AG KORUMA ÖLÇÜ VE KUMANDA EKIPMANLARI. Genel Ürün Kataloğu ISO 9001:2008.

Transkript

1 AG KORUMA ÖLÇÜ VE KUMANDA EKIPMANLARI Genel Ürün Kataloğu ISO 9001:2008

2 İÇİNDEKİLER AG DEVRE KESİCİLERİ...8 Genel... 9 Temel Özellikler... 9 AG Devre Kesicisini Oluşturan Parçalar Çalışma Koşulları Yüksek Veya Düşük Sıcaklıklarda Kullanım AG Devre Kesicileri İle İlgili Elektriksel Büyüklükler Aşırı Akım Şartları Altında Koruma Aşırı Yük Şartları Altında Koruma Aşırı Yüklere Karşı Koruma Kısa Devre Şartları Altında Koruma Akım Sınırlama (Limitör) Özelliği Elektriksel Ve Mekanik Ömür Elektronik Açtırma Üniteli AG Devre Kesicileri AG Devre Kesicisi Seçimi OG/AG Dağıtım Transformatörlerinin Korunması AG Kondansatörlerinin Korunması Motor Devrelerinin Korunması Jeneratörlerin Korunması DC Devrelerin Korunması Kabloların Korunması Kabloları Aşırı Yüklere Karşı Korumak Tek Damarlı Ve Çok Damarlı PVC Ve XLPE Yalıtımlı Kabloların Akım Taşıma Kapasiteleri Kabloları Kısa Devrelere Karşı Korumak Bir Kablonun Normal, Aşırı Yük Ve Kısa Devre Şartları Altında Yalıtkanının Ulaşacağı Maksimum Değerler Bakır Baralar İçin Yükleme Akımları AG Devre Kesicilerinde Kullanılan Aksesuarlar AG Devre Kesicileri İle Toprak Kaçak Akımlarına Karşı Koruma Toprak Kaçak Akım Rölesi Bağlantı Şeması SAR103LE Özellikleri Akım Zaman Karakteristikleri Toroidal Akım Transformatörü Seçimi AG Devre Kesicisi Seçiminde Ve Kullanımda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar AG Devre Kesici Minimum Montaj Emniyet Mesafeleri AG Devre Kesicilerine Enerji Girişi... 40

3 Devre Kesici Kurma Kolu Pozisyonları Boyutlar Sipariş Bilgileri OTOMATİK SİGORTALAR Genel Teknik Özellikler Akım - Zaman Karakteristiği Montaj ve Bağlantı Özellikleri Çalışma Şartları Otomatik Sigorta Seçim Esasları DC Devrelerin Korunması Frekansın Açma Karakteristiğine Etkisi Güç Kayıpları Motor Devrelerinin Korunması Aydınlatma Devrelerinin Korunması Otomatik Sigorta Amperajına Göre Korunabilecek Maksimum Fluoeresan Lamba Sayısı Maksimum Sodyum Buharlı Lamba Sayısı Otomatik Sigortalarda Kullanılan Aksesuarlar Hata Sinyal Kontağı Teknik Özellikleri Açtırma Bobini Teknik Özellikleri Boyutlar Sipariş Bilgileri KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERİ Genel Sınıflandırma Kaçak Akım Koruma Şalteri Etiket Bilgileri Teknik Özellikler Kaçak Akım Koruma Şalterlerinin Çalışma Sistemi Elektromekanik Ve Elektronik Tip Kaçak Akım Koruma Şalterleri Arasındaki Fark Nedir? Kaçak Akımın İnsan Vücudu Üzerindeki Etkisi Akımın Şiddeti Ve Etki Süresi Elektrik Çarpmalarına Karşı Koruma Doğrudan Temas Dolaylı Temas Yangın Risklerine Karşı Kaçak Akım Koruma Şalterleri İle Koruma Kaçak Akım Koruma Şalterleri Arasında Seçicilik (Selektivite) Kaçak Akım Koruma Şalterlerinin Hata Durumunda Devreyi Kesme Süreleri... 93

4 Kaçak Akım Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Hata Yeri Aranırken Göz Önüne Alınması Gereken Hususlar Montaj ve bağlantı Devre şeması Boyutlar Sipariş Bilgileri AG KONTAKTÖRLERİ Genel Bilgiler Çalışma Koşulları Avantajlar Teknik Özellikler Çeşitli Kullanım Kategorilerine Göre Yardımcı Kontak Değerleri Bobin Karakteristikleri Bağlantı Vidaları Ve Kablo Kesitleri Kullanma Kategorileri AC-3 Sınıfı İçin Sigma Kontaktörlere Karşılık Gelen Diğer Markalar Tam Yükte Çalışan Asenkron Motorların Yaklaşık Akımları Kullanma Kategorilerine Göre Kontaktör Seçimi AC-1 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi AC-2 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi AC-3 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi Fazlı Motorlarda Anma Akımına Göre Sigorta Seçimi AC-4 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi DC Yüklerin Kumandası İçin Kullanılacak Kontaktörlerin Seçimi Aydınlatma Yüklerinin Kumandası İçin Kullanılacak Kontaktörlerin Seçimi Kondansatör Ve Transformatör Yüklerinin Kumandası İçin Kullanılacak Kontaktörlerin Seçimi AC-3 Kullanım Kategorisine Göre Performans Şartları Elektriksel Ömür Enversör Kontaktörleri AC-3 Kullanma Kategorisine Göre Enversör Kontaktör Anma Değerleri Kompanzasyon Kontaktörleri Çalışma Prensibi Teknik Özellikler Elektriksel Performans Özellikleri Termik Röleler Teknik Özellikler Termik Röle Yardımcı Kontak Akım Değerleri Termik Röle - Kontaktör Uyumluluğu

5 Termik Röle Açma sınıfları Motor Bağlantı Şemaları Termik Röle Seçim Tablosu Termik Röle Açma Karakteristikleri Montaj Boyutlar Sipariş Bilgileri AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Genel Avantajlar Teknik Özellikler Akım Transformatör Sekonder Ucunun Açık Kalmamasının Önemi Akım Transformatör Gövde Ve Sekonder Ucunun Topraklanmasının Önemi Ve Bağlantı Şekli Akım Transformatörlerinin Gücünün Belirlenmesi Akım Transformatörleri Seçiminde Kullanılan Bazı Önemli Terimler Yapılabilirlik Tablosu Boyutlar Sipariş Bilgileri ANALOG ÖLÇÜ ALETLERİ Genel Teknik Özellikler Avantajlar Bağlantılar Teknik Özellikler Boyutlar Sipariş Bilgileri DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ Genel Dijital Ampermetrelerin Kullanımı Dijital Voltmetrelerin Kullanımı Teknik Özellikler Bağlantı Şemaları Cihazın Arkasında Kalması Gereken Minimum Güvenlik Mesafesi Boyutlar KALİTE KONTROL Kalite Belgeleri

6 A G DEVRE KESİCİLERİ

7 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Genel Sigma alçak gerilim devre kesicileri 1, 3 ve 4 kutuplu olarak 25 A' den 1600 A' e kadar TS 1058 EN ve CE normlarına göre üretilmekte olup çeşitli yük karakteristiğine (kablo, motor, aydınlatma, jeneratör vb.) sahip devrelerin korunmasında kullanılır. AG devre kesicileri 4 farklı fonksiyonu yerine getirir. Devreyi açma ve kapama Aşırı yüklere karşı koruma Kısa devre akımlarına karşı koruma Toprak kaçak akımlarına karşı koruma (kaçak akım rölesi ve toroidal transformatör kombinasyonu ile) ECOWHITE Serisi AG Devre Kesicileri BLUEPOWER Serisi AG Devre Kesicileri Kaçak Akım Algılamalı AG Devre Kesicileri Temel Özellikler A anma akım aralığı 690 V AC anma yalı m gerilimi kutup ka Icu kısa devre kesme kapasiteleri 8 kv yıldırım darbe dayanım gerilimi Geniş aksesuar imkanı Akım sınırlama (limitör özelliği) Wolfram alaşımlı gümüş kontaklar Elektriksel ve mekanik özellikleri yüksek BMC malzemeden yapılmış kapak ve gövde Değişik yüklerin korunması için özel üre m 9

8 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ ECOWHITE Serisi 3 Kutuplu AG Devre Kesicileri Tip C160 K160 Standart TS EN TS EN Anma Akımı (40 C' de) A 25, 32, 40, 50, 63, 80, 100, 125, , 32, 40, 50, 63, 80, 100, 125, 160 Kutup sayısı 3 3 Anma Çalışma Gerilimi Ue V AC Anma Yalı m Gerilimi Ui V AC Dakika Süreli Test Gerilimi V AC Anma Yıldırım Darbe Berilimi Uimp kv AC 6 8 Anma Maksimum Kısa Devre Kesme Kapasitesi Anma İşletme Kısa Devre Kapasitesi Ics ka Icu ka 690 V AC V AC V AC V AC V AC V DC (3 kutup seri) V AC V AC V AC V AC V AC V DC (3 kutup seri) Kullanma Kategorisi A A Kirlenme Derecesi 3 3 Elektriksel Ömür ON - OFF 415 V Mekanik Ömür ON - OFF Koruma Ünitesi (Hat Koruma) Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Koruma Ünitesi (Motor koruma) Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Koruma Ünitesi (Jeneratör koruma) Ir :(0,8-1)xln ; Ii:4xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:4xln Maksimum Çalışma Ortam Sıcaklığı C -20 ile ile +60 Maksimum Depolama Ortam Sıcaklığı C -40 ile ile +80 Genişlik mm W Boyutlar Yükseklik mm H Derinlik mm D Ağırlık kg Aksesuarlar Aç rma Bobini Düşük Gerilim Bobini Yardımcı Kontak Alarm Kontağı Motor Mekanizması _ Döner Uzatma Kolu _ Uzatma Barası _ 10

9 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ K250 K400 K630 K800 TS EN TS EN TS EN TS EN , , , A A A A Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:4xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln -20 ile ile ile ile ile ile ile ile Üzerinde Üzerinde 11

10 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ BLUEPOWER Serisi AG Devre Kesicileri Tip KM 160 H 160 H 250 M 250 Standart TS EN TS EN TS EN TS EN Anma Akımı (40 C' de) A 25, 32, 40, 50, 63, 80, 100, 125, 160, , 32, 40, 50, 63, 80, 100, 125, , 125, 160, 200, , 125, 160, 200, 250 Kutup sayısı Anma Çalışma Gerilimi Ue V AC Anma Yalı m Gerilimi Ui V AC Dakika Süreli Test Gerilimi V AC Anma Yıldırım Darbe Berilimi Uimp kv AC V AC V AC V AC Anma Maksimum Kısa Devre Kesme Kapasitesi Icu ka 415 V AC V AC V DC (3 kutup seri) V AC V AC V AC Anma İşletme Kısa Devre Kapasitesi Ics ka 415 V AC V AC V DC (3 kutup seri) Kullanma Kategorisi A A A A Kirlenme Derecesi Elektriksel Ömür ON - OFF 415 V Mekanik Ömür ON - OFF Koruma Ünitesi (Hat Koruma) Ir=In ; Im: 8xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Koruma Ünitesi (Motor koruma) Ir=In ; Im: 12xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Koruma Ünitesi (Jeneratör koruma) Ir=In ; Im: 4xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:4xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:4xln Maksimum Çalışma Ortam Sıcaklığı C -20 ile ile ile ile +60 Maksimum Depolama Ortam Sıcaklığı C -40 ile ile ile ile +80 Genişlik mm W 39, Boyutlar Yükseklik mm H Derinlik mm D Ağırlık kg Aksesuarlar Aç rma Bobini _ Düşük Gerilim Bobini _ Yardımcı Kontak _ Alarm Kontağı _ Motor Mekanizması _ Döner Uzatma Kolu _ Uzatma Barası _ 12

11 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ S 250 H 400 M 400 S 400 H 630 M 630 S 630 U1600 TS EN TS EN TS EN TS EN TS EN TS EN TS EN TS EN , 125, 160, 200, , , , , , , , 1250, A A A A A A A A Ir :(0,8-1)xln ; Ii:8xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(5-8)xln Ir:(0,4-1)xIn ; Ii (2-10)xIn Ir :(0,8-1)xln ; Ii:12xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(8-12)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln Ir :(0,8-1)xln ; Ii:(4-7)xln -20 ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile ile Üzerinde Üzerinde Üzerinde Üzerinde Üzerinde Üzerinde Üzerinde 13

12 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Kaçak Akım Algılamalı AG Devre Kesicileri Tip D100 D225 D400 D630 Kutup Sayısı Anma Akımı (40 C' de) A 40, 50, 63, 80, , 160, , 315, , 630 Anma Kaçak Akım Eşik Değeri ma Gecikme Süresi (Ayarlanabilir) ms Gecikmesiz Açma Süresi (Ayarlanabilir) ms <200 <200 <200 <200 Anma Çalışma Gerilimi Ue V AC Anma Yalı m Gerilimi Ui V AC Anma Yıldırım Darbe Gerilimi Uimp kv AC Anma Maksimum Kısa Devre Kesme Kapasitesi Icu ka 400 V AC Anma İşletme Kısa Devre Kapasitesi Ics ka 400 V AC Kirlenme Derecesi Elektriksel Ömür ON - OFF 415 V Mekanik Ömür ON - OFF Aşırı Yük Koruması >1.3xIn >1.3xIn >1.3xIn >1.3xIn Kısa Devre Koruması 8xIn 8xIn 8xIn 8xIn Kaçak Akım Koruması ( ma) ( ma) ( ma) ( ma) Kaçak Akım Korumasını Devre Dışı Bırakma Özelliği Mevcut Mevcut Mevcut Mevcut Maksimum Çalışma Ortam Sıcaklığı C -20 ile ile ile ile +60 Maksimum Depolama Ortam Sıcaklığı C -40 ile ile ile ile +80 Genişlik mm W Boyutlar Yükseklik mm H Derinlik mm D Ağırlık kg Aksesuarlar Aç rma Bobini Standart Standart Standart Standart Uzatma Barası Standart Standart Standart Standart 14

13 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ ECOWHITE Serisi 4 Kutuplu AG Devre Kesicileri Tip K100 K250 K400 K630 Standart TS EN TS EN TS EN TS EN Anma Akımı (40 C' de) A 25, 32, 40, 50, 63, 80, , 160, 200, , , 630 Kutup Sayısı Anma Çalışma Gerilimi Ue V AC Anma Yalı m Gerilimi Ui V AC Dakika Süreli Test Gerilimi V AC Anma Yıldırım Darbe Berilimi Uimp kv AC Anma Maksimum Kısa Devre Kesme Kapasitesi Icu ka 400 V AC Anma İşletme Kısa Devre Kapasitesi Ics ka 400 V AC Kirlenme Derecesi Elektriksel Ömür ON - OFF 415 V Mekanik Ömür ON - OFF Termik Ayar Sabit Sabit Sabit Sabit Manye k Ayar Sabit Sabit Sabit Sabit Kirlenme Derecesi Maksimum Çalışma Ortam Sıcaklığı C -20 ile ile ile ile +60 Maksimum Depolama Ortam Sıcaklığı C -40 ile ile ile ile +80 Genişlik mm W Boyutlar Yükseklik mm H Derinlik mm D Ağırlık kg Aksesuarlar Aç rma Bobini Düşük Gerilim Bobini Yardımcı Kontak Alarm Kontağı Motor Mekanizması Döner Uzatma Kolu Uzatma Barası 15

14 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG Devre Kesicisini Oluşturan Parçalar Bağlan Terminalleri BMC Gövde Ark Seperatörü BMC Kapak Aç rma Bobini (Aksesuar) Bi-metal Yardımcı Kontak (Aksesuar) Kurma Mekanizması Aç rma Ünitesi Kurma Kolu Trip Butonu Termik Ayar Düğmesi Gövde Ve Kapak Sigma alçak gerilim devre kesicilerinin kapak ve gövde malzemesi BMC (Bulk Moulding Compund) olarak adlandırılan ve UL 94 standardına göre V 0 alev almazlık özelliğine sahip cam elyaf takviyeli polyester reçinesinden üretilmiştir. BMC gerek mekanik gerekse elektriksel yalıtım özelliklerinin çok iyi olması nedeniyle bugün elektrik sektöründe yaygın olarak kullanılan termoset özellikli bir plastik olup 160 C' lik sıcaklığa sürekli dayanabilme özelliğine sahiptir. Kontaklar Devre kesicinin kısa devre durumunda etkilenen en önemli parçaları gümüş alaşımlı kontaklardır. Bu kontaklar devre kesicinin nominal akımına ve kısa devre kesme kapasitesine göre farklı oranlarda gümüş (Ag), wolfram (W), nikel (Ni) ve karbür (C) içermektedir. Kısa devre testleri sonucunda devre kesiciye en uygun kontak alaşımları seçilip uzun ömürlü ve güvenli koruma imkanı sağlanmaktadır. Bi-metal Devre kesicinin aşırı yüklere karşı koruma yapmasını sağlayan bi-metaller sıcaklık karşısında uzama katsayısı farklı iki metalin birleşiminden oluşmaktadır. Bi-metal ısındığında sıcaklık katsayısı yüksek olan malzeme düşük olana doğru bir kuvvet uygular ve bi-metal eğilmeye başlar ve kesicinin açtırma mekanizmasını hareket ettirerek devrenin korunması sağlanmış olur. Ark Seperatörü Ark seperatörleri devre kesicinin hareketli kontakları sabit kontaklardan ayrılma esnasında oluşan arkı söndürmek amacıyla kullanılmaktadır. Kontaklar ayrılırken oluşan ark ark plakaları arasında bölünerek kısa sürede sönümlenir ve oluşan arkın devre kesiciye zarar vermesi engellenmiş olur. 16

15 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Çalışma Koşulları Ortam sıcaklığı: -20 C ile +60 C (24 saat içindeki ortalama değer +35 C' yi aşmamalıdır) Yükseklik: < 2000 m Bağıl Nem: +40 C' de % 50' yi : +20 C' de % 90'ı aşmamalıdır. Kirlenme derecesi: 3 Depolama sıcaklığı: -40 C ile +80 C Ortam: Devre kesicinin çalışacağı ortamda toz, kir, yağ, tuz ve korozyona sebep olacak kimyasallar bulunmamalı, vibrasyon ve darbe olmamalıdır. Yukarıda belirtilen şartlar altında devre kesicinin işletme ömrü 10 yıldır. Çalışma Koşulları İle İlgili Özel Durumlar C' nin altındaki sıcaklıklarda devre kesici Trip veya OFF pozisyonunda muhafaza edilmelidir. 2. Yüksek sıcaklıklarda kullanılacak devre kesicilerin anma akımları tablo 2' ye göre azaltılmalıdır. 3. Normal çalışma koşullarından yüksek nemli ortamlarda kullanım durumunda yalıtım direncinde ve elektriksel ömürde azalma meydana gelebilir. Bu yüzden bu şartlarda kullanılacak devre kesiciler özel olarak üretilmelidir. 4. Korozyona neden olabilecek kimyasallar ile ilgili izin verilen maksimum değerler şöyledir: H 2 S: 0.01 ppm, SO 2 : 0.05 ppm, NH 3 : 1 ppm 5. Deniz seviyesinden 2000 m' nin üzerindeki şartlarda hava basıncı ve sıcaklık düşeceği için bu durum devre kesicinin performansını olumsuz olarak etkiler. Bu nedenle 2000 m' nin üzerinde kullanılacak devre kesicilerin akım ve gerilimleri aşağıdaki tabloya göre azaltılmalıdır. Yükseklik (m) Anma Akımı Azaltma Katsayısı Tablo 1: Yüksel Dengeleme Tablosu Anma Gerilimi Azaltma Katsayısı Azaltma Katsayısı

16 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Vibrasyon Şartları Vibrasyona maruz kalması gereken devre kesiciler için vibrasyon kriterleri şöyledir: Vibrasyon testi sırasında devre kesici OFF veya Trip pozisyonuna gelmemeli 2xIr' deki açma zamanı akım-zaman eğrisinde belirtilen sınırlar içinde kalmalıdır. Yüksek Veya Düşük Sıcaklıklarda Kullanım Bir alçak gerilim devre kesicisinin kalibre edildiği 40 C' den daha yüksek veya düşük bir sıcaklıkta kullanılması durumunda aşağıda verilen sıcaklık dengeleme tablosu dikkate alınmalıdır. Örnek: 40 C' ye kalibre edilmiş 160 A anma akımlı bir devre kesici 50 C' de kullanıldığında devre kesicinin nominal akımı 152 A olarak dikkate alınmalıdır. Bu durumda devre kesici termik ayar düğmesi yaklaşık 0,95xIr konumuna getirilmelidir. Ortam Sıcaklığına Göre Devre Kesici Akımları (Aşırı yük salıcıları 40 C' ye göre kalibre edilmiş) Anma Akımı (A) 0 C 5 C 10 C 15 C 20 C 25 C 30 C 40 C 50 C 60 C Tablo 2: Sıcaklık dengeleme tablosu 18

17 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ AG Devre Kesicileri İle İlgili Elektriksel Büyüklükler TS EN ' ye göre alçak gerilim devre kesicileri ile ilgili bazı önemli elektriksel büyüklükler şöyledir. Gerilim Akım Kısa Devre Aç rma Ünitesi Ue Ui Uimp In Ith Icm Icu Ics Icw Ir 1.05xIr 1.30xIr Ii Isd Anma çalışma gerilimi Anma yalı m gerilim Anma yıldırım darbe gerilimi Anma çalışma akımı Anma termik akımı Anma kısa devre kapama kapasitesi Anma maksimum kısa devre kesme kapasitesi Anma işletme kısa devre kesme kapasitesi Anma kısa süre dayanma akımı Ayarlanabilir aşırı yük akımı Aşırı yük açmama akımı Aşırı yük açma akımı Ani açma akımı Kısa süre açma akımı Aşırı Akım Şartları Altında Koruma Bir alçak gerilim devre kesicisi aşırı akım oluştuğu anda temel olarak iki koruma görevini yerine getirmelidir. Aşırı yük şartları altında koruma Kısa devre şartları altında koruma Aşırı Yük Şartları Altında Koruma Ayarlanabilir aşırı yük akımı (Ir) nominal akımın (In) bir fonksiyonu olup aşırı yük şartlarında açma ve açmama akımlarının belirlenmesinde önemli rol oynar. TS EN madde ' e göre aşırı akım şartları altında açma ve açmama koşulları ters zaman gecikmeli çalışma için şöyledir; Anma Akımı (A) 1.05xIn Akımında Açmama Süresi (Saat) 1.30xIn Akımında Açma Süresi (Saat) >

18 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Aşırı akım şartları altında açma ve açmama testi alçak gerilim devre kesicisinin tüm kutupları enerjilenmiş halde referans sıcaklıkta gerçekleştirilmelidir. Referans sıcaklıktan başka bir sıcaklıkta yapılacak testlerde sıcaklık dengeleme tablosundan faydalanarak test akımı düzeltme faktörü ile çarpılarak yeniden belirlenmelidir. Sigma alçak gerilim devre kesicilerinin aşırı yük salıcıları aksi belirtilmedikçe 40 C ortam sıcaklığına göre kalibre ve test edilmektedir. Termik-manyetik salıcılarla donatımış bir alçak gerilim devre kesicisinde aşırı yüklere karşı koruma bi-metal denilen uzama katsayıları farklı iki elementin birleştirilmesi ile oluşmuş özel bir malzeme tarafından sağlanmaktadır. Aşırı Yüklere Karşı Koruma Termik koruma bi-metal denen ve sıcaklık karşısında uzanma katsayıları farklı iki metalin birleşmesiyle oluşan malzemeyle sağlanır. Kurma Mekanizması Hareketli Perde Bi-metal Uzanma Katsayısı Büyük Olan Metal Hareketli Kontak Deve Boynu Fleksible Uzanma Katsayısı Küçük Olan Metal Sabit Kontak Kısa Devre Şartları Altında Koruma Alçak gerilim devre kesicileri bağlı bulundukları devreyi aşırı yükler kadar kısa devrelere karşı da korumalıdır. Bu amaçla kullanılan kısa devre salıcıları kısa devre açma ayar akımında ± % 20 doğrulukla devre kesiciyi açtırmalıdır. Sigma alçak gerilim devre kesicilerinin kısa devre salıcıları koruyacakları yükün karakteristik özelliklerine göre ayarlanmaktadır. Tali dağıtım panolarında kablo ve hat koruma amaçlı kullanılacak alçak gerilim devre kesicilerinin kısa devre salıcıları anma akımının 8 katında gecikmesiz ani açma yapacak şekilde ayarlanmakta ve test edildikten sonra müşteriye gönderilmektedir. Motor devreleri, kompanzasyon sistemleri, kaynak ve punta makinelerinin korunmasında kullanılacak devre kesicilerin ani açma salıcıları anma akımının katına, jeneratör koruması yapacak devre kesiciler ise anma akımının 4 katına kalibre edilmektedir. Bir alçak gerilim devre kesicisinin kontakları kısa devre meydana geldiğinde süratle birbirinden ayrılarak kısa devrenin kendisinden sonraki sisteme zarar vermesini engellerler. Kontakların birbirinden ayrılması sırasında akım çok kısa süre olsa da akmaya devam eder. Ark adı verilen ve lineer olmayan bir direnç karakterinde bulunan, gerilim düşümü küçük, akım taşıma kapasitesi büyük kendi kendisini besleyebilen elektriksel boşalma esnasında çok yüksek sıcaklıklar oluşur. Alçak gerilim devre kesicilerinde bu arkın en kısa zamanda sönümlenmesi çok önemlidir. Ark seperatörleri oluşan arkın sönümlenmesi için kullanılır. Hareketli kontak sabit kontaktan ayrılırken ark seperatöründe bulunan ark plakaları oluşan arkı bölerek ark geriliminin azalmasına neden olurlar ve arkı söndürürler. 20

19 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ ark gazının hareketi ark plakası hareketli kontak ark ark gazının hareketi sabit kontak Kontakların ayrılması esnasında oluşan ark Akım Gerilim Gerilim Akım Zaman (ms) Dalga şekli yukarıdan aşağıya Gerilim Ark Plakası 1 Ark Plakası 2 Ark Plakası 3 Ark Plakası 4 Ark Plakası 5 Ark Plakası 6 Ark Plakası 7 Ark Plakası 8 Akım Arkın başlama ve bitme sürecini gösteren akım-gerilim dalga şekli Akım Sınırlama (Limitör) Özelliği Sigma devre kesiciler herhangi bir kısa devre durumunda kısa devre akımını milisaniyeler seviyesinde sınırlandıran ve bu sayede kısa devre akımı beklenen değerine ulaşmadan akımı sınırlayan limitör özelliğine sahiptirler. Bu sınırlama yaklaşık % 75 oranında olup devreden sadece beklenen kısa devre akımının % 25' nin geçmesine müsaade ederler. Kısa devre akımının sınırlanması ile devre kesicinin ve bağlı bulunulan devrenin daha az zarar görmesi diğer bir ifadeyle termik ve dinamik zorlanmaların daha az olması sağlanmış olur. 21

20 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Ark Plakası Hareketli Kontak Ark Sabit Kontak Yukarıdaki şekilde de görüldüğü üzere sabit kontağa verilen U formu sayesinde sabit ve hareketli kontaklardan geçen akımın yönü birbirine göre ters olduğundan oluşan manyetik alanın meydana getirdiği zıt elektromanyetik kuvvetlerin sayesinde kontaklar birbirini iter ve süratle kısa devre akımı kesilmiş olur. Bu süre yaklaşık 5-6 ms dir. u B u,i u i p i K i D t 0 t V t K t A I 2 tk 2 t= i k. dt t Beklenen ve sınırlanmış kısa devre akımı arasındaki ilişki u u B İ p İ K İ D t 0 t A t K Sistem gerilimi Ark gerilimi Beklenen kısa devre akımının tepe değeri Sınırlanmış kısa devre akımı Kesilen akım Ön ark zamanı Yükselme zamanı Toplam kesme zamanı 22

21 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Elektriksel Ve Mekanik Ömür Tip Saa eki Çevrim Sayısı Çevrim (Sigma) Elektriksel Ömür Çevrim TS EN Çevrim (Sigma) Mekanik Ömür Çevrim TS EN C K H K H250, M250, S K H400, M400, S K H630, M630, S K U Elektronik Açtırma Üniteli AG Devre Kesicileri U1600 tip alçak gerilim devre kesicilerinde aşırı yük akımları ve kısa devrelere karşı korumayı elektronik açtırma ünitesi gerçekleştirir. U1600 tip alçak gerilim devre kesicilerinin aşırı yüklerde açma zamanları 60 C ortam sıcaklıklarına kadar sabittir ve ortam sıcaklıklarındaki değişimlerden etkilenmezler. U1600 tip alçak gerilim devre kesicilerinin aşırı yük akım ayarı anma akımının 0,4 katından 1 katına kadar 8 farklı kademede açtırma ünitesi üzerinde bulunan I 1 anahtarı vasıtasıyla yapılmaktadır. Ayrıca aşırı yük ayar akımının 6 katındaki açma süresi sn olarak t 1 anahtarı ile ayarlanabilmektedir. Kısa devre açma koruması ise anma akımının 1,5 katı ile 12 katı arasında gecikmesiz olarak gerçekleştirilmektedir. AG Devre Kesicisi Seçimi Etkin ve güvenli bir koruma gerçekleştirmesi beklenen bir alçak gerilim devre kesicisinin seçiminde esas alınması gereken temel kriterler şöyledir: Anma akımı (I n ) Anma yalıtım gerilimi (U i ) Anma maksimum kısa devre akımı (Icu) Çevre sıcaklığı U1600 Tip AG Devre Kesicisi Elektronik Açtırma Ünitesi Devre kesicinin koruyacağı yükün karakteristik özellikleri Ekstra özellikler (uzaktan açtırma, kaçak akımlara karşı koruma, düşük gerilim koruması, uzaktan açmakapama vb.) Bu kriterlerin doğru tespiti ile bir alçak gerilim devre kesicisi beklenen koruma ve diğer fonksiyonları yerine getirebilir. 23

22 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ OG/AG Dağıtım Transformatörlerinin Korunması OG/AG dağıtım transformatörlerinin sekonder tarafının korunmasında seçim yapılacak alçak gerilim devre kesicisinin anma akımı transformatör anma akımından büyük ve Icu kısa devre kapasitesinin transformatörün sekonder terminallerinde meydana gelecek beklenen kısa devre akımından büyük olması gerekmektedir. Dağıtım transformatörünün sekonder kısmından akacak olan akımın nominal değeri; I n = Px 1000 / U n x 3 formülüyle bulunur. Sekonder uçlarındaki kısa devre ise; Isc= I n x100 / U cc formülüyle bulunur. P: Transformatörün kva cinsinden anma gücü U cc = % olarak trafo kısa devre empedans gerilimi U n = Volt olarak fazlar arası sekonder gerilimi Anma Gücü (kva) AG Kondansatörlerinin Korunması IEC 33' e göre alçak gerilim güç kondansatörleri anma akımınlarının 1.3 katını taşıyabilecek şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir. Alçak gerilim güç kondansatörlerinin korunmasında kullanılacak alçak gerilim devre kesicilerinin anma akımı ise harmoniklerden dolayı alçak gerilim güç kondansatörünün anma akımının yaklaşık 1.5 katı seçilmelidir. Ayrıca kondansatörün devreye girmesi anında oluşan anlık yüksek pik akımlarından dolayı devre kesicinin nedensiz açmasını engellemek için ani açma değeri anma akımının en az değerine ayarlanmış devre kesiciler tercih edilmelidir. 230 V AC 3 Fazlı Kondansatör Anma Gücü (kvar) Anma Akımı (A) OG/AG dağı m Transformatörü Us: 400 V Kısa Devre Gerilimi U cc % Anma Akımı (A) Anma Akımı (A) Devre Kesici 400 V AC 3 Fazlı Kondansatör Devre Kesici Ani Açma Ayar Akımı (A) Sekonder Uçlarındaki Kısa Devre Akımı (ka) Transformatör gücüne göre alçak gerilim devre kesici seçimi Kablo Kesi (mm²) Anma Gücü (kvar) Anma Akımı (A) Anma Akımı (A) AG Devre Kesicisi Ani Açma Ayar Akımı (A) Kablo kesi (mm²) x x x x x x (80x5) x (100x5) (60x5) Tip Anma Akımı (A) Icu Kısa Devre Kesme Kap. (ka) C160, K C160, K K K K U U U

23 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Motor Devrelerinin Korunması Motor devrelerini koruyacak cihazların seçiminde temel alınması gereken kriterler şöyledir. Motor tam yük akımı Motor yol alma şekli Motor yol alma akımı Motor yol alma süresi Motorun devreye girme anında şebekeden çok kısa süreli çektiği yüksek akım Çevre sıcaklığı TS EN standardına göre motorlara yol verilmesi esnasında yol verici ile kısa devre koruma aygıtı arasında uygulanması gereken 2 farklı koodinasyon tipi mevcuttur. Koordinasyon tipi bir cihazın tolere edebileceği kısa devre büyüklüğünü tanımlar. Tip 1 koordinasyon: Kısa devre şartlarında yol verici ve kontaktörün kişileri ve tesisatı hiçbir şekilde tehlikeye sokmamasını gerektirir. Ancak yol verici fonksiyonel durumda değildir. Kontaktör ve termik rölenin hasar görme olasılığı bulunmaktadır. Tip 2 koordinasyon: Kısa devre şartlarında yol verici ve kontaktörün kişileri ve tesisatı hiçbir şekilde tehlikeye sokmamasını bununla birlikte kısa devreden sonra kullanılmaya uygun olmasını gerektirir. Ancak cihazlar deforme edilmeden, kontakları kaynamış olan kontaktörün kontakları birbirinden kolayca ayrılabilirse, zarar görmezler. Motor devrelerinin aşırı yüklere ve kısa devrelere karşı en etkin şekilde koruma yapabilmek için alçak gerilim devre kesicileri ile birlikte termik aşırı akım rölesi kullanmak gerekir. Alçak gerilim devre kesicisi motoru kısa devrelere karşı termik aşırı akım rölesi de aşırı yük akımlarına karşı korur. 3 fazlı asenkron motorları koruyacak olan alçak gerilim devre kesicilerinin ; Anma akımları motor tam yük akımından daha düşük olmamalıdır. Kısa devre kesme kapasiteleri bağlı bulundukları noktadaki beklenen kısa devre akımından büyük olmalıdır. Ani açma salıcılarının ayarı motorun ilk devreye girme anında oluşan çok kısa süreli pik akımlarından büyük olmalıdır. Alçak gerilim devre kesici sadece ani açma salıcıları ile donatılmış olmalıdır. Tip 2 koordinasyona göre 3 fazlı motor koruması için ekipman seçimi Motor ve koruma cihazları arasındaki koordinasyon ve uyum tablosu 25

24 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ 380 V Trifaze Asenkron Motor Kısa Devre Koruma Kumanda Aşırı Yük Koruma Anma Gücü Anma Akımı AG Devre Kesici AG Devre Kesici Kontaktör Termik Röle Anma Akımı Ani Açma Akımı Anma Akımı Anma Akımı (kw) (Hp) (A) (A) (A) AC-3 (A) (A) Jeneratörlerin Korunması Kısa devre geçiş reaktanslarının yüksek olması nedeniyle herhangi bir kısa devre anında jeneratörün kısa devre akımı nominal akımının 3-5 katına ancak ulaşır. Bu yüzden jeneratörü koruyacak olan alçak gerilim devre kesicilerinin ani açma akımları nominal akımlarının 4 katına ayarlanmaktadır. Jeneratör (400 V 50 Hz) AG Devre kesici Anma Gücü (kva) Anma Akımı (A) Anma Akımı (A) Anma Akımı (A) Jeneratör (400 V 50 Hz) AG Devre kesici Anma Gücü (kva) Anma Akımı (A) Anma Akımı (A) Anma Akımı (A)

25 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ DC Devrelerin Korunması DC sistemlerde akım hiçbir zaman sıfır noktasından geçmediği için DC akımların kesilmesi AC akımlara göre daha zordur. Bu yüzden DC sistemlerin korunmasında kullanılacak alçak gerilim devre kesicileri kutupları birbirine seri bağlanarak kullanılmalıdır. Yük Yük DC devrelerde kullanılacak alçak gerilim devre kesicisini ani açma akımı AC' ye göre 1,4 kat daha fazladır. Örneğin ani açma değeri 1000 A olan bir alçak gerilim devre kesici DC devrede kullanıldığında 1400 A' de ani açma yapacaktır. Kabloların Korunması DC devrelerde kullanılacak alçak alçak gerilim devre kesicinin bağlantı şeması IEC standardına göre elektrik tesislerinde alçak gerilim devre kesicileri kabloları aşırı yüklere ve kısa devrelere karşı koruyabilmelidir. Bir elektrik şebekesinde aşırı akımlar iki türlü olabilir. 1. Aşırı yük akımları 2. Kısa devre akımları Devre kesici her iki istenmeyen durumu ortadan kaldırarak devreyi koruyabilmelidir. Aşağıdaki şekilde bir devre kesici ile kablo arasındaki koruma koordinasyonu gösterilmiştir. Buna göre devre kesicinin akım-zaman eğrisi kabloyu aşırı yük ve kısa devrelere karşı koruyacak şekilde seçilmeli ve maksimum yük akımında devre akımı açma yapmayacak şekilde çalışabilmelidir. T Max. yük akımı Geçici aşırı yük akımı Kablo l 2 t eğrisi Devre kesici eğrisi I AG devre kesici ile kablo kısa devre akım sınırlama eğrisi arasındaki koordinasyon 27

26 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Kabloları Aşırı Yüklere Karşı Korumak AG devre kesicilerinin kabloları aşırı yüklere karşı en iyi şekilde koruyabilmesi için devre kesicinin nominal akımı kablodan geçen akıma eşit olmalıdır. Devreden geçen akım devre kesici nominal akımının 1.45 katına ulaştığında (bu akımın değeri kablonun maksimum akım taşıma kapasitesine eşit veya küçük olmalıdır) devre kesici alışılagelmiş açma süresi içinde devreyi koruyabilmelidir. Ancak en iyi koruma şartının sağlanamaması durumunda bile devre kesici nominal akımı kablonun akım taşıma kapasitesine eşit olmalı ve devreden geçen akım kablo akım taşıma kapasitesinin 1.45 katına ulaştığında devre kesici alışılagelmiş süre içinde devreyi koruyabilmelidir. IB In Iz If 1.45xIz IB : Kablodan geçen akım In: Devre kesici nominal akımı Iz : Kablonun taşıyabileceği maksimum akım kapasitesi If : Devre kesici aşırı yük salıcılarının çalışma akımı Tek Damarlı Ve Çok Damarlı PVC Ve XLPE Yalıtımlı Kabloların Akım Taşıma Kapasiteleri 0.6/1 kv PVC Yalı mlı Kabloların Akım Taşıma Kapasıṫeleri Normal Kesit Akım Taşıma Kapasitesi mm 2 Toprakta 20 C' de (A) Havada 30 C' de (A) 4x x x x x x x x x x x x x x x x /1 kv PVC Yalı mlı Tek Damarlı Kabloların Akım Taşıma Kapasıṫeleri Normal Kesit Akım Taşıma Kapasitesi Toprakta 20 C' de mm 2 Havada 30 C' de (A) (A) 1x x x4-37 1x6-48 1x x x x x x x x x x x x x x x

27 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ 0.6/1 kv XLPE Yalı mlı Tek Damarlı Kabloların Akım Taşıma Kapasıṫeleri Normal Kesit Akım Taşıma Kapasitesi mm 2 Toprakta 20 C' de (A) Havada 30 C' de (A) 1x x x x x x x x x x x x x x x x x /1 kv XLPE Yalı mlı Kabloların Akım Taşıma Kapasıṫeleri Normal Kesit Akım Taşıma Kapasitesi mm 2 Toprakta 20 C' de (A) Havada 30 C' de (A) 3x x x x x x x x x x x x

28 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ 0.6/1 kv Yalıtkan Kabloların Standart Güçleri Taşıyabilecek Maksimum Uzaklık (m) GÜÇ (kw) Kablo Kesi (mm²) 2, , , V Gerilim Düşümü < % , Cos Q= 0.9 olarak alınmış r

29 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Kabloları Kısa Devrelere Karşı Korumak IEC ' e göre herhangi bir devrede kısa devre oluştuğunda oluşan kısa devre akımı sistemi besleyen kablonun yalıtkanının zarar görebileceği maksimum sıcaklığa erişmeden kesilmelidir. Pratikte bu devre kesicinin I²t değerinin kablonun maksimum I²t değerini aşmamasıyla sağlanır. I²t k² x s² t: Kısa devre süresi ( saniye) s: Kablo kesiti ( mm²) I: Kısa devre akımının efektif değeri ( A) k: Kablo kısa devre sıcaklık limit katsayısı Kablolar kullanılacakları şebekelerde oluşacak kısa devre akımlarına 5 sn süreyle dayanabilmeli ve kısa devre durumunda 5 sn süre içinde kablo iletkeninin sıcaklık değeri PVC yalıtkanlı kablolar için 160 o C' yi, XLPE kablolar içinse 250 o C' yi aşmamalıdır. Kablo Sıcaklığı ( o C) o C Kısa Devre Akımı o C Aşırı Yük Akımı o C Maksimum Çalışma Sıcaklığı 5 Sn 1 h Zaman (t) Bir Kablonun Normal, Aşırı Yük Ve Kısa Devre Şartları Altında Yalıtkanının Ulaşacağı Maksimum Değerler Kablo Yalı m Malzemesi İletken Cinsi Çalışma Sıcaklığı C Kısa Devre Sıcaklığı C K Faktörü PVC Bakır PVC Aliminyum XLPE Bakır XLPE Aliminyum

30 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ PVC ve XLPE yalıtımlı bakır kablolar için izin verilen I²t değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre devre kesicinin I²t değerleri ne kadar düşük olursa kablonunda termik ve dinamik zorlanması o kadar az olur. Limitörlü (akım sınırlamalı) devre kesicilerin I²t değerleri akım sınırlamasız devre kesicilere göre çok daha düşük olduğu için kısa devrelerin sisteme vereceği zararı da minimuma indirgemiş olurlar. Kablolar İçin Termik Zorlanma Değerleri S PVC Yalı mlı Bakır Kablo XLPE Yalı mlı Bakır Kablo Kablo Kesi İzin Verilen I²t İzin Verilen I²t mm² (A²xs)x10³ (A²xs)x10³ Kabloların kısa devre koruma şartlarının tam olarak sağlanabilmesi için kontrol edilmesi gereken önemli noktalardan birisi de sistemde meydana gelebilecek minimum kısa devre akımının şalterin minimum ani açma akımından büyük olması şartıdır. Minimum kısa devre akımı kısa devrenin 5 sn' den az sürdüğü dikkate alınarak hesaplanır. t t = k2 S 2 I 2 Im I Devre kesicinin ani açma değeri ile kısa devre süresi arasındaki koordinasyon 32

31 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Bakır Baralar İçin Yükleme Akımları Çevre Sıcaklığı: 25 o C Isınma: 30 o C Devamlı Yükleme Akımı (A) 50 Hz. A.C. Boyutlar Kesit mm 2 mm 2 Boyalı Bara Adedi Çıplak Bara Adedi l ll lll llll l ll lll llll 12X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

32 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG Devre Kesicilerinde Kullanılan Aksesuarlar Açtırma Bobini Düşük Gerilim Bobini Yardımcı Kontak Bloğu Alarm Kontak Bloğu Bazı durumlarda devre kesicinin uzaktan açtırılması gerekebilir. Örneğin sistemde bir arıza veya sisteme bağlı bir makinede kaza meydana geldiğinde bir acil stop butonuyla kumanda edilen açtırma bobiniyle devre kesiciye açtırma kumandası verilebilir. Açtırma bobini bir anahtar ve bir bobinin seri bağlanmasıyla oluşturulur. Devre kesicinin kontakları kapalı olduğunda seri anahtarda kapanır. Stop butonuna basıldığında bobin enerjilenir ve bobine bağlı açtırma mili devre kesiciyi açtırarak devre akımını kesmesini sağlar. Devre kesici kontakları ayrıldığında seri anahtarda açılarak bobinin enerjisini keser dolayısıyla bobinin yanma ihtimali önlenmiş olur. Açtırma bobini anma çalışma değerinin % 70 ile % 110' u arasındaki değerlerde çalışır. Gerilim düşmesi devredeki hassas cihazlar için sakıncalı bir durumdur ve bazı durumlarda bu cihazların hasar görmesine neden olur. Düşük gerilim bobini uçlarındaki gerilim, bobin anma gerilim değerinin % 70 ile % 35 arasına düştüğünde deve kesiciyi açtırır. Düşük gerilim bobini takılı bir devre kesicinin tekrar devreye girmesi için gerilim değerinin nominal değerin %85' nin üzerine çıkması gerekmektedir. Aksi halde devre kesici kurulmaz. Düşük gerilim bobinleri kompakt şalterin herhangi iki fazından beslenir ve 380 V AC gerilimle çalışırlar. Şalterlerde bulunan diğer hareketli kontaklar ile birlikte açılıp kapanırlar. Yardımcı kontak bloğunun normalde açık ve normalde kapalı olmak üzere iki kontağı vardır. Bu aksesuarın çıkışları ikaz lambalarına bağlanarak şalterin konumu hakkında bilgi alınabilir, devredeki diğer cihazlara sinyal gönderilebilir. Alarm kontak blokları yapı olarak yardımcı kontak bloklarına benzerler, alarm kontak bloğu takılmış bir şalterin çıkışında çalışma yapılacağı zaman trip butonuna basılarak şalter trip konumuna getirilir, kontakların çıkış uçları herhangi bir ikaz sinyaline bağlanır. Böylelikle şalterin çıkış tarafında bir çalışma işlemine geçilebilir. Olası bir durumda şalter kurulmak istendiğinde öncelikle OFF konumuna alınıp kurulması gerekir, şalter OFF konumuna alınır alınmaz alarm kontak bloğuna bağlanmış olan bir sinyal vericiden ikaz sesi duyulur ve çalışma yapan personeli uyarır. Bu ikaz aynı zamanda şalteri kurmaya çalışan personele de bu hat üzerinde çalışma yapıldığının uyarısını verir. Motorlu Kurma Mekanizması Motorlu Kurma mekanizması kompakt şalteri uzak bir mesafeden şalteri kurma, açtırma ve daha önceden trip pozisyonuna geçmiş bir şalterin yeniden kurulması işlevini görürüler. Örneğin motorlu kurma mekanizması güç panosunun kumanda merkezine uzak olduğunda veya kompakt şaltere sık açma kapama komutu verilmesi gereken durumlarda kullanılırlar. Kompakt şalterin kapağına monte edilirler, 220 V AC ile çalışırlar. 34

33 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ AG Devre Kesicileri İle Toprak Kaçak Akımlarına Karşı Koruma Alçak gerilim devre kesicilerinin yük tarafında bulunan elektrik devrelerinde oluşabilecek toprak kaçak akımlarının ma seviyesinde olanları normal şartlar altında klasik devre kesiciler ile algılanması mümkün değildir. Bu kaçakların algılanıp sisteme zarar vermesinin önüne geçmek için bu çok küçük kaçak akımları algılayan ve alçak gerilim devre kesici ile koordineli çalışabilen toroidal akım transformatörü ve kaçak akım rölesinden oluşan koruma sistemi uygulaması yapılmalıdır. Toprak kaçak akımlarında toroidal sistemin devre kesici İle koordineli olarak çalışabilmesi için devre kesici içinde toroidal sisteme uygun bir ani açtırma düzeneği olması gerekmektedir, bunun içinde devre kesicilerin içine açtırma bobini yada düşük gerilim bobini gibi açtırma üniteleri takılır. Alçak gerilim devre kesicilerini kullanarak kaçak akımlara karşı korumak yapabilmek için gerekli ekipman; AG Devre Kesicisi Aç rma Bobini Toprak Kaçak Akım Rölesi Toroidal Transformatör Dikkat edilmesi gereken kurallar: 1. Toroidal transformatörden tüm fazlar ve varsa nötr kablosu geçirilmelidir. 2. Toprak kablosu toroid transformatör içinden kesinlikle geçirilmemelidir. 3. Kablolar olabildiğince toroidal transformatörün merkezinden geçirilmelidir. Toprak Kaçak Akım Rölesi Bağlantı Şeması 1-2 no'lu uçlara besleme gerilimi olan 220 V AC gerilimi uygulayınız. 6-7 no'lu uçlara toroid transformatörün sekonder çıkış uçlarını bağlayınız. Açtırma bobininin besleme gerilimi 13 no'lu terminalden ve beslemenin nötr ucundan alınız. İsteğe bağlı olarak no'lu terminalleri kullanarak uzaktan test ve reset yapabilirsiniz. 35

34 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ SAR103LE Özellikleri Toroidal Akım Transformatörü Seçimi Tip SAR103LE Besleme Gerilimi 240 V AC Frekans 50 Hz Güç Tüke mi 3 VA Kaçak Akım Eşik Değeri 30 ma 30 A Zaman Gecikme Ayarı Ani - 50 ms ms arası ayarlanabilir Kontak Akımı 6 A, 250 V AC Açma Süresi < 15 ms Elektriksel Ömür Mekanik Ömür Montaj DIN 35 mm ray Tip Çap (mm) Uygun Devre Kesici ST C160, K160, H160 ST K250, H250, M250, S250 ST K400, H400, M400, S400 K630, H630, M630, S630 ST S800 ST U1600 Akım Zaman Karakteristikleri 3 3 saat C160 saat K160 H160 dakika dakika ,100,125,160 ÜST LİMİT ALT LİMİT ÜST LİMİT ,100,125,125 ALT LİMİT ALT LİMİT 32,40,50,63 ÜST LİMİT 32,40,50,63 saniye saniye In In 36

35 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ saat K250 M250 H250 S250 saat K400 - S630 H400 - H630 M400 - M630 S400 - S630 dakika ALT LİMİT 200, ÜST LİMİT 200, 250 dakika ALT LİMİT 400 A. ÜST LİMİT 400 A. saniye saniye LO HI In In saniye dakika saat 37

36 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ 38

37 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ AG Devre Kesicisi Seçiminde Ve Kullanımda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 1. Alçak gerilim devre kesicisinin kısa devre kesme kapasitesi, koruma yapacağı sistemde beklenen kısa devre akımından büyük olmalıdır. 2. Alçak gerilim devre kesicisinin çalışacağı ortam sıcaklığı yüksek ise ortam sıcaklığına göre termik salıcıların kalibre edilmesi gerekir. Örneğin çok sıcak bölgeler için 50 C veya 55 C ortam sıcaklığına göre kalibrasyon yapılmaktadır. 3. Alçak gerilim devre kesicisi 3 fazlı motorların korunmasında kullanılacak ise ani açma değeri devre kesici anma akımının10-12 katı olan motor koruma amaçlı devre kesiciler seçilmelidir. Aksi halde devre kesici motorun yol alma akımında açma yapabilir. 4. Jeneratörlerde herhangi bir kısa devrede çok düşük kısa devre akımları oluştuğundan bu amaca uygun devre kesicileri seçilmelidir. Jeneratör koruma amaçlı devre kesicilerin ani açma değerleri, devre kesici nominal akımının 3-4 katına ayarlanmaktadır. 5. Özellikle dağıtım transformatörlerinin devreye alınması sırasında kısa süreli yüksek pik gerilimler oluştuğundan alçak gerilim devre kesicilerinin giriş kısımlarında alçak gerilim devre kesicileri ile birlikte sevkedilen kutup perdeleri mutlaka kullanılmalıdır. Aksi halde fazlar arasında kısa devre oluşabilir. 6. Terminal bağlantılarında bağlantı civatalarının gevşek bırakılması alçak gerilim devre kesicisinin aşırı ısınmasına yol açacağından işletmeye almadan önce bağlantılar kontrol edilmelidir. Anma Akımı (A) Kesit (mm²) Kablo Anma Akımı (A) 250 Kesit (mm²) Kablo x150 2x185 2x240 Bakır bara 2x(30 x 5) 2x(40 x 5) 2x(50 x 5) 2x(60 x 5) 2x(80 x 5) 2x(100 x 5) AG Devre Kesici Minimum Montaj Emniyet Mesafeleri Devre Kesici Tipi A (mm) B (mm) C (mm) C K K K400 - K K U

38 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG Devre Kesicilerine Enerji Girişi Sigma alçak gerilim devre kesicilerine hem üst hem de alt terminallerden herhangi bir performans kaybına neden olmadan güvenle enerji girişi yapılabilir (D serisi kaçak akım algılamalı devre kesicilerine sadece üst terminallerden enerji girişi yapılmalıdır.). Faz Kutup Perdeleri Fazlar arası atlama riskini en aza indirmek için faz kutup perdeleri devre kesici işletmeye alınmadan önce mutlaka kutuplar arasına yerleştirilmelidir. Özellikle OG/AG transformatörlerinin boşta devreye alınması sırasında oluşan ani aşırı gerilimler faz kutup perdelerini kullanılmaması durumunda elektriksel atlamaya neden olabilir. Devre Kesici Kurma Kolu Pozisyonları Devre Kesicinin konumunu gösteren 3 pozisyon mevcuttur. Kurma kolu ON pozisyonunda iken devre kesicinin kontakları kapalı pozisyondadır ve devre kesici üzerinden akım geçmektedir. Kurma kolu OFF pozisyonunda iken devre kesicinin kontakları açık pozisyondadır ve devre kesiciden akım geçmemektedir. Kurma kolu orta pozisyonda iken devre kesici herhangi bir arızadan dolayı veya uzaktan açtırma bobinine sinyal göndermek suretiyle açmıştır. Bu durumda devre kesiciyi yeniden işletmeye almak için önce kurma kolunu OFF pozisyonunda aşağı doğru bastırınız ve klik sesini duyunuz. Daha sonra kurma kolunu yukarı ON pozisyonuna doğru hareket ettirerek devre kesiciyi kapatınız. 40

39 14.4 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Boyutlar KM Kutuplu Önden Görünüş 85 Yandan Görünüş Montaj Şablonu C160 3 Kutuplu 92.5 Ø Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu 41

40 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ K160 3 Kutuplu Önden Görünüş H160, M160, S160 3 Kutuplu Yandan Görünüş Montaj Şablonu K250 3 Kutuplu Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu 42 Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu

41 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ H250, M250, S250 3 Kutuplu Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu K400 3 Kutuplu Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu 43

42 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ H400, M400, S400 3 Kutuplu Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş K630, H630, M630, S630 3 Kutuplu Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş 44

43 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ K800 3 Kutuplu Montaj Şablonu U Kutuplu Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş 45

44 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ K100 4 Kutuplu Önden Görünüş Yandan Görünüş Bağlantı Barası Montaj Şablonu Detayları K250 4 Kutuplu Bağlantı Barası Detayları Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu 46

45 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ K400 4 Kutuplu 185 Bağlantı Barası Detayları Montaj Şablonu 155 Önden Görünüş Yandan Görünüş K630 4 Kutuplu N Bağlantı Barası Detayları Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş 47

46 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ D100 4 Kutuplu Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş D225 4 Kutuplu Önden Görünüş Yandan Görünüş Montaj Şablonu 48

47 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ D400 4 Kutuplu Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş D630 4 Kutuplu Montaj Şablonu Önden Görünüş Yandan Görünüş 49

48 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Sipariş Bilgileri ECOWHITE Serisi Icu: 25 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Sabit ECOWHITE Serisi Icu: 36 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Sabit ECOWHITE Serisi Icu: 36 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Ayarlı 50 Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu C C C C C C C C C C C C C C C C C C Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A K K K K K K K K K K800800

49 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ BLUEPOWER Serisi Icu: 36 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Sabit Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H BLUEPOWER Serisi Icu: 36 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Ayarlı Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu H H H H H H H H H SH BLUEPOWER Serisi Icu: 50 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Sabit Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu M M M M M M M M M M BLUEPOWER Serisi Icu: 50 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Ayarlı Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu M M M M M M M M M M BLUEPOWER Serisi Icu: 70 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Sabit Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu S S S S S S S S S S

50 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ BLUEPOWER Serisi Icu: 70 ka Termik: Ayarlı Manyetik: Ayarlı Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Termik Ayar Akımı Ir (A) Kesme Kap. Icu (ka) Sipariş Kodu S S S S S S S S S S U U U U U U BLUEPOWER Serisi Icu: 36 ka Termik: Sabit Manyetik: Sabit Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Kesme Kap. Icu (ka) Termik Salıcı Manye k Salıcı Sipariş Kodu KM sabit 8xIn 1KM16020 KM sabit 8xIn 1KM16025 KM sabit 8xIn 1KM16032 KM sabit 8xIn 1KM16040 KM sabit 8xIn 1KM16050 KM sabit 8xIn 1KM16063 KM sabit 8xIn 1KM16080 KM sabit 8xIn 1KM16100 KM sabit 8xIn 1KM16125 KM sabit 8xIn 1KM16160 KM sabit 8xIn 1KM16200 ECOWHITE Serisi Icu: 25 ka Termik: Sabit Manyetik: Sabit Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Kesme Kap. Icu (ka) Termik Salıcı Manye k Salıcı Sipariş Kodu K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K ECOWHITE Serisi Icu: 36 ka Termik: Sabit Manyetik: Sabit 52 Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Kesme Kap. Icu (ka) Termik Salıcı Manye k Salıcı Sipariş Kodu K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K K Sabit 8xIn 4K630630

51 ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ AG DEVRE KESİCİLERİ Kaçak Akım Algılamalı Termik: Sabit Manyetik: Sabit Tip Kutup Sayısı Anma Akımı In (A) Kesme Kap. Icu (ka) Eşik Akımı (A) Eşik Zamanı (s) Sipariş Kodu D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Not: Kaçak akım algılamalı kompakt şalterler açtırma bobini ve uzatma baraları ile birlikte sevk edilmektedir. AG Devre Kesicilerinde Kullanılan Aksesuarlar Açtırma Bobini Birlikte Kullanılacağı Devre Kesici Tipi Besleme Gerilimi (V) Sipariş Kodu C SE100AB A160, K160, H160, M160, S SE160AB A250, K250, H250, M250, S SE250AB K400, H400, M400, S400, K630, H630, M630, S SE400AB K800, H800, M800, S SE800AB U SE1600AB Açtırma Bobini Yardımcı Kontak Birlikte Kullanılacağı Devre Kesici Tipi Besleme Gerilimi (V) Sipariş Kodu C SE100DG A160, K160, H160, M160, S SE160DG A250, K250, H250, M250, S SE250DG K400, H400, M400, S400, K630, H630, M630, S SE400DG K800, H800, M800, S SE800DG U SE1600DG Birlikte Kullanılacağı Devre Kesici Tipi Yardımcı Kontak Sipariş Kodu C160 1NA+1NK SE100YK A160, K160, H160, M160, S160 1NA+1NK SE160YK A250, K250, H250, M250, S160 1NA+1NK SE250YK K400, H400, M400, S400, K630, H630, M630, S630 1NA+1NK SE400YK K800, H800, M800, S800 1NA+1NK SE800YK U1600 2NA+2NK SE1600YK 53

52 AG DEVRE KESİCİLERİ ALÇAK GERİLİM DEVRE KESİCİLERİ Alarm Kontağı Birlikte Kullanılacağı Devre Kesici Tipi Besleme Gerilimi (V) Sipariş Kodu C160 1NA+1NK SE100AK A160, K160, H160, M160, S160 1NA+1NK SE160AK A250, K250, H250, M250, S160 1NA+1NK SE250AK K400, H400, M400, S400, K630, H630, M630, S630 1NA+1NK SE400AK K800, H800, M800, S800 1NA+1NK SE800AK U1600 2NA+2NK SE1600AK Motor Mekanizması Döner Uzatma Kolu Uzatma Barası Toprak Kaçak Algılama Rölesi Birlikte Kullanılacağı Devre Kesici Tipi Besleme Gerilimi (V) Sipariş Kodu A160, K160, H160, M160, S SE160MK A250, K250, H250, M250, S SE250MK K400, H400, M400, S400, 630, H630, M630, S SE400MK K800, H800, M800, S SE800MK U SE1600MK Birlikte Kullanılacağı Devre Kesici Tipi Sipariş Kodu C160 SE100DK A160, K160, H160, M160, S160 SE160DK A250, K250, H250, M250, S160 SE250DK K400, H400, M400, S400, K630, H630, M630, S630 SE400DK K800, H800, M800, S800 SE800DK U1600 SE1600DK Birlikte kullanılacağı Devre Kesici Tipi Besleme Gerilimi (V) Sipariş Kodu A160, K160, H160, M160, S160 6 SE160UB A250, K250, H250, M250, S160 6 SE250UB K400, H400, M400, S400 6 SE400UB Eşik Akımı (A) Açma Süresi (sn) Sipariş Kodu SAR103LE Toroidal Akım Transformatörü 54 Tip İç Çap (mm) Sipariş Kodu ST ST055 ST ST080 ST ST110 ST ST160 ST ST210

53 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 55

54 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Genel Sigma otomatik sigortalar bağlı bulundukları devreyi aşırı yük ve kısa devrelere karşı koruyan aynı zamanda devreyi açma ve kapama fonksiyonunu da yerine getiren cihazlardır. TS EN 'e göre 3 ka, 4.5 ka, 6 ka,10 ka ve 16 ka olarak üretimi yapılan otomatik sigortalar aynı zamanda Avrupa Topluluğu alçak gerilim direktifi 72/23/CEE ye uygundur. 3 ka Otoma k Sigortalar 4.5 ka Otoma k Sigortalar 6 ka Otoma k Sigortalar 10 ka Otoma k Sigortalar Kurma Kolu Manye k Bobin Bağlan Terminali Mekanizma Sabit Kontak Ark Separatörü Bi-metal Bir otoma k sigortayı oluşturan ana parçalar 56

55 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 3 ka Otomatik Sigortalar Teknik Özellikler Tip SND 3000 Kutup Sayısı Anma Akımı (30 C de) A 2, 4, 6, 10, 16, 20, 25, 32, 40, 50, 63 Anma Çalışma Gerilimi Ue AC (V) 240/415 Anma Yalı m Gerilimi AC (V) 690 Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 6 Anma Kesme Kapasitesi Icn ka 3 Seçicilik Sını 3 Elektriksel Ömür ope. 230 V Mekanik Ömür ope Koruma Derecesi IP 20 İzin Veriler Çalışma Ortam Sıcaklığı İzin Verilen Dep. Ortam Sıcaklığı o C -5 ile +40 o C -40 ile +55 Renk RAL 7035 Montaj Şekli (EN 60715) 35 mm DIN Rayı Bağlan Kesidi mm Max. Terminal Sıkma Momen Nm 2 Akım - Zaman Karakteristiği h t(s) XIn B Eğrisi h t(s) XIn C Eğrisi 57

56 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 4.5 ka Otomatik Sigortalar Teknik Özellikler Tip SND 4500 Kutup Sayısı Anma Akımı (30 C de) A 2, 4, 6, 10, 16, 20, 25, 32, 40, 50, 63 Anma Çalışma Gerilimi Ue AC (V) 240/415 Anma Yalı m Gerilimi Ui V 690 Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 6 Anma Kesme Kapasitesi Icn ka 4.5 Seçicilik Sını 3 Elektriksel Ömür ope. 230 V Mekanik Ömür ope Koruma Derecesi IP 20 İzin Verilen Çalışma Ortam Sıcaklığı İzin Verilen Dep. Ortam Sıcaklığı o C -5 ile +40 o C -40 ile +55 Renk RAL 7035 Montaj Şekli (EN 60715) 35 mm DIN Rayı Bağlan Kesidi mm Max. Terminal Sıkma Momen Nm 2 Akım - Zaman Karakteristiği h t(s) XIn B Eğrisi h t(s) XIn C Eğrisi 58

57 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 6 ka Otomatik Sigortalar Teknik Özellikler Tip SND 6000 Kutup Sayısı Anma Akımı (30 C de) A 2, 4, 6, 10, 16, 20, 25, 32, 40, 50, 63 80, 100, 125 Anma Çalışma Gerilimi Ue AC (V) Anma Yalı m Gerilimi Ui V 690 Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 6 Anma Kesme Kapasitesi Icn ka 6 Seçicilik Sını 3 Elektriksel Ömür ope. 230 V Mekanik Ömür ope Koruma Derecesi IP 20 İzin Veriler Çalışma Ortam Sıcaklığı İzin Verilen Dep. Ortam Sıcaklığı o C -5 ile +40 o C -40 ile +55 Renk RAL 7035 Montaj Şekli (EN 60715) 35 mm DIN Rayı Bağlan Kesidi mm Max. Terminal Sıkma Momen Nm Akım - Zaman Karakteristiği t(s) 2 1 0,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0, ,5 2 1, ,45 xln B Eğrisi t(s) 2 1 0,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0, , ,13 1,45 xln C Eğrisi t(s) 2 1 0,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0, , ,13 1,45 xln D Eğrisi 59

58 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 10 ka Otomatik Sigortalar Teknik Özellikler Tip SND Kutup Sayısı Anma Akımı (30 C de) A 2, 4, 6, 10, 16, 20, 25, 32, 40, 50, 63 80, 100, 125 Anma Çalışma Gerilimi Ue AC (V) Anma Yalı m Gerilimi Ui V 690 Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 6 Anma Kesme Kapasitesi Icn ka 10 Seçicilik Sını 3 Elektriksel Ömür ope. 230 V Mekanik Ömür ope Koruma Derecesi IP 20 İzin Verilen Çalışma Ortam Sıcaklığı İzin Verilen Dep. Ortam Sıcaklığı o C -5 ile +40 o C -40 ile +55 Renk RAL 7035 Montaj Şekli (EN 60715) 35 mm DIN Rayı Bağlan Kesidi mm Max. Terminal Sıkma Momen Nm Akım - Zaman Karakteristiği t(s) ,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0,004 t(s) ,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0, , , , ,13 1,13 1,13 1,45 1,45 1,45 xln xln xln B Eğrisi C Eğrisi D Eğrisi t(s) ,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0,004 60

59 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 16 ka Otomatik Sigortalar Teknik Özellikler Tip SND Kutup Sayısı 1 Anma Akımı (30 C de) A 40, 50, 63, 80, 100, 125 Anma Çalışma Gerilimi Ue AC (V) 415 Anma Çalışma Gerilimi DC (V) 60 Anma Yalı m Gerilimi Ui V 690 Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 6 Anma Kesme Kapasitesi Ics ka 16 Seçicilik Sını 3 Elektriksel Ömür ope. 230 V Mekanik Ömür ope Koruma Derecesi IP 20 İzin Verilen Çalışma Ortam Sıcaklığı o C -5 ile +40 İzin Verilen Dep. Ortam Sıcaklığı o C -40 ile +55 Renk RAL 7035 Montaj Şekli (EN 60715) 35 mm DIN Rayı Bağlan Kesidi mm Max. Terminal Sıkma Momen Nm 3 Akım - Zaman Karakteristiği t(s) 2 1 0,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0, t(s) 2 1 0,6 0,4 0,2 0,1 0,04 0,02 0,01 0, , , ,13 1,13 1,45 1,45 xln xln C Eğrisi D Eğrisi 61

60 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Montaj ve Bağlantı Özellikleri EN50022 ye göre 35 mm lik DIN rayına kolaylıkla montaj yapılacak şekilde dizayn edilmiş Sigma Otomatik sigortalara 25 mm 2 ye kadar kablo bağlayabilmenin yanısıra müşterek otomat barası ile de bağlantı imkanı mümkündür. Bağlantı vidaları için uygulanacak maksimum momenti 2 Nm olup daha yüksek sıkma momentleri terminal klemensine veya vidaya zarar verebilirler. Sigma otomatik sigortalar üstten veya alttan enerji girişi yapmaya müsait olmasına karşılık enerji girişinin üstten yapılması tavsiye edilir. Bağlantı terminalleri EN 60529' a göre IP20 koruma derecesine sahiptir. Dokunmaya karşı emniyetli IP20 koruma derecesine sahip dizayn Çalışma Şartları Mühürlenebilirlik özelliği DIN rayının özellikleri EN ye uygun olmalıdır. Sigma otomatik sigortalar -5 C ile + 40 C arasındaki ortam sıcaklıklarında 2000 m yi aşmayan yüksekliklerde çalışacak şekilde dizayn edilmiş olup aşırı yük salıcıları 30 C ye göre kalibre edilmiştir. Bu sıcaklıktan farklı ortamlarda çalışma söz konusu olduğunda sıcaklık dengeleme tablosundan faydalanılmalıdır m nin üzerindeki yüksekliklerde ise sigortanın dielektrik özelliklerindeki azalma ve havanın soğutma etkisi dikkate alınmalıdır. In [A] / O C

61 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Otomatik Sigorta Seçim Esasları I 1 I 2 I 3 I 4 Termik açmama akımı Termik açma akımı Manyetik açmama akımı Manyetik açma akımı B tipi sigortalar genellikle akkor flamanlı ev aydınlatması ve elektrikli ısıtıcılar gibi anahtarlama sırasında ani aşırı akımların oluşmadığı aydınlatma ve priz devrelerinin korunmasında kullanılır. C tipi sigortalar genellikle anahtarlama veya devreye girme anında ani aşırı akımların oluştuğu endüktif karakterleri devrelerin, transformatörlerin, klimaların, buzdolaplarının ve çok sayıda fluoresan lambaların korunmasında kullanılır. D tipi sigortalar devreye girme anında çok yüksek ani aşırı akımların oluştuğu motor, kaynak ve punta makineleri, halojen ve sodyum buharlı lambalar ve x-ray cihazları gibi ekipmanların korunmasında kullanılır. Ani Açma Karakteris ği Anma Akımı (In) Ani açma şartları Test Akımı Açma Süresi Sonuç B Hepsi 3 In t 0.1 sn açma yok B Hepsi 5 In t < 0.1 sn açma var C Hepsi 5 In t 0.1 sn açma yok C Hepsi 10 In t < 0.1 sn açma var D Hepsi 10 In t 0.1 sn açma yok D Hepsi 20 In t < 0.1 sn açma var Anma Akımı (In) Test Akımı Açma Süresi Sonuç In 63 A 1.13 In t 1 saat açma yok In > 63 A 1.13 In t 2 saat açma yok In 63 A 1.45 In t < 1 saat açma var In > 63 A 1.45 In t < 2 saat açma var In 32 A 2.55 In 1 sn < t < 60 sn açma var In > 32 A 2.55 In 1 sn < t < 120 sn açma var Termik açma şartları 63

62 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR DC Devrelerin Korunması Doğru akım devrelerinin korunmasında kullanılacak otomatik sigortaların ani açma değerleri yaklaşık % 40 artar. Örneğin B tipi 10 A bir otomatik sigorta AC devrede 30 A ile 50 A arasında ani açma yaparken aynı sigorta DC bir devrede 42.5 A ile 70 A arasında açma yapacaktır. DC devrelerde kullanılacak otomatik sigortalar 48 volta kadar kesme kapasitelerinde herhangi bir azalma olmadan bağlı bulundukları devreyi korurlar. 48 V ile 110 V arasındaki DC sistemlerde 3 kutuplu bir otomatik sigortanın 2 kutbunun seri bağlanması durumunda kesme kapasitelerinde herhangi bir azalma olmadan bağlı bulundukları devreyi korurlar. 110 V ile 150 V arasındaki DC sistemlerde 3 kutuplu bir otomatik sigortanın tüm kutupları seri bağlanarak kesme kapasitelerinde herhangi bir azalma olmadan bağlı bulundukları devreyi korurlar. 4 kutuplu otomatik sigortaların tüm kutupları seri bağlanmak suretiyle 200 volta kadar olan DC devreleri kısa devre kesme kapasitelerinde herhangi bir azalma olmadan kesebilirler. Ani Açma eğrisi AC devreler için ani açma değeri DC devreler için ani açma değeri AC devreler için termik açma değeri DC devreler için ani açma değeri B > 1.45xIn > 1.45xIn C > 1.45xIn > 1.45xIn D > 1.45xIn > 1.45xIn Ani Açma eğrisi Kısa Devre Kesme Kapasitesi (ka) 1P 2P 3P 4P 48 V V V 10 Frekansın Açma Karakteristiğine Etkisi Frekanstaki değişimin sigortanın aşırı yük salıcısına etkisi yoktur. Ancak sigortanın ani açma değeri frekans arttıkça aşağıda belirtilen katsayılarda artar. Ani Açma Değeri Frekans Hz. B C D Frekans Hz. Ani Açma Değeri B C D Güç Kayıpları Sigma otomatik sigortalar bağlı bulundukları devrede minimum güç kaybı oluşturacak şekilde dizayn edilmiş olup kutup başına sarfettikleri güç kayıpları TS EN de belirtilen maksimum değerlerin çok altındadır. Anma Akımı (A) Sigma otoma k sigortaların kutup başına ölçülen maksimum güç kaybı (W) TS EN e göre olması gereken maksimum güç kaybı (W) Anma Akımı (A) Sigma otoma k sigortaların kutup başına ölçülen maksimum güç kaybı (W) TS EN e göre olması gereken maksimum güç kaybı (W)

63 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Motor Devrelerinin Korunması Motorlar devreye girme anlarında devreden nominal akımlarının katına varan ani pik akımlar çektiklerinden motor devrelerini koruyacak otomatik sigortaların düşük güçlü motorlar hariç D tipi kullanılması gerekir. Motor devrelerinde kullanılan otomatik sigortalar temel fonksiyon olarak kısa devrelere karşı tam koruma aşırı yüklere karşı ise kısmi koruma yapar. Aşırı yük koruması için motor devresinin termik röle ile korunması tavsiye edilir V Monofaze Asenkron Motor Otoma k Sigorta Anma Gücü kw Hp Anma Akımı (A) Yol Alma Akımı (A) Açma Eğrisi Anma Akımı (A) C veya D C veya D D C veya D D C veya D D D D D D 63 kw Anma Gücü Hp V Trifaze Asenkron Motor Otoma k Sigorta Anma Akımı (A) Yol Alma Akımı (A) Açma Eğrisi Anma Akımı (A) C C C C C C veya D D D D D D D D D D D D 63 65

64 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Aydınlatma Devrelerinin Korunması Aydınlatma devrelerini koruyacak otomatik sigorta seçiminde lambanın gücü, çeşidi, sayısı ve lambaların devreye girme anında devreden ani olarak çektikleri pik akımları gibi faktörler dikkate alınmalıdır. Sodyum ve civa buharlı deşarj lambalarından oluşan aydınlatma devrelerinde ilk 3 ms de anma akımının 25 katına varan pik akımları oluşabilmektedir. Bunu takip eden 2 sn içinde de anma akımının 7 katı gibi bir akım çekilmektedir. Yüksek frekansla çalışan elektronik balastların olduğu aydınlatma devrelerinde ise ilk μs de anma akımının 25 katına varan pik akımları oluşabilmektedir. Bu gibi nedenlerden dolayı otomatik sigortalar lambanın tipine bağlı olarak pik akımlarına dayanacak şekilde seçilmelidir. Bu yüzden aydınlatma devrelerinde genellikle C tipi otomatik sigortalar kullanılmaktadır. Ancak lamba ile otomatik sigorta arasındaki bulunan kablonun direncinden dolayı mesafeye bağlı olarak pik akımının değeri daha az bir değere sınırlandırılmış olur. Fluoresan Lambaların Çektiği Akım Değerleri Fluoresan Lambaların Çektiği Akım Değerleri Standart Tip Fluoresan Lamba Tek Tüplü Çi Tüplü Lamba Gücü (W) 230 V daki Akım ( A) Manye k Balast Elektronik Balast Kompanze Edilmemiş Kompanze Edilmiş x x x Kompakt Tip Fluoresan Lamba Ayrı balastlı lamba Balastlı lamba Lamba Gücü (W) Lamba Akımı (A) Lamba Tipi (W) Gereken Güç Değeri (W) Yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar Sodyum Buharlı Lambaların Çektiği Akım Değerleri Anma AKımı (A) 230 V daki Akım (A) Kompanze Edilmemiş Kompanze Edilmiş xln (A) Düşük basınçlı sodyum buharlı lambalar Devreye Girme Isınma Süresi (dak.) ile 6 arası ile 15 arası 66

65 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Otomatik Sigorta Amperajına Göre Korunabilecek Maksimum Fluoeresan Lamba Sayısı Kompanzasyon Yok Kompanzasyon Mevcut Otoma k Sigorta Anma Akımı (A) TC 9/11 W TC-D 13 W TC-D 13 W TL + TC-L 18W TC-L 24 W TC-D + T26 W TL + TC-L 36 W TL 58 W Otoma k Sigorta Anma Akımı (A) TC9/11 W TC-D 13/18 W TC 18 W TC-L 18/24 W TC-D + -T 26 W TL-TC-L 36 W TL 58 W Otomatik Sigorta Amperajına Göre Korunabilecek Maksimum Sodyum Buharlı Lamba Sayısı Otoma k Sigorta Maksimum Lamba Sayısı Ani Açma Eğrisi Anma Akımı 150 W 200 W 400 W 6 D D D D D D D D D

66 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Otomatik Sigortalarda Kullanılan Aksesuarlar Sigma marka 6 ve 10 ka otomatik sigortalara uzaktan açtırma bobini ve hata sinyal kontağı ilavesi yapılarak uzaktan açtırma ve sinyalizasyon yapmak mümkündür. Hata sinyal kontağı otomatik sigortanın veya açtırma bobininin sol yan yüzeyine monte edilir ve otomatik sigorta aşırı yük veya kısa devre nedeniyle açtığı zaman kontakları konum değiştirir. Otomatik sigortanın devreyi elle açıp kapaması sırasında kontaklar konum değiştirmez. Tip Kodu Özellikler Sipariş Kodu SMAB V AC / V DC Aç rma Bobini SMAB220 SMYK 1N0 + 1NC Hata Sinyal Kontağı (lth: 4A, 250 V AC) SMYK011 Hata Sinyal Kontağı Ve Aç rma Bobini İlave Edilmiş Otoma k Sigorta Hata Sinyal Kontağı Otoma k Sigorta Hata Sinyal Kontağı Aç rma Bobini Otoma k Sigorta Aç rma Bobini Şema k Gösterimi Hata Sinyal Kontağı Şema k Gösterimi Hata Sinyal Kontağı Teknik Özellikleri Tip Montaj Kontak sayısı SMYK SND6000 ve SND1000 p otoma k sigortaların sol tara na 2 adet enversör Anma Yalı m Gerilimi Ui 250 Anma Frekansı Hz 50/60 Anma Akımı A 4 Min. Çalışma Gerilimi (DC) V 5 Açtırma Bobini Teknik Özellikleri Tip SMAB1 SMAB2 Montaj SND6000 ve SND1000 p otoma k sigortaların sol tara na Anma Çalışma Gerilimi AC Anma Çalışma Gerilimi DC Anma Frekansı Hz 50/60 50/60 68

67 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Boyutlar 3 ka 4.5 ka 6 ka 10 ka Uzaktan Açtırma Bobini Hata Sinyal Kontağı ,

68 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR Sipariş Bilgileri 70 3 ka Otomatik Sigortalar B Açma Eğrisi TS EN SND3000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM102B SM104B SM106B SM110B SM116B SM120B SM125B SM132B SM140B SM150B SM163B SM202B SM204B SM206B SM210B SM216B SM220B SM225B SM232B SM240B SM250B SM263B SM302B SM304B SM306B SM310B SM316B SM320B SM325B SM332B SM340B SM350B SM363B SM402B SM404B SM406B SM410B SM416B SM420B SM425B SM432B SM440B SM450B SM463B

69 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 3 ka Otomatik Sigortalar C Açma Eğrisi TS EN SND3000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM102C SM104C SM106C SM110C SM116C SM120C SM125C SM132C SM140C SM150C SM163C SM202C SM204C SM206C SM210C SM216C SM220C SM225C SM232C SM240C SM250C SM263C SM302C SM304C SM306C SM310C SM316C SM320C SM325C SM332C SM340C SM350C SM363C SM402C SM404C SM406C SM410C SM416C SM420C SM425C SM432C SM440C SM450C SM463C 71

70 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 4.5 ka Otomatik Sigortalar SND4500 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu 72 B Açma Eğrisi TS EN SM102B SM104B SM106B SM110B SM116B SM120B SM125B SM132B SM140B SM150B SM163B SM202B SM204B SM206B SM210B SM216B SM220B SM225B SM232B SM240B SM250B SM263B SM302B SM304B SM306B SM310B SM316B SM320B SM325B SM332B SM340B SM350B SM363B SM402B SM404B SM406B SM410B SM416B SM420B SM425B SM432B SM440B SM450B SM463B

71 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 4.5 ka Otomatik Sigortalar C Açma Eğrisi TS EN SND4500 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM102C SM104C SM106C SM110C SM116C SM120C SM125C SM132C SM140C SM150C SM163C SM202C SM204C SM206C SM210C SM216C SM220C SM225C SM232C SM240C SM250C SM263C SM302C SM304C SM306C SM310C SM316C SM320C SM325C SM332C SM340C SM350C SM363C SM402C SM404C SM406C SM410C SM416C SM420C SM425C SM432C SM440C SM450C SM463C 73

72 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 6 ka Otomatik Sigortalar SND6000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu 74 B Açma Eğrisi TS EN SM102B SM104B SM106B SM110B SM116B SM120B SM125B SM132B SM140B SM150B SM163B SM202B SM204B SM206B SM210B SM216B SM220B SM225B SM232B SM240B SM250B SM263B SM302B SM304B SM306B SM310B SM316B SM320B SM325B SM332B SM340B SM350B SM363B SM402B SM404B SM406B SM410B SM416B SM420B SM425B SM432B SM440B SM450B SM463B

73 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 6 ka Otomatik Sigortalar C Açma Eğrisi TS EN SND6000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM105C SM101C SM102C SM104C SM106C SM110C SM116C SM120C SM125C SM132C SM140C SM150C SM163C SM180C SM100C SM112C SM202C SM204C SM206C SM210C SM216C SM220C SM225C SM232C SM240C SM250C SM263C SM280C SM200C SM212C 75

74 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 6 ka Otomatik Sigortalar C Açma Eğrisi TS EN SND6000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM302C SM304C SM306C SM310C SM316C SM320C SM325C SM332C SM340C SM350C SM363C SM380C SM300C SM312C SM402C SM404C SM406C SM410C SM416C SM420C SM425C SM432C SM440C SM450C SM463C SM480C SM400C SM412C 76

75 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 6 ka Otomatik Sigortalar D Açma Eğrisi TS EN SND6000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM102D SM104D SM106D SM110D SM116D SM120D SM125D SM132D SM140D SM150D SM163D SM180D SM100D SM112D SM202D SM204D SM206D SM210D SM216D SM220D SM225D SM232D SM240D SM250D SM263D SM280D SM200D SM212D 77

76 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 6 ka Otomatik Sigortalar D Açma Eğrisi TS EN SND6000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM302D SM304D SM306D SM310D SM316D SM320D SM325D SM332D SM340D SM350D SM363D SM380D SM300D SM312D SM402D SM404D SM406D SM410D SM416D SM420D SM425D SM432D SM440D SM450D SM463D SM480D SM400D SM412D 78

77 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 10 ka Otomatik Sigortalar B Açma Eğrisi TS EN SND10000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM102B SM104B SM106B SM110B SM116B SM120B SM125B SM132B SM140B SM150B SM163B SM202B SM204B SM206B SM210B SM216B SM220B SM225B SM232B SM240B SM250B SM263B SM302B SM304B SM306B SM310B SM316B SM320B SM325B SM332B SM340B SM350B SM363B SM402B SM404B SM406B SM410B SM416B SM420B SM425B SM432B SM440B SM450B SM463B 79

78 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 10 ka Otomatik Sigortalar SND10000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi C Açma Eğrisi TS EN Sipariş Kodu SM105C SM101C SM102C SM104C SM106C SM110C SM116C SM120C SM125C SM132C SM140C SM150C SM163C SM180C SM100C SM112C SM202C SM204C SM206C SM210C SM216C SM220C SM225C SM232C SM240C SM250C SM263C SM280C SM200C SM212C 80

79 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 10 ka Otomatik Sigortalar C Açma Eğrisi TS EN SND10000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM302C SM304C SM306C SM310C SM316C SM320C SM325C SM332C SM340C SM350C SM363C SM380C SM300C SM312C SM402C SM404C SM406C SM410C SM416C SM420C SM425C SM432C SM440C SM450C SM463C SM480C SM400C SM412C 81

80 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 10 ka Otomatik Sigortalar D Açma Eğrisi TS EN SND10000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM105D SM101D SM102D SM104D SM106D SM110D SM116D SM120D SM125D SM132D SM140D SM150D SM163D SM180D SM100D SM112D SM202D SM204D SM206D SM210D SM216D SM220D SM225D SM232D SM240D SM250D SM263D SM280D SM200D SM212D 82

81 OTOMATİK SİGORTALAR OTOMATİK SİGORTALAR 10 ka Otomatik Sigortalar D Açma Eğrisi TS EN SND10000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Koli Adedi Sipariş Kodu SM302D SM304D SM306D SM310D SM316D SM320D SM325D SM332D SM340D SM350D SM363D SM380D SM300D SM312D SM402D SM404D SM406D SM410D SM416D SM420D SM425D SM432D SM440D SM450D SM463D SM480D SM400D SM412D 16 ka Otomatik Sigortalar C Açma Eğrisi TS EN SND16000 Bağlan Şeması Anma Akımı In (A) Kutup Sayısı Min. Sip. Adedi Kutu Adet Sipariş Kodu SM140C SM150C SM163C SM180C SM100C SM125C 83

82 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERİ

83 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Genel Sigma kaçak akım koruma şalterleri insan hayatını tehlikeli elektrik şoklarına karşı koruma veya tesiste oluşabilecek izolasyon hatalarını önceden tespit ederek, izolasyon hatalarından kaynaklanan yangınları önleyebilme amacıyla kullanılan koruma cihazlarıdır. Sigma kaçak akım koruma şalterleri TS EN standardına göre 2 ve 4 kutuplu olarak ISO 9001:2008 kalite güvence sistemi altında CE normlarına uygun olarak üretilir. Sınıflandırma Sigma kaçak akım koruma şalterleri seçiminde 4 temel faktör dikkate alınmalıdır. Anma Kaçak Akım seviyesi İnsan hayatını doğrudan veya dolaylı temaslara karşı koruma yapmak amacıyla 30 ma hassasiyetli, yangın koruma için ise 300 ma hassasiyetli kaçak akım koruma şalterleri kullanılmalıdır. Kutup Sayısı Tek fazlı şebekelerde 2 kutuplu, Üç fazlı şebekelerde ise 4 kutuplu kaçak akım koruma şalterleri kullanılır. Anma Akımı Kaçak akım koruma şalterleri kendilerinden önce bağlanan otomatik sigorta veya kompakt şalterin anma akımına eşit veya büyük olmalıdır. Kaçak akım koruma şalterinden geçen akımın kaçak akım koruma şalterinin nominal anma akımından büyük olmamasına dikkat edilmelidir. Seçicilik Kaçak akım koruma şalterleri G ( genel) ve S ( gecikmeli) olmak üzere üretilirler. Kaçak Akım Koruma Şalteri Etiket Bilgileri Test butonu Şartlı kısa devre dayanma kapasitesi On-Off göstergesi Anma akımı Anma kaçak akımı En düşük çalışma sıcaklığı 85

84 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Teknik Özellikler Tip SGM-2 SGM-4 SHM-2 SHM-4 SDM-2 SDM-4 Kutup Sayısı Anma Akımı In A 25,40,63 25,40,63,80,100 Anma Kaçak Akımı I n ma 30, , 300 Anma Frekansı Hz Çalışma Sınıfı AC AC AC Hata Kesme Süresi s < 0.3 < <t<0.5 Gecikme Süresi ms Gecikmesiz Gecikmesiz min. 130 Anma Çalışma Gerilimi Ue V AC Anma Yalıtım Gerilimi Ui V Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 6 6 Kısa Devre Dayanma Akımı (NH sigorta ile) A Elektriksel Ömür operasyon V Mekanik Ömür operasyon Koruma Derecesi (Montaj Sonrası) IP 20 (IP 40) IP 20 (IP 40) İzin Verilen Çalışma Ortam Sıcaklığı o C -25 ile ile +40 İzin Verilen Depolama Ortam Sıcaklığı (IEC 88) o C -40 ile ile +55 Boyutlar En mm Boy mm Renk RAL 7035 RAL 7035 Montaj Şekli (EN 60715) 35 mm DIN rayı 35 mm DIN rayı Bağlantı Kesiti (min./max) mm Ağırlık gr

85 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Kaçak Akım Koruma Şalterlerinin Çalışma Sistemi Kaçak akım koruma şalterleri elektromanyetik prensiplere göre çalışan koruma cihazıdır. Kaçak akım koruma şalterinin içinden geçen akımları taşıyan ve koruyan devreye ait aktif yani faz ve nötr iletkenlerinde meydana gelen manyetik alanı algılayan toroidal transformatör kullanılır. Toroidal transformatör faz ve nötrdeki akımların yönü ve büyüklüğünü göz önüne alarak fark akımını hesaplar. Normal işletme şartlarında faz ve nötrden geçen akımların vektörel toplamı sıfırdır. Anormal durumlarda, yani izolasyon hatası meydana geldiğinde, dengesiz akımların meydana getirdiği kaçak manyetik akım cihazın açtırma bobinine kaçak akım gönderir ve bu akım daimi mıknatısın çekme kuvvetini yenerek sistemin açtırmasını sağlar. Elektromekanik Ve Elektronik Tip Kaçak Akım Koruma Şalterleri Arasındaki Fark Nedir? Elektromekanik tip kaçak akım koruma şalterleri herhangi bir kaçak akım durumunda açtırma için yardımcı gerilime ihtiyaç duymaz. Bu sayede düşük ve yüksek gerilimlerde dahi besleme gerilimlerinden bağımsız işlevlerini yerine getirerek kesin güvenirlilik sağlarlar. Elektromekanik yöntemle çalışan cihazlar nötr hattının kesilmesi durumunda dahi besledikleri faz hattındaki kaçak akım korumasını sürdürürler. Elektromekanik tip kaçak akım koruma şalterinin yapısı Elektronik tip kaçak akım koruma şalterleri ise çalışmaları için yardımcı gerilime ihtiyaç duyduklarından kullanmaları risklidir. Zira herhangi bir nötr kopukluğunda yardımcı gerilim kesileceğinden koruma görevini yerine getiremezler. Bu gibi mahsurlarından dolayı elektronik tip kaçak akım koruma şalterlerinin kullanımı ülkemizde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yasaklanmıştır. 87

86 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Kaçak Akımın İnsan Vücudu Üzerindeki Etkisi Elektrik akımı ile meydana gelen kazalarda en büyük etki elektrik akımının doğrudan doğruya sinirler, kaslar ve kalbin çalışması üzerine olur. Bu etkinin şiddeti şu faktörlere bağlıdır: 1 Devreye uygulanan gerilim 2 Akımın şiddeti 3 Akım süresinin etkisi 4 Akımın insan vücudu üzerinde izlediği yol 5 İnsan vücudunun direnci 0,5 ma Çok hafif hissetme 10 ma Kas çekilmesi 30 ma Nefes darlığı 75 ma Kasin kalp çarpıntısı eşiği 1 A Kalp durması Akımın Şiddeti ve Etki Süresi a b c1c2 c3 Akımın insan vücudundaki etki süresinin önemi büyüktür. Kalp üzerinden 0,3 saniyeden daha uzun süre 80 ma mertebesinde bir akım geçerse kalp kaslarının kasılması ve tehlikeli fibrilasyon başlar ve olay çoğu zaman ölümle sonuçlanır. Kalbin normal çalışma periyodu 750 ms'dir. Eğer akımın kalp üzerindeki etki süresi 200 ms mertebesinde ise bunun zararı yoktur. Özellikle 750 ms'den daha uzun süre etki eden akımlar tehlikelidir. Eşik değeri = 30 ma IEC e göre insan vücudundan geçen akımın geç ği süreye bağlı olarak insan vücudundaki etkisini gösteren eğri. Not: 0.5 ma'lik (a) eğrisi tehlikeli bölge sınırıdır. (b) eğrisi elde tutulan şeyin bırakılabilme sınırıdır. (c1) eğrisi % 5, (c2) eğrisi % 50, (c3) eğrisi % 95 olasılıkla fibrilasyonun başladığı bölgelerdir. Kalbin normal çalışmadığı, anlamsız atışların meydana geldiği, kalbin pompalama görevini yapamadığı duruma fibrilasyon adı verilir. Akım Bölgesi Akım Şiddeti Fizyolojik Belirti ma Akımın hissedilme sınırı, elde gıdıklanma olur ma Elde uyuşma hissi, elin ve kolun hareketi zorlaşır ma Tutulan cisim henüz bırakılabilir, elde ve kolda kramp başlar, tansiyon yükselir ma Tutulan cismin kendiliğinden bırakılması mümkün değildir. Kalbin çalışması etkilenmez ma Tahammül edilebilen akım şiddeti, tansiyon yükselir, kalp düzensiz çalışmaya başlar, teneffüs zorlaşır, reverzibl kalp durması baş gösterir, genel olarak bilinç yerindedir, bazı kimselerde 50 ma den sonra bayılma meydana gelir ma Akımın etki sürecina bağlı olarak kalpte fibrilasyon baş gösterir, bilinç kaybolur, (0.3s den kısa süreli elektrik çarpmalarında fibrasyon olmaz.) 4 >3-8 A Tansiyon yükselir, kalp durur, akciğerler şişer, bilinç kaybolur.

87 I KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Elektrik çarpmalarına karşı koruma IEC bölüm 5'e göre elektrik çarpmalarına karşı koruma doğrudan ve dolaylı temas durumlarına karşı alınacak önlemlerle sağlanmalıdır. Elektrik şebekelerinde canlıların hata akımı oluşmuş bir sisteme iki farklı şekilde teması söz konusudur. Doğrudan temas Dolaylı temas IEC e göre elektrik tesislerinde bir hata anında ölüm tehlikesi baş göstermeden müsaade edilen gerilim sınırı 50 V'dur. Nemli ve ıslak ortamlarda direnç düşeceği için dokunma geriliminin sınırı 25 V olarak kabul edilir. Aşağıdaki tabloda IEC 60364'e göre çeşitli dokunma gerilimlerinde koruma cihazının kesmesi gereken maksimum süreler verilmiştir. Kuru Ortamlar U L < 50 V Dokunma Gerilimi (V) Maksimum Kesme Süresi (s) < Nemli Ve Islak Ortamlar U L < 25 V Dokunma Gerilimi (V) Maksimum Kesme Süresi (s) Doğrudan Temas Canlı uca direkt temas olayında kaçak akım insan vücudundan toprağa doğru akar. İnsan vücudunun ortalama direnci kuru ortamlarda yaklaşık 2600 Ω dur. Bu değer nemli ortamda Ω a düşer. L1 L2 L3 N I R M I R M U R St R St I 89

88 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Direkt temas durumunda maruz kalınan gerilim hat gerilimi olduğu için kişinin vücudundan geçen akım şu formülle hesaplanır: Kuru ortamlar I d = U d / R i Nemli ortamlar I d = U d / R i I d =220 / 2600 I d =220 / 600 I d = 85 ma I d =366 ma U d : Dokunma gerilimi ( V ) R m : Vücut iç direnci (Ω) I d : İnsan vücudundan toprağa akan akım ( ma ) Dolayısıyla evlerde ıslak prizler ve doğrudan temas riski olan tüm cihazların prizleri 30 ma eşik değerindeki kaçak akım koruma şalterine bağlanmalıdır. Dolaylı Temas Eğer elektrikle çalışan bir cihazın herhangi bir izolasyon hatası sonucunda dış metal gövdesi gerilim altında kalırsa endirekt temas söz konusu olur. Bu durumda hatalı cihaza temas eden canlılar dokunma gerilimi altında kalarak ölüm tehlikesi ile karşı karşıya gelirler. Bu yüzden endirekt korunmaya karşı olarak hata akımının hata oluştuğu anda hatanın ortadan kaldırılması gerekir. Faz iletkenlerinden birinde bir izolasyon hatası meydana geldiğinde toprak üzerinden bir hata akımının geçmesi bu hata akımının şiddeti ve dolaylı temaslara karşı alınacak emniyet tedbirleri temel olarak AG şebekesinin topraklama şeklinde bağlıdır. IEC e göre AG şebekeleri 3 gruba ayrılır. TN tipi şebekeler (Transformatörün nötrü topraklı ve cihaz gövdesi nötre bağlı) TT tipi şebekeler (Transformatörün nötrü topraklı ve cihaz gövdesi topraklı) IT tipi şebekeler (Transformatörün nötrü topraksız ve cihazın gövdesi topraklı) TN sistemler ise Nötr ve PE iletkenlerinin durumuna göre 2 kısma ayrılır. TN-C N ve PE iletkenleri bir ve aynıdır. TN-S N ve PE iletkenleri ayrıdır TN-C-S N ve PE iletkenleri şebekenin bir bölümünde PEN olarak geri kalan bölümünde ayrı ayrı çekilirler. TN PEN L1 L2 L3 N PE TT L1 L2 L3 N PE N PE L1 L2 L3 N TN-C TN-S PE PE 90

89 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Ülkemizde kullanılan topraklama sistemi TT olduğundan sistemi besleyen AG dağıtım transformatörünün nötr topraklanır. Buna işletme topraklaması adı verilir. Evlerde ve işyerlerinde ise temel topraklaması yapılarak kullanılan tüm cihazların metal gövdeleri koruma hattı üzerinden tüketici tesisin temel topraklaması ile birleştirilir. Buna da koruma topraklaması adı verilir. RCD I I + I L1 L2 L3 R A : Tesise ait koruma topraklaması direnci R B : Transformatör işletme topraklama direnci R F : Hata direnci U L : İzin verilen dokunma gerilimi I d U d : Dokunma gerilimi I d : Hata akımı PE I n : anma kaçak akım değeri R B R A R F U d U d = R A U L U < RA R A + R B I n I d U d : R A I d < U L Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi TT topraklama sistemine sahip bir elektrik şebekesinde doğrudan veya dolaylı temasa karşı kaçak akım koruma şalterleri ile koruma yapılması durumunda 30 ma 'lik ve 300 ma'lik kaçak akım koruma şalterleri için toplam koruma topraklamasının direnci izin verilen maksimum dokunma gerilimlerine göre aşağıdaki değerlerden küçük olmamalıdır. Max. izin verilen dokunma gerilimi 30 ma 300 ma 25 V 833 Ω 83 Ω 50 V 1666 Ω 166 Ω Yangın Risklerine Karşı Kaçak Akım Koruma Şalterleri İle Koruma Elektrik tesislerinde meydana gelebilecek yangınların 3 temel nedeni vardır. Kablo yalıtkanının herhangi bir darbe sonucu zarar görmesi veya zamanla eskimesi Kablolardan geçen aşırı akım sonucu yalıtkanın ısınması ve erimesi Yalıtkanda bir kaçak akım oluşması IEC 364 standardına göre yapılan testlerde kanıtlanmıştır ki; 4 mm lik bir açıklık arasında bulunacak toz, nem, benzeri küçük kısmi iletken partiküllerin zamanla ısınmasına ve alev almasına sebep olabilecek akım seviyesi 300 ma dir. Bu suretle yangın koruma amaçlı kullanılacak kaçak akım koruma cihazlarının koruma eşik değeri 300 ma olarak ayarlanır. Yangının başlaması Kablo kılıfı Hata akımının meydana getirdiği enerji; A= Ih 2. Rg.t Formülüyle hesaplanır. Rg geçiş direncidir t ise hata akımının süresidir. Bu enerji belirli bir değere ulaştığı zaman yangın meydana gelebilir. Nem, toz I d < 300 ma Elektrik akımının yangına sebebiyet verebilmesi için en az 60W güce, en az 0,3 A akıma ve an az 5J enerjiye ihtiyaç vardır. 220 V luk bir şebekede, sözü geçen en küçük güce göre ve en küçük enerjiye göre en kısa etki süresi 83 ms bulunur. 91

90 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Kaçak Akım Koruma Şalterleri Arasında Seçicilik (Selektivite) Hata süresinin algılanmasına göre kaçak akım koruma şalterleri gecikmeli ve gecikmesiz olmak üzere 2 farklı tipte üretilirler. Gecikmesiz tip kaçak akım koruma şalterleri herhangi bir hata durumunda gecikmesiz olarak anma kaçak akım seviyelerinde 300 ms' den daha kısa bir sürede ani olarak açma yaparlar. Uygulamada zaman zaman sistemde 300 ma' in üzerinde oluşan hata akımlarında daire girişlerindeki 30 ma' lik kaçak akımdan daha önce sayaç çıkışındaki 300 ma' lik kaçak akım koruma şalteri açarak tüm sistemi enerjisiz bırakabilmektedir. Bu yüzden sayaç çıkışında kullanılacak kaçak akım koruma şalterinin gecikmeli tip olması istenir. Zira gecikmeli tip kaçak akım koruma şalterleri hata durumunda anma kaçak akım seviyelerinde hata oluştuktan minimum 130 ms sonra devreyi açarlar. Böylece gecikmesiz tip ile aralarında seçicilik özelliği sağlanarak seçicilik sağlanmış olur. Wh 4P n S Wh 4P n S 2P 2P 2P 2P n n n n G G G G Yukarıda şekilde yük tarafında bir toprak kaçak akımı oluştuğunda G tipi gecikmesiz kaçak akım koruma şalteri açma yapacak, hiçbir şekilde bu şalter açma yapmadan besleme tarafındaki S tipi gecikmeli tip kaçak akım koruma şalteri açma yapmayacaktır. 92

91 Her iki anahtar üstte: KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Kaçak Akım Koruma Şalterlerinin Hata Durumunda Devreyi Kesme Süreleri TS EN 'e göre gecikmesiz ve gecikmeli tip kaçak akım koruma şalterlerinin kaçak akım değerine göre kesmesi gereken minimum ve maksimum süreler aşağıda gösterilmiştir. (ms) I G 300 I S 500 t S gecikmeli tip G gecikmesiz tip İstenmeyen açma bölgesi (ma) 500A I I 2I 5I I 2I 5I I I Kaçak akım uygulamasında dikkat edilmesi gereken hususlar 1. Kaçak akım koruma şalterleri kısa devreye karşı koruma yapmazlar. Bu yüzden sistemde kısa devre ve aşırı yük akımlarına karşı mutlaka otomatik sigorta veya benzeri bir koruma cihazı olmalıdır. 2. Kaçak akım koruma şalterinin kullanıldığı sistemlerde topraklama yapılmış olup nötre hattı izole ve topraktan bağımsız olmalıdır. 3. Kaçak Akım koruma şalteri sisteme bağlandıktan sonra çalışıp çalışmadığını kontrol etmek amacıyla üzerindeki test butonuna basılmalıdır. Bunun dışında sisteme ve şaltere zarar verebilecek, çıkışları kısa devre etmek gibi yöntemler kesinlikle kullanılmamalıdır. 4. Faz ve fazlarla birlikte nötr hattı mutlaka şalterden geçirilmelidir. Giriş çıkış yönlerine dikkat edilmelidir. 5. Kaçak akım koruma şalterinin her bir fazı münferit olarak otomatik sigorta ile korunmalıdır. 6. Kaçak akım koruma şalterlerinin kısa devre dayanma akımı, şalterin bağlı bulunduğu noktadaki beklenen kısa devre akımından düşük olmamalıdır. 7. Kaçak akım koruma şalterinin nominal akımı bağlı bulunduğu devreden geçen akımdan küçük olmamalıdır. Aksi halde aşırı ısınmadan dolayı şalter hasar görebilir. 8. Kabloların kapasitif kaçakları nedeniyle özellikle 30 ma eşikli kaçak akım koruma şalterinden sonra çok uzun kablo kullanılmamalıdır. 9. Topraklama direncinin yönetmeliklerde belirtilen değerlerden düşük olmasına dikkat ediniz. Topraklama direncinin aşırı yüksek olması durumunda kaçak akım yükten toprağa akamaz ve cihaza ilk dokunan insanı toprak olarak görerek kaçak akım koruma şalterinin sık sık açmasına sebebiyet verebilir. 10. Sıfırlama denilen nötr ve toprak ucunun birleştirilmesiyle gerçekleştirilen bağlantı sonucu kaçak akım yükün gövdesinde kalır. Daha sonra yükün toprağa değen kısmından dolayı kaçak akım koruma şalteri sürekli açabilir. 11. Normalde 15 ma' den sonra açma moduna giren 30 ma' lik eşik değerinde bir kaçak akım koruma şalterine 30mA' lik ya da daha yüksek kaçak akıma haiz yükler bağlandığında sistemde sık sık istenmeyen açmalar meydana gelir. Örneğin elektrik ocaklarının 10 ma normal yalıtım akımı mevcuttur. 12. Ölçü-kumanda devresinin kaçak akım koruma şalterinden önce bağlanması fazdan geçen akımla nötrden dönen akım arasında fark oluşmasına sebep olur ve kaçak akım koruma şalteri açma yapar. 13. Kaçak akım koruma şalterinin bağlantı yerinin üst tarafında yani giriş tarafına kadar olan kısmında bir toprak hatası veya temas halinde koruma yapmazlar. 93

92 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Kaçak akım koruma şalterinin test uygulaması haricinde açma yapması ve tekrar kurulamaması durumunda aşağıdaki işlemler uygulanmalıdır. Kaçak akım koruma şalterinden sonraki tüm otomatik sigortaları devre dışı bırakın ve şalteri yeniden kurun. Eğer kaçak akım koruma şalteri kuruyorsa kaçak akım korum şalteri devre dışı kalıncaya kadar otomatik sigortaları tek tek devreye alın. Kaçak akım koruma şalterinin açtığı devrede izolasyon hatası vardır. Hatayı gideriniz. Eğer tüm otomatik sigortaları devreden çıkardığınız halde kaçak akım koruma şalteri hala devreye alınamıyorsa kaçak akım koruma şalterinin çıkışından tüm iletkenleri nötrde dahil olmak üzere ayırın. Şayet kaçak akım koruma şalteri devreye alınabiliyorsa kaçak akım koruma şalterinin bulunduğu dağıtım kutusunda bir izolasyon hatası mevcuttur. Tüm iletkenleri ayırmanıza rağmen kaçak akım koruma şalteri hala devreye alınamıyorsa kaçak akım koruma şalteri arızalıdır. Hata yeri aranırken göz önüne alınması gereken hususlar Nötr ve topraklama hatları ve bağlantıları arasında tesisat yapılırken bunlara ait klemensler üzerinden veya kullanılan cihazlarda ve hatta prizler üzerinden dikkatsizlik, kötü işçilik vs sebeplerden dolayı veya zamanla bağlantı terminallerinde nem, tozlanma kötü izolasyonlu malzeme kullanımından dolayı ya kısa devre şeklinde veya düşük izolasyonlu temaslar gerçekleşebilir. Mevcut tesislerde ve Kaçak akım koruma şalteri ile korunan devrelerde hata aranırken hatalı bağlantı kontrolleri yapıldıktan sonra bu cihazla korunan devrelere ait faz iletkenleri ile nötr iletkenleri arasında ve nötr iletkenleri ile topraklama iletkeni ve toprak arasında izolasyon testi yapılmalı ve izolasyon direncinin değeri ölçülmelidir. Söz konusu iletkenler arasındaki izolasyon direnç değeri 40 kω un üstünde olmalıdır. Bu değerden az izolasyon direncine haiz devrelerde kullanılan gerek iletken gerekse bağlantı cihazları değiştirilerek hata giderilmelidir. Montaj ve bağlantı EN 50022' ye göre 35 mm' lik DIN rayına kolaylıkla montaj yapılacak şekilde dizayn edilmiş Sigma kaçak akım koruma şalterlerinin kablo baglantı kapasitesi 35 mm 2 ' dir. Vidayla uygulanacak maksimum sıkma momenti 3 Nm' yi aşmamalıdır. Baglantı terminalleri EN 60529' a göre IP20 koruma derecesine sahiptir. Montaj Demontaj Devre şeması 2 Kutuplu K K teri 4 Kutuplu K K teri 94

93 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Boyutlar SGM-2 / SGM-4 SGM-2 / SGM-4 SHM-2 / SHM-4 / SDM-2/ SDM-4 SHM-2 / SHM-4 / SDM-2 / SDM-4 95

94 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ Sipariş Bilgileri 2 Kutup 30 ma (Hayat Koruma Eşikli) 6 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SHM SHM SHM SHM SHM SHM Kutup 300 ma (Yangın Koruma Eşikli) 6 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM Kutup 300 ma (Yangın Koruma Eşikli) 6 ka 2 Kutup 300 ma (Yangın Koruma Eşikli) Gecikmeli Tip 6 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SDM SDM SDM SDM SDM SDM SDM SDM Kutup 30 ma (Hayat Koruma Eşikli) 6 ka 4 Kutup 300 ma (Yangın Koruma Eşikli) Gecikmeli Tip 6 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM SHM Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SDM SDM SDM SDM SDM SDM SDM SDM

95 KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ KAÇAK AKIM KORUMA ŞALTERLERİ 2 Kutup 30 ma (Hayat Koruma Eşikli) 10 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SGM SGM SGM SGM SGM SGM Kutup 300 ma (Yangın Koruma Eşikli) 10 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SGM SGM SGM SGM SGM SGM Kutup 30 ma (Hayat Koruma Eşikli) 10 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SGM SGM SGM SGM SGM SGM Kutup 300 ma (Yangın Koruma Eşikli) 10 ka Tip Kodu Kutup Sayısı Anma Akımı (A) Anma Kaçak Eşik Akımı I Δn (ma) Sipariş Kodu SGM SGM SGM SGM SGM SGM

96 AG KONTAKTÖRLERİ

97 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Genel Bilgiler Sigma alçak gerilim kontaktörleri TS EN 'e göre 3 kutuplu olarak üretilmektedir. TS EN ' de belirtildiği gibi çeşitli kullanma kategorilerinde motorların, aydınlatma sistemlerinin, kompanzasyon sistemlerinin ve çeşitli endüktif yüklerin anahtarlanmasında ve kumandasında güvenle kullanılabilir. Sigma AC güç kontaktörleri termik rölelerle birlikte kullanıldıklarında devreleri aşırı yük akımlarına karşı korurlar. Avantajlar 9 A' den 150 A' e kadar 5 farklı boy TS EN ' e uygun üretim CE' ye tam uygunluk Değişik kullanma sınıflarında kullanım imkanı Yüksel elektriksel ve mekaniksel ömür 35 mm DIN rayına ve vidalı montaja uygun Geniş aksesuar imkanı 9-22 A 1NO+1NC standart yardımcı kontaklar A 2NO+2NC standart yardımcı kontaklar AC ve DC kumanda gerilimi imkanı Düşük voltajlarda emniyetli çalışma IP20 koruma derecesi Çalışma Koşulları Ortam sıcaklığı : -5 C ile +55 C Yükseklik : < 3000 m Bağıl Nem : +40 C' de % 80' i, +20 C' de % 95' i aşmamalıdır. Kirlenme derecesi : 3 Depolama sıcaklığı : -40 C ile +70 C 99

98 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Teknik Özellikler TS EN IEC CE Tip ANA DEVRE TEKNİK ÖZELLİKLERİ AC Bobinli SCM 9 SCM 12 SCM 18 SCM 22 DC Bobinli SDM 9 SDM 12 SDM 18 SDM 22 Kutup Sayısı 3 AC-3 kullanım sını nda kontaktör akım (Ue : 400 V) A Anma Termik Akımı (40 C' de) lth A AC-1 kullanım sını nda kontaktör akım (Ue: 400 V) Anma Yalı m Gerilimi Ui V 690 Anma Darbe Dayanma Gerilimi Uimp kv 8 Sincap Kafesli Motorlara Yol Verme, Durdurma AC-3 kw 500 V V V Elektriksel Ömür (x1000) 1800 AC-3 Yük Al nda 1 Saa e Açma-Kapama Sayısı 1200 Mekanik Ömür (x1000) YARDIMCI KONTAK TEKNİK ÖZELLİKLERİ Kontaktör Üzerinde Bulunan Yardımcı Kontak Sayısı 1NO+1NC 4NO, 4NC, 2NO+2NC, 3NO+1NC, 1NO+3NC Yardımcı Kontak Opsiyonları Anma Termik Akımı Ith A 16 Endük f Olmayan Yüklerin Kumandası AC-1 A 220 V AC 16 Omik Ve Sta k Yüklerin Kumandası AC-12 A 220 V AC 8 KONTROL DEVRESİ ÖZELLİKLERİ SYB 1 Kolaylıkla Değiş rilebilen Bobinler Bobin Gerilimleri V AC 24, 48, 110, 220, 380 V DC 24, 48, 110, 220 İzin Verilen Çalışma Ortam Sıcaklığı o C -25 ile +40 İzin Verilen Depolama Ortam Sıcaklığı o C -40 ile +55 Ağırlık kg

99 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ SCM 32 SCM 40 SCM 50 SCM 65 SCM 75 SCM 85 SCM 100 SCM 125 SCM 150 SDM 32 SDM NO+2NC 4NO, 4NC, 2NO+2NC, 3NO+1NC, 1NO+3NC 2NO+2NC 1NO+1NC SYB 1 SYB 2 SYB 3 24, 42, 48, 110, 220, 380, , 48, 110, ile ile

100 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ 53NO 61NC 71NC 83NO 53NO 61NC İ SAC NO 62NC 72NC 84NO 6 İ SAC NO 62NC R/1/L1 S/3/L2 T/5/L3 SCM-65 İ İ R/1/L1 S/3/L2 T/5/L3 SCM-65 U/2/T1 V/4/T2 W/6/T3 U/2/T1 V/4/T2 W/6/T3 İ Kontaktör Mekanik Kilitleme Bloğu Mekanik Kilitleme Tutucusu Yan Montaj Yard. Kontak Terminal Kapağı Üst Montaj Yard. Kontak (2 Kontak) Üst Montaj Yard. Kontak (4 Kontak) Termik Röle Ray Montaj Adaptörü 102

101 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Çeşitli Kullanım Kategorilerine Göre Yardımcı Kontak Değerleri Tip Anma Akımı (A) AC-12 AC-15 DC-12 DC V 220 V 380 V 500 V 110 V 220 V 380 V 500 V 24 V 48 V 110 V 220 V 24 V 48 V 110 V 220 V SCM SCM SCM AC-1 Ith (A) Yardımcı Kontaklar Tip Standart Opsiyon SCM NO+1NC 4NO, 3NO+1NC, 2NO+2NC, 1NO+3NC SCM NO+2NC 4NO, 3NO+1NC, 2NO+2NC, 1NO+3NC SCM NO+2NC 2NO+2NC Bobin Karakteristikleri Çalışma Aralığı: Anma bobin geriliminin % 85 ile % 110 arasındaki değerlerde bobin tam ve güvenli olarak enerjilenmelidir. Tip Bobin Güç Tüke mi (VA) Enerjilenme Çekili İken Anında Çalışma Aralıkları (V) Çekme Gerilimi Bırakma Gerilimi Bobin Akımı (ma) Çalışma Zamanları (ms) Kapama Kesme SCM SCM SCM SCM SCM V 50 Hz. AC Bobin Teknik Özellikleri 103

102 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AC 220 V 50 Hz. Bobin Teknik Özellikleri Tip Bobin Güç Tüke mi (VA) Enerjilenme Çekili İken Anında Çalışma Aralıkları (V) Çekme Gerilimi Bırakma Gerilimi Bobin Akımı (ma) Çalışma Zamanları (ms) Kapama SCM SCM SCM SCM SCM Kesme DC 110 V Bobin Teknik Özellikleri Tip Bobin Güç Tüke mi (VA) Enerjilenme Çekili İken Anında Çalışma Aralıkları (V) Çekme Gerilimi Bırakma Gerilimi Bobin Akımı (ma) Çalışma Zamanları (ms) Kapama SCM SCM Kesme Bağlantı Vidaları Ve Kablo Kesitleri Tip Ana Terminal Bağlan Vidaları Kablo Kesitleri (mm²) Sıkma Momentleri (Nm) Bobin Terminali Yar. Kontak Terminali Min Max. Ana Terminal Yar. Kontak SCM 9 M 4 M 3.5 M , SCM 12 M 4 M 3.5 M SCM 18 M 4 M 3.5 M SCM 22 M 4 M 3.5 M SCM 32 M 5 M 3.5 M SCM 40 M 5 M 3.5 M SCM 50 M 6 M 3.5 M SCM 65 M 8 M 3.5 M SCM 75 M 8 M 3.5 M SCM 85 M 8 M 3.5 M SCM 100 M 8 M 4 M SCM 125 M 8 M 4 M SCM 150 M 8 M 4 M

103 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Kullanma Kategorileri Çeşitli uygulamalar için kullanılacak kontaktörleri seçerken kontaktörün kumanda ettiği yükün tanımlandığı kullanım kategorisi esastır. Kullanma kategorileri uygulamaya göre kapama akımını, kesme akımını ve güç faktörünü belirler. Bir uygulama için bir kontaktörün doğru seçimi, o kontaktörün söz konusu akımı yüke güvenilir bir şekilde sağlayabileceği, istenilen servis ömrünün tamamında, aşırı ısınma olmadan veya ana kutupların daha düşük seviyede kullanılmasına neden olmadan çalışabilmesidir. TS EN ' de kontaktörün kullanma kategorileri ile ilgili sık kullanılan elektriksel büyüklükler şöyledir. I : Kapama akımı Ie: Nominal işletme akımı Ic: Kesme akımı U : Kapamadan evvelki gerilim Ue: Nominal işletme gerilimi Ur : Kesmeden sonra oluşan toparlanma gerilimi Kontaktörlerin En Çok Kullanıldığı Kullanma Kategorileri Kullanma Kategorisi Yük Karakteris ği Güç Katsayısı Uygulama Örnekleri Kapama Akımı (I) Kesme Akımı (Ic) AC-1 Endük f olmayan yükler Cosϴ=0.8 AC-2 AC-3 AC-4 Bilezikli asenkron motorlara yol verme, ters yönde çalış rma, adımlı çalış rma Sincap kafesli asenkron motorlara yol verme Sincap kafesli asenkron motorlara yol verme, ters yönde çalış rma Isıtma sistemleri (Tek fazlı ısı cı devrelerinin kumandasında 3 kutuplu kontaktör kullanıldığında kutuplar seri bağlanmalıdır. 2 kutup seri bağlanırsa anma çalışma akımı kontaktör işletme akımının 1.6 ka, 3 kutup seri bağlanırsa 2.25 ka alınabilir) Cosϴ=0.65 Vinç ve metalurji uygulamaları, tel ve kablo çekme makineleri 2.5xIe 2.5xIe Ie<100 A için Cosϴ=0.45 Ie>100 A için Cosϴ=0.35 Ie<100 A için Cosϴ=0.45 Ie>100 A için Cosϴ=0.35 Kompresörler, pompalar, fanlar, valfler, asansörler, konveyörler, klimalar Baskı ve matbaa makineleri, tel ve kablo makineleri, kesik çalışmalı takım tezgahları Ie 6xIe 6xIe Ie Ie 6xIe TS EN ' e Göre Diğer Kullanma Kategorileri Kullanma Kategorisi Kullanım Yeri AC-5a AC akım Deşarj lambalarının anahtarlanması AC-5b AC akım Akkor flemanlı lambaların anahtarlanması AC-6a AC akım Transformatörlerin anahtarlanması AC-6b AC akım Kondansatör gruplarının anahtarlanması AC-8a AC akım Manuel resetlemeli termik rölelerle dona lmış herme k p kompresör motorlarının kontrolü AC-8b AC akım Otoma k resetlemeli termik rölelerle dona lmış herme k p kompresör motorlarının kontrolü DC-1 DC akım Endük f olmayan veya çok az endük f olan yükler DC-3 DC akım Şönt motorların durdurulması, ters yönde çalış rılması, adımlı çalış rma; DC motorların dinamik frenlenmesi DC-5 DC akım Seri motorların durdurulması, ters yönde çalış rılması, adımlı çalış rma; DC motorların dinamik frenlenmesi DC-6 DC akım Akkor flemanlı lambaların anahtarlanması 105

104 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ TS EN ' e Göre Kumanda Devreleri İçin Kullanma Kategorileri Kullanma Kategorisi Kullanım Yeri AC-12 AC Akım Op k kuplaj elemanları ile ayrılmış omik ve sta k yüklerin anahtarlanması AC-13 AC Akım Transformatör ile ayrılmış sta k yüklerin anahtarlanması AC-14 AC Akım Küçük elektromanye k yüklerin (max. 72 VA) anahtarlanması AC-15 AC Akım Büyük AC elektromanye k yüklerin (>72 VA) anahtarlanması DC-12 DC Akım Op k kuplaj elemanları ile ayrılmış omik ve sta k yüklerin anahtarlanması DC-13 DC Akım Elektromıkna sların anahtarlanması DC-14 DC Akım Devresinde sınırlama direnci bulunan elektromıkna sların kumandası Kullanma Kategorilerine Göre Kapama Ve Kesme Şartları AC AKIM Kapama Ve Kesme Şartları (Normal Çalışma) Kapama Ve Kesme Şartları (Durumsal Çalışma) Motor Uygulamalar Bilezikli asenkron motorlar yol alma, kesme Sincap kafesli motorlar yol alma esnasında kapama ve kesme Yol Verme, Yön Değiş rirek Çalışma, Adımlı Çalışma Kullanma Kategorisi Kapama Kesme Kapama Kesme I/Ie U/Ue cosθ Ic/Ie U/Ue cosθ Ic/Ie Ur/Ue cosθ Ic/Ie Ur/Ue cosθ AC AC AC-3 le < 17 A AC-317 < le < 100 A AC-3 le 100 A AC-4 le < 17 A AC-4 17 < le < 100 A AC-4 le > 100 A AC-3 Sınıfı İçin Sigma Kontaktörlere Karşılık Gelen Diğer Markalar 3 Fazlı Motor (380 V) Sigma Elektrik kw Hp 106 Federal Elektrik SIEMENS Telemacanique ABB Legrand LG General Electric K. Moeller 4 5 SCM-9 FC-O9D 3TF-30 LC1-D910 A9 CTX1 9A GMC-9 CL00 DILM SCM-12 FC-12D 3TF-31 LC1-DI210 A12 CTX1 12A GMC-12 CL01 DILM SCM-18 FC-18D 3TF-32 LC1-D1810 A16 CTX1 16A GMC-18 CL02 DILM SCM-22 FC-25D 3TF-33 LC1-D2510 A26 CTX1 25A GMC-22 CL025 DILM SCM-32 FC-32D 3TF-34 LC1-D3210 A30 CTX1 32A GMC-32 CL04 DILM SCM-40 FC-40D 3TF-35 LC1-D4011 A40 CTX1 40A GMC-40 CL45 DILM SCM-50 FC-50D 3TF-46 LC1-D5011 A50 CTX1 50A GMC-50 CL06 DILM SCM-65 FC-65D 3TF-47 LC1-D6511 A63 CTX1 65A GMC-65 CL07 DILM SCM-75 FC-80D 3TF-48 LC1-D8011 A75 CTX1 80A GMC-75 CL08 DILM SCM-85 FC-95D 3TF-49 LC1-D9511 A95 CTX1 95A GMC-85 CL09 DILM SCM-100 FC-115D 3TF-50 LC1F115 A110 CTX1 110A GMC-100 CL10 DILM SCM-150 FC-150D 3TF-51 LC1-F150 EH145 CTX2 150A GMC-150 CK75 DILM150

105 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Tam Yükte Çalışan Asenkron Motorların Yaklaşık Akımları Aşağıdaki tabloda verilen değerler 1500 d/d 50 Hz. sincap kafesli asenkron motor için verilmiş olup bu değerler üreticiden üreticiye farklılık gösterebilir. Motor Gücü Motor Nominal Akım (A) kw Hp V 240 V V 415 V 440 V 500 V 600 V V / /

106 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Tam Yükte Çalışan Asenkron Motorların Yaklaşık Akımları (tablo devamı) Motor Gücü Motor Nominal Akım (A) kw Hp V 240 V V 415 V 440 V 500 V 600 V V Kullanma Kategorilerine Göre Kontaktör Seçimi AC-1 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi AC-1 kategorisi endüktif olmayan omik karakterli yükleri içerir. Isıtıcı devreleri buna örnek verilebilir. AC-1 kategorisinde kapanan akım kesilen akıma eşittir. Tek fazlı ısıtıcı devrelerinin kumandasında 2 kutup seri bağlanırsa anma çalışma akımı kontaktör işletme akımının 1.6 katı, 3 kutup seri bağlanırsa 2.25 katı alınabilir. AC-1 Kategorisi İçin Max. Anma Çalışma Akımı (Ie) Maksimum Anma Çalışma Gücü 55 o C için Tip SCM 9 SCM 12 SCM 18 SCM 22 SCM 32 SCM 40 SCM 50 SCM 65 SCM 75 SCM 85 SCM 100 SCM 125 SCM 150 θ<40 o C A θ<55 o C A θ<70 o C A /230 V AC kw /400 V AC kw V AC kw V AC kw AC-1 kullanma kategorisi için kontaktör seçimi 108

107 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ AC-2 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi Bilezikli asenkron motorlara yol verme, ters akımla frenleme ve adımlı çalışma durumunda AC-2 kullanma kategorisine göre kontaktör seçimi yapılmalıdır. Vinç ve metalurji uygulamaları, tel ve kablo çekme makineleri bu sınıfa girerler. AC-2 sınıfında kontaktör anma çalışma akımının 2.5 katını kapayabilmeli ve kesebilmelidir. Tip 220 V V 500 V kw A kw A kw A SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM AC-2 kullanma kategorisi için kontaktör seçimi AC-3 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi En sık kullanılan kullanım kategorisidir. Sincap kafesli motorlara yol verme ve durdurma AC-3 sınıfını belirler. Kapama akımı motor yol alma akımına eşittir. Standartta bu akım 6xIe olarak belirtilmiştir. Kontaktör motor tam yük akımını keser. Kompresörler, pompalar, fanlar, valfler, asansörler, konveyörler, klimalar bu sınıfa girer. Asenkron motorlara doğrudan yol vermede AC-3 kullanma kategorisine karşılık gelen motor nominal gücüne göre kontaktör seçimi yapılır. I/In 6 C/Cn Devre Kesici Kontaktör 2 1 Cr Termik Röle 0 N/Ns 0 N/Ns M 3~ 109

108 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Tip V V 500 V Termik Röle Ayar Sahası (kw) (A) (kw) (A) (kw) (A) Tipi (A) SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM STRP SCM SCM SCM AC-3 sınıfı için direkt yol vermede kullanılacak kontaktör+termik röle seçim tablosu I/In C/Cn 6 3 Yüksüz halde yıldız - üçgen yol vermelerde yıldız kontaktöründen, motor nominal akımının yaklaşık 1/3 ü geçeceğinden, yıldız kontaktörü; AC-3 kullanma kategorisine göre nominal motor gücünün 1/3 ü değerinde seçilir. Hat ve üçgen kontaktörü, motor sargıları ile seri bağlı olduğundan işletme esnasında bu kontaktörlerden motor sargı akımı geçer. Onun için bu kontaktörler AC-3 kategorisine göre motor nominal gücünün 0.58 katı değerinde seçilir. Yük altında yol alan motorlara yıldız - üçgen yol vermede bütün kontaktörler AC-3 kullanma kategorisine göre ve motor nominal gücünün 0.58 katı değerinde seçilir. Devre Kesici KL Kontaktör Termik Röle M 3~ Kontaktör KY Kontaktör Cr 0 N/Ns 0 N/Ns ~ Motor V AC Termik Röle Tipi Ayar Sahası Kontaktör Tipi (kw) (Hp) (A) (A) Hat Kontaktörü Üçgen Kontaktörü Yıldız Kontaktörü STRP SCM-12 SCM-12 SCM STRP SCM-18 SCM-18 SCM STRP SCM-18 SCM-18 SCM STRP SCM-18 SCM-18 SCM STRP SCM-22 SCM-22 SCM STRP SCM-32 SCM-32 SCM STRP SCM-50 SCM-50 SCM STRP SCM-50 SCM-50 SCM STRP SCM-65 SCM-65 SCM STRP SCM-85 SCM-85 SCM STRP SCM-100 SCM-100 SCM SCM-125 SCM-125 SCM SCM-150 SCM-150 SCM

109 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ 3 Fazlı Motorlarda Anma Akımına Göre Sigorta Seçimi Bağlantı şekillerine göre en küçük gecikmeli sigorta buşonu seçimi. Direkt yol vermede: Yol alma akımı: 6.In 5 sn. Yıldızlı üçgen yol vermede: Yol alma akımı 2.In 15 sn. Motor Anma Gücü Cos ϴ Verim Motor Anma 220 V 500 V 380 V Sigortalar Motor Sigortalar Motor Sigortalar Direkt Y/ Anma Direkt Y/ Anma Direkt Y/ Bağlan Kablosu NYY NYCY (kw) (PS) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (mm 2 ) x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

110 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AC-4 Sınıfında Kullanılacak Kontaktör Seçimi AC-4 sınıfı sincap kafesli veya bilezikli asenkron motorlara yol verme, ters akımla frenleme ve adımlı çalıştırma uygulamalarını içerir. Kontaktör motoru yol verme esnasında kesebilmelidir. Baskı ve matbaa makineleri, tel ve kablo makineleri, kesik çalışmalı takım tezgahları bu sınıfa girerler. Motorun hızla frenlenmesi (plugging) iki yolla gerçekleşir. Ters akımla motoru beslemek Motorun iki faz uçlarının değiştirilmesi Adımlı çalışmada (inching) motor kısa aralıklarla bir çok defa çalıştırılıp durdurulur. Akım Ic Motor akımının kesildiği nokta Id Yol verme Periyodu Zaman Tip Yol Verme Esnasında Kapama Kesme Durumunda Motor Güçleri Adımlı Çalışma Durumunda Motor Güçleri (% Rakamı Adımlı Çalışma Oranını Gösterir) Kw % 100 Ters Akımla Frenleme Durumunda Motor Güçleri V V V V V V (kw) (kw) % 10 % 50 % 100 % 100 % 50 % 100 (kw) (kw) SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM AC-4 sınıfı için kullanılacak kontaktör seçim tablosu 112

111 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ DC Yüklerin Kumandası İçin Kullanılacak Kontaktörlerin Seçimi DC yüklerin anahtarlanması esnasında arkın söndürülmesi AC anahtarlamaya göre daha güç olduğundan kumanda edilecek devrenin özellikleri kadar L/R zaman sabitide önem kazanmaktadır. Ayrıca DC devreleri kumanda edecek kontaktörlerin kutupları aşağıda gösterildiği gibi seri bağlanmalıdır A1 1A A2 2T1- DC devreleri kumanda edecek kontaktörün seri bağlantı şeması Tip DC-1 Kullanma Sını İçin Anma Akımı Omik Yükler (L/R=1 ms) DC-3 Ve DC-5 Kullanma Sını İçin Seri Ve Şönt Motor Yükleri (L/R=15 ms) 24 V 48 V 110 V 220 V 24 V 48 V 110 V 220 V (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM DC kullanma kategorileri için kontaktör seçim tablosu 113

112 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Aydınlatma Yüklerinin Kumandası İçin Kullanılacak Kontaktörlerin Seçimi Aydınlatma devrelerininin anahtarlanmasında kullanılacak kontaktörlerin seçiminde lambanın tipi, kompanzasyon yapılıp yapılmadığı, toplam bağlı lamba sayısı önemlidir. Akkor flamanlı lambaların devreye alınması esnasında oluşan anlık pik akımları nominal akımın katına kadar çıkabilmektedir. Civa buharlı lambalarda ise 10 dakikaya varan ve anma akımının 2.2 katına ulaşabilen ön ısınma süresi mevcuttur. Tip Kompanzasyon Yapılmış Fluerasan Lambalar AC-5a Kullanma Sını na Göre Aydınlatma Devrelerinin Anahtarlanması (max. Çalışma Akımı Ie) Kompanzasyon Yapılmamış Flueresan Lambalar Akkor Flamanlı Lambalar Düşük Basınçlı Sodyum Buharlı Lambalar Yüksek Basınçlı Sodyum Buharlı Lambalar Yüksek Basınçlı Civa Buharlı Lambalar (A) (A) (A) (A) (A) (A) SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM Kondansatör Ve Transformatör Yüklerinin Kumandası İçin Kullanılacak Kontaktörlerin Seçimi 3 Fazlı Kondansatör Kumandası AC- 6b Tip (max. 120 op/ saat) 3 Fazlı AG/AG Transformatör Kumandası AC-6a (max. elektriksel ömür op.) Itepe max. (A) kvar/230 V kvar/400 V Itepe max. (A) kva (220 V) kva (400 V) SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM Not: Verilen değerler ϴ 55 C içindir. Kondansatör anahtarlaması için SCK tipi özel kontaktörlerin kullanılması tavsiye edilir. 114

113 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ AC-3 Kullanım Kategorisine Göre Performans Şartları Anma Anma Kapama Kesme AC-3' e Göre 1 Saa eki Mekanik Ömür Elektriksel Ömür Tip Gerilimi (V) Akımı (A) Kapasitesi (A) Kapasitesi (A) ON-OFF Sayısı x1000 x1000 SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM SCM Elektriksel Ömür 6 Im 750 Saniye Im 2 s SCM s SCM E Kapama Gerilimi 6 Im Kapama Akımı E/6 Kesme Gerilimi Im KEsme Akımı Ue Anma Gerilimi Im Anma Akımı AC-3 kullanma kategorisine göre elektriksel dayanıklılık şartları Elektriksel Ömür (x ope.) AC V SCM-9 SCM-12 SCM-18 SCM-22 SCM-32 SCM-40 SCM-50 SCM-65 SCM-75 SCM-85 AC3 AC4 AC-3 Kapama Akımı: 6xIn Kesme Akımı: In AC-4 Kapama Akımı: 6xIn Kesme Akımı: 6xIn 6 Im E Kapama Gerilimi 6 Im Kapama Akımı E/6 Kesme Gerilimi Im KEsme Akımı s SCM s SCM Ue Im Anma Gerilimi Anma Akımı 2 AC-4 kullanma kategorisine göre elektriksel dayanıklılık şartları Güç kw

114 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Enversör Kontaktörleri Enversör kontaktörleri devir yönünün değiştirilmesinin istendiği motorların kumandası için kullanılır. Enversör kontaktörler arasında aynı anda devreye girmeyi engelleyen mekanik kilitleme blogu mevcuttur. L1 L2 L3 Kilitleme yuvası Oturma yuvası Mekanik kilitleme blogu K2 A2 A K1 A2 A Kilitleme pimi Ray tutma klavuzu U V M 3~ W Enversör kontaktör setinin yapısı Enversör motor uygulaması AC-3 Kullanma Kategorisine Göre Enversör Kontaktör Anma Değerleri Tip SCR-9 SCR-12 SCR-18 SCR-22 SCR-32 SCR-40 SCR-50 SCR-65 SCR-75 SCR-85 3 Fazlı AC Motor Güçleri (AC-3) V V V 690 B 2.5 kw 4 kw 4 kw 4 kw 11 A 9 A 7 A 5 A 3.5 kw 5.5 kw 7.5 kw 7.5 kw 13 A 12 A 12 A 9 A 4.5 kw 7.5 kw 7.5 kw 7.5 kw 18 A 18 A 13 A 9 A 5.5 kw 11 kw 15 kw 15 kw 22 A 22 A 22 A 18 A 7.5 kw 15 kw 18.5 kw 18.5 kw 32 A 32 A 28 A 20 A 11 kw 18.5 kw 22 kw 22 kw 50 A 40 A 32 A 23 A 15 kw 22 kw 30 kw 30 kw 55 A 50 A 43 A 28 A 18.5 kw 30 kw 33 kw 33 kw 65 A 65 A 60 A 35 A 22 kw 37 kw 37 kw 37 kw 75 A 75 A 64 A 42 A 25 kw 45 kw 45 kw 45 kw 85 A 85 A 75 A 45 A Yardımcı. Kontak (Her Bir Kontaktörde) 1NO+1NC 1NO+1NC 1NO+1NC 1NO+1NC 2NO+2NC 2NO+2NC 2NO+2NC 2NO+2NC 2NO+2NC 2NO+2NC 116

115 KOMPANZASYON KONTAKTÖRLERİ KOMPANZASYON KONTAKTÖRLERİ Kompanzasyon Kontaktörleri Kompanzasyon kontaktörleri 3 fazlı kondansatörleri kumanda etmek amacıyla özel olarak tasarlanmış kontaktörlerdir. Üzerlerinde bulunan akım sınırlama dirençlerinin bağlı bulunduğu özel bloklar sayesinde kondansatörlerin ilk devreye girme anında çektikleri 3-15 khz. frekanslı anma akımının 200 katına varabilen 1-2 ms süreli yüksek pik akımlarını maksimum anma akımını 70 katına sınırlayarak kontaktörün ana kontaklarının yapışmasını engellerler ve kontaktör ömrünü uzatırlar. R/1/L1 S/3/L2 T/5/L3 İ İ KB-03 İ KB-05 Çalışma Prensibi Kontaktör ilk enerjilendiği anda önce kontaktör üzerindeki blokta bulunan yardımcı kontaklar kapanır ve kondansatörün anlık olarak çektiği pik akımı, akım sınırlama dirençleri üzerinden bu kontaklardan geçer. Kontaktör bobini enerjilendikten ms sonra ise kontaktörün ana kontakları kapanır. Ana kontaklardan kondansatörün nominal akımı geçer. Ana kontaklar kapandıktan sonra yardımcı kontaklar devreden çıkar. Aşağıdaki şema kompanzasyon kontaktörlerinin yapısını göstermektedir. FO R FO R A1 L1 1/R L2 3/S L3 5/T NO NC 51 NC A1 13 NO 21 L1 L2 L3 43 NC 1/R 3/S 5/T NO 31 NC 51 NC A2 2/U T1 A/V T2 6/W T A /U A/V 6/W T1 T2 T SCK-12/SCK-22 SCK-32/SCK

116 KOMPANZASYON KONTAKTÖRLERİ KOMPANZASYON KONTAKTÖRLERİ Teknik Özellikler Tip Maksimum Çalışma Gücü (kvar) V V V Anma Akımı (A) Yardımcı Kontak Komp. Blok Ünitesi SCK NO+1NC KB-03 SCK NO+1NC KB-03 SCK NO+1NC KB-03 SCK NO+2NC KB-03 SCK NO+2NC KB-03 SCK NO+2NC KB-05 SCK NO+2NC KB-05 SCK NO+2NC KB-05 Elektriksel Performans Özellikleri Bir Saa eki Maksimum Çalışma Çevrimi Elektriksel Ömür SCK-12, SCK-18, SCK-22, SCK-32, SCK-40 SCK-65, SCK-75, SCK-85 SCK-12, SCK-18, SCK-22, SCK-32, SCK-40 SCK-65, SCK-75, SCK ope./saat 100 ope./saat ope ope. 118

117 TERMİK RÖLELER TERMİK RÖLELER Termik Röleler Sigma termik aşırı akım röleleri bağlı bulundukları motor devrelerini aşırı akımlara ve faz kayıplarına karşı koruma görevini üstlenirler. TS EN ' e göre üretilen termik röleler kontaktörlere bağlı olarak kullanılabilmenin yanında 35 mm DIN ray adaptörü ile birlikte bağımsız olarakta kullanılabilme imkanına sahiptir. Termik Röle+Kontaktör Termik Röle Termik Röle Ray Adaptörü Teknik Özellikler TS EN CE Tip STRP-22 STRP-40 STRP-85 Akım Aralığı A 0.1 A den 22 A' e kadar 18 A' den 40 A' e kadar 34 A' den 85 A' e kadar Açma Sını 10 A 10 A 10 A Anma Yalı m Gerilimi V Anma Darbe Dayanım Gerilimi kv Anma Frekansı Hz Yardımcı Kontak Akımı (AC-15) A 2 A (220 V) 2 A (220 V) 2 A (220 V) Yardımcı Kontak 1NO+1NC 1NO+1NC 1NO+1NC Kirlenme Derecesi Resetleme Metodu Otoma k/manuel Otoma k/manuel Otoma k/manuel Uygun Kontaktör SCM 9-22 SCM SCM Uygun DIN Ray Adaptörü SDR-22 SDR-40 SDR-85 Çalışma Ortam Sıcaklığı O C -25 ile ile ile +55 Depolama Ortam Sıcaklığı O C -40 ile ile ile

118 TERMİK RÖLELER TERMİK RÖLELER Termik Röle Yardımcı Kontak Akım Değerleri Anma Akımı (A) Tip AC-15 DC V 220 V 550 V 110 V 110 V STRP Termik Röle - Kontaktör Uyumluluğu Kontaktör SCM-9 SCM-12 SCM-18 SCM-22 SCM-32 SCM-40 SCM-50 SCM-65 SCM-75 SCM-85 Termik Röle STRP-22 STRP-22 STRP-22 STRP-22 STRP-40 STRP-40 STRP-85 STRP-85 STRP-85 STRP-85 Termik Röle Açma sınıfları TS EN A,10, 20 ve 30 olmak üzere termik röle ayar akımının 7.2 katındaki açma süreleri ile ilişkili olarak çeşitli açma sınıflarını belirlemiştir. Ayrıca her bir açma sınıfında ayar akımının 1.5 katı için bir açma süresi tanımlanmıştır. Sigma termik röleleri 10A açma sınıfına göre üretilmekte v e test edilmektedir. Açma Sını (IEC ) 10 A Sıcak Halde Set Değerinin 1.5 Ka İçin Max. Açma Zamanı (s) Soğuk Halde Set Değerinin 7.2 Ka İçin Açma Zamanı (s) Set Değerinin 1.05 Ka Açma olmamalı 120

119 TERMİK RÖLELER TERMİK RÖLELER Motor Bağlantı Şemaları L1 L2 L3 L1 L2 L K1M K1M F F U V W U V M 3~ M 1~ Termik röle ile 3 fazlı bir motorun korunması Termik röle ile bir fazlı bir motorun korunması Termik Röle Seçim Tablosu 3 Fazlı 4 Kutuplu Motor Max. Gücü (kw) Termik Röle Ayar Sahası (A) 220 V 380 V 415 V 440 V 550 V 660 V STRP-22 STRP-40 STRP

120 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Termik Röle Açma Karakteristikleri Soğuk Hal Sıcak Hal STRP-22 Çalışma Süresi Saniye Dakika Dakika 6-9A den daha fazla, 18-26A den daha fazla Saniye Dakika 6-9A den daha fazla, 18-26A den daha fazla Çalışma Süresi Saniye Çalışma Süresi x In (A) Çalışma Süresi Dakika A' den daha fazla Çalışma Süresi Saniye Dakika Çalışma Süresi A' den daha fazla Saniye Dakika Saniye x In (A) STRP-40 STRP A' den daha az A' den daha az Anma Akımın katı xin (A) Anma Akımın katı xin (A) 122

121 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Montaj Kontaktör normal şartlarda dikey pozisyonda çalışacak şekilde çalışmalıdır. Ancak aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi 30 lik açıylada problemsiz çalışabilirler. Normal Kurulum Dikey Veya Yatay Kurulum

122 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Boyutlar 3 Kutuplu AC Kontaktörler SCM-9 SCM-12 SCM-18 SCM-22 SCM-32 SCM-40 SCM-50 SCM-65 SCM-75 SCM-85 SCM-100 SCM M SCM M

123 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ 3 Kutuplu DC Kontaktörler SDM-9 SDM-12 SDM-18 SDM-22 SDM-32 SDM-40 Enversör Kontaktörleri SCR-9 SCR-12 SCR-18 SCR-22 SCR-32 SCR-42 SCR-50 SCR-65 SCR-75 SCR

124 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Kompanzasyon Kontaktörleri SCK R/1/L1 S/3/L2 T/5/L3 51NC İ KB-03 U/2/T1 V/4/T2 W/6/T3 52NC SCK R/1/L1 S/3/L2 T/5/L3 51NC İ KB-03 U/2/T1 V/4/T2 W/6/T3 52NC SCK R/1/L1 S/3/L2 T/5/L3 51NC İ KB-05 U/2/T1 V/4/T2 W/6/T3 52NC 126

125 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Termik Röleler STRP-22 İ STRP-22 STRP-40 İ STRP-40 STRP-85 İ STRP

126 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Sipariş Bilgileri 3 Kutuplu AC Güç Kontaktörleri (Standart Kumanda Devresi: 230 V AC 50/60 Hz) Tip Anma Gücü (kw) Anma Akımı AC-3 (A) Anma Termik Akımı Ith (A) Yardımcı Kontak Sipariş Kodu SCM NO+1NC SCM SCM NO+1NC SCM SCM NO+1NC SCM SCM NO+1NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM SCM NO+2NC SCM Not: Değişik bobin gerilimi istendiğinde lütfen sipariş anında belirtiniz. 3 Kutuplu DC Kontaktörler (Kumanda Devresi: 24 V DC) Tip Anma Gücü (kw) Anma Akımı AC-3 (A) Anma Termik Akımı Ith (A) Yardımcı Kontak Sipariş Kodu SDM NO+1NC SDM SDM NO+1NC SDM SDM NO+1NC SDM SDM NO+1NC SDM SDM NO+2NC SDM SDM NO+2NC SDM Kutuplu DC Kontaktörler (Kumanda Devresi: 48 V DC) Tip Anma Gücü (kw) Anma Akımı AC-3 (A) Anma Termik Akımı Ith (A) Yardımcı Kontak Sipariş Kodu SDM NO+1NC SDM SDM NO+1NC SDM SDM NO+1NC SDM SDM NO+1NC SDM SDM NO+2NC SDM SDM NO+2NC SDM

127 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Kompanzasyon Kontaktörleri Tip Anma Kondansatör Gücü 220/240 V (kvar) Anma Kondansatör Gücü 380/440 V (kvar) Yardımcı Kontak Sipariş Kodu SCK NO+1NC SCK012 SCK NO+1NC SCK018 SCK NO+1NC SCK022 SCK NO+1NC SCK032 SCK NO+2NC SCK040 SCK ,3 2NO+2NC SCK065 SCK NO+2NC SCK075 SCK-85 33,3 50 2NO+2NC SCK085 Enversör Kontaktörler (Kumanda Devresi: 230 V AC 50/60 Hz.) Tip Anma Gücü (kw) Anma Akımı AC-3 (A) Anma Termik Akımı Ith (A) Yardımcı Kontak Sipariş Kodu SCR NO+1NC SCR SCR NO+1NC SCR SCR NO+1NC SCR SCR NO+1NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR Enversör Kontaktörler (Kumanda Devresi: 24 V AC 50/60 Hz.) Tip Anma Gücü (kw) Anma Akımı AC-3 (A) Anma Termik Akımı Ith (A) Yardımcı Kontak Sipariş Kodu SCR NO+1NC SCR SCR NO+1NC SCR SCR NO+1NC SCR SCR NO+1NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR SCR NO+2NC SCR

128 AG KONTAKTÖRLERİ ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ Yardımcı Kontak Blokları Tip Birlikte Kullanılacağı Kontaktör Yardımcı Kontak Montaj Şekli Sipariş Kodu SAC-1 SCM-9.SCM-85 1NO+1NC Sol yan SAC-1 SAC-100 SCM-100 SCM-150 1NO+1NC Sol yan SAC-100 SAC-2 SCM-9.SCM-85 1NO+1NC Üst SAC-2 SAC-2 SCM-9.SCM-85 2NO Üst SAC-2 SAC-4 SCM-9.SCM-85 2NO+2NC Üst SAC-4 SAC-4 SCM-9.SCM-85 3NO+1NC Üst SAC-4 SAC-4 SCM-9.SCM-85 1NO+3NC Üst SAC-4 SAC-4 SCM-9.SCM-85 4NO Üst SAC-4 SAC-4 SCM-9.SCM-85 4NC Üst SAC-4 Yedek Bobinler Tip Birlikte Kullanılacağı Kontaktör Bobin Gerilimi Sipariş Kodu SYB-1 SCM-9.SCM V AC 50/60 Hz. SB1-024AC SYB-1 SCM-9.SCM V AC 50/60 Hz. SB1-110AC SYB-1 SCM-9.SCM V AC 50/60 Hz. SB1-220AC SYB-1 SCM-9.SCM V AC 50/60 Hz. SB1-380AC SYB-2 SCM-50.SCM V AC 50/60 Hz. SB2-024AC SYB-2 SCM-50.SCM V AC 50/60 Hz. SB2-110AC SYB-2 SCM-50.SCM V AC 50/60 Hz. SB2-220AC SYB-2 SCM-50.SCM V AC 50/60 Hz. SB2-380AC 3 Kutuplu Kontaktörler İçin Yedek Ana Kontak Takımları Tip Birlikte Kullanılacağı Kontaktör Sipariş Kodu SYK-9 SCM-9 SYK-9 SYK-12 SCM-12 SYK-12 SYK-18 SCM-18 SYK-18 SYK-22 SCM-22 SYK-22 SYK-32 SCM-32 SYK-32 SYK-40 SCM-40 SYK-40 SYK-50 SCM-50 SYK-50 SYK-65 SCM-65 SYK-65 SYK-75 SCM-75 SYK-75 SYK-85 SCM-85 SYK-85 SYK-100 SCM-100 SYK-100 SYK-125 SCM-125 SYK-125 SYK-150 SCM-150 SYK

129 ALÇAK GERİLİM KONTAKTÖRLERİ AG KONTAKTÖRLERİ Termik Röleler Faz Korumalı, Çevre sıcaklığına karşı uyumlu Tip Birlikte Kullanılacağı Kontaktör Termik Ayar Sahası (A) Anma Akımı In (A) Sipariş Kodu STRP-22 SCM-9 SCM STRP STRP-22 SCM-9 SCM STRP STRP-22 SCM-9 SCM STRP STRP-22 SCM-9 SCM STRP STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-1 STRP-22 SCM-9 SCM STRP STRP-22 SCM-9 SCM STRP STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-4 STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-6 STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-8 STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-10 STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-13 STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-18 STRP-22 SCM-9 SCM STRP22-22 STRP-40 SCM-32, SCM STRP40-26 STRP-40 SCM-32, SCM STRP40-36 STRP-40 SCM-32, SCM STRP40-40 STRP-85 SCM-50...SCM STRP85-50 STRP-85 SCM-50...SCM STRP85-65 STRP-85 SCM-50...SCM STRP85-75 STRP-85 SCM-50...SCM STRP85-85 Termik Röle Raya Montaj Adaptörü Tip Birlikte Kullanılacağı Termik Röle Tipi Adet (Koli) Sipariş Kodu SDR-22 STRP SDR-22 SDR-40 STRP SDR-40 SDR-85 STRP SDR

130 AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ

131 ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Genel Sigma alçak gerilim akım transformatörleri istenilen güç ve doğruluk değerlerinde 20 A den 5000 A e kadar olan primer akımlarını 1 A veya 5 A değerinde sekonder akıma dönüştürürler. Sigma alçak gerilim akım transformatörleri değişik bara ölçüleri için 9 farklı boyda TS 620 EN e uygun olarak üretilmektedir. İstenildiğinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığından mühürlü olarak üretilebilmektedir. Avantajlar Üre m öncesi tüm manye k nüvelerin kalite kontrolü yapılmakta ve sınıflandırılmaktadır. Nikel kaplı kolay montaj imkanı sağlayan bağlan terminalleri Ürünün Türkiye de üre ldiğini gösteren Made in TURKEY yazısı TS 620 EN de 3 kv olarak istenen primer-sekonder arası izolasyon dayanımı sigma akım transformatörlerinde 7 kv dur. Sigma Elektrik te üre mi tamamlanan her Akım Transformatörünün doğruluk sını Omicron marka test cihazı ile kontrol edilmektedir. İsteğe bağlı olarak mühürlü temin Ateşe ve aleve dayanıklı termoplas k malzeme Gövde üzerinde kalıptan çıkan ve silinemeyen/kazınamayan çevirme oranı Teknik Özellikler En Yüksek Şebeke Gerilimi 0.72 kv Kullanım Yeri Bina içi Sürekli Çalışma Akımı 1.2xIn Primer-Sekonder Arası İzolasyon Dayanma Gerilimi 7 kv (Standartta 3 kv) Doğruluk Sınıfı (Koruma için 5P10-10P10-5P20-10P20) Emniyet Katsayısı Ipn<=2000 A (Ölçü Klası) < 5 Emniyet Katsayısı Ipn> 2000 A (Ölçü Klası) < 10 Güçler VA Nominal Primer Akımı 5 A den 5000 A e kadar Nominal Sekonder Akımı 1 A ve 5 A Çalışma Frekansı Hz. Çalışma Sıcaklığı -5 0 C / C Termik Anma Akımı Ith = 60xIn Dinamik Anma Akımı Idyn = 2.5xIth 133

132 AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Akım Transformatör Sekonder Ucunun Açık Kalmamasının Önemi Akım transformatörünün sekonderine bağlanan elemanların iç dirençleri çok küçük olduğundan, akım transformatörleri kısa devre durumunda çalışır. Primeri devreye bağlanmış bir akım transformatörünün sekonder uçları yüksüz veya açık bırakılacak olursa, sekonder sargının primer sargı akışına zıt yönde olan manyetik akışı ortadan kalkar. Primerlerden geçen akıma bağlı olarak, transformatörün nüvesindeki manyetik akım önemli ölçüde artar. Manyetik akımın artması sonucunda transformatör nüvesi mıknatıslanma akımına doyar ve sekonder uçlarında birkaç bin voltluk bir gerilim meydana gelir. Ayrıca manyetik akımın yüksek olması nedeni ile nüvedeki demir kayıpları artarak nüveyi aşırı derecede ısıtır ve transformatör zarar görür. Bu tehlikelerin önlenmesi için akım transformatörünün sekonder ucu kullanılmasa bile kısa devre edilir. Akım Transformatör Gövde Ve Sekonder Ucunun Topraklanmasının Önemi Ve Bağlantı Şekli Akım transformatörlerinin sekonder sargılarının bir ucunun topraklanması gerekir. Bunun nedeni akım transformatörünün primer sargısı ile sekonder sargısı arasında oluşan bir kısa devrede, primer devre gerilimi, topraklanan sekonder uç yardımıyla güç transformatörünün nötr noktasından bir kapalı devre oluşturur. Akım transformatörünün sekonder sargı ucunun topraklanmaması halinde ise söz konusu arızada primer devre gerilimi, sekondere bağlı olan ölçü ve koruma devrelerine tatbik etmiş olur. Dolayısıyla bu devre üzerindeki ölçü ve koruma elamanlarının izolasyonu delinir. Aynı zamanda çalışan personel için hayati tehlike doğurur. Akım Transformatörlerinin Gücünün Belirlenmesi Akım transformatörünün gücünün belirlenmesinde aşağıdaki formülden faydalanılabilir. Buradaki en önemli husus tespit edilen gücün, talep edilecek trafo gücünün tam yükünden fazla olmaması ve çeyrek yükünden de az olmamasıdır. Aksi durumda yanlış ölçme veya yanlış koruma sinyallerinin oluşmasına sebep olabilir. Akım Trafosu Yük Arası Mesafe Sekondere Bağlanan Kablonun Oluşturacağı Kayıp (Pk) (VA ) 2.5 mm 2 4 mm 2 6 mm 2 10 mm 2 1m m m m m m m m m m **Yukarıdaki tablo haricindeki iletken uzunluklarında kaybolacak güç için yandaki formül kullanılabilir. Akım Trafolarına Bağlanan Bazı Cihazların Anma Gücü (VA) Alıcı Güç (VA) Ampermetre Wa metre CosØmetre Sayaçlar Reak f Güç Kontrol Röleleri Aşırı Akım Röleleri Ters Akım Röleleri Sekonder Termik Röleleri (P s ) Sekonder gücü (P A ) Alıcı gücü (P K ) Bağlantı kablo kayıpları (P T ) Temas kayıpları (0.5 VA alınabilir) Bağlantı kablo kayıpları (P K ) P K = (Isn 2 x2l) / Sx56 Isn = Sekonder anma akımı 2l = Alıcı sekonder arası iletkenin uzunluğu S = Bakır iletkenin kesiti (mm 2 ) 56 = Bakır kablonun özgül iletkenligi 134

133 ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Akım Transformatörleri Seçiminde Kullanılan Bazı Önemli Terimler Primer Anma Akımı Akım transformatörleri, sürekli çalışmada primer anma akımının dolayısıyla sekonder anma akımınında 1.2 katına sürekli olarak dayanabilmelidir. Primer anma akımı, transformatörün üretiminde esas olarak alınan ve nominal çalışma şartlarını belirten akım değeridir. Sigma akım transformatörleri 150/5 A cl: VA değerlerine kadar primeri sargılı olarak üretilmektedir. Primeri Sargılı Tip Akım Transformatörü Doyma Katsayısı Akım trafolarındaki doyma katsayısı akım trafosu nüvesini doymaya götüren minimum akımdır. Bu akım sekonder akımının belirli bir katı olarak ifade edilir. Uygulamada n<5 veya n>10 şeklinde gösterilir. Bildiğimiz gibi akım trafoları doyuma gidinceye kadar primerinden geçen akımla doğru orantılı olarak sekonderlerinden bir akım geçmesine müsade ederler. Nüve doyuma gittiğinde ise primerden ne kadar akım akarsa aksın sekonderden geçen akım aynı kalır. Ölçü devrelerinde kullanılacak akım trafolarında doyma katsayısının n < 5 olması istenir. Çünkü oluşacak çok yüksek kısa devre akımlarında ölçü aletinin zarar görmemesi istenir. Bu yüzden doyma katsayısı n < 5 olmalıdır. Bu akım trafosunun etiketinde n 5 veya Fs 5 (Emniyet katsayısı) olarak ifade edilir. Koruma devrelerinde kullanılan röleler arıza durumunda çalıştıklarından seçiciliği sağlamak için anma akımının 10 katına kadar geçen akımları algılamak isterler. Bu nedenle röleyi besleyen akım trafosunun sekonderinin anma akımının 10 katına kadar olan akımları primerinden geçen akımla doğru orantılı olarak ölçmesi yani doyuma gitmemesi istenir. Bu yüzden n > 10 dur. IEC standartlarında koruma nüveleri için doyma katsayısı 5P10, 10P10 ve 10P20 olarak ifade edilir. Termik Anma Akımı Akım transformatörü, sisteme seri olarak bağlandığından, sistemde meydana gelecek kısa devre akımlarının termik etkilerine de dayanabilmelidir. Akım transformatörünün termik bakımdan dayanabileceği akım değeri etiketinde termik anma akımı (I th) olarak gösterilir. Bir akım transformatörünün sekonderi kısa devre durumunda iken, 1sn süre ile yalıtımının bozulacağı sıcaklığa ulaşmadan dayanabileceği primer akımının etkin değeri o akım transformatörünün termik anma akımını belirler. Sigma akım transformatörlerinde termik anma akımı primer anma akımının 60 katıdır. Dinamik Anma Akımı Dinamik anma akımı bir akım transformatörünün primer şebekedeki kısa devre esnasında, ilk periyotta geçecek darbe akımının yol açacağı mekanik kuvvetler açısından akım transformatörünün dayanabileceği primer akımın maksimum (tepe) değeridir. Dinamik anma akımı termik anma akımının 2.5 katı olarak gösterilir. Akım yanılgası ve faz kayması sınırları ( TS 620 EN e göre sınıfları ): Doğruluk Sını Aşağıda Verı len Anma Akımları Yüzdelerı İçıṅ ± Yüzde Akım (Oran) Hatası Aşağıda Verı len Anma Akımları Yüzdelerı İçıṅ ± Faz Kayması Dakı ka Anma frekansında akım hatası ve faz kayması, sekonder yük, anma yükünün 1/1 ve 1/4 ü arasında değiş ğinde tablodaki değerler aşılmamalıdır. San radyan %5 %20 %100 %120 %5 %20 %100 %120 %5 %20 %100 % Akım yanılgısı ve faz kayması sınırları (5P ve 10P sınıfları için): Doğruluk Sını Primer Anma Akımında Akım Yanılgısı % Primer Anma Akımında Faz Kayması Dakika San radyan Anma Doğruluk Sınırı Primer Akımında Bileşik Yanılgı % 5P ±1 ±60 ± P ±

134 AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Yapılabilirlik Tablosu Tip S25BN S20 S30 S40 S50 Pencere Çapı Ø (mm) Bara Ölçüsü (mm)... 20x10 30x10 40x10 50x10 a c b b a N L XL N L XL N L XL N L XL N L XL c Güç (VA) KLAS KLAS KLAS KLAS KLAS Primer Akımı (A)

135 ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Yapılabilirlik Tablosu c Tip S60 S80 S100 S125 Pencere Çapı Ø (mm) Bara Ölçüsü (mm) 60x20 2x(80x10) 100x10 3x(125x10) b a a b c Güç (VA) KLAS KLAS KLAS KLAS Primer Akımı (A)

136 AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Boyutlar S25BN SİGMA S30N/L/XL SİGMA S40N/L/XL SİGMA S50N/L/XL SİGMA 138

137 ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Boyutlar S60 SİGMA S80 A/B SİGMA SİGMA S100 A/B/C SİGMA SİGMA S125 SİGMA 139

138 AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Sipariş Bilgileri Tip Primer Akım (A) cl Güç VA Sipariş Kodu S25BN S25BN S25BN S25BN S25BN S25BN S S25BN S25BN S25BN S25BN S25BN S25BN ,5 S20XL ,5 S20XL ,75 S20XL ,5 S20XL S20XL ,5 S20XL S20XL ,5 S20XL S20XL S20LL ,5 10 S20LL S20NN S20NN S20NN S20NN S20LL S20NN S20NN S20NN S20NN

139 ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Sipariş Bilgileri Tip Primer Akım (A) cl Güç VA Sipariş Kodu S30 S40 S S30LL S30LL S30LL S30LL S30LL S30LL S30LL S30LL S30LL S30NN S30NN S30NN S30NN S30NN S30XL S30LL S30NN S30NN S30NN S30NN S30NN S40NN S40NN S40NN S40NN S40NN S40NN S40NN S40NN S40NN S40NN S50XL S50LL S50NN S50NN S50XL S50XL S50XL S50NN

140 AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Sipariş Bilgileri Tip Primer Akım (A) cl Güç VA Sipariş Kodu S60 S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S080B S080B S080B S080B S080B S080B S080B S080A S080A S080A S080A S080B S080B S080B S080B S080B S080B S080B S080A S080A S080A S080A

141 ALÇAK GERİLİM AKIM TRANSFORMATÖRLERİ AG AKIM TRANSFORMATÖRLERİ Sipariş Bilgileri Tip Primer Akım (A) cl Güç VA Sipariş Kodu S100 S S100C S100C S100C S100C S100C S100C S100C S100C S100C S100C S100C S100C S S S S S S S S S S S S S S

142 ANALOG ÖLÇÜ ALETLERİ

143 ANALOG ÖLÇÜ ALETLERİ ÖLÇÜ ALETLERİ Genel Sigma analog ölçü aletleri AC akım ve gerilimleri ölçmek amacıyla 96x96 mm ve 72x72 mm boyutlarında TS 5590 EN standartlarına uygun olarak üretilmektedir. Analog tip ampermetreler ve 100 A için direkt kullanıma uygun olup doğruluk sınıfı 2.5 dir. Akım trafolu olarak ise 30 A den 5000 A e kadar AC akımları klas 1.5 olarak ölçerler. Analog tip voltmetreler 250 V ve 500 V luk AC gerilimleri ölçmek üzere 2 farklı değerde üretilmektedir. Teknik Özellikler Döner demirli çalışma metodu AC akım ve gerilim ölçümü 30/5 A den 5000/A e kadar 72x72 mm ve 96x96 mm boyutlarında iki farklı tip Akım trafolu tipler için 1.5, direk tipler için 2.5 klas hata sınıfı 2000 V izolasyon dayanımı Ampermetreler için <1 VA, voltmetreler için <3 VA güç tüketimi Avantajlar Analog tipler için değiştirilebilir skala Isıya dayanıklı alev almaz termoplastik gövde 100 A e kadar akım trafosuz direkt ölçüm yapabilme imkanı Standart olarak sunulan terminal koruyucu kapak ile IP20 koruma sınıfı Bağlantılar Akım Trafolu Kullanım (Ampermetre) Direkt Bağlan (Ampermetre) Voltmetre Bağlan sı 145

144 ÖLÇÜ ALETLERİ ANALOG ÖLÇÜ ALETLERİ Teknik Özellikler AMPERMETRELER VOLTMETRELER Tip SA 96A SA 72A SA 96V SA 72V Ölçme Dalga Şekli AC (r.m.s) AC (r.m.s) AC (r.m.s) AC (r.m.s) AC (r.m.s) AC (r.m.s) Ölçme Sahası A Direkt Bağlı 30/5 A 5000/5 A Akım trafolu A Direkt Bağlı 30/5 A 5000/5 A Akım trafolu 250 V V 250 V V Hata Sını Çalışma Metodu Döner Demirli Döner Demirli Döner Demirli Döner Demirli Çalışma Frekansı Hz Hz Hz Hz. Sürekli Aşırı Yükleme (2 saat) Kısa Süreli Aşırı Yükleme (5 saniye) 1.2xln 1.2xln 1.2xln 1.2xln 10xln 10xln 2xUn 2xUn Güç Tüketimi (maks.) 1 VA 1 VA 3 VA 3 VA İzalasyon Test Gerilimi EN e Göre 2 kv 2 kv 2 kv 2 kv Çalışma Konumu Dikey Dikey Dikey Dikey Çalışma Sıcaklığı -10 C ile + 55 C -10 C ile + 55 C -10 C ile + 55 C -10 C ile + 55 C Depolama Sıcaklığı -20 C ile + 70 C -20 C ile + 70 C -20 C ile + 70 C -20 C ile + 70 C Boyutlar A Tip A B C D E F 96x x

145 ANALOG ÖLÇÜ ALETLERİ ÖLÇÜ ALETLERİ Sipariş Bilgileri Analog Tip Döner Demirli Ampermetreler Tip kodu 96x96 mm için Tip kodu 72x72 mm için Özellikler Sipariş kodu 96x96 mm için Sipariş kodu 72x72 mm için SA 96A SA 72A 30 A direkt ölçüm SA96A-D030 SA72A-D030 SA 96A SA 72A 50 A direkt ölçüm SA96A-D050 SA72A-D050 SA 96A SA 72A 100 A direkt ölçüm SA96A-D100 SA72A-D100 SA 96A SA 72A X/5 A akım trafolu SA96A-0030 SA72A-0030 SA 96A SA 72A 40/5 A akım trafolu SA96A-0040 SA72A-0040 SA 96A SA 72A 50/5 A akım trafolu SA96A-0050 SA72A-0050 SA 96A SA 72A SA 96A SA 72A 50/5 A akım trafolu SA96A-0060 SA72A-0060 SA 96A SA 72A 75/5 A akım trafolu SA96A-0075 SA72A-0075 SA 96A SA 72A 100/5 A akım trafolu SA96A-0100 SA72A-0100 SA 96A SA 72A 125/5 A akım trafolu SA96A-0125 SA72A-0125 SA 96A SA 72A 150/5 A akım trafolu SA96A-0150 SA72A-0150 SA 96A SA 72A 200/5 A akım trafolu SA96A-0200 SA72A-0200 SA 96A SA 72A 250/5 A akım trafolu SA96A-0250 SA72A-0250 SA 96A SA 72A 300/5 A akım trafolu SA96A-0300 SA72A-0300 SA 96A SA 72A 400/5 A akım trafolu SA96A-0400 SA72A-0400 SA 96A SA 72A 500/5 A akım trafolu SA96A-0500 SA72A-0500 SA 96A SA 72A 600/5 A akım trafolu SA96A-0600 SA72A-0600 SA 96A SA 72A 100/5 A akım trafolu SA96A-0800 SA72A-0800 SA 96A SA 72A 1000/5 A akım trafolu SA96A-1000 SA72A-1000 SA 96A SA 72A 1250/5 A akım trafolu SA96A-1250 SA72A-1250 SA 96A SA 72A 1500/5 A akım trafolu SA96A-1500 SA72A-1500 SA 96A SA 72A 1600/5 A akım trafolu SA96A-1600 SA72A-1600 SA 96A SA 72A 2000/5 A akım trafolu SA96A-2000 SA72A-2000 SA 96A SA 72A 2500/5 A akım trafolu SA96A-2500 SA72A-2500 SA 96A SA 72A 3000/5 A akım trafolu SA96A-3000 SA72A-3000 SA 96A SA 72A 4000/5 A akım trafolu SA96A-4000 SA72A-4000 SA 96A SA 72A 5000/5 A akım trafolu SA96A-5000 SA72A-5000 Analog Tip Döner Demirli Voltmetreler Tip kodu Özellikler Ölçüler (mm) Sipariş kodu SA 96V V AC 96x96 SA96V-0250 SA 96V V AC 96x96 SA96V-0500 SA 72V V AC 72x72 SA72V-0250 SA 96V SA 72V SA 72V V AC 72x72 SA72V

146 DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ

147 DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ ÖLÇÜ ALETLERİ Genel Sigma dijital ölçü aletleri AC akım ve gerilimler ölçmek üzere 96x96 mm ve 72x72 mm boyutlarında üretilmektedir. Dijital Ampermetreler akım Transformatörleri ile birlikte kullanılmak suretiyle bağlı bulundukları sistemin akımını gösterirler. Üzerindeki SET tuşu sayesinde 5000 A e kadar olan akımları akım transformatörü üzerinden gösterme imkanına sahiptirler. Dijital votmetreler ise 600 V a kadar olan AC gerilimleri ölçmek için tasarlanmıştır. Dijital Ampermetrelerin Kullanımı: 1. Cihazın arkasında bulunan 3-4 no lu uçlara akım transformatörünün sekonderini bağlayınız. SİGMA A SET SV 96 A 2. Cihazın arkasında bulunan 1-2 no lu uçlara besleme gerilimi olan 220 V u tatbik ediniz. 3. SET tuşuna 2 saniye süreyle basınız. Ekranda fabrika çıkışında ayarlanan akım değeri tanıp sönme başlayacaktır. 4. Aşağı ve yukarı tuşlarını kullanarak akım transformatörü primer değerini giriniz. 5. Akım değerini sabitlemek için SET tuşuna basınız. Ekranda 0000 değeri gözükecektir. SİGMA V SV 96 V Dijital Voltmetrelerin Kullanımı: no lu uçlara ölçülmesini istediğiniz gerilim girişini bağlayınız no lu uçlara besleme gerilimi olan 220 V u tatbik ediniz. 149

148 ÖLÇÜ ALETLERİ DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ Teknik Özellikler AMPERMETRE VOLTMETRE Besleme Ger. (Un) 220 VAC 220 VAC Çalışma Aralığı ( ) x Un ( ) x Un Çalışma Frekansı 50/60 Hz. 50/60 Hz. Ölçüm Aralığı A~ 0-600V~ Montaj Sını CAT III CAT III Hata Sını 1%+ 1 digit 1%+ 1 digit Ortam Sıcaklığı -5 C.:+50 C -5 C.:+50 C Bağlantı Şemaları AMPERMETRE VOLTMETRE SD96A SD72A SD96V SD72V A 1A 1A 1A Akım Trafosu Sekonder Uçları Besleme Uçları L N Akım Trafosu Sekonder Uçları L N Besleme Uçları Ölçü Uçları Besleme Uçları L N Ölçü Uçları L N Besleme Uçları Cihazın Arkasında Kalması Gereken Minimum Güvenlik Mesafesi Boyutlar Duvar 90 mm 73 mm 64 mm Duvar 66 mm 83 mm 76 mm (96x96) mm Ölçü Aletleri 90 mm 90 mm 90 mm 73 mm 64 mm Pano Kesim Ölçüleri 92 mm 92 mm 50 mm 150 SD96A SD72A 50 mm SD96V SD72V (72x72) mm Ölçü Aletleri 66 mm 66 mm 66 mm 83 mm 76 mm Pano Kesim Ölçüleri 68 mm 68 mm

149 Güvenliğinizi şansa bırakmayın!

150 KALİTE KONTROL KALİTE KONTROL Tasarımdan Kaliteye Herşey Kontrolümüz Altında! Sigma Elektrik te iş süreçleri tasarımla başlar. Tasarım çalışmalarında dünyanın sayılı tasarım yazılımlarından Unigraphics kullanılmaktadır. Bu yazılım sayesinde tasarımı tamamlanan ürünler simule edilerek kalıp yapımı öncesi olası hatalar tespit edilerek tasarım kontrolü yapılabilmektedir. Unigraphics te tasarımı yapılan kalıplar CNC kontrollü tezgahlarda üretilmekte ve kısa sürede üretime hazır hale gelmektedir. Kalıp yapımında olduğu gibi üretimde de en son üretim teknolojileri kullanılmaktadır. Yandaki resimde indüksiyon kaynağı ile yapılan gümüş kontak kaynağı görülmektedir. Bu proseste sıcaklık ve kaynak zamanı otomatik olarak kontrol edilerek her kaynağın aynı kalitede yapılması sağlanmaktadır. Bir alçak gerilim devre kesicisinin kalitesini belirleyen en önemli kriter kısa devre kesme kapasitesidir. Sigma Elektrik sahip olduğu modern kısa devre güç laboratuarı ile alçak gerilim devre kesicilerinin kısa devre testlerini yapabilmenin yanı sıra ulusal ve uluslar arası standartlarda belirtilen tüm tip testlerini kendi bünyesinde yapabilmektedir. Kalite Kontrol Otomatik Sigorta Ani Açma Testi AG Devre Kesici Kontak Direnç Ölçümü AG Devre Kesicileri İzolasyon Testi Termo-Plastik Malzeme Kızgın Tel Testi AG Devre Kesici Ani Açma Testi Otomatik Sigorta Aşırı Akım Salıcılarının Kalibrasyonu Akım Transformatörü İzolasyon Testi Akım Transformatörü Sınıf Doğrulama Testi Akım Transformatörü Nüve Testi Ölçü Aletlerinin Testi AG Kontaktörleri Bobin Çalışma Karakteristiklerinin Kontrolü Kontaktör Ana Kontak Temas Kontrolü 152

151 KALİTE BELGELERİMİZ ISO 9001:2008

152 CE UYGUNLUK BELGELERİ

153 TSE TÜRK STANDARTLARINA UYGUNLUK BELGELERİ

154 Güvenliğinizi şansa bırakmayın! Ekşioğlu Mah. Yeni Şile Cad. No: Alemdağ - Çekmeköy / İstanbul / TURKEY Tel: (pbx) Fax: sigma@sigmaelektrik.com ISO 9001 : 2008