Kurban Kesmek. (Kurban: Yaklaştıran Şey) Eski Topluluklarda Kurban. Yahudilikte Kurban. Tevrat ta Kurban Kıssası. Hıristiyanlıkta Kurban

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kurban Kesmek. (Kurban: Yaklaştıran Şey) Eski Topluluklarda Kurban. Yahudilikte Kurban. Tevrat ta Kurban Kıssası. Hıristiyanlıkta Kurban"

Gonca Korkmaz
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Eski Topluluklarda Kurban Yahudilikte Kurban Tevrat ta Kurban Kıssası Hıristiyanlıkta Kurban Kur an da İbrahim Peygamber Kıssası Kur an ve Tevrat taki Fark Kurban Kesmenin Hükmü Fakirlere Kurban Dağıtımı Kurbanla Bir Yıllık B12 İhtiyacı Karşılanabilir Eski Türklerde Kurban Kurban Bayıltılarak Kesilebilir Mi? Kurban Kesiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Kaynakça Kurban Kesmek (Kurban: Yaklaştıran Şey)

Dağıtımı Kurbanla Bir Yıllık B12 İhtiyacı Karşılanabilir Eski Türklerde Kurban Kurban Bayıltılarak

2 Eski Topluluklarda Kurban Eski topluluklarda ibadetin temel unsurlarından biri olan Kurban (Yakın olmak, yaklaşmak), Tanrıların gönlünü hoş tutmak, onlarla barışık olmak, onlara teşekkür etmek ve onlardan isteklerde bulunmak için sunulurdu. Birçok toplulukta, insan kurban etme geleneği de mevcuttu.

onlarla barışık olmak, onlara teşekkür etmek ve onlardan isteklerde

3 Yahudilikte Kurban Yahudilikte kurbanlar günlük, haftalık, aylık, mevsimlik ve yıllık olarak sunulurdu. Mesela daimî kurban, her gün sabah akşam sunulan birer yıllık, iki kuzudan ibaretti (Tevrat, Çölde Sayım 28:1-8). Kurban uygulaması, Süleyman Mabedinin 70 yılında Romalılar tarafından yıkılması nedeniyle, Mabede bağlı diğer uygulamalar gibi Mesih (beklenen kurtarıcı) çağına kadar askıya alınmıştır.

Mesela daimî kurban, her gün sabah akşam sunulan birer yıllık, iki kuzudan ibaretti (Tevrat, Çölde

4 Tevrat ta Kurban Kıssası Hakk, İbrahim i deneyip ona dedi: Ey İbrahim! Sevdiğin biricik oğlunu, İshak ı al ve Moriya diyarına git. Orada sana söyleyeceğim dağların biri üzerinde onu yakılan kurban olarak takdim et. [Rabbe hoş koku olsun diye kurbanın tamamı veya bir kısmı yakılırdı (Tevrat, Çölde Sayım 28:6)]. İbrahim sabahleyin erken kalktı, eşeğine palan vurdu. Kendisi ile beraber uşaklarından ikisi ve oğlu İshak ı aldı; yakılan kurban odunlarını yardı, kalkıp Hakk ın kendisine söylemiş olduğu yere gitti.

Orada sana söyleyeceğim dağların biri üzerinde onu yakılan kurban olarak takdim et.

5 İbrahim üçüncü günde gözlerini kaldırıp uzaktan o yeri gördü. İbrahim uşaklarına dedi: Siz burada eşekle beraber kalın, ben çocukla beraber oraya gideceğim; secde edip yanınıza döneriz. İbrahim yakılan kurban odunlarını alıp, oğlu İshak a yükletti; ateşi ve bıçağı kendi elinde taşıdı ve ikisi birlikte gittiler. İshak, babası İbrahim e şöyle dedi:

6 Ey baba! İşte ben, işte ateş ve odun; fakat yakılan kurbanlık kuzu nerde? İbrahim dedi: Oğlum! Yakılan kurban için kuzuyu Hakk kendisi tedarik eder. Hakk ın kendisine demiş olduğu yere vardılar; İbrahim orada bir mezbah (kesim yeri) yaptı, odunları dizdi ve oğlu İshak ı bağlayıp odunların üstüne koydu.

Hakk ın kendisine demiş olduğu yere vardılar; İbrahim orada bir mezbah

7 İbrahim elini uzattı, oğlunu boğazlamak için bıçağı aldı. Hakk ın meleği göklerden ona çağırıp dedi: İbrahim, İbrahim! Elini çocuğa uzatma ve ona bir şey yapma; çünkü şimdi bildim ki, sen Hakk tan korkuyorsun ve kendi biricik oğlunu benden esirgemedin. İbrahim gözlerini kaldırıp gördü; işte arkasında bir koç çalılıkta boynuzlarından tutulmuştu; İbrahim gidip koçu aldı ve oğlu İshak ın yerine onu yakılan kurban olarak takdim etti (Tevrat, Yaratılış, 22: 1-13).

Elini çocuğa uzatma ve ona bir şey yapma; çünkü şimdi bildim ki, sen Hakk tan korkuyorsun ve kendi biricik oğlunu

8 Hıristiyanlıkta Kurban Hıristiyanlığa göre her insan günahkâr olarak doğar (Peccatum orginale-asli Günah). Çünkü insanlığın atası Âdem ve Havva günah işlemiştir. Dünyada yaşamış tek günahsız kişi olan İsa ise insanların günahlarını bağışlatan bir kurban olarak haçın üzerinde ölmüştür. İsa nın ölümü günahları bağışlatan bir kurban (kefaret) işlevi görmüştür. Bu nedenle Hıristiyanlar kurban kesmezler (İncil, Romalılara Mektup, 5/12-21; I. Korintoslular, 15/21-22).

Dünyada yaşamış tek günahsız kişi olan İsa ise insanların günahlarını bağışlatan bir kurban olarak haçın üzerinde

9 Kur an da İbrahim Peygamber Kıssası Rabbim, bana iyilik sevenlerden birini lütfet! Bunun üzerine biz, İbrahim e yumuşak huylu bir oğlan müjdeledik. Çocuk onunla birlikte koşacak yaşa gelince, İbrahim dedi: Yavrucuğum, uykuda görüyorum ki ben seni boğazlıyorum. Bak bakalım sen ne dersin? Babacığım, dedi, Emrolunduğun şeyi yap! Allah dilerse beni sabredenlerden bulacaksın. Böylece ikisi de teslim olup İbrahim onu şakağı üzerine yatırınca, biz şöyle seslendik: Ey İbrahim! Sen rüyayı gerçekleştirdin. İşte biz, güzel düşünüp güzel davrananları böyle ödüllendiririz. Bu, hiç kuşkusuz apaçık imtihanın ta kendisiydi. Ve ona fidye olarak büyük bir kurbanlık verdik. (Kur an, Saffat [37] ).

Babacığım, dedi, Emrolunduğun şeyi yap! Allah dilerse beni sabredenlerden bulacaksın.

10 Kur an ve Tevrat taki Fark Kur an a göre Hz. İbrahim rüyasında, oğlunu kurban ettiğini görür (Kur'an, Saffat [37] 102). Rüyanın ardından da çok sevdiği oğlunu Allah için feda etmek, kurban etmek konusunda sınandığını, denendiğini düşünür. Çünkü Hz. İbrahim in yaşadığı dönemde erkek çocuklarını kurban etme uygulaması vardı. Dolayısıyla Hz. İbrahim rüyasını tabir edeceğine, onu tasdik etti (Kur'an, Saffat [37] 105) ve oğlunu kurban etmeye karar verdi. Fakat oğulun kurban etme emri Kur an da yoktur, sadece Tevrat ta vardır (Tevrat, Yaratılış, 22:1-2). Bu olay vesilesiyle de, insan kurban etme uygulaması ortadan kaldırılmak istenmiştir (Prof.Dr. Şinasi Gündüz, Mustafa İslamoğlu).

İbrahim in yaşadığı dönemde erkek çocuklarını kurban etme uygulaması vardı. Dolayısıyla Hz.

11 Kurban Kesmenin Hükmü Kurban çok kuvvetli bir sünnet, ibadet ve simgedir (Şeair). Hz. Muhammed (s.a.v.) hep kurban kesmiştir. Fakat kurbanın hükmü ile ilgili görüş birliği yoktur (Prof.Dr. Ali Bardakoğlu, Kurban, 437).

Fakat kurbanın hükmü ile ilgili görüş birliği yoktur

12 Farz veya Vacip (farz ile sünnet arası bir yükümlülük) Diyenler: Biz, her ümmet için bir kurban ibadeti koyduk ki Allah ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanların üzerine O'nun adını ansınlar (Kur an, Hacc [22] 34). Hz. Peygamber e hitaben, Rabbin için namaz kıl, kurban kes! (Kur an, Kevser [112] 3) emri, ümmeti de kapsar. Hanefi mezhebi, Mâlik, Evzai, Nevevi gibi din bilginlerine göre kurban kesmek vaciptir.

Hacc [22] 34). Hz. Peygamber e hitaben, Rabbin için namaz kıl, kurban kes!

13 Müekked Sünnet (Hz. Peygamberin devamlı işlediği, nadiren terk ettiği davranış) Diyenler: Kurban hiçbir ayette emir kipinde geçmez. Sadece Hac Suresi nde hacıların kurban kesilirken Allah adını anmaları yani besmele çekmeleri emredilir. Başka bir yerde kurban kes emri yoktur (Prof.Dr. Süleyman Ateş, Gece namazı en kuvvetli farzdır, Vatan Gzt., 24 Aralık 2008). Maliki, Hanbeli ve Şafii Mezhepleri; Hanefi hukukçulardan Ebu Yusuf, sahabeden Ebu Bekir, Ömer, İbn Mes ud, İbn Abbas ve Bilal e göre müekked sünnettir (Prof.Dr. Vecdi Akyüz, Mukayeseli İbadetler İlmihali, IV, 290).

Başka bir yerde kurban kes emri yoktur (Prof.Dr. Süleyman Ateş, Gece namazı en kuvvetli farzdır, Vatan Gzt., 24 Aralık 2008).

14 Fakirlere Kurban Dağıtımı Kurban etleri son yıllarda birçok dernek ve kuruluş tarafından, ülkemizin fakir bölgeleriyle fakir ülkelere dağıtılmaktadır. Bu güzel çalışmalar sayesinde yıllardan beri et yiyemeyen muhtaç insanlar, bu değerli besine kavuşabilmekte; paylaşmanın sıcaklığını hissedebilmektedirler.

15 Kurbanla Bir Yıllık B12 İhtiyacı Karşılanabilir Bir kaç öğünlük kırmızı et, kişinin bir yıllık B12 vitamini ihtiyacını büyük oranda karşılar. Mesela Afrika da kesilen kurbanlar, oradaki en yaygın sağlık sorunu olan beslenme bozukluğu protein enerji malnutrisyonu ve Kwashiorkor sendromunu önlemeye katkıda bulunuyor (Yeni Şafak Gzt., 13 Kasım 2009).

Mesela Afrika da kesilen kurbanlar, oradaki en yaygın sağlık sorunu olan beslenme

16 Eski Türklerde Kurban İslam âleminde en çok Türkler kurban keser. Eski Türklerin her durumda zaten kurban kesme geleneği vardı. Dede korkut destanında bu çok belirgin olarak ortadadır. Türkler aynı zamanda göçebe milletti, onlarda hep hayvancılık vardı. Kurban kesme geleneği İslamiyet te devam etti. Türkler yeni dinlerinde bu ibadeti bulunca, ona dört elle sarıldılar. Ama maalesef günümüzde borç alarak veya El âlem ne der! diye kurban kesenler bile var!

Dede korkut destanında bu çok belirgin olarak ortadadır.

17 Kurban Bayıltılarak Kesilebilir Mi? Hayvana acı vermemek için önce şoka sokmak (bayıltmak), sonra kesmek caizdir; çünkü şoka giren hayvan ölmez, hayatı devam eder, ancak kesilince kanı akar ve ölür (Prof.Dr. Ali Bardakoğlu, Kurban, 439).

sonra kesmek caizdir; çünkü şoka giren hayvan ölmez, hayatı

18 Kurban Kesiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Hayvan, kesim yerine incitilmeden götürülür, kesilecek zaman kıbleye karşı ve sol tarafı üzerine yatırılır. Kurbanı kesen kimse, hayvana eziyet vermemeye dikkat etmeli, bıçağı hayvana göstermemeli ve keskin bıçak kullanmalıdır. Kesim İşlemi tamamlandıktan sonra çevre temizliğinin iyice yapılması, hayvanın artan parçalarının toprağa derince gömülmesi, mümkün olduğu ölçüde dışarıda hiçbir parçasının bırakılmaması gerekir (Prof.Dr. Ali Bardakoğlu, Kurban, 440).

Kurbanı kesen kimse, hayvana eziyet vermemeye dikkat etmeli, bıçağı hayvana göstermemeli ve keskin bıçak kullanmalıdır.

19 Allah Rasulü nün ailesi bir bayram günü kurban keser, etler de hemen fukaraya dağıtılır. Peygamberimiz Hz. Âişe ye, kurbandan geriye ne kaldığını sorunca, Sadece bir kürek kemiği kaldı. cevabını alır. Bunun üzerine o, şöyle karşılık verir: Desene, o kürek kemiği hariç hepsi bize kaldı. (Hadis, Tirmizi, Kıyamet 33 [2470]).

Âişe ye, kurbandan geriye ne kaldığını sorunca, Sadece bir kürek kemiği kaldı.

25 Kaynakça Akyüz, Vecdi, Mukayeseli İbadetler İlmihali, IV, İz Yay., İstanbul Ateş, Süleyman, Kur an Ansiklopedisi, KURAM Yay., XII, basım yeri ve tarihi yok. Bardakoğlu, Ali, Kurban, Diyanet İslam Ansiklopedisi, XXVI, Feyizli, Hasan Tahsin, İslam da ve Diğer İnanç Sistemlerinde Oruç Kurban, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul Güç, Ahmet, Kurban, Diyanet İslam Ansiklopedisi, XXVI, Polat, Gamze, Her Dinde Kurban Var, Aksiyon Derg., 02 Şubat 2004, sayı: 478. Şubat 2014

Benzer belgeler

Kurban Nedir Ve Niçin Kesilir?

Kurban Nedir Ve Niçin Kesilir? Kurban sözlükte yaklaşmak, yakınlaşmak gibi anlamlara gelmektedir. Kurban, Allah a yaklaşmak ve onun hoşnutluğunu kazanmak amacıyla belirli bir zamanda uygun nitelikteki bir hayvanı kesmektir. Kesilen