T.C. SİLİFKE KAYMAKAMLIĞI MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ STRATEJİK PLANI

Transkript

1 T.C. SİLİFKE KAYMAKAMLIĞI MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ STRATEJİK PLANI 1

2 Eğitimdir ki, bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır; ya da esaret ve sefalete terk eder. 2

3 3

4 Bir toplumu yeniden oluşturmanın, topluma şekil vermenin en temel araçlarından biri eğitimdir. Toplumsal, siyasal, ekonomik ve teknolojik alanlarda meydana gelen değişimler tüm kurumları olduğu gibi eğitim kurumlarını da çok yönlü olarak etkilemektedir. Bu anlamda, eğitimde yeni yaklaşımların ve uygulamaların yaşama geçirilmesi, bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır. Doğal olarak böyle önemli bir alanda hassasiyet gösterilmesi, eğitim sektöründe yapılacak çalışmaların sağlam temeller üzerine kurulmuş olması gerekir. Bu alanda yapılacak çalışmaları planlı ve programlı yapmak şarttır. Toplumun tüm ihtiyaçlarına cevap verecek, fertleri ve toplumları yaşadığımız dünyada bir adım daha öne çıkaracak olan eğitime gereken değerin verilmesi önceliğimizdir. Eğitim kurumlarının kendilerinden beklenen işlevleri yerine getirebilmeleri, iyi bir planlamaya ve bu planın etkin bir şekilde uygulanmasına bağlıdır sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu nda belirtilen stratejik planlama çalışmaları da bu düzenlemelerin önemli gereklerinden biridir. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün Stratejik Planında yer alan amaç, hedef ve faaliyetlerin uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile her geçen gün hizmet kalitesinin ve paydaşların memnuniyetinin artırılması hedeflenmektedir. Stratejik planının oluşturulması sürecinde emeği geçen tüm personelimize teşekkür ederim. Şevket CİNBİR Silifke Kaymakamı 4

5 Dünyada gün geçtikçe hızla gelişen teknoloji ve uluslararası alandaki yarış; özel sektör ve kamu kurumlarında istihdam edilecek personelde, yüksek kalifiyeyi ön plana çıkartmıştır. Bu nedenle İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüzün gelişen teknolojiye uyumunun sağlanması, hak ettiği yerini alması zaruridir. İçinde bulunduğumuz bilgi ve iletişim çağı planlamanın önemini her geçen gün daha da artırmaktadır. Planlama, geleceği tesadüflerden ayıklama ve düzenleme sanatıdır. Dünya ve özellikle AB ile entegre olmaya çalıştığımız şu günlerde performansımızın devamlı yükselen çizgide seyretmesi için yoğun bir çalışma süreci içindeyiz. Bu nedenle stratejik planlama kurumlar için çok önemli bir faktör haline gelmiştir. Bir kurum; niye var olduğunu, neyi, ne zaman, nasıl, hangi kaynakla yapacağını, neticesinde ne elde edeceğini bilerek hareket etmek zorundadır. Zaman ve kaynak israflarını önleyebilmek için artık ilçe düzeyinde de uzun dönemli plan yapmak ve vakit geçirmeksizin uygulamaya geçmek kamu yönetiminin vazgeçilmez bir ilkesi haline gelmiştir. Türk milli eğitiminin genel amaçları doğrultusunda, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereği hazırlamış olduğumuz dönemi stratejik planı uygulamaya geçirilecektir. Silifke Milli Eğitim Müdürlüğü de çağdaş eğitim ve hizmet anlayışıyla hareket ederek stratejik plan hazırlıklarına üst kurul oluşturarak başlamıştır. Paydaş görüşleri ve önerileri de alınarak hazırlanan Silifke Milli Eğitim Müdürlüğü stratejik planı, her yıl performans ölçülerine dayalı olarak değerlendirilecek ve başarıyı arttırıcı tedbirler alınması sağlanacaktır. Stratejik planımız, Milli Eğitim Müdürlüğümüzün orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans göstergelerini, hedeflere ulaşmak için uygulanacak olan faaliyetler ile kaynak dağılımlarını içermektedir. Bu plan, plan dönemi içerisinde Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün hangi çalışma, hizmet ve faaliyetlerde bulunacağının belgesi, ilçe eğitim başarısını artırmak için, ilçemizin 5 yıl sonra hedeflendiği konumun fotoğrafı niteliğini taşımaktadır. Silifke Milli Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planının hazırlanmasında emeği geçen tüm personelimi tebrik ediyor; Silifke ve ülkemiz için faydalı olmasını temenni ediyorum. Şerafettin ÇİFTÇİ İlçe Milli Eğitim Müdürü 5

6 Gelişmiş ülkelerin eğitim sistemine baktığımızda; mesleki eğitime ne kadar önem verdiklerini görebiliyoruz. Mesleki Eğitimine önem vermeyen ülkeler teknolojide, sanayide, tarımda ve birçok alanda geri kalmaya mahkûmdur. Bugün Avrupa nın en genç nüfusuna sahip ülkemizde de mesleki eğitimde son yıllarda olumlu gelişmeler ve yaklaşımlar yaşanmaktadır. Ülkemizde mesleki eğitimin çok önemli bir bölümünü üstlenen Mesleki Eğitim Merkezleri sanayi alanında çalışan her yaştan elemana günün teknolojik gelişmeleri ve bireyde oluşması gereken iyi yönde davranış değişiklikleri eğitim içinde vermektedir. Böylesine önemli bir alanda hizmet veren bu kurumların; bu yön vermede mutlak başarı sağlayabilmesi için stratejik planlamayı eksiksiz yapması gerekmektedir. Kurduğumuz ekipler, çalışanlar, paydaşlar ve diğerleri toplum gelişimine katkıda bulunacaktır. Ekip olarak stratejik çalışmalarda amaçlara ve hedeflere varılırsa gerçek başarılar yakalanır. Silifke Mesleki Eğitim Merkezi Stratejik Planı ( ) da belirtilen amaç ve hedeflere ulaşmamızla kurumumuzun gelişme ve kurumsallaşma süreçlerine önemli katkılar sağlayacağına inanmaktayız. Planın hazırlanmasında emeği geçen Strateji Yönetim Ekibi ne, tüm kurum ve kuruluşlara öğretmen, öğrenci, usta ve velilerimize teşekkür ederim. Şerafettin ŞİRİN Merkez Müdürü 6

7 İÇİNDEKİLER T.C. SİLİFKE KAYMAKAMLIĞI MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ STRATEJİK PLANI...1 KURUM KİMLİK BİLGİSİ SİLİFKE MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ STRATEJİK PLAN HAZIRLAMA EKİBİ...12 BİRİNCİ BÖLÜM STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ YASAL ÇERÇEVE...13 YAPILACAK ÇALIŞMALAR...14 SÖZLEŞME YAPILMASI...15 DENKLİK SAYILI MESLEKÎ...15 EĞİTİMİ KANUNU...15 ADAY ÇIRAK VE ÇIRAKLARIN EĞİTİMİ...16 KALFALARIN USTALIK EĞİTİMİ...17 KALFALAR;...17 KAYIT-KABUL...18 ÇIRAKLIK EĞİTİMİNDE NAKİL VE GEÇİŞLER...19 MUAF TUTULACAK DERSLER...22 DUYURU, BAŞVURU, KONTENJAN...22 SINAV KOMİSYONU...22 DİĞER ÖĞRENİM BELGELERİ...23 PRİM...24 DENKLİK İLKESİ...24 DEĞERLENDİRME ESASLARI...24 DEĞERLENDİRME YETKİSİ...25 MESLEKÎ VE TEKNİK...16 EĞİTİM YÖNETMELİĞİ...16 İKİNCİ BÖLÜM MEVCUT DURUM ANALİZİ OKULUN AMACI :...26 OKULUN BİNA DURUMU:...27 D-BİLGİSAYAR LABORATUVARI: 1 ADET E- DEPO, AMBAR VE ARŞİV DURUMU:...27 YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER VE MEVZUAT ANALİZİ...27 FAALİYET ALANLARI VE SUNULAN HİZMETLER...29 FAALİYET ALANLARI...29 SUNULAN HİZMETLER...29 ÇIRAKLIK, KALFA VE USTALARIN EĞİTİMLERİ...30 a. Çıraklık Dönemi Eğitimleri...30 b. Kalfalık Dönemi Eğitimleri...30 C. Usta Öğreticilerin Eğitimi MESLEK KURSLARI DENKLİK İŞLEMLERİ...31 PAYDAŞ ANALİZİ...31 MÜŞTERİLER...31 İŞ PİYASASI VE RAKİPLER...31 SUNULAN HİZMETLER...31 ÇIRAK, KALFA VE USTALARIN EĞİTİMLERİ...32 KALFALIK DÖNEMİ EĞİTİMLERİ...32 MESLEK KURSLARI

8 DENKLİK İŞLEMLERİ...33 Faaliyet Alanları, Ürün/Hizmetler...34 Okul İçin Ürün/Hizmet Listesi...34 PAYDAŞ ANALİZİ...35 Paydaş Sınıflandırma Matrisi...35 PAYDAŞ ÖLÇEKLENDİRME MATRİSİ...36 KURUM İÇİ ANALİZ Yararlanıcı Ürün/Hizmet Matrisi...37 ÖRGÜTSEL YAPI OKUL/KURUMLARDA OLUŞTURULAN BİRİMLER:...39 İNSAN KAYNAKLARI Yılı Kurumdaki Mevcut Yönetici Sayısı:...40 Kurum Yöneticilerinin Eğitim Durumu:...40 Kurum Yöneticilerinin Yaş İtibari ile dağılımı:...40 İdari Personelin Hizmet Süresine İlişkin Bilgiler:...40 Kurumda gerçekleşen yönetici sirkülasyonunun oranı:...40 İdari Personelin Katıldığı Hizmet-içi Eğitim Programları:...41 ÖĞRETMENLERE İLİŞKİN BİLGİLER Yılı Kurumdaki Mevcut Öğretmen Sayısı...41 Öğretmenlerin Yaş İtibari ile Dağılımı:...41 Öğretmenlerin Hizmet Süreleri:...42 Öğretmenlerin katıldığı hizmet-içi programlar:...42 Destek Personele (Hizmetli- Memur) İlişkin Bilgiler: Yılı Kurumdaki Mevcut Hizmetli/ Memur Sayısı:...43 Çalışanların Görev Dağılımı...43 Çalışanların Gönüllü Yaptıkları İşler:...45 Okul/kurum Rehberlik Hizmetleri...46 SİLİFKE MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ İNSAN KAYNAKLARI DAĞILIMI VE BİLGİSİ...47 TEKNOLOJİK DÜZEY...48 Okul/Kurumun Teknolojik Altyapısı:...48 Okul/Kurumun Fiziki Altyapısı:...49 MALİ KAYNAKLAR...49 İSTATİSTİKÎ VERİLER ÖĞRENCİLERE İLİŞKİN BİLGİLER:...51 Karşılaştırmalı Öğretmen/Öğrenci Durumu...51 PEST (POLİTİK-YASAL, EKONOMİK, SOSYO-KÜLTÜREL, TEKNOLOJİK, EKOLOJİK, ETİK) ANALİZİ...54 FIRSATLAR... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. MİSYONUMUZ...55 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM GELECEĞE YÖNELİM VİZYONUMUZ...55 İLKELERİMİZ...56 DEĞERLER...56 BİZ...56 TEMALAR Silifke Mesleki Eğitim Merkezi yürütmüş olduğu hizmetlere ilişkin sorun çözüm odaklı yaklaşımla; bu çalışmayı 4 tema başlığında gruplandırmıştır TEMA EĞİTİM ÖĞRETİM... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 2. TEMA KURUMSAL KAPASİTENİN GELİİTİRİL MESİ... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 3.TEMA YÖNETİMORGANİZA SYON... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 4.TEMA SOSYAL VE KÜLTÜREL FAALİYETL ER... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 8

9 STRATEJİK PLAN MALİYET TABLOSU... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. İZLEME VE DEĞERLENDİRME...63 RAPORLAMA

10 GİRİŞ Kurumumuza ait düzenlenen stratejik plan; Kurumumuzun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiğimiz yere varabilmek için yapılan çalışmaları kapsamaktadır. Stratejik planımızda kurumumuzun amaçları, hedefleri ve bunlara ulaşmayı gerçekleştirecek yöntemler belirlenmiştir. Çalışmalarımız uzun vadeli ve geleceğe bakış açısı taşımaktadır. Düzenlediğimiz stratejik plan sayesinde; Kurumumuzun; Nerede olduğu, Nereye ulaşmak istediği, Gitmek istediği yere nasıl ve nelerle ulaşabileceği Başarıların takibi ve çalışmaların değerlendirilmesi konusunda gerçek bilgilere yer verilmiştir. Kurumumuz Silifke Mesleki Eğitim Merkezi, bu genç ve dinamik potansiyel işgücünü ilgi, yetenek ve kabiliyetlerine göre hayata hazırlamayı, kendisinin ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi yapmayı, yapıcı, üretici ve verimli kişiler olarak yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Sürekli gelişen ve değişen günümüz dünyasında bu amaca ulaşmak, öncelikle planlı çalışmayı gerektirmektedir.1987 yılında kurulan kurumumuzun yılları arası stratejik plan ve hedeflerini ortaya koymayı amaçlayan bu çalışma; yukarıda tarif edilen var oluş nedenimizden hareketle, mevcut durumu da göz önünde bulundurarak, hedeflenen geleceğe nasıl ulaşılacağını tarif etmektedir. 10

11 KURUM KİMLİK BİLGİSİ Kurum Adı SİLİFKE MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Kurum Türü ORTA ÖĞRETİM Kurum Kodu Kurum Statüsü ( X ) Kamu ( ) Özel Kurumda Çalışan Personel Sayısı Yönetici : 5 Öğretmen : 9 Hizmetli :3(2 KADROLU, 1 SÖZLEŞMELİ ) Memur : 1 Öğrenci Sayısı 162 Öğretim Şekli ( X ) Normal ( ) İkili Okulun Hizmete Giriş Tarihi 1987 KURUM İLETİŞİM BİLGİLERİ Kurum Telefonu / Fax Tel. : Fax : Kurum Web Adresi Mail Adresi @meb.k12.tr Kurum Adresi Mahalle : Yeni mahalle sanayi 6.sokak Posta Kodu : İlçe : SİLİFKE İli : MERSİN Kurum Müdürü Şerafettin ŞİRİN : GSM Tel : Kurum Müdür Yardımcısı Bünyamin KOCABAŞ GSM Tel :

12 SİLİFKE MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Stratejik Plan Hazırlama Ekibi Unvanı Adı-soyadı İletişim Müdür Şerafettin ŞİRİN Müdür Baş Yardımcısı Bünyamin KOCABAŞ Müdür Yardımcısı Vedat AYYILDIZ Müdür Yardımcısı İlyas ÖZSU Müdür Yardımcısı Ersan KOR Öğretmen Haluk TAN Öğretmen Ertan BULUT Öğretmen Haluk TAN Usta Öğretici Ali BARUT Esnaf ve Sanatkârlar Odası Bşk Okul Aile Birliği Başkanı Uçal MAVİLİ Tahsin DEVECİ

13 BİRİNCİ BÖLÜM STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ Yasal Çerçeve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve aynı kanunun 9. Maddesi uyarınca kamu idarilerinin stratejik planlarını hazırlamaları -belirlenen takvim doğrultusunda- yasal bir zorunluluk haline getirilmiştir. M.E.B. Strateji Geliştirme Başkanlığı nın 2010 /14 sayılı genegesi.bu bağlamda, kurumumuzun stratejik plan hazırlama çalışmalarına, MEB Stratejik Plan Hazırlama Kılavuzu na ve Stratejik Plan Hazırlama Zaman Çizelgesi ne esas alınarak başlanmıştır. Bunun sonucunda yıllarını kapsayan Stratejik Planı hazırlanmıştır. Stratejik Planlama Çalışmaları Okulumuz Eğitim-Öğretim Yılı nda yıllarını kapsayacak okulumuz stratejik planı için çalışmalarına başlamıştır. İlk olarak stratejik planlama ekibi yeniden oluşturulmuştur. Ekip mümkün olduğu kadar okul çalışanları, çevresi ve paydaşlarını temsil edebilecek üyelerden oluşturulmuştur. Ekip oluşturulurken gönüllülük ve isteklilik esası gözetilmiş; ama planın uygulama aşamalarına tüm kurum çalışanlarının aktif bir katılım göstermeleri hedeflenmektedir. Planlama ekibi okul yöneticileri, öğretmenler, diğer okul çalışanları, veliler, okulaile birliği başkanı ve muhtardan oluşturulmuştur. Stratejik planlama ekibi ön toplantı yaparak fikir alışverişinde bulunulmuştur. Okulun diğer personellerine yeni plan döneminin başladığı duyurulmuştur ve gerektikçe toplantılar yapılacağı belirtilmiştir. Okulumuzun stratejik hedefleri belirlenirken çalışanlar, veliler, öğrenciler ve çevrenin görüşleri alınarak belirlenen eksiklikler sonucu, iyileştirmeye açık alanlar belirlenerek dikkate alınacaktır. Paydaş görüşleri alınarak oluşturulacak hedeflerin ve yapılacak çalışmaların herkes tarafından sahiplenileceği düşünülmektedir. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüz birinci bölümü tamamlanmış, ileriki aşamaları da paydaş ve çalışanlarımızın katılımıyla takvim çerçevesinde hazırlanacaktır. Birinci bölümde; planın giriş bölümü, sunumlar, yasal dayanaklar, kurumla ilgili temel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde; mevcut durum analizi yapılacak, tarihçe, yasal yükümlülükler, faaliyet planları, paydaş, kurum içi, çevre, PEST, GZFT analizleri yapılacaktır. Üçüncü bölümde; misyon, vizyon ifadeleri ile temel değerler belirlenecek, temalar, amaçlar, hedefler, performans göstergeleri, faaliyetler/projeler ve stratejiler belirlenip, izleme, değerlendirme, raporlama ve eylem planları yapılacaktır. Şerafettin Şirin Mesleki Eğitim Merkezi Müdürü ONAY 13

14 SIRA NO YAPILACAK ÇALIŞMALAR 1 Durum Analizinin Yapılması -Paydaş Analizlerinin Yapılması ve Değerlendirilmesi -GZFT ve PEST Analizlerinin Yapılması -Sorun Alanlarının Belirlenmesi Dönem raporunun İl AR-GE birimine gönderilmesi 2 Misyon, Vizyon ve Temel Değerlerin Belirlenmesi Dönem raporunun İl AR-GE birimine gönderilmesi 3 Stratejik Amaç ve Hedeflerin Tespiti Dönem raporunun İl AR-GE birimine gönderilmesi 4 Faaliyet, Proje ve Eylem Planının Hazırlanması Dönem raporunun İl AR-GE birimine gönderilmesi 5 Maliyetlendirme Dönem raporunun İl AR-GE birimine gönderilmesi 6 Planlara Son Halinin Verilmesi ve Onay İşlemi 14

15 YASAL YÜKÜMLÜLÜK DAYANAK 3308 Sayılı Meslekî SÖZLEŞME YAPILMASI Madde 13 (Değişik birinci fıkra : 29/6/ /11 md.) Bu Kanun kapsamında bulunan il ve mesleklerde faaliyet gösteren iş yerleri, Bakanlıkça tespit edilecek illerde ve meslek dallarında ondokuz yaşından gün almamış kişileri çıraklık sözleşmesi yapmadan çalıştıramazlar. Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarının örgün eğitim programlarından mezun olanlar ve kalfalık belgesi sahipleri bu hükmün dışında tutulur. İşyeri sahibi, aday çırağı ve çırağı çalıştırmaya başlamadan önce bunların velisi veya vasisi veya reşit ise kendisi ile yazılı çıraklık sözleşmesi yapmak zorundadır. Çıraklık sözleşmesi; çırağın sözleşme süresi içinde reşit olması halinde, çırağın rızasıyla, işyeri sahibinin değişmesi halinde yeni işyeri sahibi aynı mesleği sürdürüyorsa ve rızasıyla devam eder, aynı mesleği sürdürmüyorsa sözleşme feshedilir. Fesih halinde çırağın önceki çalışmaları geçerli olup; yeni yapacağı çıraklık sözleşmesi ile çıraklık statüsünü devam ettirerek çıraklık süresini ve eğitimini tamamlar. (Değişik : 29/6/ /11 md.) Bu Kanunun uygulandığı yer ve meslek dallarında 818 sayılı Borçlar Kanununun çıraklık sözleşmesine dair hükümleri ile onsekiz yaşını doldurduktan sonra sözleşmesi devam eden çıraklar hakkında 1475 sayılı İş Kanununun, İşçi Sağlığı ve Güvenliği başlıklı beşinci bölümünde yer alan hükümleri dışındaki hükümler uygulanmaz. Ücret ve Sosyal Güvenlik Madde 25 Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar; aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi veya kişi reşit ise kendisi; öğrenciler için okul müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. Ancak, işletmelerde meslek eğitimi gören öğrenci, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin% 30'undan aşağı ücret ödenemez. Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi sırasında işyerinin kusuru halinde meydana gelecek iş kazaları ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur. Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır. Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları hükümleri uygulanır. Sigorta primleri 1475 sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesi gereğince bunların yaşına uygun asgari ücretin% 50'si üzerinden Bakanlık bütçesine konulan ödenekle karşılanır. Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 23, 24, 35 ve 42 nci maddeleri hükümleri uygulanmaz. Ayrıca bunlara aynı Kanuna göre işgöremezlik ödenekleri bağlanacak sürekli işgöremezlik gelirine esas olacak günlük kazançların tespitinde sigorta primine esas tutulan ücret dikkate alınır. Ustalık eğitimi Madde 27 Kalfalık yeterliğini kazanmış olanların mesleki yönden gelişmelerini ve bağımsız işyeri açabilmelerini temin için gerekli yeterlikleri kazandırmak gayesiyle Bakanlıkça ustalık eğitimi kursları düzenlenir. (1) Bu fıkrada yer alan fona ibaresi, 20/6/2001 tarih ve 4684 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olup, bu hüküm 1/1/2002 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu kursların kapsam ve süreleri Mesleki Eğitim Kurulunun görüşü alınarak Bakanlıkça tespit edilir. Kurslar çalışma saatleri dışında açılır. Usta öğreticilik Madde 31 Ustalık yeterliğini kazanmış olanlar Bakanlıkça açılacak iş pedagojisi kurslarını başarıyla tamamladıkları takdirde kendilerine usta öğreticilik belgesi verilir. 15 Eğitimi Kanunu

16 Denklik Madde 35 (Değişik : 29/6/ /19 md.) Kapsamı, şartları ve süresi Bakanlıkça belirlenecek telafi eğitimine katılan ve bu eğitim sonunda yapılacak sınavlarda başarılı olan kalfa, usta ve genel lise mezunlarına, bitirdikleri meslek alanının diploması verilir. Yabancı ülkelerden ve ülkemizdeki mesleki eğitim kuruluşlarından, Bakanlığa bağlı mesleki ve teknik eğitim okulu ve kurumları ile denkliği Bakanlıkça kabul edilen diğer bakanlıklara bağlı okul ve kurumlardan alınmış sertifikalar ve belgeler; çıraklık, kalfalık ve ustalık eğitimine geçişte değerlendirilir. Denklikle ilgili esas ve usuller Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Kalfalık ve ustalık belgesi verilmesi Geçici Madde 1 Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; a) Bakanlıkça tesbit edilen meslek dallarında çalışmakta olup, bakanlıkça ilan edilecek tarihten itibaren üç ay içerisinde müracaat edenlerden; yaşını doldurmuş olanlar doğrudan, yaşını doldurmuş olanlar kapsam ve süreleri Bakanlıkça belirlenecek eğitime tabi tutulduktan sonra, Kalfalık imtihanlarına alınırlar. İmtihanlarda başarılı olanlara kalfalık belgesi verilir. 3. Kalfalık belgesini almış olup 22 yaşını doldurmuş olanlara ustalık imtihanlarını başarmaları şartı ile ustalık belgesi verilir. b) 1. (İptal: Ana.Mah.nin 17/2/2004 tarihli ve E.:2002/128, K.:2004/23 sayılı Kararı ile) 2. Lise dengi mesleki ve teknik öğretim kurumlarından öğretim yılı sonuna kadar mezun olanlara; Doğrudan ustalık belgesi verilir. ADAY ÇIRAK VE ÇIRAKLARIN EĞİTİMİ Madde 26- ay çırak ve çırakların teorik ve pratik eğitimleri, birbirini tamamlayacak şekilde plânlanır ve yürütülür. Çıraklık eğitiminin amacına uygun olarak her meslek dalının özel amaçları ve bu amaçları gerçekleştirecek derslerin çeşitleri, süreleri, konuları ve uygulamada göz önünde bulundurulacak esaslar, Bakanlıkça hazırlanan çerçeve öğretim programlarında belirtilir. Aday çırak ve çıraklar, mesleğin özelliğine göre haftada 8 saatten az olmamak üzere teorik eğitim görürler. Teorik eğitim, pazar günleri dışında haftada bir gün ve çalışma saatleri içinde yapılır. Zorunlu durumlarda, iş yerinin olanak ve koşulları ile öğretmen ve usta öğretici durumu dikkate alınarak teorik eğitim yoğunlaştırılarak da uygulanabilir. ( Değişik bend: /27003 RG ) Aday çırak ve çıraklar, mesleğin özelliği dikkate alınarak hazırlanan eğitim programlarına göre 24 yılda 11 ay süre ile pratik eğitim yaparlar sayılı İş Kanununun 73 üncü maddesi göz önünde bulundurularak iş yerindeki çalışma saatlerine uygun olarak usta öğretici/eğitici personel gözetiminde çalıştırılırlar. Çıraklık eğitimi, uygulama kapsamındaki meslek dallarında 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanların yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek meslekî eğitim ile lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra çıraklık eğitimine başlayanlar için düzenlenecek eğitim süresinin ne kadar kısaltılacağı, muaf tutulacağı dersler ve benzeri hususlarla ilgili esas ve usuller, Başkanlığın görüşü alınarak ilgili birimce belirlenir. Ayrıca, meslekî ve teknik eğitim okul ve kurumlarında uygulanan örgün eğitim programlarının her hangi bir kademesinden ayrılanlar ile yaygın meslekî ve teknik eğitim programlarını tamamlayarak belge veya sertifika alanlardan, kendi alanlarında çıraklık eğitimine başlayanlar için çıraklık eğitim süresi, daha önce aldığı meslekî eğitim programının içeriği ile devam edeceği çıraklık eğitimi programının içeriği değerlendirilerek Bakanlıkça belirlenir. Meslekî ve Teknik Eğitim Yönetmeliği 16

17 Kalfaların ustalık eğitimi Madde 27-İsteyen kalfalar için ustalık eğitimleri düzenlenir. Kalfaların katılacağı ustalık eğitiminin kapsam ve süresi, Bakanlıkça hazırlanacak programlarda belirlenir. Bu eğitim; çalışma saatleri dışında valilikçe uygun görülecek yerlerde yapılır. Söz konusu eğitim kurum müdürlüğünce hazırlanacak ve valilikçe onaylanacak çalışma takvimine göre düzenlenir. Ustalık eğitimine kayıt edilen kalfalar, kalfa değerlendirme ve kütük defterine kaydedilir ve bunlar için kalfa kayıt dosyası düzenlenir. İlişiği kesilen veya başka bir kuruma nakli yapılan kalfanın durumu, kalfalık belgesinin arkasına ve kalfa değerlendirme ve kütük defterindeki açıklama bölümüne yazılır. Ustalık eğitiminde teorik eğitimin yanı sıra pratik eğitime devam esastır. Eğitim süresince kayıtlı kalfaların meslekleri ile ilgili bir iş yerinde çalışıp çalışmadıkları ilgili müdürlükçe izlenir. Kalfaların iş yeri değişikliklerinde iki aydan fazla pratik eğitim eksiklikleri, pratik eğitim süresine eklenir. İşinden ayrıldığı belirlenen kalfaların kayıtları, iki ay içinde yeni bir iş yerinde çalışmaya başlamamaları durumunda silinir. Müdürlükçe bir meslek dalında ustalık eğitimine kaydedilen kalfa sayısının sınıf oluşturacak kadar olmaması ya da ustalık eğitiminin çeşitli olanaksızlıklar nedeniyle yapılamaması durumunda, eğitime alınamayan kalfaların kayıtları, eğitim ve ulaşım olanağı bulunan en yakın kuruma nakledilir. Bu konuda, il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(23)nca gerekli plânlama yapılır. Bu kalfaların durumu ve meslek dalları itibarıyla sayısı, ilgili müdürlükçe öğretim yılı başlamadan önce il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(23)nun sekreterya görevini yürüten müdürlüğe bildirilir. il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(23) kararıyla başka bir kuruma nakledilemeyecekleri yönünde karar alınması durumunda kalfaların eğitimi, aynı meslek alanı içindeki meslek dallarına ait meslek bilgisi dersleri birleştirilmiş sınıflarda yapılabilir. Birleştirilmiş sınıflarda da eğitime alınamayan kalfalar, beşinci yılın sonunda mesleklerinde beş yıl çalıştıklarını belgelendirmeleri durumunda ustalık sınavlarına katılabilirler. Ustalık eğitimine kayıt yaptıranların ustalık sınavlarına girebilmeleri için kalfalık belgesinin düzenlendiği tarihten sonra, mesleklerinin özelliğine göre Bakanlıkça belirlenecek süre kadar çalışmış olduklarını belgelendirmeleri ve eğitimi başarı ile tamamlamaları gerekir. ( Değişik bend: /27003 RG ) Ustalık eğitimine devam ederken askerlik görevi veya mahkûmiyet nedeniyle bu eğitimden ayrılanların askerlik görevi ya da mahkûmiyet süresince aynı meslekte yapmış oldukları çalışmalar, çalışmanın içeriği ve süresini belirten ve ilgili birim amirinin imzasını taşıyan resmî bir belgeyle belgelendirilmesi kaydıyla pratik eğitim süresine dâhil edilir. Ustalık eğitimine kayıt yaptırmayan kalfaların ustalık sınavlarına girebilmeleri için meslekleri ile ilgili işlerde en az 5 yıl süre ile çalışmış olduklarını sosyal güvenlik kuruluşlarından alacakları hizmet belgesi ile belgelendirmeleri gerekir. Meslek kuruluşlarına kayıtlı iş yerlerinde çırak olarak çalışıp kalfa olanlar, aynı iş yerinde en az bir yıl kalfa olarak çalışmak zorundadırlar. Kalfalar; a) Zorunlu askerlik hizmeti, b) İkâmetini başka il/ilçeye taşıması, c) Sağlığının mesleğini sürdürmesini olanaksız kılacak şekilde bozulduğunu sağlık raporu ile belgelendirmesi, d) İş yeri sahibi gerçek kişi ise ölümü, tüzel kişi ise dağılması veya iş yerinin iki aydan fazla süre ile kapalı bulunması ve benzeri nedenlerle iş yerinden ayrılabilirler. Meslekî ve teknik orta öğretim programları mezunlarının ustalık eğitimi 17

18 Madde 28- Meslekî ve teknik orta öğretim kurumları veya meslekî ve teknik eğitim okul ve kurumlarından mezun olanlardan isteyenlere; bir iş yerini bağımsız olarak yönetmek için gerekli bilgi, beceri ve davranışları kazandırmak ve ustalık sınavlarına hazırlamak amacıyla ustalık eğitimi düzenlenir. Bunlar, kalfalar için açılmış olan ustalık eğitimine devam edebilirler. Ustalık eğitiminde uygulanan programların kapsam ve süreleri, Meslekî Eğitim Kurulu'nun görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir. Kayıt-kabul Madde 38- ( Değişik: /27003 RG ) Kurumlara kayıtkabulde; diploma/tasdikname ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası(29) ile fotoğraf, çıraklık eğitiminde ayrıca sözleşme ve 19 yaşını dolduran çıraklardan askerlikle ilişkisi bulunmadığına dair belgeler istenir. e -Kayıt sistemiyle kayıt yapan okullarda, gerekli belgeler kesin kayıt sırasında okul yönetimine teslim edilir. Öğrenci velisinin kayıt sırasında beyan ettiği adres ve iletişim bilgileri esas alınır, ayrıca ikamet belgesi istenmez. Gerektiğinde adres tespitinde ulusal adres veri tabanından yararlanılır(27). Veli bu bilgilerde değişiklik olması hâlinde okul yönetimini bilgilendirmek zorundadır. Örgün mesleki ve teknik ortaöğretim programlarına kayıt yaptıracak öğrencilerin; a) Öğretim yılının başlayacağı günde 19 yaşını bitirmemiş olmaları, b) Tasdikname ile kayıt olacakların okuma haklarının bulunması,gerekir. Çıraklık eğitimi programlarına kayıt-kabul; a) Çıraklık eğitiminde, iş yerindeki ustaya ait usta öğretici belgesinin örneği, kayıt-kabul belgelerine eklenir. Ancak, yeni kapsama alınan meslek dallarında, mesleğin kapsama alınma tarihinden itibaren altı ay süresince usta öğreticilik belgesi istenmez. b) Çıraklık dönemi içinde sözleşmesi feshedilen ve belli bir süre ara verdikten sonra tekrar kaydolmak isteyen çıraklar, aynı meslekte farklı iş yerine kayıt-kabul koşullarını taşımaları durumunda ayrıldıkları dönemden itibaren sözleşme yapılarak eğitime devam edebilirler. c) Çırağın, aynı iş yerinde çalışırken kurumdaki eğitiminde iki dönem üst üste devamsızlıktan kalması hâlinde kurum müdürlüğünce sözleşmesi iptal edilir. Aynı iş yerinde çalışan çırak ile yeniden sözleşme imzalanmaz. Çırağın, başka bir iş yeri ile sözleşme yapması hâlinde eğitim hakkı devam eder. ç) Bir yerleşim biriminde, birden fazla kurumda çıraklık eğitimi programı uygulanması durumunda, meslek alan/dallarında kayıt-kabul ve eğitim işleri ile ilgili planlama ve koordinasyon, il istihdam ve mesleki eğitim kurulunun görüşü alınarak yürütülür. d) Çıraklık eğitimine alınacaklar, kayıt-kabul işlemleri için çıraklık programı uygulayan en yakın kurum müdürlüğüne başvururlar. e) Çıraklık eğitimine iki aylık bir deneme dönemi ile başlanır. Aday çırak olarak devam etmiş olanlar, bu dönemi tamamlamış sayılırlar. Çırak olarak eğitime alınacakların meslekleri ile ilgili bir işte çalışıyor olmaları,14 yaşını doldurmuş olmaları gerekir. f) 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilirler. 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar, işveren ve kendileri tarafından imzalanan mesleki eğitim merkezi müdürünce onaylanan çıraklık sözleşmesine göre pratik eğitimlerini iş yerinde yaparlar. Kayıt zamanı Madde 40- Kayıtlar, çalışma takviminde belirlenen süreler içinde yapılır. Bu süre içinde kayıtlarını yaptıramayanlardan özürlerini belgelendirenler için valilikçe gerekli önlemler alınır. Kayıt yeri ve süresi, yerel olanaklarla duyurulur. Aday çırak ve çırakların kayıtları her yıl temmuz-ağustos-eylül ayları ile ocak ayında yapılır. Yaygın meslekî ve teknik eğitimde kayıtlar yıl boyunca devam eder. Usta öğreticilik ve eğitici personel iş pedagojisi kursu (9) Madde 72- ( Değişik birinci fıkra: /27003 RG ) İş yeri açma veya ustalık belgesine sahip olup aday çırak, çırak, kalfa ve öğrencilerin iş yerindeki eğitiminden sorumlu mesleki eğitim tekniklerini bilen ve uygulayan kişileri yetiştirmek üzere kurumlarda iş pedagojisi 18

19 kursu açılır. Usta öğretici belgesine sahip personeli bulunmayan işletmelerde aday çırak, çırak, kalfa ve öğrencilerin iş yerindeki eğitiminden sorumlu olanlar da bu kurslara katılabilir. Kursların özel amaçları ve bu amaçları gerçekleştirecek derslerin çeşitleri, süreleri ve konuları Bakanlıkça hazırlanacak öğretim programlarında belirtilir. Çıraklık eğitimi programlarında devam-devamsızlık Madde 74- Çıraklık eğitiminde; a) Aday çırak ve çırak öğrenciler, teorik ve pratik eğitim çalışmalarına düzenli olarak devam etmek zorundadırlar. Teorik eğitimle ilgili devamsızlıkların hesaplanmasında ders saati sayısı esas alınır. Bunların bir dönemdeki teorik eğitimde yapabilecekleri en fazla devamsızlık, hangi nedenle olursa olsun, her ders için bir haftada gördükleri toplam teorik eğitim süresinin dört katını geçemez. Toplam çıraklık eğitimi süresinde yıllık izin dışındaki iki aydan fazla yapılan devamsızlıklar çıraklık eğitimi süresine eklenir. Aday çırak ve çırakların pratik eğitimlerindeki devamsızlıkları işveren ve işletme yetkilisince tespit edilerek bunlar için aylık devamsızlık formu doldurulur. Formlar, en geç ait olduğu ayı izleyen ayın onuncu gününe kadar ilgili kurum müdürlüğüne iletilir. Aday çırak ve çırakların izinsiz olarak yaptıkları sürekli üç günlük devamsızlıkları en geç yedi gün içinde işletme ilgililerince kurum müdürlüğüne bildirilir. Aday çırak ve çırak öğrencilerin pratik eğitimleri sırasında, bir yıl içinde sağlık raporuna dayalı hastalık ve yıllık izin dışında olmak ve işletmece uygun görülmek kaydıyla 15 iş gününü geçmeyen devamsızlıklarına izin verilebilir. Doğal afet, anne, baba ve kardeş ölümü nedeniyle eğitime devam edemeyenler bu sürelerde özürlü izinli sayılırlar. Pratik eğitimdeki devamsızlığın hesaplanmasında, eylül ayının son pazartesi günü başlangıç olarak alınır. Sözleşmenin feshi nedeniyle teorik eğitim yılını tamamlayamayan çıraklar, yeniden sözleşme imzalamaları durumunda tamamlayamadıkları teorik eğitime devam ederler. Ancak işverence sözleşmeleri usulsüz olarak feshedilen aday çırak ve çıraklar, bu tarihten itibaren iki ay süre ile teorik eğitime devam ettirilir ve hastalık sigorta primlerinin ödenmesine devam edilir. İki ay içinde yeni bir iş yerinde çalışmaya başlamayan çırak öğrencilerin kayıtları silinir. b) Ustalık eğitimine devam eden kalfaların devamsızlıkları her ders için ayrı ayrı tutulur. Kalfalar, eğitim süresinin en az ¾'üne devam etmek zorundadırlar. Daha fazla devamsızlığı olan kalfalar, daha sonraki bir tarihte düzenlenecek olan ustalık eğitiminde devam edemedikleri derslere katılırlar. c) Usta öğreticilerin eğitimi için iş pedagojisi kursuna katılan ustaların devamsızlıkları, her ders için ayrı ayrı tutulur. Ustalar, eğitim süresinin en az ¾'üne devam etmek zorundadırlar. Daha fazla devamsızlığı olanlar, daha sonraki bir tarihte düzenlenecek kurslarda devam edemedikleri derse katılırlar. Aday çırak, çırak, kalfa ve ustaların devam durumu ile ilgili kayıtlar devam- devamsızlık defterine yazılır. Çıraklık eğitiminde nakil ve geçişler Madde 77- Nakiller; a) Çırağın sözleşme ile çalıştığı işletmenin kapanması veya faaliyetini iki aydan fazla durdurması, b) İşverenin çıraklık sözleşmesini usulüne aykırı veya çırak, veli/vasinin haklı nedenlerle sözleşmeyi feshetmesi, c) Çırağın ikâmetini veya iş yerini başka bir yerleşim birimine nakletmesi, d) Eğitim gördüğü kurumun kapanması, başka bir kurumla birleştirilmesi ya da meslek alan/dalında sınıf oluşturulamaması nedenleriyle yapılır. Nakil ve geçişte çıraklar, iki ay içinde yeni bir işletme ile sözleşme yapmak zorundadır. Bu süre içinde teorik eğitime devam ederler. Başka bir yerde bulunan işletme ile sözleşme yapan aday çırak ve çıraklar, o yerleşim yerindeki kuruma nakledilir. Bu gibilere, çıraklık sözleşmesi ile çırak nakil ve durum belgesi düzenlenerek kayıt işleminin yapıldığı kurum müdürlüğüne gönderilir. Çırağın yıllara göre sınav notları ile hâlen devam ettiği eğitim yılına ait devam-devamsızlık durumu, sigorta priminin en son ödendiği ay, nakil ve durum belgesinde belirtilir. Bu belgeyi alan ve nakil olacağı yerde en geç iki ay içinde 19

20 mesleği ile ilgili bir işletme ile sözleşme yapamayan çırakların eski sözleşmesi feshedilir ve öğrencilik hakları sona erer. ( Ek beşinci fıkra: /27003 RG ) Çırağın, aynı iş yerinde çalışırken kurumdaki eğitiminde iki dönem üst üste devamsızlıktan kalması hâlinde kurum müdürlüğünce sözleşmesi iptal edilir. Aynı iş yerinde çalışan çırak ile yeniden sözleşme imzalanmaz. Çırağın, başka bir iş yeri ile sözleşme yapması hâlinde eğitim hakkı devam eder. Madde 84- Çıraklık eğitiminde: a) Not verme düzeninde, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği (29), nin ilgili hükümleri uygulanır. b)teorik derslerde başarının değerlendirilmesi, dersin özelliğine göre yazılı, sözlü veya uygulamalı sınavlarla yapılır.( Ek cümle: /27003 RG ) Eğitime katılan çırak öğrenciler, genel bilgi ve meslek derslerinden "geçer" not almaları hâlinde, mesleki uygulama sınavı hariç, kalfalık sınavlarında bu derslerden muaf tutulurlar. Sınav soruları, işlenilen konular esas alınarak hazırlanır. Sözlü sınavlar için ayrı bir ders saati ayrılmaz, aday çırak ve çırağa, sınıf içindeki durumlarına göre sözlü notu verilir. Yazılı ve uygulamalı sınavlar en az bir hafta önceden duyurulur. Yazılı sınavlar kısa cevaplı ve çok sorulu ölçme araçlarıyla yapılır. Yazılı sınavlarda, olanaklar ölçüsünde zümre öğretmenlerince hazırlanacak ortak sorular ve cevap anahtarı kullanılır. Özürsüz olarak sınava katılmayanlar, o sınavdan başarısız sayılırlar. Kurum müdürlüğünce kabul edilen özürleri nedeniyle sınavlara katılamayanlar, öğretmenin belirleyeceği bir zamanda sınava alınırlar. Sınavlarda kopya yapan veya yapılmasına yardım edenler ile sınavın aksamasına neden olacak tutum ve davranışta bulunanlar o sınavdan başarısız sayılırlar. Durumları kurum müdürlüğüne bildirilir. Her teorik dersin dönem notu, o dönemde alınan notların aritmetik ortalaması, yıl sonu notu ise iki dönem notunun aritmetik ortalamasıdır. Çırak öğrenciler, yıl sonu başarı notu ne olursa olsun yıl tekrarı yapmazlar. c) Aday çırak ve çırakların pratik eğitimleri, iş yerindeki çalışmaları, işe yatkınlıkları, devamları, tutum ve davranışları dikkate alınarak usta öğreticiler tarafından başarısız, geçer, orta, iyi ve pekiyi şeklinde değerlendirilir. Değerlendirme sonuçları, haziran ayı içinde kurum müdürlüğüne gönderilir. Ustalık eğitiminde başarının değerlendirilmesi Madde 85- Ustalık eğitimine devam edenler, devam ettikleri eğitim sonunda ders öğretmeni tarafından yapılacak yazılı veya yazılı-uygulamalı sınava alınırlar. ( Değişik ikinci fıkra: /27003 RG ) Eğitime katılan kalfalar, ortak ve ileri meslek derslerinden "geçer" not almaları hâlinde, mesleki uygulama sınavı hariç, ustalık sınavlarında bu derslerden muaf tutulurlar. Eğitim süresi sonunda yapılan sınavlarda bazı derslerden başarısız olanlar, istedikleri takdirde bir sonraki dönemde açılacak ustalık eğitiminde başarısız oldukları derslerin eğitimine devam edebilecekleri gibi başarısız oldukları derslerin sınavlarına da katılabilirler. Kalfalık, ustalık ve iş pedagojisi kursu sınavları Madde 86- Kalfa veya usta olmak isteyenler için kalfalık veya ustalık sınavı açılır. Bu sınavlar, haziran ve eylül ayları ile şubat ayının son iki haftasında yapılır. Gereksinim duyulması durumunda mart ayı içinde de kalfalık ve ustalık sınavları yapılabilir. Kalfalık ve ustalık sınavlarının gün ve yerleri ile sınavları yapacak komisyonların oluşturulması ve meslek alanlarının özelliğine göre bu sınavların yazılı, sözlü veya hem yazılı hem sözlü ve uygulamalı yapılması, il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(**)nun görüşü alınarak valilikçe belirlenir. Bir yerleşim biriminde birden fazla kurumda kalfalık ve ustalık sınavı yapılması durumunda, meslek alan/dalları itibarıyla sınava gireceklerin sınavlarının hangi kurumda yapılacağının plânlanması il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(**)nca yapılır. a) Kalfalık sınavına, çıraklık eğitimini tamamlamış, Kanunun denklik veya geçici madde hükümleri doğrultusunda bu sınavlara katılmaya hak kazanmış olanlar girebilirler. b) Ustalık sınavına, en az üç yıl süreli meslekî ve teknik orta öğretim 20

21 kurumlarından veya meslekî ve teknik eğitim okul ve kurumlarından diploma almış veya ustalık eğitimini başarıyla bitirmiş ve Bakanlıkça belirlenen süre kadar mesleğinde çalışmış ya da en az beş yıl kalfa olarak çalıştığını belgelendirmiş olanlar girebilirler. c) Kalfalık ve ustalık sınavlarında adaylara, fotoğraflı sınava giriş belgesi düzenlenir. Bu belgede, ilgilinin kimlik ve kayıt bilgileriyle sınav yeri ve sınava gireceği dersler yer alır. Müdür, komisyon üyelerine sınav döneminden önce sınav görevlerini bildirir. Sınavların yapılacağı meslek dalları ile sınavların şekli, yeri, günü ve saatini gösterir bir çizelge ile kalfalık ve ustalık sınavlarına girecek olanların mesleklere göre listeleri, sınav gününden önce ilgili müdürlük tarafından hazırlanıp kurumda uygun bir yerde duyurulur. Yazılı sınavlarda sınav komisyonu, sınavın başlama saatinden en geç iki saat önce toplanır. Sınav soruları, cevap anahtarları ve not baremi; sınav komisyonunca sınavın başlama saatinden önce hazırlanıp müdür tarafından onaylanır. Uzun süre hazırlık gerektiren sınavlarda müdürün uygun bulması durumunda, en geç bir gün önceden komisyonca hazırlık yapılabilir. Soru kâğıtlarında, sınav süresi ile her sorunun not baremi belirtilir. Soruların açık ve anlaşılır olmasına, uygulama değeri olan konuları ve ders programını kapsamasına özen gösterilir. Yazılı sınavların süresi üç saati geçemez. Pratik sınavların süresi dört saatten az olmayacak şekilde meslek dalının özelliğine göre sınav komisyonunca belirlenir. Aynı meslek alan/dalında pratik ve teorik derslerin sınavları ayrı günlerde yapılır. Pratik sınavı yapacak sınav komisyonu üyeleri, gerektiğinde sınav gününden bir gün önce müdürün başkanlığında toplanarak, sınavın uygulanışı ile ilgili esas ve usulleri belirler. Yazılı sınav, cevap anahtarına ve not baremine göre komisyon üyelerince birlikte incelenir. Verilen notlar, sınav kâğıdı değerlendirme cetveli ile sınav kâğıtlarının üst kısmında yer alan bölüme soruların sıra numarası esas olmak üzere geçirilir. Sınav kâğıtları, komisyon başkanı ve üyelerince imzalanır. Sınavların değerlendirilmesi ile ilgili bütün işlemler bittikten sonra kalfa ve usta adayının aldığı notlar not çizelgesine yazılır. Sınav evrakı en az bir yıl saklanır. Sınav evrakı, denetlemeye yetkili olmayanlara gösterilmez ve verilmez. Ancak yazılı olarak istenmesi durumunda yetkili mercilere gösterilir. Bu gibi durumlarda zarfın açılması mümkünse aynı komisyon üyeleriyle ya da kurulan bir komisyon önünde açılıp kapatılabilir. Denetimle görevli müfettişlerin açması durumunda yine aynı müfettişler tarafından zarf kapatılır. Sınav evrakının incelenmesinde, üyeler arasında not takdirinde anlaşmazlığa düşülmesi durumunda değerlendirme, her üye tarafından ayrı ayrı yapılır ve verilen notların aritmetik ortalaması alınır. Kalfa ve usta adayları, ikâmetlerinin veya iş yerlerinin başka bir yerleşim birimine taşınması durumunda, il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(**)nun uygun görmesi ile sınav nakli yaptırabilirler. Kalfa ve usta adayı; hastalık, birinci derece akrabalarının ölümü, doğal afet, askerlik görevi ve benzeri zorunlu nedenlerle sınavlara katılamaması durumunda, zorunlu nedenin kalkmasından itibaren bir ay içinde ilgili müdürlüğe durumunu belgelendirdiğinde sınav hakkını kullanmamış sayılır. d) Kalfalık sınavında; çıraklık eğitiminde okutulan, ustalık sınavında ise ustalık eğitiminde okutulan teorik meslek derslerinden yazılı, sözlü ya da hem yazılı hem sözlü sınav yapılır. Kalfa veya usta adayı, teorik meslek derslerinin yanında meslekî uygulama sınavına alınır. Bu sınavda kalfa veya usta adayına, kendisinden beklenilen beceri ve iş alışkanlıklarını ölçecek nitelikte meslekî uygulama yaptırılır. Bu sınavlarda teorik meslek derslerinin her biri ve meslekî uygulama ayrı ayrı değerlendirilir. Kalfa ve usta adaylarının kalfalık ve ustalık sınavlarında başarılı sayılabilmeleri için sınava girdikleri bütün derslerden en az Geçer not almaları gerekir. Ancak adayın başarısız ders/derslerinin bulunması durumunda; sınavlarda meslekî uygulamadan en az Orta, Türkçe ve meslek dersleri sınavından en az Geçer not alması, tüm derslerden sınava girmiş olması ve aritmetik ortalamasının en az 2.00 olması koşuluyla başarılı sayılır. e) Kalfalık ve ustalık sınavlarında başarısız olanlar, bir sonraki dönemde 21

22 başarısız oldukları derslerin sınavlarına girebilirler. Zorunlu nedenlerle sınava katılamayanlar, durumlarını belgelendirmeleri hâlinde sınav haklarını kullanmamış sayılırlar. Girdikleri ilk sınav döneminden itibaren 12 dönem içinde başarılı olamayanlar, bir daha sınavlara alınmazlar. Ancak bunlardan özürleri kurum müdürlüğünce uygun görülenlere bir sınav hakkı daha verilir. f) Usta öğreticilerin iş pedagojisi kurs sonu sınavı, test şeklinde yapılır. Soru sayısı, derslerin ders saatleri dikkate alınarak belirlenir. Konuların işlenmesinde ayrı öğretmenlerin görev alması durumunda sorular, ilgili öğretmenlerce hazırlanarak kurs sonunda tek sınav şeklinde uygulanır. Kursa katılanların başarılı sayılabilmeleri için kurs sonunda yapılan sınavda, en az 45 puan Geçer not almaları gerekir. Sınavda başarılı olamayanlar, daha sonra açılacak kursların bitiminde yapılacak sınavlara katılabilirler. Muaf tutulacak dersler Madde 91- Telâfi eğitiminde öğretim programlarında yer alan derslerden; a) Haftalık ders saati sayısı aynı olan derslerle haftalık ders saati sayısı farkı bir olan derslerden başarılı olan öğrenciler bu derslerden muaf tutulurlar. b) Haftalık ders saati sayısı farkı iki ve daha fazla olan derslerle okunmamış dersler için telâfi eğitimi uygulanır. c) Kalfa ve ustaların muaf tutulacakları alan/dal dersleri, ilgili birimlerin önerileri ile Başkanlıkça belirlenir. Bu belirlemede denklik ilkesi esas alınır. Duyuru, başvuru, kontenjan Madde 92-Telâfi eğitiminin yapılacağı kurumlar ile açılacak telâfi eğitimi programlarının türleri ve bu programa alınacakların sayısı, telâfi eğitimine başvuru ve uygulama süresi millî eğitim müdürlüklerince duyurulur. Adaylar, tercih sırasına göre devam etmek istedikleri program alanını gösteren bir dilekçe ile telâfi eğitiminin yapılacağı kurum müdürlüğüne başvuruda bulunurlar. Başvurunun kontenjandan fazla olması durumunda; başvuranların yaşı en küçükten başlanarak tercihleri ve diploma notları; kalfa ve ustalarda ise alan/dalında en fazla çalışma süresi olandan başlanarak sıralama yapılır. Genel lise mezunları ile kalfa ve ustalara ayrı ayrı kontenjan ayrılabilir. Sınav Komisyonu Madde 113- Kurumlarda sınav işlerini yürütmek amacıyla; b) Çıraklık eğitiminde müdürün başkanlığında; 1) ( Değişik alt bend: /27003 RG) İki meslek dersleri Öğretmeni ile ustalık yeterliğine sahip meslek odalarından ikişer, sanayi Ve ticaret odasından bir, bu odaların ayrı ayrı kurulmuş olması hâlinde her İki odadan birer temsilciden, kalfalık ve ustalık sınav komisyonları, 2) Genel bilgi derslerinde dersi okutan/okutabilecek en az iki öğretmenden Oluşacak sınav komisyon ya da komisyonları, ( Değişik ikinci fıkra: /27003 RG) Çıraklık eğitiminde, aynı meslek alan/dalı sınavı için birden fazla sınav komisyonu oluşturulabileceği gibi değişik meslek alan/dallarının genel bilgi dersleri, ortak okutulan meslek dersleri ve aynı alan/dalda okutulan birden fazla meslek dersinin sınavları tek oturumda aynı sınav komisyonu tarafından Yapılabilir. Aynı oturumda yapılan farklı derslerin sınavları ayrı ayrı Değerlendirilir. Meslek kuruluşlarınca sınav komisyonunda Görevlendirilenler, birbirini izleyen altı sınav döneminde görev yaparlar. İlgili kuruluşlar, gerekli gördüklerinde temsilcilerini değiştirebilirler. ( Değişik üçüncü fıkra: /27003 RG) Birden fazla kurumun Bulunduğu illerde bir meslek dalında kalfalık ve ustalık sınavı valilikçe Uygun bulunacak bir merkezde yapılabilir. Bu durumdakilerin belgeleri, Kayıtlarının bulunduğu kurum tarafından düzenlenir. 22

23 Diğer öğrenim belgeleri Madde 128- Kurumlarda; a) Meslekî ve teknik orta öğretim programlarına denk bir yaygın meslekî Ve teknik eğitim programının tüm modüllerini başarı ile bitirenlere meslekî eğitimi tamamlama belgesi, b) Ustalık belgesine sahip Bakanlıkça düzenlenen iş pedagojisi kurslarını Başarı ile tamamlayanlara usta öğreticilik belgesi, c) Ustalık eğitimi sonucu veya Kanun gereği ustalık sınavına katılıp Başaranlar ile ustalık hakkını doğrudan kazananlara ustalık belgesi, d) Çıraklık eğitimi sonucu veya Kanun gereği kalfalık sınavına katılıp Başaranlar ile kalfalık hakkını doğrudan kazananlara kalfalık belgesi, e) Bakanlıkça seviyesi belirtilen programları başarı ile bitirenlere sertifika, f) Her tür ve seviyedeki yaygın meslekî ve teknik eğitim programlarını Başarı ile tamamlayanlara bitirme belgesi düzenlenir. Kalfalık ve ustalık unvanlarının kullanılmadığı meslek dallarında, bu unvanların hak ve yetkilerini taşıyan belge verilir. İlgili meslek kuruluşlarının görüşü alınarak meslek standartlarına uygun belgelerde kullanılacak unvan, Bakanlıkça belirlenir. Yaygın meslekî ve teknik eğitim programları sonunda verilen belgelere, pratik ve teorik eğitim süresi saat olarak yazılır. Belgelere fotoğraf yapıştırılmaz. Belgelerini kaybedenlere yenisi verilmez, ancak belge aldığına dair bir yazı verilir. Belgeler soğuk damga ile damgalanır. Kalfalık, ustalık, usta öğreticilik belgelerinin düzenlenmesi Madde 129- Kalfalık, ustalık, usta öğreticilik belgelerinin düzenlenmesine ilişkin esas ve usuller Bakanlıkça belirlenir ve yayımlanır. Sınıf/grup oluşturma Madde 162- ( Değişik birinci fıkra: /27003 RG) Örgün ve yaygın eğitim kurumlarında, öğretmen sayısı, derslik, atölye, laboratuvar ve donatım durumu dikkate alınarak tüm sınıflarda bir şubedeki öğrenci/kursiyer sayısının 30'u aşmaması esastır. Merkezi yerleştirme puanıyla öğrenci alınan okul/kurumlar hariç, öğrenci sayısının çok fazla, derslik sayısının yetersiz olduğu durumlarda, eğitim ortamı uygun olmak kaydıyla bir şubedeki öğrenci sayısı 40 olabilir. ( Değişik ikinci fıkra: /27003 RG) Örgün eğitimde kayıtyaptıran ve sınıf tekrar eden öğrenci sayısı 12'den az olan programlarda sınıf oluşturulmaz. Bu öğrenciler, ilgi ve istekleri dikkate alınarak diğer programlara yönlendirilir. Çıraklık ve yaygın meslekî ve teknik eğitimde bir programın açılabilmesi için en az 12 kişilik grubun oluşması gerekir. Öğrenci/kursiyer sayısı 8 in altına düşmesi durumunda il/ilçe millî eğitim müdürünün teklifi, mülkî amirin onayı ile eğitime devam edilebilir. Ancak, yaygın meslekî ve teknik eğitimde; engelliler, koruma altındaki çocuklar, sokakta çalışan çocuklar, hastahanede yatan kişiler, tutuklu ve hükümlülere yönelik kurslar ile unutulmaya yüz tutmuş sanatların yaşatılmasına yönelik açılacak kurslarda kursiyer sayısı dikkate alınmaz. Kurumların döner sermaye işletmelerine bağlı olarak ücretle açacakları kurslarda grup oluşturma zorunluluğu aranmaz. Müdürlükçe bir meslek dalında kaydedilen çırakların sınıf oluşturacak sayıda olmaması ya da eğitimin çeşitli olanaksızlıklar nedeniyle yapılamaması durumunda, eğitime alınamayan çırakların kayıtları, eğitim ve ulaşım olanağı bulunan en yakın kuruma nakledilir. Bu konuda, gerektiğinde il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(23)nca gerekli plânlama yapılır. Bu çırakların durumu ve meslek dallarına göre sayısı, ilgili müdürlükçe öğretim yılı başlamadan önce il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(23)nun sekreterya görevini yürüten müdürlüğe bildirilir. il istihdam ve mesleki eğitim kurulu(23)nca başka bir kuruma nakledilemeyeceklerine karar alınan çırakların meslek alanındaki ortak ve dal derslerinin eğitimi, birleştirilmiş sınıflarda yoğunlaştırılmış olarak yapılabilir. Birleştirilmiş sınıflarda da eğitime alınamayan çıraklar, pratik eğitim süresini tamamladıklarını belgelendirmeleri durumunda kalfalık sınavlarına alınırlar. 23

24 Prim Madde 211- ( Değişik: /27003 RG) Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenci/kursiyerlerin sigorta primleri, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince belirlenen, yaşlarına uygun asgarî ücretin % 50'si üzerinden, sigortalı ve işveren hissesi ayrılmadan Bakanlık bütçesine konulan ödenekten karşılanır. Çıraklık eğitimine devam ederken 19 yaşından gün almış ve sözleşmesi işveren tarafından feshedilen çırak öğrencilerin, sözleşme fesih tarihinden itibaren eğitime ara vermeksizin iki ay içinde yeni bir iş yeri ile sözleşme yapmaları durumunda eğitime devamları sağlanır ve sigorta primlerinin ödenmesine devam edilir. İş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortası primlerinin hesaplanması Madde 212- Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler için ödenecek iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigorta primlerinin hesaplanmasında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu hükümleri uygulanır. Denklik ilkesi Madde 229-Bu Yönetmeliğe göre yapılacak değerlendirmelerde denklik ilkesi uygulanır. Değerlendirilecek belgeler Madde 230- Bu Yönetmeliğe göre; Bakanlıkça veya Bakanlık ile diğer kurum ve kuruluşların iş birliği sonucunda verilmiş veya dış ülkelerden alınmış diploma, kurs bitirme belgesi, yetki belgesi, hizmet belgesi, sertifika ve benzeri belgeler değerlendirilir. Değerlendirme esasları Madde 231-Çıraklık eğitimi sisteminde belgelerin değerlendirilebilmesi için hizmet belgelerinde, belge sahibinin çalıştığı meslek alan/dalının belirtilmesi gerekir. Değerlendirmede; a) 6/1/1998 tarihinden önce uygulama kapsamına alınan mesleklerde, bu tarihten sonraki hizmetlere ait primlerin, sosyal güvenlik kuruluşlarından birine yatırıldığı belgelendirilir. Bu durumdakilerin başvurduğu ilde, mesleğinin çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alındığı tarih ile 6/1/1998 tarihi arasında 18 yaşını tamamladığı tarihten sonraki hizmetleri dikkate alınır. 6/1/1998 tarihinde veya sonraki bir tarihte çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan mesleklerde, mesleğin çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alındığı tarihten sonrasına ait olan hizmet primlerinin sosyal güvenlik kuruluşlarından birine yatırılmış olduğunun belgelendirilmesi zorunludur. Bu tür hizmet belgelendirmelerinde, her aylık hizmet için en az 20 iş günü prim yatırılmış olması gerekir. b) Belge sahibinin en az ilköğretim okulu mezunu olması gereklidir. İlköğretim okulu mezunu olmayanların belgeleri, ilköğretim okulu diplomasını almaya hak kazandıktan sonra değerlendirmeye alınır Öğretim Yılı ve daha önceki yıllarda ilkokulu bitirmiş olanların değerlendirme işlemleri ilkokul diploması ile yapılır. c) Meslekî eğitim veya kurs süresinin saat olarak belgelendirilmesi istenir. d) Meslek alan/dalı ile ilgili her tür meslekî eğitim belgeleri birlikte değerlendirilir. Bir meslek alan/dalında alınmış birden fazla belgeden, belge sahibinin lehine olanı dikkate alınır. b) Değerlendirme, belgelerin aslı ile yapılır. f) Diploma veya öğrenim belgesinin arkasına denklik işleminin hangi meslek alan/dalında yapıldığı yazılır ve mühürlenir. g) Değerlendirmede, kişinin çalıştığı meslek alan/dalına ait hizmet belgeleri esas alınır. Hizmet belgesinde, belgeyi düzenleyen iş yerinin hizmetin geçtiği sürede vergiye kayıtlı olduğunun belgelendirilmesi gerekir. h) Kalfalık belgesi veya bu belgenin görev yetki ve sorumluluklarını 24