Kullanım Kılavuzu VEGABAR 81. Diyafram contalı basınç konvertörü ma/hart SIL yeterliğine sahip. Document ID: 45019

Transkript

1 Kullanım Kılavuzu Diyafram contalı basınç konvertörü VEGABAR ma/hart SIL yeterliğine sahip Document ID: 45019

2 2 İçindekiler İçindekiler 1 Bu belge hakkında 1.1 Fonksiyon Hedef grup Kullanılan simgeler Kendi emniyetiniz için 2.1 Yetkili personel Amaca uygun kullanım Yanlış kullanma uyarısı Genel güvenlik uyarıları CE uygunluğu IEC gereğince SIL yeterliği İzin verilen proses basıncı NAMUR tavsiyeleri Çevre ile ilgili uyarılar Ürün tanımı 3.1 Yapısı Çalışma şekli Tamamlayıcı temizlik yöntemi SIL özellikleri Ambalaj, nakliye ve depolama Aksesuarlar ve yedek parçalar Monte edilmesi 4.1 Genel açıklamalar Havalandırma ve basınç dengeleme Proses basıncının ölçümü Seviye ölçümü Dış gövde Besleme gerilimine bağlanma 5.1 Bağlantının hazırlanması Bağla Bir hücreli gövde Çift hücreli gövde İki hücreli gövde Ex d İki hücreli gövde Ex d ia DIS-ADAPT'lı iki hücreli gövde Gövde IP 66/IP 68 (1 bar) Model IP 68 (25 bar) dış gövde Aşırı gerilim güvenlik modülü Bağlantı örneği Açma fazı İşlevsel güvenlik (SIL) 6.1 Hedef belirleme SIL yeterliği Uygulama alanı Parametrelemenin güvenlik konsepti Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma

3 İçindekiler 7.1 Gösterge ve ayar modülünün kullanılması Kumanda sistemi Ölçüm değerinin göstergesi Parametreleme Parametre bilgilerinin emniyete alınması PACTware ile devreye alma 8.1 Bilgisayarı bağlayın Parametreleme Parametre bilgilerinin emniyete alınması Diğer sistemlerle devreye alma 9.1 DD kontrol programları Field Communicator 375, Tanı, Ürün Yönetimi ve Servis 10.1 Bakım Tanı hafızası Ürün Yönetimi Fonksiyonu Arızaların giderilmesi Elektronik modülü değiştirin IP 68 (25 bar) modelinin proses modüllerinin değiştirilmesi Yazılım güncelleme Onarım durumunda izlenecek prosedür Sökme 11.1 Sökme prosedürü Bertaraf etmek Ek 12.1 Teknik özellikler Vaklumlu uygulamalarda diyafram contası Ebatlar Sınai mülkiyet hakları Marka Ex alanlar için güvenlik açıklamaları Ex uygulamalarda özel ex güvenlik açıklamalarına uyunuz. Bu açıklamalar, kullanım kılavuzunun ayrılmaz bir parçasıdır ve Ex sertifikalı her cihazın yanında bulunur. Redaksiyon tarihi:

4 1 Bu belge hakkında 1 Bu belge hakkında 1.1 Fonksiyon Bu kullanım kılavuzu montaj, bağlantı ve devreye alma için gerekli bilgiler ile bakım ve arıza giderimi için önemli bilgiler içermektedir. Bu nedenle devreye almadan önce bunları okuyun ve ürünün ayrılmaz bir parçası olarak herkesin erişebileceği şekilde cihazın yanında muhafaza edin. 1.2 Hedef grup Bu kullanım kılavuzu eğitim görmüş uzman personel için hazırlanmıştır. Bu kılavuzunun içeriği uzman personelin erişimine açık olmalı ve uygulanmalıdır. 1.3 Kullanılan simgeler Bilgi, öneri, açıklama Bu simge yararlı ek bilgileri içerir. Dikkat: Bu uyarıya uyulmaması, arıza ve fonksiyon hatası sonucunu doğurabilir. Uyarı: Bu uyarıya uyulmaması, can kaybına ve/veya cihazda ağır hasarlara yol açabilir. Tehlike: Bu uyarıya uyulmaması, ciddi yaralanmalara ve/veya cihazın tahrip olmasına yol açabilir. Ex uygulamalar Bu simge, Ex uygulamalar için özel açıklamaları belirtmektedir. Liste Öndeki nokta bir sıraya uyulması mecbur olmayan bir listeyi belirtmektedir. Prosedürde izlenecek adım Bu ok, prosedürde izlenecek olan adımı gösterir. 1 İşlem sırası Öndeki sayılar sırayla izlenecek işlem adımlarını göstermektedir. Pilin imhası Bu simge pillerin ve akülerin imhasına ilişkin özel açıklamaları göstermektedir. 4

5 2 Kendi emniyetiniz için 2 Kendi emniyetiniz için 2.1 Yetkili personel Bu kullanma kılavuzunda belirtilen tüm işlemler sadece eğitimli ve tesis işleticisi tarafından yetkilendirilmiş uzman personel tarafından yapılabilir. Cihaz ile çalışan kişinin gerekli şahsi korunma donanımını giymesi zorunludur. 2.2 Amaca uygun kullanım VEGABAR 81 cihazı, proses basınç ve hidro statik doluluk seviyesi ölçümünde kullanılan bir basınç transdüktörüdür. Kullanım alanına ilişkin detaylı bilgiler için "Ürün tanımı" bölümüne bakınız. Cihazın işletim güvenliği sadece kullanma kılavuzunda ve muhtemel tamamlayıcı kılavuzlarda belirtilen bilgilere ve amaca uygun kullanma halinde mümkündür. 2.3 Yanlış kullanma uyarısı Konuya ve amaca uygun olmayan kullanım sonucu cihazda kullanıma bağlı tehlikeler doğabilir, örneğin yanlış montaj veya yanlış ayar nedeniyle hazne taşabilir veya sistem parçaları zarar görebilir. Ayrıca bu nedenle cihazın koruma tertibatları da bozulabilir. 2.4 Genel güvenlik uyarıları Cihaz, standart yönetmeliklere ve yönergelere uyulduğunda teknolojinin en son seviyesine uygundur. Kullanıcı, bu kullanma kılavuzunda belirtilen güvenlik açıklamalarına, yerel kurulum standartlarına ve geçerli güvenlik kuralları ile kazadan kaçınma kurallarına uymak zorundadır. Cihaz, sadece teknik açıdan kusursuz ve işletim güvenliği mevcut durumda işletilebilir. Kullanıcı, cihazın arızasız bir şekilde işletiminden sorumludur. Kullanıcı ayrıca bütün kullanma süresi boyunca gerekli iş güvenliği önlemlerinin geçerli düzenlemelere uygun olmasını sağlamak ve yeni kuralları göz önünde bulundurmakla yükümlüdür. 2.5 CE uygunluğu Bu cihaz, ilgili AT yönetmeliklerinin yasal gereksinimlerini karşılamaktadır. CE işareti ile, testin başarılı şekilde tamamlandığını teyit ederiz. CE Uyum Beyanını internet sayfamızdaki dosya indirme bölümünden elde edebilirsiniz. 2.6 IEC gereğince SIL yeterliği Elektronik bir sistemin Safety-Integrity-Level (SIL) güvenlik-bütünlük seviyesi, entegre güvenlik fonksiyonlarının güvenirliğinin değerlendirilmesinde kullanılır. 5

6 2 Kendi emniyetiniz için Güvenlik gereksinimlerinin tam olarak belirlenebilmesi için IEC güvenlik normuna göre SIL, kademelere ayrılmıştır. Ayrıntılı bilgiyi kullanım kılavuzunun "İşlevsel Güvenlik (SIL)" bölümünde bulabilirsiniz Cihaz IEC 61508'in standartlarına uymaktadır: 2010 (2. baskı). Tek kanallı kullanımda SIL2'ye kadar yeterlik kazanmıştır. HFT 1'li çok kanallı mimaride cihaz homojen olarak, fazladan SIL3'e kadar kullanılabilir. 2.7 İzin verilen proses basıncı İzin verilen proses basıncı model etiketi üzerinde "process pressure" olarak gösterilir, bakınız Bölüm "Yapı". Bu aralık, güvenlik nedeniyle aşılmamalıdır. Bu, proses bağlantısında izin verilen basınç aralığından daha yüksek ölçüm aralığı olan bir ölçüm hücresi takılı olsa bile geçerlidir. 2.8 NAMUR tavsiyeleri NAMUR, Almanya'daki proses endüstrisindeki otomasyon tekniği çıkar birliğidir. Yayınlanan NAMUR tavsiyeleri saha enstrümantasyonunda standart olarak geçerlidir. Cihaz aşağıda belirtilen NAMUR tavsiyelerine uygundur: NE 21 İşletim malzemelerinin elektromanyetik uyumluluğu NE 43 Ölçüm konverterlerinin arıza bilgileri için sinyal seviyesi NE 53 Saha cihazları ile görüntü ve kontrol komponentlerinin uygunluğu NE 107 Saha cihazlarının otomatik kontrolü ve tanısı Daha fazla bilgi için sayfasına gidin. 2.9 Çevre ile ilgili uyarılar Doğal yaşam ortamının korunması en önemli görevlerden biridir. Bu nedenle, işletmelere yönelik çevre korumasını sürekli düzeltmeyi hedefleyen bir çevre yönetim sistemini uygulamaya koyduk. Çevre yönetim sistemi DIN EN ISO sertifikalıdır. Bu kurallara uymamıza yardımcı olun ve bu kullanım kılavuzundaki çevre açıklamalarına dikkat edin: Bölüm "Ambalaj, nakliye ve depolama" Bölüm "Atıkların imhası" 6

7 3 Ürün tanımı 3 Ürün tanımı Model etiketi 3.1 Yapısı Model etiketi cihazın tanımlaması ve kullanımı için en önemli bilgileri içermektedir: Res. 1: Model etiketinin yapısı (Örnek) 1 Cihaz tipi 2 Onay alanı 3 Sağlanan elektrik ve sinyal çıkışı elektroniği 4 Koruma tipi 5 Ölçüm aralığı 6 İzin verilen proses basıncı 7 Madde - Islanmış parçalar 8 Ürün kodu 9 Sipariş numarası 10 Cihazların seri numaraları 11 Cihaz koruma sınıfı simgesi 12 Cihaz belgelerine ait ID numaraları 13 Cihaz dokümantasyonunda dikkate alınması gereken hususlar 14 SIL imzası Seri numarası - cihaz arama Cihazın seri numarası model etiketinde bulunur. İnternet sitemizden cihaza ait şu verilere ulaşmanız mümkündür: Ürün kodu (HTML) Teslimat tarihi (HTML) Siparişe özel cihaz özellikleri (HTML) Teslimatın yapıldığı tarih itibarıyla, kullanım kılavuzu, kısa kullanım kılavuzu ve güvenlik kılavuzu (PDF olarak) Test sertifikası (PDF) - opsiyonel sayfasındaki "VEGA Tools" linkinden "Cihaz arama" seçeneğine giriniz. Alternatif olarak verileri akıllı telefonunuzdan alabilirsiniz: Smartphone-App "VEGA Tools" araçlarınızı "Apple App Store" ya da "Google Play Store" seçeneklerinden indirin Cihazın üzerindeki veri matriks kodunu tarayın veya seri numarasını manüel olarak App uygulamasına girin 7

8 3 Ürün tanımı Bu kullanım kılavuzunun geçerlilik alanı Modeller Teslimat kapsamı Bu kullanım kılavuzu aşağıdaki cihaz modelleri için kullanılabilir: üstü donanım üstü yazılım sürümü Uyarı: Cihazın donanım ve yazılım sürümünü şuralardan bulabilirsiniz: Elektronik modülün model etiketinden "Bilgi" başlığı altındaki çalışma menüsünden Cihaz ve elektronik modeli model etiketi üzerindeki ve elektronik üzerindeki ürün koduyla belirlenebilir. Standart elektronik: B80H modeli.-sil Teslimat kapsamına şunlar dahildir: Basınç transdüktörü Dokümantasyon Minik kullanım kılavuzu VEGABAR 81 Safety Manual (SIL) Cihaz parametreleri dokümantasyonu (standart değerler) Siparişe ilişkin cihaz parametrelerinin dökumantasyonu (standart değerlerden sapma) Basınç transdüktörü sertifikası Opsiyonel cihaz donanımlarının kılavuzları Ex için özel "Güvenlik açıklamaları" (Ex modellerinde) Gerekmesi halinde başka belgeler DVD "DTM Collection", bunun içinde PACTware DTM Collection Profibus PA'nın cihazın ana verileri (GSD) FDT sertifikaları Bilgi: Bu kullanım kılavuzunda opsiyonel cihaz özellikleri de tanımlanmaktadır. Teslimat kapsamının içeriği verilen siparişin içeriğine bağlıdır. Ölçüm büyüklükleri 3.2 Çalışma şekli VEGABAR 81 şu proses değerleri ölçümü için uygundur: Proses basıncı Dolum seviyesi 8

9 3 Ürün tanımı Res. 2: Proses basıncının VEGABAR 81 ile ölçümü Elektronik diferansiyal basınç Uygulama alanı Ölçüm ortamları Diyafram contası VEGABAR 81, bir arabirim sensörüyle birlikte kullanıldığında,elektronik diferansiyel basınç ölçümüne uygundur. Bu konuya ilişkin detaylı bilgiyi söz konusu arabirim sensörünün kullanım kılavuzunda bulabilirsiniz. Elektronik diferansiyel basınç için Safety Integrity Level (SIL) yeterliğine uygunluk için, her iki cihazın da SIL yeterliğine ulaşmış olması gerekir. VEGABAR 81, hemen hemen tüm sanayi alanlarında kullanıma elverişlidir. Şu basınç şekillerinin ölçümünde kullanılır. Aşırı basınç Mutlak basınç Vakum Ölçüm ortamları gaz, buhar ve sıvılardır. VEGABAR 81'in prosese uyarlanan diyafram sistemleri, yüksek korozif ve sıcak ortamlarda ölçüm yapılmasını mümkün kılar. VEGABAR 81, bir diyafram contası ile donatılmıştır. Bu conta, paslanmaz çelikten bir zar ve iletim sıvısından oluşur. Bir diyafram contasının iki görevi vardır: Sensör öğesinin ortamdaki üründen ayrılması Proses basıncının sensör öğesine iletilmesi 9

10 3 Ürün tanımı Res. 3: Diyafram contasının yapısı 1 Sensör öğesi 2 Sıkıca tutturulmuş dolum vidası 3 İletim sıvısı 4 Paslanmaz çelikten zar Diyafram contasının çeşitli tipleri mevcuttur, bkz. "Ebatlar" bölümü. Ölçüm sistemi Proses basıncı, diyafram contası üzerinden sensör öğesine etki eder. Orada, belli bir çıkış sinyaline dönüştürülerek, ölçüm değeri olarak verilecek bir direnç değişikliğine neden olur. 40 bar'a kadar olan ölçüm aralıklarında, iç iletim sıvısı olan piezo dirençli bir sensör öğesi, 100 bar'dan başlayan ölçüm aralıklarında ise kuru genleşme ölçüm şeridi olan bir sensör elemanı kullanılır Res. 4: Piezo dirençli sensör öğesi olan ölçüm sisteminin yapısı 1 Sensör öğesi 2 Temel madde 3 İletim sıvısı 4 Zar 10

11 3 Ürün tanımı Res. 5: DMS sensör elemanlı bir ölçüm sisteminin yapısı 1 Sensör öğesi 2 Proses zarı 3 Basınç silindiri Basınç türleri Sızdırmazlık konsepti Ölçüm hücresi, seçilen basınç türüne farklı bir yapı gösterir. Göreceli basınç: Ölçüm hücresi atmosfere açıktır. Ortam basıncı, ölçüm hücresinde ölçülür ve kompanze edilir. Böylece ölçüm değerine etki etmez. Mutlak basınç: die Messzelle ist evakuiert und gekapselt. Der Umgebungsdruck wird nicht kompensiert und beeinflusst somit den Messwert. Ölçüm sistemi tamamen kaynaklanarak prosese karşı sızdırmaz hale getirilmiştir. Proses bağlantısının prosese karşı olan sızdırmazlığı üretiminde contalanarak sağlanır. 3.3 Tamamlayıcı temizlik yöntemi VEGABAR 81ün, "yağ, gres ve silikon yağı kullanılmayan" modeli de mevcuttur. Bu cihazlar, özel olarak gres, yağ, oksit veya silikondan (LABS içermeyen) arındıran özel bir temizleme yönteminden geçmiştir. Prozese katılan tüm parçalar ve dışarıdan ulaşılabilecek tüm yüzeyler bu özel temizlik sürecinden geçer. Son derece yüksek bir temizlik düzeyinin tutturulabilmesi için, cihazlar temizlik sürecinin hemen ardından plastik bir folyo ile ambalajlanır. Bu yüksek temizlik düzeyi, cihaz orijinal ambalajından çıkarılmadığı sürece bozulmadan devam eder. Dikkat: Bu modeldeki VEGABAR 81 oksijenli uygulamalarda kullanılmamalıdır. Bu tür uygulamalar için "yağ ve gressiz oksijenli kullanımlar " için olan özel modelli cihazlar kullanılmaktadır. 11

12 3 Ürün tanımı 3.4 SIL özellikleri 4 20 ma/hart SIL yeterliği olan VEGABAR 81 standart cihazlardan şu özellikleri dolayısıyla farklıdır: Model etiketinde SIL logosu bulunur Teslimat kapsamında güvenlik kılavuzu ve cihaz parametreleri dökumantasyonu bulunur Parametreleme: parametreleme sırasında "Function Check" cihaz statüsü bildirilir, güvenlik fonksiyonu deaktive edilir Ölçüm değeri: "Failure" <% -20 veya >% +120 nominal ölçüm aralığında bildirilir Elektrik çıkışı: 20,5 ma parazit modu seçenek olarak bulunmaz HART modu: analog elektrik çıkışı değiştirilemez Elektronik ısısı: izin verilmeyen ısı değerlerinde "Failure" bildirilir Membran kaplama bazı durumlarda elverişli değildir Bilgi: Cihazın güvenlik ölçümü yapan sistemlerde kullanılabilmesi için gerekli önlemler "Güvenlik kılavuzu"nda açıklanmaktadır. SIL fonksiyonu ne kullanıcı ne de srvis tarafından deaktive edilemez. Ambalaj Nakliye Nakliye kontrolleri Depolama Depo ve nakliye sıcaklığı Ambalaj, nakliye ve depolama Cihazınız kullanılacağı yere nakliyesi için bir ambalajla korunmuştur. Bu kapsamda, standart nakliye kazaları ISO 4180'e uygun bir kontrolle güvence altına alınmıştır. Standart cihazlarda kartondan yapılan ambalaj çevre dostudur ve yeniden kullanılabilir. Özel modellerde ilaveten PE köpük veya PE folyo kullanılır. Ambalaj atığını özel yeniden dönüşüm işletmeleri vasıtasıyla imha edin. Nakliye, nakliye ambalajında belirtilen açıklamalar göz önünde bulundurularak yapılmalıdır. Bunlara uymama, cihazın hasar görmesine neden olabilir. Teslim alınan malın, teslim alındığında eksiksiz olduğu ve nakliye hasarının olup olmadığı hemen kontrol edilmelidir. Tespit edilen nakliye hasarları veya göze batmayan eksiklikler uygun şekilde ele alınmalıdır. Ambalajlanmış parçalar montaja kadar kapalı ve ambalaj dışına koyulmuş kurulum ve depolama işaretleri dikkate alınarak muhafaza edilmelidir. Ambalajlanmış parçalar, başka türlü belirtilmemişse sadece aşağıda belirtilen şekilde depolanmalıdır: Açık havada muhafaza etmeyin Kuru ve tozsuz bir yerde muhafaza edin Agresif ortamlara maruz bırakmayın Güneş ışınlarından koruyun Mekanik titreşimlerden kaçının Depo ve nakliye sıcaklığı konusunda "Ek - Teknik özellikler - Çevre koşulları" bölümüne bakın.

13 3 Ürün tanımı Bağıl nem % PLICSCOM VEGACONNECT Ara birim sensörleri VEGADIS 81 DISADAPT VEGADIS Aksesuarlar ve yedek parçalar PLICSCOM gösterge ve kontrol modülü ölçüm değerinin, kumanda ve tanının görüntülenmesini sağlar. Bu modül her zaman sensörün içine takılıp çıkartılabilir. Daha fazla bilgiyi "PLICSCOM gösterge ve ayar modülü" kullanım kılavuzundan (Belge-ID 27835) bulabilirsiniz. VEGACONNECT arayüz adaptörü, iletişim olanağına sahip cihazların, bir bilgisayarın USB arayüzüne takılmasına olanak sağlar. Bu cihazlara parametre girmek için VEGA-DTM'li PACTware uygulama yazılımı kullanılması gerekmektedir. Daha fazla bilgiyi "VEGACONNECT arayüz adaptörü" (Belge-ID 32628) kullanım kılavuzundan bulabilirsiniz. VEGABAR 80 serisinin ara birim sensörleri, VEGABAR 81 ile bir araya getirilerek elektronik diferansiyel basınç ölçümü yapılmasını sağlarlar. Daha detaylı bilgiyi söz konusu arabirim sensörünün kullanım kılavuzunda bulabilirsiniz. VEGADIS 81, VEGA-plics sensörleri için bir dış gösterge ve ayar birimidir. İki hücreli sensörlerde VEGADIS 81 için "DISADAPT" arayüz adaptörü de gerekmektedir. Daha fazla bilgiyi "VEGADIS 81" kullanım kılavuzundan (Belge-ID 43814) bulabilirsiniz. "DISADAPT" adaptörü, iki hücreli gövdesi olan sensörler için yedek parçadır. VEGADIS 81'in M12 x 1fişiyle sensör gövdesine bağlantısını sağlar. Daha ayrıntılı bilgi için "DISDAPT adaptörü" ek kılavuzdaki (Belge ID 45250) bölümüne bakınız. VEGADIS 82, HART protokollü sensörlerin ölçüm değerlerinin görüntülenmesi ve ayarlanması amaçlıdır ma/hart sinyal hattına sokulur. Daha fazla bilgiyi "VEGADIS 82" kullanım kılavuzundan (Belge-ID 45300) bulabilirsiniz. PLICSMOBILE T61 PLICSMOBILE PLICSMOBILE T61 plics sensörlerinin ölçüm değerleri ve uzak parametrelemelerin aktarılması için PLICSMOBILE T61 bağımsız bir GSM/ GPRS radyo birimidir. Kullanım PACTware/DTM üzerinden entegre USB bağlantısının yardımıyla sağlanır. Daha ayrıntılı bilgi için ek kılavuzdaki "PLICSMOBILE T61" bölümüne bakın (Belge-ID 37700). PLICSMOBILE, plics sensörlerinin ölçüm değerleri ve uzak parametrelemelerin iletilmesi için bir iç GSM/GPRS radyo birimidir. Kullanım 13

14 3 Ürün tanımı PACTware/DTM üzerinden entegre USB bağlantısının yardımıyla sağlanır. Daha ayrıntılı bilgi için ek kılavuzdaki "PLICSMOBILE GSM/GPRS radyo modülü</hervorhebung>" ek kılavuzuna bakın. Aşırı gerilim güvenlik modülü Koruyucu kapak Flanşlar Kaynak soketi Elektronik modül İki hücreli gövde için yedek elektronik Aşırı gerilim güvenlik modülü 4 20 ma ve 4 20 ma/hart sensörlerinin bir aksesuarıdır. Diğer bilgileri "Aşırı Gerilim Güvenlik Modülü" kullanım kılavuzundan bulabilirsiniz (Belge ID 50708). Koruyucu kapak sensör gövdesini kirlenmeye ve güneş ışınları tarafından şiddetli ısınmaya karşı korur. Daha ayrıntılı bilgi için ek kılavuzdaki "Koruyucu kapak" bölümüne bakın (Belge-ID 34296). Dişli flanşların farklı modeller için şu standartları mevcuttur: DIN 2501, EN , BS 10, ASME B 16.5, JIS B , GOST Daha fazla bilgiyi "DIN-EN-ASME-JIS uyarınca flanşlar" ek kılavuzunda bulabilirsiniz. Kaynak destekleri, sensörün prosese bağlantısını sağlar. Daha detaylı bilgileri ek kılavuz "Kaynak desteği VEGABAR 80 Serisi"nde (Belge ID 45082) bulabilirsiniz. VEGAPULS 80 serisi elektronik modülü, VEGAPULS 80 serisinin basınç konvertörünün değiştirilebilir bir paraçasıdır. Farklı sinyal çıkışlarına uyan farklı bir model mevcuttur. Daha fazla bilgiyi "VEGABAR 80 serisi elektronik modülü" kullanım kılavuzunda (Belge ID 45054) bulabilirsiniz. Yedek elektronik, iki hücreli gövdeli ve 4 20 ma/hart - iki telli sensörler için değiştirilebilir bir parçadır. Daha fazla bilgiyi "4-20 ma/hart ve iki tel" kullanım kılavuzundan (Belge-ID 42764) bulabilirsiniz. 14

15 4 Monte edilmesi 4 Monte edilmesi Proses koşulları için uygunluk Neme karşı koruma Kablo bağlantı elemanları 4.1 Genel açıklamalar Proseste yer alan tüm cihaz parçalarının, oluşan proses koşullarına uygun olmasına dikkat edin. Bu parçalar arasında şunlar sayılabilir: Ölçüme etkin yanıt veren parça Proses bağlantısı Proses için yalıtımlama Proses koşulları arasında şunlar sayılabilir: Proses basıncı Proses sıcaklığı Malzemelerin kimyasal özellikleri Abrazyon (çizilme) ve mekanik özellikler Proses koşulları ile ilgili bilgiler için "Teknik özellikler" bölümüne ve model etiketine bakın. Cihazınızı, nemlenmeye karşı, şu önlemleri alarak koruyun: Tavsiye edilen kabloyu kullanın (kullanım kılavuzunun Güç kaynağına bağlanma" bölümüne bakınız.) Dişli kablo bağlantısını sıkıştırın Gövde yatay kurulacağında dişli kablo bağlantısını aşağıya bakacak şekilde döndürün Dişli kablo bağlantısının önündeki bağlantı kablosunu aşağıya doğru kaydırın Bu, özellikle açık alanlarda, içinde (örn. temizlik işlemleri sonucu) nem olma ihtimali olan kapalı alanlarda veya soğutulmuş ve ısıtılmış haznelere montaj için geçerlidir. Metrik dişli Dişli kablo bağlantıları metrik dişli cihaz gövdelerine fabrikada vidalanmıştır. Bunlar taşıma sırasında güvenlik temin etmek için plastik tıpalarla kapatılmışlardır. Bu tıpaları elektrik bağlantısından çıkarın. Vidalama NPT dişlisi Kendiliğinden kapanan NPT dişlilerine sahip cihaz gövdeleri kullanıldığında dişli kablo bağlantıları fabrikada takılamaz. Kablo girişlerinin açık ağızları bu nedenle taşıma güvenliği olarak tozdan koruyucu kapakla kapatılmıştır. Toza karşı kullanılan kapaklar neme karşı yeterli koruma sağlamamaktadırlar. Bu koruyucu başlıkları makine devreye almaından önce onaylanmış kablo bağlantılarıyla değiştirin ya da bunlara uyan kör tapa ile ağızlarını kapatın. Proses bağlantılı cihazlarda dişler altıgen köşelerinden, köşelere uyan bir cıvata anahtarı ile sıkıştırılmalıdır. Anahtar ağzı için "Ebatlar" bölümüne bakın. 15

16 4 Monte edilmesi İkaz: Gövde vidalamak maksadıyla kullanılamaz! Fazla sıkmak, gövdenin dönme mekaniğinde hasarlara neden olabilir. Titreşimler Sıcaklık sınırları Cihazın kullanılacağı yerde kuvvetli vibrasyon bulunması halinde, dış gövdesi olan cihaz modelleri kullanılmalıdır. Bakınız "Dış gövde bölümü". Daha yüksek proses sıcaklıkları da genelde de daha yüksek çevre sıcaklıklarını ifade etmektedir. "Teknik veriler" bölümünde, elektronik gövde ve bağlantı kablolarının çevresi için verilen sıcaklık üst sınırlarının üzerine çıkılmamasına dikkat edin. 2 Res. 6: Sıcaklık aralıkları 1 Proses sıcaklığı 2 Ortam sıcaklığı 1 Filtre öğeleri Ex olmayan ve Ex-ia modellerinde cihazlar Havalandırma ve basınç dengeleme VEGABAR 81 cihazının havalandırması ve basınç dengelemesi, hava geçirgenliği olan ama nemi bloke eden bir filtre öğesi tarafından yapılır. Dikkat: Filtre öğesi, zamansal gecikmeli basınç dengelemesi yaratır. Bu yüzden, gövde kapağının süratli açılması/kapatılması ölçüm değerlerinin yaklaşık 5 s'lik bir sürede 15 mbar'a kadar farklılık göstermesine neden olur. Filtre öğesinin havalandırmasının etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için filtre öğesinde hiç bir çökelme olmamalıdır. Dikkat: Filtre öğesinin temizliğini yaparken yüksek tazyik kullanmayınız, çünkü hasar görebilir ve gövde nemlenebilir. Bundan sonraki bölümlerde, filtre öğesinin her bir cihaz modelindeki yeri ve bağlantısı anlatılacaktır. Filtre öğesi elektronik gövdenin içine yerleştirilmiştir. Fonksiyonları şunlardır: Elektronik gövdenin havalandırılması Atmosferik basınç dengelemesi (göreli basınç aralığı)

17 4 Monte edilmesi Gövdeyi, cihaz yatay monte edildiğinde filtre öğesinin aşağı geleceği şekilde döndürünüz. Cihaz böylece çökelmelere karşı daha iyi korunur Res. 7: Filtre öğesinin pozisyonu - Ex olmayan, Ex-ia ve Ex-d-ia modelleri 1 Tek hücreli gövde, plastik, paslanmaz çelik hassas döküm 2 Tek bölmeli gövde, alüminyum 3 Tek hücreli gövde - paslanmaz çelik, elektrolizle parlatılmış 4 İki bölmeli gövde, plastik 5 İki hücreli gövde Alüminyum, paslanmaz çelik hassas döküm 6 Filtre öğesi Aşağıdaki cihazlarda filtre öğesi yerine kör tapa bulunur: Koruma sınıfı IP 66/IP 68 (1 bar) - havalandırma bağlantısı sabit yapılmış kablodaki kapiler üzerinden Mutlak basınçlı cihazlar Ex-d.model cihazlar Filtre öğesi, proses sbaugruppe eingebaut. Es sitzt in einem drehbaren Metallring und hat folgende Funktion: Atmosferik basınç dengelemesi (göreli basınç aralığı) Metal halkayı, cihaz yerine monte edildiğinde filtre öğesinin aşağı geleceği şekilde döndürünüz. Cihaz böylece çökelmelere karşı daha iyi korunmuş olur. 17

18 4 Monte edilmesi Res. 8: Filtre öğesinin pozisyonu - Ex-d-Model 1 Tek hücreli gövde - Alüminyu, paslanmaz çelik hassas döküm 2 İki hücreli gövde Alüminyum, paslanmaz çelik hassas döküm 3 Döndürülebilir metal halka 4 Filtre öğesi Mutlak basınçlı cihazlarda, filtre öğesi yerine kör tapa bulunur. Cihazın IP 69K modeli Filtre öğesi elektronik gövdenin içine yerleştirilmiştir. Fonksiyonları şunlardır: Elektronik gövdenin havalandırılması Atmosferik basınç dengelemesi (göreli basınç aralığı) Gövdeyi, cihaz yerine monte edildiğinde filtre öğesinin aşağı geleceği şekilde döndürünüz. Cihaz böylece çökelmelere karşı daha iyi korunmuş olur. 1 Gazlarda ölçüm düzeni 18 Res. 9: Filtre öğesinin pozisyonu - IP 69K modeli 1 Filtre öğesi Mutlak basınçlı cihazlarda, filtre öğesi yerine kör tapa bulunur. 4.3 Proses basıncının ölçümü Ölçüm düzeni için şu uyarılara dikkat ediniz: Cihazı ölçüm yerinin üst tarafına monte ediniz. Oluşabilecek nem böylece proses borusuna akabilir.

19 4 Monte edilmesi Res. 10: Boru hatlarındaki gazların proses basıncının ölçüm düzeni 1 VEGABAR 81 2 Durdurma ventili 3 Boru hattı Buharlarda ölçüm düzeni Ölçüm düzeni için aşağıdaki şu uyarılara dikkat ediniz: Bağlantıyı bir sifonla yapınız Sifonu izole etmeyiniz Devreye almadan önce sifonu su ile doldurunuz Res. 11: Boru hatlarındaki buharın proses basıncının ölçüm düzeni 1 VEGABAR 81 2 Durdurma ventili 3 U veya daire şeklinde sifon 4 Boru hattı 19

20 4 Monte edilmesi Boru dirseklerinde oluşan nem, koruyucu bir su tabakası görevi görür. Bu su tabaka ile, yüksek ısılı buhar uygulamalarında ölçüm konvertöründe ortalama <100 C ısı sağlanır. Sıvılarda ölçüm düzeni Ölçüm düzeni için şu uyarılara dikkat ediniz: Cihazı ölçüm yerinin alt tarafına monte ediniz. Etkin basınç hattı sürekli sıvıyla doludur, gaz baloncukları böylece proses borusuna geri dönerler Res. 12: Boru hatlarındaki sıvıların proses basıncının ölçüm düzeni 1 VEGABAR 81 2 Durdurma ventili 3 Boru hattı Ölçüm düzeni 4.4 Seviye ölçümü Ölçüm düzeni için aşağıdaki şu uyarılara dikkat ediniz: Cihazı azami doluluk seviyesinin altında monte ediniz Cihazı doldurma akımından ve boşaltımdan uzağa monte ediniz Cihazı karıştırma tertşbatının basınç darbelerine karşı korunaklı bir şekilde monte ediniz 20 Res. 13: Dolum seviyesi ölçümünde ölçüm düzeni

21 4 Monte edilmesi Yapısı 4.5 Dış gövde Res. 14: Proses modüllerinin düzeni, dış gövde 1 Boru hattı 2 Proses modülleri 3 Proses modüllerinin bağlantı hattı - dış gövde 4 Dış gövde 5 Sinyal hattı Montaj 1. Delikleri aşağıdaki delik şemasına uygun şekilde işaretleyin 2. Duvara montaj plakası 4 civatayla sabitleyiniz 90 mm (3.54") 70 mm (2.76") 3mm (0.12") 8 mm (0.32") R 3,5 mm (0.14") 110 mm (4.33") 93 mm (3.66") Res. 15: Delik resmi - Duvara montaj plakası 21

22 5 Besleme gerilimine bağlanma 5 Besleme gerilimine bağlanma Güvenlik açıklamaları Güç kaynağı Bağlantı kablosu 5.1 Bağlantının hazırlanması İlk olarak şu güvenlik açıklamalarını dikkate alın: İkaz: Sadece elektrik verilmeyen ortamda bağlantı yapılmalıdır. Elektrik bağlantısı sadece bu işin eğitimini almış ve tesis üst sorumlusunun yetki verdiği bir teknisyen tarafından yapılmalıdır. Aşırı gerilim bekleniyorsa, aşırı gerilime karşı koruma cihazları monte ediniz. Güç kaynağı ve akım sinyali aynı iki damarlı bağlantı kablosu üzerinden çalışır. Çalışma gerilimi bir cihaz modelinden diğerine farklılık gösterebilir. Besleme gerilimi için verileri "Teknik veriler" bölümünden bulabilirsiniz. Şebeke akım devresinin kaynak devresinden güvenli bir şekilde ayrılması için DIN EN VDE 'e uygun hareket edin. Çalışma gerilimine şunların etki edebileceğini dikkate alın: Besleme cihazının nominal yük altındaki düşük çıkış gerilimi (sensör akımı olduğunda 20,5 ma; arıza bildirimi yapılacağında 22 ma) Akım devresindeki diğer cihazların etkisi (Bkz. "Teknik özellikler " bölümü yük değerleri.) Cihaz piyasada bulunan blendajsız iki telli kablo ile bağlanır. Sanayi için EN test değerlerinin üzerinde bir elektromanyetik parazitlenme beklendiği takdirde yalıtımlı kablo kullanılmalıdır. HART multidrop modundayken genel olarak blendajlı bir kablo kullanmanızı tavsiye ederiz. Gövdeli ve dişli kablo bağlantısı olan cihazlarda dairesel kablo kullanın. Dişli kablo bağlantısının (IP koruma tipi) contalanabilmesi için dişli kablo bağlantısına hangi kablo dış çapının gerekeceğini kontrol edin. Kablo çapına uygun bir dişli kablo bağlantısı kullanın. Kablo bağlantı elemanları Metrik dişli Dişli kablo bağlantıları metrik dişli cihaz gövdelerine fabrikada vidalanmıştır. Bunlar taşıma sırasında güvenlik temin etmek için plastik tıpalarla kapatılmışlardır. Bu tıpaları elektrik bağlantısından çıkarın. 22 NPT dişlisi Kendiliğinden birleşme özelliğine sahip NPT dişli vidalı cihaz gövdelerinde kablo bağlantıları fabrikada vidalanamaz. Kablo girişlerinin serbest ağızları bu yüzden nakliye güvenliği sağlanması amacıyla toza karşı koruyucu kırmızı başlıklar ile kapatılmıştır. Bu koruyucu başlıkları makine devreye almaından önce onaylanmış kablo bağlantılarıyla değiştirin ya da bunlara uyan kör tapa ile ağızlarını kapatın.

23 5 Besleme gerilimine bağlanma Plastik gövdede NPT kablo bağlantısı ya da Conduit-Çelik boru dişliye gres yağsız olarak takılmalıdır. Tüm gövdeler için maksimum sıkma torku, bkz. Bölüm "Teknik Özellikler". Kablo yalıtımlama ve topraklama Yalıtımlanmış kablo gerektiği takdirde, kablo yalıtımını iki taraflı olarak topraklama potansiyeline takmanızı tavsiye ederiz. Yalıtım sensörde direk iç topraklama terminaline bağlanmalıdır. Gövdedeki dış topraklama terminali alçak frekans empedans düzelticili olarak toprak voltajına bağlanmış olmalıdır. Ex tesisatlarda topraklama kurulum kurallarına uygun olarak yapılır. Hem galvanik sistemlerde hem de katodik korozyon güvenliği sistemlerinde büyük gerilim farklarının olduğu dikkate alınmalıdır. Bu iki kenarlı ekran topraklamasında izin verilmeyen yüksek ekran akımlarına yol açabilmektedir. Bilgi: Cihazın metalik parçaları (proses bağlantısı, ölçüm değeri kaydedici, kılıflı boru vs.) iletken olarak gövdenin iç ve dış topraklama klemensine bağlıdır. Bu bağlantı ya doğrudan metalik ya da harici elektroniğe sahip cihazlarda özel bağlantı kablosunun yalıtımı üzerinden yapılır. Cihaz dahili voltaj bağlantıları hakkında daha fazla bilgiyi "Teknik özellikler" bölümünden bulabilirsiniz. Bağlantı tekniği 5.2 Bağla Elektriğin ve sinyal çıkışının bağlantısı gövdedeki yay baskılı klemenslerle yapılır. Gösterge ve ayar modülüne ya da arayüz adaptörüne bağlantı gövdedeki kontak pimleri vasıtasıyla yapılır. Bilgi: Terminal blok elektriğe bağlanabilir ve elektronik parçadan ayrılabilir. Bunun için terminal bloğu küçük bir tornavida ile kaldırın ve çekerek alın. Tekrar bağlarken oturma sesi duyulmalıdır. Bağlantı prosedürü Şu prosedürü izleyin: 1. Gövde kapağının vidasını sökün 2. Varsa gösterge ve ayar modülünü hafifçe sola döndürerek çıkartın 3. Dişli kablo bağlantısının başlık somunu gevşetin ve tıpaları çıkarın 4. Bağlantı kablosunun kılıfını yakl. 4 in10 cm (4 in) sıyırın, tellerin münferit yalıtımını yakl. 1 cm (0.4 in) sıyırın 5. Kabloyu kablo bağlantısından sensörün içine itin 23

24 5 Besleme gerilimine bağlanma Res. 16: 5. ve 6. bağlantı adımları - Tek hücreli gövde Res. 17: 5. ve 6. bağlantı adımları - Çift hücreli gövde 6. Damar uçlarını bağlantı planına uygun olarak klemenslere takınız. 24 Bilgi: Hem sabit teller hem de tel ucunda kılıf bulunan esnek teller doğrudan terminal ağzına takılır. Uç kılıfları olmayan esnek tellerde, üstten küçük bir tornavida ile terminale basın: Terminal ağzı açılır. Tornavidayı tekrar bıraktığınızda terminaller yeniden kapanır. Maks. tel kesiti ile ilgili daha fazla bilgi için "Teknik özellik - Elektromekanik bilgiler " bölümüne bakın 7. Terminaller içinde bulunan kabloların iyi oturup oturmadığını test etmek için hafifçe çekin 8. Blendajı iç toprak terminaline bağlayın, dış toprak terminalini voltaj regülatörü ile bağlayın

25 5 Besleme gerilimine bağlanma 9. Kablo bağlantısının başlık somununu iyice sıkıştırın. Conta kabloyu tamamen sarmalıdır 10. Varsa gösterge ve ayar modülünü tekrar takın 11. Gövde kapağını vidalayın Elektrik bağlantısı bu şekilde tamamlanır. Elektronik bölme ve bağlantı bölmesi 5.3 Bir hücreli gövde Ex olmayan, Ex-ia ve Ex-d modeli için şu şekil kullanılmaktadır mA 3 1 ( + ) 1 2 (-) Res. 18: Elektronik ve bağlantı bölmesinin bir hücreli gövdesi 1 Güç kaynağı/sinyal çıkışı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 3 Dış gösterge ve ayar birimi veya ara birim sensörü için 4 Kablo blendajı bağlantısının yapılması için toprak terminali Elektronik bölmesi 5.4 Çift hücreli gövde Aşağıdaki şekiller Ex olmayanların yanı sıra Ex-ia modeli için de geçerlidir mA ( + ) 1 2(-) Res. 19: Elektronik bölmesi iki hücreli gövde 1 Bağlantı alanı için iç bağlantı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 25

26 5 Besleme gerilimine bağlanma Bağlantı bölmesi mA Display 3 1 ( + ) 1 2 (-) Res. 20: İki hücreli gövdenin bağlantı alanı 1 Güç kaynağı, sinyal çıkışı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 3 Bağımsız görüntü ve kontrol birimi 4 Kablo blendajı bağlantısının yapılması için toprak terminali Bilgi: Hem bir dış görüntü ve kontrol biriminin hem de görüntü ve kontrol modülünün bağlantı alanında paralel kullanımı desteklenmemektedir. Yardımcı elektronik - ek akım çıkışı İkinci bir ölçüm değerinin elde edilmesi için, yardımcı elektroniği - ek akım çıkışını kullanabilirsiniz. İki akım çıkışı da pasiftir ve buralara elektrik verilmelidir. Ek akım çıkışı (II) SIL'e uygun güvenlik ölçümü yapan sistemlerde kullanılamaz. I mA I I mA ( + ) 1 2(-) ( + ) 7 8(-) Res. 21: Bağlantı alanı İki hücreli gövde, Yardımcı elektronik - ek akım çıkışı 1 Akım çıkışı (I) - Sensörün güç kaynağı ve sinyal çıkışı (HART'lı) 2 Ek akım çıkışı (II) - Güç kaynağı ve sinyal çıkışı (HART'sız) 3 Kablo blendajı bağlantısının yapılması için toprak terminali 26

27 5 Besleme gerilimine bağlanma Bağlantı alanı - PLICSMO- BILE radyo modülü SIM-Card Status Test USB ( + ) 1 2(-) Res. 22: PLICSMOBILE radyo modülü bağlantı alanı 1 Güç kaynağı 1 Bağlantı için ayrıntılı bilgileri ek kılavuzundaki "PLICSMOBILE GSM/ GPRS radyo modülünden" bulabilirsiniz. Elektronik bölmesi 5.5 İki hücreli gövde Ex d mA ( + ) 1 2(-) Res. 23: Elektronik bölmesi iki hücreli gövde Ex d 1 Bağlantı alanı için iç bağlantı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 27

28 5 Besleme gerilimine bağlanma Bağlantı bölmesi mA 3 1 ( + ) 1 2 (-) Res. 24: İki hücreli gövdenin bağlantı alanı 1 Güç kaynağı, sinyal çıkışı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 3 Bağımsız görüntü ve kontrol birimi 4 Kablo blendajı bağlantısının yapılması için toprak terminali Bilgi: Hem bir dış görüntü ve kontrol biriminin hem de görüntü ve kontrol modülünün bağlantı alanında paralel kullanımı desteklenmemektedir. Elektronik bölmesi 5.6 İki hücreli gövde Ex d ia mA ( + ) 1 2(-) Res. 25: Elektronik bölmesi iki hücreli gövde Ex d ia 1 Bağlantı alanı için iç bağlantı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 3 Dış gösterge ve ayar modülü için bağlantı fişi için iç bağlantı (opsiyonel) Uyarı: Ex-d-ia cihazı kullanılacağında HART-Multidrop ayar modu kullanılamaz. 28

29 5 Besleme gerilimine bağlanma Bağlantı bölmesi mA ( + ) 1 2(-) 2 1 Res. 26: İki hücreli gövdenin bağlantı alanı Ex d ia 1 Güç kaynağı, sinyal çıkışı 2 Kablo blendajı bağlantısının yapılması için toprak terminali Elektronik bölmesi 5.7 DIS-ADAPT'lı iki hücreli gövde Res. 27: Dış gösterge ve ayar biriminin bağlanması için DISADAPT'lı elektronik bölmesine bakış 1 DISADAPT 2 İç fiş bağlantısı 3 Konnektör M12 x 1 Fiş bağlantısının atanması Res. 28: M12 x 1 elektrik bağlantısına bakış 1 Pin 1 2 Pin 2 3 Pin 3 4 Pin 4 29

30 5 Besleme gerilimine bağlanma Kontak pini Sensör içinde renkli bağlantı kablosu Pin 1 Kahverengi 5 Pin 2 Beyaz 6 Pin 3 Mavi 7 Pin 4 Siyah 8 Klemens Elektronik modül Tel atama bağlantı kablosu 5.8 Gövde IP 66/IP 68 (1 bar) 1 2 Res. 29: Tel doğrulama sıkı bağlanmış bağlantı kablosu 1 Güç kaynağı ve/veya değerlendirme sistemi için kahverengi (+) ve mavi (-) 2 Blendaj Genel bakış 5.9 Model IP 68 (25 bar) dış gövde Res. 30: IP 68 modelinde (25 bar) eksen yönünde kablo çıkışlı, dış gövdeli VEGABAR 81 1 Ölçüm değeri algılayıcı 2 Bağlantı kablosu 3 Dış gövde 30

31 5 Besleme gerilimine bağlanma Elektrik için elektronik ve bağlantı bölmesi mA ( + )1 2(-) Res. 31: Elektronik bölme ve bağlantı bölmesi 1 Elektronik modül 2 Güç kaynağı için dişli kablo bağlantısı 3 Bağlantı kablosu için dişli kablo bağlantısı ölçüm algılayıcısı Terminal bölmesi - Gövde soketi Res. 32: Sensörün gövde soketine bağlantısı 1 Sarı 2 Beyaz 3 Kırmızı 4 Siyah 5 Blendaj 6 Basınç eşitleme kapileri 31

32 5 Besleme gerilimine bağlanma Elektronik bölme ve bağlantı bölmesi mA 3 1 ( + ) 1 2 (-) Res. 33: Elektronik ve bağlantı bölmesinin bir hücreli gövdesi 1 Güç kaynağı/sinyal çıkışı 2 Gösterge ve ayar modülü ya da arayüz adaptörü için 3 Dış gösterge ve ayar birimi veya ara birim sensörü için 4 Kablo blendajı bağlantısının yapılması için toprak terminali Elektronik bölme ve bağlantı bölmesi 5.10 Aşırı gerilim güvenlik modülü mA 1 B81-35 (-) 2 ( + ) Res. 34: Elektronik ve bağlantı bölmesi-tek hücreli gövde, bağlantı bölmesi-çift hücreli bölme 1 Aşırı gerilim güvenlik modülü 2 Güç kaynağı/sinyal çıkışı 3 Kablo blendajının ve aşırı gerilim güvenlik modülünün bağlantı hattı için topraklama terminalleri 32

33 5 Besleme gerilimine bağlanma Bağlantı örneği ek akım çıkışı 5.11 Bağlantı örneği I mA I I mA ( + ) 1 2(-) ( + ) 7 8(-) 1 2 Res. 35: Bağlantı örneği VEGABAR 81 ek akım çıkışı 1 Bağlantı bölmesi 2 Giriş kartı BPK Sensör Elektrik devresi Giriş kartı BPK Uç 1 (+) pasif Uç 2 (-) pasif Elektrik ve sinyal akım devresi - Sensör Elektrik ve sinyal akım devresi - Sensör Uç 7 (+) pasif Sinyal akım devresi ek a- kım çıkışı Uç 8 (-) pasif Sinyal akım devresi ek a- kım çıkışı 5.12 Açma fazı Giriş 1 uç (+) aktif Giriş 1 uç (-) aktif Giriş 2 uç (+) aktif Giriş 2 uç (-) aktif Cihazın güç kaynağına bağlantısından (gerilimin geri dönmesinden) sonra cihaz yaklaşık 10 sn kendi kendine bir test yapar: Elektroniğin iç testi Cihaz tipi, donanım sürümü, yazılım sürümü ve ölçüm yeri isminin ekran ya da bilgisayar üzerindeki bilgileri Bir durum bildiriminin display'de veya bilgisayarda gösterimi Çıkış sinyali, ayarlanan arıza akımına sıçramaktadır Aktüel ölçüm değeri sonra sinyal hattına aktarılır. Değer, örn. fabrika eşitlemesi gibi daha önce yapılmış ayarları da dikkate almıştır. 33

34 6 İşlevsel güvenlik (SIL) 6 İşlevsel güvenlik (SIL) Arka plan Risk azaltma yoluyla tesis güvenliği Standartlar ve güvenlik kademeleri Özellikler ve koşullar Güvenlik kılavuzu Hedef belirleme Proses ve üretim sistemleri ya da makineler tehlikeli şekilde bozulduklarında insanlara, çevreye ve şirket mülkiyetine zarar verebilir. Bu arızaların riski fabrika işletmesi tarafından değerlendirilmeye alınmalıdır. Bundan bağımsız olarak hata önleme, hatayı tanıma ve hatayı kontrol altına alma gibi önlemlerle risk azaltılmalıdır. Tesis güvenliğinin, güvenlikle ilgili komponentlerin doğru çalışmasıyla ilgilenen koluna işlevsel güvenlik denilmektedir. Bu tür güvenlik araçlarıyla çalışan sistemlerde (SIS) kullanılan komponentler bu nedenle amaca uygun fonksiyonlarını (Güvenlik fonksiyonu) tanımlanmış, yüksek değerde bir olasılıkla yerine getirebilmelidir. Bu tür komponentlerden beklenilen güvenlik gereksinimleri IEC ve Uluslararası Standartlarında belirlenmiştir. Bu standart, cihazların güvenliğinin birbirleriyle aynı veya benzer şekilde değerlendirilmesi için ölçüt koyar ve tüm dünyada yasal güvenliğe katkıda bulunur. İstenilen risk azaltma önlemlerine bağlı olarak güvenlik sınıfı dörde ayrılır (Riski en düşük olan SIL1'den, en yüksek risk kategorisini gösteren SIL4'e kadar- SIL=Safety Integrity Level-) 6.2 SIL yeterliği Güvenlik araçlarıyla çalışan sistemlerde kullanılan cihazların geliştirilmelerinde hem sistematik hataların olmamasına hem de tesadüfi hataların tanınmasına ve kontrol altına alınmasına dikkat edilir. IEC (2. baskı) gereğince işlevsel güvenlik açısından bakıldığında en önemli özellikler ve gereksinimler şunlardır: Güvenlikle ilgili anahtarlama parçalarının iç kontrolü Yazılım geliştirmenin daha kapsamlı standardizasyonu Hata durumunda güvenlikle ilgili çıkışların tanımlanmış güvenli bir konuma geçişi Tanımlanmış güvenlik fonksiyonunun bozulma olasılığının irdelenmesi Güvenli olmayan kullanım ortamında güvenli parametreleme Tekrarlı test Parçaların SIL yeterliği işlevsel güvenlik hakkında bir el kitabında (Safety Manual) açıklanmıştır. Burada uygulayıcıya ve planlayıcıya güvenlik araçlarıyla çalışan sistemin planlanması ve kullanılması için güvenlikle ilgili gereken tüm karakteristik veriler ve bilgiler anlatılmıştır. Bu belge SIL yeterlikli her cihazın yanında verilmektedir, ayrıca bu belgeye internet sayfamızda cihaz arama üzerinden de ulaşabilirsiniz. 6.3 Uygulama alanı Cihaz, örneğin sıvıların proses basıncı ve hidrostatik seviye ölçümü için güvenlik ölçümü yapan sistemlerde (SIS) IEC ve IEC uyarınca kullanılabilir. Safety Manual'de (Güvenlik kılavuzu) belirtilen hususları dikkate alınız.

35 Bunun için aşağıdaki giriş/çıkışlar kabul edilebilir: 4 20 ma akım çıkışı I 6 İşlevsel güvenlik (SIL) Kullanım ve parametreleme için araçlar 6.4 Parametrelemenin güvenlik konsepti Güvenlik fonksiyonunun parametrelenmesi için şu araçlar kabul edilebilir: Yerinde kullanım için entegre gösterge ve ayar birimi FDT/DTM standardına (PACTware) gereğince bir kullanım yazılımı ile bağlantılı değerlendirme cihazına uyan DTM Uyarı: VEGABAR 81 cihazının kullanımı için güncel bir DTM Collection gerekmektedir. Güvenlikle ilgili parametrelerin değiştirilmesi sadece cihaza etkin olarak bağlanılmışsa mümkündür (Çevrim içi mod). Güvenli parametreleme Güvenlikle ilgili parametreler Güvenli olmayan kullanım ortamında parametrelerken olası hataları önlemek için parametre hatalarının bulunmasını sağlayan bir doğrulama prosedürü kullanılır. Bunun için güvenlikle ilgili parametreler cihaza kaydedildikten sonra teyit edilmiş olmalıdır. Ayrıca, cihaz normal kullanım modundayken istenmeyen ve yetkisi olmayan kişilerce parametrelerin değiştirilmesine izin vermemektedir. Bu konsept hem cihazın ayarları hem de DTM'li PACTware için geçerlidir. Ayarlanan parametreler, yetkisiz kişilerin kullanımına karşı korunmalıdır. Bu nedenle cihaz kilitli konumda teslim edilmektedir. Teslimat sırasında PIN'in konumu ''0000'''dır. spesifik bir parametrelerle teslim edildiğinde cihaza, temel ayardan farklı değerlerde olan bir liste eklenir. Güvenlikle ilgili tüm parametreler değiştirildiğinde bunlar doğrulanmalı ve katar karşılaştırması üzerinden onaylanmış olmalıdır. Ölçüm noktasının parametre ayarları belgelenmelidir. Teslim konumundaki güvenlikle ilgili tüm parametrelerin bir listesini "Diğer ayarlar - Sıfırlama" seçeneğindeki "Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma" linkinden bulabilirsiniz. Bunun yanı sıra PACTware/DTM hakkında güvenlikle ilgili parametrelerin bulunduğu bir liste kaydedilip yazdırılabilir. Cihazın kilidini aç Güvenli olmayan cihaz konumu Parametreyi değiştir Her parametre değişikliği yapılacağında cihazın şifre (PIN) kullanarak açılması gerekmektedir (Bkz. Bölüm "Devreye alma prosedürü - Cihazı kilitle"). Cihazın kilidinin açılıp açılmadığı ekrandaki bir asma kilitin duruma uygun olarak açık veya kapalı olmasıyla gösterilir. Teslim konumunda şifre "0000"'dır. İkaz: Kullanım serbest bırakılmışsa güvenlik fonksiyonu güvensiz olarak algılanır. Bu durum, parametreler prosedürlere uygun şekilde kapatılıncaya kadar sürer. Güvenlik fonksiyonunun işlevini doğru yerine getirmesi için gerekirse başka önlemler alınmalıdır. Sonraki adımın doğrulanabilmesi için kullanıcı tarafından değiştirilen tüm parametreler geçici olarak otomatikman kaydedilir. 35

36 6 İşlevsel güvenlik (SIL) Parametre doğrula/cihazı kilitle Tamamlanmamış süreç Cihaz sıfırlama Devreye alımdan sonra değiştirilen parametreleri teyit edin (Parametrelerin doğruluğunu teyit edin.). Bunun için ilk olarak şifreyi girin. Bununla kullanım otomatik olarak kilitlenir. Sonradan iki karakter dizisinin bir karşılaştırmasını yapın. İki karakter dizisinin aynı olduğunu teyit etmelisiniz. Bu, karakter sunumlarının doğru olup olmadığını kontrol eder. Sonra, cihazınızın seri numarasının doğru şekilde verilip verilmediğini teyit edin. Bu, cihaz iletişiminin doğru olup olmadığını kontrol eder. Sonra, değiştirilen ve her bir değişiklikte teyit edilmesi gereken tüm parametreler listelenmiştir. Bu işlemden sonra güvenlik fonksiyonu yeniden doğru şekilde çalışır. İkaz: Parametreleme (bağlantı kopması veya cereyan kesintisi gibi nedenlerle ) tanımlanan sürecini bitiremediyse ve doğru şekilde bitiremiyorsa cihazın kilidi açılır ve cihaz, bu nedenle güvensiz bir konumdadır. İkaz: Temel ayar sıfırlandığında, güvenlikle ilgili tüm parametreler de fabrika ayarına döner. Bu yüzden sonradan güvenlikle ilgili tüm parametreler kontrol edilir ve/veya bunların ayarları yeniden yapılır. 36

37 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma 7.1 Gösterge ve ayar modülünün kullanılması Gösterge ve kullanım modülü istendiğinde sensörün içine yerleştirilebilir ve çıkarılabilir. 90 'lik açılarla dört konumda takılabilir. Bu işlemi yaparken elektrik akımının kesilmesine gerek yoktur. Şu prosedürü izleyin: 1. Gövde kapağının vidasını sökün 2. Gösterge ve ayar modülünü elektronik üzerinde dilenilen konuma getirin ve yerine oturuncaya kadar sağa doğru çevirin 3. İzleme penceresini gövdenin kapağına takıp iyice sıkın Sökme, bu işlemi tersine takip ederek yapılır. Gösterge ve ayar modülünün enerjisi sensör tarafından sağlanır, başka bir bağlantıya gerek yoktur. Res. 36: Elektronik bölmesinde bir hücreli gövdede gösterge ve ayar modülünün çalıştırılması 37

38 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma 1 2 Res. 37: Gösterge ve ayar modülünün iki hücreli gövdeye montajı 1 Elektronik bölmesinde 2 Bağlantı bölmesinde Uyarı: Cihazın donanımını sonradan ölçüm değerlerini devamlı gösteren bir gösterge ve ayar modülü ile donatmak isterseniz, izleme pencereli bir yüksek kapak kullanılması gerekir. 7.2 Kumanda sistemi 1 2 Tuş fonksiyonları 38 Res. 38: Gösterge ve kumanda elemanları 1 Sıvı kristal ekran 2 Kumanda tuşları [OK] tuşu: Menüye genel bakışa geç

39 Seçilen menüyü teyit et Parametre işle Değeri kaydet [->] tuşu: 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Ölçüm değerinin gösterilme şeklini değiştir Listeye yapılacak girişi seç Hızlı devreye alımdaki menü seçeneklerini seçiniz Düzeltme pozisyonunu seç [+] tuşu: Bir parametrenin değerini değiştir [ESC] tuşu: Girilen bilgileri iptal et Üst menüye geri git Kumanda sistemi Zamanla ilgili fonksiyonlar Ölçüm değerinin göstergesi Cihazı gösterge ve ayar modülünün dört düğmesini kullanarak çalıştırıyorsunuz. LC göstergesinde münferit menü seçenekleri görülmektedir. Münferit düğmelerin fonksiyonlarını lütfen önceki grafikten öğrenin. [+]- ve [->] düğmelerine bir kez basıldığında düzeltilen değer ya da ok bir değer değişir. 1 sn'den fazla süre düğmeye basıldığında değişiklik kalıcıdır. [OK]- ile [ESC] tuşlarına aynı anda 5 sn'den daha uzun süre basıldığında temel menüye atlanır. Menü dili de "İngilizce"'ye döner. Sistem, son kez tuşa bastıktan yakl. 60 dakika sonra otomatik olarak ölçüm değerleri göstergesine döner. Bu kapsamda, önceden [OK] ile teyitlenmemiş değerler kaybolur. 7.3 Ölçüm değerinin göstergesi [->] tuşu ile üç farklı gösterge modu arasında seçim yapabilirsiniz. İlk şekilde seçilen ölçüm değeri büyük harflerle gösterilir. İkinci şekilde, seçilen ölçüm değeri ve bununla ilgili bir çubuk grafiği gösterilmektedir. Üçüncü şekilde, seçilen ölçüm değeri ve seçilen ikinci bir ölçüm değeri (ör. Sıcaklık değeri) gösterilir. Cihazı devreye alırken "OK" tuşuyla "Dil" seçeneğine ulaşabilirsiniz. Dil seçeneği Bu menü seçeneği diğer parametrelerin yapılabilmesi için ülke dilini seçmeye olanak tanımaktadır. 39

40 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma "[->]" tuşuna basarak istediğiniz dili seçin. "OK" tuşundan da seçeneği onaylayıp, ana menüye geçebilirsiniz. Belirlenen seçeneğin sonradan değiştirilmesi "Devreye alma - Ekran, Menü Dili" menü seçeneğinden dilediğiniz zaman yapılabilir. Ana menü 7.4 Parametreleme Ana menü aşağıda belirtilen fonksiyonları içeren beş bölüme ayrılmıştır: Devreye alma: Ölçüm yerleri ismi, uygulama, birimler, konum düzeltme, seviye ayarı ve sinyal çıkışı gibi özellikler Ekran: Dil, ölçüm değeri gösterme ve aydınlatma ayarları Tanı: Cihaz durumu, ibre, ölçüm güvenliği, simülasyon hakkında bilgiler Diğer ayarlar: PIN, tarih/saat, sıfırlama, kopyalama fonksiyonu Bilgi: Cihaz adı, donanım ve yazılım versiyonu, kalibrasyon tarihi, sensörün özellikleri Uyarı: Ölçümün optimum ayarı için "Devreye alma" ana menüsündeki münferit alt menüler peş peşe seçilip doğru parametreler girilmelidir. Sırayı mümkün mertebe bozmamaya dikkat edin. İzlenecek yol aşağıda belirtilmektedir. Şu alt menü seçenekleri mevcuttur: SIL'de çalışma seyri 40 Alt menü seçenekleri aşağıda belirtilmektedir. Parametrelerde bir değişiklik yapıldığında, SIL yeterlikli cihazlarda her zaman şöyle bir prosedür izlenmelidir: Cihazın kilidini aç Parametreyi değiştir Kullanımı kilitleyin ve değişen parametreleri teyit edin Bu şekilde, değiştirilen tüm parametrelerin bilinçli olarak değiştirilmiş olması temin edilir. Cihazın kilidini aç Cihaz, kilitli konumda teslim edilmektedir. Cihaz normal kullanım modundayken istenmeyen ve yetkisi olmayan kişilerce parametrelerin değiştirilmesine izin vermemektedir. Her parametre değişikliğinden sonra cihazın şifresini vermeniz gerekmektedir. Teslim konumunda şifre "0000"'dır.

41 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Parametreyi değiştir Buna ilişkin açıklamayı söz konusu parametrede bulabilirsiniz. Kullanımı kilitleyin ve değişen parametreleri teyit edin Buna ilişkin açıklamayı "Devreye alım - Ayarı bloke etme " parametresinde bulabilirsiniz. Devreye alma - Ölçüm yeri ismi "Sensör tagı" menü seçeneğinden on iki karakterli ölçüm yeri üzerinde değişiklik yapabilirsiniz. Bu şekilde sensöre açık bir tanım verilebilir (örn. ölçüm yeri ismi veya tank veya ürün tanımı). Dijital sistemlerde ve büyük sistemlerin dokümantasyonunda her ölçüm yerinin net bir tanımlanmasının olması için başka bir anlam içermeyen bir tanım verilmelidir. Karakterler şunlardan oluşmaktadır: A'dan Z'ye tüm harfler 0'dan 9'a tüm sayılar Özel karakterler +, -, /, - Devreye alma - Uygulama Bu menü seçeneğinde elektronik diferansiyel basınç için ara birim sensörünü etkinleştirin/etkisizleştirin ve uygulamayı seçin. VEGABAR 81 proses basınç ve doluluk seviyesi ölçümlerine hazırdır. Fabrika ayarı proses basınç ölçümüdür. Diğer ölçümü bu kullanım menüsünde seçebilirsiniz. Bir arabirim sensörü bağlamadıysanız, bunu "Pasifleştir" ile onaylayınız. Seçtiğiniz uygulamaya bağlı olarak, bundan sonraki farklı alt bölümlerde açıklanan farklı kullanım adımları sizin için önemli olacaktır. Her bir adımının açıklamalarını bu alt bölümlerde bulacaksınız. İlgili tuşlarla istenilen parametreleri girin, girdiğiniz bilgileri [OK] ile kaydedin ve [ESC] ve [->] ile sonraki menüye geçin. Devreye alma - Birimler Bu menü seçeneğinde cihazın seviyeleme birimleri belirlenmektedir. Seçtiğiniz uygulama, "Min. seviyeleme (zero)" ve "Maks. seviyeleme (span)" menü seçeneklerinde gösterilen birimleri belirler. 41

42 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Seviyeleme birimi: Dolum seviyesi, yükseklik birimine bağlı olarak ayarlanacaksa, daha sonra seviyeleme ayarında ayrıca malzemenin yoğunluğu da girilmelidir. Ayrıca cihazın ısı değeri birimi belirlenmelidir. Yapılan seçim, "İbre Isı" ve "Dijital çıkış sinyali değişkenleri" menü seçeneklerinde gösterilen birimleri belirler. Sıcaklık birimi: İlgili tuşlarla istenilen parametreleri girin, girdiğiniz bilgileri [OK] ile kaydedin ve [ESC] ve [->] ile sonraki menüye geçin. Devreye alma - Konum düzeltme Cihazın hangi şekilde monte edildiği özellikle diyafram contalı sistemlerde ölçüm değerine etki edebilir (offset). Konum düzeltmesi bu offset'i telafi eder. Bu telafi sırasında, aktüel ölçüm değeri aktarılır. Göreli basınç ölçüm hücrelerinde ayrıca manüel bir offset yapmak mümkündür. Devreye alma - Seviye ayarı 42 Otomatik konum düzeltmesinde aktüel ölçüm değeri düzeltme değeri olarak alınacaksa, bu değerin örtülü dolum malzemesi veya statik basınç değeriyle tahrif edilmemiş olmasına dikkat ediniz. Manüel konum düzeltmede offset değeri kullanıcı tarafından belirlenebilir. Bunun için "Edit etme" işlevini seçerek istediğiniz değeri giriniz. Girdiğiniz değerlerleri [OK] ile kayıt ediniz; [ESC] ve [->] ile bir sonraki menü seçeneğine geçiniz. Konum düzeltmesini bitirdikten sonra, aktüel değer 0'a göre ayarlanmış olur. Düzeltme değeri, offset değerini gösteren display'de sayının önündeki matematiksel işaretin tersi ile gösterilir. Konum düzeltmesi sınırsız defa tekrarlanabilir. Ancak düzeltme değerlerinin toplamının, nominal ölçüm aralalığının % 20'sini aşması halinde artık konum düzeltmesi yapılamaz. VEGABAR 81 "Uygulama" menü seçeneğinde seçilmiş bulunan proses büyüklüğünden bağımsız olarak bir basınç değeri ölçer. Seçilen proses büyüklüğünün doğru verilebilmesi için çıkış sinyaline % 0 ile % 100 arasında bir değer girilmiş olması gerekir (seviyeleme ayarı). "Dolum seviyesi" uygulamsında, hidrostatik basıncın seviyelenmesi için, örn. dolu ve boş haznelerde verilir. Bkz. aşağıdaki örnek:

43 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma 100% 2 5 m (196.9") 0% 1 Res. 39: Parametreleme örneği Min. seviyeleme / Maks. seviyeleme Seviye ölçümü 1 Min. dolum seviyesi = % 0 0,0 mbar'a eşittir 2 Maks. dolum seviyesi = % ,5 mbar'a eşittir Bu değerler bilinmiyorsa, doluluk seviyesinden de (örn. % 10 ile % 90 şeklinde) seviyeleme yapılabilir. Gerçek dolum yüksekliği bu değerlerden hesaplanır. Gerçek doluluk durumu bu ayar sırasında herhangi bir rol oynamaz, minimum/maksimum seviye ayarı her zaman dolum malzemesi değiştirilmeksizin yapılır. Böylece bu ayarlar, cihaz kurulumu yapılmadan da önceki alandan yapılabilir. Uyarı: Ayar aralıkları aşıldığında, girilen değer aktarılmaz. Edit işlemi [ESC] yarıda kesilebilir veya ayar aralığı dahilinde bir değer girilerek düzeltilebilir. Proses basıncı, diferansiyel basınç veya debi gibi diğer proses büyüklükleri için seviyeleme işlemi buna uygun olarak yapılır. Devreye alma - Zero seviyeleme Şu prosedürü izleyin: 1. " [->]" ile "Devreye alma" menüsünü seçin ve [OK] ile teyit edin. Sonra [->] ile "Zero seviye ayarı" menüsünü seçin ve [OK] ile teyit edin. 2. [OK] seçeneğine basarak mbar değerini edit edin ve [->] işaretini kullanarak imleçi istediğiniz noktaya getirin. 43

44 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma 3. İstediğiniz mbar değerini [+] ile ayarlayın ve [OK] seçeneğini kullanarak değeri kaydedin. 4. [ESC] ve [->] işaretini kulanarak span seviyeleme ayarına gidiniz Sıfır seviyeleme tamamlanmıştır. Bilgi: Sıfır ayarı dilim ayarının değerini değiştirir. Ölçüm dilimi (sıfır ve dilim ayarı arasındaki fark) bu durumda değişmez. Basınçla bir seviyeleme yapmak için ekranda görüntülenen gerçek ölçüm değerini girin. Ayar aralıklarının üzerine çıkıldığında, ekrana "sınır değeri değişti" uyarısı çıkar. Düzeltmeler, [ESC] yarıda kesilebilir veya ekrandaki sınır değeri [OK] düğmesine basarak kabul edilebilir. Devreye alma - span seviyeleme ayarı Şu prosedürü izleyin: 1. Sonra [->] ile span seviyeleme ayarı seçeneğini seçin ve [OK] ile teyit edin. 2. [OK] seçeneğine basarak mbar değerini edit edin ve [->] işaretini kullanarak imleçi istediğiniz noktaya getirin. 3. İstediğiniz mbar değerini [+] ile ayarlayın ve [OK] seçeneğini kullanarak değeri kaydedin. Basınçla bir seviyeleme yapmak için ekranda görüntülenen gerçek ölçüm değerini girin. Ayar aralıklarının üzerine çıkıldığında, ekrana "sınır değeri değişti" uyarısı çıkar. Düzeltmeler, [ESC] yarıda kesilebilir veya ekrandaki sınır değeri [OK] düğmesine basarak kabul edilebilir. Span ayarı tamamlanmıştır. Devreye alma - Min. seviye ayarı doluluk seviyesi Şu prosedürü izleyin: 1. " [->]" ile "Devreye alma" menüsünü seçin ve [OK] ile teyit edin. Sonra [->] ile " seviyeleme ayarı"nı, arkasından da "Min. seviyeleme ayarı" menüsünü seçin ve [OK] ile teyit edin [OK] düğmesine basarak yüzdelik değeri düzeltin ve [->] tuşuna basarak oku istediğiniz noktaya getirin. 3. İstediğiniz yüzde değerini [+] ile ayarlayın, (örn. % 10) ve [OK] ile kaydedin. İmleç şimdi basınç değerine atlar.

45 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma 4. Min. dolum seviyesine ait değeri (örn. 0 mbar) giriniz. 5. Ayarları [OK] ile kaydedin ve [ESC] ve [->] tuşlarına basarak seviye ayarını maksimuma getirin. Min. seviyeleme tamamlanmıştır. Doldurarak bir seviyeleme yapmak için ekranda görüntülenen gerçek ölçüm değerini girin. Devreye alma - Maks. seviye doluluk seviyesi Şu prosedürü izleyin: 1. Sonra [->] ile Maks. seviye ayarı seçeneğini seçin ve [OK] düğmesi ile teyit edin. 2. [OK] düğmesine basarak yüzdelik değeri düzeltin ve [->] tuşuna basarak oku istediğiniz noktaya getirin. 3. İstediğiniz yüzde değerini [+] ile ayarlayın, (örn. % 90) ve [OK] ile kaydedin. İmleç şimdi basınç değerine atlar. 4. Yüzdelik değere uygun olan dolu hazne için basınç değerini (örn. 900 mbar) giriniz. 5. [OK] tuşuna basarak ayarları kaydet Maks. seviyeleme tamamlanmıştır. Doldurarak bir seviyeleme yapmak için ekranda görüntülenen gerçek ölçüm değerini girin. Devreye alma - Sönümleme Proses koşullarına uygun ölçüm oynamalarının sönümlemesi için bu menü seçeneğinden sn'lik bir entegrasyon süresi ayarlayın. Bunu 0,1 sn'lik adımlarla ayarlayabilirsiniz. Fabrika ayarı sensör modeline bağlıdır. Devreye alma - Lineerizasyon Bir linearizasyon, doluluk seviyesi hazne hacimleri doluluk seviyesi yüksekliğine lineer şekilde çıkmayan tüm haznelerde yapılmalıdır (örn. yuvarlak veya konik tankta hacmin gösterilmesi isteniyorsa). Bu hazne için uygun linearizasyon eğimi bulunmaktadır. Linearizasyon eğimleri, yüzdesel doluluk yüksekliği ve hazne hacmi arasındaki oranı belirtirler. Linearizasyon ölçüm değerlerinin gösterimi ve elektrik çıkışı için geçerlidir. Dikkat: WHG'ye göre bir taşma güvenliği parçası olarak kullanılacak her sensör için aşağıda yazılanlar dikkate alınmalıdır: 45

46 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Bir lineerizasyon eğimi seçilirse, ölçüm sinyali artık dolum yüksekliğine zorla lineer olmaz. Bu, kullanıcı tarafından (özellikle sınır sinyali vericideki anahtarlama noktasının ayarı yapılırken) dikkate alınmalıdır. Devreye alma - Akım çıkışı Devreye alma - Akım çıkışı (mod) "Akım çıkışı" menü seçeneklerinde akım çıkışının tüm özelliklerini belirleyin. Entegre ek elektrik çıkışı olan cihazlarda her bir elektrik çıkışının özelliği münferit şekilde ayarlanır. Aşağıdaki açıklamalar her iki elektrik çıkışı için de geçerlidir. Ek akım çıkışı güvenlik ölçümü yapan bir uygulama (SIL) bağlamında çıkış olarak kullanılamaz. "Akım çıkışı modu" menü seçeneğinden arıza durumundaki çıkış çizgisini ve akım çıkışı davranışını belirleyin. Fabrika ayarı çıkış çizgisi için 4 20 ma, arıza modu için < 3,6 ma. Devreye alma - Akım çıkışı (min./maks.) "Akım çıkışı Min./Maks." kullanımdaki akım çıkışı davranışını belirleyin. Fabrika ayarı için min. akım 3,8 ma, maks. akım 20,5 ma'dır. Devreye alma - Kumandanın kilitlenmesi Bu menü seçeneğini kullandığınız takdirde sensör parametresini istemeden ve hatayla değiştirilmeye karşı korursunuz. Parametreleme sırasında güvenli olmayan kullanım ortamında olası hatalardan kaçınmak için bir doğrulama prosedürü kullanılır. Bu yöntem parametreleme hatalarını emniyetli bir şekilde ortaya çıkarır. Bunun için güvenlikle ilgili parametreler cihaza kaydedilmeden önce doğrulanmış olmalıdır. Ayrıca cihaz, normal işletim durumunda yetkili olmayan kişilerce yapılacak her türlü parametre değişikliğine karşı koruma altına alınmıştır. 1. PIN girişi 46 Cihaz kilitli konumda teslim edilir. Teslimat sırasında PIN'in konumu ''0000'''dır. 2. Karakter sıralamasının karşılaştırılması Bundan sonra karakterlerin oluşturduğu diziyi karşılaştırmanız gerekir. Girilen karakterlerin doğru olup olmadığı kontrol edilir.

47 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma İki karakter dizisinin aynı olduğunu teyit edin. Doğrulama metinleri Almanca ve diğer tüm menü dillerinde İngilizce olarak bulunmaktadır. 3. Seri numarasının onayı Sonradan, cihazınızın seri numarasının doğru şekilde verilip verilmediğini teyit edin. Bu, cihaz iletişiminin doğru olup olmadığını kontrol eder. 4. Parametrelerin doğrulanması Güvenlikle ilgili tüm parametreler değiştirildiğinde bunlar doğrulanmalıdır: SIL Parametresi 1: Sıfır ayarı SIL Parametresi 2: arabirim açık/kapalı SIL olmayan parametre 1: ölçüm değerinin gösterilmesi SIL olmayan parametre 2: gösterilen değer 1, uygulamanın birimi SIL olmayan parametre 3: menü dili SIL olmayan parametre 4: aydınlatma Değiştirilen değerleri arka arkaya kontrol ediniz. Parametreleme tanımlanan süreci doğru şekilde bitiriyor ise cihaz kilitlenir ve bu durumda kullanıma hazırdır. Aksi takdirde cihazın kilidi açık kalır ve bu durumda güvensizdir. Bilgi: VEGABAR 81'de akım beslemesi olduğu sürece, gösterge ve ayar modülü o sırada seçilmiş olan kullanım menüsünde kalır. Ölçüm değeri göstergesine zaman kontrollü herhangi otomatik bir geri dönüş gerçekleşmez. Ekran - Dil Bu menü seçeneği sizin istediğiniz ülkenin dilini kullanmanıza izin verir. 47

48 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Aşağıdaki diller mevcuttur: Deutsch İngilizce Fransızca İspanyolca Rusça İtalyanca Hollandaca Portekizce Japonca Çince Polonyaca Çekçe Türkçe VEGABAR 81 teslimat sırasında İngilizce'ye ya da sipariş edilen ülkenin diline ayarlanmıştır. Ekran - Gösterge değeri 1 ve 2 Bu menü seçeneğinden hangi ölçüm değerinin ekranda görüntüleneceğini belirleyin. Gösterilen değerin fabrika ayarı "Lin. yüzde"dir. Ekran - Gösterge formatı 1 ve 2 Bu menü seçeneğinden, ölçüm değerinin ekranda virgülden sonra kaç tane basamak sayısı olduğunu belirlersiniz. Gösterge formatı için fabrika ayarı "Otomatik" konumu üzerindedir. Ekran - Işıklandırma Gösterge ve ayar modülünün display'inin bir arka plan aydınlatması vardır. Bu menü seçeneğinde aydınlatma açılır. Gerekli işletim gerilimi için "Teknik veriler" bölümüne bakınız. Teslimat durumunda ışıklandırma açıktır. Tanı - Cihaz durumu Bu menü seçeneğinde cihazın durumu görüntülenmektedir. 48

49 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Tanı - İbre basınç Sensörde her zaman minimum ve maksimum ölçüm değeri kaydedilir. "İbre basınç" menü seçeneğinde iki değer gösterilir. Bir başka pencerede iki ibre değeri için ayrı ayrı bir sıfırlamayı yerine getirebilirsiniz. Tanı - İbre ısı Sensörde, ölçüm hücresinin ve elektronik ısısının minimum ve maksimum ölçüm değerleri kayıt edilir. "İbre Isı"'da her iki değer de gösterilir. Bir başka pencerede iki ibre değeri için ayrı ayrı bir sıfırlamayı yerine getirmeniz mümkündür. Tanı - Simülasyon Bu menü seçeneğinden akım çıkışı yoluyla ölçüm değerlerini simüle edebilirsiniz. Bu sayede örn. çıkışa bağlanmış gösterge cihazları ve kablolu sistemlerin giriş kartı kullanılarak sinyal yolu test edilir. İstediğiniz simülasyon büyüklüğünü seçin ve istediğiniz sayıyı girin. Simülasyonu durdurabilmek için [ESC] düğmesine basarak "Simülasyonu durdur" ve [OK] tuşlarıyla işlemi teyit edin. Dikkat: Simülasyon başladığında simüle edilen değer 4-20 ma akım değeri ve dijital HART sinyali olarak gösterilir. Bilgi: Sensör manüel durdurma olmaksızın simülasyonu 60 dakika sonra otomatik olarak durdurur. Tanı - Tekrarlı test "Tekrarlı test" fonksiyonu, cihazın fonksiyonunun tekrarlı olarak test edilmesini sağlar. 49

50 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Fonksiyon testi sırasında güvenlik fonksiyonu emniyete alınmadan gözlenir. Fonksiyon testinin, sonradan anahtarlanan cihazlar üzerinde etkili olmasına dikkat edin. Cihaz, başarıyla yapılan tekrarlama testini şu mesajla onaylar: Tekrarlama testine ilişkin ayrıntılı bilgileri cihaz serisi için Güvenlik kılavuzu (SIL)" bölümünde bulabilirsiniz. Diğer özellikler - Tarih/ Saat Bu menü seçeneğinde sensörün dahili saatinin ayarı yapılır. Yaz/kış saati burada yapılmaz. Diğer özellikler - Sıfırlama Sıfırlama sırasında kullanıcı tarafından belirlenen belli başlı parametre ayarları eski konumuna getirilir. Şu sıfırlama fonksiyonları mevcuttur: Teslimattaki durumu: Fabrikadan teslim alındığı sırada parametre ayarlarının (verilen siparişte istenen ayarlar da dahil olmak üzere) eski durumuna getirilmesi. Hem serbest programlanabilen linearizasyon eğimi hem ölçüm değerleri belleği silinir. Temel ayarlar: Her cihaz için özel parametre ayarları da dahil olmak üzere tüm ayarların standart değerlerine getirilmesi. Hem linearizasyon eğimi hem ölçüm değerleri belleği silinir. Şu tablo, cihazın standart değerlerini göstermektedir. Cihaz modeline ve uygulamaya bağlı olarak tüm menü seçenekleri mevcut olmayabilir ya da seçeneklerin düzeni farklı yapılmış olabilir: IEC (Edition 2) SIL işlevsel emniyet uyarınca emniyete ilişkin menü seçenekleri "SIL" ile işaretlidir. Reset - Devreye alım 50 Menü seçeneği Parametre Standart değer Ölçüm yeri ismi Sensör Uygulama (SIL) Uygulama Dolum seviyesi Elektronik diferansiyel basıncı için arabirim Pasif konumda

51 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Menü seçeneği Parametre Standart değer Birimler Seviyeleme birimi mbar (Nominal ölçüm aralıkları 400 mbar) Konum düzeltme (SIL) Seviye ayarı (SIL) Sönümleme (SIL) Elektrik çıkışı (SIL) Kullanıma kilitleme (SIL) Reset - Display Sıcaklık birimi C Sıfır/Min. ayar Dilim/Maks. ayar Bütünleşme süresi Akım çıkışı - Mod Akım çıkışı - Min./ Maks. bar (Nominal ölçüm aralıkları 1 bar) 0,00 bar 0,00 bar % 0,00 bar cinsinden nominal ölçüm aralığı % 100,00 0,0 sn Çıkış eğimi grafiği 4 20 ma Arıza olduğunda davranış 3,6 ma 3,8 ma 20,5 ma Son ayar Menü seçeneği Menü dili Gösterge değeri 1 Gösterge değeri 2 Aydınlatma Standart değer Sıfırlama yok Basınç Keramik ölçüm hücresi: ölçüm hücresi ısısı, C cinsinden Metalik ölçüm hücresi: elektronik ısısı, C cinsinden Kapalı Sıfırlama - Tanı Menü seçeneği Parametre Standart değer Cihaz durumu Sıfırlama yok İbre Basınç Aktüel ölçüm değeri Sıcaklık Aktüel ısı değerleri Ölçüm hücresi, E- lektronik Simülasyon Ölçüm değeri Basınç Tekrarlama testi Simülasyonlar Etkin değil Sıfırlama yok 51

52 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Reset - Diğer ayarlar Menü seçeneği Tarih/saat Sıfırlama Cihaz a- yarlarının kopyalanması Parametre Standart değer Sıfırlama yok Sıfırlama yok Sıfırlama yok Ölçekleme Ölçekleme büyüklüğü l cinsinden hacimler Elektrik çıkışı 1 (SIL) Ölçekleme formatı Akım çıkışı - Büyüklük Akım çıkışı - Seviye ayarı % 0 0 l'eye eşittir % l'ye eşittir Anlamlı rakamlar olmaksızın Lin. yüzde - Dolum seviyesi % 0-100, 4-20 ma'ya tekabül eder Akım çıkışı 2 Akım çıkışı - Büyüklük Ölçüm hücresi ısısı Akım çıkışı - Seviye ayarı HART modu Adres 0 Özel parametre (SIL) % 0-100, 4-20 ma'ya tekabül eder Sıfırlama yok Diğer ayarlar - Cihaz ayarlarının kopyalanması Bu fonksiyonla cihaz ayarları kopyalanmaktadır. Aşağıdaki fonksiyonlar mevcuttur: Sensörden okuyun: Sensördeki verileri toplayın ve gösterge ve ayar modülüne kaydedin Sensöre yazın: Gösterge ve ayar modülündeki veriler sensöre kaydedilir Bu kapsamda, gösterge ve ayar modülünün kullanımının şu verileri ya da ayarları kaydedilir: "Devreye alma" ve "Gösterge" menülerinin tüm verileri "Diğer ayarlar" menüsünde "Sıfırlama, tarih/saat" seçenekleri Serbest programlanmış linearizasyon eğimi 52 Kopyalanan veriler gösterge ve ayar modülünün bir EEPROM kaydedicisinde kaydedilir ve elektrik kesintisi olduğunda dahi bunlara ulaşılır. Bunlar buradan bir veya daha fazla sensöre yazdırılabilir veya bir elektroniğin değiştirilmesine karşılık veri güvenliğini sağlamak amacıyla muhafaza edilebilirler. Uyarı: Veriler sensöre kayıt edilmeden önce, sensöre uygun olup olmadıkları kontrol edilir. Kontrol işlemi sırasında kaynak verilerindeki sensör tipi

53 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma ve erek sensör gösterilir. Verilerin sensöre uygun olmaması halinde, bir hata bildirimi yapılır veya bu fonksiyon bloke edilir. Kayıt işlemi verilerin uygunluğu onaylandıktan sonra yapılır. Diğer ayarlar - Ölçekleme (1) Display'de "Ölçekleme"yi menü seçeneğinden, dolum değeri için ölçekleme büyüklüğünü ve ölçekleme birimini belirleyebilirsiniz (örn. hacimler l'de). Diğer ayarlar - Akım çıkışı Diğer ayarlar - Ölçekleme (2) "Akım çıkışı" menü seçeneklerinde akım çıkışının tüm özelliklerini belirleyin. Entegre ek elektrik çıkışı olan cihazlarda her bir elektrik çıkışının özelliği münferit şekilde ayarlanır. Aşağıdaki açıklamalar her iki elektrik çıkışı için de geçerlidir. Ek akım çıkışı güvenlik ölçümü yapan bir uygulama (SIL) bağlamında çıkış olarak kullanılamaz. "Ölçekleme" menü seçeneğinden display'de ölçekleme formatını ve doluluk ölçüm değerlerinin ölçeklemesini % 0 - % 100 arasında olacak şekilde belirleyebilirsiniz. Diğer ayarlar - Akım çıkışı 1 ve 2 (Büyüklük) "Akım çıkışı büyüklüğü" menü seçeneğinden akım çıkışının hangi ölçüm büyüklüğüne tekabül ettiğini belirleyin. SIL yeterliği olan cihazlarda lin. yüzdesi seçimi kısıtlıdır. Diğer ayarlar - HART modu Sensör "Analog akım çıkışı" HART çalışma moduna getirilmiştir. Bu parametre değiştirilemez. Fabrika ayarı "Analog akım çıkışı" ve 00 adresidir. Diğer ayarlar - Özel parametreler Bu menü seçeneğinden özel parametreleri girebileceğiniz korunan bir alana girersiniz. Sensörün özel gereksinimleri yerine getirebilmesi için nadiren de olsa bazı parametreler değiştirilebilir. 53

54 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma Özel parametre ayarlarını sadece servis çalışanlarımızla görüştükten sonra değiştirin. Bilgi - Cihaz ismi Bu menüden seçeneğinden cihaz isimleri ve cihazın seri numarası alınır: Bilgi - Cihaz modeli Bu menü seçeneğinden sensörün donanım ve yazılım sürümü görüntülenir. Bilgi - Fabrika kalibrasyonu tarihi Bu menü seçeneğinden sensörün fabrikada yapılan kalibrasyonunun tarihi ve sensör parametrelerinin gösterge ve ayar modüllerinden (bilgisayardan) son değiştirilme tarihi görüntülenir. Bilgi - Sensör özellikleri Bu menü seçeneğinden sensörün ruhsat, proses bağlantısı, conta, ölçüm aralığı, gövde ve diğer özellikleri görüntülenir. Kağıt üzerine yedekleme Gösterge ve ayar modülünde yedekleme Parametre bilgilerinin emniyete alınması Ayarlanan verileri not etmeniz, örn. bu kullanma kılavuzuna not etmeniz ve akabinde arşivlemeniz tavsiye olunur. Bunlardan böylece kullanım ya da servis için bir defadan fazla yararlanılır. Cihazın bir gösterge ve ayar modülü ile donatılmış olması halinde, sensördeki bilgiler gösterge ve ayar modülüne kaydedilebilir. İşlem, "Diğer ayarlar" menüsündeki "Sensör verilerini kopyalama" menü seçeneğinde açıklanmaktadır. Sensör ikmalinin kesilmesi halinde veriler orada sürekli kayıtlı kalır. Bu kapsamda, gösterge ve ayar modülünün kullanımının şu verileri ya da ayarları kaydedilir: "Devreye alma" ve "Gösterge" menülerinin tüm verileri

55 7 Gösterge ve ayar modülü ile devreye alma "Diğer ayarlar" menüsünde "Sensöre özgü birimler, sıcaklık birimi ve lineerizasyon" noktaları Serbest programlanabilen lineerizasyon eğimi değerleri Fonksiyondan, ayarları bir cihazdan aynı modeldeki başka bir cihaza aktarmak için de yararlanılabilir. Sensörün değiştirilmesinin gerekmesi halinde, gösterge ve ayar modülü değiştirilen cihaza takılır ve bilgiler aynı şekilde "Sensör verilerine kopyalama" menüsünde belirtilen şekilde sensöre yazılır. 55

56 8 PACTware ile devreye alma 8 PACTware ile devreye alma Arayüz adaptörü yardımıyla doğrudan sensöre 8.1 Bilgisayarı bağlayın Res. 40: Bilgisayarın arayüz adaptörüyle sensöre doğrudan bağlanması 1 Bilgisayara USB kablosu 2 VEGACONNECT arayüz adaptörü 3 Sensör Arayüz adaptörü ve HART ile LOCK 3 TWIST OPEN USB 5 Res. 41: Bilgisayarın HART üzerinden sinyal hattına bağlanması 1 Sensör 2 HART direnci 250 Ω (Değerlendirmeye bağlı olarak seçilebilir) 3 2 mm'lik pini ve klemensi olan bağlantı kablosu 4 Analiz sistemi/plc/besleme gerilimi 5 Arayüz adaptörü (Ör. VEGACONNECT 4) 56 Uyarı: Entegre HART dirençli (İç direnç yakl. 250 Ω) besleme yuvalarında ilaveten harici dirence gerek yoktur. Bu, örn. VEGATRENN 149A, VEGAMET 381 ve VEGAMET 391 VEGA cihazları için geçerlidir. Piyasada bulunan harici besleme yuvaları da çoğunlukla yeterli büyüklükte

57 8 PACTware ile devreye alma bir akım sınırlama direnci ile donatılmıştır. Bu durumlarda arayüz konvertörü 4 20 ma hattına paralel olarak bağlanabilir (Önceki şekilde kesik çizgilerle gösterilmiştir.). Koşullar 8.2 Parametreleme Cihazın Windows yüklü bir bilgisayarla parametrelendirilmesi için PACTware konfigürasyon yazılımı ile FDT standardına uygun bir cihaz sürücüsüne (DTM) gerek vardır. HGüncel PACTware versiyonu ve mevcut tüm DTM ler bir DTM koleksiyonunda özetlenmiştir. Ayrıca DTM ler FDT standardına uygun diğer çerçeve uygulamalara bağlanabilir. Uyarı: Cihazın tüm fonksiyonlarının desteklenmesini sağlamak için daima en yeni DTM koleksiyonunu kullanın. Ayrıca, belirtilen tüm fonksiyonlar eski Firmware versiyonlarında bulunmamaktadır. En yeni cihaz yazılımını internet sayfamızdan indirebilirsiniz. Güncelleme işleminin nasıl yapılacağı da yine internette mevcuttur. Devreye almanın devamı, her DTM Collection'un ekinde bulunan ve internetten indirilebilen "<DTM Collection/PACTware" kullanma kılavuzunda açıklanmaktadır. Detaylı açıklamalar için PACT-ware ve VEGA-DTM'in Çevrim İçi Çağrı Merkezine bakın. Res. 42: Bir DTM görünümü örneği Standart sürüm/tam sürüm Tüm cihaz DTM'leri ücretsiz standart versiyon olarak ve ücretli komple versiyon olarak mevcuttur. Yazılımın tam anlamıyla kullanılabilmesi için gereken tüm işlevler standart sürümde bulunmaktadır. Bir projenin kolaylıkla yapılabilmesini sağlayan sihirbaz kullanımı oldukça kolaylaştırmaktadır. Projenin kaydedilmesi, yazdırılması ya da projenin başka bir formattan kaydedilip başka bir formata yazdırılması da standart sürümün özellikleri arasındadır. 57