GİRİŞİMCİLİKTE İŞ MODELİ. Yrd. Doç. Dr. Emin EMİRZA

Transkript

1 GİRİŞİMCİLİKTE İŞ MODELİ Yrd. Doç. Dr. Emin EMİRZA Kayseri 2015

2 İş modeli Örnek olay: ipod/itunes Apple 2003 yılında taşınabilir eğlencede devrim yaparak, yeni bir Pazar yarattı ve şirketi dönüştürerek itunes ile birlikte ipod u lanse etti.

3 İş modeli Örnek olay: ipod/itunes Bu ipod/itunes kombinasyonu öyle başarılı oldu ki sadece 3 yıl içinde Apple bu işten 10 milyar dolarlık gelir (gelirlerinin yarısın) elde etti. Apple ın piyasa değeri, 2003 ün başlarında 1 milyar dolarken 2007 de sonlarında 150 milyar dolara fırlamıştır.

4 İş modeli Örnek olay: ipod/itunes Taşınabilir eğlence konusunda başka öncüler de vardı. Örneğin, 1998 de Diamond Multimedia Rio yu, 2000 yılında Best Data, Cabo 64 ü piyasaya lanse etti.

5 İş modeli Örnek olay: ipod/itunes Apple, ipod ve itunes u, harika bir iş modelinin içinde sunum haline getirmiştir. Yaratılan değer: ipod ve itunes ile yazılım ve donanım hizmetiyle dijital müzik indirmeyi kolay ve elverişli hale getirdi.

6 İş modeli inovasyonu nedir? İş modeli kısaca, bir örgütün iş stratejidir. İş modeli bir örgütün, Nasıl para kazanarak kar elde edeceğini, Bu parayı hangi değeri (ürün-hizmet) yaratarak elde edeceğini, Bu değeri hangi müşterilere sunacağını, Müşteriler için neden bu ürünün değerli kabul edeceğini, Bu ürünü müşterilere hangi kanallarla ulaştıracağını, Değer yaratan ürünü geliştirmek için hangi tedarikçilerle çalışacağını, Değer yaratan ürünü üretirken hangi temel yeteneklere sahip olduğunu, Ve değeri üretmek için finansal kaynakları nereden temin edeceğini açıklayan stratejidir.

7 İş modeli inovasyonu nedir? Başarılı olmak için ilk adım iş modelini düşünmek değildir. Başarı önce, müşterilerin satın almaya değer bulacağı bir fırsatı düşünmekle başlar.

8 İş modeli inovasyonu nedir? İş modeli inovasyonları tüm sektörleri yeni baştan şekillendirir ve milyarlarca dolarlık değeri yeniden dağıtır. Bir iş modeli, şirketlerin para kazanma mantığını gösteren 9 temel yapı taşıyla açıklanabilir.

9 İş Modelinin Yapıtaşları 1. Müşteri segmentleri Müşteri tüm iş modellerinin kalbidir. Para kazanabilmek için benzer ihtiyaçları olan tanımlanmış bir hedef müşteri kitlesine ihtiyacınız var. Derby ile Gillette nin hedef müşterileri aynı değildir.

10 İş Modelinin Yapıtaşları 1. Müşteri segmentleri Örneğin, Markafoni nin hedef kitlesi: Kredi kartı olup internetten alışveriş yapan herkes midir? Hedef kitlesi: O markalara o fiyatlara elde etme şansı olmayan, Anadolu da yaşayan kitledir. En büyük ciro oradan geliyor. Yani online outlet gibi düşünün.

11 İş Modelinin Yapıtaşları 2. Değer Önerisi Değer önerisi, müşterilerin bir şirketi diğerine tercih etmelerinin nedenidir. Değer öneriniz şu sorulara cevap vermeli: Hangi müşteri segmentasyonunuza hangi değerleri sunuyorsunuz? Müşterilerinizin hangi problemlerine çözüm getiriyorsunuz?

12 İş Modelinin Yapıtaşları 3. Kanallar Kanallar, işletmelerin değer önerilerini müşterilerine nasıl ulaştırdığını açıklar. Bazen kanalın bizzat kendisi değer önerisi olur.

13 İş Modelinin Yapıtaşları 4. Müşteri ilişkileri Müşteri ilişkileri şu motivasyonlarla şekillenir: Müşteri kazanma Müşteriyi elde tutma Satışları arttırma (müşterileri daha fazlasına satın almaya ikna etme)

14 İş Modelinin Yapıtaşları 5. Gelir akışı Bir iş modelinin kalbi müşteriyse, gelir akışı da onun ana arteridir. Bir iş modelinde iki farklı gelir akışı bulunabilir: 1. Bir kereye mahsus alışveriş yapan müşterilerden kazanan gelir. 2. Tekrarlanan alışveriş ve satış sonrası hizmetlerden elde edilen gelir.

15 İş Modelinin Yapıtaşları 6. Temel Kaynaklar Değer önerisi üretebilmek için kullanılan tüm kıt kaynaklardır. Temel kaynaklar, fiziksel, finansal, entelektüel veya beşeri olabilir. İşletme bu temel kaynakların sahibi veya kiracısı olabileceği gibi ortaklıkta yapabilir.

16 İş Modelinin Yapıtaşları 7. Temel Faaliyetler (Core Business) İşletmeye rekabet gücü kazandıran en önemli aktiviteyi açıklar. Örneğin, yazılım üreticisi Microsoft için temel faaliyetler yazılım geliştirmeyi kapsar. Starbucks, kahve ile deneyime odaklanmıştır.

17 İş Modelinin Yapıtaşları 8. Temel Ortaklıklar Riskleri azaltmak ve ihtiyaç duyulan kaynakları temin etmek için en uygun tedarikçilerle çalışılır. Özellikle pek çok online işletenin iş modelinin temeli stratejik ortaklıklara dayanır. Bu işletmeler network şeklinde yapılanır.

18 İş Modelinin Yapıtaşları 9. Maliyet Yapısı İş modelini uygularken ortaya çıkan en önemli maliyetleri tarif eder. Değer yaratmak ve sunmak, müşteri ilişkilerini canlı tutmak, gelir elde etmek hep maliyet yaratan faaliyetlerdir.

19 İş Modeli Yapıtaşları Müşteri Segmentleri Değer Önerisi Kanallar Müşteri İlişkileri Gelir Akışı Temel Kaynaklar Temel Faaliyetler Temel Ortaklar Maliyet Yapısı

20 Apple ipod/itunes İş Modeli Temel Ortaklar Temel Faaliyetler Değer Önerileri Müşteri İlişkileri Müşteri Segmenti Donanım Tasarımı Yazılım geliştirme Lovemark deneyimi Müzik dağıtımcıları ile iyi ilişkiler geliştirme Ücretsiz yazılım indirme Müzik severler Temel Kaynaklar Kanallar Apple markası Perakende Satış mağazaları İçerik ve anlaşmalar Apple Mağazaları itunes Yazılımı Apple.com Maliyet Yapısı ipod donanımı Gelir akışı