KEMAN ÇALMA BECERİLERİNİN ÇOK YÜZEYLİ RASCH MODELİ İLE İNCELENMESİ *

Transkript

1 Köse, A., Sözbir Acay, S., Kalender, C. (2016). Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(İpekyolu Özel Sayısı), Geliş Tarihi: 22/06/2016 Kabul Tarihi: 21/11/2016 KEMAN ÇALMA BECERİLERİNİN ÇOK YÜZEYLİ RASCH MODELİ İLE İNCELENMESİ * İbrahim Alper KÖSE ** Senem ACAY SÖZBİR *** Caner KALENDER **** ÖZET Çalgı eğitiminin boyutlarından biri olan keman eğitimi süreci, kendi içinde de teknik ve müzikal alt boyutları içeren zorlu bir süreçtir. Bu süreçte öğrenciye kazandırılması hedeflenen çok sayıda beceri yer almaktadır. Sağ ve sol el olarak ikiye ayrılabilen bu beceriler öğrenci performansı olup, bunların ölçülmesinde farklı kuramlar ve bu kuramların altında farklı yöntemler vardır. Çok yüzeyli Rasch modelinin son dönemde öğrenci performansının ortaya konmasında önemli avantajları ortaya konmuştur. Çok yüzeyli Rasch modeli, Rasch modelinin bir uzantısı olup, güçlük ve yetenek parametresinden sonra üçüncü bir parametrenin (puanlayıcı katılığı/cömertliği) modele eklenmesiyle ortaya çıkmış bir modeldir. Üç parametrenin/yüzeyin aynı anda analize sokulması ile ölçme hataları azaltılacak, bütün yüzeyler aynı ölçek düzeyinde karşılaştırmalı olarak incelenebilecek ve puanlayıcıların katılığı/cömertliği hakkında bilgi sahibi olunabilecektir. Bu çalışma çerçevesinde on bir müzik öğrencisinin keman çalma becerileri, araştırmacıların belirlediği keman çalma becerileri ölçütler takımı kullanılarak üç puanlayıcı tarafından puanlanmıştır. Araştırma sonucunda öğrenciler çalma becerileri açısından sıralanmışlar, en kolay ve en zor gelen beceriler ortaya konmuş ve puanlayıcılar arası uyum, katılık/cömertlik durumları raporlaştırılmıştır. Bir başka sonuç olarak da çok yüzeyli Rasch analizinin müzik eğitiminde öğrenci performansının ölçülmesinde alternatif olarak kullanılabileceği desteklenmiştir. Araştırma sorularının cevaplanmasında MINIFAC yazılımı kullanılmış, anlamlılık düzeyi.05 olarak seçilmiştir. Anahtar Kelimeler: Keman eğitimi, keman çalma becerileri, çok yüzeyli Rasch modeli. EXAMINATION OF THE VIOLIN PLAYING SKILLS BY MEANS OF RASCH MODEL ABSTRACT Process of violin education, which is a dimension of instrument education, is a difficult process, including technical and musical sub-dimensions within itself. In this process, there are numerous skills students must be equipped. These are student performances and in their measurement, there are different theories and methods under them. There are important advantages, which have recently been suggested, of many-facet Rasch model in the performances of students. Being an extension of Rasch model, many-facet Rasch model is a model emerged as a result of appending a third parameter (scoring severity/leniency) in addition to difficulty and ability parameters. By means of analyzing three parameters/facets at the same time, measurement deficiencies will be reduced, all the facets will be able to be examined comparatively on the same scale level, and information on the severity/leniency of raters will be provided. Within the framework of this study, violin skills of eleven music students were scored by three raters, through using violin skills criteria set, determined by the researchers. At the end of the research, students were put in an order of playing skills, the easiest and the hardest skills were determined and the harmony, severity/leniency levels among raters were reported. As another result, many-facet Rasch analysis was suggested to be used as an alternative in the measurement of student performances in music education. While answering the research questions, MINIFAC software was used and its level of significance was selected to be.05. Keywords: Violin education, playing violin skills, many-facet Rasch model. * MÜZED Uluslararası 2. İpekyolu Müzik Konferansı nda bildir olarak sunulmuştur. ** Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme ABD, BOLU, i.alper.kose@gmail.com *** Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Okul Öncesi Öğretmenliği ABD, BOLU senemacay@yhaoo.com **** Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Müzik Eğitimi ABD, BOLU canerkalender123@gmail.com 2339

2 İbrahim Alper KÖSE, Senem ACAY SÖZBİR, Caner KALENDER 1.GİRİŞ Çalgı eğitiminin bir dalı olan yaylı çalgı eğitimi, hem sağ el hem sol elin çok boyutlu çeşitli hareketleri ile kas, parmak ve beden koordinasyonun üst düzeyde birleştirildiği, hem fiziksel hem de mental olarak son derece yoğun bir eğitim sürecini kapsamaktadır. Keman, bu süreçte en yaygın olarak kullanılan, eğitimi verilen, gösterişli solistik yetilere sahip, yaylı çalgı müziği repertuvarında en çok yeri olan çalgıların başında gelir. Ayrıca, anlatım gücünün eşsizliği, teknik kapasitesinin genişliği, ses aralığının büyüklüğü ile en yaygın şekilde kullanılan çalgılardan biridir. Keman eğitimi süreci son derece yorucu ve zorlu aşamaları içerisinde barındırmaktadır. Doğru tutuş, doğru çalgı tekniği gibi önemli basamaklar sindirilerek aşılmalı ve uzun uğraşlar verilmelidir. Büyükaksoy da (1997) keman eğitim süreci sonucunda başarıya ulaşmanın ve kemanı etkileyici bir şekilde çalmanın yolunun bıkmadan, çok çalışmaktan geçtiğini anlatmaktadır. Bu zorlu süreçte hem sağ, hem de sol elde çeşitli becerilerin kazandırılması hedeflenmektedir. Dalaysel (1987), iki elin birlikte koordineli çalışmasının önemini vurgulayarak, iki elin teknik ve müzikal anlamda üzerlerine düşen görevleri tam anlamıyla yerine getirebilmeleri için uyum içinde olmaları gerektiğini, aksi takdirde birbirlerinin yapabileceği pek çok şeyi engelleyeceklerini ifade etmektedir. Sağ elin görevleri ya da sahip olması hedeflenen beceriler ile yay teknikleri kastedilmektedir. Akpınar (2014) yayın doğru kullanımının öneminden bahsetmekte, yayın kullanımının keman çalmada elde edilen sesin kalitesini etkilediğini anlatmaktadır. Alpagut a göre (2005: 5) keman eğitiminde yayın kullanımı diğer çalgılardan farklı olarak karmaşık ve kendine özgü sistematik bir yapı içermektedir ve bilek, parmaklar, ön kol ve üst kolun sistematik hareketlerinin bütünsel olarak algılanması gerekir. Sol elin becerilerine bakıldığında ise sol el parmaklarının tuşe üzerindeki hâkimiyeti ve ustalığı önem kazanmaktadır. Rostal (1986) sağ ve sol elin birlikte çalışmalarına geçmeden önce sol elde, özellikle de entonasyonu geliştirmekle ilgili çalışmaların titizlikle yapılması gerektiğini söylemektedir. Angı ve Hamzaoğlu Birer de (2013: 51) entonasyonun önemini temel davranış ve tekniklerin kazanılmasının ardından kemandan elde edilmesi gereken ilk şey kusursuz bir entonasyondur sözüyle vurgulamışlardır. Galamian (1962), sağ ve sol el tekniklerini ve her bir teknik için dikkat edilmesi gereken noktaları ayrıntılı bir şekilde açıklamaktadır. Bu teknikler, etüt ve eserlerin seslendirilmesi sırasında bir bütün oluşturarak teknik ve müzikal performansı ortaya koymaktadır. Türkiye de keman çalma becerileri, yay teknikleri ve sol el teknikleri üzerine yapılmış araştırmalar bulunmakla birlikte, bu araştırmalarda ağırlıklı olarak yay teknikleri üzerinde durulduğu, iki elin becerilerine değinen araştırmaların ise ağırlıklı olarak etüt veya eserlerin teknik açıdan incelenmesi şeklinde hazırlandığı görülmektedir (Zafer, 2007; Öztürk ve Özay, 2008; Çuhadar, 2009; Çilden ve Kapçak, 2012; Görsev, 2015; Yalçın, 2015). Bu araştırma ile öğrenci performanslarının sağ ve sol elde sahip olunması beklenen temel beceriler esas alınarak değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu konuyla ilgili olarak Akın ve Baştürk (2012) tarafından Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi öğrencileriyle yapılmış bir çalışmaya ulaşılmıştır. 2340

3 1.1 Araştırmanın Amacı Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi Bu araştırmanın amacı keman çalma becerilerinin çok yüzeyli Rasch modeliyle analiz edilmesidir. Bu genel amaç çerçevesinde alt problemler şu şekilde belirlenmiştir: 1- Öğrencilerin keman çalma becerileri analizinde çok yüzeyli Rasch ölçme modeli kullanılabilir mi? 2- Öğrencilerin keman çalma becerilerine ilişkin görev güçlük analizi sonuçları nasıldır? 3- Öğrencilerin keman çalma becerilerine ilişkin performans kriteri analizi sonuçları nasıldır? 4- Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli Rasch modeli ile analizinde puanlayıcıların katılığı/cömertliği analizi sonuçları nasıldır? 1.2. Araştırmanın Önemi Öğrenci becerilerinin ortaya konmasında farklı kuramlar işe koşulmaktadır. Bu kuramlar bu becerilerin altında yatan örtük özelliği açıklamak için farklı model ve parametreler kullanmaktadır. Modellerdeki parametre sayısı arttıkça veya söz konusu becerilerin ölçülmesinde etkili olan varyans kaynaklarının modele eklenmesi ölçmeyi daha etkili kılacaktır. ÇYRM keman çalma becerilerinin ortaya konmasında bir alternatif oluşturmakta ve farklı yüzeyleri aynı anda analiz edebilmektedir. 2. YÖNTEM 2.1.Çalışma Grubu Bu araştırmanın çalışma grubunu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Müzik Eğitimi Lisans Bilim Dalında Eğitim Öğretim yılında öğrenimini sürdüren 11 öğrenci ve 3 puanlayıcı oluşturmaktadır. Rasch ölçme modelinde örneklemden elde edilen verilerin sonuçlarının evrene genelleme gibi bir varsayımı bulunmamaktadır (Linacre, 1993). Bu sebeple araştırmada evren ve örneklem tayinine gidilmemiştir Veriler ve Toplanması Öğrencilerin keman çalma becerilerini puanlamak için dersin çıktılarına paralel olarak araştırmacı tarafından geliştirilen Keman çalma Becerileri Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Form iki kısımdan oluşmakta olup; ilk kısım sol el becerilerini, ikinci kısım sağ el becerilerini değerlendirmektedir. Birinci kısım 5, ikinci kısım 6 maddeden oluşmaktadır. Maddelere çok yetersiz ile çok yeterli arasında tepki verilebilmektedir Veri Toplama Aracı Maddeler, literatürden yararlanarak oluşturulmuş ve iki alan uzmanının görüşlerine başvurularak son halini almıştır. 2341

4 İbrahim Alper KÖSE, Senem ACAY SÖZBİR, Caner KALENDER Tablo 1. Keman Çalma Sol El Becerileri Değerlendirme Formu Çok Yetersiz Yetersiz Kısmen Yeterli Yeterli Çok Yeterli Entonasyon Pozisyon geçişlerinde rahatlık Pozisyonlarda elin konumu Tını elde etme Artikülasyon Tablo 2. Keman Çalma Sol El Becerileri Değerlendirme Formu Çok Yetersiz Yetersiz Kısmen Yeterli Yeterli Çok Yeterli Yayın teller üzerindeki konumu Eserde dönemine uygun yay kullanabilme Çeşitli yay tekniklerinde yayın amacına uygun kullanımı Yay kullanımında bilek ve önkol rahatlığı Tını elde etme Müzikalite 2.4. Verilerin Analizi Araştırmada elde edilen gözlem verilerinin analizi için Linacre (1993) tarafından geliştirilmiş FACETS yazılımı kullanılmıştır. FACETS çok yüzeyli Rasch modeli için kullanılan yetenek, görev ve puanlayıcı gibi üç yüzeyi ele alan yaygın kullanımlı bir yazılımdır. FACETS doğru/yanlış, her zaman/bazen/asla, kesinlikle katılıyorum/katılıyorum/katılmıyorum.gibi nicel puanları, saymaları, karşılaştırmaları, gözlemleri analiz eden bir yazılımdır. Her bir gözlem yüzeyler arasındaki ilişkinin bir sonucudur. 3. BULGULAR Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli Rasch ölçme modeli ile analiz sonuçları incelendiğinde, araştırmada kullanılan yüzeyler (keman performansı, puanlayıcı katılığı/cömertliği ve kullanılan ölçütler) ve bu yüzeylere ait genel bilgiler Şekildeki veri kalibrasyon haritasında verilmiştir. Şekil incelendiğinde bireylerin, becerilerin değerlendirilmesinde kullanılan kriterlerin ve puanlayıcıların aynı logit cetvel üzerinde sıralandıkları görülmektedir. Bireyler başarılarına göre en başarılıdan en başarısıza, becerilerin değerlendirilmesinde kullanılan maddeler en zordan en kolaya, puanlayıcılar ise en cömert üstte olmak üzere sıralanmışlardır. 2342

5 Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi Şekil 1. Üç Yüzeyli Logit Cetvel Keman çalma becerilerini değerlendiren puanlayıcıların değerlendirme durumlarına ilişkin analiz sonuçları tabloda verilmiştir. Puanlayıcıların katılık ve cömertlikleri incelendiğinde P1 kodlu puanlayıcının en cömert, P2 kodlu puanlayıcının en katı olduğu görülmektedir. Puanlayıcı katılık/cömertliklerine ilişkin RMSE değerinin 0,16 olarak bulunması puanlayıcı analizine ilişkin standart hatanın düşük olduğunu gösterir. Şekil 2. Puanlayıcı Analizi 2343

6 İbrahim Alper KÖSE, Senem ACAY SÖZBİR, Caner KALENDER Şekil 3. Öğrencilerin Performans Analizi Tabloda 11 öğrencinin detaylı ölçüm raporu görülmektedir. Tablo incelendiğinde B6 kodlu birey sunum becerileri bakımından en başarılı, B7 kodlu birey ise en başarısız olarak değerlendirilmiştir. Öğrencilerin sunum becerilerine ilişkin logit değerlerine ait standart hata (RMSE) değerinin 0.31 olduğu görülmektedir. RMSE değeri aşırı uçlarda yer alan değerler hariç bütün değerler için ölçme hatasını verir (Baştürk, 2010). Analizden elde edilen güvenirlik katsayısı 0,95 dır. Bu değer öğrencilerin keman çalma becerileri açısından sıralamasının oldukça yüksek bir güvenirlikte elde edildiğini göstermektedir. Ayırma indeksi 4,40ve güvenirlik katsayısı 0,96 ile sabit etkiye ait öğrencilerin keman çalma becerileri arasında anlamlı farklılık vardır hipotezi kay-kare ile test edildiğinde (X2=211,3, sd=10, p=0,00) reddedilmiştir. Bunun anlamı, öğrencilerin keman çalma becerileri düzeyleri birbirinden istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir. Şekil 4. Performans Kriteri Analizi 2344

7 Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi Öğrencilerin keman çalma becerilerini değerlendirmek amacıyla kullanılan formda bulunan ölçütler ve bu ölçütlerin uygunluğu ile ilgili analiz sonuçları tabloda verilmiştir. Analiz sonuçları incelendiğinde öğrencilerin keman çalma becerilerinde en zayıf kaldıkları noktaların sırayla Madde 7: Eserde dönemine uygun yay kullanabilme ve Madde 6: yayın teller üzerinde konumu olduğu görülmektedir. Öğrencilerin keman berilerinde en kolay sergiledikleri beceriler ise; Madde 11: artikülasyon, Madde 4: tını elde etme olduğu görülmektedir. Değerlendirme formunda bulunan ölçütlere ilişkin logit değerlerine ait standart hata (RMSE) değerinin 0.31 olduğu görülmektedir. Bu değerin 0 a yakın olması becerilerin değerlendirilmesinde kullanılan ölçütlerin birbirinden ayrık ve güvenilir olduğunu desteklemektedir. 4. TARTIŞMA ve SONUÇ Bu çalışma sağ el ve sol el becerileri olarak ayrılmış olan keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile analiz edilmesi amacıyla yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin en çok zorlandıkları maddeler Eserde dönemine uygun yay kullanabilme, Yayın teller üzerindeki konumu ve Entonasyon maddeleri olmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, öğrencilerin en zorlandıkları üç maddeden ikisi sağ el becerileri ve yay kullanımı ile ilgili olmuştur. Akın ve Baştürk ün (2012) Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi öğrencileri ile gerçekleştirdikleri araştırmada da öğrencilerin yay kullanımına dair temel becerileri kendilerinden beklenildiği seviyede yerine getiremedikleri tespit edilmiştir. Bu bakımdan iki araştırma sonuçlarının örtüştüğü söylenebilir. Diğer taraftan aynı araştırmada, öğrencilerin temiz çalabilme becerisini kolaylıkla göstermiş olmaları açısından iki araştırma sonuçlarının ayrılık gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu durumun, lise eğitiminin ardından üniversitede ilerleyen seviye ile birlikte teknik güçlüklerin de artmasından kaynaklı olduğu düşünülmektedir. Zira bu araştırma, üniversite düzeyinde yapılmış olması sebebiyle Akın ve Baştürk ün çalışmasının daha detaylı ve üst düzey kriterlere sahip bir modeli olarak nitelendirilebilir. Keman çalmak giriş bölümünde de sözü edildiği üzere, hem sağ el hem sol elin çok boyutlu çeşitli hareketleri ile kas, parmak ve beden koordinasyonun üst düzeyde birleştirildiği, hem fiziksel hem de mental olarak son derece yoğun bir eğitim sürecini kapsamaktadır. Eserde dönemine uygun yay kullanabilme keman çalmanın sağ el becerileri ile ilgili bir kısmı olup aynı zamanda işin kültürel boyutunu da içinde barındırmaktadır. Bu yüzden, öğrenciler çalıştıkları eserlerin dönemi hakkında, dönemlerin stilistik özellikleri ve yay kullanımı konularında bilinçlendirilmeli, araştırmaya sevk edilmeli ve eğitim sürecinde teknik açıdan geliştirici (gam, arpej çalışmaları) etütlere sıklıkla yer verilmelidir. Szigeti (1967) gam çalışmaları ve egzersizlerinin müziğin, çalgı çalmanın temelini oluşturduğunu, gam-arpej egzersizlerinin, çalgı hâkimiyeti kurabilmek için yapılması gereken en temel egzersizler olduğunu söylemektedir; gam egzersizlerini belli bir disiplin içerisinde yapmak o denli yararlıdır ki, geçmişten günümüze herhangi bir değişiklik yapılma ihtiyacı hissedilmemiştir. Rostal ise (1986) gam çalışmalarının önemini vurgulamak amacıyla; önemli uluslararası keman yarışmalarında dahi, yarışma programlarında gam çalma zorunluluğu bulunduğunu söylemektedir. Flesch e göre (1986), entonasyonun geliştirilmesi için gamlar önce çok yavaş bir tempoda çalınmalı, daha sonra kademeli olarak hızlandırılmalıdır. 2345

8 İbrahim Alper KÖSE, Senem ACAY SÖZBİR, Caner KALENDER Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin en kolay sergiledikleri becerilerin Müzikalite, Tını elde etme ve Artikülasyon olduğu görülmektedir. Keman çalma esnasında güzel ses elde etme konusu hem sağ hem de sol elin ortak çalışması sonucudur. Güzel ses elde etme sadece temiz ses elde etme ile açıklanamayacağı gibi, sağ elde doğru yay çekme konusu ile de doğrudan ilgilidir. Çünkü kaliteli ses elde etme-tını elde etme yay hakimiyeti ile doğru orantılı olarak gelişir. Rostal (1986), tınıyı geliştirmek için günlük egzersizlerde öncelikle sağ elde yayla piano (düşük kuvvette-yay basıncını azaltarak), sol elin parmaklarıyla ise tuşeye güçlü basarak çalmanın gerekliliği üzerinde durmuştur. Artikülasyon konusunda ise, Galamian (1962) sol elin parmaklarının tuşeye yakın durması gerekliliğini vurgulamaktadır. Ayrıca, pozisyon geçişlerinde gereksiz glissandolardan uzak durulmalıdır. Diğer yandan Galamian, sol el ile sağ elin koordinasyon içinde çalışmasının önemini de dile getirmektedir. Bu çalışmanın amacı öğrenci keman çalma becerilerine ait değerlendirme sonuçlarının çok yüzeyli Rasch ölçme modeli ile modelleyip sonuçları tartışmaktır. Araştırmada modellenen yüzeylerden biri olan puanlayıcı katılığı/cömertliği incelendiğinde bütün puanlayıcıların puanlama davranışlarının güvenirli olduğu, katılık ve cömertlik yönünden güvenilir bir şekilde sıralandıkları ve birbirlerinden farklılıklar gösterdiği görülmüştür. Araştırmada kullanılan keman çalma becerileri değerlendirme formunda bulunan kriterlerin öğrencilerin keman becerilerini ölçmek için amaca hizmet eder nitelikte olduğu belirlenmiştir. Çok yüzeyli Rasch ölçme modeli, diğer ölçme kuramları gibi güvenirlik katsayısı üretmektedir. Elde edilen güvenirlik katsayısının 1 e yaklaşması yüksek güvenirliğe işaret etmektedir. Karakaya da (2015) araştırmasında, çok yüzeyli Rasch Modelinin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı ile eşdeğer güvenilir sonuçlar ortaya koyduğunu belirtmektedir. Bu araştırmadan elde edilen güvenirlik değerleri 1 e yakın bulunmuştur. Bu değerler araştırmadan elde edilen sonuçların güvenilir olduğuna ve hataların azlığına işaret etmektedir. Bütün bu sonuçlar ışığında, çok yüzeyli Rasch ölçme modelinin bireyin keman çalma performansının ölçülmesinde alternatif ölçme modeli olarak kullanılabileceği bu örnek çalışma ile de desteklenmiştir. KAYNAKÇA Akın, Ö. ve Baştürk, R. (2012). Keman Eğitiminde Temel Becerilerin Rasch Ölçme Modeli ile Değerlendirilmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı 31/ 1, Akpınar, M. (2014). Kemanda martele yay tekniğinin öğretilmesinde Türk halk ezgilerinin kullanılması, Journal of World of Turks. Vol.6, no.3, Alpagut, U. (2005). Keman eğitiminde detaşe tiplemelerindeki hız-uzunluk değişimleri ile sağ el bilek ve kol üzerinde açısal/devinişsel etkileşimler, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. XVIII (1), Angı, Ç. E. ve Hamzaoğlu Birer, A. (2013). Keman öğretiminde karşılaşılan entonasyon problemleri ve çözüm önerileri. Sanat Eğitimi Dergisi, cilt 1, sayı 2, Doi: /sed Büyükaksoy, F. (1997). Keman öğretiminde ilkeler ve yöntemler. Ankara: Armoni Ltd. Şti. Çilden, Ş. ve Kapçak, Ş. (2012). Keman eğitiminde kullanılan Fiorillo 36 Etüden metodunun sağ el, sol el teknikleri ve müzikal dinamikler açısından incelenmesi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 32 (2),

9 Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi Çuhadar, H. (2009). Kemanda çalma teknikleri, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 18, sayı 1, Dalaysel, O. (1987). Keman için gam çalışmaları ve yay çeşitleri. Ankara: Sevda-Cenap And Müzik Vakfı. Flesch, C. (1986). Scale system. New York: Carl Fisher LLC. Galamian, I. (1962). Principles of violin playing & teaching. USA: Prentice- Hall Inc. Görsev, G. (2015). Henryk Wıenıawskı nin Keman İçin Yazılmış L ecole Moderne Etüt- Kaprisleri Op. 10 un Teknik ve Biçimsel Yönden İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 1(2). Karakaya, İ. (2015). Comparison of Self, Peer and Instructor Assessments in the Portfolio Assessment by Using Many Facet Rasch Model. Journal of Education and Human Development June 2015, Vol. 4, No. 2, pp Doi: /jehd.v4n2a22 Linacre, J. M. (1993). Generalizability theory and many facet Rasch measurement. Annual Meeting of the American Educational Research Association. Atlanta Georgia. Öztürk, F. G. ve Özay, S. (2008). Keman ve viyola eğitiminde kullanılan Mazas Special Etudes Op.36 metodu nun sağ ve sol el teknikleri yönünden incelenmesi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt 28, sayı 3, Rostal, M. (1986). Önsöz. Scale system. By Flesch. New York: Carl Fisher LLC. Szigeti, J. (1967). Önsöz. Exercises and scales. By Ysaye. Germany: Schott Freres. Yalçın, E. G. (2015). Seçilmiş orkestra eserlerinin keman partilerinin teknik açıdan incelenmesi ve çalışma önerileri. Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi, 5(8). Doi: Zafer, A. H. (2007). LW Beethoven'ın keman-piyano sonatlarının keman çalma teknikleri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2347

10 İbrahim Alper KÖSE, Senem ACAY SÖZBİR, Caner KALENDER 1. Introduction EXTENDED ABSTRACT Being a branch of instrument education, violin education covers an extremely intensive physical and mental education process, including the ultimate combination of various multi-dimensional right and left hand movements, and finger and body coordination. In this process, having solistic faculties and being widely used in strings repertoire, violin is one of the leading instruments which is commonly used and instructed. It is also one of the most commonly used instrument for its uniqueness of expression, width of its technical capacity and tone range. Violin education includes extremely tiring and difficult stages within itself. In this tough process, the aim is to provide various skills both in right and left hands. In this study, student performances were evaluated on the basis of the expected basic skills students must have in right and left hands. To that end, by adding another facet to the many-facet Rasch Model, which is an extension of Rasch model, a new model emerged and violin skills of students were attempted to be asserted by using MFRM. Purpose of this research is to analyze the violin skills with many-facet Rasch model. Within this context; Analysis on the violin skills of student, Analysis on the severity/leniency of raters, Analysis on task severity on violin skills were performed. MFRM forms an alternative in the performance of violin skills and can analyze different facets at the same time. 2. Method Study group of this research consists of 11 students who study at Abant İzzet Baysal University Division of Music Education on undergraduate level in Academic Year, and 3 raters. In order to score the violin skills of students, Violin Skill Evaluation Form, developed by researchers in parallel with the course outcomes, was used. The form consists of 2 sections, the first of which evaluates left hand skills, and the second one evaluates skills in right hand. The first section consists of 5 and the second one consists of 6 subjects. The subjects can be responded as too incompetent or very competent. The subjects were prepared with the help of the literature and were finalized upon consulting the opinions of two field experts. To analyze the observation data in the research, FACETS software developed by Linacre (1998) was used. 3. Findings When the severity and leniency of raters are analyzed, it is observed that the rater with P1 code is the most lenient and the one with P2 is the most severe. Concerning the rater severity/leniency, finding RMSE value as 0.16 shows that the standard error regarding the rater analysis is low. The individual with B6 code was evaluated as the most successful in terms of presentation skills, while the one with B7 was evaluated as the most unsuccessful. Reliability coefficient obtained from the analysis is According to the findings, violin skill levels of students display significant differences statistically. 2348

11 Keman çalma becerilerinin çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi When the results of the analysis are reviewed, it is found that the parts where the students remained the weakest are suitable bow use regarding the period of the piece and location of the bow on strings respectively. The easiest part for students, on the other hand, was found to be articulation and tone acquisition. 4. Discussion and Conclusion According to the findings, to use the bow according to the work period, bow position on the strings and intonation are the subjects in which students have the most difficulty in. According to conclusion of the research, two of three subjects in which students have the most difficulty in are about right hand skills and the bow using. In a different research which was carried out in 2012, it is ascertained that students could not fulfill the skills which are expected from them. According to the conclusion of this research, musicality, obtaining tone and articulation are the easiest skills which have been demonstrated by the students. As it is pointed out in the introduction, violin education covers an extremely intensive physical and mental education process, including the ultimate combination of various multi-dimensional right and left hand movements, and finger and body coordination. To use the bow according to the work period is not only related to the right hand skills of the violin playing but it is also related with the cultural dimension of it. Therefore students awareness about the works of the period they play, period s characteristic features and the bow-using must be raised, they must be encouraged to have knowledge about them and in the education process it has to be frequently included improver studies from technical aspect (scale systems, arpeggio studies etc.) and etudes. Aim of this research is to model and discuss the evaluation outcomes of students violin skills with many-facet Rasch measurement model. When rater severity/leniency, which is one of the facets modelled in the research, is analyzed, it is found that the scoring behaviors of raters are reliable, they are ranged reliably in terms of severity and leniency, and they differ among each other. Criteria in violin skill evaluation form, which is used in the research, was qualified to be efficient in the measurement of students violin skills. Like other measurement theories, many-facet Rasch measurement model also produce reliability coefficients. Approach of the reliability coefficient to 1 indicates high reliability. The reliability value obtained from this research was found to be close to 1. In another research which was conducted in 2015, it was also stated that Many-facet Rasch model has revealed equivalent reliable results with Cronbach Alpha reliability coefficient. These values refer to the reliability of the results of this study, and minority of errors. In the light of these results, it is supported that many-facet Rasch measurement model can be used as an alternative measuring model in the measurement of violin performance of the individual. 2349