Yüce Divan'da yargılanan bakanlar

Transkript

1 Yüce Divan'da yargılanan bakanlar 16 Temmuz 2004 Eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz'ın sevkedilmesiyle yeniden gündeme gelen Yüce Divan, Türk siyasi hayatında dönem dönem önemli bir yer tuttu. Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana işleyen Yüce Divan mekanizmasına bugüne dek 14 bakan sevk edildi. Yüce Divan'a (Divanı Ali) ilk sevk kararı 26 Ocak 1928 tarihinde alındı ve Meclis, Cebelibereket (Osmaniye) Milletvekili ve Bahriye Eski Bakanı İhsan (Eryavuz) ile Ertuğrul (Bilecik) Milletvekili Dr. Fikret'i (Onuralp), Yavuz Zırhlısı'nın onarımında yolsuzluk yapıldığı iddiasıyla Divanı Ali'ye sevketti. İhsan Eryavuz 2 yıl ağır hapis, Fikret Onuralp 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Yüce Divan'a son olarak, 15 Haziran 2004'de, DSP, MHP, ANAP Koalisyon Hükümeti'nde (57. Hükümet) Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Hüsamettin Özkan ile Devlet Bakanlığı görevinde bulunan Recep Önal sevkedildi. Yasalara aykırı uygulamalarda bulunarak Türkiye Halk Bankası A.Ş.'nin zarara uğramasına sebep oldukları iddiasıyla Yüce Divan'a sevkedilen Özkan ve Önal'ın yargılanmalarına henüz başlanmadı. 23 Nisan 1920 tarihinden günümüze kadar Meclis Soruşturması sonucu Yüce Divana sevk kararı verilenler ve sonuçları: 1. BAHRİYE ESKİ BAKANI İHSAN BEY (ERYAVUZ): (1928) Cebelibereket (Osmaniye) Milletvekili ve Bahriye eski Bakanı İhsan Bey (Eryavuz) hakkında, Yavuz Zırhlısı'nın onarımında yolsuzluk yaptığı iddiasıyla, Başbakan İsmet İnönü'nün Malatya Milletvekili sıfatıyla 18 Aralık 1927'de verdiği önerge doğrultusunda, 24 Aralık 1927 tarihinde Meclis Soruşturma Komisyonu kuruldu. "Yavuz-Havuz Olayı" olarak bilinen bu olay nedeniyle Bahriye eski Bakanı İhsan Bey, 26 Ocak 1928'de dokunulnazlığı kaldırılarak Divanı Ali'ye (Yüce Divan) sevkedildi. Ertuğrul (Bilecik) Milletvekili Dr. Fikret (Onuralp) de aynı olay nedeniyle Divanı Ali'ye gönderildi. Divanı Ali'deki ilk duruşma 5 Şubat 1928 tarihinde yapıldı. Divanı Ali, 16 Nisan 1928'de davayı sonuçlandırdı ve Bahriye eski Bakanı İhsan Bey'i (Eryavuz) "görevi kötüye kullanmak ve rüşvet alma girişiminden" 2 yıl ağır hapis ve 2 yıl memuriyetten men cezasına, Dr. Fikret'i (Onuralp) "dolandırıcılıktan" 4 ay hapis ve 100 lira ağır para cezasına çarptırdı. Bu karar, Yüce Divan'ın Cumhuriyet Döneminde verdiği ilk mahkumiyet kararı oldu.

2 Meclis'in sevk kararı ve "Yavuz-Havuz Olayı" TİCARET ESKİ BAKANI ALİ CENANİ: (1928) Gaziantep Milletvekili ve Ticaret eski Bakanı Ali Cenani hakkında, un ve zahire fiyatlarının yükselmesini önlemek için Ticaret Bakanlığı emrine verilen 500 bin liranın harcanmasında usulsüzlük yapıldığı gerekçesiyle 10 Mart 1928'de Soruşturma Komisyonu oluşturuldu. Ali Cenani, 14 Nisan 1928'de dokunulmazlığı kaldırılarak Yüce Divan'a sevkedildi. Yüce Divan, Ali Cenani'ye 14 Mayıs 1928 tarihinde 1 ay hapis ve 170 bin lirayı tazmin etme cezası verdi. 3. BAHRİYE ESKİ BAKANI MAHMUT MUHTAR PAŞA (KATIRCIOĞLU): (1929) Bahriye eski Nazırı Mahmut Muhtar (Paşa) Katırcıoğlu, Anadolu Demiryolu Kumpanyası ile ilgili olarak İngiltere'de Times Iron Works fabrikalarına 20 bin İngiliz lirasını kefaletsiz ödeyerek "hazineyi zarara uğratmak" suçlamasıyla 30 Mayıs 1929'da Yüce Divan'a sevkedildi. Katırcıoğlu'nun yargılanması 3 Kasım 1929 tarihinde sona erdi. Yüce Divan, şirkete ödenen 22 bin Türk altınının yüzde 5 iskonto edilmek suretiyle Mahmut Muhtar Paşa'dan tahsiline karar verdi. 4. GÜMRÜK TEKEL ESKİ BAKANI SUAD HAYRİ ÜRGÜPLÜ: (1947) Kayseri Milletvekili ve 2. Saraçoğlu Hükümeti'nde Gümrük ve Tekel Bakanlığı yapan Suad Hayri Ürgüplü, bakanlığı döneminde kibrit üretimi ve kereste alımında yolsuzluk yaptığı iddiasıyla 15 Kasım 1946'da, kendi isteği üzerine Yüce Divan'a sevkedildi. 10 Kasım 1947'de TBMM Kararı ile oluşturulan Yüce Divan, Ürgüplü ve o dönemde yöneticilik yapan 23 kişiyi 1 Mart 1948'de yargılamaya başladı. Yüce Divan, 5 Ekim 1948'de Ürgüplü ve diğer sanıklar hakkında beraat kararı verdi. 5. TİCARET ESKİ BAKANI MEHMET BAYDUR: (1964) Eski Ticaret Bakanı Mehmet Baydur, Yüce Divan'a 7 Şubat 1964 tarihinde sevkedildi ve beraatine karar verildi. 6. SOSYAL GÜVENLİK ESKİ BAKANI HİLMİ İŞGÜZAR (1981) Sosyal Güvenlik eski Bakanı Hilmi İşgüzar; bakanlığı döneminde ""kayırma, yolsuzluk, nüfuz ticareti, vazifeyi suistimal ve menfaat temini suretiyle Bağ-

3 Kur ve SSK'yı zarara uğrattığı" iddialarıyla Milli Güvenlik Konseyi (MGK) tarafından 2 Şubat 1981 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. İşgüzar ve 15 arkadaşının 26 Mart 1981 tarihinde başlayan yargılanmaları 12 Nisan 1982'de sonuçlandı. İşgüzar, 9 yıl 8 ay ağır hapis ve 5 milyon 251 bin lira para cezasına çarptırıldı. Sayıları yargılama aşamasında 18'e yükselen diğer sanıklara da 3 ay ile 4 yıl arasında değişen hapis cezaları verildi. (Yüce Divan; Esas Sayı 1981/1, Karar Sayısı 1982/2, Karar Tarihi ) 7. GÜMRÜK VE TEKEL ESKİ BAKANI TUNCAY MATARACI: (1981) Gümrük ve Tekel eski Bakanı Tuncay Mataracı; bakanlığı döneminde "rüşvet almak" iddiasıyla Milli Güvenlik Konseyi (MGK) tarafından 23 Nisan 1981 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. Mataracı ve 21 arkadaşının yargılanmalarına 15 Haziran 1981'de başlandı. Yargılananlar arasında, bayındırlık eski bakanı Şerafettin Elçi ile "yeraltı dünyasınınbabalarından olduğu" bildirilen Abuzer Uğurlu da yer aldı. Yargılama, 16 Mart 1982'de sonuçlandı ve Mataracı 36 yıl ağır hapis ve 787 milyon 386 lira para cezasına çarptırıldı. Davada, Şerafettin Elçi beraat etti, diğer sanıklara 10 ay ile 6 yıl arasında değişen hapis cezaları ile çeşitli miktarda para cezaları verildi. (Esas Sayısı 1981/2, Karar Sayısı 1982/1) 8. BAYINDIRLIK ESKİ BAKANI ŞERAFETTİN ELÇİ: (1982) Bayındırlık Eski Bakanı Şerafettin Elçi; Milli Güvenlik Konseyi (MGK) tarafından "rüşvet almak" ve "görevini kötüye kullanmak" iddialarıyla 17 Mart 1982 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. Elçi ve 7 arkadaşının yargılanmalarına 26 Mayıs 1982'de başlandı. Karar 12 Nisan 1983'de açıklandı ve Elçi, rüşvet suçlamasından beraat ederken, görevini kötüye kullanmaktan 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Diğer 7 sanıktan 4'ü 3 yıla kadar hapis cezası aldı, 3 sanık beraat etti. 9. BAYINDIRLIK ESKİ BAKANI SELAHATTİN KILIÇ: (1982) Bayındırlık eski Bakanı Selahattin Kılıç, "görevini kötüye kullanmak" iddiasıyla Milli Güvenlik Konseyi (MGK) tarafından 17 Mart 1982 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. Kılıç ile beraber 10 kişinin yargılandığı dava, 2 Haziran 1982'de başladı, 9 Mart 1983'de sona erdi. Kılıç ve 6 arkadaşı beraat etti, 3 sanık 8 ay ile 1 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 10. DEVLET ESKİ BAKANI İSMAİL ÖZDAĞLAR: (1985) Devlet eski Bakanı İsmail Özdağlar, "rüşvet almak" ve "görevini kötüye

4 kullanmak" iddiasıyla TBMM tarafından 15 Mayıs 1985 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. 1 Temmuz 1985'de başlayan yargılama, 14 Şubat 1986'da sona erdi. Davada, dönemin Başbakanı Turgut Özal da tanık olarak dinlendi. Tanık ifadeleri ve dava kanıtlarını "rüşvet" suçlaması için yeterli görmeyen Yüce Divan, Özdağlar'ı "görevini kötüye kullanmak"tan 2 yıl hapis ve 30 bin lira ağır para cezasına çarptırdı. TBMM'nin sevk kararı BAYINDIRLIK ESKİ BAKANLARI SAFA GİRAY VE CENGİZ ALTINKAYA: (1993) Bayındırlık eski bakanları Safa Giray ile Cengiz Altınkaya, Otoyol ihaleleri sözleşmelerinde fiyat farkı ödenmeyeceğine ilişkin hüküm bulunmasına karşın, fiyat farkı ödedikleri iddiasıyla 20 Ocak 1993 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildiler. Bu davaya 14 Eylül 1993 tarihinde Danıştay'ın kararı üzerine Karayolları eski Genel Müdürü Atalay Coşkunoğlu da dahil edildi. Yüce Divan'daki yargılama 13 Nisan 1995'de sonuçlandı; Giray, Altınkaya ve Coşkunoğlu suçsuz bulundu. 12. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIMCISI HÜSAMETTİN ÖZKAN VE DEVLET BAKANI RECEP ÖNAL: (2004) DSP, MHP, ANAP Koalisyon Hükümeti'nde (57. Hükümet) Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Hüsamettin Özkan ile Devlet Bakanlığı görevinde bulunan Recep Önal, 15 Haziran 2004'de Yüce Divan'a sevkedildi. Türkiye Halk Bankası A.Ş. yöneticilerini korumak ve sorumluların yargılanmalarını önlemek kastıyla, yasalara aykırı uygulamalarda bulunarak bankanın zarara uğramasına sebep oldukları iddiasıyla Yüce Divan'a sevkedilen Özkan ve Önal'ın yargılanmalarına henüz başlanmadı. Hürriyet *** Yılmaz: Çakıcı tehdit etti ANKARA (İHA) - Türkbank ihalesine fesat karıştırdıkları iddiasıyla eski Başbakan Mesut Yılmaz ve eski Devlet Bakanı Güneş Taner'in Yüce Divan'da yargılanmasına öğleden sonra devam edildi. Anayasa Mahkemesi'nin 'Yüce Divan' sıfatıyla yaptığı yargılamanın öğleden sonraki bölümünde Yılmaz savunma yaptı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez bir başbakanın yargılandığını hatırlatan Yılmaz, bu davanın Türk hukuk tarihine geçecek bir dava olduğunu söyledi. Kendisiyle ilgili iddiaların zaman zaman siyasi malzeme, zaman zaman ise magazin olarak gündeme getirildiğini söyleyen Yılmaz, bu iddiaların bağımsız Türk mahkemesi tarafından gündeme getirilmesinden dolayı yüksek mahkemeyi takdir ettiğini belirtti.

5 Kendisiyle ilgili iddiaların 7 yıl öncesine dayandığını kaydeden Yılmaz, Türkbank hisselerinin 1990 yılında 2 defa daha satışa çıkarıldığını ve organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı'nın tehditleri nedeniyle yapılamadığını söyledi. "ŞAHSIN İHALEYE GİRMESİNE İZİN VERMESEYDİK ÜLKEDE MALİ KRİZ OLACAKTI" 1998 yılının Mayıs ayında Türkbank hisselerinin satılmasıyla ilgili ihaleye çıkıldığını belirten Yılmaz, bu konuda Merkez Bankası (MB) bünyesinde Hazine Müsteşarlığı ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) görevlendirildiğini söyledi. İhalenin 250 milyon dolar bedelle açık artırma usulü yapıldığını dile getiren Yılmaz, ihaleyi 600 milyon dolar ile en yüksek teklifi veren Korkmaz Yiğit'in firmasının kazandığını söyledi. İhaleyi yapmada yetkili olan kuruluşun MB, İcra Kurulu'nun da TMSF olduğunu vurgulayan Yılmaz, "Benim başbakan olarak ihaleyi yapan yönetim kurulu üyelerine müdahalem ve temasım söz konusu değildir. Benim bu ihaleye müdahale ettiğime dair herhangi bir delil yoktur. Benim ihaleye fesat karıştırdığımı öne sürmek akıl ve vicdan dışında siyasi bir davranıştır" diye konuştu. İhalenin yapılacağı sırada kendisine emniyetten istihbarat notları geldiğini belirten Yılmaz şunlar söyledi: "Bana gelen bilgide bir organize suç liderinin Türkiye'de bazı kişileri aradığı ve ihalenin Korkmaz Yiğit'e verileceği söylendi. Ben de bu bilgileri Güneş Taner'e aktardım. Söz konusu şahsın ihaleye girmesine önce izin verilmemesini istedim. Sonradan öğrendim ki bu şahıs bizden önceki hükümet döneminde Bankekspres'i almış. Biz bu şahsın emniyetten verilen bilgiler dahilinde ihaleye girmesine izin vermeseydik Türkiye'de mali kriz olacaktı." "YİĞİT'İN BANA ANLATTIĞI 3 HUSUS GERÇEK DIŞI ÇIKMIŞTIR" Korkmaz Yiğit'in kendisiyle çeşitli kanallar aracılığıyla randevu istediğini kaydeden Yılmaz, kendisine randevu vermediğini söyledi. Daha sonra Demokratik Türkiye Partisi (DTP) Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk'un kendisini aradığını ve kendisinin Yiğit'le görüştüğünü söylediğini anlatan Yılmaz, Cindoruk'un kendisine Yiğit ile görüşmesinde fayda olacağını söylediğini ifade etti. Bunun üzerine Yiğit ile Başbakanlık'ta 10 dakika süren kısa bir görüşme yaptığını belirten Yılmaz, bu görüşmede Milletvekili Cemil Kavi'nin de olduğunu söyledi. Görüşmede Yiğit'in çocuklarının üzerine yemin ederek, Çakıcı ile olan ilişkisini anlattığını dile getiren Yılmaz, "Korkmaz Yiğit, çete liderinin kendisini bu ihaleden saf dışı etmek istediğini söyledi. Görüşmemizde kendisinin bankayı almak için yeterli mali kaynağa sahip olacağını ifade etti. İhalenin bir gruba verilmesi için Çakıcı'nın böyle bir söylenti yaydığını söyledi. Ancak Korkmaz Yiğit'in bana anlattığı bu 3 husus gerçek dışı çıkmıştır. Aynı görüşmede Korkmaz Yiğit bana, Halis Cıngıllıoğlu ve Kamuran Çörtük'ün ismini vererek bu kişilere bankaya ortak olmak için teklif götürdüğünü ve reddedildiğini söyledi. Kendisi hakkında Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Güven Erkaya'dan bilgi alacağımı söyledi. Bunu üzerine ben de Güneş Taner'i aradım ve Korkmaz Yiğit ile ilgili inceleme yapacağımı söyledim. Bunu izleyen günlerde MİT Müsteşarı ile ikili bir görüşme yaptım. Ben MİT Müsteşarı'na Korkmaz Yiğit ile Alaattin Çakıcı hakkındaki ilişkiyi sordum. Bana bilgi yok dediler. Emniyetin bana daha önce verdiği Yiğit ve Çakıcı ile ilgili istihbaratın hukuki delil olmadığı söylendi." "YİĞİT İLE ÇAKICI ARASINDAKİ İLİŞKİYİ BELGELEMEK İSTEDİM" Korkmaz Yiğit ile organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı arasında ilişkiyi belgelendirmek istediğini; ancak bir sonuç alamadığını ifade eden Yılmaz, "2 ay sonra İçişleri Bakanı Kutlu Aktaş ile görüştüm. Görüşmede bana Aktaş, Yiğit ve Çakıcı'nın görüşme notlarını verdi. Bunun üzerine 5 Ekim 1998 günü Bülent Ecevit ile Başbakanlık'ta bir

6 görüşme yaptık. İhalenin durdurulması için TMSF'ye yazı yazdım. Güneş Taner o sırada Amerika'da toplantıdaydı. Ona da telefonla bilgi verdim" diye konuştu. Yılmaz, daha sonra Yiğit ve Çakıcı arasındaki konuşmaları içeren kasetin varlığını öğrendiğini ve emniyet yetkililerinden o kasetin deşifrelerini istediğini söyledi. Yılmaz, ihalenin durdurulması ve Devlet Güvenlik Mahkemesi'ne (DGM) suç duyurusunda bulunulması için yazı yazıldığını da ifade etti. İhalenin 1998 yılının Mayıs ayında başlayıp, Ekim ayında sürecin tamamlandığına dikkat çeken Yılmaz, "Bu 5 aylık sürede başbakan olarak bana bu ihaleyle niye bu kadar ilgilendiğim ve görüşme yaptığım soruldu yılında Uzakdoğu ülkelerinde ve Rusya'da ekonomik kriz vardı ve Türk ekonomisi hassas bir dönemdeydi. Kaldı ki 600 milyon dolarlık bir ihale ekonomik anlamda bir başbakanın ilgilendiği bir konudur. O dönem hükümet olarak çeteler konusunda en hassas olduğumuz dönemdi. Bununla ilgili olarak İçişleri Bakanlığı'nda bir grup oluşturulmuş ve kendilerine sağladığımız imkanlar sayesinde bütün çete liderleri teker teker Türkiye'ye getirilmiştir" şeklinde konuştu. "ASIL SUÇLULAR DELİLİ SAKLAYANLARDIR" O dönemde İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün İstanbul DGM Başsavcılığı'na yaptığı başvuruyla, Korkmaz Yiğit'e ait telefonun 18 Mayıs 1998'de dinlenmeye alındığını kaydeden Yılmaz, bir ay süreyle Yiğit'in telefonlarının dinlendiğini söyledi. Dinleme sırasında Yiğit ve Çakıcı arasında suç niteliği taşıyan konuşmalar olduğunu ifade eden Yılmaz, bu kasetlerin 8 Ekim 1998 tarihine kadar kendisine verilmediğini söyledi. Yılmaz, suç niteliği taşıyan konuşmalar olmasına rağmen bir ay sonra dinleme izninin kaldırıldığını kaydetti. Fikri Sağlar'ın kaseti kamuoyuna açıklamasından sonra emniyetin yaptığı dinlemenin DGM'ye ulaştırıldığını belirten Yılmaz, "Herhalde çete lideri bu ihaleye müdahil olmak istemiştir. Burada suçlu olan ben değilim. Asıl suçlular bu delili saklayanlardır" dedi. Yılmaz, Yiğit ve Çakıcı ile ilgili kasetten dönemin İstanbul Emniyet Müdürü'nün de bilgisi olmadığını söyledi. Yiğit ve Çakıcı arasındaki ilişkinin ortaya çıkması için çırpındığını dile getiren Yılmaz, "Gerek resmi kanallardan gerek özel kanallardan bu delillere ulaşmaya çalıştım. Ama bu benden saklandı. Bazı milletvekillerine gönderildi. 15 gün sonra bir komplo yapıldı. Bu komplonun içinde bankasına el konulan kişi de var. Buradaki kesin delil devletin makamlarında mevcuttur. Bu delil bana verilmedi. Eğer bir başbakan olarak ben bu işlere karışmasaydım bugün burada yargılanmazdım. Yiğit ve Çakıcı ile ilgili deliller mahkemeye verilseydi, bu ihale de yapılmazdı. Başbakandan ve emniyetten saklanan delil, böyle bir siyasi komploya malzeme edildi" şeklinde konuştu. mynet.com