İrmik Değirmenciliği ve Prosesi. Behlül Birdane CAN Değirmen Proses Mühendisliği Alapala Proses Departmanı

Transkript

1 1

2 İrmik Değirmenciliği ve Prosesi Behlül Birdane CAN Değirmen Proses Mühendisliği Alapala Proses Departmanı 2

3 İRMİK NEDİR? İrmik, Kaba tabir ile Sert buğday (durum buğdayı) veya mısır gibi tahıl gruplarında una indirgemeden önceki evresine irmik diyoruz. İrmiği iki ana gruba ayırabiliriz. -Buğday irmiği -Mısır irmiği Daha açık anlatımla da taneden kepek ve rüşeymi ayırmak fakat endospermi fazla inceltmeden istenilen granülasyonda ve maksimum oranda ürün elde etmek. Genel olarak 220 mikron ila 850 mikron arasındaki irilikte bulunan, kabuktan alınmış kırılmış buğday veya mısır parçacıkları diyebiliriz. İdeal irmik granilütesi ülkelerin beklentilerine göre değişmektedir. Kural olarak ele alırsa 530 mikron dan küçük, fakat 250 mikrondan büyük olması öngörülür. İrmikte kendi arasında kabaca 3 e ayrılır. İri İrmik micron Orta İrmik micron İnce İrmik micron 3

4 İRMİK KULLANIM ALANLARI Kullanım alanı olarak ta bugün sıklıkla tükettiğimiz makarnanın ana maddesidir.bunun yanında arap ülkelerinde hakeza kuskus dediğimiz yemeğin yapımında ve tatlı yapımında kullanılır.afrikanın bazı bölgelerinde ise mısır irmiği temel tüketim maddesidir. Makarna İrmik Helvası Kuskus 4

5 İRMİK DEĞİRMENİ DEYİNCE NE ANLIYORUZ? BUĞDAY İRMİĞİ İrmik değirmenini un değirmeninden ayıran bazı ana unsurlar vardır.temizleme bölümü olarak un değirmeni ile aynı süreç takip edilmektedir. Temizleme bölümünde özellikle irmik kalitesinde istenen parlaklık ve temiz ürün elde edilmesi için etkin bir temizlik çok önemlidir. 5

6 BUĞDAY İRMİĞİ Son dönemlerde ön temizleme veya temizleme bölümlerinde artık daha sınıflandırıcı,daha etkin ve yüksek kapasiteli separatörler tercih edilmektedir. 6

7 BUĞDAY İRMİĞİ Yine mevcut temizleme sisteminde daha hassas temizlik ve sınıflandırma göz önüne alınarak Color sorter ler yerleştrilmektedir. 7

8 BUĞDAY İRMİĞİ Bu temizlik aşamasından buğday fermantasyonunu bir un fabrikası dinlendirmesine kıyasla daha kısadır. Yine öğütme ye gitmeden önce debraning makinası (zımparalama işlemi için) olmazsa olmazlarımızdan oldu. 8

9 BUĞDAY İRMİĞİ Debraning makinası kullanımı yaygınlaşmıştır,değirmene girmeden önce temizlenmiş ve tavlanmış buğdayın kepeğinin zımparalama yöntemi ile soyup alınması işlemidir. 9

10 BUĞDAY İRMİĞİ ZIMPARALAMA İŞLEMİ Değirmende çıkacak kepeğin %8-10 arası kepeğini Debraning makinasında almak mümkündür. Bu sayede değirmene daha parlak,daha kepeği az buğday girmektedir. Bu nihai ürünü direkt etkilemektedir.zımparalama makinasını ihtiyaca göre ayarlayabilmek mümkündür.kendisine has aspirasyon fanı,monosiklonu ve filtresi olması uygun olanıdır. 10

11 BUĞDAY İRMİĞİ İRMİK TEMİZLENMESİ Un fabrikasından farklı olarak bütün silindirler dişlidir.amaç yukarda belirttiğimiz mikronlara yakın özellikte irmiği elde edebilmektir. Buğday irimiği fabrikasının en temel makinaları (Purifier lar) irmik sasörleridir.irmiğin istediğimiz granilütede sınıflandırılması ve kepeğin temizlenmesi bu makinalar sayesinde olur. 11

12 BUĞDAY İRMİĞİ SASÖR TEMİZLENMESİ VE SINIFLANDIRILMASI Daha verimli ürün elde edebilmek içinde diagramda etkin dağılım ve purifierlarda etkin temizleme önemlidir. Purifierların etkin temizliği için; -Giren irmiğin iyi sınıflandırılmış (aynı granilütede) ve içinde un bulunmamalıdır. -Gelen ürünün elendiği elek bezlerinin uygun delikli olması -Gelen ürün elek yüzeyini düzgün bir şekilde kaplamalı -Her aspirasyon bölmesi arasındaki hava basıncı farkı üniform olmalıdır. -Elek bezleri düzgün temizlenmeli,fırçaların çalışıp çalışmadığı kontrol edilmeli. -Elek bezleri gergin olmalı. 12

13 MISIR İRMİĞİ Mısır irmiği değirmeni ile buğday irmiği fabrikası arasında bazı noktalarda değişiklikler vardır. Temizleme makinaları mısır eleme ve temizlemeye göre dizayn edilir.mısırın yağlı olması dikkate alınması gereken ana noktalardan biridir. 13

14 MISIR İRMİĞİ Değirmen bölümünde mısırı öğütmeye hazırlayan makinamız Degerminatör lerimizdir.yeni sistem degerminatörler hem daha az enerji sarfiyatı hem de etkin sonuç vermektedir.toplam yükteki enerji sarfiyatı bakımından eski sistem degarminatörlere nazaran çok fark vardır.daha önce 150 kw ya kadar çıkan degreminatörler yerine 22 kw ya kadar düşen motorlar kullanılır. 14

15 MISIR İRMİĞİ EPÜRATÖR MAKİNASI Değirmen içinde ana amaçlardan biri mısırdaki yağın bir an önce alınmasıdır.bunu diagrama has özelliklerle ve kullanılan makinlarla yapabiliriz.mısır irmiği değirmenlerinde epüratör makinaları da purifier görevini görmektedir. Mısır irmiği de ülkenin beklentisine göre değişebilir.bu sebeple de istenlen granilütede ürün almak mümkündür. 15

16 KALİTELİ İRMİK DEYİNCE NE ANLIYORUZ? ELDE ETMEK İÇİN NE YAPMAK GEREKİR? - Granülütesinin üniform olması önemlidir.bunun için ideal bir sınıflandırma ön plana çıkar. - İrmik rutubeti %14-%15 arasında olmalıdır. Rutubet çok düşük olursa irmiğin su apsorpsiyonu zorlaşır. - İrmikte kalite değerlerinden biriside siyah ve kahverengi tane adedidir. - Siyah benek=temizlemenin kalitesini ve etkinliğini - Kahverengi benek ise öğütmenin kalitesini ve etkinliğini gösterir. - Değirmenden getirilen irmiğin 1kg kadarı dür bir zemin üzerine yayılır. 2x2 santimetrekarelik penceresi olan cam kap (petri kutusu kapağı) irmik üzerine gelişi güzel konur. Penceresi içerisinde kalan kahverengi (kepek) ve siyah (pike) noktası ayrı ayrı mercek ile sayılır. 16

17 17 TEŞEKKÜR EDERİZ