TÜRKÇE SÖZCÜKTE ANLAM

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKÇE SÖZCÜKTE ANLAM"

Çağatay Dinçer
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TÜRKÇE SÖZCÜKTE ANLAM HAZIRLAYAN SAMİ ÖZ 6. SINIF TÜRKÇE TÜRKÇE

2 1.ÖĞRETMENLERE YÖNELİK MÜFREDAT 1.1. KONUNUN MÜFREDATTAKİ YERİ DERS TÜRKÇE ÜNİTE KONU SINIF SÜRE SÖZCÜK BİLGİSİ EŞ ANLAM,ZIT ANLAM,EŞSESLİLİK 6 40 K. Ünite içerisindeki yeri diğer anlamlara bağlı olarak öğrenci zıt anlam, eş anlamı ve eşsesliliği ayırt edebilecek. Sadece ünite içerisine bağlı kalmayarak Türkçenin diğer konularında özne, tümleç,nesne ve yüklemi ayırt edebilecek, günlük konuşmada kullanılan sözcüklerin anlam gruplarını tespit edebilecek düzeye gelmesidir öğrencinin. 1.2 ÖRNEK DERS PLANI KONU EŞ ANLAMLILIK 1

3 ZIT AMLAMLILIK EŞ SESLİLİK SEVİYE 6.SINIF SÜRE 40.DK. KAZANIM DİLİN İŞLEVİNİ NİTELEMEMİZDE KULLANILAN KELİME VE TÜMCELERİN ANLAMLARINI TESPİT VE ÖĞELERİNE, TÜRLERİNE VS. BELİRLEME VE AYIRMA TEKNİK VE YÖNTEM 6.SINIF ÖĞRENCİ DÜZEYİNE UYGUN DERS KİTABI DIŞINDAKİ VE AKADEMİK SEVİYEDE OLMAYAN MATERYALLER VE HERHANGİ BİR TÜRDE YAZILAN ESERDE ANLAMLARI BELİRLEME AYIRMA İŞLEMİ DEĞERLENDİRME DERS SONU ÖĞRENCİYE YÖNELTİLECEK CÜMLELERDE VEYA 2

4 HAZIRLANAN TESTLERLE SINANMASI 2.ÖĞRENCİLERE YÖNELİ MÜFREDAT 2.2İçindekiler SÖZCÜK BİLGİSİ EŞ ANLAM... 5 ZIT ANLAM EŞ SESLİLİK... 6 Kaynakça AÇIKLAMALAR: SÖZCÜK BİLGİSİ 3

5 Sözcük (kelime), cümlenin en küçük anlam birimi ya da tek başına anlamı olmadığı halde cümle içerisinde kazandığı anlamı ifade eder. Kelime, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan dilin en küçük parçasıdır. Kelimeler belirli düzen içerisinde anlaşmayı sağlar. Kelime; Canlı bir varlıktır Zaman içerisinde anlam değişikliğine uğrayabilir. Anlam ilişkilerini belirler. Sözcük insanlar arasında anlaşmayı sağlayan dilin en küçük parçası olabilir ama insanlar arasında anlaşmayı sağlayan sözcükteki anlam hem anlaşmayı hem de anlaşma bütünü içerisindeki derece ve değerleri belirtir. Bu da sözcükteki anlamı ayırabilmemizi ister ve cümle içerisinde sözcüğün kazandığı anlamı ve anlam değişikliğini bize anlatır. 4

6 EŞ ANLAM Eş anlam sözcüğün biçimi değişse de aynı anlamı vermesine denir. Örneğin: Ne güzel dalgalanıyor al beyaz bayrağım! cümlesinde altı çizili sözcüğün yerine kırmızı kelimesini getirebiliriz. Bu durumda cümle şu şekilde olmaktadır: Ne güzel dalgalanıyor kırmızı beyaz bayrağım! Okula başlarken çocuklar ne kadar da hevesli oluyor. cümlesinde altı çizili sözcük yerine mektep getirilebilir. Kaç hane var burada? derken altı çizili sözcük olan hane yerine ev kelimesi getirilebilir. Anlatılanı özetlemek gerekirse aynı anlamda bulunan sözcüklerin çekime uygun halde birbiri yerine getirilmesi sözcükte anlam değişikliğine yol açmaz sadece söyleyiş ve ifade etme tarzında değişikliklere sebep olabilir ZIT ANLAM Sözcüklerin anlamı ve yazılışı farklı olanlarını içermektedir. Örneğin : 5

7 Siyah sportif bir araç geçti. Bu cümledeki siyah sözcüğünün zıt anlamlı kelimesini kullanmak istersek beyaz uygun bir sözcük olacaktır. Aynı zamanda bir cümle içerisinde ikileme şeklinde zıt anlamlı kelimeleri kullanabiliriz. Örneğin: Hayat memat meselesi cümlesinde mematın anlamı ölümdür.cümle içerisinde hayat ve memat zıt anlamlıdır EŞ SESLİLİK Yazılışı ve okunuşu aynı fakat kazandığı anlam farklı olan sözcüklerdir. Bunlar daha çok şiirlerde bir nesneyi benzetme yoluyla olur. Örneğin: Yamaçtan yuvarlanır bir taş, Gönlün olmuş bana bir taş bu cümledeki taş sözcüğünün yazılışı ve okumuşu aynı fakat dizelere kattığı anlam farklıdır. Ayrıca: Dostum, ismimizi maviliklere kabartarak yaz yazı, Samimiyetimiz, güvenimiz denizle gökyüzü gibi olsun şeffaf, iz bıraksın. Dosta açılanlar içlerine çeksin bu sıcak yazı bu cümlede altı çizili sözcük olan yazı ilk dizede yazı yazmayı kasdetmekte üçüncü dizede ise mevsimi kasdetmekte. 6

8 Kaynakça yazarlikyazilimi.meb.gov.tr/materyal/.../sozcukteanlam/anlam.html 7

9 8

10 9

Benzer belgeler

Konunun Müfredattaki Yeri DERS PLANI

Konunun Müfredattaki Yeri DERS PLANI Konunun Müfredattaki Yeri İlköğretim 7.sınıf öğrencilerine sözcükte anlam ünitesinin anlam bakımından sözcükler konusu iki ders saatinde anlatılacaktır.bu konu öğrenilmeden cümlede anlam konusuna geçilmemelidir.