ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK 31 MART 2017 DÖNEMİNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU

Transkript

1 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK 31 MART 2017 DÖNEMİNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU

2 İçindekiler Sayfa Numarası 1. Hazırlanma esasları Şirketin ticaret unvanı, ticaret sicil numarası, merkez ve şubelerine ilişkin iletişim bilgileri ile internet sitesinin adresi Şirketin organizasyon yapısı Şirketin sermaye ve ortaklık yapıları ile bunlara ilişkin hesap dönemi içerisindeki değişiklikler Raporun dönemi, ortaklığın unvanı, dönem içinde Yönetim Kurulu nda görev alan başkan ve üyelerin, murahhas üyelerin ad ve soyadları, yetki sınırları, bu görevlerinin süreleri (başlangıç ve bitiş tarihleriyle) Şirketin performansını etkileyen ana etmenler, şirketin faaliyette bulunduğu çevrede meydana gelen önemli değişiklikler, şirketin bu değişikliklere karşı uyguladığı politikalar, şirketin performansını güçlendirmek için uyguladığı yatırım ve temettü politikası Şirketin finansman kaynakları Şirketin risk yönetim politikaları Finansal tablolarda yer almayan ancak kullanıcılar için faydalı olacak diğer hususlar Ocak 31 Mart 2017 hesap döneminin kapanmasından ilgili finansal tabloların görüşüleceği Yönetim Kurulu toplantı tarihine kadar geçen sürede meydana gelen önemli olaylar Şirketin gelişimi hakkında yapılan öngörüler, şirket faaliyetleri ve finansal duruma ilişkin önemli gelişmeler, geçmiş dönemlerde belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılamadığı, genel kurul kararlarının yerine getirilip getirilmediği, hedeflere ulaşılamamışsa veya kararlar yerine getirilmemişse gerekçelerine ilişkin bilgiler ve değerlendirmeler Kurumsal yönetim ilkelerine uyum raporu Yapılan araştırma ve geliştirme faaliyetleri Dönem içinde esas sözleşmede yapılan değişiklikler ve nedenleri Varsa, çıkarılmış bulunan sermaye piyasası araçlarının niteliği ve tutarı Şirketin faaliyet gösterdiği sektör ve bu sektör içerisindeki yeri hakkında bilgi Yatırımlardaki gelişmeler, teşviklerden yararlanma durumu, yararlanıldı ise ne ölçüde gerçekleştiği Şirketin üretim birimlerinin nitelikleri, kapasite kullanım oranları ve bunlardaki gelişmeler, genel kapasite kullanım oranı, faaliyet konusu mal ve hizmet üretimindeki gelişmeler, miktar, kalite, sürüm ve fiyatların geçmiş dönem rakamlarıyla karşılaştırmalarını içeren açıklamalar Faaliyet konusu mal ve hizmetlerin fiyatları, satış hasılatları, satış koşulları ve bunlarda dönem içinde görülen gelişmeler, randıman ve verimlilik katsayılarındaki gelişmeler, geçmiş yıllara göre bunlardaki önemli değişikliklerin nedenleri SPK nın Seri II, 14.1 Sayılı tebliği çerçevesinde düzenlenen finansal tablo ve bilgiler esas alınarak hesaplanan finansal durum, kârlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin temel rasyolar ve geçmiş yıllarla karşılaştırmalı olarak şirketin yıl içindeki satışları, verimliliği, gelir oluşturma kapasitesi, kârlılığı ve borç/öz kaynak oranı ile şirket faaliyetlerinin sonuçları hakkında fikir verecek diğer hususlara ilişkin bilgiler ve ileriye dönük beklentiler ve riskler... 19

3 21. Şirketin finansal yapısını iyileştirmek için alınması düşünülen önlemler Şirket üst yönetimde dönem içinde yapılan değişiklikler ve halen görev başında bulunanların adı, soyadı Yönetim organı üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan huzur hakkı, ücret, prim, ikramiye, özel sağlık sigortası ve kâr payı gibi mali menfaatlerin toplam tutarları Yönetim organı üyeleri ile üst düzey yöneticilere verilen ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri ile ayni ve nakdi imkânlar, sigortalar ve benzeri teminatların toplam tutarlarına ilişkin bilgiler Personel ve işçi hareketleri, toplu sözleşme uygulamaları, personel ve işçiye sağlanan hak ve menfaatler Dönem içinde yapılan bağışlar ve sosyal sorumluluk hakkında bilgiler Merkez dışı örgütlerin (İş ortaklıkları ve şube) olup olmadığı hakkında bilgi Konsolidasyona tabi şirketlerin ana ortaklık sermayesindeki payları hakkında bilgi Konsolide finansal tabloların hazırlanma süreciyle ilgili olarak; grubun iç denetim, iç kontrol ve risk yönetim sistemlerinin ana unsurlarına ilişkin açıklamalar ve yönetim organı görüşü Şirketin doğrudan ve dolaylı iştirakleri ve pay oranlarına ilişkin bilgiler Şirketin iktisap ettiği kendi paylarına ilişkin bilgiler Faaliyet dönemi içerisinde yapılan özel denetime ve kamu denetimine ilişkin açıklamalar Grup aleyhine açılan ve Grup un mali durumunu ve faaliyetlerini etkileyebilecek nitelikteki davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiler Mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan idari veya adli yaptırımlara ilişkin açıklamalar Şirketler topluluğuna bağlı bir şirketse; hâkim şirketle, hakim şirkete bağlı bir şirketle, hakim şirketin yönlendirmesiyle onun ya da ona bağlı bir şirketin yararına yaptığı hukuki işlemler ve geçmiş faaliyet yılında hakim şirketin ya da ona bağlı bir şirketin yararına alınan veya alınmasından kaçınılan tüm diğer önlemler Şirketler topluluğuna bağlı bir şirketse; 35. başlıkta bahsedilen hukuki işlemin yapıldığı veya önlemin alındığı veyahut alınmasından kaçınıldığı anda kendilerince bilinen hal ve şartlara göre, her bir hukuki işlemde uygun bir karşı edim sağlanıp sağlanmadığı ve alınan veya alınmasından kaçınılan önlemin şirketi zarara uğratıp uğratmadığı, şirket zarara uğramışsa bunun denkleştirilip denkleştirilmediği Şirketin sermayesinin karşılıksız kalıp kalmadığına veya borca batık olup olmadığına ilişkin tespit ve yönetim organı değerlendirmeleri Bir sermaye şirketinin sermayesinin, doğrudan veya dolaylı olarak, yüzde beşini, onunu, yirmisini, yirmi beşini, otuz üçünü, ellisini, altmış yedisini veya yüzde yüzünü temsil eden miktarda paylarına sahip olunduğu veya payları bu yüzdelerin altına düştüğü takdirde bu durum ve gerekçesi İlişkili taraf işlemleri ve bakiyelerine ilişkin bilgiler... 27

4 1. Hazırlanma esasları Ara dönem Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, 13 Haziran 2013 tarihinde yayınlanan Seri II, 14.1 Sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği gereği hazırlanmıştır. Raporda, Şirket, aynı sektörde faaliyet gösteren ve finansal tablolarını tam konsolide ettiği bağlı ortaklıkları ASELSAN Bakü Şirketi ( ASELSAN Bakü ), Mikroelektronik Ar-Ge Tasarım ve Ticaret Limited Şirketi ( Mikro AR-GE ) ve ASELSANNET Elektronik ve Haberleşme Sistemleri Sanayi Ticaret İnşaat ve Taahhüt Limited Şirketi ( ASELSANNET ) ile beraber ilerleyen dipnotlarda Grup olarak anılacaktır. Şirket in özkaynak yöntemine göre konsolide ettiği iş ortaklıkları ise, ASELSAN Hassas Optik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ( ASELSAN Optik ), ASELSAN Bilkent Mikro Nano Teknolojileri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ( ASELSAN Bilkent ), IGG ASELSAN Integrated Systems LLC ( IGG ASELSAN ), Kazakhstan ASELSAN Engineering LLP ( ASELSAN Kazakistan ), ASELSAN Middle East PSC LTD ( ASELSAN Ürdün ) ve Saudi Arabian Defense Electronics Corporation LLC ( SADEC LLC ) dir. 2. Şirketin ticaret unvanı, ticaret sicil numarası, merkez ve şubelerine ilişkin iletişim bilgileri ile internet sitesinin adresi Şirket in Adı Tür Ülke/Şehir Adres Telefon/Faks İnternet Adresi Mehmet Akif Ersoy ASELSAN Elektronik Tel: +90 (312) Merkez Türkiye/Ankara Mahallesi 296. Cadde No:16 Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faks: +90 (312) Yenimahalle/Ankara ASELSAN Güney Afrika Şubesi ASELSAN Makedonya Şubesi BAE İrtibat Ofisi Şube Şube İrtibat Ofisi Güney Afrika Cumhuriyeti/ Pretoria Makedonya/ Üsküp BAE/Abu Dhabi Building 4, Room 005 CSIR Campus, Meiring Naude Drive, Pretoria Gauteng, 0001, South Africa Ankarska 29A, 1000 Üsküp/Makedonya Industrial City of Abu Dhabi 1, Plot 22J1 PO Box: Abu Dhabi/UAE Tel: +27 (0) Faks: +27 (0) Tel: Faks:

5 3. Şirketin organizasyon yapısı Şirketin güncel organizasyon yapısı aşağıdaki şekildedir. Şirket in organizasyon yapısı; üretim ve mühendislik faaliyetlerini yürütmek üzere Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (HBT), Mikroelektronik, Güdüm ve Elektro-Optik Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (MGEO), Savunma Sistem Teknolojileri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (SST), Radar ve Elektronik Harp Sistemleri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (REHİS) ve Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon Sistemleri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (UGES) olmak üzere beş ayrı Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı bünyesinde örgütlenmiştir. Genel Müdürlüğün, stratejik seviyede planlama, izleme, değerlendirme fonksiyonlarını daha etkin yerine getirebilmesini sağlamak amacıyla Mali Yönetim Genel Müdür Yardımcılığı, Kurumsal Hizmetler Genel Müdür Yardımcılığı, Teknoloji ve Strateji Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı ve İnsan Kaynakları Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı olmak üzere dört ayrı Genel Müdür Yardımcılığı, Pazarlama Direktörlüğü ve Hukuk Müşavirliği oluşturulmuştur. Yönetim Kurulu na bağlı olarak; İç Denetim Başkanlığı ve Yönetim Kurulu Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü oluşturulmuştur. Şirket, Ankara'da, ODTÜ Teknokent te mühendislik faaliyetleri, Macunköy, Akyurt ve Gölbaşı nda ise üretim ve mühendislik faaliyetlerini sürdürmektedir. Genel Müdürlük teşkilatı Ankara 2

6 Macunköy'de bulunmaktadır. Ayrıca, İstanbul Teknopark ta SST ve REHİS Sektör Başkanlıklarının Müdürlüklerine ait ofis ve UGES Sektör Başkanlığı na ait Ürün Desteği Müdürlüğü bulunmaktadır. 4. Şirketin sermaye ve ortaklık yapıları ile bunlara ilişkin hesap dönemi içerisindeki değişiklikler 31 Mart 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla sermaye yapısı aşağıdaki gibidir: Sermaye Yapısı (%) 31 Mart 2017 (Bin TL) Pay (%) 31 Aralık 2016 (Bin TL) Ortaklar Pay (%) Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) 84, , Halka arz edilen paylar 15, , Axa Sigorta Anonim Şirketi 0, , Nominal sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye Şirket in kayıtlı sermaye tavanı Bin TL dir (birmilyar Türk Lirası). Şirket in nominal sermayesi Bin (birmilyar Türk Lirası) TL dir. Her biri 1 kuruş itibari değerde (yüzmilyar) adet paya bölünmüştür. Payların (altmışmilyarbeşyüzkırkbeşmilyondörtyüzellidörtbinbeşyüzkırkaltı) adedi A Grubu, (otuzdokuzmilyardörtyüzellidörtmilyonbeşyüzkırkbeşbindörtyüzellidört) adedi B Grubu paylardan oluşmaktadır. Payların tamamı nama yazılıdır. 3

7 A Grubu paylar nama yazılı imtiyazlı paylardır. Yönetim Kurulu Üyelerinin 6 sı A grubu imtiyazlı pay sahiplerinden veya onların gösterdiği adaylar arasından seçilmektedir. Hesap dönemi içerisinde Şirket pay sahipliği ve sermaye yapısında bir değişiklik meydana gelmemiştir. 5. Raporun dönemi, ortaklığın unvanı, dönem içinde Yönetim Kurulu nda görev alan başkan ve üyelerin, murahhas üyelerin ad ve soyadları, yetki sınırları, bu görevlerinin süreleri (başlangıç ve bitiş tarihleriyle) Rapor, 1 Ocak - 31 Mart 2017 döneminde gerçekleşen olayları kapsamaktadır. Raporda yer alan ana ortaklığın unvanı ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. dir. Yönetim Kurulu Üyeleri Şirket Esas Sözleşmesi hükümleri çerçevesinde Yönetim Kurulu, A grubu imtiyazlı hisse sahiplerinden veya onların gösterdiği adaylar arasından seçilecek 6 üye ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemeleri kapsamında seçilecek 3 bağımsız üye olmak üzere toplam 9 üyeden oluşur. 15 Mart 2017 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında seçilerek göreve gelen Yönetim Kurulu Üyelerine ilişkin bilgiler aşağıda verilmiştir: YÖNETİM KURULU ÜYELERİ Adı Soyadı Görevi Göreve Seçildiği Tarih Görev Süresi Sonu İbrahim ÖZKOL Başkan / Bağımsız Üye 15 Mart 2017 Mart 2018 Mustafa Murat ŞEKER Başkan Vekili / Murahhas Aza 15 Mayıs 2013 Mart 2018 Ziya AKBAŞ Bağımsız Üye 31 Mart 2014 Mart 2018 Ercümend ARVAS Bağımsız Üye 31 Mart 2016 Mart 2018 Bayram GENÇCAN Üye 15 Mart 2017 Mart 2018 Haluk GÖRGÜN Üye 15 Mart 2017 Mart 2018 Emin Sami ÖRGÜÇ Üye 15 Mart 2017 Mart 2018 Ercan TOPACA Üye 15 Mart 2017 Mart 2018 Murat ÜÇÜNCÜ Üye / Murahhas Aza 15 Mayıs 2013 Mart 2018 Yönetim Kurulu Üyeleri Türk Ticaret Kanunu nda (TTK) ve Şirket Esas Sözleşmesi nin 13. maddesinde belirtilen yetkilere sahiptir. Yönetim hâkimiyetini elinde bulunduran pay sahiplerinin, Yönetim Kurulu Üyelerinin, üst düzey yöneticilerin ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî yakınlarının, şirket veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek nitelikte işlem yapabilmeleri ve rekabet edebilmeleri konusunda verilmiş bir yetki bulunmamaktadır. 4

8 Yönetim Kurulu Üyelerinin kendi ya da başkası adına gerçekleştirdiği Şirket ile işlem yasağına aykırı herhangi bir işlemi bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu Üyelerinin rekabet yasağına aykırı bir işlemi bulunmamaktadır. 1 Ocak 31 Mart 2017 Döneminde Yönetim Kurulu Üyelerindeki Değişiklikler: 15 Mart 2017 tarihinde gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul Toplantısında, Mustafa Murat ŞEKER, Bayram GENÇCAN, Haluk GÖRGÜN, Emin Sami ÖRGÜÇ, Ercan TOPACA ve Murat ÜÇÜNCÜ 1 er yıl görev yapmak üzere Yönetim Kurulu Üyeliğine; İbrahim ÖZKOL, Ziya AKBAŞ ve Ercümend ARVAS 1 er yıl görev yapmak üzere Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. 6. Şirketin performansını etkileyen ana etmenler, şirketin faaliyette bulunduğu çevrede meydana gelen önemli değişiklikler, şirketin bu değişikliklere karşı uyguladığı politikalar, şirketin performansını güçlendirmek için uyguladığı yatırım ve temettü politikası Şirket savunma sanayi sektöründe faaliyet göstermektedir. En son açıklanan verilere göre 2015 yılında en çok savunma harcaması yapan beş ülke ABD, Çin, Suudi Arabistan, Rusya ve Birleşik Krallık olarak sıralanmıştır. Son beş yılda ABD nin savunmaya ayırdığı kaynaklar azalırken Çin, Rusya, Suudi Arabistan ve bölge olarak da Asya-Okyanusya da savunmaya ayrılan kaynaklarda artış yaşanmıştır yılsonu itibarıyla Türkiye nin yıllık savunma harcaması, döviz kuru etkisi nedeniyle son beş yılda 17,1 Milyar ABD Dolarından 15,3 Milyar ABD Doları seviyesine gerilemesine rağmen Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla nın (GSYİH) %2,1 i savunma harcamalarından oluşmaktadır. Savunma harcamalarının GSYİH ye oranı sabit kalmakla beraber yıllar itibarıyla Şirket in aldığı yeni proje sayısı artmıştır. Sektörün doğası gereği savunma projeleri yıllara yaygın projelerden oluşmakta, ayrıca bir sistem projesinin başlangıcından teslimatına kadar geçen süre ortalama olarak 4-5 yılı bulabilmektedir. Uzun vadeli planlarla hareket eden ve bu doğrultuda imza altına alınmış sözleşmeli yıllara yaygın proje tutarı 31 Mart 2017 tarihi itibarıyla 6,4 Milyar ABD Doları dır. Hedef bölge/ülkeler belirlenerek ve bu pazarlara odaklanılarak yoğun pazarlama faaliyetleri yürütülmesi, doğrudan satışın yanı sıra hedef ülkelerde ortak üretim, teknoloji transferi, platform üreticisi uluslararası firmalar ile üçüncü ülkelere satışlara yönelik stratejik açılımlar sürdürülebilir büyüme hedefimiz ile örtüşmektedir. Yüksek teknoloji gerektiren sivil elektronik alanlarında faaliyet göstermek üzere yapılanmamız da hedefimiz ile paralellik göstermektedir. Şirket in kâr dağıtım politikası adresindeki Yatırımcı İlişkileri/Kurumsal Yönetim/Politikalar kısmında yayınlanmaktadır. 15 Mart 2017 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında; Şirket in 2016 yılı faaliyetlerinden elde etmiş olduğu dönem kârından, ödenecek vergi ve yasal yükümlülükler düşüldükten sonra kalan kârdan; yılsonu verileri henüz açıklanmadığı için 2015 verileri kullanılmıştır. 5

9 Türk Ticaret Kanunu nun 519/(1) maddesi gereğince ,27 TL Genel Kanuni Yedek Akçe ayrılmasına, Sermaye Piyasası Kurulu nun kâr dağıtımı ile ilgili düzenlemeleri ve kararları çerçevesinde hesaplanan net dağıtılabilir kârın brüt TL lik (1 TL lik pay başına 7,55 Kuruş, çıkarılmış sermaye üzerinden brüt %7,55) kısmının, (net TL 1 TL lik pay başına 6,4175 Kuruş, çıkarılmış sermaye üzerinden net %6,4175) nakit kâr payı olarak ortaklara dağıtılmasına, Türk Ticaret Kanunu nun 519/(2) maddesi gereğince TL Genel Kanuni Yedek Akçe ayrılmasına, Kalan kârın Olağanüstü Yedek Akçe olarak ayrılmasına ve ortaklara dağıtılacak kâr payının 8 Haziran 2017, 14 Eylül 2017 ve 14 Aralık 2017 tarihlerinde olmak üzere 3 eşit taksitte dağıtılmasına karar verilmiştir. 7. Şirketin finansman kaynakları Şirket in en önemli finansman kaynakları, imzalamış olduğu sözleşmeler kapsamında alınan avanslar ve ara ödemeler ile esas faaliyetlerinden yarattığı kârdan oluşmaktadır. 1 Ocak - 31 Mart 2017 döneminde nakit ihtiyaçları, mevcut nakitlerden, esas faaliyetlerden sağlanan nakit girişlerinden ve düşük maliyetli olması sebebi ile Türk Eximbank ihracat reeskont kredisi kullanımından karşılanmıştır. Türk Eximbank kredi programı kapsamında, 1 Ocak - 31 Mart 2017 döneminde; 240 gün vadeli 25 Milyon ABD Doları tutarında Reeskont Döviz Kredisi ve 240 gün vadeli 35 Milyon TL tutarında Reeskont TL Kredisi kullanılmıştır. 31 Mart 2017 itibarıyla Türk Eximbank tan kullanılan toplam 61,1 Milyon ABD Doları eşdeğerinde kredi bakiyesi bulunmaktadır. Ayrıca, Savunma Sanayii İcra Komitesi nin kararı ile Savunma Sanayi Destekleme Fonu ndan tahsis edilen (SSDF) kredilerin 31 Mart 2017 itibarıyla bakiyesi 47,4 Milyon ABD Doları dır. 8. Şirketin risk yönetim politikaları Şirket in Yönetim Kurulu faaliyetlerini şeffaf, hesap verebilir, adil ve sorumlu bir şekilde yerine getirmektedir. Yönetim Kurulu üyeleri arasından Başkan ve Başkan Vekili seçmekte olup aynı zamanda Yönetim Kurulu komitelerine Başkan ve üye seçimi yapılmaktadır. a. Kurumsal Risk Yönetimi Şirket in Kurumsal Risk Yönetimi politikası; Şirket in kurumsal varlığını tehdit eden tüm belirsizliklere karşı uygun risk tepkisinin verilmesini ve Şirket in kurumsal kimliğinin, çalışanlarının, paydaşlarının ve hissedarlarının çıkarlarının korunmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Risk yönetimi, kurumsal yönetimin bütünleşik bir parçasıdır. Risk yönetim faaliyetleri kapsamında üretilen bilgi, karar mekanizmalarına entegre edilir. ASELSAN ın varlığını, gelişmesini ve devamlılığını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınması ve risklerin yönetilmesinin sağlanması 6

10 amacıyla 2012 yılında Yönetim Kurulu Üyelerinden oluşan Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi kurulmuştur. Kurumsal Risk Yönetimi çalışmalarında yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya yaklaşımı birlikte uygulanmakta, Şirket in hedeflerine ulaşmasına etki edebilecek seviyede önem arz eden riskler tanımlanıp, değerlendirilip, verilecek risk tepkileri ve alınacak tedbirlerle birlikte izlenip raporlanmaktadır. Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesince hazırlanan raporlar, Yönetim Kurulu nun ve Bağımsız Denetim Şirketi nin bilgisine sunulmaktadır. Komite tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında, Şirket geneli görüş ve öneriler doğrultusunda belirlenen ve takip açısından öncelikli olduğu değerlendirilen kurumsal riskler aşağıda açıklanmıştır: Müşteri Çeşitliliğinin ve Sayısının Artırılamaması Müşteri çeşitliliği sağlayamayıp; satışların büyük oranda tek müşteriye yapılması, dünyada lider konumda bulunan ve ülkelerinin savunma ihtiyaçlarını büyük oranda karşılamaya çalışan tüm savunma sanayi şirketleri için geçerli olan sektörel riskler arasında yer almaktadır. Şirket in ana müşterisi, başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere Kamu Kurum ve Kuruluşlarıdır. Bu durum, Şirket in faaliyetlerinin genel olarak ülkemiz kamu talepleri doğrultusunda yönlendirilmesini beraberinde getirmektedir. Yurt dışı satışların artırılmasına ve mevcut bilgi birikiminin sivil sektörlere de taşınmasına yönelik yapılan çalışmalarla, bu riskin azaltılması amaçlanmaktadır. Yetkin Alt Yüklenici ve Tedarikçi Sayısının Yetersiz Olması Sektörde derinleşmenin sağlanmasında ana yüklenici firmalara önemli sorumluluklar düşmektedir. İyi bir tedarik zinciri oluşması için; nitelikli alt yükleniciler/yan sanayi yaratılmasının sektörün verimliliği ve sürdürülebilirliği açısından oldukça kritiktir. Çok sayıda yerli ve yabancı tedarikçi ve alt yüklenici ile çalışmakta olan Şirket için malzeme kalitesi ve tedarik sürekliliğinin sağlanması büyük önem taşımaktadır. Güçlü bir yan sanayi altyapısına sahip olmak, ASELSAN ın iş sürekliliği, istikrarlı büyümesi ve küresel rekabet gücünü artırmasını destekleyecek unsurlar arasında yer almaktadır. Tedarikçi ve alt yüklenicilerin istenilen teknik yeterliliğe, uzmanlığa ve performansa ulaşamamasından kaynaklanan riskin azaltılması amacıyla, Şirket yan sanayi altyapısının ve firmalarının geliştirilmesine yönelik olarak büyük çaba sarf etmektedir. Küresel Ekonomideki Değişimler ve Savunma Harcamalarındaki Düşüş Küresel ekonomideki değişiklikler, ülkelerin ekonomik faaliyetlerini etkilemekte ve savunma bütçelerinin değişiklik göstermesine neden olmaktadır. Bu durum, yurtiçi ve yurtdışı müşteri taleplerinin beklenen seviyede olmaması, planlanan yatırımların gerçekleştirilememesi, operasyonel ve finansal göstergelerin etkilenmesi anlamına gelebilmektedir. Mevcut ve olası ekonomik gelişmeler, özellikle birlikte çalışılan/ihracat yapılan ülkelerin politik/ekonomik durumu ve bunların Şirket e olası etkileri takip edilmekte, küresel gelişmelere 7

11 ilişkin projeksiyonlar yapılmaktadır. Mevcut ve olası gelişmelerin etkilerini en aza indirecek stratejiler ve finansal tedbirler sürekli olarak değerlendirilmekte ve uygulanmaktadır. b. Finansal Risk Yönetimi Şirket in finansal risk yönetim modelinde kur riski, faiz riski, likidite riski, kredi riski ve sermaye riski finansal risk olarak belirlenmiştir. Finansal risk yönetimi kapsamında Şirket in varlık ve yükümlülüklerini etkileyebilecek kur riski, faiz riski, likidite riski, kredi riski ve sermaye riski tanımlanmakta, ölçülmekte, yönetilmekte ve raporlanmaktadır. Böylelikle, finansal piyasalarda yaşanan değişikliklerin Şirket in finansal performansı üzerinde yaratabileceği olumsuz etkiler asgari seviyeye indirilmektedir. Karşılaşılan riskleri asgari seviyeye indirebilmek amacıyla türev finansal araçlardan da yararlanılabilmektedir. Ayrıca projelerin hedeflenen kârlılıklarının, projeler kapsamında oluşan nakit giriş ve çıkışlarının para cinsi bazında uyumsuz olmasından veya planlanan nakit akım tarihlerindeki sapmalardan etkilenmemesi amacıyla finansal risk yönetim teknikleri kullanılmaktadır. Finansal risk yönetimi, kendi yönetim organları tarafından onaylanan politikalar çerçevesinde, Şirket in bağlı ortaklıkları ve iştirakleri tarafından da uygulanmaktadır. i. Kur Riski ve Yönetim Politikası Kur riski yönetiminde ana prensip, döviz pozisyon açığı veya fazlası vermeyerek döviz kurundaki dalgalanmaların etkisini en aza indirmektir. Kur riskinin belirlenmesinde periyodik döviz pozisyonu dikkate alınarak, döviz kurlarındaki aşağı veya yukarı yönlü değişimlerden kaynaklanacak kur farkı kâr ve zararları hesaplanmakta ve maruz kalınan kur riskinin olası etkileri ölçülmektedir. Bu kapsamda gelecek ara finansal dönemler için dövize duyarlı varlık ve yükümlülüklerde meydana gelmesi olası değişimler göz önünde bulundurularak döviz pozisyonu tahmini yapılmaktadır. Şirketin müşterileri ile yapmış olduğu sözleşmeler ağırlık olarak fonksiyonel para birimi olan Türk Lirası dışında gerçekleşmektedir. Sözleşmelerde işin yürütülebilmesi için sözleşmelerin sürelerinin değişik dönemlerinde avanslar alınabilmekte ve bu alınan avanslar fonksiyonel para birimi dışındaki para birimlerinde olabilmektedir. TMS-21 Kur Değişiminin Etkileri standardı çerçevesinde fonksiyonel para birimi dışında alınan ve verilen sipariş avansları değerlemeye tabi tutulmamaktadır. Sözleşmelerin ömrü boyunca kurlarda değişiklik olması sözleşmelerin niteliği sebebi ile kaçınılmazdır. Bu kur değişimleri sebebi ile bir yabancı para cinsinden sözleşmede teslimat, avans mahsubu ya da tahsilât gibi sebeplerle kur farkı kârı/zararı oluşabilmektedir. Kur riskinin yönetilmesinde bilanço içi (yapısal) yöntemler kullanılmaktadır. Döviz pozisyonunun istenilen seviyelerde tutulması ve para birimi uyumunu sağlamak amacıyla döviz kredileri yerine sabit faizli TL cinsinden kredi kullanımı, sözleşmenin maliyetinde ağırlıklı olan para birimine göre sözleşme para biriminin belirlenmesi ve sözleşmeler kapsamında alt yüklenicilerle ana sözleşme para birimi cinsinden sözleşme imzalanması gibi uygulamalar yapılmaktadır. 8

12 23 Ocak 2017 tarihli ve 683 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6. maddesi uyarınca 10 Aralık 2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi tüm kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 8 Haziran 1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklar, 24 Kasım 1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde özelleştirme programında bulunan ve sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait işletmeci kuruluşlar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak kamu payı olan özel kanunlar ile kurulmuş anonim ortaklıklar, niteliğine bakılmaksızın yabancı para cinsinden yurtiçi ödeme yükümlülüğü olan alacaklarını, borçlunun talebi üzerine 2 Ocak 2017 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan döviz alış kurundan, 31 Aralık 2017 tarihine kadar Türk Lirası olarak tahsil edebilirler. Bu madde kapsamındaki işlemler ve sonuçları, bütçe gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmez. Bu kapsamda TCMB nin 17 Şubat 2017 tarihinde yayınladığı duyuru ile 31 Mayıs 2017 tarihine kadar olan Eximbank reeskont döviz kredisi geri ödemeleri TL olarak yapılabilecektir. Ayrıca Savunma Sanayii İcra Komitesi nin kararı ile Savunma Sanayi Destekleme Fonu ndan tahsis edilen (SSDF) kredilerin geri ödemesi 31 Aralık 2017 tarihine kadar TL olarak yapılabilecektir. ABD Doları cinsinden kullanılan Eximbank döviz kredileri ve SSDF kredileri 31 Aralık 2017 ye kadar 3,5338 USD/TL kurundan Türk Lirası olarak geri ödenmektedir. ii. Faiz Riski ve Yönetim Politikası Faiz riskinin belirlenmesinde, belirli bir vadede faize duyarlı varlıklar ile faize duyarlı yükümlülükler arasındaki fark hesaplanarak analiz edilmektedir. Fon yönetimi kapsamında portföyde bulunan faize duyarlı varlıkların faiz riskinin ölçülmesinde duyarlılık analizi yapılmaktadır. 31 Mart 2017 itibarıyla SSDF kredilerinin bakiyesi 47,4 Milyon ABD Doları dır. Söz konusu kredilerin sabit faizli olması nedeniyle faiz riski oluşturmadığı değerlendirilmektedir. 31 Mart 2017 itibarıyla Türk Eximbank tan kullanılan 35 Milyon ABD Doları ve 95 Milyon TL karşılığı toplam 61,1 Milyon ABD Dolar lık kredi bakiyesi bulunmaktadır. Söz konusu kredilerin faiz oranı 240 günlük vade boyunca sabittir. Şirket in değişken faizli kredi kullanmaması nedeniyle, faiz riskinin düşük olduğu değerlendirilmektedir. iii. Likidite Riski ve Yönetim Politikası Likidite riski, vadesi gelmiş yükümlülüklerin karşılanamaması, varlıklardaki artışın fonlanamaması ve likit olmayan piyasalarda yapılan işlemler sonucunda oluşan riskleri kapsamaktadır. Likidite riski, kısa vadeli yükümlülükler, likiditesi yüksek olan varlıklar, beklenen nakit akımları ve bilanço vade merdiveni dikkate alınarak yönetilmektedir. Bu kapsamda yeterli düzeyde nakit ve nakde dönüştürülebilir varlık bulundurulmakta, Şirket in faaliyetlerini kredi kullanmadan finanse etmesine özen gösterilmekte ve ani bir nakit ihtiyacını karşılayabilmek için de ticari banka kredi limitleri hazır tutularak fonlama kaynakları çeşitlendirilmektedir. Şirket in 31 Mart 2017 itibarıyla 9

13 kısa ve uzun vadeli yükümlülüklerinin %53 lük kısmının alınan avanslardan oluştuğu dikkate alındığında, temel olarak vade uyumsuzluğu olmadığından, likidite riski düşük seviyelerdedir. iv. Kredi Riski ve Yönetim Politikası Şirket in mevcut kredi bakiyesinin en büyük kısmını bilanço dışında takip edilen ve sözleşmeler kapsamında müşterilere verilen kesin ve avans teminat mektupları oluşturmaktadır. Bu doğrultuda bankalardaki kredi limitlerinin yönetimi kapsamında, dönemsel olarak risk bakiyeleri takip edilmekte ve yükümlülükleri tamamlanan sözleşmelere ilişkin teminat mektuplarının zaman kaybetmeden riskten düşülmesi için gerekli işlemler yapılmaktadır. v. Sermaye Riski Yönetimi Şirket in sermaye yönetiminde, finansal riskleri ve maliyetleri en az düzeye indirecek borçözkaynak dengesinin sağlanmasına özen gösterilmektedir. Şirket in amacı pay sahiplerine düzenli bir temettü geliri sağlamakla birlikte, faaliyetlerinden elde ettiği fonlarla firmanın istikrarlı bir şekilde büyümesini temin etmektir. 9. Finansal tablolarda yer almayan ancak kullanıcılar için faydalı olacak diğer hususlar Grup un 31 Mart 2017 tarihi itibarıyla 6,4 Milyar ABD Doları tutarında siparişi mevcuttur. Bu siparişler 2025 yılına kadar olan dönemi kapsamaktadır. 1 Ocak 31 Mart 2017 dönemi içerisinde Olağanüstü Genel Kurul toplantısı yapılmamıştır Ocak 31 Mart 2017 hesap döneminin kapanmasından ilgili finansal tabloların görüşüleceği Yönetim Kurulu toplantı tarihine kadar geçen sürede meydana gelen önemli olaylar Grup tarafından bilanço tarihinden sonra imzalanan sözleşmelerin tutarı yaklaşık olarak 76,3 Milyon ABD Doları dır. 11. Şirketin gelişimi hakkında yapılan öngörüler, şirket faaliyetleri ve finansal duruma ilişkin önemli gelişmeler, geçmiş dönemlerde belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılamadığı, genel kurul kararlarının yerine getirilip getirilmediği, hedeflere ulaşılamamışsa veya kararlar yerine getirilmemişse gerekçelerine ilişkin bilgiler ve değerlendirmeler Grup un 2017 yılı konsolide finansal sonuçlarına ilişkin olarak normal koşullar altındaki beklentileri aşağıda sunulmaktadır Yılı Finansal Hedefler Oran/ Tutar Konsolide gelirlerdeki artış (TL bazında) %25 Konsolide kur farkından arındırılmış FAVÖK marjı %18-20 Konsolide yatırım (maddi ve maddi olmayan duran varlık) harcamaları ~ 500 Milyon TL Konsolide özkaynaklardan yapılan Ar-Ge harcamalarının konsolide satışlara oranı %7 seviyesinde 10

14 Bu beklentiler yıl ortalamasında USD/TL kurunun 3,45 ve EUR/TL kurunun 3,79 seviyesinde olacağı varsayımına dayanmaktadır. Defense News dergisi tarafından her yıl yayınlanmakta olan dünyanın en prestijli savunma sanayi listesi Defense News Top 100 de 2006 yılından itibaren yer almakta olan Şirket, listedeki istikrarlı yükselişini gelecek yıllarda da sürdürmeyi hedeflemektedir. Sürdürülebilir büyümeyi sağlamak amacıyla: Suudi Arabistan da radar, elektronik harp ve elektro optik sistemlerinin üretim, satış ve pazarlaması alanında faaliyet gösterecek olan SADEC in (Saudi Defence Electronics Company) kuruluş tescil işlemleri Aralık 2016 döneminde tamamlanmıştır. Kuruluş sermayesi SAR ( USD) olan SADEC in %50 payı ASELSAN a ve diğer %50 payı yerel ortak olan TAQNIA-DST firmasına aittir. Şirketin gerekli alt yapı ve üretim tesisi yatırımlarının iki yıl içerisinde tamamlanması planlanmaktadır. Üniversitelerle kurulan işbirliklerinin hem niceliği hem de teknolojik derinliği artırılmıştır. KOBİ ler ve yan sanayi firmaları ile birlikte bir ekosistem oluşturma çalışmaları devam etmektedir. Yüksek teknoloji isteyen sivil elektronik alanlarında da faaliyetler sürdürülmektedir. Organik büyümenin yanı sıra inorganik büyüme fırsatları da değerlendirilmektedir. 12. Kurumsal yönetim ilkelerine uyum raporu Yıl sonu faaliyet raporu ekinde açıklanacaktır. 13. Yapılan araştırma ve geliştirme faaliyetleri Grup, kara, hava, deniz ve uzay platformlarında yüksek teknoloji sistem çözümleri geliştiren lider savunma sanayi kuruluşu olarak kurulduğu günden itibaren Ar-Ge faaliyetlerine ve teknoloji kazanımına büyük önem vermektedir. Yıllık cironun ortalama %7 sini kendi öz kaynakları ile finanse ettiği Ar-Ge faaliyetlerine harcamayı hedeflemektedir. Faaliyet alanlarındaki; kara, deniz, hava ve uzay platformu için ürün/sistem teknolojileri açısından her türlü teknolojik gelişme yakından takip edilerek, sadece teknolojiyi kullanan değil, aynı zamanda geliştirdiği teknolojileri ulusal ve uluslararası işbirliği ortamında aktaran/satan bir yapıya sahip olmak amacıyla ileri teknoloji içeren ürün/sistem tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi esas alınmaktadır. Projelerde ulusal katkı payının artırılması amacıyla yurt içinde var olan teknolojik olanaklardan yararlanmada azami seviyede gayret gösterilmektedir. Bu amaçla üniversiteler ve çeşitli Ar-Ge kuruluşları ile iş birliğine gidilmekte, yerli alt yüklenici ve yan sanayi kullanımına önem verilmektedir. Grup bünyesinde yürütülen projeler için 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümlerine uygun olarak Ar-Ge indirimi uygulaması ve 5746 Sayılı Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi hakkında Kanun çerçevesinde Ar-Ge merkezi uygulaması birlikte yürütülmektedir. Yürütülen 11

15 Ar-Ge projelerinden kamuya yönelik olmayanları için TEYDEB (Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı) ve ARDEB (Araştırma Destek Programları Başkanlığı) onayı alınmakta ve kurum tarafından desteklenmektedir. Şirket bünyesinde Savunma Sistem Teknolojileri (SST), Radar ve Elektronik Harp Sistemleri (REHİS), Mikro Elektronik, Güdüm ve Elektro-Optik (MGEO), Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri (HBT), Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon (UGES) ve Teknoloji ve Strateji Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı bünyesinde ASELSAN Araştırma Merkezi (GY) olmak üzere 6 adet Ar-Ge Merkezi bulunmaktadır. Grup Ar-Ge merkezlerinde kişi görev almaktadır. 12

16 Ar-Ge Merkezlerinde Çalışan Personel Sayısı (2.745 Kişi) Grubun Orta Doğu Teknik Üniversitesi içinde yer alan Teknokent te, İstanbul Teknoloji Geliştirme Bölgesi Teknopark ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Arı Teknopark ta 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında da faaliyetleri mevcuttur. Bu bölgelerde toplam 290 kişi görev almaktadır. Teknopark Yerleşkelerinde Çalışan Personel Sayısı (290 Kişi) 13

17 14. Dönem içinde esas sözleşmede yapılan değişiklikler ve nedenleri Faaliyet dönemi içinde böyle bir durum gerçekleşmemiştir. 15. Varsa, çıkarılmış bulunan sermaye piyasası araçlarının niteliği ve tutarı Faaliyet dönemi içinde böyle bir durum gerçekleşmemiştir. 16. Şirketin faaliyet gösterdiği sektör ve bu sektör içerisindeki yeri hakkında bilgi Şirket, kara, hava, deniz ve uzay platformlarında yüksek teknoloji sistem çözümleri geliştiren Türkiye'nin lider savunma sanayi kuruluşudur. TSKGV nin bir kuruluşu olan Şirket, Türkiye de askeri ve sivil haberleşme sistemleri, aviyonik sistemler, elektronik harp ve istihbarat sistemleri, radar sistemleri, atış kontrol sistemleri, komuta kontrol sistemleri, deniz savaş sistemleri, güvenlik sistemleri, ulaşım sistemleri, enerji sistemleri, trafik ve otomasyon sistemleri, güdüm sistemleri, elektro-optik sistem ve ürünlerin tasarımı, geliştirilmesi, imalatı, sistem entegrasyonu, modernizasyonu ve satış sonrası hizmetleri alanlarında teknoloji merkezi konumundadır. 14

18 Uluslararası, ülke geneli ve sektör bazında yapılan sıralamalarda Şirketin yeri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:kurum Araştırma / Çalışma İlgili Dönem 1 Sıralamadaki Yeri Son Önceki Uluslararası Sıralamalar Defense News Dergisi Defense News Top SIPRI SIPRI Top Avrupa Komisyonu Dünya Ar-Ge Harcamasında İlk 2500 Şirket Mentor Graphics PCB Technology Leadership Awards (TLA) Baskı Devre Kartı Teknolojisi - Savunma Havacılık ve Uzay Kategorisi Ulusal Sıralamalar İstanbul Sanayi Odası İSO 500 Büyük Sanayi Şirketi İSO Özel Şirketler Fortune Dergisi En Büyük 500 Şirket Capital Dergisi En Büyük 500 Özel Şirket BİST (Borsa İstanbul) Sürdürülebilirlik Endeksi 2016 Sıralama yoktur BİST (Borsa İstanbul) Kurumsal Yönetim Endeksi 2016 Sıralama yoktur BİST (Borsa İstanbul) BIST 30 Şirketleri Sıralaması 2017 Sıralamada yer almaktadır 2 TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi) İlk 1000 İhracatçı Firma Turkish Time Dergisi Ar-Ge Top 100 Araştırması Deloitte Technology Fast 50 Sıralaması / Big Star Kategorisi Brand Finance En Değerli Markalar (100 Marka) Bloomberg Businessweek En Gözde 50 Şirket (Üniversiteler arası) Universum İdeal İşverenler (Mühendislik ve Bilgi Teknolojileri Firma) Bilim Sanayi ve Teknoloji Özel Sektör Ar-Ge Merkezleri Zirvesi / Ar-Ge Merkezleri Bakanlığı Performans Endeksi Sıralaması / Savunma Sanayi Sektörü CDP (Karbon Saydamlık Projesi) İklim Değişikliği Risklerini İyi Yöneten ve Sera Gazı Emisyon Performansı En Yüksek olan Şirketler (Türkiye) 2016 Sıralama yoktur TESİD Yenilikçilik Yaratıcılık Ödülleri 2017 Sıralama yoktur 1 "İlgili dönem" açıklamanın yapıldığı dönemdir. 2 Şirket BIST 30 endeks sıralamasına 1 Nisan 2017 tarihi itibarıyla dâhil olmuştur. 15

19 17. Yatırımlardaki gelişmeler, teşviklerden yararlanma durumu, yararlanıldı ise ne ölçüde gerçekleştiği Yatırımlardaki gelişmeler Dünyadaki eğilimler, teknolojik gelişmeler ve başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere tüm müşterilerin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçları dikkate alınarak Şirket kaynaklarının öncelikle, ileri teknoloji kullanılan alanlara ve katma değeri yüksek ve kârlı alanlara yönlendirilmesi öngörülmektedir. Şirket te yatırımlar, teknoloji yol haritası, stratejik plan ve proje ihtiyaçları dikkate alınarak yapılmaktadır. Dönem içinde Ar-Ge nitelikli projelerde kullanılmak üzere alt yapı ve teçhizat ihtiyaçlarını karşılayacak yatırımlar, etkin kaynak kullanımı ilkesi doğrultusunda hazırlanan yatırım planına uygun olarak yürütülmektedir. Teşviklerden yararlanma durumu 5746 Sayılı Ar-Ge Kanunu kapsamında; gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği, damga vergisi istisnası ve Ar-Ge indiriminden yararlanılmaktadır. 26 Şubat 2016 tarih ve sayılı Resmi Gazete de 6676 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Ar-Ge kanunlarında ve teşviklerinde kapsamı genişletilmiş ve ek istisnalar getirilmiştir. Gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği, damga vergisi istisnası Ar-Ge personeli ücretleri üzerinden hesaplanarak ilgili kuruma ödenmeyerek, Ar-Ge indiriminden ise kurumlar vergisi beyannamesinde indirim yapılarak yararlanılmaktadır. Söz konusu Kanun 31 Aralık 2023 tarihine kadar geçerlidir Sayılı Teknokent Kanunu kapsamında; gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği ve damga vergisi istisnasından yararlanılmaktadır. Gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği ve damga vergisi istisnasından Ar-Ge ve yazılım personeli ücretleri üzerinden hesaplanarak ilgili kuruma ödemeyerek yararlanılmaktadır Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu uygulaması kapsamında elde edilen kazançlar 31 Aralık 2023 tarihine kadar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Ar-Ge Merkezlerinin kurulması neticesinde, 1 Ocak- 31 Mart 2017 tarihi itibarıyla gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği ve damga vergisi istisnası kapsamında Bin TL, ODTÜ Teknokent, İstanbul Teknoloji Geliştirme Bölgesi Teknopark ve İTÜ Arı Teknopark ta faaliyette bulunulması neticesinde, gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği ve damga vergisi istisnası kapsamında Bin TL tutarında teşvikten yararlanılmıştır. 1 Ocak 31 Mart 2017 tarihi itibarıyla, 5746 Sayılı Ar-Ge Kanunu ve 4691 Sayılı Teknokent Kanunu kapsamında, elde edilen kazançlardan Bin TL Kurumlar Vergisi avantajı elde edilmiştir. Grup un Ar-Ge indirimine konu Ar-Ge harcamasının, yasal mevzuata göre hazırlanan kurumlar vergisi beyannamesinde belirtilen Ar-Ge indirimine esas tutardan yüksek olduğu dönemlerde, 16

20 aradaki fark tutarının Kurumlar Vergisi oranı olan %20 si finansal tablolarda ertelenmiş vergi geliri olarak değerlendirilmektedir Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı, firma düzeyinde katma değer yaratan kuruluşların Ar-Ge çalışmalarını teşvik etmek ve bu yolla Türk sanayisinin Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak üzere oluşturulmuştur Öncelikli alanlar araştırma teknoloji geliştirme ve yenilik programı kapsamındaki projelerimiz 2013 yılından itibaren yürürlüğe girmiştir. Pazar odaklı, kısa sürede ticarileşebilecek ürün ve süreçlerin geliştirilmesine yönelik projelerin desteklendiği 1509-EUREKA-Uluslararası Sanayi Ar-Ge projeleri destekleme programına destek süreci 2010 yılı Temmuz ayı itibarıyla başlamıştır. İlgili programlara ait teşviklerden dönemler itibarıyla yararlanılmaktadır. TÜBİTAK 1003 Araştırma Destek Programlarına ait 2017 yılında yürürlüğe giren olan projeler kapsamında Bin TL teşvikten yararlanılmıştır. Üniversite-Sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması ve üniversitelerde yapılan bilimsel çalışmaların ticarileştirilerek uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına katkı sağlayacak yüksek lisans ve/veya doktora tez çalışmalarının desteklenmesine yönelik olan SAN-TEZ Ar-Ge destek programında 18 adet proje devam etmektedir Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı, Kamu Kuruluşlarının Ar-Ge ile giderilebilecek ihtiyaçlarının karşılanması ya da sorunlarının çözümüne yönelik projeleri desteklemek amacıyla oluşturulmuştur. Bu destek kapsamında 8 adet Ar-Ge projesi devam etmektedir. Avrupa Birliği 7. Çerçeve İşbirliği Programları kapsamında 6 adet entegrasyon projesi imzalanarak yürürlük kazanmıştır. Avrupa Birliği 7. Çerçeve Programları kapsamında Araştırmacıların Dolaşımı, Geri Dönüş Hibeleri; Kişiyi Destekleme Özel Programı dahilinde 4 adet proje 2010 ve 2011 yıllarında yürürlüğe girmiştir. Ürünlerle ilgili olarak yurtdışında gerçekleştirilen fuarlara katılım ve yurt dışı pazar araştırması gezilerine ilişkin giderler ile yurt dışı ofis giderleri İhracata Yönelik Devlet Yardımları kapsamında uygulanmakta olan oran ve tutar kadar desteklerden yararlanılmaktadır. (107 Bin TL) Yatırımlarda Devlet Yardımı Hakkında Karar kapsamında T.C. Ekonomi Bakanlığı Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü nden alınan 6 adet Yatırım Teşvik Belgesi bulunmaktadır. Söz konusu teşvik belgeleri ile KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyetinden yararlanılmaktadır. KDV istisnası yurt içi ve yurt dışı alımlarda, gümrük vergisi muafiyeti ise yurt dışı alımlarda uygulanmaktadır. (1.527 Bin TL) Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu 13/f Maddesi ve İhracat Teslimlerine İlişkin KDV den istisna kapsamında yapılan teslimlerle ilgili Devreden KDV olarak biriken tutarlar vergi dairelerinden iade alınmaktadır. ( Bin TL) İhracat Teşvik Uygulamaları (Dahilde İşleme İzin Belgesi ve VRHİB) kapsamında İhracatı artırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak amacıyla Dahilde İşleme İzin 17

21 Belgesi ve Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) kapsamında sözleşme damga vergisi ve karar pulu bedellerinin istisnasını içermektedir. (7.356 Bin TL) Yararlanılan teşviklerin kaynakları ve türleri ile yararlanılan teşvik tutarları topluca aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Teşviğin Kaynağı Avantajın Çeşidi 31 Mart 2017 Tutar (Bin TL) 5746 Ar-Ge ve 4691 Teknopark Kanunları Kurumlar Vergisi Sayılı KDV Kanunu KDV İadesi Gelir Vergisi Stopajı, Sigorta 5746 Ar-Ge Teşviği Kanunu Primi, Damga Vergisi Sayılı Damga Vergisi Kanunu 4691 Teknopark Kanunu Ekonomi Bakanlığı Yatırım Teşvik Belgesi İle Sağlanan Teşvikler Destek Programları (TÜBİTAK 1003, 1501, 1511, 1509) Ekonomi Bakanlığı Fuar Katılım ve Pazar Araştırma Teşviği İhracatı Teşvik Uygulamaları (VRHİB ve DİİB) Gelir Vergisi Stopajı, Sigorta Primi, Damga Vergisi KDV ve Gümrük Vergisi İstisnası Nakdi Destek Nakdi Destek TOPLAM Şirketin üretim birimlerinin nitelikleri, kapasite kullanım oranları ve bunlardaki gelişmeler, genel kapasite kullanım oranı, faaliyet konusu mal ve hizmet üretimindeki gelişmeler, miktar, kalite, sürüm ve fiyatların geçmiş dönem rakamlarıyla karşılaştırmalarını içeren açıklamalar Kapasite kullanım oranı 1 Ocak - 31 Mart 2017 döneminde %104 seviyesinde gerçekleşmiştir. Üretimin büyük bir bölümü siparişe dayalı olarak gerçekleştirilmektedir. Müşteri ihtiyaçları doğrultusunda tasarlanan ürünler için Ar-Ge faaliyetleri yürütülmektedir. Sistem ve ürün nitelikleri, miktarları ve fiyatları farklılık göstermektedir. Kurumsal Kaynak Planlama Sisteminin (KKPS) kullanımı ile birlikte üretim süreçleri etkin bir şekilde yönetilmektedir. 19. Faaliyet konusu mal ve hizmetlerin fiyatları, satış hasılatları, satış koşulları ve bunlarda dönem içinde görülen gelişmeler, randıman ve verimlilik katsayılarındaki gelişmeler, geçmiş yıllara göre bunlardaki önemli değişikliklerin nedenleri Şirket çalışmalarını Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri, Savunma Sistem Teknolojileri, Radar ve Elektronik Harp Sistemleri, Mikroelektronik Güdüm ve Elektro-Optik ve Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon temel faaliyet alanlarında sürdürmektedir. 18

22 Şirket proje gelirleri, ilgili satış sözleşmesinin içerdiği şartlara göre; siparişe dayalı üretim, seri üretim mamul satışı, hizmet, ticari mallar ve hak ediş sözleşmeli satışları içermektedir. Satış koşulları sözleşme özelinde değişiklik göstermektedir. Grup un 1 Ocak - 31 Mart 2017 döneminde gerçekleştirmiş olduğu konsolide net satış tutarının Bin TL si yurt içi satış, Bin TL si ise yurt dışı satış olarak gerçekleşmiştir. SATIŞLAR (Bin TL) 20. SPK nın Seri II, 14.1 Sayılı tebliği çerçevesinde düzenlenen finansal tablo ve bilgiler esas alınarak hesaplanan finansal durum, kârlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin temel rasyolar ve geçmiş yıllarla karşılaştırmalı olarak şirketin yıl içindeki satışları, verimliliği, gelir oluşturma kapasitesi, kârlılığı ve borç/öz kaynak oranı ile şirket faaliyetlerinin sonuçları hakkında fikir verecek diğer hususlara ilişkin bilgiler ve ileriye dönük beklentiler ve riskler Grup un Sermaye Piyasası Kurulu Seri II, 14.1 Sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ne göre hazırlanan finansal tabloda 31 Mart 2017 itibarıyla Brüt Kâr Marjı %24, Faaliyet Kâr Marjı (EBIT) %16, FAVÖK Marjı (EBITDA) %19 ve Net Kâr Marjı ise %32 olarak gerçekleşmiştir. 1. Çeyrek sonunda Özsermaye Kârlılığı %25, Ortalama Net İşletme Sermayesi/Net Satışlar %50 dir. TEMEL RASYOLAR / KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 31 Mart 31 Aralık Cari Oran 2,7 2,3 Likidite Oranı 1,5 1,5 Kısa Vadeli Finansal Borç/Toplam Finansal Borç %78 %75 Toplam Finansal Borç/Toplam Aktifler %5 %6 19

23 TEMEL RASYOLAR / KONSOLİDE KÂR TABLOSU 31 Mart 31 Mart Brüt Kâr Marjı %24 %29 Faaliyet Kâr Marjı (EBIT) %16 %19 FAVÖK Marjı (EBITDA) %19 %23 Net Kâr Marjı %32 %18 Özsermaye Kârlılığı %25 %13 Ortalama Net İşletme Sermayesi/Net Satışlar %50 %49 FAVÖK/Ortalama Net İşletme Sermayesi %37 %40 Grup un yabancı kaynakları ağırlıklı olarak sözleşmeler kapsamında alınan kısa ve uzun vadeli avanslardan oluşmaktadır. 21. Şirketin finansal yapısını iyileştirmek için alınması düşünülen önlemler Şirket, dönemi yıllık bütçelerinde ve uygulamalarında; yapılacak her türlü harcamada tasarrufa özen gösterilmesi, avansların ve alacakların yakından takip edilmesi, yapılacak alım ve satım sözleşmelerinde vade ve para birimi uyumu ile yurt içi ve yurt dışı satıcıların risk durumlarına dikkat edilmesi ilkelerini temel almıştır. 22. Şirket üst yönetimde dönem içinde yapılan değişiklikler ve halen görev başında bulunanların adı, soyadı Üst yönetimde, 1 Ocak 31 Mart 2017 döneminde yapılan değişiklikler ve halen görev başında bulunanlara ilişkin bilgilerin yer aldığı tablo aşağıda sunulmaktadır. 20

24 Sıra No ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A. Ş. DE GÖREVDE BULUNAN ÜST YÖNETİCİLER LİSTESİ Adı Soyadı Görevi Görev Başlangıç Tarihi 1 İbrahim ÖZKOL Yönetim Kurulu Başkanı 15 Mart 2017 Yönetim Kurulu Başkan Vekili / Mustafa Murat ŞEKER 15 Mayıs Murahhas Aza 3 Ziya AKBAŞ Yönetim Kurulu Üyesi 31 Mart Ercümend ARVAS Yönetim Kurulu Üyesi 31 Mart Bayram GENÇCAN Yönetim Kurulu Üyesi 15 Mart Haluk GÖRGÜN Yönetim Kurulu Üyesi 15 Mart Emin Sami ÖRGÜÇ Yönetim Kurulu Üyesi 15 Mart Ercan TOPACA Yönetim Kurulu Üyesi 15 Mart Murat ÜÇÜNCÜ Yönetim Kurulu Üyesi / Murahhas Aza 15 Mayıs Faik EKEN Genel Müdür 24 Temmuz Okan TURAN Genel Müdür Yardımcısı (Mali Yönetim) 4 Ocak Yavuz BAYIZ Genel Müdür Yardımcısı (Haberleşme Cihazları Sektör Başkanı) 1 Eylül Baki ŞENSOY Genel Müdür Yardımcısı (Mikroelektronik Güdüm ve Elektro Optik Sektör Başkanı) 1 Eylül Oğuz ŞENER Genel Müdür Yardımcısı (Radar ve Elektronik Harp Sistemleri Sektör Başkanı) 1 Eylül Mustafa KAVAL Genel Müdür Yardımcısı (Savunma Sistem Teknolojileri Sektör Başkanı) 1 Eylül Yavuz Suat BENGÜR Genel Müdür Yardımcısı (Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon Sistemleri Sektör Başkanı) 1 Eylül Hezarfen ORUÇ Genel Müdür Yardımcısı (Destek Hizmetleri) 1 Eylül 2014 Genel Müdür Yardımcısı (Ar-Ge ve Teknoloji 18 İsmet ATALAR Yönetimi) 1 Eylül Hüseyin YAVUZ Genel Müdür Yardımcısı (İnsan Kaynakları Yönetimi) 1 Eylül Abdülkadir GÖKTAŞ İç Denetim Başkanı 1 Eylül Yönetim organı üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan huzur hakkı, ücret, prim, ikramiye, özel sağlık sigortası ve kâr payı gibi mali menfaatlerin toplam tutarları Grup un 31 Mart 2017 tarihinde sona eren döneme ait üst düzey yöneticilere ödediği ücret ve benzeri menfaatlerin toplamı Bin TL dir. Aşağıdaki tabloda yalnızca Şirket Ana Ortak Yönetim Kurulu Üyelerine sağlanan ücret ve özel sağlık sigortası menfaatlerine ait yıllık brüt toplam tutar verilmektedir. 21

25 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A. Ş. DE GÖREVDE BULUNAN YÖNETİM KURULU ÜYELERİ VE ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERE ÖDENEN MALİ MENFAATLERİN LİSTESİ Sıra No Adı Soyadı Görevi Toplam Ödenen Tutar Bin TL (Ücret ve Sağlık Sigortası) (Bin TL) 1 İbrahim ÖZKOL Yönetim Kurulu Başkanı ( Görev süresi başlangıç) 2 Yönetim Kurulu Başkan Vekili / Mustafa Murat ŞEKER 2 Murahhas Aza 11 3 Ziya AKBAŞ Yönetim Kurulu Üyesi 11 4 Ercümend ARVAS Yönetim Kurulu Üyesi 13 5 Bayram GENÇCAN Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi başlangıç) 2 6 Haluk GÖRGÜN Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi başlangıç) 2 7 Emin Sami ÖRGÜÇ Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi başlangıç) 2 8 Ercan TOPACA Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi başlangıç) 2 9 Murat ÜÇÜNCÜ Yönetim Kurulu Üyesi / Murahhas Aza Nazım ALTINTAŞ Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi bitiş) 9 11 Mehmet Celalettin LEKESİZ Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi bitiş) Turan EROL Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi bitiş) 9 13 İsmail GÜMÜŞTEKİN Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi bitiş) 9 14 Sedat NAZLIBİLEK Yönetim Kurulu Üyesi ( Görev süresi bitiş) 9 15 Genel Müdür ve Genel Müdür Yrd. Üst Düzey Yöneticiler TOPLAM Yönetim organı üyeleri ile üst düzey yöneticilere verilen ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri ile ayni ve nakdi imkânlar, sigortalar ve benzeri teminatların toplam tutarlarına ilişkin bilgiler Grup un 31 Mart 2017 tarihinde sona eren döneme ait üst düzey yöneticiler ve Yönetim Kurulu Üyelerine ait yurt içi ve yurt dışı ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri, ayni ve nakdi imkânlar ve sigorta harcama toplam tutarları 475 Bin TL dir. 25. Personel ve işçi hareketleri, toplu sözleşme uygulamaları, personel ve işçiye sağlanan hak ve menfaatler Grup un belirli süreli personel, engelli ve terör mağduru personel dahil olmak üzere 1 Ocak - 31 Mart 2017 döneminde işe alınan personel sayısı 112 (58 kişi belirli süreli) işten ayrılan personel sayısı 113 (5 kişi belirli süreli) kişidir. 22

26 Şirket in personele sağladığı hak ve menfaatler sırasıyla; yemek yardımı, evlenme yardımı, doğum yardımı, ölüm yardımı, ulaşım, özel sağlık sigortası, kreş ve anaokulu imkanıdır. Grup un 31 Mart 2017 tarihi itibarıyla çalışan ortalama personel sayısı kişidir. Şirket in toplu iş sözleşmesi uygulaması bulunmamaktadır. 26. Dönem içinde yapılan bağışlar ve sosyal sorumluluk hakkında bilgiler Grup 1 Ocak 31 Mart 2017 dönemi içinde Mardin Derik Kaymakamlığı na TL bağış yapılmıştır. 27. Merkez dışı örgütlerin (İş ortaklıkları ve şube) olup olmadığı hakkında bilgi Türkiye, Sivas, ASELSAN Optik İş ortaklığı Türkiye, Ankara, ASELSAN Bilkent İş ortaklığı Ürdün, Amman, ASELSAN Ürdün İş ortaklığı Kazakistan, Astana, ASELSAN Kazakistan İş ortaklığı Birleşik Arap Emirlikleri, Abu Dhabi, IGG ASELSAN İş ortaklığı Suudi Arabistan, Riyad, SADEC İş Ortaklığı Güney Afrika Cumhuriyeti, Pretoria Şubesi Makedonya Cumhuriyeti, Üsküp Şubesi Birleşik Arap Emirlikleri, Abu Dhabi Ofisi Yurt içi İştirak ve Bağlı Ortaklıkları 23

27 Yurt dışı İştirak ve Bağlı Ortaklıkları 28. Konsolidasyona tabi şirketlerin ana ortaklık sermayesindeki payları hakkında bilgi Tam Konsolidasyona tabi şirketler (ASELSANNET, ASELSAN Bakü ve Mikro AR-GE) ve Özkaynak yöntemine göre konsolidasyona tabi şirketler (ASELSAN Bilkent, ASELSAN Optik, IGG ASELSAN, ASELSAN Kazakistan, ASELSAN Ürdün ve SADEC LLC) ile Şirket arasında karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır. 29. Konsolide finansal tabloların hazırlanma süreciyle ilgili olarak; grubun iç denetim, iç kontrol ve risk yönetim sistemlerinin ana unsurlarına ilişkin açıklamalar ve yönetim organı görüşü Kontroller, grubun finansal tablolara ilişkin önemli hata riskini azaltmak için ana ortaklık bünyesinde, İç Denetim Başkanlığı (İDB) ve Denetimden Sorumlu Komite (DSK) üyeleri tarafından yürütülmektedir. İDB ve DSK birbirlerinden bağımsız olarak, ortak amaç ve hedefler doğrultusunda; finansal raporlama sisteminin güvenilirliği, operasyonel riskleri bertaraf etmek amacıyla faaliyetlerin etkinliği ve yasal mevzuata uygunluğu gibi hususlarda gerekli kontrolleri sağlayan bir iç kontrol sistemini devam ettirmek sureti ile görevlerini yerine getirmektedirler. Ayrıca, iç kontrol sisteminin etkinliği ve yeterliliği yürürlükte olan yönergeler ile de desteklenmektedir. Şirket i etkileyebilecek potansiyel risklerin önceden tespit edilerek tanımlanması ve Şirket in risk alma yaklaşımına uygun olarak bu risklerin yönetilmesinin sağlanması amacıyla Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi faaliyet göstermektedir. Komite periyodik olarak toplanmakta olup, iki ayda bir Yönetim Kurulu na faaliyetlerine ilişkin raporlama yapmaktadır. Söz konusu rapor bağımsız denetim firmasına da iletilmektedir. 24