Gümrük Ġncelemelerinde Süreç Yönetimi Af Tasarısı

Transkript

1 Gümrük Ġncelemelerinde Süreç Yönetimi Af Tasarısı Eray Asil, Direktör Sercan Bahadır, Kıdemli Müdür İstanbul, 13 Ocak 2011

2 Gümrük Ġncelemelerinde Süreç Yönetimi

3 Sunum Planı Gümrük ve Gümrük Hukuku Kavramı Gümrük İncelemesinin Amacı Gümrük İnceleme Türleri Gümrük İncelemesinde Zamanaşımı Gümrük İnceleme Usul ve Esasları Gümrük İncelemesinde Dikkat Edilecek Hususlar Gümrük İncelemesinde Mükellefin Sorumlulukları Gümrük İncelemesinin Sonlandırılması Güncel Gümrük İnceleme Konuları Gümrük İncelemesine Hazırlık 13 Ocak 2011 Sayfa 3 Af Tasarısı

4 Gümrük Kavramı Gümrük, gümrük bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına gümrük kurallarının uygulanmasıdır. Gümrüğün konusunu eşya ve taşıt oluşturmaktadır. 13 Ocak 2011 Sayfa 4 Af Tasarısı

5 Gümrük Kavramı 13 Ocak 2011 Sayfa 5 Af Tasarısı

6 Gümrük Hukuku Kavramı Gümrük hukuku, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak gümrük kurallarının belirlendiği bir kamu hukuk dalıdır. Gümrük hukuku, aynı zamanda dış ticaret düzenlemelerini de kapsar (Anti-Damping Vergileri, Kota, Dış Ticaret Standartları). Genel idari usul yasası olmamakla birlikte, gümrük vergileri özelinde 4458 sayılı Gümrük Kanunu, idari usul yasası niteliğindedir. 13 Ocak 2011 Sayfa 6 Af Tasarısı

7 Gümrük Ġncelemelerinde Amaç Ödenmesi gereken gümrük vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak. Kayıt dışı ekonomi ile mücadele etmek. Tarife dışı önlemlere uyulmasını sağlamak Mükellef aleyhinde olduğu kadar, lehinde olan hususları da tespit etmek. Gümrük idarelerine yapılan beyan ile şirket bünyesinde tutulan kayıtlar arasındaki uyumluluğun araştırmak. 13 Ocak 2011 Sayfa 7 Af Tasarısı

8 Gümrük Ġnceleme Türleri KAPSAMINA GÖRE Genel İnceleme KAYNAĞINA GÖRE Olağan İnceleme (sonradan Kontrol) YÖNTEMĠNE GÖRE Sonradan Kontrol İncelemeye Yetkili Kişiler Gümrük Müfettişleri, Müfettiş Yrd Konuya Göre İnceleme Sınırlı İnceleme Olağandışı İnceleme (İhbar-Şikayet) Gümrük Soruşturması Gümrük İncelemesi Gümrük Kontrolörleri, Stajyerleri Gümrük İdare Amirleri 13 Ocak 2011 Sayfa 8 Af Tasarısı

9 Gümrük Ġnceleme Türleri Sonradan Kontrol tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği ile Gümrük Müsteşarlığında yeni denetim yaklaşımına geçilmiştir. Bu yönelik ile, gümrük kontrol ve incelemelerinin, gümrük kapı veya idarelerinde değil, eşyalar ithal edildikten sonra firmalara ait yerlerde yapılması planlanmaktadır. AB ile uyum çerçevesinde, Türk Gümrük Denetim sisteminde yapılan en köklü değişikliktir. 13 Ocak 2011 Sayfa 9 Af Tasarısı

10 Gümrük Ġnceleme Türleri Sonradan Kontrol Risk analizine dayalı, planlı ve sistematik olarak her yıl sonradan kontrol yapılması planlanmaktadır. Denetime tabi tutulacak şirketlerin bir kısmı risk kriterlerine dayanarak tespit edilmektedir, diğer kısmı ise rastgele olarak seçilmektedir. İthalat ve ihracata ilişkin tüm işlemlerin firma bünyesindeki ve gümrük idaresindeki kayıtları arasındaki uyumluluk denetlenecektir. 13 Ocak 2011 Sayfa 10 Af Tasarısı

11 Gümrük Ġnceleme Türleri Sonradan Kontrol Stoklar Muhasebe İthalat-İhracat Dokümanları Bir arada karşılaştırılarak incelenecektir. 13 Ocak 2011 Sayfa 11 Af Tasarısı

12 Gümrük Ġnceleme Türleri Sonradan Kontrol Usul - Esaslar Öncelikle Merkezi Denetim Elemanınca en az 15 gün önce sonradan kontrole başlanacağına dair bir tebligat yapılmaktadır. Sonradan kontrolün başında, firma yetkilileri ile müştereken sonradan kontrole başlama tutanağı tanzim edilerek sonradan kontrole başlanılmaktadır. Merkez denetim elemanı sonradan kontrol sonucuyla ilgili olarak sonradan kontrole tabi kişilerle nihai bir görüşme yapmakta ve Sonradan Kontrol Bitiş Tutanağı düzenlenmektedir. 13 Ocak 2011 Sayfa 12 Af Tasarısı

13 Gümrük Ġncelemelerinde Zamanaşımı Gümrük Kanunu 3 yıllık tarh zamanaşımı süresince inceleme yapılabilir. Sonradan Kontrol incelemesinin süresine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak yıllık inceleme onayı alındığı dikkate alındığında, 1 yıl süreyi aşmaması gerektiği düşünülmektedir. Aynı dönem hakkında zamanaşımı süresi içerisinde yeniden inceleme yapılması mümkündür. Kabahatler Kanunu - 8 yıl (nisbi) ceza tarh zamanaşımı süresi vardır. 13 Ocak 2011 Sayfa 13 Af Tasarısı

14 Ġncelemede Dikkat Edilecek Hususlar (1) Her adım sonuca etki edebilir. Uzman yardımı önemlidir. Gereksiz gerginliklerden kaçınılmalıdır. Gereksiz diyaloga girilmemeli, inceleme elemanından bir davet gelmedikçe rahatsız edilmemelidir. Sorulduğu ve istenildiği kadar bilgi verilmelidir. 13 Ocak 2011 Sayfa 14 Af Tasarısı

15 Ġncelemede Dikkat Edilecek Hususlar (2) Makul büyüklükte bir oda tahsis edilmelidir. Bina giriş görevlileri uyarılmalıdır. Şirket hakkında genel bilgi verilmeli, çalışma ortamı ve mekanlar tanıtılmalıdır. İşyerindeki yemek uygulamasından yararlanmak isteyip istemediği sorulmalıdır. Ulaşım talebi bulunması halinde, abartıya kaçmayan ayarlamalar yapılmalıdır. 13 Ocak 2011 Sayfa 15 Af Tasarısı

16 Ġncelemede Dikkat Edilecek Hususlar (3) İrtibat, dış ticaret müdüründen aşağı olmamak üzere üst seviyeden ve tek elden sürdürülmelidir. İnceleme elemanının daha üst seviyedeki bir yetkiliye başvurmaya ihtiyaç duymasına mahal verilmemelidir. Hangi bilgi ve belgenin istenildiği anlaşılmalı, bilgi ve belgeler zamanında ve doğru şekilde sunulmalıdır. İstenmeyen / gerekli olmayan bilgiler sunulmamalıdır. 13 Ocak 2011 Sayfa 16 Af Tasarısı

17 Ġncelemenin Sonlandırılması (1) Tutanak iyice incelenmeli, varsa itirazlar ve açıklamalar kaydettirilmeli. Doğruluğundan emin olunmayan bilgiler için zaman istenmeli, zaman verilmiyorsa bu durum tutanakta belirtilmeli. Mükellef temsilcisi, beyan ve açıklamalarının tutanağa tam olarak geçirildiğinden emin olmalı. Tutanağın her sayfası imzalanmalı. İmza sirküleri, vekaletname ve şirket kaşesi götürülmeli. İmzayı takiben tutanağın bir nüshası ile belgeler iade alınmalıdır. 13 Ocak 2011 Sayfa 17 Af Tasarısı

18 Ġncelemenin Sonlandırılması (2) Tutanağın imzalanmasının ardından 2 adet rapor düzenlenir. Eksiklik var ise, gümrük inceleme elemanınca düzenlenen rapora istinaden; gümrük vergisi tarh edilebilir ve/veya ceza kesilebilir ya da düzeltme işlemi yapılabilir. Sonradan Kontrol İncelemesine istinaden gümrük inceleme elemanınca şirketin risk profilinin de yer aldığı Basit Rapor tanzim edilerek Gümrük Müsteşarlığına gönderilir. 13 Ocak 2011 Sayfa 18 Af Tasarısı

19 Güncel Gümrük Ġnceleme Konuları Gümrük kıymetine yönelik araştırmalar: Royalty ve Lisans ödemeleri Komisyon gibi ilave gümrük kıymeti ödemeleri Demuragge, Tahmil-Tahliye gibi giderler Teslim şekline göre navlun ve sigorta ödemeleri Gözetim uygulamalarında yapılan kıymet beyanları Hızlı kargo ile gönderilen koli ve gönderiler Gümrük Tarife ve Menşei tespitine yönelik araştırmalar Gümrük Rejimlerine yönelik araştırmalar: İkincil işlem görmüş ürünler-fire oranları Geri gelen eşya 13 Ocak 2011 Sayfa 19 Af Tasarısı

20 Gümrük Ġncelemelerine Hazırlık Tavsiye ve Avantajlar (1) Gümrük incelemeleri yapılmadan önce, uzman kişilerce gümrük ve dış ticaret işlemleri gözden geçirilmelidir. Gözden geçirme işlemleri ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinin risk ve fırsat profili çıkarılmadır. İthalat-ihracat işlemleri, dış ticarete ilişkin muhasebe kayıtları ile gümrük işlemleri arasında uyumluluk ve riskli durumlar tespit edilmelidir. Dış ticaret işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları ile gümrük mevzuatı arasındaki uyumluluk gözden geçirilmelidir. 13 Ocak 2011 Sayfa 20 Af Tasarısı

21 Gümrük Ġncelemelerine Hazırlık Tavsiye ve Avantajlar (2) Ġlave Ödemeler Şirket Tarafından Tespit (İthalattan sonra) Gümrük İnceleme Elemanının Tespiti (İthalattan sonra) Ġstisnai Kıymet Uygulaması Gümrük Vergisi Ek beyan Gümrük Vergisi +Ceza (%15 i 3x gümrük vergisi) + Gecikme Faizi Gümrük Vergisi + Ceza (3xGümrük Vergisi) + Gecikme Faizi 13 Ocak 2011 Sayfa 21 Af Tasarısı

22 Af Tasarısı

23 Sunum Planı Kesinleşmiş Alacaklar Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan (İhtilaflı) Alacaklar Kendiliğinden Yapılan Bildirimler Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar Başvuru ve Ödeme Uzlaşma 13 Ocak 2011 Sayfa 23 Af Tasarısı

24 Af Kapsamına Giren Alacaklar 31/07/2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce Gümrük Müsteşarlığı na bağlı tahsil dairelerince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, zamlar ve gecikme zammı alacakları 13 Ocak 2011 Sayfa 24 Af Tasarısı

25 Kesinleşmiş Alacaklar Vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmının tamamen ödenmesi şartıyla, bunlara bağlı gecikme faizi ve zammı gibi fer i amme alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. Gecikme faizi yerine TEFE/ ÜFE aylık değişim oranı esas alınacaktır. 13 Ocak 2011 Sayfa 25 Af Tasarısı

26 Kesinleşmiş Alacaklar Gümrük vergisi asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş idari para cezalarının % 50 sinin tahsilinden vazgeçilecektir. Bu cezalara ilişkin gecikme zammı yerine TEFE/ ÜFE aylık değişim oranları esas alınacaktır. 13 Ocak 2011 Sayfa 26 Af Tasarısı

27 Kesinleşmiş Alacaklar Dahilde işleme rejimi kapsamında gümrük yükümlüğü doğan ancak Kanunda öngörülen başvuru süresi sonuna kadar ihracat taahhüt hesabı müeyyideli kapatılan Dahilde İşleme İzni/ Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ortaya çıkan kamu alacakları da kapsama alınmıştır. Kesilen vergi cezaları / idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. Gecikme zammı yerine TEFE/ ÜFE aylık değişim oranları esas alınacaktır. 13 Ocak 2011 Sayfa 27 Af Tasarısı

28 Kesinleşmemiş veya Dava Safhasındaki Alacaklar Dava/Ġtiraz Süresi Geçmemiş ya da Dava Açılmış/Ġtiraz Edilmiş Ġtiraz/Temyiz/Düzeltme Başvuru Süresi Geçmemiş veya Bu Aşamada Terkin Tasdik/ Tadilen Tasdik Gümrük Vergisi (TEFE/ÜFE) %50 %20 %100 Asla Bağlı Ceza, Faiz, Gecikme Zammı Asla bağlı olmayan Ġdari Para Cezaları (TEFE/ÜFE) %25 %10 %25 13 Ocak 2011 Sayfa 28 Af Tasarısı

29 Kendiliğinden Yapılan Bildirimler Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlara göre tahakkuku ve tahsili gerektiği halde yükümlü tarafından beyan edilemeyen aykırılıkların, ilgili gümrük idaresine bildirilmesi durumunda, Gümrük vergilerinin tamamen ödenmesi şartıyla faizlerin ve idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilir. Gümrük Kanunu nun 234/3. maddesinde yer alan % 15 lik cezadan vazgeçilir. Ödenecek tutarlar TEFE/ ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacaktır. 13 Ocak 2011 Sayfa 29 Af Tasarısı

30 Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar tarihinden (bu tarih dahil) önce olduğu halde bu Kanun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan; 6183 sayılı Kanun kapsamında gümrük idarelerince takibi gerekli alacaklardan, 50 TL yi aşmayan asli, 60 TL aşmayan idari para cezalarının tahsilinden vazgeçilmektedir. Bu alacaklar için karar verilirken, türü ve yükümlülükleri yönünden bu alacaklar tek tek değerlendirilecektir ve sonuca bağlanacaktır. 13 Ocak 2011 Sayfa 30 Af Tasarısı

31 Başvuru Özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, isteyen borçlular, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili idareye başvurmaları gerekmektedir. 13 Ocak 2011 Sayfa 31 Af Tasarısı

32 Ödeme Kanun kapsamında ödenmesi gereken tutarların; Defaten veya İlk taksiti bu Kanun un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan, başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte, ödenmesi mümkündür. İlk taksit ödeme süresi içerisinde borcun defaten ödenmesi halinde, bu tutara Kanun un yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz. 13 Ocak 2011 Sayfa 32 Af Tasarısı

33 Ödeme Taksitle yapılacak ödemelerde belirlenen tutar; Altı eşit taksit için (1,05), Dokuz eşit taksit için (1,07), Oniki eşit taksit için (1,10), Onsekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. 13 Ocak 2011 Sayfa 33 Af Tasarısı

34 Ödeme Bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi durumunda, Kanun hükümlerinden yararlanılabilir. Ancak bu durumda geciken her ay ve kesri için 6183 Sayılı Kanun un 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında geç ödeme zammının da ödenmesi gerekecektir. 13 Ocak 2011 Sayfa 34 Af Tasarısı

35 Ödeme Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ilgili Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir. 13 Ocak 2011 Sayfa 35 Af Tasarısı

36 Uzlaşma Yeni düzenlemeyle yükümlüler uzlaşma yoluna gidebileceklerdir. Böylece iki tarafında kabul edebileceği bir çözüm olanağı sağlanacaktır. Kapsama gümrük vergileri alacakları ve cezalar girmektedir. 13 Ocak 2011 Sayfa 36 Af Tasarısı

37 Uzlaşma Uzlaşma talebi, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, henüz itiraz başvurusu yapılmamış gümrük vergileri ve cezaları için yapılır. Uzlaşma talebi ile itiraz veya dava açma süresi durur, uzlaşma vaki olmaz veya temin edilemezse süre kaldığı yerden işler. Sürenin bitimine 3 günden az kalmış ise süre 3 gün uzar. 13 Ocak 2011 Sayfa 37 Af Tasarısı

38 Uzlaşma Uzlaşılan ve tutanakla tespit olunan hususlar hakkında dava açılamaz, şikayette bulunulamaz. Uzlaşma tutanağının tebliğ tarihinden itibaren 1 ay ödeme süresi vardır. Uzlaşılan cezalar hakkında Kabahatler Kanunu uyarınca peşin ödeme indiriminden yararlanılamaz. 13 Ocak 2011 Sayfa 38 Af Tasarısı

39 Teşekkürler