Mİ M 421 Mİ MARİ TASARIM VII bahar

Transkript

1 GEBZE TEKNİ K ÜNİ VERSİ TESİ Mİ MARLIK FAKÜLTESİ Mİ MARLIK BÖLÜMÜ Mİ M 421 Mİ MARİ TASARIM VII bahar Prof. Dr. Ayla AYYILDIZ POTUR Yrd. Doç. Dr. Cahide AYDIN İPEKÇİ Yrd. Doç. Dr. Seher GÜZELÇOBAN MAYUK Araş. Gör. Elif YÜKSEL Araş. Gör. Fazilet TUĞRUL OKBAZ Araş. Gör. Selin ÖZTÜRK

2 GTÜ Mimarlık Bölümü bahar dönemi MİM 421 Mimari Tasarım VII stüdyosunda Yaşsız Buluşma temasından yola çıkılarak, 3-5 yaş grubu çocuklarını (tam zamanlı) ve 65 üstü yaşlılarını (gündüzlü ve yatılı) yılın 365 günü ortak ve bireysel mekanlarla aynı çatı altında toplamayı hedefleyen Kuşaklar Arası Buluşma Merkezi Tasarımı konu olarak seçilmiştir. Çalışma alanı olarak, konut alanı özelliği taşıyan ve kullanıcı potansiyeli yüksek Pendik/ Kurtköy bölgesi belirlenmiştir. Projede, huzurevlerinin mutsuz ve kimsesiz yaşlıları bir arada tutan bir yer olduğu önyargısına karşı; yaşlı ihtiyaçlarını ön planda tutan, mekansal kaliteye önem veren, çağın gereksinmelerine ayak uyduran çekici bir yaşam ve buluşma merkezi olma hedefi ön plana çıkmaktadır. Bu açılardan, yaşlıların yaşam çevresine dair yaklaşımları da üst ölçeğe alan bu proje, yaşlıların yaşam koşullarını iyileştirme, yaşlı-çocuk birlikteliğini mekansallaştırma ve karşılıklı iletişim ve öğrenmeyi hedef olarak benimsemektedir. Bu yaklaşımla yaşlı yaşam evlerinin sosyal, kültürel, spor, hobi vb. faaliyetler ile desteklenmesi, çocuk ile ortak aktivitelerin planlanması ve karşılıklı öğrenmenin sağlanması projenin önceliklerini oluşturmaktadır. Projeyle, ERİŞİLEBİLİRLİK, ULAŞILABİLİRLİK, ERGONOMİ, YAŞLI DOSTU TASARIM, YAŞLI DOSTU KENT, YAŞSIZ BULUŞMA, YAŞAM BOYU ÖĞRENME gibi anahtar kelimelere ve işlevlere cevap verecek bir tasarımın planlanması hedeflenmektedir. Bu anlamda, her geçen gün zorlaşan kent yaşamında, yaşlıların engelsiz ve erişilebilir bir şekilde sosyalleşebilecekleri, geçmişten gelen bilgi ve deneyimlerini gelecek kuşaklara aktarabilecekleri ve aynı zamanda gelecek kuşakla karşılıklı bilgi alışverişinde bulunabilecekleri bir buluşma merkezi tasarlanması beklenmektedir. Proje, kullanıcıların 3-5 yaş grubu çocuklar ve 65 yaş üstü yaşlılarla sınırlandırılmıştır. Tasarım sırasında, yaş gruplarının yanı sıra; kullanıcıların ruh ve akıl sağlığının yerinde olması, kendi gereksinimlerini karşılamalarını engelleyici bir rahatsızlıklarının bulunmaması, yeme, içme, banyo, tuvalet ve bunun gibi günlük yaşam etkinliklerini bağımsız olarak yapabilecek durumda olmaları göz önünde bulundurulması gereken önemli noktalardır. Projenin çalışma alanı ve ihtiyaç programı genel hatlarıyla aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Bununla birlikte, kullanıcı yaş grupları ile görüşülerek gereksinimlerinin belirlenmesi programın detaylandırılması açısından önem kazanmaktadır. Bu nedenle, ilk haftalarda, 65+ yaş grubuna yönelik, anket - görüşme - gözlem gibi tekniklerle beklentileri konusunda bilgi sağlanması önemlidir. Bu açıdan, programda %10 oranında kısmi değişiklik yapılabilecektir. İHTİYAÇ PROGRAMI 65 yaş üstü yaşlılar ve 3-5 yaş arası çocuklara yönelik kuşaklar arası bir buluşma merkezi niteliğinde olması düşünülen tasarımın aşağıdaki program çerçevesinde gerçekleştirilmesi beklenmektedir: Toplam 5000 m2 kapalı alana sahip

3 65 yaş üstü ve 3-5 yaş grubu kullanıcılar için 3-5 yaş grubu için Tam zamanlı 75 çocuk kapasiteli kişilik birimler o Gerektiğinde uyku, yeme-içme gereksinimlerini karşılayacak o Oyun odaları o Wc-lavaboları içeren o Depoları içeren Ortak etkinlik alanları o Okuma alanları o Spor atölyesi (bale, dans, vb) o Sanat atölyesi (heykel, görsel sanatlar vb.) o Müzik atölyesi vb. o Gösteri salonu Sergileme alanları Karşılama alanı Öğretmenler için çeşitli birimler Diğer servis birimleri (mutfak, yemekhane vb.) 65 yaş üstü için Gündüzlü 70 ve yatılı 30 olmak üzere toplam 100 yaşlı kapasiteli 2-3 kişilik çeşitli tipte yaşama birimleri (Yatılı kalan yaşlıların kullanımı için) Ortak etkinlik alanları o Okuma alanları o Oyun Alanları (satranç, tavla, bulmaca vb) o Atölyeler (Sanat, müzik, heykel, görsel sanatlar vb.) o Gösteri salonu Sergileme alanları Görevliler için çeşitli birimler Diğer servis birimleri (mutfak, yemekhane vb.) 3-5 yaş grubu ve 65 yaş üstü için ortak birimler İdari birimler o 1 yönetici o 2 yardımcı yönetici o Diğer çalışanlar (muhasebe, halkla ilişkiler vb.) Sağlık birimleri o Revir o Fizyoterapi uygulama odası o Çocuk gelişimi uzmanı o Geriatrist o Psikolog o Diyetisyen Servis alanları o Teknik hacimler (ısıtma/soğutma, tesisat, elektrik, jeneratör, klima-havalandırma vb.) o Çamaşırhane Ütü vb. o Çöp odası o Açık-kapalı otoparklar 3-5 yaş grubu ve 65 yaş üstü için buluşma birimleri Çeşitli ölçeklerde etkinlik alanları (okuma, satranç vb.) Gösteri salonu (200 kişilik)

4 Çeşitli ölçeklerde açık ve kapalı sergileme alanları Kuaför Kapalı yüzme havuzu o Soyunma-duş Kapalı Spor alanları (fitness, jakuzi, sauna, masa tenisi vb) Açık Spor Alanları (voleybol, tenis, basketbol vb) Ekim alanları (meyve ağaçları, hobi bahçeleri vb.) Ürün satışı alanları (aynı zamanda dışarıdan gelecek kullanıcılara yönelik) Kafeterya (aynı zamanda dışarıdan gelecek kullanıcılara yönelik)

5 HAFTALIK PROGRAM 14 ŞUBAT Tanışma, Genel Konular, Proje konusunun tanıtılması, İçerik dosyalarının ve okumaların verilmesi. 1. hafta 14 şubat 17 şubat NOT: 17 Şubat a kadar alanın görülmesi ve konuyla ilgili en az bir yerin ziyaret edilmesi gerekmektedir. 17 ŞUBAT Grup Dağılımları, Yapılan okumalar, ziyaret edilen yerler ve alan üzerinden çalışma konusunun tartışılması ŞUBAT Konuyla ilgili en az iki yerin daha ziyaret edilmesi. 2. hafta 21 şubat 24 şubat 21 ŞUBAT Seminer Neşe KÖSE, Yapılan okumalar, ziyaret edilen yerler ve alan üzerinden çalışma konusunun tartışılması. 24 ŞUBAT Seminer Esra AKAN, Yapılan okumalar, ziyaret edilen yerler ve alan üzerinden çalışma konusunun tartışılması, Konsept çalışmasına yönelik ilk öneriler. 3. hafta 28 şubat 03 mart 28 ŞUBAT Konsept çalışmasına yönelik ilk öneriler. MT VIII ARA JÜRİ 1 (F. Çiloğlu, M. Şahin, Y. Alkışer Bregger) 03 MART Konsept çalışmasına yönelik ilk öneriler. 4. hafta 5. hafta 6. hafta 07 mart 10 mart 14 mart 17 mart 21 mart 24 mart 07 MART MT VIII ARA JÜRİ 1 (B. Çolakoğlu, S. Eryıldız) 10 MART 14 MART 17 MART 21 MART 24 MART MT VII ARA JÜRİ 1

6 7. hafta 28 mart 31 mart 28 MART MT VIII ARA JÜRİ 2 (F. Çiloğlu, M. Şahin, Y. Alkışer Bregger) 31 MART 8. hafta 9. hafta 04 nisan 07 nisan 11 nisan 14 nisan 04 NİSAN MT VIII ARA JÜRİ 2 (B. Çolakoğlu, S. Eryıldız) 07 NİSAN 11 NİSAN 14 NİSAN 10. hafta 18 nisan 21 nisan 11. hafta 25 nisan 28 nisan 18 NİSAN 21 NİSAN MT VII ARA JÜRİ 2 25 NİSAN 28 NİSAN 02 MAYIS (MOBBİG toplantısı nedeniyle değişebilir) 12. hafta 02 mayıs 05 mayıs MT VIII ARA JÜRİ 3 (F. Çiloğlu, M. Şahin, Y. Alkışer Bregger) 05 MAYIS 44. MOBBIG TOPLANTISI 13. hafta 09 mayıs 12 mayıs 14. hafta 16 mayıs 09 MAYIS 12 MAYIS (MOBBİG toplantısı nedeniyle değişebilir) MT VIII ARA JÜRİ 3 (B. Çolakoğlu, S. Eryıldız) 16 MAYIS

7 MİM 421 MİMARİ TASARIM VII ÇALIŞMASINDA ÖNEM TAŞIYAN KONULAR İhtiyaç programı ilişkileri Mekanda sosyal bütünleşme yorumu Ulaşım ilişkileri Farklı mekansal ölçeklerde mimari tasarım hiyerarşisi İnsan psikolojisi, davranışları ergonomisinin yorumu Mekan içi / mekanlar arası ilişkiler (teknik, sosyal, psikolojik, ergonomik, işlevsel... gereklilik ve ilişkiler) Disiplinler arası düşünce ve çok parametrelilik Kuram tasarım uygulama ilişkileri Disiplinler arası bilgiler ve kazanımları bütünleştirebilme, entegrasyon Dünya üzerindeki örnekleri sorgulayabilme Değişen ihtiyaç ve teknolojik girdiler açısından esneklik Uyum esnekliği, süreklilik, sosyal fiziksel sürdürülebilirlik Araştırma, bilgi toplama, analiz etme, çok parametreli verileri değerlendirebilme, yorumlayabilme Açık alanlar, yeşil doku ve peyzajın organizasyonu. Fonksiyonel olarak, açık ve yarı açık alanların mekansal kurgudaki ilişkileri Engelli erişimi, herkes için tasarım ilkeleri Isıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma gibi konfor gerekleri ve yapı fiziği bileşenleri için gerekli hacimlerin ve hacimsel ilişkilerin sağlanması Mimari, strüktürel modül, aks ve benzeri sistemler oluşturma. Temelden kabuğa yapı bileşenlerinin tasarım ve malzeme özelliklerine ilişkin kararlar, mimari / taşıyıcı sistem / tesisat arakesitinde yorum İç-dış sirkülasyonda amaç, kullanıcı, mahremiyet/güvenlik hiyerarşisi (bina dışında yaya/oto/servis yaklaşımı ve girişlere ilişkin temel kararlar, içerde ise farklı kullanıcılar ve farklı karakterdeki bölgeler için yönlendirmeye veya filtrelemeye uygun yatay/düşey sirkülasyon ve çekirdeklere ilişkin temel kararlar. Örneğin, sirkülasyon çekirdekleri için kamusal kullanıma açık olan özel veya hizmet personeli, yük taşıma, acil durum yangın için vb.) Yazılı, görsel, grafik, sözlü anlatım teknikleri ile sunum becerileri Mesleki, etik ve yasal sorumluluklar hakkında bilgi ve yorum

8 KAYNAK ÖNERİSİ Tezler: Geleceğin Yaşlıları İçin İdeal Mekan Tasarımı (2010) - Yüksek Lisans Tezi - Sennur YILMAZ - İTÜ FBE 65 Yaş Üstü Gereksinimlerine Bağlı Konut Alanı ve Çevresi Tasarım Ölçütleri İstanbul ve Viyana Örneği (2012) - Yüksek Lisans Tezi Neşe KÖSE - YTÜ FBE Yaşlılar Evinde Sosyal Etkileşim Alanlarının Bilişsel Açıdan Değerlendirilmesi (2012) - Yüksek Lisans Tezi - Selda CANPOLAT ÇAM - İTÜ FBE Kullanıcı Faktörlerinin Huzurevi Tasarımına Etkisinin İncelenmesi (2008) - Yüksek Lisans Tezi - Mine ALKAN - YTÜ FBE Türkiye deki Huzurevlerinde Mekansal Yaşam Kalitesinin İrdelenmesi (2009) - Doktora Tezi- Reyhan MİDİLLİ SARI - KTÜ FBE Diğer Okuma Önerileri: Demirkan Türel, G., 2011, Yaşlı Barınma Mekanlarında Tasarımın Gelişmesi, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2011(1-2): Oğuz, D., Çakcı, I., Sevimli G. Ve Özgür, S., 2010, Yaşlı Bakım Evlerinde Dış Mekan Tasarımı, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi/ Elderly Issues Research Journal 2010(1): Efe, M., 2008, Kentsel Çevre ve Huzurevleri-İzmir Örneği, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2008 (2): Seefeldt, C., 1987, The Effects of Preschoolers' Visits to a Nursing Home, The Cerontological Society of America, Vol. 27, No. 2. Diğer Kaynaklar: (yaşlıçocuk çalışmaları üzerine) (yaşlı sorunları üzerine)

9 PENDİK-KURTKÖY Detaylı Parsel Bilgileri İçin: (Dural Sokak Taratılabilir) İmar Durumu Plan Notları