RİSK. GiRiSiMCi. OLUNMAZ ALMADAN. DÜNYANIN EN REKABETÇİ ÜÇÜNCÜ ÜLKESİ FİNLANDİYA >s.36. DTÖ 9. BAKANLAR TOPLANTISI NIN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ >s.

Transkript

1 Sayı: 237 DÜNYADA 138 ÜLKEYLE AYNI ANDA KUTLANAN GLOBAL GİRİŞİMCİLİK HAFTASI NIN EN ÖNEMLİ ETKİNLİKLERİNDEN G3 FORUM U TOBB, ULUSLARARASI GİRİŞİMCİLİK MERKEZİ VE GATE TÜRKİYE EV SAHİPLİĞİNDE, İSTANBUL DA GERÇEKLEŞTİRİLDİ. GiRiSiMCi. OLUNMAZ RİSK ALMADAN DOSYA: YENİLENEBİLİR ENERJİDE YENİ DÖNEM >s.24 DÜNYANIN EN REKABETÇİ ÜÇÜNCÜ ÜLKESİ FİNLANDİYA >s.36 DTÖ 9. BAKANLAR TOPLANTISI NIN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ >s.50

2 VAR ETTİNİZ, VAR OLUN... Darüşşafaka varsa sayenizde var. 150 yıldır iyi ki varsınız. Darüşşafaka ya bağış yapın, annesi veya babası hayatta olmayan binlerce çocuğumuzun eğitimine katkıda bulunun

3

4 EKONOMİK FORUM Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Aylık Yayın Organı YÖNETİM TOBB Yönetim Kurulu Adına Sahibi M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU YAYIN KOORDİNATÖRÜ Çetin Osman BUDAK SORUMLU MÜDÜR Azmi ÖZGÜR TOBB Dumlupınar Bulvarı No: 252 Eskişehir Yolu / ANKARA Telefon : (0312) Faks : (0312) EDİTÖR Gülder DEMİR gulder.demir@dunya.com Telefon : (0212) HAZIRLANMASINDA KATKIDA BULUNANLAR Nart BOZKURT (nart.bozkurt@tobb.org.tr) Recep ŞEN, Hakan GÜLDAĞ GÖRSEL TASARIM Murat BEŞİKTAŞ FOTOĞRAF Ender ÇEPEL, Mustafa KARACA, Pınar SEZER YANIKGİL DÜZELTİ Ersel ERGÜZ EDİTORYAL HAZIRLIK Ajans D Dünya Süper Veb Ofset A.Ş Yıl Mahallesi Bağcılar/İSTANBUL Telefon : (0212) GÖRSEL DESTEK TOBB Basın Yayın Müdürlüğü Dünya Gazetesi Arşiv ve Dokümantasyon Servisi REKLAM REZERVASYON Nazlı DEMİREL Telefon : (0212) BASKI Dünya Yayıncılık A.Ş. Globus Dünya Basınevi 100. Yıl Mahallesi Bağcılar/İST. Telefon : (0212) DAĞITIM Tele Kurye Dağıtım ve Kurye Hizmetleri AŞ Merkez Mh. Kağıthane Cd. No: 29/ Kağıthane / İSTANBUL-TÜRKİYE YAYIN TÜRÜ Süreli, her ayın 15 inde yayımlanır Sayı: 237 Ekonomik Forum da yer alan yazılar, aksi belirtilmedikçe, TOBB un resmi görüşünü yansıtmaz. İmzalı yazılarda belirtilen görüşler sadece yazarlarına aittir. Ekonomik Forum dergisi ayda bir yayımlanır. 15 bin adet basılır. Dergi ağırlıkla özel seçilmiş adreslere gönderilir. Abonelik için yeni taleplerin yayin@tobb.org.tr adresine yapılması gereklidir. İÇİNDEKİLER 6 BAŞYAZI HABER TÜRKİYE İLE AZERBAYCAN ARASINDAKİ TİCARET 10 YILDA 15 KAT ARTIŞ GÖSTERDİ SAĞLIK HUZURSUZ BACAK SENDROMU FARKLI HASTALIKLARIN HABERCİSİ OLABİLİR Özel TOBB ETÜ Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Esra Mıhçıoğlu, huzursuz bacak sendromunun yorgunluğa ya da farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıktığını ve bacaklarda istemsiz hareketlerle kendini gösterdiğini söyledi. ÜLKE DÜNYANIN EN REKABETÇİ ÜÇÜNCÜ ÜLKESİ FİNLANDİYA Finlandiya güçlü ve güvenilir ekonomik yapısıyla kalıcı ticari ilişkiler ve yatırım yapma açısından risk taşımayan bir ülke. İŞ DÜNYASI TÜRK ÖZEL SEKTÖRÜ AVRUPA YA İŞ ZİYARETLERİNDE BULUNDU Türkiye, Finlandiya İş Forumu nda konuşan TOBB/DEİK Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Finlandiyalı şirketleri Türkiye ye yatırım yapmaya davet etti. HABER EN BÜYÜK 10 EKONOMİ ARASINA GİRMENİN YOLU YAPISAL REFORMLARDAN GEÇİYOR 8. YATIRIM DANIŞMA KONSEYİ, TÜRKİYE NİN ÖNCELİKLERİNİ SIRALADI AVRUPA BİRLİĞİ AB-ABD ARASINDA TRANSATLANTİK İLİŞKİLER Sahip oldukları ortak değerleri, örtüşen ilgi alanları ve ortak hedefleri temelinde şekillenen AB-ABD ilişkileri Transatlantik Ortaklık olarak adlandırılıyor. HABER ABD TİCARET ODASI HEYETİ TOBB U ZİYARET ETTİ SEKTÖRLER TOBB TÜRKİYE SEKTÖR MECLİSLERİNDEN HABERLER HABER TOBB BAŞKANI M. RİFAT HİSARCIKLIOĞLU: ODA SİSTEMİ, AHİLİĞİN MODERN ŞEKLİDİR TOBB YÖNETİM KURULU BAŞKAN YARDIMCISI BUDAK: FRANSA İLE TİCARETİ 50 MİLYAR DOLARA ÇIKARABİLİRİZ GÜNCEL KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINA %50 HİBE DESTEĞİ HABER TOBB BAŞKANI HİSARCIKLIOĞLU AHİLİK ÖZEL ÖDÜLÜ ALDI TOBB ETÜ PROF. DR. KAKAÇ A, ASME ŞEREF ÜYELİĞİ PAYESİ VERİLDİ KÜTÜPHANE Her yöneticinin okuması ve kütüphanesinde olması gereken kitapları tanıtıyoruz. YENİ ÜRÜN Piyasaya çıkan yeni teknolojik ürünler hakkında bilinmesi gerekenler. TÜRKİYE NİN GÖSTERGELERİ HABER 118 TOBB YÖNETİM KURULU BAŞKAN YARDIMCISI HALİM METE: DÖNÜŞÜM SÜRECİ TARİHİ BİR FIRSAT SUNUYOR 119 DÜNYADAN İŞ TEKLİFLERİ 128 SELECT NEWS

5 101 ODA VE BORSALARDAN HABERLER k Keşan TSO Öğrenci Komitesi, Faaliyet Planlama Toplantısı yaptı, k Gümüşhane TSO, Gümüşhane Ticaret Meslek Lisesi öğrencileri tarafından ziyaret edildi, k Toprak sanayinin kömür sorununun çözümü için Salihli TSO devrede, k Orhangazi TSO, Gedelek Turşusu nun tescili için çalışmalarını sürdürüyor, k GAPSHOES Fuarı açıldı, k Uşak TSO dan Kişisel Performans ve Zaman Yönetimi Eğitimi, k Uzunköprü TB üyeleri Bursa Tarım Fuarı nı gezdi, k Samsun TSO, işveren ile iş arayanlara köprü olacak, k Alaplı da ALPORT Zirvesi yapıldı, k İnebolu TSO ISO 9001 Belgesi aldı, k ASLİDAŞ Bina ve Otomasyon Temel Atma Töreni yapıldı, k Çanakkale TSO da girişimcilik eğitimlerinin yedincisi başladı, k Kütahya TSO, Kütahya ya 30 girişimci daha kazandırdı, k Bursa TSO nun Sinerji Buluşmaları devam ediyor, k Fatsa da Başarı Öyküleri 1/ İş te Kadın semineri yapıldı, k Edirne de otel sektörünün sıkıntıları ele alındı, k Aydın da Hayallerimiz Gerçekleşsin imza kampanyası başladı, k Biga da girişimci adayları belgelerini aldı, k Erzurum TSO, KUYAP la KOBİ lerin eğitim merkezi olmayı hedefliyor, k Karacabey TSO, Karar Vericiler için Üçüncü Göz semineri düzenledi, k Arı sütü ve polen üretimi eğitimini bitiren 147 arıcı sertifika aldı, k Denizli TO, KOSGEB Müdürü Erkoç ve Ticaret Lisesi öğrencilerini ağırladı. KAPAK KONUSU 8 FİKRİ BULDUN MU BIRAKMA FIRSATI BULDUN MU KAÇIRMA! Tüm dünyada 138 ülkeyle aynı anda kutlanan Global Girişimcilik Haftası nın en önemli etkinliklerinden g3 Forum un üçüncüsü TOBB, Uluslararası Girişimcilik Merkezi ve GATE Türkiye ev sahipliğinde, Vodafone ana sponsorluğunda, İstanbul Suada da gerçekleştirildi. 24 DOSYA YENİLENEBİLİR ENERJİDE YENİ DÖNEM Yenilenebilir enerjide yeni bir dönemin başladığını belirten sektör temsilcileri, tüketimi fazla olan şirketlerin, 1 MW sınırına takılmaksızın yapacağı sınırsız üretimle sektörün büyüyeceğini belirtiyor. 50 ARAŞTIRMA DTÖ 9. BAKANLAR TOPLANTISI NIN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Endonezya nın Bali adasında yapılan ve 159 üye ülkenin katılımıyla gerçekleşen 9. Bakanlar Konferansı nda Ticareti Kolaylaştırma Anlaşması nı kabul etti JOSEPH E. STIGLITZ Stiglitz, ABD Yargıtay İkinci Dairesi nin akbaba şirketlerden biri lehine aldığı kararı gelişmekte olan ülkeler açısından irdeliyor. JEFFREY SACHS Sachs, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri nin tasarlanmasında Milenyum Kalkınma Hedefleri nin yararlı olacağını belirtiyor. RÜŞTÜ BOZKURT Bozkurt, günümüz medyasını irdelerken Axel Springer in yöneticisi Dr. Mathias Döpfner den örnekler veriyor.

6 BAŞYAZI 2014 yılı Türkiye açısından fırsat yılı olabilir M. Ri fat HİSARCIKLIOĞLU TOBB Başkanı Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (Eurochambres) Başkan Yardımcısı İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası (ICCIA) Başkan Yardımcısı ve Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) Yönetim Kurulu Üyesi Küresel kriz sonrasında hızla toparlanan ekonomi, Avrupa yla aradaki farkı biraz daha kapattı. Ancak arkamızdan gelen diğer gelişen ülkeler de en az bizim kadar ve hatta daha fazla büyüyerek bize yaklaştı. Şimdi onlar da bir süre yavaşlayacak, bu arada gelişmiş ülkelerdeki durgunluk sona yaklaşacak. 6 EKONOMİK FORUM

7 Küresel kriz, 2013 yılında ABD ve Avrupa dan sonra Asya daki gelişen ülkeleri etkisi altına aldı. Böylece üçüncü ve muhtemelen son aşamasına geldi. Krizin başlangıç noktası olan ABD ekonomisinde ise giderek daha güçlü canlanma sinyalleri geliyor. Bunun sonucunda ABD Merkez Bankası (FED), beş yıldır uyguladığı genişletici para politikalarına son vermeyi planlıyor. Avrupa daysa ülkelerin dağınık politik yapısı ve farklı öncelikleri hızlı adımlar atılmasını geciktirdiğinden toparlanma daha yavaş gerçekleşiyor. Yine de yaklaşık iki sene sonra Euro Bölgesi nde ilk ekonomik büyüme rakamlarının görünmesi olumlu bir gelişme oldu. Türkiye de ekonomide çarklar yeniden hızlandı. Rekor düzeye ulaşan dış açığın neden olduğu kırılganlığın sürdürülemeyecek boyuta ulaştığının görülmesiyle alınan önlemler, 2012 yılında ekonomiyi yavaşlatmıştı. Böylece, cari açık ilk defa bir kriz sonrası değil, uygulanan ekonomi politikayla düşürülebilmişti. Ancak ticaret ve yatırım da yavaşlamıştı. Ekonomideki makro temellerin sağlam tutulması, temkinli büyümeye ağırlık verilmesi sayesinde iş dünyasının güveni yeniden yükseldi. En büyük ihracat pazarımız Avrupa ekonomilerinde toparlanma da olumlu etkiledi. Böylece yılın ikinci yarısından itibaren ekonomideki büyüme hızlandı e baktığımızda iş dünyasının beklentileri daha olumlu. Küresel iktisadi ortamdaki düzelmelerin devam edeceğini, petrol fiyatının mevcut düzeyini koruyacağını ve çevre ülkelerdeki siyasi gerginliğin bugünkünden fazla olmayacağını varsaydığımızda, 2014 ün, 2013 e kıyasla daha iyi bir yıl olmasını bekliyoruz. Öte yandan seçimlerle birlikte siyasi gündemin öne çıkması, ekonominin arka planda kalarak bekleyen yapısal reformların ertelenmesine yol açabilir yılı Türkiye açısından fırsat yılı olabilir. Küresel kriz sonrasında hızla toparlanan ekonomi, Avrupa yla aradaki farkı biraz daha kapattı. Ancak arkamızdan gelen diğer gelişen ülkeler de en az bizim kadar ve hatta daha fazla büyüyerek bize yaklaştı. Şimdi onlar da bir süre yavaşlayacak, bu arada gelişmiş ülkelerdeki durgunluk sona yaklaşacak. Büyüme tempomuzu yükseltip muhafaza edersek, dünya ligindeki konumumuzu daha ileri taşıma fırsatını yakalayabiliriz. Ama bu fırsatı değerlendirebilmek için yapmamız gereken ev ödevlerimiz bulunuyor. Türkiye nin küresel ekonomide başarıya ulaşmış ve bunu sürekli kılabilen şirketlere ihtiyacı var. İhracatımız içinde orta teknolojili ürünlerin payı artarken ileri teknoloji gerektiren ürün ihracatının payının azalması, özellikle sanayimizdeki yapısal dönüşüm ihtiyacını gösteriyor. Yapılması gereken reel sektöre ağırlık vererek, üretimi, ihracatı milli mesele olarak algılamak ve artırmaktır. Üretim ve ihracat maliyetlerinin azaltılması, reel sektörün üzerindeki yüklerin indirilmesi, girdi maliyetlerinin makul seviyelere çekilmesi öncelikli hedeflerimiz olmalı. Vergi, eğitim, yargı ve kamu yönetimi reformlarını firmaların sağlıklı büyümelerine elverişi hale getirecek şekilde tasarlamak gerekiyor. Bunları başarmanın yolu, kamu ve özel sektörün bir arada çalışabilmeyi, kararları ortak tasarlamayı öğrenebilmesinden geçiyor yılında yeni bir büyüme ÖNÜMÜZDEKİ YENİ DÖNEME DAİR TUTARLI, İNANDIRICI VE HAYATA GEÇİRİLEBİLİR YENİ BİR BÜYÜME HİKÂYESİ ORTAYA KOYABİLMELİYİZ. hikâyesi hazırlamaya başlamalıyız. Yüksek hızda nasıl büyüyeceğimize ve rekabet gücümüzü nasıl koruyabileceğimize ilişkin gündeme geri dönmeliyiz. Düşük tasarruf oranı engelini nasıl aşacağız? Kamu idaresinde kurumsal yapıyı nasıl yerleştireceğiz? İş gücü maliyetlerine dayalı ve giderek kaybettiğimiz rekabet gücümüzün yerine kaliteye ve yenilikçiliğe dayalı rekabeti getirebilecek miyiz? İşte bu soruların cevapları yeni büyüme hikâyemizin başlangıcıdır. Önümüzdeki yeni döneme dair tutarlı, inandırıcı ve hayata geçirilebilir yeni bir büyüme hikâyesi ortaya koyabilmeliyiz. Bu hikâye, 2023 hedefleri için gerekli atılımları yapabilmek için de bir yol haritası işlevi görecektir. EKONOMİK FORUM 7i

8 KAPAK FİKRİ BULDUN MU BIRAKMA FIRSATI GÖRDÜN MÜ KAÇIRMA! Tüm dünyada 138 ülkeyle aynı anda kutlanan Global Girişimcilik Haftası nın en önemli etkinliklerinden g3 Forum un üçüncüsü TOBB, Uluslararası Girişimcilik Merkezi ve GATE Türkiye ev sahipliğinde, Vodafone ana sponsorluğunda, İstanbul Suada da gerçekleştirildi. Forum da 80 mentor, toplam 1500 yıllık iş deneyimlerini girişimcilerle paylaşmak üzere interaktif yuvarlak masa sohbetlerinde katılımcılarla bir araya geldi. 8 EKONOMİK FORUM

9 KAPAK Tüm dünyada 138 ülke ile aynı anda kutlanan Global Girişimcilik Haftası nın en önemli etkinliklerinden biri olan Geleceğin Gücü Girişimciler (g3) Forum un, Türkiye deki ilki 2011 yılında gerçekleştirildi. Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB), Uluslararası Girişimcilik Merkezi (UGM) ve GATE Türkiye ev sahipliğinde bu yıl üçüncüsü yapılan Forum a 750 girişimci adayı katıldı. Vodafone ana sponsorluğunda gerçekleşen g3 Forum a Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkanı Gökhan Öğüt ve Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın konuşmacı olarak katıldı. Yaklaşık 750 girişimci adayına ev sahipliği yapan Forum, aralarında Ali Sabancı, Gülden Yılmaz, Göktekin Dinçerler, Nev- zat Aydın, Burak Büyükdemir, Arda Kutsal, Turgut Gürsoy, Emre Kurttepeli gibi isimlerin bulunduğu 80 mentorun (iş dünyası temsilcisi) 1500 yıllık iş deneyimlerini girişimcilerle paylaşmak üzere interaktif yuvarlak masa sohbetlerinde katılımcılarla bir araya gelmeleriyle başladı. Mentorlar, Fikrim Var Param Yok masasında, iş fikri ve iş modeli olan, ekibini oluşturmuş, projesini uygulamaya başlamış fakat finansman arayışından tıkanmış girişimcilere yatırım bulmanın inceliklerini, Fikrim Var Nasıl Yapacağımı Bilmiyorum masasında iş fikri olan fakat projesini henüz hayata geçirememiş, iş modeli ve ekibi olmayan girişimci adaylarına iş modelini oluşturmanın püf noktalarını ve Fikrim Yok Girişimci Olmak İstiyorum masasında girişimcilik nedir, nasıl girişimci olunur, girişimcilikte nasıl risk alınır ve girişimcilik tutkusuyla ilgili bilgi ve tecrübelerini paylaştı. TOBB GGK NIN GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI TOBB Genç Girişimciler Kurulu olarak 2009 dan beri 81 ildeki il kurullarıyla girişimcilik ekosisteminin gelişmesine ve güçlenmesine katkı sağlayan projeler üzerinde çalıştıklarını ifade eden g3 Platform Başkanı Gülden Yılmaz, TOBB GGK nın çalışmalarını şöyle özetledi: Dört yılda Yozgat tan Kütahya ya, Kayseri den Bitlis e, 50 ilimizi ziyaret ettik, 81 il kurulumuzla görüşme imkânı bulduk, 50 üniversitede girişimcilik paneli yaptık ve yaklaşık 30 binden fazla öğrenciye ulaştık. EKONOMİK FORUM 9i

10 KAPAK Bunlarla beraber, il kurullarımızın yaptığı ve bizim de desteklediğimiz önemli projeler de var. Örneğin, İstanbul GGK nın üniversitelerdeki girişimci kulüpleriyle imzalamış olduğu Girişimcilik Protokolü, Ankara GGK nın düzenlemiş olduğu Tekno Girişim Proje Pazarı gibi. Global Girişimcilik Haftası na TOBB GGK olarak yılları arasında Endeavor Türkiye ile birlikte ev sahipliği yaptıklarını anımsatan Yılmaz, Şimdi de Türkiye İcra Kurulu üyesiyiz ve son üç yıldır haftanın en büyük etkinliği olan g3 Forum u düzenliyoruz. g3 Forum olarak amacımız, ülkemizde girişimciliğin gelişmesi için gerekli altyapının oluşmasına katkıda bulunmak. Her yıl girişimcilerden ve ekosistemden gelen talepler doğrultusunda g3 Forum şekillenir ve dünyada kutlanan Girişimcilik Haftası sırasında İstanbul da organize edilir. İlk defa g3 Forum da gerçekleştirilen interaktif yuvarlak masa formatında katılımcılar onar kişilik gruplar halinde hukuk, pazarlama, insan kaynakları, yatırımcıya sunum, teşvik ve hibeler, finans, mobil teknolojiler ve sosyal girişimcilik konularındaki iki uzman isimle yuvarlak masalarda oturarak, belirlenen konular hakkında bilgi edinme ve soru sorma fırsatı yakalandı. Her on beş dakikada bir çalınan gongla masa/konu değiştiren girişimci adayları, doksan dakika boyunca toplam üç farklı konunun uzmanıyla tanışma ve networking imkânı buldu dedi. g3 FORUM FARKLI KONSEPTİYLE ÖNE ÇIKIYOR g3 Forum, sahip olduğu farklı konseptiyle bu zamana kadar yapılmış diğer konferanslardan ayrışıyor. Katılımcıların sadece mentorları dinlemek yerine, onlarla aynı masa etrafında toplandığı ve akıllarına takılan her soruyu anında sorabildiği bu etkinlikte önemli rakamlar ön plana çıkıyor. Alanında uzman 80 mentorun toplam iş deneyimi toplam yaklaşık 1500 yıl. Bu etkinliğe katılan girişimcilerin, bir günde yaklaşık 1500 yıllık tecrübeden yararlanabilmelerine olanak sağlanması anlamına geliyor. g3 Forum da tecrübelerini aktarmak için hazır bulunacak 80 mentor, toplamda 45 farklı sektörde iş yapıyor. İnşaattan eğlen- Genç girişimcilerden çizgilerle girişimcilik öyküleri 10 EKONOMİK FORUM

11 KAPAK ceye, pazarlamadan ulaşıma, tekstilden e-ticarete kadar farklı sektörleri kapsıyor. Böylece katılımcılar merak ettikleri sektörler hakkında bilgi alma fırsatı yakalıyor. Türkiye de yaptığı yatırımlarla öne çıkan 13 melek yatırımcı ağı bulunuyor. Bu 13 melek yatırımcı ağının temsilcileri g3 Forum da yer alıyor. g3 Forum, girişimcilerin melek yatırımcılara iş fikirlerini bire bir anlatabilme noktasında büyük bir fırsat yaratıyor. Türkiye de yaptığı yatırımlarla öne çıkan 10 Venture Capital ağı bulunuyor. Bu 10 Venture Capital ağı temsilcilerinin tamamı g3 Forum da yer alıyor. g3 Forum da yurt dışından yatırım almış 35 şirketin ortak ve üst düzey yöneticileri mentor olarak görev yapıyor. İSTER KONUŞ, İSTER DİNLE g3 Forum, interaktif yapısıyla da diğer etkinliklerden ayrılıyor. Katılımcıların sadece dinlediği bir etkinlikten öte, ilişki geliştirebildikleri, akıllarına takılan her soruyu sorabildikleri bir ortam sunuyor. Bir panelde bir konuşmacı ortalama 60 dakika konuşuyor ve ortalama katılımcı sayısı 300 olarak değişiyor. Ancak g3 Forum da sekiz katılımcıya iki mentor düşüyor. Bir konferansta izleyiciler konuşmacıya ortalama 30 metre mesafede otururken, g3 Forum da katılımcılar mentorlara maksimum bir metre mesafede oturabiliyor. Panel ve konferanslarda bir saatte bir konuşmacıyı dinleyebiliyorken, g3 Forum da bir saatte altı mentorla iletişim kurmak mümkün. SİMİT SARAYI NASIL GELİŞTİ Haluk Okutur, girişimciliğin mental açısına vurgu yaparak, Hayatınızı değiştirecek fırsatlar var, görmek lazım. İş fikriniz yoksa hayalleriniz var. Hayallerinizi hayatınıza katın dedi. Okutur, kararlılık, mücadele ve sabırlı olmanın altını çizerken Simit Sarayı nın kuruluşunu anlattı. Bir zamanlar yatırım yapacak parası olmayan Okutur, çok önemli bir analiz yaptığını, insanların cebindeki parayla optimum neyi alabileceğini düşündüğünü ve ikinci şık olan simiti seçtiğini anlattı yılında işe başlarken 2020 yılına kadar iş planının hazırladığını belirten Okutur, 2008 de Simit Sarayı nın hedefine ulaştığı için bu planı tekrar revize etmek zorunda kaldığını dile getirdi. Okutur, İlk açıldığı günlerdeki tek mağazaya günlük 1500 müşteri uğrarken, şimdi 300 mağazaya ulaşan ağda günlük 500 bin kişiyi ağırlıyor işletmemiz dedi. EKONOMİK FORUM 11i

12 KAPAK TOBB BAŞKANI M. RİFAT HİSARCIKLIOĞLU: TÜRKİYE EKONOMİSİNİN ÜZERİNDE YÜKSELDİĞİ TEMEL DİREK, CESUR GİRİŞİMCİLERİDİR Türkiye de insanların refah düzeyinin artmasının tek yolunun girişimciliğin artırılması olduğunu söyleyen TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, kararlı, cesur ve özgüvene sahip olmanın, yapılmayanı yapmanın, iyi bir gözlemci olmanın, yılmadan, korkmadan çalışmanın girişimcilik için en önemli unsurlar olduğunu belirtti. Tüm dünyada 138 ülke ile aynı anda kutlanan Global Girişimcilik Haftası nın en önemli etkinliklerinden biri olan g3 Forum un üçüncüsünde, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, girişimcilere hitap etti. TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu kapanış oturumunda yaptığı konuşmasında, Türkiye nin girişimcilikten başka çaresi olmadığını, dünyada petrolü, doğal m TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, girişimci olmak için ihtiyacın artık paradan daha çok bir bilgisayar ve garaj olduğunu dile getirdi. gazı olan ülkelerin halklarının değil, girişimci sayısı çok olan ülkelerin halklarının daha zengin olduğunu söyledi. Girişimcilik ekosistemine katkı sağlayan en önemli etkinliklerden biri olan g3 Forum un, girişimcilik bilincinin yerleşmesinde oynadığı önemli rolün altını çizen Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti: Bizim zenginlik kaynağımız yer altında değil, yer üstünde. Petrolümüz, doğal gazımız yok ama müthiş bir müteşebbis ruhumuz var. Türkiye ekonomisinin üzerinde yükseldiği temel direk, cesur girişimcileridir. Girişimcilerimiz ülkemizin esas zenginliğidir. Bunun en iyi göstergesi bundan 30 yıl önce yeterli sermaye birikiminden yoksun, teknolojiden uzak olan ülkemizin, sadece 12 EKONOMİK FORUM

13 KAPAK çeyrek yüzyılda ekonomik alanda katettiği mesafedir. Hisarcıklıoğlu, Almanya ve Japonya nın 1945 te yerle bir olmalarına rağmen bugün dünyanın ikinci, üçüncü ekonomileri haline gelmelerinin girişimcileri sayesinde olduğunu ifade etti. Kazakistan ın Dünya Bankası ve OECD ye rapor hazırlattığını anımsatan Hisarcıklıoğlu, raporda Petrol ve doğal gazımız bittiğinde zenginliğimizin devamının çözümü nedir sorununa yanıtın girişimcilik olduğunu belirtti. Dünya Bankası ve OECD tarafından girişimcilerin örgütlenmesi noktasında TOBB un rol modeli olarak gösterildiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, Girişimcilik anlamında dünyaya rol modeli olduğumuz bir dönemde yetiştiniz. En büyük şansımız Başbakan Yardımcısı Ali Babacan. Girişimcinin önünü açan bir ismin ekonominin dümeninde olması büyük şans dedi. Girişimcilik Haftası nda 138 ülkede bu organizasyonun yapıldığını anlatan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Geçen sene en kapsamlı ve başarılısını biz yaptık. Bu sene de müthiş faydalı ve üst düzey bir format var. Gün boyu müthiş bir tecrübe aktarımı ve fikir alışverişi oldu. Bu imkânı başka hiçbir ortamda bulamazsınız diye konuştu. GİRİŞİMCİ OLMANIN KURALLARI Girişimci olmak için beş ana kural olduğunu belirten TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, bunları şöyle şöyle sıraladı: İlk kural kararlı olmaktır. Ben girişimci bir aileden geliyorum. Kuzenimle beraber kendi işimi kuracağım dedim. Bize ilk karşı çıkan ailem oldu. Ama biz verdiğimiz karardan dönmedik. Girişimcilik aslında bir risk işidir. Başarılı bir girişimci olmak için cesur olmak lazım. Bundan 5-6 sene önce, dil, adres bilmeyen, internet kullanamayan insanlar bunları başardı. Şimdi yeni nesil, dil biliyor, adres biliyor, interneti kullanabiliyor. Yapılamayanı yapmak gerekiyor. Buna yenilikçilik diyorlar. Komşun ne iş yapıyorsa sen de onu yap eskiden iş yapmanın kuralıydı. Önümüzde başarılı bir örnek olurdu, onu takip ederdik. Günümüzde esas başarıyı, kimsenin yapmadığını yapmak getiriyor. m TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, girişimci olmak için çok çalışılması, kararlı olunması ve sebat gösterilmesi gerektiğini belirtti. Bir girişimci iyi bir gözlemci olmalı. 10 yıl önce simit tablada satılırdı. Şimdi sarayda satılıyor. Simit yeniden mi icat edildi? Hayır. Satış yöntemini değiştirdi. Hanginiz hayal ederdiniz simit satarak milyon dolar ciro elde edileceğini. Şimdi ABD ye ihraç ediliyor. Dünyaya taşındı. İşte bu yapılmayanı yapmak, düşünülmeyeni düşünmek başarıyı getiriyor. Girişimci olmak için çok çalışmamız lazım. Yılmayın, azimli olun. Kimse öyle bir anda başarılı da olmaz, zengin de olmaz. Bu iş çok çalışma ve sebat işidir. Bakın çoğunuz Angry Birds oyununu biliyorsunuz. Finlandiya ya gittiğimizde ofislerini ziyaret ettik. Angry Birds ü yazan firma Rovio, 2003 yılında kurulmuş. Kurucusu bu oyundan önce 51 oyun piyasaya sürmüş. Hiçbiri tutmamış, ama 52 nci denemesi olan Angry Birds üç yılda 12 milyon kopya satmış. Şimdi yılda 700 milyon kişi bu oyunu indiriyor. Oyun satışından yılda 10 milyon dolar kazanıyor. Bu rakam, reklam gelirinin yanında bir hiç. Yılda 10 milyar adet reklam gösterimiyle google ı sollamış durumda. Şimdi bunun oyuncaklarını da satmaya, bunun frenchise ını vermeye başladı. Kazanç o kadar büyük ki, iki sene önce bir firma oyunu 2,5 milyar dolara satın almak istedi, satmadı. İşte bu girişimci, ilk denemesinde vazgeçse hiçbir şey kazanamayacaktı, 50 nci denemede vazgeçse de hiçbir şey kazanamayacaktı. Ona kararlılığı azmi, yılmadan çalışması kazandırdı ve beraberinde başarıyı getirdi. EKONOMİK FORUM 13i

14 KAPAK REKABET, EKONOMİK BÜYÜMEYİ TETİKLİYOR Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, girişimciliğin özel sektörün canlılığını sürdüren temel faktör olduğunu vurgulayarak, Rekabetin olduğu yerde daha fazla etkinlik ortaya çıkıyor ve ülke kaynakları daha verimli kullanılıyor. Rekabetin iyi işlediği ekonomiler nihayetinde büyüyen ekonomiler oluyor. O ülkenin halkı da daha ucuz ve daha kaliteli ürün ve hizmete ulaşabiliyor dedi. Global Girişimcilik Haftası nın önemli etkinliklerinden biri olan g3 Forum da genç girişimcilere hitap eden Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, girişimcilik ve başka birçok konuya devletin karışmasının faydalı olmadığını belirterek, özel sektörün kendi dinamikleriyle güzel işler yaptığını söyledi. Türkiye de son 11 yıldaki ekonomik büyümenin tamamen özel sektörden geldiğine dikkat çeken Babacan, Özel sektör harcadığı ve yatırım yaptığı zaman çok daha isabetli, verimli oluyor. Devletin girişimcilikle ilgili en önemli rolünü, engel olmamak ve gölge yapmamak olarak görüyorum dedi. Girişimcilik destek programlarının burada sadece küçük bir tatlandırıcı niteliğinde olduğunu belirten Babacan, girişimcilikte başarı için cesaretli, sebatlı, çalışkan ve güvenilir olmanın son derece önemli olduğunu dile getirdi. Babacan, güven ve itibar varsa kaynak bulmanın kolaylaşacağını ifade ederek, tecrübeli kişilerle istişare etmenin ve fikrin bir ihtiyacı gidermeye yönelik olarak ortaya çıkmasının da girişimcilikte önemli olduğunu söyledi. NİHAİ HEDEF, FIRSAT EŞİTLİĞİ SUNULMUŞ BİR REKABET YAPISI Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, girişimciliğin özel sektörün canlılığını sürdüren temel faktör olduğunu vurgulayarak, Rekabetin olduğu yerde daha fazla etkinlik ortaya çıkıyor ve ülke kaynakları daha verimli kullanılıyor. Her sektörde mutlaka rekabetin çok iyi çalışması gerekiyor. Problemlerimiz var, bunların farkındayız. Ancak nihai hedef, kuralları konmuş ve fırsat eşitliği sunulmuş bir rekabet yapısı. Rekabetin iyi işlediği ekonomiler nihayetinde büyüyen ekonomiler oluyor. O ülkenin halkı da daha ucuz ve daha kaliteli ürün ile hizmete ulaşabiliyor diye konuştu. m Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Melek Yatırımcı sayısının 115 e yükseldiğini, başvuru yapıldıkça bu sayının yükseleceğini söyledi. Hükümet olarak yatırım ortamının iyileştirilmesi ve iş yapma ortamının kolaylaştırılmasının temel hedeflerinden biri olduğunu belirten Babacan, finansman ve vergi politikaları konusunda kolaylaştırıcı bazı uygulamaları hayata geçirdiklerini söyledi. Başlattıkları melek yatırımcı uygulamasına da değinen Babacan, şöyle konuştu: İş meleği dediğimiz kişiler, yeni bir girişime yatırım yaptıklarında, ortak olmak için koydukları rakamı gelir vergisi matrahından düşüyoruz. Normalde %75, ama TÜBİTAK ın Ar-Ge ve yüksek teknoloji ağırlıklı projesinin bir parçası ise %100 ünü vergi matrahından düşüyoruz. En az iki yıl ortak kalmak şartıyla, ortaklıktan çıktıklarında hisse almaları ile hisse satmaları arasındaki elde ettikleri kazanç da gelir vergisinden tamamen muaf. İlk defa Hazine nin, girişim sermayesi amaçlı fonlara fon sağlayan fonlar için bir ortaklık imkânını getirdik, bunun yasasını çıkardık. İkincil düzenlemelerini istişareyle hazırlıyoruz. Bu da bittikten sonra devlet bunlara ortak olabilecek. Devletin buraya koyacağı rakamlar çok büyük rakamlar olmayacak ama kriterler koyacağız. Kriter koyduğumuz için dışarıdan bu işe bakanlar için bir kalite tescili olacak. Melek yatırımcı sayısının 115 e yükseldiğini ve başvurular geldikçe hızlı bir şekilde değerlendirildiğini anlatan Babacan, Ancak şu andaki başvuru sayısı maalesef çok yüksek değil. Bizim Türkiye de binlerce melek yatırımcı görme arzumuz var. Buna hazırız. Yeter ki Ben melek yatırımcı olmak, vergi avantajlarından istifade etmek istiyorum diye başvuru gelsin dedi. 14 EKONOMİK FORUM

15 KAPAK m TOBB GGK Başkanı Ali Sabancı, Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ve Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkanı Gökhan Öğüt. GİRİŞİMCİ, BÜTÜN ZORLUKLARIN ÜSTESİNDE GELEBİLMELİ Global Girişimcilik Haftası nda 80 iş dünyası temsilcisi iş deneyimlerini paylaştı. TOBB GGK Başkanı Ali Sabancı, Gençlerimiz sadece girişken mi yoksa girişimci mi olduklarını bilmiyorlar. Girişimci bütün zorlukların üstesinden gelmenin yolunu bulandır dedi. TOBB Genç Girişimciler Kurulu (GGK) ve Pegasus Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı ve Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkanı Gökhan Öğüt ile Akfen Holding ve TAV Hava Limanları Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ın g3 Forum da girişimcilik üzerine yaptıkları söyleşi büyük ilgi gördü. TOBB GGK Başkanı Ali Sabancı, Türkiye deki girişimci adaylarının öncelikli sorununun zannedildiği gibi finansal kaynaklara erişim olmadığına dikkat çekerek, girişken ve girişimci nin birbirinden çok farklı iki kavram olduğunun altını çizerek şöyle konuştu: Bizim girişimcilerimiz sadece girişken bir kişi mi yoksa girişimci mi olup olmadıklarını bilmiyorlar. Kendilerini girişimci olarak tanımlayıp, karşılaştıkları ilk sıkıntıda kimse beni anla- mıyor, para yok, imkân yok gibi bahanelerle topu sürekli taca atan girişken kişileri iyi tespit etmek lazım. Girişimci bütün zorlukların üstesinden gelmenin yolunu bulandır. Bu ikisinin ayrımı önemli ve girişimciliğin en öncelikli sorunu da bu. Yoksa Türkiye de girişimcilik için artık para var. Bundan beş yıl önce finansman önemli bir sorundu. Artık finansal kaynaklara erişim açısından güzel bir iklim oluştu. AKIN: İYİ BİR NETWORK, GİRİŞİMCİNİN HER ŞEYİDİR Akfen Holding ve TAV Havalimanları Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, gençlere ortakla iş kurduklarında hamallık yapmaktan, taviz vermekten, alttan almaktan kaçınmamalarını önererek şöyle konuştu: Eğer işin içinde kaçırılmayacak bir fırsat varsa, en ağır işleri üstlenebilirsiniz, Ülkeler koalisyonlarla yönetiliyor ve birbiriyle hiç ilgisi olmayan partiler birbirine taviz EKONOMİK FORUM 15i

16 KAPAK vererek bir arada kalıyor. Rahmetli Üzeyir Garih, Büyük ortaksan sorun yok, senin sözün geçer. Küçüksen yine sorun yok, susarsın. Ama en zoru yüzde ortaklıklardır. Eşit olanlardan birinin mutlaka alttan alması gerekir derdi. Özellikle iyi iletişimin (network) önümüzdeki yıllarda en önemli kavramolacağını ifade eden Akın, konuşmasına şöyle devam etti: Bir işi oluşturmak için ihtiyacınız olan şey elbette ki bir miktar sermayedir. Ama ondan sonraki her şey, bu işle ilgili gerekli network ünüzün olup olmadığına dayanır. Bu network ün artık sadece yurt içinde değil yurt dışında da küreselleşen dünyanın her yerinde olması gerekiyor. Çünkü artık şirketlerimizi sadece kendi ülkemiz için üretmiyoruz. Dünya için üretiyoruz. Bunu böyle kabul etmemiz lazım. Eğer bunu böyle kabul edemiyorsak, sermayemizi büyütemeyiz. Sermayemizi büyütmemizin yolu, bu networke hâkim olmamız, bu network ün ne istediğini biliyor olmamızdan geçer. Bu network ün istediği gibi mal üretebilmemizden, bu network ün istediği gibi aset, şirket üretebilmekten geçer. Eğer biz bunların şartlarına göre, yani dışarıda sermaye sahiplerinin ya da içeride sermaye sahiplerinin istediği gibi bir ürün üretemezsek, o şirket ömür boyu bizimle beraber olur ve bizden ayrılmayan bir parça haline gelir. Halbuki biz şirketleri, ömür boyu sırtımızda taşımak zorunda olduğumuz mallar olarak görmüyoruz. Biz şirketlerin hisselerini her an satabileceğimiz asetler olarak görüyoruz. ASLOLAN ŞİRKETİN YAŞAMASI Akın, bir şirketi kurup büyütenlerin zaman içinde hisse devretmesi gerektiğini vurgulayarak, Biz o şirketlerin sahibi değil, hissedarıyız. Duygusal davranmayın. Ailesinden ayrılamayan şirket, ailesiyle birlikte ölmeye mâhkumdur. Biz ölünce o şirketin ölmemesi lazım, onun için hisselerinizi devredin. Şu anda yaşayan, ama 10 yıl sonra ölecek 10 tane şirket sayabilirim. İsim vermeyeyim, ama bunlar en iyi dönemlerinde hisse devri yapmayıp sonra da aşağı doğru giderken hissemi 10 lirayken satmadım, şimdi 7 lira deyip yine devirden kaçınıyor. O nedenle diyoruz ki, Bu şirketlerin biz ölmeden hisseleri değişsin, hisseleri eri biz nakde çevirelim. Yeni insanlar gelsin yeni m TOBB GGK Başkanı Ali Sabancı, girişimciler için finansmana erişimde sorun olmadığını söyledi. n g3 Platform Başkanı Gülden Yılmaz, bir ülkede girişimci sayısı ne kadar artarsa, istihdam oranının da o ölçüde artacağını belirtti. şirketler gelsin. Bizden daha iyi yönetebilecek olanlar gelsin, bu hisseleri alsın ve şirketi devam ettirsin. Çünkü aslolan şirketin yaşamasıdır, ailenin yaşaması değil. Ya da şirketin sahibinin yaşaması değil. Asıl olan şey şirketin devamlılığıdır. Şirketin 100, 200, 300 yıllık şirket olabilmesi için sahibinin aynı olmaması gerekir. Sahibinin hep aynı olduğu yıllık şirket çok nadirdir. Dolayısıyla, şirketin çalışanlarına devamlı iş imkânı verebilmesi için sahibinin kim olduğu hiç önemli değildir. Şirketin hisseleri el değiştirebilir. Bu çıkış iki türlü olur. İster halka arz edersiniz, ister blok satış yaparsınız diye konuştu. İNGİLİZCEYİ 50 YAŞINDA ÖĞRENDİM, SİZ DE ÖĞRENİN Girişimci adaylarına yabancı dil öğrenmelerini tavsiye eden Akın, İngilizce bilmiyorsanız mutlaka oturup öğrenin. Ben 50 yaşından sonra öğrendim. Herhalde sizler de öğrenirsiniz. Bundan hiç vazgeçmeyin. Yaşınız kaç olursa olsun İngilizceyi doğru düzgün öğrenip, mutlaka iyi ilişkilerinizin olduğu yurt dışından iş arkadaşlarınızın olmasına gayret edin dedi. İş insanlarına da tavsiyelerde bulunan Akın, Telefonu kaldırdığınız zaman her ülkeden konuşabileceğiniz bir iş arkadaşınız olsun. Türkiye bunun için bir türlü Avrupa ya, ABD ye ya da dünyaya entegre olmakta zorluk çekiyor diye konuştu. G3 FORUM ÖDÜLÜ BAŞBAKAN YARDIMCISI BABACAN A VERİLDİ g3 Forum un kapanış konuşmasında üç yıldır girişimcilik ekosisteminin gelişimi için gayret gösterdiklerini dile getiren g3 Platform Başkanı ve Koton Kurucu Ortağı Gülden Yılmaz, önceki yıllarda farkındalık ve bilgilendirme üzerine çalıştıklarını, ardından girişimcilere 16 EKONOMİK FORUM

17 KAPAK finansman konularına eğildiklerini ve sonra girişimcilikle ilgili politika geliştirme ve mevzuat çalışmalarına odaklandıklarını anlattı. Bugün gelinen noktada ise girişimcilik ekosistemi içerisinde hem mentorluk hem girişimci topluluklarının oluşumu için üstlerine düşeni yaptıklarını söyleyen Yılmaz, girişimci topluluklarının yerel bir olay ve girişimciliğe inanan, destekleyen girişimcilerin gayretiyle kendiliğinden gelişen bir olgu olduğunu söyledi. Bir ülkede girişimci sayısı ne kadar artarsa, istihdam oranının da o ölçüde artacağını ifade eden Yılmaz, Girişimci sayısının artmasıyla toplumsal refah düzeyi ve insanların hayat standartları yükselecektir. Türkiye, girişimcilik konusunda hızlı bir ivmeyle yükselmeye devam ediyor ve gelişmeler gösteriyor ki Türkiye, girişimcilik konusunda bir cazibe merkezi olmaya devam ediyor. Ülkemizin girişimcilik konusunda yakaladığı bu yükseliş trendi ile birlikte daha çok küresel başarı elde edecek girişimciler çıkarmamız için yapmamız gereken en önemli şey, ekosistemin güçlendirilmesi için çalışmaya devam etmektir dedi. TOBB GGK kurulduğu günden n bu yana girişimcilik ekosistemine katkıda bulunan birçok girişime öncülük ettiklerini ve farklı kurumlar tarafından yapılan tüm girişimleri desteklediklerini dile getiren Yılmaz, TOBB GGK, 81 ilde 7 bin 500 üyesi ile girişimcilik konusunda çalışan en büyük STK lardan biridir. TOBB GGK 2009 yılında yola çıkarken iki hedef belirlemişti. Bunlardan biri ülkemizde girişimciliğin farkındalığının, diğeri de ülkemizdeki girişimci rol modeli sayısının artmasını sağundlamak. İşte bu iki hedef doğrultusunda hem üst kurulumuz hem de il kurullarımız var gücüyle çalışmaktadır. Kurulduğumuz umuz gün- m g3 Forum Ödülü, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan a verildi. n Global Girişimcilik Haftası Başkanı Jonathan Ortmans, bu yıl 138 ülkede 20 bin etkinlikle 7,5 milyon potansiyel girişimciye ulaşıldığını söyledi. den bu yana birçok projeye başladık ve yeni projeler geliştirmeye de devam ediyoruz. TOBB GGK nın kurulduğu 2009 yılında Türkiye de Global Entrepreneurship Monitor e (GEM) göre girişimcilik oranı %6 ydı yılı raporuna göre girişimcilik oranımız %12,2. Yani yüzde 100 ün de üzerinde bir artış var. Elimizde girişimcilik üzerine yapılmış tek detaylı araştırma sonucu bu ve bu çok güzel bir gelişme. Ekosistemdeki aktif kurumlardan biri olarak yaptığımız çalışmalarla bu başarıda büyük bir payımız olduğuna inanıyoruz ifadesini kullandı. Global Girişimcilik Haftası Başkanı Jonathan Ortmans konuşmasında, Girişimciliğin demokratikleşmesiyle, ABD gibi dünyada girişimcilik kültürünün öncüsü olan ülkeler erken başlama avantajlarını yitirdi. Global Girişimcilik Haftası bu yıl 138 ülkede 20 bin etkinlikle 7,5 milyon potansiyel girişimciye ulaşıyor. Artık Türkiye de herhangi bir bireyin bir ekip kurması, yeni fikirler geliştirmesi, başarılı olması ve dünyaya katkıda bulunması çok daha kolaylaştı dedi. Türkiye Vodafone Vakfı Başkanı Hasan Süel, kapanış konuşmasında şu görüşleri dile getirdi: Günümüzün yeni küresel gerçekliğinde, girişimciler ekonominin itici gücü olarak en dinamik katmanını oluşturuyor ve değişimde katalizör görevi görüyor. Fırsatları toplumun avantajına dönüştüren girişimcilik ve inovasyonda gerçekleşen her %1 lik artış, ekonomide %0,8 lik büyümeye tekabül ediyor. Vodafone Türkiye olarak girişimciliği sahipleniyoruz. Dijital dönüşüm hareketi çerçevesinde sektöre bu alanda liderlik ediyoruz. Ana sponsoru olduğumuz g3 Forum u girişimcilerden ve ekosistemden gelen talepler doğrultusunda şekillendirdik. Amacımız Türkiye de girişimciliğin gelişmesi için gerekli altyapının oluşmasına katkıda bulunmak ve teknolojimizi girişimcilerin hizmetine sunmak. Fark yaratacak girişimci potansiyeli taşıyan gençleri ve kadınları, sosyal sorumluluğumuzla destekleyerek, girişimcilik alanında yazılan nice başarı hikâyelerine katkı sağlamanın gururunu yaşıyoruz. Kapanış konuşmalarının ardın- dan g3 Forum Ödülü Başbakan Yardımcısı Ali Babacan a verildi. Her yıl, o yıl içinde girişimciliğe en çok destek olan kişi ya da kuruluşa verilen bu ödülü, 2012 yılında TEPAV almıştı. EKONOMİK FORUM 17i

18 KAPAK n EEDEGE Başkanı Sophia Economacos, Eurochambres AB İşleri Üst Düzey Danışmanı Vincent Tilman ile Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komite Üyesi Madi Sharma. DİJİTAL ÇAĞDA KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komite Üyesi Madi Sharma, IT nin çok dilli bir içerik olduğunu, bu alanı kullanmak için Türk ortaklara ihtiyaç duyduklarını dile getirdi. Kadın girişimciliğinde teknolojinin önemine değinen Sharma, IT alanında %40 oranında kadın girişimci bulunduğunu belirtti. Eurochambres Ekonomik Forumu nda Dijital Çağda Kadın Girişimciliği başlığıyla yapılan ve moderatörlüğünü Eurochambres Kadın Ağı (EEDEGE) Başkanı Sophia Economacos un üstlendiği workshopta, Eurochambres AB İşleri Üst Düzey Danışmanı Vincent Tilman ile Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komite Üyesi, girişimci Madi Sharma yer aldı. Dünyada girişimciliğin yaygın olarak ekonomiyi uyarıcı bir faktör olarak görüldüğünü belirten Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komite Üyesi Madi Sharma, kadınların Eurochambres ta 21. yüzyıla uygun şekilde temsil edilmesi gerektiğini vurguladı. Sharma, kadın girişimcileri harekete geçirmek için kendi hayatından örnekler vererek konuşmasını şöyle sürdürdü: Ben aile içi şiddet gören bir kişiydim ve bu nedenle evliliğimi sonlandırdım. İki çocuğu olan, hiç parası olmayan, hiçbir beceri ve niteliği olmayan bir anne olarak tek seçeneğim evde kendi işimi kurmaktı. Evimin mutfağında kendi işimi kurarak başladığım girişimciliğim kısa bir sürede iki fabrika ve 35 personele ulaştı. Bu beni güçlendirdi ve Asyalı başarılı bir girişimci yaptı. Madi İşveren Grubu nun temsilcisi olan Sharma, bugün uluslararası özel sektörün kâr amacı gütmeyen şirketler ve STK lar için çalışan bir girişimci olduğunu belirterek, amaçlarının sürdürülebilir bir toplum için yararlı küresel etkiler, yerel eylem uyarlanmış yenilikçi fikirler yaratmak olduğunu ifade etti. 25 yıldan beri girişimci olarak çalıştığını dile getiren Sharma, Kadınların girişimciliğinde cinsiyet söz konusudur. Eşit muamele talep ediyoruz ama bunu topluma uygulamak zor diye konuştu. Sharma, kadın girişimciliğinin neden tartışılması gerektiğini ise şöyle açıkladı: Kadın girişimciliği iş, istihdam ve büyümeyle ilgili bir konu. ABD de açıklanan istatistiki veriler incelendiğinde karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor: Kadın girişimciler dünyada 175 bin yeni iş yaratmış durumda. 565 bin kadın girişimci işini sürdürmüş ve 1,3 trilyon dolarlık ciroları var. KOBİ ler göçmen kadın girişimciler tarafından yaratıldı. Kadınların olmadığı hiçbir sektör yok. Türk kadınını Avrupa kadını olarak değerlendiren Sharma, kadınların ödünç almak yerine daha fazla risk alması gerektiğini söyledi. Eğitimin en önemli öncelik olduğunu belirten Sharma, iş dünyasında kadınların ilerleyebilmesi için bilgi toplamanın önemine dikkat çekti. Ayrıca, kadın girişimciliğinin 18 EKONOMİK FORUM

19 KAPAK yalnızca sosyal bir konu olmadığını, bu konunun ekonomik bir konu olduğunu belirterek, kadınların iş dünyasında daha fazla yer alması gerektiğini vurguladı. NE YAPTIĞIMIZI İYİ BİLMELİ VE KAYNAKLARI İYİ KULLANMALIYIZ Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi ne dört politika değişikliği önerdiklerini belirten Sharma, Avrupa Komisyonu nun 900 personeli var, 10 u KOBİ lerle ilgili, bir kişi kadın girişimcilere bakıyor. Kadın girişimciler bürosu AB Ekonomi Bakanlığı içinde olmalı. IT alt yapı projeleri gelişmiş kentlerde kullanılıyor. Oysa kadın girişimciler kırsal alandan çıkıyor. Sosyal politikaların geliştirilmesinin yanı sıra uygulanması kadın girişimciliğinin gelişimi açısından ayrı bir öneme sahip. Kadın girişimciler hamile olduklarında ve doğum sonrası 18 hafta işinden uzakta kalıyor. Kadınların işlerinden uzaklaşmalarına neden olan bu süre ancak sosyal politikalarla değiştirilebilir. Kadınlar, erkekler kadar güçlü ve becerikli olduklarını düşünüyorlar. Kadın girişimciler daha çok mikro girişimciler. İş dünyasında kadınların devam etmesi için çocuk bakımıyla ilgili programı oluşturulmalı. Çocuk bakımında dünyada mükemmel uygulama yok. Cinsiyetle ilgili yasaların doğru uygulanması gerektiğine dikkat çeken Sharma, ABD çıkardığı bir yasayla 10 yıl içinde kadın girişimci sayısını ikiye katladı. Avusturya ve Kanada da da uygulamalar başarılı oldu. AB ülkeleri de artık fazla politika istemiyor ancak değişiklik yaratacaksa kabul ediliyor. Basit ve pozitif etkisi olsa da 1 milyon imza toplamamız lazım. Bunun için odaların destek vermesi gerekiyor. AB den de imza topluyoruz ki bu insanlarla kulis yapabilelim. Lobicilik yapmamız gerekiyor ve bunun için veri toplamalıyız. AB de 3 milyon euro kadın girişimcilere ayrılmış durumda ve 350 rol modeli bulunuyor. Bu para odalara verilse daha farklı bir sonuç elde edilir diye konuştu. KADIN GİRİŞİMCİLER GELECEKTE NE YAPMALI? Konuşmasında kadın işsizliğine de değinen Sharma, Kadınlar açısından baktığımızda Güney ülkeleri kriz içinde ve kadınla- m Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komite Üyesi Madi Sharma, İngiltere de yapılan bir araştırmada, kadın girişimcilere daha az fon sağlandığının ortaya çıktığını söyledi. rın işsizliği doğal karşılanıyor. Birinci çözüm teknoloji, ikinci çözüm kooperatifleşme. Birçok kadın kooperatiflerde kendine yer bulabiliyor de çıkarılan yasa sosyal ekonomiyi koruyor. Artık teknoloji kadınları girişimciliğe yönlendirmeli. Avrupa daha fazla kadın girişimciye ihtiyaç duyuyor. Gitgide daha fazla kapasiteye teknolojiyle ulaşılıyor olacak. Dolayısıyla kadınları evlerinden çıkarmamız lazım ifadesini kullandı. Kadınların sürdürülebilir ekonomik tavsiyeleri henüz kullanmadığına dikkat çeken Sharma, Eurochambres Manifestosu nun bütün ülkelerin odaları tarafından kabul edildiğini, Manifesto nun içeriğinde kadınların eğitilmesi, girişimciliğe yönlendirilmesi ve bunlara erişebilirlik konularının yer aldığını belirtti. Sharma, en önemli konunun kadınların karar almak üzere oda yönetimlerinde olması ve finansmana erişimi olduğunu dile getirdi. Bütün bunların yanı sıra iş dünyasında internet üzerinden şirket kurmanın daha az riskli ve daha ucuz olduğunu vurgulayan Sharma, İnternet üzerinden iş kurmak kadınların zihniyetiyle uyumlu mu diye baktığımızda sosyal ağlar aracılığıyla kadınların daha çok iş sahibi olduğunu görüyoruz. Yepyeni türde işler ve meslekler oluşuyor. IT işi genelde erkeklerin hâkimiyeti altında. Onlardan danışmanlık alınabilir dedi. IT nin çok dilli bir içerik olduğunu, bu alanı kullanmak için Türk ortaklara ihtiyaç duyduklarını dile getiren Sharma, kadın girişimciliğinde teknolojinin çok önemli olduğunu, bu alanda %40 oranında kadın girişimci bulunduğunu belirtti. EKONOMİK FORUM 19i

20 HABER Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret 10 YILDA 15 KAT ARTIŞ GÖSTERDİ Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ekonomik işbirliğinin son yıllarda önemli gelişmeler gösterdiğini belirten TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Aramızdaki ticaret son 10 yılda 15 kat arttı. Türkiye-Azerbaycan arasındaki ticaret hacmi, küresel mali krize rağmen istikrarlı şekilde büyümeye devam etti yılında ülkelerimiz arasındaki dış ticaret hacmi bir önceki yıla göre %16 oranında artarak 3 milyar dolara ulaştı dedi. Türkiye-Azerbaycan İşbirliği Toplantısı TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu nun ev sahipliğinde TOBB Birlik Merkezi nde gerçekleştirildi. Toplantıya Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı nın yanı sıra, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev in resmi ziyareti çerçevesinde Türkiye de bulunan Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Abid Şerifov, Ekonomik Kalkınma ve Sanayi Bakanı Şahin Mustafayev, Ulaştırma Bakanı Ziya Memmedov, İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Ali Abbasov, Enerji Bakanı Natig Aliyev ve Çalışma ile Sosyal Güvenlik Bakanı Selim Müslümov da katıldı. TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu yaptığı konuşmada, iki ülke işbirliğinin önemine dikkat çekerek, son yıllarda ikili ilişkilerde somut adımlar atılmasından, büyük yatırımların hayata geçmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirip konuşmasına şöyle devam etti: 20 EKONOMİK FORUM

21 HABER m TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, modernizasyon çalışmalarına başlanan Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı nın Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacminin artmasına çok büyük katkısı olacağını söyledi. m Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Abid Şerifov, Ekonomik Kalkınma ve Sanayi Bakanı Şahin Mustafayev, Ulaştırma Bakanı Ziya Memmedov un yanı sıra Azeri bakanlar toplantı öncesi TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğluyla bir araya geldi. Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, iki kardeş ülkeyi birbirine enerjiyle bağlayan önemli bir köprü oldu. Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi, bu bağı daha da güçlendirecek. Bu iki enerji hattıyla, Avrupa enerji güvenliğine ciddi katkılarda bulunacağız. Bu hamlemiz, ülkelerimizin küresel alandaki ortak stratejik konumunu daha da güçlendirecektir. Ulaştırma alanında da ilklere imza atıyoruz. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı projesiyle Azerbaycan, Türkiye üzerinden Avrupa ya bağlanacak. Yine bu sayede Türkiye de Azerbaycan üzerinden, Orta Asya ve Çin e kadar uzanan geniş bir coğrafyaya açılacak. Bu projelerin en kısa sürede faaliyete geçmesiyle, yeni dünyanın ticaret hattı bu coğrafyada şekillenecek. Ve bu sayede ortak kaderimiz, ortak zenginliğe dönüşecek. TİCARET HACMİ 3 MİLYAR DOLARA ULAŞTI İki ülke arasındaki ekonomik işbirliğinin son yıllarda önemli gelişmeler gösterdiğini belirten TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Aramızdaki ticaret son 10 yılda 15 kat arttı. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacmi, küresel mali krize rağmen istikrarlı şekilde büyümeye devam etti yılında ülkelerimiz arasındaki dış ticaret hacmi bir önceki yıla göre %16 oranında artarak 3 milyar dolara ulaştı diye konuştu. Yatırım alanında da çok önemli mesafe alındığını vurgulayan Hisarcıklıoğlu, yılları arasında Azerbaycan da, Türk iş insanlarının sahip veya ortak olduğu 3 bin 700 ü aşkın Türk şirketi kurduğunu dile getirdi. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı nın (TPAO) 3 milyar dolarlık yatırımıyla birlikte Azerbaycan da Türk iş dünyasının toplam yatırım tutarının 7 milyar dolara ulaştığına dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, Yatırımcılarımız Azerbaycan da yaklaşık EKONOMİK FORUM 21i

22 HABER 25 bin kişilik istihdam sağlarken, yılları arasında yaklaşık 2,5 milyar dolar vergi ödeyerek Azerbaycan ekonomisine katkıda bulunmuştur. Buna mukabil, ulusal rezervleri hızla artan Azerbaycan şirketlerinin Türkiye ye ilgileri de artmaktadır. Enerji sektöründe omuz omuza çalışıyoruz. PETKİM in %61 hissesini satın alan SOCAR, aynı zamanda Star Rafinerisi nin temelini attı. Azerbaycanlı kardeşlerimiz turizm sektörü başta olmak üzere, Türkiye de çok sayıda şirket kurarak yatırım yaptı. Azerbaycan ın Türkiye deki yatırımları 4 milyar dolar civarındadır. Azerbaycanlı iş insanlarının Türkiye ye yönelik yatırımları giderek artış gösteriyor dedi. ÇILDIR-AKTAŞ KAPISI NIN TEMELİ ATILIYOR Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticari ilişkilerde bütün bu gelişmelerin önemli rakamlar olduğunu ancak yetersiz kaldığını ifade eden Hisarcıklıoğlu, kader ortaklığının ancak ekonomik ilişkilerin çok daha güçlenmesiyle mümkün olacağını söyledi. Hisarcıklıoğlu, 70 yıl önce birbirleriyle savaşan Avrupa ülkelerinin bugün Avrupa Birliği (AB) adıyla ortaya koydukları barış projesinin temelinin bile ekonomik işbirliğine dayandığını dile getirerek şunları söyledi: Avrupa ülkeleri karşılıklı ekonomik ilişkilerini o kadar güçlendirdiler ki, bugün birbirlerinin her derdine ortak çözüm buluyorlar. Bugün Almanya nın en büyük ticaret ortağı ne Çin, ne de Amerika dır. Almanya nın en büyük ticaret ortağı komşuları olan Fransa ve Hollanda dır. Almanya tüm dış ticaretinin %16 sını sadece bu iki komşusuyla yapmaktadır. Biz de ülkelerimizin ortak çıkarlar etrafında birlikte hareket etmesini ve kalıcı işbirliğini hedefliyorsak, kardeşliğimizi daha sağlam bir zemine oturtmak istiyorsak, mutlaka ama mutlaka ekonomik ilişkilerimizi çok daha güçlendirmek zorundayız. Ekonomik işbirliğini güçlendirmek için öncelikli olarak gümrük, ulaştırma ve lojistik alanlarında gerekli olan; teknik, idari ve mevzuata ilişkin uyum çalışmalarını hızlandırmak zorundayız. Türk özel sektörü olarak, bu alanda da elimizi taşın altına koyuyoruz. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı nın vizyonuyla başladığımız projede, TOBB olarak Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı nın modernizasyonu için m Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Abid Şerifov ile TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu. temel atıyoruz. Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı bizim için çok önemli. Çünkü Gürcistan üzerinden Azerbaycan a en yakın kara geçişimizi bu kapı sağlıyor. Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı nın modernizasyonunu sekiz ay gibi kısa bir sürede tamamlayacağız. Tırlarımız, bu sınır kapısından geçip 250 kilometre sonra Azerbaycan a giriş yapma imkânına kavuşacak. İnanıyoruz ki bu adım Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacminin artmasına çok büyük katkı sunacak. Yine önümüzdeki günlerde, Nahcıvan a açılan Dilucu Gümrük Kapısı nın modernizasyonunu da aynı şekilde hayata geçireceğiz. Böylece Nahcıvanlı kardeşlerimizle daha fazla kucaklaşacak, Türkiye-Nahcıvan arasındaki mal ve insan geçişlerini artıracağız. Bu yatırımla birlikte çok önem verdiğimiz Nahcıvan la bağımız bir kat daha güçlenecek. Diğer taraftan, Türk iş dünyasının küresel markası olan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve bünyesinde faaliyet gösteren Türk-Azerbaycan İş Konseyi, Kafkaslar da barış, güvenlik ve refah üçgeninin n Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Kafkasya da barış, istikrar ve kalkınmanın sağlanması için Türkiye ve Azerbaycan arasındaki dayanışmanın tartışılmaz önemde olduğunu söyledi. 22 EKONOMİK FORUM