Yargı Kararları ve Özelgeler Işığında Vergi İncelemeleri

Transkript

1 Yargı Kararları ve Özelgeler Işığında Vergi İncelemeleri Çözüm Ortaklığı Platformu 15 Aralık 2016

2 İstatistikler

3 Son 3 Yıldaki İncelemeler* Toplam Mükellef Sayısı İncelenen Mükellef Sayısı Oran (yüzde) ,90% % % *GİB 2015 yılı faaliyet raporlarından alınmıştır 3

4 2015 Tarhiyatları* 1 1 %62, %14,25 %5,99 Marka Yönetimi Gelir Vergisi Kurumlar Vergisi %0,39 %0,04 %2,05 KDV ÖTV BSMV Damga Vergisi %9,82 Geçici Vergi %5,38 Diğerleri Oran (%) *GİB in 2015 faaliyet raporu verileri dikkate alınmıştır. 4

5 2015 Uzlaşmaları* İl/Komisyon Başvuru Sayısı Uzlaşılan Dosya Sayısı Uzlaşma Oranı (%) Ankara İl Uzlaşma Komisyonu İstanbul İl Uzlaşma Komisyonu BMVD Uzlaşma Komisyonu Merkezi Uzlaşma Komisyonu Vergi Daireleri Koordinasyon Uzlaşma Komisyonu % % % % %74 *GİB in 2015 faaliyet raporu verileri dikkate alınmıştır. 5

6 2015 Dava Sonuçları* Diğer 22% Mükellef Lehine 51% Kısmi Kabul 8% Mükellef Aleyhine 19% Mükellef Lehine Mükellef Aleyhine Kısmi Kabul Diğer *Adli Sicil istatistikleri dikkate alınmıştır. 6

7 İdari Yargı Sisteminde Yapılan Değişiklikler

8 Yargı Sisteminde Yapılan Değişiklikler Vergi Mahkemesi TL ye kadar olan kararları kesindir. İstinaf Mahkemesi TL ye kadar olan kararları kesindir. Danıştay TL yi aşan davalar hakkında karar verir. 8

9 Danıştay Dairelerinde Yapılan İşbölümü Değişikliği Şehirler Vergi Türleri 3. Daire İstanbul(Anadolu),Adana, Antalya, Diyarbakır, Gaziantep, Malatya, Manisa Kurumlar Vergisi Gelir Vergisi KDV 4. Daire İstanbul (Avrupa),Ankara, Denizli, Edirne, Eskişehir, Kırıkkale, Ordu, Sivas Kurumlar Vergisi Gelir Vergisi KDV 7. Daire Tüm İller Gümrük Vergisi ÖTV 9. Daire Aydın, Bursa, Erzurum, İzmir, Kayseri, Konya, Sakarya, Samsun, Trabzon, Van, Zonguldak Tüm İller Kurumlar Vergisi Gelir Vergisi KDV Damga Vergisi 9

10 Güncel Vergi İncelemeleri

11 Transfer Fiyatlandırması İncelemeleri-1 Eleştirilen Hususlar Mal/Hizmet bedeli ve karlılık oranı Seçilen transfer fiyatlandırması yöntemi Royalti ödemesinin reddi/oranı Vade Farkı/Faiz Oranı Grup içi şirketlere yapılan ödemeler

12 Transfer Fiyatlandırması İncelemeleri- 2 Vergi müfettişleri tarafından izlenen yöntem Mahkeme Kararları İç emsal/dış emsal araştırması Gizli emsalin savunma hakkını kısıtlaması Yurtdışı emsallerin reddi Emsal setindeki bazı emsallerin reddi Emsal aralığın içindeki yerin eleştirilmesi Silahların eşitliği İnceleme raporundaki emsalin değerlendirilmesi 12

13 Yurtdışındaki Ortaktan/İlişkili Kişiden Kullanılan Krediler KDV Boyutu Kurumlar Vergisi Boyutu Sermaye değil, kredi olduğu iddiası Kredilerin, sermayeye dönüşmüş olduğu iddiası Emsal faiz üzerinden 2 no lu KDV Ödenen faizin kurumlar vergisi matrahından indiriminin reddi 13

14 Yurtdışında Mukim Şirket İşlemlerinin Türkiye de «İşyeri» Oluşturduğu İddiası Daimi Temsilcilik Bağımlı Acente Yurtdışındaki şirketin Türkiye ye yapılan satışlarına, Türkiye deki ilişkili şirketin aracılık ettiği ve bu işlemlerin «daimi temsilcilik» oluşturduğu iddiası Yurtdışındaki şirket adına Türkiye de satış yapan 3. kişinin işlemlerini yurtdışındaki şirketin emir ve sıkı talimatları altında gerçekleştirdiği, bunun da «bağımsız acentelik» sınırını aştığı ve «bağımlı acente» oluşturduğu iddiası. 14

15 Diğer Konular Zamanaşımı sınırındaki incelemeler Kurumlar vergisi matrahını artıran şirketlerdeki KDV ve stopaj incelemeleri İncelemeye başlanmadan, inceleme varmışçasına bilgi/belge istenmesi 15

16 Güncel Danıştay Kararları

17 Danıştay Tebliğler ile Yapılan Kısıtlamalar İçin Ne Diyor? Danıştay 7. Daire DVDDGK Danıştay 4. Daire Maliye Bakanlığı nın usul ve esasları belirleme konusundaki yetkisi KDV iade talebinin nereye ve nasıl yapılacağı, iade işlemlerinde hangi belgelerin aranacağı gibi düzenlemelerle sınırlıdır. Kanunla düzenlenmesi gereken bir konunun tebliğ ile düzenlenmesi, hakkın özüne dokunma anlamına gelir, kuvvetler ayrılığı rejimine ters düşer ve fonksiyon gaspına yol açar. Önceki dönemlerde yüklenilen ve yılı içerisinde indirilemeyen vergiler için izleyen yılın Ocak- Kasım dönemlerine ilişkin verilen beyannamelerde iade hakkını kullanmayıp, bu doğrultudaki talebini beyannameyle yapmayan ve yüklendiği vergileri indirim konusu yapmayı tercih eden mükelleflerin, sonraki yıllarda iade talebinde bulunmaları mümkün bulunmamaktadır. 17

18 Danıştay Kararları -1 Af Yasası ile İlgili Bir Emsal Karar sayılı Kanun un 4/8. maddesine göre, kanuni defter ve belgelerin incelenmek üzere vergi incelemesine yetkili olanlara ibraz edilmiş olması incelemeye başlandığının kabulünü gerektirmekte olup, incelemeye başlama tutanağının Kanun un yayımlanma tarihinden sonraki bir tarihte düzenlendiğinden bahisle anılan Kanun hükümlerinden yararlanma başvurusunun reddinde yasaya uyarlık bulunmadığı hakkında.. (Danıştay 3. Dairesi-E.2013/7816 K. 2015/1673) 18

19 Danıştay Kararları -2 Cezanın Kaldırılması Durumunda Tekerrür Uygulaması ilgili ülkeyle yapılan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının 12 nci maddesine göre vergilendirme hakkının Türkiye de olduğu ve ödenen bedellerin %10 oranında tevkifata tabi tutulması gerektiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu kurum stopaj vergisi tarhiyatının onanmasına, tekerrüre esas alınan vergi ziyaı cezalarının tarihli uzlaşma tutanağıyla kaldırıldığı, tekerrür uygulamasının dayanağının bulunmadığı anlaşıldığından dava konusu vergi ziyaı cezasının, onanan vergi aslına isabet eden kısmının onanmasına, fazlasının kaldırılmasına karar verilmiştir. (Danıştay 4. E.2012/4926 K.2015/5681 ) 19

20 Danıştay Kararları -3 Yurtdışına Verilen Temsilcilik, Mümessillik Gibi Hizmetler Hizmet İhracatı Kapsamında mıdır? ihracatı ve döviz kazandırıcı faaliyetleri desteklemek amacıyla getirilen bu istisna hükümlerinin yurtdışındaki bir firmaya verilen aracılık hizmetini kapsamadığı, yurtdışındaki müşterilere tamamen yurtdışında fayda sağlama şeklinde verilen temsilcilik, mümessillik, müşavirlik, mühendislik gibi hizmetlere yönelik bulunduğuna ilişkin daraltıcı bir hukuki düzenleme bulunmamaktadır. Ayrıca; yükümlü şirketin ihtirazi kayda konu ettiği faaliyetlerinin yurtdışı firmalara müşteri bulma ve aracılık yaparak yurtdışı ve yurt içi firmalar arasında bağlantı sağlamak şeklinde olması nedeniyle, söz konusu hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan aracılık mahiyetindeki bir hizmet olduğu anlaşıldığından verilen bu hizmetten yurtdışındaki firmanın faydalanıldığının kabulü gerektiği (Danıştay 9. E. 2012/5794 K. 2015/10356 ) 20

21 Vergi Tekniği Raporunun Tebliğ Edilmemesi İle İlgili Farklı VDDK Kararları Yıl : 2014 Yıl : 2016 Dava Konusu Olay: - Vergi ve cezaların dayanağı olan vergi tekniği raporu ihbarname ile birlikte tebliğ edilmemiştir. - Dava esnasında davacının talebi üzerine, vergi tekniği raporunun bir kısmı davacıya tebliğ edilmiştir. VDDK Karar: Davacının hangi suç ile isnad edildiğini öğrenme ve bu duruma göre savunma yapma hakkı elinden alınmıştır. Dava Konusu Olay: - Vergi ve cezaların dayanağı olan vergi tekniği raporu ihbarname ile birlikte tebliğ edilmemiştir. - Yargılama aşamasında, vergi tekniği raporu müstakil olarak tebliğ edilmiştir. VDDK Karar: Vergi tekniği raporu yargılama aşamasında tebliğ edilmiştir. Davacı yargılama aşamasında uyuşmazlık konusu olaya ilişkin ayrıntılı açıklamalarını yapmak suretiyle savunma hakkını kullanmıştır. Davacının, savunma hakkı kısıtlanmamış, temel hakları ihlal edilmemiştir. 21

22 Anayasa Mahkemesi Kararı

23 Anayasa Mahkemesi Kararı Konu Mülkiyet Hakkı İhlali Karar «Başvurucunun daha önce idarenin görüşü doğrultusunda yerine getirdiği işlemlerinin sonraki dönemde yürürlüğe girmiş düzenleme hükümleri esas alınarak vergileme dönemi bittikten sonra re sen vergi tarhiyatına tutulması mevcut koşullar altında başvurucunun önceden öngörebileceği bir uygulama olmaktan uzaktır. Bu nedenle başvurucudan bu ödemelerin vergiye tabi olacağını öngörmesini beklemenin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. Anayasa'nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğinin kabul edilmesi gerekmektedir.» (BN: 2013/6842, 20/04/2016) 23

24 Güncel Özelgeler

25 Güncel Özelgeler-1 Konu İnternet üzerinden verilen hizmetlerin vergilendirilmesi Kurumunuz tarafından tüketiciler ve restoranları bir araya getiren bir platformda sistem üzerinden iletilen siparişlerden hesaplanan komisyon bedellerinin kurum kazancının tespitinde gelir, müşterilere daha fazla ödeme çeşitliliği sunmak amacıyla sanal pos yoluyla ödeme yapacak tüketicilere satış üzerinden yapılacak indirim tutarının da pazarlama ve satış gideri olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, restoranlardan aldıkları belgeleri gider belgesi olarak kullanan mükelleflere yapılan indirimlerin ise Vergi Usul Kanununda belirtilen genel hükümler çerçevesinde adınıza düzenlenecek belgelerle belgelendirilmesi gerekmektedir.. ( tarih ve sayılı özelge) 25

26 Güncel Özelgeler-2 Konu İnternetteki sosyal paylaşım siteleri üzerinden reklam paylaşımlarına göre kişilere yapılan ödemelerin vergilendirilmesi Söz konusu hizmetleri ticari organizasyon çerçevesinde ve devamlı olarak yürüten ya da yürütmeyen gerçek kişilere ait sosyal medya hesaplarına verilen reklamlar için sosyal paylaşımcılara yapılan ödemelerin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, yukarıda bahsedilen ödemeler, Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesinde sayılan ödemelerden olmadığından gelir vergisi kesintisi yapılması söz konusu değildir. Bu hükümler gereğince, internet üzerinden yapılan sözleşme kapsamında sosyal ağlar (...,...,... v.b) üzerinden reklam hizmetleri yapanların bu faaliyetlerinin, Gelir Vergisi Kanunu yönünden ticari faaliyet kapsamında değerlendirilmesi ve mükellefiyet tesis ettirilmesi halinde Kanunun 1/1 inci maddesi gereğince KDV ye tabi tutulacaktır. ( tarih ve sayılı özelge) 26

27 Güncel Özelgeler-3 Konu Elektronik ortamda düzenlenmesi gerekirken kağıt ortamda düzenlenen faturanın KDV ve gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağı Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas olduğundan; gerçek bir işleme (mal teslimi veya hizmet ifası) dayanan harcamaların elektronik ortamda düzenlenen fatura yerine kağıt ortamında düzenlenen fatura ile tevsik edilmesinin, Vergi Usul Kanunu nda öngörülen cezai hükümlerin uygulanması haricinde safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınmasına ve faturada gösterilen ve KDV Kanunu nun 29. maddesinde belirtilen şartları taşıyan KDV nin indirimine engel olmadığı tabiidir. Diğer taraftan, kağıt ortamında bir fatura düzenlense bile, zorunluluk kapsamındaki mükelleflerin düzenlemesi gereken asıl belge olan e-faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren 7 gün içinde düzenlenmemiş olması durumunda, düzenlenmeyen e-fatura için bu belgeyi düzenlemek ve almak zorunda olanlara Kanunun 353 üncü maddesinin birinci bendine göre özel usulsüzlük cezasının kesilmesi gerekmektedir.. ( tarih ve 73 sayılı özelge) 27

28 Sorularınız? Ezgi Türkmen Türkiye Ortak Vergi ve Gümrük Uyuşmazlıkları +90 (212) Zeki Gündüz Türkiye Vergi Lideri +90 (212) Aralık