GÜMRÜK REJĠMLERĠ VE REJĠMLERLE BAĞLANTILI GÜMRÜK ĠġLEMLERĠ

Transkript

1 GÜMRÜK TIR VE KAÇAKÇILIK MEVZUATI DERS NOTU: DERSĠN AMACI:Sürücüler gerek Uluslar arası,gerekse Yurtiçi taşımacılık yapar iken Gümrük işlemleri ile karşılaşabilirler.bu nedenle gümrüklerde hangi tür işlemlerin yapıldığını;bu işlemleri kimlerin(eşya sahibi-taşıyıcı-acente)yapacağını,ne kadar zamanda bitirileceğini bilmek zorundadırlar. Bu işlemlerin eksik yapılması veya zamanında bitirilmemesi kanuni sorunlara neden olur.bundan dolayı para veya hapis cezalarına maruz kalabilirsiniz. Dersimizin amacı sizleri bu konularda bilgilendirmek,işlerinizi kolay ve hızlı yapabilmenize yardımcı olmak,para ve hapis cezalarından uzakta kalmanızı sağlamaktır. TANIMLAR: T.C GÜMRÜK BÖLGESĠ:Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde kalan bölgenin tamamı,türkiye karasuları,iç suları ve hava sahası gümrük bölgesine dahildir. EġYA:Her türlü madde,ürün ve değer. EġYANIN GÜMRÜĞE SUNULMASI:Eşyanın Gümrük İdaresine ya da Gümrükçe tayin edilen veya uygun görülen herhangi bir yere getirildiğinin belirlenen usul ve esaslara uygun olarak,gümrük İdaresine bildirilmesidir. GEÇĠCĠ DEPOLANAN EġYA:Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen,serbest dolaşımda olmayan eşya gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar GEÇİCİ DEPOLANAN EŞYA statüsünde bulunur ve bu şekilde adlandırılır. TEMSĠL:Gümrük İdaresindeki işleri takip etmek için görevlendirilen kişilere temsilci,bunların yaptığı işe de temsil denir.iki çeşit temsil vardır. DOĞRUDAN TEMSĠL:Başkasının adına hareket eder.temsil name gerekir. DOLAYLI TEMSĠL:Kendi adına,ancak başkasının hesabına hareket ederler.vekalet gerekir. GÜMRÜK TARĠFESĠ:Gümrük vergileri Gümrük Tarifesine göre hesaplanır.gümrük Tarife Cetveli,izah name ve eşya fihristi Gümrük MüsteĢarlığınca hazırlanır. GÜMRÜK KIYMETĠ:İthal eşyasının gümrük kıymeti eşyanın satış bedelidir.eşyanın kıymetinin YTL olarak beyanı zorunludur. T I R :Fransızca Transports Internationaux Routiers in baş harflerinin birleşmesinden oluşmaktadır. Uluslar arası karayolu taģımacılığı anlamına gelmektedir. GÜMRÜK REJĠMLERĠ VE REJĠMLERLE BAĞLANTILI GÜMRÜK ĠġLEMLERĠ Rejim Kavramı ve Gümrük Rejimlerinin Genel Tanımı Gümrük mevzuatına göre Türkiye Gümrük Bölgesine girerek nakliyeci tarafından bir gümrük idaresine sunulan ve geçici depolama statüsüyle geçici depolama yerlerinde gümrük gözetimi altında bekleyen eşya için mükellef, belli süreler içinde eşyayı gümrükçe onaylanmış bir işleme tabi tutmak zorundadır. Gümrükçe onaylanmış işlemlerden birisi olan Gümrük Rejimi, eşyaya uygulanacak işlemler bütününü ifada eder. Gümrük rejimi sekiz tane olup aşağıdaki işlemlerden oluşmaktadır; 1) SERBEST DOLAġIMA GĠRĠġ REJĠMĠ: Türkiye gümrük bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ve diğer mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi ile mümkün olan işlemlerin adıdır. Serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerinin uygulanması halinde, eşya gümrük mevzuatına göre serbest dolaşımda bulunan eşya statüsünü kazanır. Diğer rejimleri çok iyi anlayabilmek için serbest dolaşım kavramını doğru olarak algılamak gerekir.

2 2) TRANSĠT REJĠMĠ: İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması işlemini TRANSİT adı verilir ve bu işlem, transit rejimi hükümlerine göre gerçekleştirilir. Transit rejime tabi tutulan eşya Türkiye Gümrük Bölgesi içinde; yabancı bir ülkeden gelip yabacı bir ülkeye, yabancı bir ülkeden Türkiye ye, Türkiye den yabancı bir ülkeye, bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınabilir. 3) GÜMRÜK ANTREPO REJĠMĠ 4) DAHĠLDE ĠġLEME REJĠMĠ 5) HARĠÇTE ĠġLEME REJĠMĠ 6) GÜMRÜK KONTROLÜ ALTINDA ĠġLEME REJĠMĠ 7) GEÇĠCĠ ĠTHALAT REJĠMĠ 8) ĠHRACAT REJĠMĠ TAġITLARIN KONTROLÜ VE EġYAYA UYGULANACAK HÜKÜMLER TaĢıtların Kontrolü TaĢıtların Türkiye Gümrük Bölgesine GiriĢ-ÇıkıĢı ve Gümrük Yolu Kavramı Taşıtların, Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve bu bölgeden çıkışı gümrük kapılarından yapılır. Gümrük yolu, Türkiye Gümrük Bölgesinin giriş noktalarındaki gümrük kapıları ile bu bölgenin içinde yer alan gümrük kapıları arasında izlenmesi zorunlu olan yollardır. Giriş ve çıkış gümrük kapıları ile havayolu taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde inebilecekleri ve gümrük işlemi yapılan havalimanları ve gümrük yolları ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri alınarak Gümrük MüsteĢarlığı tarafından belirlenir ve Resmi Gazete de yayınlanır. Genel hizmete açık demiryolları gümrük yolu sayılır. Beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerle gümrük kapıları dışından Türküye Gümrük Bölgesine girenler veya zorunlu olan yollar izlenemediği takdirde, söz konusu yükümlülüğü tabi olan ya da onun adına hareket eden kişiler, bu durumu en yakın gümrük idaresine bildirerek, getirilen eşyanın bulunduğu hal ve mahalden idareyi haberdar etmek zorundadır. Bu nitelikteki eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve gerektiğinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmesini sağlayacak önlemler Gümrük MüsteĢarlığı tarafından belirlenir. İthalat veya ihracat vergilerinden muaf olan ve olmayan eşyayı gümrük kapıları dışında kalan yerlerden izinsiz olarak ithal veya ihraç edenler veya buna teşebbüs edenlerle ilgili olarak ceza öngören diğer kanunlardaki hükümler çerçevesinde işlem yapılır. Gümrük Gözetimine ve Denetimine Tabi TaĢıtlar Türkiye Gümrük Bölgesine giren ve çıkan karayolu, denizyolu, havayolu ve demiryolu taşıtları gümrük gözetimine tabidir. Söz konusu araçlar yürürlükteki hükümlere uygun olarak gümrük idarelerince denetlenir. TaĢıtlara ĠliĢkin Gümrük Denetimi TaĢıtların denetimi, görevli gümrük memurları tarafından yapılır. Ancak gelen ve giden karayolu taşıtlarının kontrolü hakkındaki hükümlerde ayrıca dikkate alınır. TaĢıtların denetimi günün her saatinde yapılabilir.

3 Taşıtların aranması gereken hallerde durum tutanakla saptanarak, arama, mahallin en büyük gümrük idare amirinden izin alınmak suretiyle yapılır. Denetlenen her türlü belge, resmi mühürle mühürlenir ve denetimi yapan memur ya da grup amiri tarafından imzalanır. Eşyanın zapt olunması veya mevzuata aykırılıklar bulunması halinde, durum bir tutanakla tespit edilir. Türkiye Gümrük Bölgesinden giden taşıtların denetiminden sonra söz konusu bölgeyi terk etmelerine kadar, her türlü eşyanın taşıtlara alınmasını ve taşıtlardan çıkarılmasını, yolcu indirilmesini ve bindirilmesini önleyecek tedbirler alınır. Denetimin Yapılacağı Yer Türkiye Gümrük Bölgesine gelen ve giden karayolu taşıtlarının denetimi sınır gümrük kapılarında, gümrük kapısı sınırdan içeride bulunduğu takdirde bu gümrük kapısına yapılır. Türkiye Gümrük Bölgesinin dışından gelen trenler gümrük idaresi bulunan ilk istasyonda, Türkiye Gümrük Bölgesinden gidecek trenler sınır istasyonunda denetime tabi tutulur. Gümrük yönetmeliği madde 179: Gümrük idareleri, beyanın doğruluğunu araştırmak üzere beyanname ve ekli belgeleri kontrol edebilir, beyannamesinin içerdiği bilgilerin doğruluğunu araştırmak amacıyla beyan sahibinden beyanın doğruluğunu kanıtlayan belgeleri isteyebilir, eşyayı muayene edebilir ve ayrıntılı muayene veya tahlil amacıyla numune alabilir. Beyanın kontrolü amacıyla, beyannamenin kabulünden sonra bilgisayar sitemi tarafından risk kriterine göre muayene türü ve görevli muayene memuru otomatik olarak belirlenir. Muayenenin türü KIRMIZI SARI YEŞİL MAVİ hatlara göre belirlenir. KIRMIZI HAT : Eşyanın fiziki muayenesi ile birlikte belge kontrolünün yapıldığı hattır. SARI HAT : Fiziki muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunun ve birbiri ile uygunluğunun kontrol edildiği hattır. MAVĠ HAT : Eşyanın ve buna ilişkin yazılı beyan ve ilgili belgelerin veya ticari belge ve verilerin sonradan kontrol edildiği hattır. YEġĠL HAT: Eşyanın belge kontrolüne veya fiziki muayeneye tabi tutulmadığı hattır. Denetime ĠliĢkin Genel Yükümlülükler: Taşıtlarla ve taşıttaki eşyayla ilgili olarak aşağıdaki yükümlülüklere uyulması zorunludur: Kara taģıtlarının, Türkiye Gümrük Bölgesine gümrük kapılarından giriģ ve çıkıģ yapması gerekir. *Türkiye Gümrük Bölgesine karayoluyla gelen taşıtların gümrük denetlemesi bitmeden ve ilgili gümrük idaresinin izni alınmadan söz konusu taşıta yük ve yolcu alınıp verilemez, taşıt yoluna devam edemez. *Eşyanın, bulunduğu taşıtlardan gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yerlerde ve söz konusu idarelerin izniyle boşaltılması ya da aktarılması gerekir. Eşyanın, tamamen veya kısmen acilen boşaltılmasını gerektiren kaçınılmaz bir tehlikenin varlığı durumunda bu izin aranmaz. Bu gibi durumlarda, en yakın gümrük idaresi derhal haberdar edilir.

4 TaĢıtların GiriĢ ÇıkıĢ Zamanı Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve çıkışı ve buna ilişkin gümrük işlemleri normal çalıģma saatleri içinde yapılır. EġYANIN TÜRKĠYE GÜMRÜK BÖLGESĠNE GĠRĠġĠ, GÜMRÜĞE SUNULMASI VE BOġALTMA ĠġLEMLERĠ EĢyanın Türkiye Gümrük Bölgesine GiriĢ Esasları Karayolu taşıtlarıyla ancak sınırdaki yetkili bir gümrük idaresine eşya getirilebilir. Sınırdaki yetkili olmayan bir gümrük idaresine gelen eşya, gümrük gözetimi altında yetkili bir gümrük idaresine götürülmediği takdirde geri çevrilir. Türkiye Gümrük Bölgesinden karayoluyla transit geçecek eşya için bu hüküm uygulanmaz. Türkiye Gümrük Bölgesine getirilecek canlı hayvanlar ise sağlık kontrolü yapılabilen gümrük kapılarından girebilir. Eşya Türkiye Gümrük Bölgesine girdiği andan itibaren gümrük gözetimine tabidir. Söz konusu eşya, serbest dolaşımda olmadığı saptanırsa, serbest dolaşıma ya da serbest bölgeye girinceye kadar ya da yeniden yurtdışına ihraç edilinceye veya imha edilinceye kadar gümrük gözetimi altında kabul edilir. Taşıtlarının transit rejimi çerçevesinde Türkiye Gümrük Bölgesinden geçirilmesi mümkündür. Güzergahta TIR araçlarının denetim ve kontrollerinin sağlanması amacıyla TIR Güzergahı üzerinde belirlenen TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına uğramaları için sevkeden gümrük idaresince araç sürücüsü bilgilendirilerek verilecek haritada bu noktalar gerektiğinde işaretlenecektir Bu madde hükümlerine göre giriş veya hareket gümrük idarelerince belirlenen güzergaha; beklenmeyen durumlar ve mücbir sebepler dışında uymayan taşıtlara 1918 Sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinde belirtilen para cezası uygulanır. Güzergah Kat etme Süresinin Tespiti Ve Belirlenen Süreye Uyulması: Güzergah kat etme süresi; a)nisan-mayıs Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül aylarında azami 144 saat, b )Ekim-Kasım-Aralık-Ocak-ġubat-Mart aylarında azami 192 saattir. EĢyanın Gümrüğe Sunulması Eşyanın gümrüğe sunulması, Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın gümrük idaresine ya da gümrük idaresinin belirlediği veya uygun gördüğü bir yere getirildiğinin gümrük idaresine bildirimidir. Taşıt aracının, gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlara girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan ilk kayıtlar eşyanın sunulmasının başlangıcının belirlenmesinde esas teşkil eder. Gümrük MüsteĢarlığı tarafından belirlenen esaslara uygun olarak gümrük idaresine ya da gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelen eşya, bunu Türkiye

5 Gümrük Bölgesine getiren kişi veya yerine göre eşyanın gelişinden sonra taşımasını üstlenen kişi tarafından gümrüğe sunulur. Serbest bölgeye konulan eģyanın gümrüğe sunulması zorunlu değildir. Ancak şu durumlarda söz konusu eşyanın gümrüğe sunulması gerekir: 1) Serbest bölgeye giren, çıkan ve burada kalan eşyanın fiziki muayenesinin gerektiği durumlarda, 2) Serbest bölgeden hiçbir gümrük rejimine tabi tutulmadan karayoluyla ya da demiryoluyla Türkiye Gümrük Bölgesine eşya getirildiği durumlarda, 3) Serbest bölgeye girişiyle sona erecek bir gümrük rejimine tabi tutulan eşya olduğu durumlarda, 4) Serbest bölgeye ithalat vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin bir karardan sonra konulan eşya olması durumunda, 5) Serbest bölgeye ihracat kaydıyla konulan eşya olması durumunda, Gümrüğe sunulan bir eşyanın, gümrükçüye onaylanmış bir işlem ya da kullanıma tabi tutulmasından önce, eşyanın incelenmesi ya da bundan numune alınması konusunda sahipleri ya da yasal temsilcileri tarafından yapılan taleplere gümrük idarelerince izin verilir. Bu konudaki taleplerin yazılı yapılması ve aģağıdaki bilgileri içermesi gerekir: 1) Başvuru sahibinin adı, soyadı ve adresi, 2) Eşyanın bulunduğu yer, 3) Özet beyan sayısı ve kapsamı, daha önce uygulanan gümrük rejimi, eşyanın üzerinde bulunduğu taşıt aracı, 4) Eşyanın teşhisine yarayacak ayrıntılar. Eşyanın incelenmesi ve eşyadan numune alınması gümrük idaresinin gözetimi altında yapılır. Gümrük idaresi tarafından verilen izinlerde ne kadar numune alınacağına ilişkin miktar bilgileri de yer alır. Eşyanın incelenmesi talebinde bulunan kişi, paket açma, yeniden paketleri tartma işlemlerinin ya da taleple ilgili oluşabilecek diğer işlemlerin maliyetini ve riskini üstlenmiş kabul edilir. EĢyanın BoĢaltılması ve Özet Beyan Kavramı Özet Beyan Özet beyan, taşıt aracı ve gümrüğe sunulan eşya ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı, taşıyıcı veya temsilcisi tarafından yapılan beyandır. Özet beyanın, eģyanın gümrüğe sunulmasını izleyen ilk iģ günü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine verilmesi zorunludur. Özet beyan verilirken, özet beyana orijinal manifesto veya ana konşimentonun eklenmesi zorunludur. Özet beyanın, taşıtın Türkiye Gümrük bölgesine gelişinden önce de ilgili gümrük idaresine tescil ettirilmesi mümkündür. Bu durumda, taşıt aracı gümrüklü sahaya gelmeden önce tescil edilmiş özet beyanın onay işlemleri yapılmaz. Gümrük mevzuatı gereğince aģağıdaki belgeler de özet beyan olarak kabul edilir ve özet beyan yerine geçer: 1) Orijinal Manifesto

6 2) Konşimento 3) CMR 4) CIM 5) CIV 6) Tır Karnesi 7) Serbest Bölge İşlem Formu TIR KARNELERĠNĠN Geçerlilik süresi en çok 60 gündür. Bu süre hiçbir Ģekilde uzatılmamaktadır. TIR KARNELERĠNĠN Her biri 4 taneye kadar yükleme ve boģaltma yeri içerebilir. TÜRKĠYEDE Tır Karnesi, kanunla öngörülen (KEFĠL) kuruluģ TOBB tarafından yetkilendirilmiģ TĠCARET ODALARI tarafından kota miktarında verilir. EĢyanın BoĢaltılması Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya gümrük gözetimi altında taşıttan boşaltılır. Eşyanın taşıttan boşaltılması sırasında boşaltmaya yetkili deniz, kara ve hava araçlarının sahipleri veya kaptan, pilot, sürücü veya acentenin yetkili personeli ile geçici depolama yeri işletmelerinin yetkili memurları tarafından eşyanın boşaltılmasını müteakip 24 saat içinde boşaltma listesi düzenlenir ve gümrük memuru ve taşıt sahibi, sürücüsü veya temsilcisi ile geçici depolama yeri işletme memuru tarafından imzalanır. BoĢaltma listesinde; eģyanın cinsi, brüt ağırlığı, kapların sayısı, cinsi,markası, numarası, taģıtın ismi ve sefer numarası gösterilir. Eşyanın boşaltmadan önce veya boşaltma sırasında zarar görmüş veya kapların kırık veya bozuk olduğu tespit edilirse bu durum yeni bir tutanakla tespit olunarak boşaltma listesi ekinde gümrük idaresine sunulur. Taşıtların sahipleri, kaptanları ya da acenteleri tarafından gümrük idaresine verilen özet beyan ya da özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belgelerdeki kayıtlar, eşyanın araçtan boşaltılması sırasında düzenlenen boşaltma listeleriyle karşılaştırılır. Farklılık görülürse bu durum, özet beyan ya da özet beyan yerine kullanılan belgelerin üzerine kaydedilir ve buna ilişkin tutanak düzenlenerek bu tutanak üzerinden özet beyan eksiklik/ fazlalık takibatına geçilir. BoĢaltma listesinde kayıtlı olmadığı halde özet beyanda kayıtlı bulunan eģya özet beyan eksidir. BoĢaltma listesinde kayıtlı oldu halde özet beyanda kayıtlı olmayan eģyada özet beyan fazlasıdır. EĢyaya Gümrükçe OnaylanmıĢ Bir ĠĢlem Belirleme Zorunluluğu Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya için, eşyanın gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenmesi zorunludur. Bilindiği gibi gümrükçe onaylanmıģ iģlemler aşağıdakilerden birisi olabilir: 1) EĢya, bir gümrük rejimine tabi tutulabilir 2) Bir serbest bölgeye konulabilir 3) Türkiye Gümrük Bölgesi dıģına yeniden ihraç edilebilir 4) Ġmha edilebilir 5) Gümrüğe terk edilebilir. Türkiye Gümrük Bölgesine getirilip gümrüğe sunulan eşyanın, özet beyanın verildiği tarihten itibaren denizyoluyla geldiyse 45 gün, diğer bir yolla geldiyse 20 gün

7 içinde gümrükçe onaylanmıģ bir iģleme tabi tutulması ve gerekli işlemlerin tamamlanması gerekir. Ancak aşağıdaki durumlarda bu süre işlem tarihinin başladığı tarihte durdurularak, yirmi veya kırk beş günlük sürelerin hesaplanmasında göz önünde bulundurulmaz ve işlemin sonuçlandığı tarihten itibaren kalan süre verilir: 1) Eşyanı herhangi bir adli veya idari takibata konu olması halinde bu takibat nedeniyle geçen süreler 2) Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması için dış ticaret mevzuatı ya da sair mevzuat gereğince ibraz edilmesi gereken uygunluk belgesi, kontrol belgesi, ithal lisansı, izin yazısı, gözetim belgesi gibi belgelerin alınması veya buna ilişkin işlemlerin yerine getirilmesi sırasında geçen süreler. Geçici Depolama Kavramı ve Ġlgili ĠĢlemler Geçici Depolanan EĢya Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen serbest dolaşımda olmayan eşya gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan eşya statüsünde bulunur ve bu şekilde adlandırılır. Talep halinde ihracat eşyasının da bu kapsamda değerlendirilmesi mümkündür. Geçici Depolama Yeri Geçici depolanan eşyanın her türlü dış etken ve müdahalelerden korunmasını sağlayacak şekilde yapılmış ve taşıtların durduğu, yanaştığı veya indiği yerlere mümkün mertebe yakın olan ambar, depo, ardiye veya hangar gibi yerler geçici depolama yerleridir. Yolcu eģyasının, yolcu beraberinde getirilip gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar konulduğu yolcu salonlarındaki gümrük ambarları da geçici depolama yeri olarak kabul edilir. Yolcu eģyasının buralarda bekleme süresi 3 aydır. Elleçleme: Geçici depolanan eşya görünüş ve teknik özelliklerinin değiştirilmemesi koşuluyla aynı durumda muhafazalarını sağlamak üzere gümrük idaresinin izni ve denetlemesi altında bazı işlemlere tabi tutulabilir. Bu işlemlere elleçleme adı verilir ve aşağıdaki türden işlemleri kapsar: 1) Kapların tamiri veya sağlamlaģtırılması 2) Kapların yenilenmesi 3) EĢyanın havalandırılması 4) Kalburlama 5) Büyük kaplardan küçük kaplara boģaltma veya kapların birleģtirilmesi 6) KarıĢtırma 7) Yeni çeģitler yapma 8) Kaplardan örnek veya numune alma 5607 SAYILI KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU 2007 yılında kabul edilen 5607 sayılı kanun, modern hukuk sistemindeki ceza anlayışı paralelinde "ekonomik suça ekonomik ceza" temel prensibi üzerine kurulu olup, hürriyeti bağlayıcı cezaları ( hapis cezasını) asgari düzeye indiriyor olması ile daha çağdaş bir görünüm sergiliyor. Ayrıca 5607 sayılı kanun tüzel kişilerin ceza sorumluluğunu kabul etmemektedir.

8 Gümrük ve gümrükleme işlemleriyle bağlantılı olarak oluşan kaçakçılık suçları ile cezalarını ve kaçakçılığı önleme, izleme, soruşturma, yargılama usul ve esaslarını belirlemeyi amaçlayan 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, suçu oluşturan filler, bu fiillere uygulanacak cezalar, usul hükümleri, kaçak eşyaya uygulanacak işlemler ve yargılama esasları olmak üzere beş ana başlık altında ele alınıp incelenebilir. Kaçakçılık Suçu OluĢturan Fiiller 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'na göre bir eylemin kaçakçılık suçu sayılabilmesi İçin öncelikle suça ilişkin olarak maddi ve manevi unsurların oluşması şartı aranır. Buna göre aģağıdaki fiilleri iģlemek kaçakçılık suçu sayılır. 1. Herhangi bir eşyayı belirlenen gümrük kapılarından geçirmeksizin Türkiye'ye ithal veya buna teşebbüs etmek. 2. Herhangi bir eşyayı gümrük işlemine tabi tutmaksızın Türkiye'ye ithal veya buna teşebbüs etmek. 3.Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakmak veya buna teşebbüs etmek. 4. Kaçak eşyayı bilerek taşımak, satmak, satın almak, saklamak, satışa arz etmek ya da alınıp satılmasına aracılık etmek. 5.Kanunlara veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslar arası antlaşma veya sözleşmelere göre ithali veya ihracı yasak olan herhangi bir eşyayı ithal veya ihraç etmek veya bunlara teşebbüs etmek, ithali yasak eşyayı bulundurmak, satmak, satın almak, saklamak, satışa arz etmek, alınıp satılmasına aracılık etmek veya bilerek taşımak. 6.Gerçeğe aykırı belge ile gümrük idaresini yanıltarak, vergilerini hiç ödememek veya eksik ödemek, vergileri ödenmeksizin ödenmiş veya işlemleri yaptırılmış gibi göstermek, vergiye tabi olduğu halde muafiyete tabiymiş gibi göstermek suretiyle eşya ithal veya ithale teşebbüs atmak. 7.ithali, insan sağlığı ve güvenliği, hayvan ve bitki varlığı ve sağlığı, çevrenin korunması, tüketicinin doğru bilgilendirilmesi ve ticari kalite yönlerinden standardizasyon kontrolüne tabi olan eşyayı, standarda uygun olmadığı halde gerçeğe aykırı her türlü beyanname ve belge ile gümrük idaresini yanıltarak standarda uygun ya da standart dışı göstermek suretiyle mal etmek. 8.Özel kanunları gereğince belirli işler için vergiden tamamen veya kısmen muaf olarak ithal olunan eşyayı ithal amacı dışında kullanmak veya satmak veya bilerek satın almak, 9. Herhangi bir işlem veya amaç için belli şartlarla Türkiye'ye geçici olarak ithal olunan eşyayı her türlü beyanname veya belge düzenlemek suretiyle gümrük bölgesinden çıkarmadığı halde çıkarmış gibi göstermek, belirtilen şekilde geçici olarak ithal olunan eşyayı satmak veya bilerek satın almak. 10. Gümrük kontrolü altında işleme rejimi çerçevesinde ithal edilen veya bunun kullanılması sonucu elde olunan eşyayı gerçeğe aykırı her türlü beyanname veya belge düzenlemek suretiyle serbest dolaşıma sokmak veya buna teşebbüs etmek. 11. Antrepo veya geçici depolama yerlerindeki eşyayı gümrük idaresinin izni olmadan kısmen veya tamamen çıkarmak veya değiştirmek. 12. İhraç eşyasının yapılan beyan ve eki belgelere göre miktarı ve cinsinde yüzde ondan fazla farklılık çıkması. 13. ihraç eşyası için gerçeğe aykırı belge ibrazı suretiyle ihracat vergilerini ödememek veya eksik ödemek veya Devletçe uygulanan teşvik veya sübvansiyonlardan veya parasal iadelerden yararlanmak şeklinde haksız menfaat temin etmek. 14. ihracı lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı, belirlenen kayıt ve koşullarına uymaksızın veya gerçeğe aykırı her türlü beyanname ve belge ibrazı ile gümrüğü yanıltarak işlemini yaptırmak suretiyle ihraç etmek

9 UYGULANACAK CEZALAR VE GENEL CEZA HÜKÜMLERĠ: 1. Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın Türkiye ye ithal eden kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, belirlenen gümrük kapıları dışından Türkiye ye ithal edilmesi halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır. 2. Eşyayı, sahte belge kullanmak suretiyle gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin, Türkiye ye ithal eden kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 3.Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 4. Belli bir amaç için kullanılmak veya islenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde isleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, sahte belge ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 5. Birinci ila dördüncü fıkralarda tanımlanan fiillerin islenmesine iştirak etmeksizin, bunların konusunu oluşturan eşyayı, bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan, satışa kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 6. Özel kanunları gereğince gümrük vergilerinden kısmen veya tamamen muaf olarak ithal edilen eşyayı, ithal amacı dışında başka bir kullanıma tahsis eden, satan veya devreden ya da bu özelliğini bilerek satın alan veya kabul eden kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 7. İthali kanun gereği yasak olan eşyayı ithal eden kişi, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren suç oluşturmadığı takdirde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. İthali yasak eşyayı, bu özelliğini bilerek satın alan, satışa arz eden, satan, taşıyan veya saklayan kişi, aynı ceza ile cezalandırılır. 8. Antrepo veya geçici depolama yerlerindeki serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, gümrük idaresinin izni olmadan kısmen veya tamamen çıkaran veya değiştiren kişiye, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir. 9. Geçici ithalat, dahilde isleme ve gümrük kontrolü altında isleme rejimi çerçevesinde ülkeye getirilen eşyayı, gümrük işlemlerini gerçekleştirmeksizin serbest dolaşıma sokan kişiye, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir. 10. Genel düzenleyici idari işlemlerle ithali yasaklanan eşyayı ithal eden kişiye, eşyanın gümrüklenmiş değerinin dört katı idari para cezası verilir. Eşyanın değersiz, artık veya atık madde olması durumunda, idari para cezası; dökme halinde gelen eşya için ton basına yirmibin Türk Lirası, ambalajlı gelmesi halinde kap basına dört yüz Türk Lirası olarak hesaplanır. 11. İthali, lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla ithal eden kişiye, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir. Eşyanın değersiz, artık veya atık madde olması durumunda, idari para cezası; dökme halinde gelen eşya için ton basına beşbin Türk Lirası, ambalajlı gelmesi halinde kap basına yüz Türk Lirası olarak hesaplanır. 12. İhracı kanun gereği yasak olan eşyayı Türkiye den ihraç eden kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 13. Genel düzenleyici idari işlemlerle ihracı yasaklanan eşyayı ihraç eden kişiye,eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir. İhracı, lisansa, şarta, izne,kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı aldatıcı işlem ve davranışlarla ihraç eden kişiye, eşyanın gümrüklenmiş değerinin yarısı kadar idari para cezası verilir. 14. İhracat gerçekleşmediği halde gerçekleşmiş gibi göstermek ya da gerçekleştirilen ihracata konu malın cins, miktar, evsaf veya fiyatını değişik göstererek ilgili kanun hükümlerine Gore teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanmak suretiyle haksız çıkar sağlayan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para

10 cezası ile cezalandırılır. Beyanname ve eki belgelerde gösterilen ile gerçekte ihraç edilen eşya arasında yüzde onu asmayan bir fark bulunması halinde, sadece 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu hükümlerine göre işlem yapılır. 15. Gümrük vergileri ödenmek suretiyle ihraç edilebilen eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın veya aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin Türkiye den ihraç eden kişiye, eşyanın gümrük vergilerinin iki katı idari para cezası verilir. 16. İhracatın, aracı şirket üzerinden gerçekleştirilmesi halinde, iştirake ilişkin hükümler saklı kalmak üzere bu madde hükümlerine göre ceza yaptırımı, imalatçı veya tedarikçi ihracatçılar hakkında uygulanır. Ancak bu Kanunun gerekli kıldığı nezaret görevini yerine getirmeyen aracı şirket yetkililerine, malın gümrüklenmiş değerinin yarısı kadar idari para cezası verilir. 17.Onaltıncı fıkra hariç, bu maddede tanımlanan kabahatler, ancak kasten işlenebilir. 18.Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan suçlar ile onuncu fıkrada tanımlanan kabahat fiilleri, teşebbüs aşamasında kalmış olsa bile, tamamlanmış gibi cezalandırılır. NĠTELĠKLĠ HALLER: (1) Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, verilecek ceza iki kat artırılır. (2) Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte islenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. (3) Bu Kanunda tanımlanan suçların, tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde veya yararına olarak islenmesi halinde, ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. (4) Bu Kanunda tanımlanan suçların, kaçakçılık fiillerini önlemek, izlemek, araştırmak ve soruşturmakla görevli kişiler tarafından veya meslek ve sanatın sağladığı kolaylıklardan yararlanmak suretiyle islenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. (5) Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, belgede sahtecilik yapılarak islenmesi halinde, ayrıca bu suçtan dolayı da cezaya hükmolunur. (6) Kaçakçılık fiillerini önlemek, izlemek ve araştırmakla görevli olup da bu Kanunda tanımlanan suçların islenmesine kasten göz yuman kişi, islenen sucun müşterek faili olarak sorumlu tutulur. (7) Kaçakçılık sucunun konusunu oluşturan eşyanın, Devletin siyasi, iktisadi veya askeri güvenliğini bozacak ya da cevre veya toplum sağlığını tehdit edecek nitelikte olması halinde, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde, verilecek hapis cezası on yıldan az olamaz. ETKĠN PĠSMANLIK: (1) Bu suçlardan ve kabahatlerden birine iştirak etmiş olan kişi; resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, fiili, diğer failleri ve kacak eşyanın saklandığı yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin, faillerin yakalanmasını veya kacak eşyanın ele geçirilmesini sağlaması halinde cezalandırılmaz. Haber alındıktan sonra fiilin bütünüyle ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden kişiye verilecek ceza üçte iki oranında indirilir. (2) Suçlardan birini islemiş olan kişi, etkin pişmanlık göstererek, soruşturma evresi sona erinceye kadar suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Devlet Hazinesine ödediği takdirde, hakkında, bu Kanunda tanımlanan kaçakçılık suçlarından dolayı verilecek ceza yarı oranında indirilir. Bu fıkra hükmü, mukerrirler hakkında veya sucun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde uygulanmaz. YOLCU BERABERĠNDE GETĠRĠLEN KACAK ESYA: (1) Yolcuların, gümrük mevzuatına göre zati ve hediyelik eşya kapsamı dışında olup beyanlarına aykırı olarak üzerlerinde, eşyası arasında veya tasıma araçlarında çıkan ya da başkasına ait olduğu halde kendi zati eşyasıymış gibi gösterdikleri eşyanın gümrük vergileri, gümrük idarelerince iki kat olarak alınır ve eşya sahibine teslim edilir.

11 (2) Söz konusu eşyanın gümrükten kaçırılmak amacına yönelik olarak saklanmış veya gizlenmiş olarak bulunması durumunda gümrük idarelerince eşyanın gümrük vergileri üç kat olarak alınır ve eşya sahibine teslim edilir. (3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen eşya, gümrük vergileri ödenmediği takdirde, gümrüğe terk edilmiş sayılır. (4) Yolcuların, beyanlarına aykırı olarak üzerlerinde, eşyası arasında veya tasıma araçlarında çıkan eşyanın ticari mahiyette veya ithali veya ihracının yasak olması halinde 3 uncu madde hükümleri uygulanır. TEKERRÜR: (1) Bu Kanundaki kabahatler dolayısıyla verilen idari para cezasına ilişkin karar kesinleştikten sonra tekrar kabahat islenmesi halinde tekerrür hükümleri uygulanır. (2) Tekerrür halinde, idari para cezası yarı oranında artırılır. (3) İdari para cezasının tamamen yerine getirilmesinden itibaren üç yıl geçtikten sonra islenen kabahat acısından, önceki kabahat, tekerrüre esas teşkil etmez. (4) Tekerrüre esas alınacak idari para cezaları hakkındaki kayıtların, Gümrük Müsteşarlığı bünyesinde tutulmasına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir. ARAMA VE ELKOYMA: (1) Kaçak eşya, her türlü silah, mühimmat, patlayıcı ve uyuşturucu maddelerin bulunduğundan şüphe edilen her türlü kap, ambalaj veya taşımaya yarayan diğer araçlar ile kişilerin üzerlerinde yapılacak arama ve el koymalar, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca yerine getirilir. (2) Gümrük salonları ve gümrük kapılarında kaçak eşya sakladığından kuşkulanılan kişilerin üzeri, eşyası, yükleri ve araçları gümrük kontrolü amacıyla gümrük görevlilerince aranabilir. Yapılan arama sonucunda tespit edilen kacak eşyaya derhal el konulur. (3) Gümrük bölgesine, Gümrük Kanunu gereğince belirlenen kapı ve yollardan başka yerlerden girmek, çıkmak veya geçmek yasaktır. Bu yerlerde rastlanacak kişi ve her nevi tasıma araçları yetkili memurlar tarafından durdurulur ve kişilerin eşya, yük ve üzerleri ile varsa tasıma araçları aranır. Yapılan arama sonucunda tespit edilen kaçak eşyaya derhal el konulur. ELKONULAN EġYANIN MUHAFAZASI: (1) Kaçak şüphesiyle el konulan eşya ile 10 uncu maddenin ikinci fıkrası gereğince alıkonulan her türlü taşıt ve araç; miktarı, cinsi, markası, tipi, modeli, seri numarası gibi eşyanın ayırıcı özelliklerini gösterir bir tutanakla gümrük idaresine teslim edilir. (2) Gümrük idaresi, kaçak eşya ve taşıtların muhafazası için gerekli görülen yerlerde depo temin eder. (3) Alıkonularak gümrük idaresine teslim edilen deniz taşıtları, teminatla teslim alınmaması halinde, muhafaza ve zorunlu bakım giderleri sahiplerince ya da donatanlarınca karşılanmak üzere gümrük idaresince belirlenen liman isletme müdürlüğüne teslim edilir. Masraflar, sahiplerince ya da donatanlarınca karşılandığı sürece, taşıtın tasfiyesi yoluna gidilmez. (4) Birinci ve üçüncü fıkralar uyarınca el konulan her türlü eşya ve taşıma araçlarının muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması ve nakliyesi gibi nedenlerle yapılan masraflar, gümrük idaresince karşılanır. (5) Gümrük idaresinin bu madde gereğince ihtiyacı olan giderler, genel bütçenin ilgili tertibinden karşılanır. YASAK EġYANIN GERĠ GÖNDERĠLMESĠ

12 (1) Yabancı ülkelerden gelen yasak eşya, yükleme veya tasıma belgelerinde belirtilerek gümrüğe getirilirse, teminat altında ve gerekli güvenlik tedbirleri alınarak geldiği yere veya diğer bir ülkeye iade ve sevk olunur. (2) Kaçakçılık sucunun konusunu, toplum ve cevre sağlığı yönünden tehlikeli ve zararlı eşya ile atık maddelerin oluşturması halinde, ilgililer hakkında soruşturma işlemleri başlatılmakla birlikte, bunlar gümrük yetkilileri tarafından derhal getirildiği ülkeye iade edilir. MÜSADERE: (1) Bu Kanunda tanımlanan suçlarla ilgili olarak 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun eşya ve kazanç müsaderesine ilişkin hükümleri uygulanır. Ancak kaçak eģya taģımasında bilerek kullanılan veya kullanılmaya teģebbüs edilen her türlü taģıma aracının müsadere edilebilmesi için aģağıdaki koģullardan birinin gerçekleģmesi gerekir: a) Kaçak eşyanın, suçun işlenmesini kolaylaştıracak veya fiilin ortaya çıkmasını engelleyecek şekilde özel olarak hazırlanmış gizli tertibat içerisinde(zula) saklanmış veya taşınmış olması. b) Kaçak eşyanın, taşıma aracı yüküne göre miktar veya hacim bakımından tamamını veya ağırlıklı bölümünü oluģturması veya naklinin, bu aracın kullanılmasını gerekli kılması. c) Taşıma aracındaki kaçak eşyanın, Türkiye ye girmesi veya Türkiye den çıkması yasak veya toplum veya çevre sağlığı açısından zararlı maddelerden olması. (2) Etkin pişmanlık nedeniyle fail hakkında cezaya hükmolunmaması veya kamu davasının düşmesine karar verilmesi, sadece suç konusu eşya ile ilgili olarak müsadere hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez. MÜLKĠYETĠN KAMUYA GEÇĠRĠLMESĠ: Kabahatlerin konusunu oluşturan eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir. Bu Kanunun arama ve elkoyma ile müsadereye ilişkin hükümleri, bu kabahatleri islenmesinde kullanılan veya kullanılmak üzere hazırlanan eşya ve tasıma araçları ile ilgili olarak da uygulanır. KAĠM DEĞER Bu Kanunda tanımlanan suçlar ve kabahatler dolayısıyla müsadere veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımlarının konusunu oluşturan eşyanın kaim değerinden, bu eşyanın gümrüklenmiş değeri anlaşılır. TASFĠYE (1) Bu Kanunda tanımlanan suçların veya kabahatlerin konusunu oluşturması dolayısıyla müsadere veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımlarının uygulanabileceği eşya, sahibine iade edilemez. Bu eşya, kamu davasının açıldığı tarihten itibaren bir yıl içinde kovuşturmanı sonuçlanmaması halinde derhal tasfiye edilir. Ancak eşyanın; a) Zarara uğraması, değerinde esaslı ölçüde kayıp meydana gelme tehlikesinin varlığı halinde üç gün, b) Muhafazasının ciddi külfet oluşturması halinde on beş gün, içinde, eşyadan numune alınmasının mümkün olduğu durumlarda numune alınarak, mümkün olmaması halinde ise gerekli tespitler yaptırılarak, soruşturma evresinde hakim kovuşturma evresinde mahkeme tarafından tasfiyesine karar verilir. (2) Satılarak tasfiye edilen eşya veya tasıma araçlarının satış bedeli emanet hesabına alınır. Yargılama sonucunda; a) Tasfiye edilen eşya veya tasıma araçlarının, müsadere edilmeyip, iadesine karar verilmesi,

13 b) Mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararına konu teşkil eden eşyanın ilgilisine iadesine karar verilmesi, hallerinde; satış bedeli, satış tarihinden iade tarihine kadar gecen sure için yasal faizi ile birlikte hak sahibine ödenir. 3) El konulan eşyanın iadesine karar verilmesi halinde, bu kararların uygulanmasında yürürlükte olan gümrük ve dış ticaret mevzuatı uyarınca işlem yapılır. (4) Bu Kanunun uygulamasında tasfiye, tasfiye idaresi tarafından Gümrük Kanunu hükümlerine göre yapılır. KAÇAKÇILIĞI LÖNLEME, ĠZLEME VE ARAġTIRMAKLA GÖREVLĠ OLANLAR: ** Mülki amirler, **Gümrük MüsteĢarlığı personeli **Emniyet Genel Müdürlüğü, **Jandarma Genel Komutanlığı **Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı personel, Bu Kanunla yaptırım altına alınan fiilleri önleme, izleme ve araģtırmakla yükümlüdür. ** Kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla görevli olanlar, operasyon gerektiren kaçakçılık olaylarından haberdar olduklarında kanuni görevlerini yapmaya başlar ve aynı zamanda mahallin en büyük mülki amirine de bilgi verirler. **Kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla görevli olanların bu Kanun kapsamına giren suçlarla ilgili bilgi ve belge talepleri, kamu veya özel, gerçek veya tüzel kişilerce, savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla eksiksiz olarak karşılanmak zorundadır. **Kaçakçılık olaylarını ihbar edenlerin kimlikleri, izinleri olmadıkça veya ihbarın niteliği haklarında suç oluşturmadıkça açıklanamaz. Bu kişiler hakkında tanıkların korunmasına ilişkin hükümler uygulanır. SĠLAH KULLANMA YETKĠSĠ (1) Gümrük Kanunu gereğince belirlenen kapı ve yollardan başka yerlerden gümrük bölgesine girmek, çıkmak veya geçmek isteyen kişiye "dur" uyarısında bulunulmasına rağmen bu uyarıya uymaması halinde, havaya ateş edilmek suretiyle uyarı yinelenir. Ancak silahla karşılığa yellenilmesi ve sair surette meşru müdafaa durumuna düşülmesi halinde, yetkili memurlar saldırıyı etkisiz kılacak oranda doğrudan hedefe ateş edebilir. Memurların silah kullanmalarından dolayı haklarında soruşturma ve kovuşturma açılması halinde, bağlı bulunduğu kurum tarafından avukat sağlanır ve avukatlık ücreti kurumlarınca karşılanır. (2) Kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla yükümlü olanlar, gümrük bölgesindeki her nevi deniz araçlarına yanaşıp yük ve belgelerini incelemeye yetkilidir. Görevlilerin yanaşmasına izin vermeyerek kaçan veya kaçmaya teşebbüs eden her nevi deniz araçlarına uluslararası deniz işaretlerine göre telsiz, flama, mors ve benzeri işaretlerle durması ihtar olunur. Bu ihtara uymayan deniz araçlarına uyarı mahiyetinde ateş edilir. Buna da uymayıp kaçmaya devam ettiği takdirde durmaya zorlayacak şekilde üzerine ateş edilir. ĠKRAMĠYELER: (1) Kaçak zannı ile eşya yakalanması halinde muhbir ve el koyanlara aşağıdaki esas ve usullere göre ikramiye ödenir. a) 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 12 nci maddesine aykırılık suçlarından yakalanan silah ve mermiler ile Türk Ceza Kanununun 174 uncu maddesine muhalefet suçlarından yakalanan maddelerin

14 olay tarihine göre Milli Savunma Bakanlığınca her yıl belirlenen değeri esas alınarak,sahipli yakalanması halinde değerinin yüzde yirmi beşi kamu davasının açılmasını, yüzde yetmiş beşi ise mahkumiyete ilişkin hükmün veya müsadere kararının kesinleşmesini takip eden üç ay içinde; sahipsiz yakalanmışsa yakalanan eşya değerinin yüzde ellisi müsadere kararının kesinleşmesini takip eden üç ay içinde, b) Uyuşturucu madde yakalamalarında, her turlu uyuşturucu maddenin birim miktarı için Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sabit bir rakamın memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak değerinin, sahipli yakalanmış ise yarısı kamu davasının açılmasını, diğer yarısı mahkumiyete ilişkin hükmün veya müsadere kararının kesinleşmesini takip eden üç ay içinde; sahipsiz yakalanmış ise tamamı müsadere kararının kesinleşmesini takip eden üç ay içinde, c) Bu maddenin (a) ve (b) bentlerindeki durumlar dışındaki ikramiye ödemelerinde, çıkış kaçağı eşyanın FOB, giriş kaçağı eşyanın CIF kıymeti esas alınır. Sahipsiz yakalanan eşyanın değeri, mahallin en büyük mülki amirinin görevlendireceği Maliye Bakanlığı, Gümrük Müsteşarlığı ve sanayi ve ticaret odası temsilcilerinden oluşan üç kişilik heyet tarafından belirlenir. Kacak eşya sahipli yakalanmışsa kıymetinin yüzde ellisi, sahipsiz yakalanmışsa yüzde yirmi beşi mahkumiyete, etkin pişmanlıkta kamu davasının açılmamasına, eşyanın müsaderesine ya da mülkiyetinin kamuya geçirilmesine ilişkin kararların kesinleşmesini takip eden üç ay içinde, el koyanların bağlı olduğu kurum bütçesinin ilgili tertibinden ödenir. (2) Dağıtılacak ikramiyenin yüzde ellisi muhbirlere, yüzde ellisi el koyanlara verilir. İhbarsız yakalama olaylarında ikramiyenin tamamı el koyanlara ödenir. Kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla yükümlü olanlara muhbir ikramiyesi ödenmez. Elkoyma ikramiyesine, ancak kacak eşyanın yakalanması eylemine bizzat ve fiilen katılan kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla görevli olanlar hak kazanır. (3) Bu maddeye göre ödenecek ikramiyeler, damga vergisi hariç vergi, resim ve harca tabi tutulmaz. (4) Bu madde gereğince el koyanlara verilecek ikramiyenin tutarı olay basına (30000) gösterge rakamının, kamu davasının açılması, mahkumiyet, müsadere ya da mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararının kesinleştiği tarihteki memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemez. Ancak bir yılda ödenecek ikramiye (120000) gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemez. (5) Müşterek operasyonlarda ve kontrollü teslimat uygulamalarında ikramiye ödenmesi ve ikramiye ödemelerine esas birim fiyatların tespitine ilişkin esas ve usuller ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar, Maliye ve Milli Savunma Bakanlıklarının görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığı ve Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.