İÇİNDEKİLER. Grafik Tasarım Seza Soyluçiçek. Baskı Hacettepe Üniversitesi Basımevi T +90 (312) Ankara, 2015

Transkript

1 Aralık Aralık 2014 December December 2014

2 İÇİNDEKİLER Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Beytepe Yerleşkesi Ankara T +90 (312) F +90 (312) Grafik Tasarım Seza Soyluçiçek Baskı Hacettepe Üniversitesi Basımevi T +90 (312) Ankara, 2015 Bale Anasanat Dalı 7 Dansçılık Yüksek Lisans Programı 7 Grafik Anasanat Dalı 11 Grafik Yüksek Lisans Programı 11 Grafik Sanatta Yeterlik Programı 27 Heykel Anasanat Dalı 35 Heykel Yüksek Lisans Programı 35 Heykel Sanatta Yeterlik Programı 41 İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Anabilim Dalı 49 İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Yüksek Lisans Programı 49 Kompozisyon ve Orkestra Şefliği Anasanat Dalı 87 Kompozisyon Sanatta Yeterlik Programı 87 Orkestra Şefliği Yüksek Lisans Programı 91 Müzik Teorileri Anabilim Dalı 95 Müzik Teorileri Yüksek Lisans Programı 95 Opera Anasanat Dalı 99 Opera Yüksek Lisans Programı 99 Piyano Anasanat Dalı 105 Gitar Yüksek Lisans Programı 105 Piyano ve Arp Yüksek Lisans Programı 115 Piyano ve Arp Sanatta Yeterlik Programı 125 Resim Anasanat Dalı 131 Resim Yüksek Lisans Programı 131 Resim Sanatta Yeterlik Programı 165 Seramik Anasanat Dalı 189 Seramik Yüksek Lisans Programı 189 Seramik Sanatta Yeterlik Programı 213 Tiyatro Anasanat Dalı 221 Tiyatro Yüksek Lisans Programı 221 Üflemeli ve Vurmalı Çalgılar Anasanat Dalı 225 Üflemeli ve Vurmalı Çalgılar Yüksek Lisans Programı 225 Yaylı Çalgılar Anasanat Dalı 231 Yaylı Çalgılar Yüksek Lisans Programı 231 3

3 ÖNSÖZ Elinizdeki kitap, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü nde, Aralık Aralık 2014 döneminde tamamlanan ilk 1 mezuniyet çalışmalarının Türkçe ve İngilizce özlerini içermektedir. Enstitümüz çatısı altında öğrenim görmekte olan bir öğrencinin, mezuniyet çalışması için tez ya da sanat çalışması olmak üzere birbirine eşdeğer iki alternatiften birini seçmesi gerekir. Tez yerine gerçekleştirilebilecek olan sanat çalışması; sergi, proje, tasarım, uygulama, gösterim, müzik kompozisyonu, müzik/sahne sanatları performansı, reji, koreografi/koreoloji, oyun yazarlığı, dramaturgi ve benzeri bir sanat etkinliği ile bu etkinlik kapsamında hazırlanan yazılı raporu kapsamaktadır. 2 Kitapta yer alan çalışmalara ilişkin tez-sanat çalışması dağılımı, Tablo 2a ve Tablo 2b de sergilenmektedir: Tablo 2a. Tez-Sanat Çalışması dağılımı: Yüksek Lisans programları AsD/AbD 3 Program 4 Çalışma Sayısı Tez Sanat Çalışması Toplam Bale AsD Dansçılık YL 1 1 Grafik AsD Grafik YL Heykel AsD Heykel YL 2 2 İç Mimarlık ve Çevre İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı AbD Tasarımı YL Kompozisyon ve Orkestra Şefliği YL 1 1 Orkestra Şefliği AsD Müzik Teorileri AbD Müzik Teorileri YL 1 1 Opera AsD Opera YL 2 2 Piyano AsD Gitar YL 4 4 Piyano ve Arp YL 4 4 Resim AsD Resim YL Seramik AsD Seramik YL Tiyatro AsD Tiyatro YL 1 1 Üflemeli ve Vurmalı Çalgılar Üflemeli ve Vurmalı Çalgılar YL 2 2 Yaylı Çalgılar AsD Yaylı Çalgılar YL 2 2 Tablo 2b. Tez-Sanat Çalışması dağılımı: Sanatta Yeterlik programları AsD/AbD Program Çalışma Sayısı Tez Sanat Çalışması Toplam Grafik AsD Grafik SY 2 2 Heykel AsD Heykel SY 3 3 Kompozisyon ve Kompozisyon SY 1 1 Orkestra Şefliği AsD Piyano AsD Piyano ve Arp SY 2 2 Resim AsD Resim SY Seramik AsD Seramik SY Tablo 2a ve 2b de sergilenen veriler; Enstitümüzün ilk ürünlerinin % 50,6 sının tez, % 49,4 ünün ise sanat çalışması niteliği taşıdığını gözler önüne sermektedir. Şüphesiz, yukarıdaki bulgular kantitatif bir yaklaşımın ürünüdür. Bir enstitü bünyesinde kaç mezuniyet çalışmasının tamamlandığı ya da bunlardan kaçta kaçının tez veya sanat çalışması olduğu, ancak istatistiksel bir değer ifade eder. Tıpkı bilimde olduğu gibi, sanatta da asıl geçerli olan kalitedir ve başarılı bir lisansüstü çalışmanın gerek şartı kalitatif değeridir. Tez Özleri: ün; ilgili tüm çevreler için yararlı olması dileğiyle Prof. Dr. Türev Berki Enstitü Müdürü 1 3 Temmuz 1992 de kurulan Enstitü, bağımsız bir lisansüstü eğitim-öğretim enstitüsü kimliğini - kuruluşundan yaklaşık 20 yıl sonra - 6 Haziran 2012 tarihinde kazanmış ve ilk öğrencilerini Aralık 2012 de Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü nden devralmıştır. 2 Bkz. Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği, Madde 3, i 3 AsD: Anasanat Dalı, AbD: Anabilim Dalı 4 YL: Yüksek Lisans, SY: Sanatta Yeterlik 5

4 Bale Anasanat Dalı DANSÇILIK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 7

5 Modern Dans Eğitimi Sürecinin Klasik Bale Dansçısı Eğitimine Katkıları* Ayça Narlı The Contributions of Modern Dance Education to Classical Ballet Education Process* Ayça Narlı Bu çalışmada, Modern Dans alanında yaygın olarak uygulanan Graham Tekniği eğitiminin, Klasik Bale eğitiminin temelini oluşturan Vaganova Tekniği ne geri dönüşlü katkılarının saptanması ve uyarlama sürecinin kaynaklar doğrultusunda değerlendirilerek sonuca ulaşılması hedeflenmiştir. İlk bölümde Klasik Bale ve Modern Dans ın tanımları genel hatlarıyla verilmiş; doğuşu ve gelişiminden söz edilmiştir. İkinci bölümde Klasik Bale, üçüncü bölümde ise Modern Dans alanındaki öncüler tanıtılarak, geliştirdikleri tekniklere ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur. Klasik Bale kapsamında Vaganova, Modern Dans alanında ise Graham Tekniği nde derslerin işlenişine ilişkin bilgiler dördüncü bölümde verilmektedir. Beşinci bölümde, Klasik Bale ve Modern Dans teknikleri (özellikle yukarıda belirtilen iki dans tekniği çerçevesinde), Duruşların Ortak Temel Noktalarının İrdelenmesi, Benzeşen Noktaların Karşılaştırılması ve Benzer Noktaların Hareketler Üzerinden Değerlendirilmesi alt başlıkları altında ele alınmıştır. İlk dört bölümde yer alan bilgiler ve beşinci bölümdeki değerlendirmeler ışığında elde edilen sonuçlar son bölümde sunulmuştur. Ayrıca; tez içeriğinde ele alınan konular kapsamında, Klasik Bale eğitimi almış, ancak sanat yaşamını modern dans ile sürdüren bir sanatçının deneyimlerinden yararlanmak maksadıyla, Ankara Devlet Opera ve Balesi, Modern Dans Topluluğu sanatçısı Deniz Alp ile gerçekleştirilen bir söyleşiye altıncı bölümde yer verilmiştir. Klasik Bale, Modern Dans, Graham Tekniği, Vaganova Tekniği, eğitim programı In this research, it is aimed to determine the reversibly contributions of Graham Technique used commonly in modern dance field over Vaganova Technique used commonly in Classical Ballet field and to reach conclusion by evaluating adaptation process in accordance with the resources. Definitions of Classical Ballet and Modern Dance and also genesis and evolution of them were given in general terms at section one. Pioneers of Classical Ballet and Modern Dance were introduced in section two and three respectively, also techniques developed by them were explained. In section four, it is explained that how courses are being processed in Vaganova Classical Ballet Technique and Graham Modern Dance Technique. Classical Ballet and Modern Dance techniques were analyzed in the scope of following subtitles (especially for two techniques mentioned above): Analyzing of common basic aspects of positions, comparison of similar aspects, evaluation of similar aspects in terms of movements. Results were given in the last section under the informations taken place in sections one to four and evaluations in section five. Also, in the scope of the issues discussed in the thesis, in order to get benefit from an artist s experience an interview was given in the sixth section, conducted with Deniz Alp who has Classical Ballet training but continued her artistic life with Modern Dance in Ankara State Opera and Ballet, Modern Dance Company. Classical Ballet, Modern Dance, Graham Technique, Vaganova Technique, training program 8 * Aralık 2014, Danışman: Doç. Dr. Selçuk Göldere * December 2014, Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Selçuk Göldere 9

6 Grafik Anasanat Dalı GRAFİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 11

7 Web de Tipografi: Sorunları, Çözüm Önerileri ve Örnek Uygulamalar* Anar Musayev Typography on Web: Problems, Proposals and Sample Applications* Anar Musayev Küresel ağın en önemli bilgi kaynaklarından biri haline geldiği günümüzde, bilginin doğru iletilmesi web sitesi tasarımında temel amaçlardan biridir. Çoğunlukla iletilmek istenen mesajın hedefe en hızlı ve anlaşılabilir ulaşmasını yazı sağlamaktadır. Bir web sitesinde sitenin adı, amacı, tanımı, menüler aracılığı ile içeriğin sınıflandırılması, resim, video görüntü ve ses dosyalarının açıklamaları yazı aracılığı ile anlatıldığından tipografi web tasarımının en önemli bileşeni durumundadır. Tezin birinci bölümünde web ortamının tarihsel gelişiminin yanı sıra güncel tasarım yaklaşımları ve uygulamalar tipografi ekseninde incelenmiş ve örneklerle anlatılmıştır. İkinci bölümde Web de tipografi uygulamaları geliştirilirken kullanılan teknolojiler tespit edilmiş ve tasarıma etkisi bakımından incelenmiştir. Üçüncü bölümde Web tipografisinin Gutenberg tipografisi ile olan ortak ve farklı yönleri belirlenerek tasarıma olan yansımaları incelenmiştir. Ayrıca tipografik tasarımların farklı cihaz ve platformların özelliklerine bağlı olarak değişen doğru uygulamaları incelenmiş ve örneklerle anlatılmıştır. Dördüncü bölümde üç örnek tasarım sunulmuştur. Sonuç olarak, webde tipografinin yeri ve önemi tespit edilerek uygulanan genelgeçerler belirtilmiştir. Web, tipografi, internet, web tasarım, kullanıcı deneyimi, görsel iletişim tasarım Today, while the global web is one of the most important information sources, correctly transmitting the information is the main goal in web design. For most of the time, the text makes the message to be communicated reach the target in the fastest and most comprehensible way. Since the site s name, aim, definition, the classification of content, explanations of the images, video tracks and audio files are given in text in a web site, typography becomes the most important component of web design. In the first section of the thesis, besides the historical development of web environment, contemporary design approaches and applications are studied and exemplified. ın the second section, the technologies used in the development of typography applications for web are determined, and analysed in terms of their effects on design. In the third section, the common and different aspects of Gutenberg typography and Web typography are identified and their reflections on the design are investigated. Moreover, the right applications of typographic design which change accordingly with the different device and application features are studied and described with examples. ın the fourth section, three sample designs are given. Finally, the position and importance of typography in web are set and applied standards are given. Web, typography, internet, web design, user experience, visual communication design 12 * Ocak 2013, Danışman: Prof. Namık Kemal Sarıkavak, İkinci Danışman: Yrd. Doç. Zülfükar Sayın * January 2013, Supervisor: Prof. Namık Kemal Sarıkavak, Co-Supervisor: Assist. Prof. Zülfükar Sayın 13

8 Üç Boyutlu (3D) Animasyon Çalışmalarında Gerçekçilik Kavramının İncelenmesi ve Bir Uygulama Çalışması* Sadi Kerim Dündar Animasyon dünyasının gerçekçiliği yaşanan hayatın gerçekliğinden farklıdır ve kendine özgü kurallarla çalışır. Animasyon gerçekliğinin sunacağı yeni yaşam önerisinin izleyiciler tarafından kabul edilebilir olabilmesi için, yaşamın gerçeği ile beraber ikna edicilik ve inanılırlık kavramlarına da sahip olması ve bu üç kavram arasında da bir dengenin kurulması gerekmektedir. Bu çerçevede hazırlanan tez çalışmasının birinci bölümünde; bir sanat türü olan animasyonun tarih öncesi zamanlardan günümüzde geldiği noktaya doğru geçirdiği evrim irdelenmiştir. Animasyon sanatındaki evrim, teknolojideki gelişmelerle çok sıkı ilişkide olması nedeniyle, devamlı değişim halinde olan bir alana dönüşmüştür. Tezin ikinci bölümünde; animasyondaki gerçekçi olabilme ve doğru ifade edebilme çabası irdelenmiştir. Sanatçılar; animasyonda, gerçek yaşam ile ikna edicilik arasında bir dengenin oluşturulması için sürdürülebilir yöntemler geliştirmişlerdir. Disney Stüdyosu sanatçılarının tanımladığı Animasyonun Temel İlkeleri bu çabanın sonucu olarak ortaya çıkan önemli bir örnektir. Tezin üçüncü bölümünde; eğitsel video kaynaklarından yararlanılarak geliştirilen bir yöntem ile tezde ulaşılan sonuçlarla uyumlu bir karakter animasyonu oluşturulmuştur. Ayrıca, kullanılan yöntem ve yapım süreci ayrıntıları ile aktarılmıştır. Sonuç bölümünde; öncelikle, üç boyutlu (3D) bilgisayar animasyonlarının üretiminde multidisipliner (çok alanlı) ve interdisipliner (alanlar arası ilişkili) çalışmaların kaçınılmaz olduğu belirtilmiştir. Animasyon, iki boyutlu (2D) olduğu ilk zamanlarda, geleneksel yöntemler ile özellikle sanatçılar tarafından üretilmiştir. Teknolojinin gelişmesi üç boyutlu (3D) bilgisayar animasyonunu doğurmuş; böylece, bilgisayar uzmanlarını, mühendisleri ve matematikçileri animasyon dünyasına dahil etmiş ve animasyonu multidisipliner ve interdisipliner bir çalışma platformuna taşımıştır. Bu tez kapsamında; tasarımcının, bir multidisipliner ve interdisipliner çalışma platformu içindeki rolünün ne olacağının, taşıdığı mesleki bakış açısı ile bağlantılı olarak belirlenmesine ve diğer disiplinlere adaptasyonu için stratejiler geliştirilmesine çalışılmıştır. Animasyon, gerçekçilik, ikna edicilik, inanılırlık, interdisipliner, multidisipliner Examination of the Realism Concept in Three Dimensional (3D) Animations and A Practice Study* Sadi Kerim Dündar The realism concept of the animation s world, which is different from the reality of life, works with its own rules. In order to be acceptable by the audience, this new suggestion of life, which is offered by the animation reality, must also has the concepts of convincingness and believability along with the concept of reality of life, and a balance between three of them. In the first chapter of the thesis; the evolution of the animation as being an art form is studied from its birth in early prehistoric days through to its status in present-day. As the result of the tight relationship between the evolution of the art of animation and the technological improvements, animation platform has transformed into a space that is always in a dynamic progression. From the cave paintings, which are including multiple legged animal figures that were drawn to imply motion, animation has succeeded to reach to the days of the advanced three dimensional (3D) computer presentations. In the second chapter of the thesis; the endeavors of being realistic and expressing accurately in the art of animation are examined. Artists developed sustainable methods to obtain and maintain the balance between reality of life and convincingness. Basic Principles of the Animation, which are defined by Disney Studio artists, are a significant example that came as a result of this endeavors. In the third chapter of the thesis; a character animation, that is coherent with the results, which are obtained by the thesis, is done with a method, which has been developed by the utilization of video tutorials. Furthermore, the method used and the making processes are described in details. In the conclusion of the thesis; at first, the indispensability of multidisciplinary and interdisciplinary study platform in the production of three dimensional (3D) computer animation is determined. In the early days of animation, it was two dimensional (2D), and was performed by artists with traditional techniques. With the improvement of technology, three dimensional (3D) animation was born; as a result of it computer scientists, engineers and mathematicians started to participate and animation was moved into a multidisciplinary and interdisciplinary study platform. Within the scope of this thesis; the designer s role in this multidisciplinary and interdisciplinary study platform is identified in relation with the designer s occupational point of view, and the adaptation strategies to other disciplines are also studied. Animation, realism, convincing, believable, interdisciplinary, multidisciplinary 14 * Ocak 2013, Danışman: Prof. Namık Kemal Sarıkavak * January 2013, Supervisor: Prof. Namık Kemal Sarıkavak 15

9 Müze ve Ören Yeri Arasındaki Bildirişim ve Etkileşim Sorunları; Alacahöyük Müzesi ve Ören Yeri İçin Bir Uygulama Çalışması* Issues of Communication and Interaction Between Museums and Ruins, an Application Study for Alacahöyük Museum and Ruin* Filiz Sureka Filiz Sureka Müzecilik etkinlikleri, somut ve soyut kültür varlıklarının korunması, araştırılması ve toplumla iletişimin sağlanması yönünde çalışmaları içermektedir. Günümüzde ise müzelerin toplumla kurduğu iletişim de ziyaretçilerin eğitim ve zevk alma duygusuna seslenen sergileme çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Sadece eserlerin sergilendiği değil, eserlerin taşıdığı bilgilerin de sunulduğu sergileme tasarımlarında bilginin aktarım yöntemleri çeşitlenmiştir. Müzelerde kültür varlıklarının toplumla iletişimine yönelik yapılan çalışmalarda, görsel bildirişimin sağlanması ise grafik tasarım disiplininin konusu olmuştur. Müze ve Ören Yeri Arasındaki Bildirişim ve Etkileşim Sorunları; Alacahöyük Müzesi ve Ören Yeri İçin Bir Uygulama Çalışması başlıklı bu çalışmanın, birinci bölümünde müzelerin zaman içerisindeki değişimi ve koleksiyon yönetimiyle müzecilik kavramının oluşumu, Türkiye ve dünya müzelerinin eğitim hizmetini de kapsayan tarihsel süreci ve günümüzde müzelerin işlevleri araştırılmıştır. İkinci bölümünde, günümüz müze ve ören yerlerinin toplumla olan ilişkileri kapsamında, mimari ve işlevsel yapısı, sergileme çalışmalarında sergileme ve bilgilendirme projesinin yönetimi, sunum, yöntem ve araçları araştırılmış, dünyadan ve Türkiye den seçilmiş müzeler üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Konuyla ilgili yapılan araştırma ve değerlendirmelerin paralelinde, raporun üçüncü bölümünde Alacahöyük Müzesi ve Ören Yeri bilgilendirme birimlerine yönelik bir uygulama önerisi tasarlanmıştır. Uygulama çalışmasına geçilmeden önce, Alacahöyük Müzesi ve Ören Yerinin şimdiki durumu, bildirişim ve etkileşim sorunları tespit edilmeye çalışılarak, planlanacak olan uygulama çalışmasının imkan ve sınırlılıkları belirlenmiştir. Tespit edilen olanaklar dahilinde müze ve ören yerinde bilginin genel ziyaretçiye ulaşmasını sağlayacak bilgilendirme birimlerinin, birbirleri ile olan ilişkileri ve genel grafik tasarım anlayışlarının belirlenmesini hedeflenerek, uygulama önerisi tasarlanmıştır. Bu çalışmanın genel amacı; farklı disiplinlerin bir arada çalıştığı bir üretim sürecini izleyen müze, ören yerlerinde sergileme ve bilgilendirme projesi yönetimini araştırmak ve ziyaretçinin değerli bir zaman geçirmesine yönelik bilgilendirme çalışmalarında, bilgi yönetimi ve sunum tekniklerinin gezi rotası dahilinde ilişkilendirilerek planlanması ve tasarlanmasıdır. Grafik tasarım, müze, ören yeri, müzecilik, sergileme tasarımı, müzelerde sergileme, sergileme yöntemleri, bildirişim, etkileşim Activities of museology include studies for preservation and research of abstract and concrete cultural assets as well as providing connection with the society. Nowadays, exhibition studies are performed for the purpose of education and satisfaction of the visitors in terms of the relationship established between the museums and the society. Methods for transferring information vary according to exhibition designs where not only an artifact is exhibited, but also information on the artifact is presented. Providing visual communication has become a subject of the graphic design discipline for the studies that are carried out on connecting cultural assets with the society at the museums. In the first section of this study titled Issues of Communication and Interaction between Museums and Ruins; an Application Study for Alacahöyük Museum and Ruins, the followings are inquired: changes of the museums over time; creation of the concept of museology by the method of collection; the historical process that include educational services of museums in Turkey and around the world; and functions of museums today. In the second section, architectural and functional structure within the scope of the connection of today s museum and ruins with the society as well as management, presentation, methods and tools of the exhibiting and informing project in terms of exhibition studies are reviewed, and evaluations are made on museums that are selected among the museums located in Turkey and around the world. In the third section, in line with research and evaluations on the topic, an application proposal is designed for informing units of Alacahöyük Museum and Ruins. Before passing to the application, opportunities and limitations of the application to be planned are identified by determining current status of Alacahöyük Museum and Ruins as well as communication and interaction issues. Within the framework of identified opportunities and limitations, an application proposal is designed by targeting to determine general graphic design perception and relations between informing units which ensure that the information at museums and ruins are available to their general visitors. The overall aim of this study is to review management of exhibiting and informing project for museum and ruins with a production process where different disciplines work together, and to plan and design by establishing a relationship between information management and presentation techniques within the scope of trip route in the informing studies that are carried out for ensuring that the visitors have a valuable time. Graphic design, museum, ruins, museum studies, exhibition design, exhibition in museums, exhibition methods, communication, interaction 16 * Temmuz 2013, Danışman: Prof. Namık Kemal Sarıkavak * July 2013, Supervisor: Prof. Namık Kemal Sarıkavak 17

10 E-öğrenme Uygulamalarında Animasyon Kullanımı ve Temel Hentbol Oyun Kurallarını Anlatan Bir Animasyon Uygulaması* The Use of Animation in E-learning Applications and Implementation of An Animation Explaining the Basic Rules of Handball Game* Şadi Karaşahinoğlu Şadi Karaşahinoğlu E-öğrenme uygulamaları, teknolojik gelişmelere dayalı olarak ortaya çıkmış ve gelişim göstermiştir. Bu bakımdan e-öğrenme uygulamaları, sürekli gelişen ve kendini yenileyen bir yapıya sahiptir. Günümüzde bu yapının önemli bir parçasını da animasyon kullanımı oluşturmaktadır. Bu çalışmanın hedefini de, e-öğrenme uygulamalarında animasyon kullanımının ve eğitici animasyon tasarımının incelenmesi oluşturmaktadır. E-learning applications, has emerged and evolved on the basis of technological developments. In this regard, the e-learning applications, have a structure that is constantly evolving and renewing itself. Nowadays, a key component of this structure is the use of animation. General outline of this study is the use of animaton in e-learning applications, and the analysis of educational animation design. Çalışmanın birinci bölümünde, e-öğrenme ve uzaktan eğitim ile ilgili tanımlar aktarılmakta ve e-öğrenmenin yapısı, türleri, avantajları, dezavantajları, sınırlılıkları gibi temel bilgiler verilmektedir. Ayrıca öğrenme nesneleri, öğrenim yönetim sistemleri gibi e-öğrenmenin altyapısını oluşturan kavramlar da bu bölümde açıklanmaktadır. İkinci bölümde ise çoklu ortam ve animasyonun tanımı yapılmakta, eğitim alanında kullanımına kısa tarihsel bir bakış sunulmaktadır. Konuyla ilgili kuramsal bilgiler aktarılmakta, deneysel çalışmalardan örnekler verilmektedir. Ayrıca bu bölümde yurt içi ve yurt dışından, e-öğrenme uygulamalarında animasyon kullanım örnekleri incelenmekte, olası sorunlar açıklanmakta ve çözüm önerilerinden söz edilmektedir. Üçüncü bölümde uygulama çalışmasına yer verilmektedir. Animasyon uygulaması için konu olarak Hentbolun Temel Kuralları seçilmiştir. Bu bölüm kapsamında, 7-10 yaş çocuklar için geliştirilen bir animasyon çalışmasının aşamaları aktarılmakta ve nasıl sonuçlandırıldığı hakkında bilgiler verilmektedir. E-öğrenme, animasyon, çoklu ortam tasarımı, grafik tasarım, bilişsel yük, ikili kodlama kuramı, çoklu ortam öğrenme bilişsel kuramı, hentbol In the first part of the study, definitions related to e-learning and distance education are verified and the basic information on e-learning such as the structure, types, advantages, disadvantages and limitations of e-learning is given. Also, learning objects, learning management systems, and the concepts of e-learning infrastructure are described in this section. In the second section, the definition of the multi-media and animation and a short historical overview of the use of the animation in the field of education are presented. Giving the relevant theoretical knowledge, some examples of the experimental studies are presented. In addition, in this section, domestic and foreign examples of the use animation in e-learning applications are investigated, and the possible problems and suggested solutions are explained. In the third chapter, an implementation study is presented. Basic Rules of Handball is selected as the subject for the animation implementation. Within this section, the stages of the animation work developed for children aged 7-10 are presented and the information of how it is concluded is provided. E-learning, animation, multimedia design, graphic design, cognitive load, dual coding theory, cognitive theory of multimedia learning, handball 18 * Temmuz 2013, Danışman: Yrd. Doç. Serdar Pehlivan * July 2013, Supervisor: Assist. Prof. Serdar Pehlivan 19

11 20 Tablet Ortamında Resimli Çocuk Kitapları; Etkileşimli Bir Resimli Çocuk Kitabı Uygulaması Tasarımı* Merve Ersan Günümüz teknolojisinin kullanıcısına sunduğu en önemli yeniliklerden biri olan tablet cihazlar; haberleşme, sosyal ağlar, müzik, oyun ve daha birçok alan gibi, resimli çocuk kitaplarına da var olabilecek yeni bir ortam yaratmıştır. Tablet ortamında yer alan resimli çocuk kitapları uygulama olarak karşımıza çıkmakta; basılı ortamda olduğu gibi bu alanda da çocuklar için gelişimsel açıdan uygun, tasarım ve içerik açısından nitelikli uygulamalara ihtiyaç doğmaktadır. Bu çalışmada, nitelikli bir etkileşimli çocuk kitabı uygulamasının biçim ve içerik yönünden nasıl olması gerektiği ve bu uygulamaların öğrenme üzerindeki etkisi araştırılmış; yapılan araştırmalar doğrultusunda bir etkileşimli çocuk kitabı uygulaması tasarlanmıştır. Tez çalışması dört bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde, resimli çocuk kitaplarının tanımı ve teknoloji ile birlikte tarihsel gelişiminden kısaca bahsedilmiş, resimli çocuk kitabı türleri incelenmiştir. Araştırmanın ileri aşamalarına ışık tutması amacı ile resimli çocuk kitaplarında niteliksel açıdan bulunması gereken özellikler üzerinde durulmuş, resimli çocuk kitaplarının çocuk gelişimi açısından önemi vurgulanmıştır. Dijital Teknoloji Çağında Çocuk ve Kitap başlıklı ikinci bölümde resimli çocuk kitaplarının tablet ortamına aktarılmasını incelemeden önce, dijital teknoloji, mobil ortam, tablet cihaz ve uygulama kavramları tanımlanmıştır. Çocuklara yönelik tablet ortamında yer alan uygulamalardan kısaca bahsedildikten sonra, kitap uygulamaları detaylı olarak ele alınmıştır. Bu uygulamaların bir eğlenerek öğrenme aracı konumunda olmalarından dolayı, mobil öğrenme kavramı irdelenmiş, çocuğun dijital teknoloji ile olan ilişkisi ve çocuk için gelişimsel açıdan uygun etkileşimli medya deneyiminin nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde, tablet ortamında bulunan etkileşimli çocuk kitabı uygulamalarının kullanıcı arayüzü, etkileşim, hareket, ses ve oyun gibi özellikleri ve bu özelliklerin gelişim ve öğrenme üzerindeki etkisi tanımlanmıştır. Konu ile ilgili geçmişte yapılan araştırmalar ışığında, çocuklara yönelik nitelikli bir kitap uygulamasında biçim ve içerik özelliklerinin nasıl olması gerektiği ile ilgili genel kriterler belirlenmiştir. Araştırmanın uygulama projesinde rehberlik etmesi maksadıyla seçilen üç masal kitabı uygulaması, belirlenen kriterler doğrultusunda incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde ise tezin kuramsal kısmında toplanan bilgilerin ve yapılan incelemelerin doğrultusunda, belirlenen kriterlere uygun bir etkileşimli masal kitabı uygulaması tasarlanmıştır. 4-6 yaş grubu çocuklara yönelik seçilen Kırmızı Şapkalı Kurbağalar isimli hayvan masalının, hem eğlenceli hem de eğitsel özellikler barındırmasına dikkat edilmiştir. Uygulamayı oluşturan ögelerin tasarım aşamaları, yöntemi ve etkileşim tasarımı resimlemeler ile birlikte açıklanmıştır. Resimli çocuk kitapları, resimleme, mobil ortam, tablet cihazlar, kullanıcı arayüzü, etkileşim, uygulamalar, etkileşimli çocuk kitabı uygulamaları, eğlenerek öğrenme, gelişimsel açıdan uygunluk * Ocak 2014, Danışman: Yrd. Doç. Serdar Pehlivan Picture Books on Tablet Devices; An Interactive Children s Picture Book App Design* Merve Ersan Today, tablet devices are one of the most important innovations that technology offers to the user. For the fields like communication, social networks, music, games and many more, these devices have created a new media to children s picture books as well. On tablet devices, children s picture books emerge as applications and just like in the print media; developmentally appropriate applications, which are qualified in terms of design and content need to arise. In this thesis, it has been researched that how a qualified children s book application should be in terms of form and content and how do these applications affect learning. In the light of these researches, an interactive children s book application is designed. The study is discussed in four sections. In the first section, the concept of picture book is defined and historical development process of these books with the advent of technology is shortly discussed. The categories of picture books are described. Intending to lead in the next stages of the research, the process of evaluating quality in picture books is examined and the importance of picture books in early childhood is emphasized. In the second chapter titled The Child and the Book in the Digital Age, the concepts of digital technology, mobile media, tablet device and application are defined before examining the transformation of picture books to the tablet media. After putting a short emphasize on the applications aimed at children, the concept of book application is discussed in depth. Since picture book apps are tools of learning through fun, the notion of mobile learning is examined. The relationship between child and digital technology and developmentally appropriate use of interactive media is described. In the third chapter, the features of interactive children s book apps such as user interface, interaction, motion, sound and game are defined and these features effect on learning is examined. In line with the previous researches, a general criterion of qualified book apps in terms of form and content is designated. Three interactive book apps on fairy tales are analyzed and evaluated with the designated criteria. In the last chapter, in line with the theoretical information, an interactive children s book application is designed with the contribution of analyses in the third chapter. A fable titled Kırmızı Şapkalı Kurbağalar which includes both educational and enjoyable features is selected for this project. Each feature of the application and its design process, method and interaction design are explained by illustrations. Children s picture books, illustration, mobile media, tablet devices, user interface, interaction, applications, interactive children s book apps, learning through fun, developmentally appropriate practices * January 2014, Supervisor: Assist. Prof. Serdar Pehlivan 21

12 Tebriz Büyükşehir Belediyesi İçin Tanıtım Uygulamaları* Promotion Applications for Tabriz Metropolitan Municipality* Safa Rezaei Benam Safa Rezaei Benam 1889 (1268 hicri şemsi) yılında kurulan Tebriz Belediyesi İran ın ilk belediyesi olarak bilinir (Safot, 2008, s.105). İlk belediye olması nedeniyle İran için her zaman büyük bir önem taşımıştır, ancak şimdiye kadar geniş kapsamlı bir tanıtım çalışması yapılmamıştır. Bu tez kapsamında Tebriz Belediyesi için tanıtım amaçlı billboard çalışmaları yapılmıştır. Billboard çalışmaları yapılırken ayrıca Tebriz Belediyesi için yeni bir logo tasarlanmıştır. Tezin birinci bölümünde, Tebriz şehrinin tanımı, tarihçesi ve önemine değinilmiştir ve önemli mimari eserlerinin yanısıra değerli özellikleri hakkında bilgiler verilmiştir. Tebriz şehri her zaman ilkler şehri sloganıyla tanınmış olduğundan (Ardakani, 2009, s. 227) bu bölümde Tebriz şehrinin ilkler olarak değerlendirilebilecek özelliklere sahip değerlerine, önemli yapılarına değinilmiştir. Ayrıca, yapılan çalışmalar Tebriz Belediyesi ni tanıtıcı tasarımlar olunca, kurumsal kimlik de bu bağlamda önemli olduğu için bu kavrama da özetle yer verilmiştir. Bu kavram dahilinde kurumsal kimliğin öğeleri anlatılmıştır. İkinci bölümde, afiş ve billboardun gelişimi hakkında açıklamalar yapılmış, türleri hakkında bilgiler verilmiştir. Bu tez kapsamında tanıtım uygulamaları olarak Tebriz Belediyesi için billboard tasarımları yapıldığından, ikinci bölümde billboard çeşitleri ve billboard çalışmalarındaki önemli öğelere de değinilmiştir. Belediye tanıtımı uygulamaları başlıklı üçüncü bölümde Tebriz Belediyesi ve başka belediyeler için yapılmış olan tanıtıcı tasarımlara yer verilmiştir. Uygulama çalışması olarak Tebriz Belediyesi için yeni bir logo da tasarlandığından bu bölümde Tebriz in eski logolarına da örnek olarak yer verilmiştir. Dördüncü bölümde Tebriz Belediyesi için yapılan logo ve billboard çalışmaları ele alınmıştır. Bu çalışmalar Tebriz in doğal değerleri, tarihi binaları ve İslamiyet göstergelerinden esinlenerek yapılmıştır. Logo çalışmalarında siluet ve kaligrafi tekniklerinden yararlanılmıştır. Logo için farklı seçenekler geliştirilmiş ve sonunda uygun görülen çalışma seçilmiştir. Tanıtım uygulamalarında ise tanıtımı planlanan yerlerin fotoğrafı baz alınarak farklı billboardlar tasarlanmıştır. Tebriz, İran, Tebriz Belediyesi, tanıtım uygulamaları, reklam, tanıtım, kurumsal kimlik, logo, billboard, afiş, grafik tasarım Founded in 1889 (1268 Solar Hijri) Tabriz Municipality is known as the first municipality in Iran (Safot, 2008, s.105). Because of being the first municipality it has been of great importance for Iran but until now a comprehensive promotion hasn t been performed. In this thesis due to the promotion purposes billboards were designed for Tabriz Municipality. While designing billboards, also a new logo was designed for Tabriz Municipality. In the first section of the thesis, the definition of Tabriz city, its history and importance was referred to and as well as important architectural pieces, information is given about its valuable properties. Because Tabriz city has been always known by its the city of the firsts slogan (Ardakani, 2009, s.227) in this section, Tabriz features that can be considered as the first and also its valuable constructions are discussed. Moreover, because the performed studies were promotion applications for Tabriz Municipality and due to the importance of institutional identity, institutional identity concept was given in summary. In institutional identity concept, items of institutional identity were described. In the second part, remarks were made in the development process about poster and billboard and some information were given about their types. In this thesis as promotion applications billboards were designed for Tabriz Municipality and because of this reason in the second section billboard verities and important items in billboard studies were discussed. In municipality promotion applications titled third section, prepared promotion designs were given for Tabriz Municipality and other municipalities. In this section, for the reason that a new logo was designed for Tabriz Municipality, as an example old logos of Tabriz were given. In the fourth section, designed logo and billboards for Tabriz municipality were discussed. These designs were inspired from natural values of Tabriz, its historic buildings and signs of Islam. In logo designs silhouette and calligraphy techniques were utilized. Different options were developed for logo and at the end of study approved design was chosen. In promotion applications by using the photos of the places that were planned to promote, different billboard designs were made. Tabriz, Iran, Tabriz Municipality, promotion applications, advertisement, promotion, institutional identity, logo, billboard, poster, graphic design 22 * Ocak 2014, Danışman: Yrd. Doç. Zülfükar Sayın * January 2014, Supervisor: Assist. Prof. Zülfükar Sayın 23

13 Taşıt Grafiği Uygulamaları ve Ambulans Forma Tasarımı* Alper Raif İpek Taşıt Grafiği Uygulamaları ve Ambulans Forma Tasarımı, konulu tezin ilk bölümünde yazının ve grafiğin doğuşu araştırılmış, ilk savaş araçları üzerindeki grafik tasarımlar incelemiştir. Motorsuz taşıtların dünya ve Türkiye deki gelişimi ve benzin motorlu araçların üretimine geçilmesi ile ilk otomobil yarışlarına ilişkin grafik uygulamaları irdelenmiştir. İkinci bölümde taşıt üzeri grafik uygulamaları araştırmasının araç türlerine göre değil uygulama alanlarına göre sınıflandırılması yapılmıştır ve yasal uygulamalardan yarış otomobili uygulamalarına kadar geniş bir yelpazede taşıt grafiği uygulamaları incelenmiştir. Üçüncü bölümde grafik uygulamaları gerçekleştirebilmek için gerekli malzemeler ve yöntemler incelenmiştir. Dördüncü bölümde forma tasarımı ve tasarımcılarına değinilmiştir. Son bölümdeyse yapılan araştırma sonucunda ambulans forma tasarımı için öneri tasarımları gerçekleştirilmiştir. Vehicle Graphics and Ambulance Livery* Alper Raif İpek At the first chapter of the thesis, searhced of the discovering writing and graphics. Second chapter classified the type of vehicles graphics in a very large of display areas. Third chapter is about application ways of vehicle graphics. Livery desing and designers were talked about at the fourth chapter. And at the final chapter fifth is showing the suggests for ambulance livery. Graphic design, vehicle, vehicle graphics, vehicle surface graphics, vehicle graphic design, livery, livery design Grafik tasarım, taşıt, taşıt grafiği, araç üstü grafik, araç giydirme, forma, forma tasarımı 24 * Temmuz 2014, Danışman: Prof. Dr. İncilay Yurdakul * July 2014, Supervisor: Prof. Dr. İncilay Yurdakul 25

14 Grafik Anasanat Dalı GRAFİK SANATTA YETERLİK PROGRAMI 27

15 Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi İçin Görme Engellilere Yönelik Bilgilendirme Tasarımı* Arzu Dursin Yaşadıkları toplum içinde söz sahibi olma, sosyal yaşama ortak olabilme engellilerin en doğal hakları arasında yer almaktadır. Erişebilirlik, (accessibility), İnsan yapımı ve doğal fiziksel çevre başta olmak üzere, ekonomik, sosyal ve kültürel çevreye ulaşabilme, bu çevrelerde verilen hizmetlerden yararlanma ve katkıda bulunma olanaklarına sahip olmayı ifade etmektedir. Engelliler için erişebilirlik; hakları kullanabilmenin bir aracı olmanın yanında, bağımsız yaşamanın, toplumsal yaşamın tüm alanlarına tam olarak katılabilmenin de koşuludur. Engellilerin bağımsız ve insan onuruna uygun bir yaşam sürebilmeleri için toplumun diğer üyeleriyle eşit şekilde fiziksel çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim teknolojisi dahil bilgiye ve iletişime, halka açık diğer tesis ve hizmetlere erişimlerinin sağlanması gerekmektedir (Çağlar, 2012, s.543). Bu çalışma ile görme engelli öğrencilerin yerleşke içerisinde erişebilirlik haklarını, dokunsal bilgilendirme ve yönlendirme grafikleri aracılığı ile kullanabilmeleri sağlanmaya çalışılmıştır. Onların toplumda aktif bir rol almalarını sağlamak ve normal bir hayat sürmeleri için cesaretlerini arttırmak amacıyla bireysel hareket özgürlüklerini kolaylaştırmak, çalışmanın sosyal amaçları arasında yer almaktadır. Tasarlanan dokunsal bilgilendirme grafiklerinin teknik amacı ise, yerleşkede yaşayan görme engelli ve az gören tüm öğrencilerin yararlarına sunulan dokunsal grafikler ve yönlendirmeler ile (aynı zamanda sivillerin) bağımsızlıklarını artırmak, güven içinde engelsiz bir ortam sağlamaktır. Görme engellilerin yaşamlarını olumsuz etkileyen bu tür birçok problem görüşme yoluyla araştırmamız için öğrenilmeye çalışılmıştır. Problemler ve çözüm önerileri dikkate alınarak aşağıdaki tez çalışması ortaya çıkmıştır. incelenerek, dokunsal bilgilendirme tasarımının kullanım alanları açısından eksiklikleri belirlenmiştir. Beşinci bölümde; Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi için görme engellilere yönelik dokunsal bilgilendirme tasarımı uygulamaları yapılmıştır. Tasarım problemine yer verilmiştir. Görme engelli öğrencilerden veriler toplanarak bilgilendirme tasarımı oluşturma sürecinde onların gözünden de bakılmaya çalışılmıştır. Problemler dinlenip, öneriler alındıktan sonra tasarım sürecine başlanmıştır. Dokunsal işaret (piktogram) dizgesi, dokunsal yönlendirme ve işaretlemeler, dokunsal haritalar ve bilgilendirme panoları ve son olarak yerleşke tanıtım broşürü oluşturulmuştur. Ayrıca çalışmaya öneriler kısmı eklenerek, tez araştırması boyunca deneyimlenen ve keşke şu açıdan da bir çalışma olsaydı diye düşünülen başlıklar önerilmiştir. Ayrıca böyle bir çalışma nasıl daha yararlı ve kapsamlı olabilir? sorusuna farklı öneriler de sunulmuştur. Görme engellilik, erişebilirlik, dokunsal bilgi grafiği, dokunsal bilgilendirme tasarımı, dokunsal harita, dokunsal yönlendirme ve işaretleme tasarımı Çalışmanın birinci bölümünde; çalışmanın problem sorusu olan neden bu araştırmaya ihtiyaç duyulduğunun, amaç sorusu olan ne işe yarayacağının, önem sorusu olan topluma ne kazandıracağının ya da görme engellilere ne faydası olacağının, kapsam sorusu olan nerede ve kimlere yönelik olacağının ve yöntem sorusu olan nasıl yapılacağının cevapları verilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde; görme engelliliğinin genel tanımları, sosyolojik, psikolojik ve eğitsel açıdan tanımlanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde; görme engellilerinin kullandığı dokunsal bilgilendirme tasarımları kapsam ve içerik olarak tanımlanmıştır. Tasarımdan baskı yöntemlerine kadar tüm aşamalar anlatılmıştır. Kullanılan grafik ürünlerin çeşitleri tanıtılmıştır. Dördüncü Bölümde, uygulama alanı olan Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi incelemeye alınmıştır. Tarihi ve sosyal yaşamı hakkında kısa bilgi verilmiştir. Yerleşke 28 * Temmuz 2013, Danışman: Prof. Dr. İncilay Yurdakul 29

16 Accessible Information Design Aimed at Visually Disabled for Hacettepe University Beytepe Campus* Arzu Dursin It is one of the most natural rights of people with disabilities to have a voice in their community and to participate in the social life. Accessibility expresses having the opportunities to access to the economical, social and cultural in particular man-made and natural physical environment, being able to benefit from and contribute in the services provided in this environment. Besides being a means of using their rights, accessibility for people with disabilities is a condition to live independently and being able to participate fully in all aspects of social life. It is required for the people with disabilities to access to physical environment, transportation, information and communication technology, other facilities and services equally with other members of the community in order to be able to live a life independently and consistent with human dignity (Çağlar, 2012, p.543). In this study, it is aimed to provide the visually disabled students in the Campus with the accessibility rights by the help of tactile information and guidance through graphics. With the purpose of enabling them to have an active role in the society and encourage them to lead a normal life, it is within the social aims of the study to ease their individual movement freedom. The technical aim of the designed tactile information graphics is, with the tactile graphics and guidance provided for the benefits of all the visually disabled or low visioned students living on the Campus (as well as civilians), to increase their independence and to provide a secure and unobstructed environment. Many problems which have had a negative impact on the lives of the visually disabled people were tried to be understood for our research through negotiations. By considering the problems and solution suggestions, the thesis as follows has been shaped. In the fourth part; as the application area, Hacettepe University, Beytepe Campus was analysed. A brief information about the history and social life in the Campus is provided. By the examination of the Campus, the deficiencies were identified in terms of tacile information design usage areas. In the fifth part; tactile information design applications were made for the visually disabled in Hacettepe University Beytepe Campus. Problem concerning the design is presented. By collecting data from the visually disabled students, it is aimed to understand the problems through their eyes in the process of forming the design. Problems were listened, recommendations were taken and then the designing process were started. Pictogram (tactile sign) string, tactile guidance and markings, tactile maps and information boards and finally Campus advertisement brochure were formed. Besides a recommendations part is added to the study in order to propose topics including the experienced studies and studies on which are thought there would have been a research on some other aspects. Moreover different suggestions on the question of how such a study can be more helpful and thorough, are presented. Visual disability, accessibility, tactile information graphic, tactile information design, tactile maps, tactile guidance and marking design In the first part of the study; the problem question of the study which is why was this research needed, the purpose question which is what is the use of it, the significance question which is what is it going to gain the society or what is the benefit of this for the visually disabled people, the scope question which is where and for whom it is going to be directed, and the method question which is how it is going to be done are tried to be answered. In the second part; the general definitions of the visually disabled were tried to be described within sociological, psychological and educational aspects. In the third part; the tactile information designs which are used by visually disabled people is defined as the scope and content. All the stages from design to printing methods are described. The types of the used graphic products are introduced. 30 * July 2013, Supervisor: Prof. Dr. İncilay Yurdakul 31

17 Stereoskopik 3 Boyutlu Canlandırma ve Uygulamaları* Atila Işık İnsanoğlu gerçek hayatta ekranlar dışında hiç bir hareketi iki boyutlu düzlemde izlememektedir. İletişim açısından içinde bulunduğumuz yıllarda önceki yüzyılda medya olarak sıkça kullanılan kâğıdın yerini irili ufaklı ekranlar yani sayısal aygıtlar, durağan, sabit görüntülerin yerini de hareketli grafikler almaya başlamış, sanal gerçeklik içeren binoküler algıya yönelik stereoskopik bilgisayar oyunları ve çoklu ortam ürünleri insan hayatında yer almaya başlamıştır. Grafik tasarımın durağan yayıncılık ortamlarının ötesine geçerek film, canlandırma (animasyon), etkileşimli medya ve yeni ortam tasarımı gibi uygulama alanlarını aynı potada eriten çok alanlı bir dal haline gelmesiyle insan yaşamında daha etkin bir rol üstlenmeye başlamıştır denebilir. İnternetin insan hayatına girmesiyle hareketli canlandırmalar geçmişte sinema filmleri, TV dizileri gibi eğlence öğesi konumundan öteye geçerek günümüzde iletişimi sağlayan ana unsurlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın başladığı 2009 yılında yurdumuzda baktığımızda S3B canlandırma yapımlarına, filmlere ve en nihayetinde bu konuya odaklanmış bir TV kanalına yönelik konuyla ilgili ses getirebilecek deneme yayınları hariç herhangi bir ciddi gelişme görülmemiştir. Bu da en önemli hareketli grafik türlerinden biri olan canlandırma alanında çağımız teknolojisinin getirdiği görsel yeniliklerin yeterince kullanılamadığının bir göstergesidir. Yukarıdaki sorundan yola çıkan bu çalışmada konu olarak eski ama teknik olarak sürekli yenilenen yaklaşımlardan S3B ( stereoskopik üç boyutlu) canlandırmalar özeline inebilmek için önce canlandırma nedir?, nasıl ortaya çıkmıştır, çeşitleri nelerdir gibi sorulara cevap aranmış ve konunun kökenine kısaca göz atılmıştır. İkinci bölümde incelenen stereoskopinin kökeni üçüncü bölümde ele alınan grafik tasarımcı perspektifinden güncel yaklaşımların ve üretim tekniklerinin incelenmesinde temel kaynağı oluşturmuştur. Son bölümde ise hareketli görüntülerin S3B sanal gerçeklik alanında nasıl uygulanabileceğine dair teknik ve tasarımsal sorunlara çözüm aranmıştır. Çalışmada bulunan çözümler uygulama çalışması vasıtasıyla paylaşılmış ve bu alanda çalışmak isteyen grafik tasarımcılara ışık tutmaya çalışılmıştır. Stereoscopic 3-D Animation and Applications* Atila Işık In real life, humanity does not observe any movement within the two dimensional plane. In the field of mass communication, paper, which was the main media in the past century, has left its place to screens in varying sizes (i.e. computational devices); static, flat images are replaced by motion graphics and stereoscopic video games and multimedia devices containing virtual reality for binocular perception have taken their place in daily life. It can be said that as graphic design progressed past static broadcasting media and became a field that brings together applicative fields such as movie, animation, interactive media and new media design, it assumed a more active role in human life. With the internet becoming a part of daily life, motion graphics have progressed beyond the role of entertainment fulfilled by movies and TV series, and became one of the main components of today s communication. This study began in the year 2009, which did not see any considerable developments in our country on this subject, except S3-D animations, movies and test broadcasts for a TV channel focused on this subject. This is an indication that the visual innovations brought by today s technology is not sufficiently utilized in the area of animation, which is one of the most important classes of motion graphics. In the second chapter of this study, which stems from the issue stated above, we try to answer questions such as What is animation?, How did it appear?, What are its types? and take a brief look at the roots of the subject in order to move from old approaches that are constantly technically renewed, to the specific case of S3-D animation. The roots of stereoscopy, investigated in the second chapter, forms the basis for the third chapter, which focuses on the investigation of contemporary approaches and production techniques through a graphic design perspective. The last chapter is devoted to the search for solutions to technical and design problems on how to utilize animated images in S3-D virtual reality domain. Proposed solutions were shared through applied studies with the hope of shedding some light for graphic designers intending to work in this area. Stereoscopy, virtual reality, animation, motion graphics, graphic design, broadcast, tv credits Stereoskopi, sanal gerçeklik, canlandırma, animasyon, hareketli grafik, grafik tasarım, yayın, tv jenerikleri 32 * Aralık 2013, Danışman: Prof. Namık Kemal Sarıkavak * December 2013, Supervisor: Prof. Namık Kemal Sarıkavak 33

18 Heykel Anasanat Dalı HEYKEL YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 35

19 Günümüz Sanatında Mistik Etkileşimler ve İçseli Bulma* İdil Tokdemir Günümüz Sanatında Mistik Etkileşimler ve İçseli Bulma isimli sanat çalışması raporunun ilk bölümünde evrimin en gelişmiş varlığı olan insan ı tanımlama araştırmaları yapılmış, farklı teoriler, düşünce ve yaklaşımlar irdelenmiştir. Öncelikle doğa bilimsel (fiziksel) yapısı, ardından felsefi (zihinsel) yapısı, daha sonra inanç ve gelenekleri ile tanrı bilimsel (ruhsal) yapısı çok yönlü araştırılmış ve anlamaya çalışılmıştır. İnsanın orijini, arayış ve yönelimleri; farklı inanç sistemleri ve varoluş şekilleri çerçevesinde sorgulanmış, elde edilen verilerin yaratıcılık ve sanat eseri ile bağlantısı olduğu ortaya konmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde sanatçının en doğal yetisi olan yaratım ve yaratım an ındaki bilinç değişimi araştırılmış; ayrıca insan varlığının evrimindeki gelişimi doğrultusunda yaptığı çalışmalar ve ibadetler esnasında ulaştığı bir olma hali saptanmış; her ikisinde de aynı şekilde bir kendinden geçme, orijine dönme, içseli bulma algısı olarak tanımlanan bu durum örneklerle sunulmuştur. Evren, doğa ve insan bütünlüğü bu algının bir parçası olarak ele alınmış ve sanat, sanatçı, sanat eseri bağlamında değerlendirilerek, örneklendirilmiştir. Modern Dönemde ve Günümüzde Sanatçılar isimli bölümde farklı sanatçılar ve çalışmaları irdelenmiş, yaratım anlarında yaşadıkları bilinç değişimleri dile getirilmiş ve örnekler vererek kapsamlı bir şekilde açıklanmıştır. Çalışmanın son bölümünde yer alan kişisel eserler, yaratıcılık anlarındaki içsel yolculukların detaylı anlatımlarıyla sunulmuştur. İnsan, mistisizm, içsel, an, yaratma, algı, bilinç Mystical Interactions in Contemporary Art, and Finding the Inherent* İdil Tokdemir In the preliminary part of the Report of Work of Art named Mystical Interactions in Contemporary Art, and Finding the Inherent, various definitions of man, as the most evolved being of nature have been explored, and several theories, thoughts and approaches have been examined. Firstly, man s natural scientific (physical) structure, followed by his philosophical (mental) structure, and thereafter his theological (spiritual) structure with regard to his beliefs and traditions were miscellaneously analyzed and endeavored to ascertain. Man s origins, pursuits and tendencies were examined with regard to different belief systems and manners of existence; and the donnee obtained was presented to have bonds with creativity and work of art. Creativity; the artist s most natural faculty, and different states of consciousness reached during the moments of creation have been explored, as followed in the second section. Furthermore, it has been determined that mankind reach a different state of being during the practices and worships that they perform, in accordance with their evolutionary development. The changes in perception and reaching an unfamiliar level of consciousness in both of these cases which have been presented with examples are defined to show similar feelings of rapture, a return to the origin, reaching the inherent, and finding inner peace. The integrity of the universe, nature and man himself has been treated as part of this state of mind, and has been evaluated and illustrated in the context of art, the artist, and the work of art. In the section named Mysticism and Art in the Modern and Contemporary Era, various artists and their works have been analyzed; the alterations of their states of consciousness during the moments of creation have been depicted, and explained comprehensively with the use of examples. In the final section of the report, personal artworks were presented alongside detailed explanations of inner journeys experienced during the moments of creation. Man, mysticism, inherent, moment, creation, perception, consciousness 36 * Haziran 2013, Danışman: Prof. Refa Emrali * June 2013, Supervisor: Prof. Refa Emrali 37

20 Sanat-Hayat Bağlamında Nesnelerin Yeniden Okunması* Rereading Object in the Context of Art-Life* Yasemin Tıgın Yasemin Tıgın Sanat-Hayat Bağlamında Nesnelerin Yeniden Okunması adlı sanat çalışması raporunda, gündelik hayatın nesnelerine, yerleştirme ve düzenleme uygulamaları ile yeni bir okunurluk kazandırarak, kavramlaştırma çalışmalarında etkin bir rol verilmesi olanağının araştırılması amaçlanmıştır. Sanat pratiklerinde ifade edici öğe olarak kullanılan nesnenin, izleyicinin yorum ve katılımını sağlamaya katkısının araştırılması çalışmanın kapsamı içindedir. Kuramsal ve sanatsal çalışmaların etkileşimli olarak sürdürüldüğü çalışmanın ilk bölümünde, günümüzde birey ve nesne ilişkilerinin karakteri tartışılarak, bu ilişkinin ikili bir karaktere büründüğü sonucuna varılmıştır. Bundan sonraki iki bölümde sanat alanında gerçek nesne kullanılmasının tarihsel süreci kronolojik yöntem esas alınarak araştırılmıştır. İkinci bölümde, bu süreç modern akımlar bağlamında tartışılmış, değişim ve dönüşüm yaratan hareketler saptanmış, bunların günümüz sanatında nesneye yer verilmesini sağlayan geleneğin yapı taşları olduğu saptanmıştır. Gündelik hayatın nesnelerinin ilk olarak, yirminci yüzyıl başında kübist kolaj ile iki boyutlu yüzeyde kullanıldığı, asamblajın bulunmasıyla birlikte üç boyutlu üretimlerde yer almaya başladığı görülmüştür. Üçüncü bölümde, 1960 lı yıllardan itibaren ağırlık kazanan kavramsal yaklaşımlar incelenmiş, Yerleştirme Sanatı ve izleyici ile kurulan ilişki biçimlerinin önem kazandığı günümüz sanatında, nesnenin kavramlaştırmada etkin bir rol oynadığı saptanmıştır. Buna göre günümüzün sanatçısı, kaosun içindeki fragmanlar olarak gördüğü nesneleri, içinde yaşadığı dünyayı anlatmak için kullanmaktadır. Dördüncü bölümde, gerçekleştirilmiş olan sanatsal çalışmalar irdelenerek; nesnenin anlam taşıma ve çokanlamlılık özelliklerinin kavramlaştırma çalışmalarında etkili bir araç olduğu ve sanat pratiklerinde açık uçlu bir anlatım dilinin kullanılmasını olanaklı kıldığı görülmüştür. Böyle bir anlatım biçiminin ise izleyicinin yorum yapmasını ve katılımını sağlayabileceği değerlendirmesinde bulunulmuştur. The arts study report named Rereading Object in the Context of Art-Life aims to bring a new readability to the objects of daily life through installation and arrangement applications and to research the possibility of giving them an effective role in conceptualisation works. This study includes the research of the contribution of the object, which is used as an expressing element in art practices, to providing spectator s remark and participation. In the first section of the study in which theoretical and artistic studies are maintained interactively, the character of the individual and object relation at the present time and it was deduced that this relation falls into a dual character. In the next two sections, the historical process of the real object use in the field of arts was researched basing on chronological method. In the second section, this process was discussed in the context of modern movements, the actions creating change and transformation were detected and it was determined that these events were the cornerstones of the tradition providing the use of object in today s art. It was observed that the daily life objects were first used in the beginning of twentieth century in two dimensional surface through cubist collage and started to take place in three dimensional productions with the invention of assemblage. In the third section, the conceptual approaches that gained importance since 1960s were analysed and it was detected that the object plays a significant role in conceptualisation in today s art in which the patterns of relation established with Installation Art and spectator gained importance. Accordingly, today s artist utilises the objects he sees in chaotic fragments in order to explain the world he lives in. In the fourth section, the conducted artistic works were examined and it was observed that the significance and polysemy features of object are effective tools in conceptualisation works and provides the use of an open- ended narrative language in artistic practices. It was evaluated that such a narrative format may enable the spectator to remark and participate. Nesne, hazır-nesne, sanat, izleyici, yerleştirme, açıkuçluluk, kolaj, asamblaj, heykel Object, ready-made, art, audience, installation, open-endedness, collage, assemblage, sculpture 38 * Haziran 2014, Danışman: Yrd. Doç. Şinasi Tek * June 2014, Supervisor: Assist. Prof. Şinasi Tek 39