Alper KENDİ Saha Uygulama Mühendisi 15/10/ IBM Corporation

Transkript

1 Alper KENDİ Saha Uygulama Mühendisi 15/10/2009

2 Profesyonel Yazılım Çözümleri Gömülü ve Gerçek Zamanlı Sistemler için Model Güdümlü Geliştirme Çözümleri

3 PROYA hakkında Kuruluş 2002 Merkez Bilkent Cyberpark, Ankara Ankara Şube Öveçler, Ankara İstanbul Şube Spring-Giz Plaza Maslak, İstanbul Bilişim > > > >

4 Müşterilerimizden bazıları ASELSAN A.Ş. HAVELSAN A.Ş. TAI A.Ş. MİLSOFT A.Ş. BİLİŞİM LTD. NETAŞ NORTHERN ELECTRİC TELEKOMÜNİKASYON A.Ş. DZ. K.K. ARMERKOM DOĞAN ONLİNE TÜBİTAK AYDIN YAZILIM A.Ş. TEKNOLOJİ HOLDİNG SELEX KOMÜNİKASYON A.Ş. BİMAR METEKSAN A.Ş. STM SDT YALTES ESDAŞ A.Ş. TEMSA ZİRAAT BANKASI ATILIM ÜNİVERSİTESİ SIMSOFT A.Ş. TÜRKSAT MIKES A.Ş. SELENIA KOMÜNIKASYON A.Ş. T.C. BAŞBAKANLIK HAZINE MÜSTEŞARLIĞI T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET İSTATISTIK ENSTITÜSÜ T.C. BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI YAPI İŞLERI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ERCIYES ÜNIVERSITESI ARÇELIK A.Ş. İSTANBUL TEKNIK ÜNIVERSITESI ROKETSAN A.Ş. TÜRK EKONOMI BANKASI SONAR YAZILIM LTD. GENELKURMAY BILKARDEM BAŞKANLIĞI SSM VESTEL GATE ELEKTRONIK EMNIYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DEVLET SU İŞLERI RMK MARINE

5 Evdeki hesabı çarşıya uydurmak.. Hayatta kalan, türlerin en güçlüsü değildir, ne de en zekisi; hayatta kalan değişime en çok ayak uydurabilendir. Charles Darwin

6 Bir köpek kulübesi inşa ediyorsak..

7 Ya da ailemiz için bir ev.. Daha büyük = Daha karmaşık Daha fazla gereksinim Daha fazla plan Daha fazla malzeme Daha fazla sorumluluk

8 Ya da bir gökdelen..?

9 Gömülü ve gerçek zamanlı sistemler Neredeyse anlaşılmaz ölçüde büyük sistemler İletişim kurmak isteyen binlerce sistem Milyonlarca satır kod Tonlarca çelik, titanyum, cam ve bakır Milyonlarca lira Yıllarca sürecek kullanım Yıllarla ifade edilen geliştirme süreci Binlerce mühendis

10 Gömülü ve gerçek zamanlı sistemler geliştirirken sıklıkla karşılaşılan mühendislik problemleri Projelerdeki bütçenin kısıtlılığı Projelerin giderek daha büyük ve kompleks hale gelmesi Müşterilerle ve altyüklenicilerle yoğun iletişim ihtiyacı Esnek olmayan yazılım geliştirme yaşam döngüsü Sistemlerin giderek yazılımlara karşı artan bağımlılığı (Legacy Systems)

11 Gömülü ve gerçek zamanlı sistemler geliştirirken sıklıkla karşılaşılan mühendislik problemleri DO-178B gibi havacılık & savunma standartlarına uyumluluk Yazılımın tüm yaşam döngüsü çerçevesinde bakım ve orta vade beklentilerin etkili şekilde yönetimi DO-178B gibi havacılık & savunma standartlarına uyumluluk Ürün teslim tarihinin tahmin edilemezliği Kod üretiminde düşük kalite Proje boyunca yaşanan uzman geliştirici sirkülasyonu Karmaşık sistemlerin belirlenme, tasarım, uygulama ve doğrulanmasında kesin ve anlaşılır yaklaşım ihtiyacı

12 Neden süreç? Yaşam ve Ürün Kalitesini yükseltmek Yol göstermek Üretim kalitesi Tahmin edilebilirlik İletişim Teknoloji iyileştirmesi + Süreç = 10 X Üretkenlik

13 Ve Harmony..

14 Harmony Süreci Harmony karmaşık sistemler geliştiren ekiplerin proje geliştirirken daha az hata ile daha kısa sürede yüksek güvenilirlikte sistemler geliştirmelerine yardımcı olur

15 Harmony Süreci Belirlenmiş sıralı aktivitelerin eşgüdümlü gerçekleştirilmesi İş akışları kümesi Bakış açısı ile başlayan tamamlanması gereken aktiviteler Roller sürecin başlangıcı Aktivite Artifact En önemli Artifact sistemin bütünü

16 Harmony Aracı

17 Harmony Zaman İskeleti Macrocycle - Proje Devirtaşları - Sistem yükseltmeleri - Müşteri teslim tarihleri Microcycle - Sistemin parçaları - Prototip usecase leri Nanocycle - Dakika ve saatlerle ölçülen kişisel çalışmalar Agile

18 Karakteristiği Model güdümlü hibrid, iterative iş akışı - Top- down Sistem Mühendisliği - Incremental Yazılım Mühendisliği SysML ile Sistem Mühendisliğinden Yazılım Mühendisliğine kusursuz geçiş RAPID CASE araç desteği (Rhapsody) sistem ve yazılım mühendisliği safhaları için geliştirilmiş ortak veritabanı ve framework - Yüksek otomasyon kabiliyeti - Statik Model - Bütünlük Kontrolü - Kod Üretimi - Model Simulasyon ve Model üzerinden Test imkanı

19 Harmony Süreci

20 Tam sistem geliştirme süreci

21 Harmony Süreci

22 Nasıl yapılmalı? System acceptance Requirements capture & analysis Requirements document (Sub-)System integration & test Systems analysis & design Hardware/software design document.exe.doc Module Integration & test Software design Software design specification.exe.doc Software implementation & unit test

23 Nasıl yapılıyor? Costs of design changes Induced errors Time System acceptance Requirements capture & analysis Requirements document Systems analysis & design (Sub-)System integration & test Hardware/software design document.exe.doc Module integration & test SW Design Software design specification.exe.doc Software implementation & unit test

24 Nasıl yardımcı oluyoruz? System engineering Software Engineering Software engineering Test engineering Requirements capture & analysis System acceptance Systems analysis & design (Sub-)System integration & test Software design Module integration & test Software implementation & unit test

25 Tüm geliştirme sürecinde senkronizasyon System engineering Software Engineering Software engineering Test engineering Requirements capture & analysis System acceptance Systems analysis & design (Sub-)System integration & test Module integration & test Software design Software implementation & unit test

26 Proje geliştirmede 5 Altın Kural Karmaşıklığı Yönetin Anlaşılabilirliği artırın İletişimi sağlayın Riskleri düşürün İzlenebilir kılın

27 Nasıl yardım edebiliriz? Systems modeling with domain-specific language support Multiteam collaboration with common language Legacy system, model and code reuse Harmony SE & Harmony ESW Comprehensive application generation with DMCA Lifecycle traceability and analysis with DO-178B support Customizable automatic documentation generation Verification through execution DFT

28 Domain e özgü dil desteği ile Sistem Modelleme Görsel gereksinim oluşturma Gereksinimleri belirlerken Use Case ve SysML kullanımı Gereksinim yönetimi araçları ile entegrasyon (Doors, MS Word,..) Kişisel tanımalarla gereksinimlerin belirlenmesine olanak sağlamakla kazandırılan esneklik

29 Gereksinimlerin görselleştirilmesi

30 Domain e özgü dil desteği ile Sistem Modelleme Görsel fonksiyonel (logical) ve fiziksel mimari oluşturma SysML ile sistem yapısının external and internal block diyagramlarının oluşturulması SysML ile sistem arayüzlerinin(interfaces) oluşturulması (port ve akış ) SysML parametric diyagramları ile sistem performansının ve güvenilirliğinin belirlenmesi SysML sequence, activity diyagramları ve statecharts lar ile davranışsal (behavioral) sistem özelliklerinin ortaya çıkarılması Statecharts Kompleks sistemleri tarif etmenin en iyi yollarından biri Statik Model doğrulama ile veri bütünlüğünün tüm bakış ve arayüzlerde kontrolü Gereksinimlerden sistem tasarımına izlenebilirlik imkanı Mantıksal tasarımdan mimariye mapping desteği Sistemin mantıksal parçalarının fiziksel parçaları ile olan bağlantıları için sihirbaz

31 Sistem tasarım örnekleri - Yapısal

32 Domain e özgü dil desteği ile Sistem Modelleme DoDAF desteği DoDAF çalıştırılabilir model ortamı Natural ve intuitive DoDAF tasarım ortamı DoDAF diyagram desteği Çalıştırılabilir modeller ile Tasarım mimarisinin kontrolü DoDAF iş akışı desteği Önceden tanımlanmış DoDAF döküman şablonları DoDAF görünümleri arasında statik, bütünlük ve derivasyon kontrolü Modellere döküman ekleyebilme Savunma sanayine özgü resim kütüphanesi Karmaşık DoDAF sistem diyagramları arasında navigasyon kabiliyeti DoDAF sihirbazı

33 Domain e özgü dil desteği ile Sistem Modelleme DODAF, MODAF standartlarına uygun modelleme simulasyon test ve kod üretebilme kabiliyeti

34 Yaşamdöngüsü analiz ve izlenebilirliği, DO-178B desteği Gereksinim izlenebilirliği Modelden gereksinime izlenebilirlik linki Otomatik izlenebilirlik dökümanı oluşturma Popüler gereksinim yönetimi araçlarından gereksinimlerin yakalanması (DOORs, MS Word, IBM Rational RequisitePro software) Gereksinim Analizi Gereksinim kapsam ve etki analizi Tasarım tarafından karşılanmamış gereksinimlerin tespit edilmesi Bir gereksinimle örtüşmeyen model elemanlarının tespit edilmesi DO-178B level A için kalifiye edilmiş ve desteklenen çözümler DO-178B Seviye B bir kodda üretim sonrasında bulunan hatanın firmaya maliyeti 1-5 milyon $ Level Failure Condition Objectives With Independence A Catastrophic B Hazardous C Major 57 2 D Minor 28 2 E No Effect 0 0

35 Gereksinim izlenebilirliği Requirement link Requirement Gereksinim diyagramı

36 Gereksinim kapsam analizi Coverage

37 Gereksinim etki analizi Impact Analysis on selected high level requirement 36

38 Kişiselleştirilebilir otomatik döküman üretimi HTML, PowerPoint, Word, Rich Text Formatlarında direk modelden döküman üretebilme Pek çok dökümantasyon şablonu Sistem mühendisliği şablonları dahil Şablonların paylaşım imkanı Navigasyon ile rapolar içinde hızlı dolaşabilme Kendi şablonlarınızı oluşturup istediğiniz şekliyle raporlama yapabilme

39 Döküman üretimi

40 Sistem Simulasyonu Simule ederek modellerinizin doğruluğunu sınayın Sanal prototip

41 Çalıştırarak doğrulayın DFT yaklaşımı çalıştırarak doğrulama üzerine kurulu bir yaklaşım DFT tüm geliştirme sürecinde tekrarlanabilir ve düşük maliyetli test imkanı sunar DFT içeren model- güdümlü geliştirme (MDD) çözümleri ile Sistem modelleme, çalıştırma ve animasyon Gereksinim tabanlı test (test conductor) Model- güdümlü test üretimi (automatic test generation) DFT kilit özelliği: Test maliyetleriniz azalır, kalite artar

42 DFT: gereksinim tabanlı test Test sonuçları Sequence diagrams Model monitörleme Test konfigürasyonu Hata bulma ve düzeltme

43 DFT: Model güdümlü test ATG (automatic test generation) model güdümle test üretimi sağlar (UML test profillerini içerir) Durum, geçiş ve operasyonları kapsar Potansiyel hata ve gereksiz model kısımları belirlenebilir Test senaryoları export edilebilir (XMI desteği, sequence diyagramları veya 3. parti test araçları)

44 MDA desteği Teknoloji Infrastructure Tanımlamaz Middleware Vs.. Örnek Bir mikrodalga fırın için: Microdalga emitter Güç kontrol mekanizması Ön panel ekranı Kullanıcı arayüzü Zaman ayarı

45 MDA desteği PIM modellemesinden türetilir PSM türetildiği PIM i semantic olarak destekler Teknoloji ve infrastructure içerir Alt sistem organizasyonu Mimari Safety ve Reliability Mimarisi Kaynak Yönetimi Yerleşim mimarisi

46 Dinamik model-kod eşgüdümü Kod modelin diğer bir görünümü Tüm davranışsal, yapısal modellerden C, C++, ADA, Java dillerinde çalıştırılabilir kod üretimi Dinamik çiftyönlü model kod eşgüdümü Senkron model kod eşgüdümü Model domain inin koda yansıtılması Kod ve model birlikteliğinin sağladığı esneklik Üretim hızının artırılması

47 Açık çözümler Configuration management Test Virtually any source-code-compliant (SCC) tool Telelogic Synergy Requirements management and traceability Rational RequisitePro software Slate Excel Framemaker XML ASCII text files Documentation Word/Framemaker/HTML/RTF/plain text/powerpoint Photo-realistic panel graphics/hmi Altia DoDAF compliant Auto DoDAF product-delivery generation Test Cantata (Internet Public Library) TestBed (LDRA) Continuous modeling Simulink/Matlab (Mathworks) Labview (NI) Rhapsody MDD solutions Compilers OSs COM Requirements management and traceability DOORS CalibreRM Microsoft Word Adobe PDF Interleaf Teacenter Simulink Configuration management Documentation HMI CORBA

48 Teşekkürler Sorular?

49 Bu sunum 15 Ekim 2009 tarihinde Ankara Sheraton Hotel'de yapılan Yazılım Zirvesi 2009 için hazırlanmıştır. Copyright IBM Corporation All Rights Reserved. IBM, the IBM logo, and ibm.com are trademarks or registered trademarks of International Business Machines Corporation in the United States, other countries, or both. If these and other IBM trademarked terms are marked on their first occurrence in this information with a trademark symbol ( or ), these symbols indicate U.S. registered or common law trademarks owned by IBM at the time this information was published. Such trademarks may also be registered or common law trademarks in other countries. A current list of IBM trademarks is available on the Web at "Copyright and trademark information at Other company, product, or service names may be trademarks or service marks of others.