 Armada teras (solda kutu içinde), odalardan görüntüler (üstte), Armada Otel in dış cephesi (sağ sayfa en üstte), Ahırkapı Evleri (sağ sayfa üstten ikinci) ve Armada Otel in emektar otobüsü (sağ sayfa, en altta). The Armada Terrace (left in the box), images of the rooms (above), the façade of the Armada Hotel (top of the right page), Ahırkapı Houses (second from the top right page) and the old bus of the Armada Hotel (right page, bottom).

55 of Istanbul bu Ahırkapı by Barbaros Hayrettin Pasha for his marines. The hotel was opened to visitors in 1994 and became a favourite of Istanbulites very quickly. The popularity of the Armada was not coming from its identity only, it also presented the citizens of Istanbul those components of the old way of living in the city that were sinking into oblivion. For example Sundays with Tango! The Armada brought together those tango artists, and later it rekindled the civil Republican Balls. The first costume ball in the hotel hosted the waiter who served to Atatürk during the 10 th Republican Ball as the guest of honour. Later, the event became a tradition all around the city. Communication with the Surrounding and Integration In recent years, the Armada has offered new identities and functions to the buildings around it. The old and derelict building adjacent to the hotel was restored and turned into an office building, its gardens (the summer part of the present Giritli Restaurant) were designed in reference to the old Bomonti gardens and an old Sultanahmet house across the building was restored and opened as a European Restaurant first and it was later allocated to the Giritli Restaurant. The famous place of Fisher Sabahattin is perhaps the most renowned project that was unrolled during this process. Sabahattin who came from Trilye originally used to work at a small place with 5 or 6 tables that he inherited from his father and not many people knew him. The Armada bought a threestoreyed derelict building which was built in 1927 and restored it and invited the Fisher Sabahattin to this new place. The Roma bands that were brought together for the spring celebrations of Hıdrelleze at the time are still making music. The Armada Apartment and the Ahırkapı Houses are also still in use. (Ref:armadaistanbulkulturu.com) KASIM ZOTO: İŞ ADAMI DEĞİL İŞİN ERBABI OLMAK ÖNEMLİ Armada nın kurucusu ve Başkanı, kadim turizmci Kasım Zoto yu hem 20. yıl için kutladık, hem de Armada yı şimdi nasıl gördüğünü ve turizmin geleceği hakkında ne düşündüğünü sorduk. İşte yanıtları: Tarihi merkezdeki Armada, bulunduğu yerin değerinin farkında olan dolayısıyla bu değerlere sahip çıkarak, onları koruyan ve yaşatmaya çalışan bir tür şehir kulübü gibi çalışmaya başlamıştı. Hâlâ da öyle. Bu değerleri şıklık olsun diye benimsemedik. Bizi farklılaştıran şey zaten tarihi merkez ve orada kalan değerler. O bizim ekmeğimiz, koruyup yaşatmaya da elimiz mahkum. Otelcilik sektörüne seyahat acentalığından transfer olmuş birisi olarak, turizm sektörünün değer taşıması için her şeyden önce sürdürülebilir olmasını gerekli görüyorum. Bunun için ilk şart, turizmin, bunu kendine meslek edinmiş ve işin erbabı insanlar tarafından yürütülmesidir yıl önce sektöre girdiğimiz zaman durgunluklar bir problem yaratmıyordu. Mevcut bir iki personel memleketlerine ücretsiz izinle gönderilir ve piyasa açılana kadar kahve ve tavla muhabbetine girilirdi. O zaman etrafta banka kredileri, müdürler, şefler, sekreterler ve diğerleri yoktu. Dolayısıyla rüzgâr hiçbir şeyi yıkmadan aradan süzülüp giderdi. Bugün turizme çok büyük bir fiziksel yatırım yapıldı ve bir sürü insana istihdam taahhüdünde bulunuldu. Artık, yaşanabilecek en ufak bir durgunluk, ağır kayıplar getirebilir. Devam edeceksek, olaya bu mesleği sürdürmek isteyen bir meslek erbabı tavrıyla yaklaşmalıyız. Türkiye, yeni altyapıları, gerek dünyanın her tarafına bağlantısı olan uçak filosu gerekse ülkedeki kültür varlıkları, turizm çeşitliliği ve insanlarının -şimdilik sürenmisafirperverliği ile elinde büyük bir kapitali olan bir ülke. Bunun doğru ve ileriye dönük değerlendirilmesi için hâlâ şansımız var. KASIM ZOTO: YOU SHOULD BE AN EXPERT OF WHAT YOU DO, NOT A BUSINESSMAN. We have congratulated the founder and the Chairman of the Armada, the master tourism professional Kazım Zoto for the hotel s 20th anniversary. We have also asked him about the Armada and the future of tourism. Here are his answers: The Armada, located in the historical center, was very much aware of the value of this location, hence since its first day it gave importance to preserving these values and keeping them alive. It functioned as a kind of city club. It still has that function. We have not embraced these values for aesthetic purposes only. It is this historical center and the values attached to that location that differentiates us from the others. It is our source of income, and we have to preserve them. Before the hotel business, I was working in the travel agency industry, and I know that sustainability is very crucial in the tourism industry. The first condition to attain that sustainability is managing tourism with expert professionals. 40 to 45 years ago, stagnations were not an issue for us. The few employees would be taking their unpaid leaves, and we would wait for the market to boom again and drink our coffees. There were not bank loans, managers, chiefs, secretaries and others around. Hence, when the wind stroke, it could not demolish anything and just die away. Today, we are talking about a great amount of physical investment in tourism and many people were given promises of employment. Now, even the smallest stagnation can cause great damage to the sector. If we will be in this sector, we should continue with professionals. Turkey, with its new infrastructure, its great fleet of passenger planes connecting to all parts of the world, its cultural assets and variety of tourism and the still surviving hospitality of its people, enjoys a great capital. We still have a chance on hand to make the best out of this potential. TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

56 LEZZET tastes TATLI Shutterstock LEZZETİN DORUKLARINDA: ÇİKOLATA Latince adı tanrıların yiyeceği anlamına gelen kakaonun tarihi MÖ 1500 lere kadar iniyor, 500 yıl önce Avrupa ya geliyor. İstanbul ise çikolata ile sarayın tedarikçisi Vallaury ailesi sayesinde, 19. yy sonlarında tanışıyor. Bu ay Lezzet sayfamızı çikolataya ayırıyoruz! Hem bu ay çikolatasız geçirilemeyen Sevgililer Günü de var! Bu yüzden kendi ellerinizle yapacağınız çikolataların tadı çok daha anlamlı çok daha sağlıklı olacak! Çikolatanın kısa tarihi Çikolata daha doğrusu onun hammaddesi kakaonun ilk ortaya çıkışının MÖ 1500 lere, Meksika Körfezi kıyısında yaşayan halklara kadar indiği ileri sürülüyor. Latince adı Theobroma Cacao (Tanrıların Yiyeceği) olan ağacın meyvasından elde edilen çekirdekler, yani kakao Avrupa ya vasıl olmadan önce Güney ve Orta Amerika da tatlandırılarak soğuk veya sıcak içilen bir madde olarak bilinirmiş. Avrupa ya 5 yüzyıl önce Kolomb la birlikte gelen kakaonun çikolata kimliğinde karşımıza çıkmasının tarihi ise en fazla yüzelli yıl öncesine iniyor. Anadolu mutfak kültüründe ise kakao ve çikolata hiç yok. 54 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015 ON THE SUMMITS OF FLAVOUR: CHOCOLATE The history of cacao, which means the food of gods in Latin, dates back to 1500 BC. It travels into Europe 500 years ago. The city of ıstanbul meets with chocolate through the Vallaury family, the supplier for the court, at the end of the 19 th century. This month we will talk about chocolate! Nevertheless, it is the month of February and the St Valentine s Day that cannot be thought of without chocolate! Hence, the chocolates of your own making will be much more delicious and meaningful! A Short History of Chocolate It is argued that the history of chocolate, which is to say, its raw material cocoa, dates back to 1500 BC to the peoples of the Gulf of Mexico. The Latin name for cacao is Theobroma cacao (The Food of Gods) and before they were brought to Europe, the cacao beans used to be sweetened and drunk as a cold or hot beverage. Cacao was brought to Europe 5 centuries ago and it was only 150 years ago that it was turned into chocolate. The Anatolian cuisine does not have any cacao or chocolate.

57 KAKAO, ÇİKOLATA VE İLGİNÇ GERÇEKLER İstanbul ve çikolata Çikolata, ilk kez 19. yy sonlarında, saray alışverişinde İstanbul a girmiş. Osmanlı sarayının pasta, şekerleme ve çikolata gibi ürünlerinin resmi tedarikçisi Vallaury ailesinin 1840 lı yıllarda Çiçek Pasajı nın hemen bitişiğinde açtığı Cafe Vallaury, çikolatayı İstanbul un gündemine sokan Batılı anlamdaki pastanelerin ilk örneklerinden lerde Lebon Pastanesi ona rakip olmuş. Abdülaziz Dönemi nde Osmanlı sarayının resmi çikolata tedarikçisi ise Nestlé! Nitekim 1909 da İstanbul, Karaköy de açtığı şubeyle çikolatayı daha çok insana ulaştırmış de ise Feriköy de ilk çikolata fabrikasını gene o kurmuş ve Türkiye de de çikolata önemli bir lezzet olarak hayatlarımıza girmiş. Çikolatanın, İngilizce adı olan chocolate sözcüğü, Aztek dilindeki xocoatl den geliyor. Sözcük, acı su anlamında kullanılmış. Kakao ağacının Latincesi ise Theobroma Cacao yani Tanrıların Yiyeceği! Kakao çekirdeği modernite öncesi Güney Amerika da o kadar değerliymiş ki birkaç yüzyıl boyunca para birimi olarak da kullanılmış. Bir Aztek belgesine göre tek bir kakao çekirdeği ile tamale denen Meksika yemeği, 3 tanesiyle hindi yumurtası, 10 tanesiyle bir tavşan, 100 tanesiyle besili bir hindi, 300 tanesiyle bir köle satın alınabilirmiş. Mayalar ve Aztekler, kakaonun sihirli hatta ilahi olduğuna inanır, doğum, ölüm, evlilik gibi en kutsal ritüellerinde onu acılı baharatlarla harmanlayarak içerler, gene de bu çok özel içeceği seçkinler dışında kimsenin içmesine izin vermezlermiş. Avrupa ya geldikten sonra bal ile tadlandırılarak içilmeye başlanan çikolatanın afrodizyak olduğuna da inanılmış ve söylentiye göre Kazanova da bundan çok sık içermiş. 17. yüzyılda 13. Louis, İspanya dan gelin alınca çikolata Fransız sarayının da gündemine girmiş. Kısa sürede Avrupa nın kalburüstü malikanelerinden kakao kokuları yükselmeye başlamış, 1650 lerde İngiltere de sıcak çikolata servisi yapılan yerler açılmış, prenses çeyizlerinde bile çikolata bulundurmak moda olmuş. Türkiye den bir kitap: Çikolatanın Yerli Tarihi Çikolatanın Türkiye deki tarihine dair ilk kitap Çukulata: Çikolatanın Yerli Tarihi, 2014 sonunda Yapı Kredi Kültür yayınlarından çıktı. Tarihçi Saadet Özen in Nestlé desteğinde yazdığı kitap, Osmanlı sarayında çikolatayla ilgili ilginç bilgileri içeriyor ve çikolatanın zaman içinde yüklendiği toplumsal ve kültürel anlamlara da değiniyor. Özen eseri hakkında... günlük hayatımızda fazlasıyla alıştığımız için adeta onsuz bir hayat düşünmediğimiz çikolatanın tarihi, geçmişte insanların nasıl yaşadığını, neleri sevdiklerini, bugüne kıyasla neleri farklı, neleri aynı gördüklerini anlamamızı sağlıyor. Bu tarih bize arşivlerin dışında kalan, sıradan insanların muazzam hikâyelerini öğretiyor diyor yılında Le Tour du Monde, Paris de yayımlanan ilüstrasyon Brezilya daki kakao ağaçlarını gösteriyor. The illustration in Le Tour du Monde, Paris in 1867 depicts the cacao trees in Brazil. INTERESTING FACTS ABOUT CACAO AND CHOCOLATE The English word chocolate comes from the Aztec word xocoatl. The word meant bitter water The Latin name for the cacao tree is Theobroma Cacao, meaning the Food of Gods! Before the Modernity, the macaco beans were so valuabke that they were used as a currency for a couple of centuries. According to an Aztec document a cacao coin could buy you a Mexican food tamale, 3 cacao coins could buy a turkey egg, 10 coins could buy a rabbit, 100 coins could buy a fat turkey and 300 cacao coins could buy you a slave. The Mayans and the Aztec used to believe that cacao was magical, and they used to drink it during their ceremonies for birth, death and marriage. Still, this was a very special beverage consumed by the elite only. After it was brought to Europe, chocolate was drunk with honey and people believed that it was an aphrodisiac. The legend has it that Casanova used to drink the cacao very often. In the 17 th century, Louis XIII was married to a Spanish girl and this was how the French court knew about chocolate. The European nobility started consuming chocolate immediately. There were places serving hot chocolate in England in the 1650s. It was fashionable to have chocolate in the dowries of princesses. TÜRSAB DERGİ ŞUBAT

58 Istanbul and chocolate Chocolate first came to Istanbul at the end of the 19th century through the palace. The palace in Istanbul bought its cakes, sweets and chocolates from the Vallaury family who kept the Café Vallaury just next to the Çiçek Pasajı in ıstanbul. It was the first western style bakery shop Istanbul had. Lebon became a rival in the 1850s. During the reign of Abdülaziz, the official supplier for the palace was Nestlé! Nestlé opened a store in İstanbul Karaköy in 1909, and more people met with chocolate. The first chocolate factory was again opened by Nestlé in Feriköy in 1927 and chocolate became an important taste in Turkey. ÇİKOLATALI ÇİĞ PASTA Bu da dünya üzerinde gittikçe yayılan Raw Food for Life (Yaşam İçin Çiğ Yiyecek) denen sağlıklı beslenme akımına da uygun bir tarif. MALZEME: Pasta: 3 bardak badem (tatlı, kabuksuz, suda bekletilip yumuşatılmış), 1,5 bardak çekirdeği alınıp parçalanmış, bir gece suda beklemiş ve kurulanmış taze hurma, 1,5 bardak kuru üzüm, 1/3 bardak organik kakao veya 1 bardak keçiboynuzu tozu, 3 çay kaşığı saf vanilya özü. Kaplama: 1 bardak çekirdeği alınmış taze hurma, 1/4 bardak saf kakao, 1/4 bardak eritilmiş hindistan cevizi yağı (köpüğü alınmış organik tereyağı da olabilir), 3/4 bardak su. YAPILIŞI: Bademleri mutfak robotunuzda un haline getirin. Kakao ve vanilyayı ekleyin. Sonra yavaş yavaş hurma ve üzümleri ekleyin, karışım bir hamur topu haline geldiğinde, eliniz ya da bir kalıpla biçimlendirin ve 1 saat buzdolabında dinlendirin. Kaplaması için, malzemeleri bir blenderın en hızlı ayarında, suyu ağır ağır ekleyerek kadifemsi ve pütürsüz bir hal alana kadar öğütün. Eğer blender zorlanıyorsa, işlemi durdurun, bir spatula ile karışımı aşağıya doğru kazıyıp, gerekiyorsa biraz daha suyla incelterek devam edin. Sonra pastanızı bununla kaplayıp tekrar buzdolabına koyun. Serviste üzerini taze orman meyvaları veya püresi ile süsleyin... EVDE DOĞAL ÇİKOLATA MALZEME: Kakao yağı, pudra şekeri veya agave şurubu, kakao. YAPILIŞI: Bir parça kakao yağını benmari usulü ile eritin. İçine 2-3 kaşık saf pudra şekeri (ya da agave şurubu) ve kakao ekleyin. Topaklanmaması için iyice karıştırın. Bir kalıba dökün ve buzdolabına koyun. 2 saat sonra çikolatanız hazırdır. Kalıbın içine önceden sevdiğiniz kuru yemişlerden de koyabilirsiniz. NATURAL CHOCOLATE AT HOME INGREDIENTS: cacao butter, powder sugar or agave syrup, cacao. RECIPE: Melt a slice of cacao butter in a double boiler. Add 2 to 3 powder sugar (or agave syrıp) and cacao. Mix well to keep it smooth and flowing. Pour it into a mould and keep it in the fridge. Your chocolate is ready in two hours. You can add some nuts into the mould before pouring the mixture. A Book from Turkey: The Local History of Chocolate The first Turkish book on the history of chocolate, Chocolate: The Local History of Chocolate was published by Yapı Kredi Kültür Publishers at the end of The book, written by the historian Saadet Özen, was sponsored by Nestlé and it includes some interesting facts about chocolate in the Ottoman palace and gives information on how chocolate gained new social and cultural meanings. Özen states that the book is about the history of chocolate. We are used to it in our daily lives, and it is through the history of chocolate that we understand how people live, what they liked and enjoyed in the past. We can read about their extraordinary stories. RAW CHOCOLATE CAKE Kakao ağacından görüntüler. Images of cacao trees. This is a recipe which is in line with the Raw Food for Life trend which is getting more and more popular all around the world. INGREDIENTS: Cake: 3 glasses of almonds (sweet, without crumbs, and softened in water), 1.5 glasses of dates without seeds, 1.5 glasses of raisins, 1/3 glass of organic cacao or 1 glass of locust powder, 3 teaspoons of vanilla extract. Topping: 1 glass of dates without seeds, 1/4 glass of pure cacao, 1/4 glass of melted coconut oil (you can also use organic butter without cream), 3/4 glass of water. RECIPE: Grind the almonds into flour in your blender. Add the cacao and the vanilla. Then slowly add the dates and the raisins, once the mix is ready shape it with you hands and keep it in the fridge for an hour. Grind the ingredients in the blender until you will have a fine mixture for the topping. The mixture should have a velvety structure. If this is difficult with a blender, use a scraper and add more water if needed. The cover your cake with this mixture and keep it in the fridge. You can adorn it with fresh or mashed berries. 56 TÜRSAB DERGİ ŞUBAT 2015