İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ ETKİN ENERJİ KULLANIMI AKSİYON PLANI (İYTE-ENERKAP-V 1.0)

Transkript

1 İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ ETKİN ENERJİ KULLANIMI AKSİYON PLANI (İYTE-ENERKAP-V 1.0) Haziran 2008 İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 1/28

2 İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ ETKİN ENERJİ KULLANIMI AKSİYON PLANI AMAÇ Bu plan, tarih ve 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan 2008/2 nolu Başbakanlık Genelgesi doğrultusunda daha etkin enerji kullanımını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. YASAL DAYANAKLAR tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan 2008/2 nolu Başbakanlık Genelgesi tarih ve 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu. UYGULAMA SORUMLULUĞU Planda yer alan tasarruf plan maddeleri içinde kendi alanlarına giren tasarruf tedbirlerini almaları ve uygulamaları takip etmeleri, enerjinin daha verimli kullanılması amacıyla raporda yer verilmemiş önerileri ve uygulamaların geliştirilmesinden birim yöneticileri (Dekanlar, Enstitü Müdürü, Enstitü Genel Sekreteri, Fakülte ve Enstitü Sekreterleri, Daire Başkanları) sorumludur. Plan ve sonuçları, her yıl ısıtma sezonu sonunda, İlgili Rektör Yardımcısı ve Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca değerlendirilecek, önceki yıla ait sonuçları da içeren planın yeni versiyonu Yönetim Kurulu na sunulacaktır. ÖZET: İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V1.0 (İYTE-ENERKAP-V 1.0), yukarıda verilen yasal dayanaklar doğrultusunda, İYTE de ısıtma, soğutma ve aydınlatma için kullanılan enerjinin, çalışma alanlarındaki ısıl konfor ve iç hava kalitesinin düşürmeden, daha etkin-verimli kullanımını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Planda, elektrik ve ısı enerjisi kullanımında ayrı ayrı olmak üzere, önce mevcut durum değerlendirilmiş ve enerji tüketiminin azaltılması için gerekli tedbirler sıralanmıştır. Plana ek olarak enerji istatistikleri ve bakım- kontol çizelgeleri verilmiştir. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 2/28

3 İÇİNDEKİLER ÖZET GİRİŞ: ENERJİ YÖNETİMİ I. ELEKTRİK ENERJİSİ a. MEVCUT DURUM. b. ELEKTRİK ENERJİSİ ETKİN KULLANIMI AKSİYON PLANI II. ISI ENERJİSİ i. Binaların Kullanımı İle İlgili Uygulamalar ii. Açık Alan Aydınlatmaları İle İlgili Yapılabilecek Uygulamalar a. MEVCUT DURUM b. ISI ENERJİSİ: ISITMA, SOĞUTMA ve HAVALANDIRMA SİSTEMLERİNDE ENERJİ TASARRUF UYGULAMA PLANI EK 1 : İYTE Kampüsü Elektrik ve Yakıt Tüketimi istatistikleri EK 2 : İYTE Isıtma ve HVAC Sistemleri Periyodik Bakım Yönergeleri ve Kontrol Çizelgeleri İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 3/28

4 GİRİŞ : ENERJİ YÖNETİMİ 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu nun, 7.Maddesinin 2. fıkrasında, Toplam inşaat alanı en az yirmibin metrekare veya yıllık enerji tüketimi beşyüz TEP ve üzeri olan ticarî binaların, hizmet binalarının ve kamu kesimi binalarının yönetimleri, yönetimlerin bulunmadığı hallerde bina sahipleri, enerji yöneticisi görevlendirir veya enerji yöneticilerinden hizmet alır hükmü getirilmiştir. Bu hüküm gereğince toplam inşaat alanı itibariyle İYTE de Enerji Yöneticisi görevlendirilmesi veya enerji yöneticilerinden hizmet alması bir zorunluluktur. Ancak aynı Maddenin 4. fıkrasına göre, enerji yöneticileri ile enerji yönetim birimlerinin görev ve sorumluluklarına ilişkin usûl ve esasları belirlemek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulması gereken yönetmelik henüz yayınlanmadığından, İYTE de Enerji Yöneticisinin görevlendirilmesi veya bu hizmetin alınması konusunun detaylandırılması ve kurumsal bir işleyiş kazandırılması ilgili yönetmeliğin yayınlanmasından sonra mümkün olacaktır tarihinde sayılı Resmi Gazete de yayınlanan, 2008/2 nolu Başbakanlık Genelgesi ise, yukarıda belirtilen enerji yönetiminden bağımsız olmakla birlikte, kamu kurumlarında enerjinin etkin kullanılması doğrultusunda esaslar getirmiştir. Bu genelge doğrultusunda, İYTE de alınması öngörülen tedbirler belirlenmiş ve bu aksiyon planı yapılmıştır. Bu aksiyon planı, İYTE de ısıl konfor ve aydınlanma vs. de kullanılan ana enerji türleri (elektrik ve ısıtma için kullanılan kalorifer yakıtı) göz önüne alınarak iki bölüm halinde oluşturulmuştur. İlgili bölümlerde önce mevcut durum enerji tüketimi - tablolar ve grafikler halinde özetlenmiş, daha sonra da Başbakanlık Genelgesi doğrultusunda yapılacak çalışmalar belirtilmiştir. I. ELEKTRİK ENERJİSİ a. MEVCUT DURUM yılı Nisan ayı itibariyle, İYTE toplamında ve birimler bazında elektrik tüketimine ait istatistikleri içeren tablolar ve grafikler Ek 1 de, 2007 yılı toplam yıllık tüketim değerleri aşağıda Tablo ve Grafikte verilmiştir. Tablo 1 : Kampüs birimlerinin 2007 yılı yıllık elektrik enerjisi tüketimleri. BİRİMLER Toplam alan 1 Toplam Enerji Enerji Tüketimi (m 2 ) Tüketimi (kwh) (kwh/ m 2.yıl) Çevre-Arge ,62 Rektörlük ,03 Daire Başkanlıkları ,09 Mediko Sosyal ,73 Kimya Mühendisliği ,48 Fen Fakültesi ,47 Mühendislik Fakültesi ,50 Mimarlık Fakültesi ,30 İYTE Toplam İYTE Ortalama 37,02 1 Toplam alan kullanılabilir net alandır. 2 (Yabancı Diller Okulu + Hazırlık Sınıfları + Atölye Binaları) İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 4/28

5 Birim Alana Düşen Yıllık Elektrik Enerjisi Tüketimi(kwh/m 2 ) (2007 Yılı Verilerine Göre) Çevre-Arge Rektörlük Daire Başkanlıkları Fen Fakültesi Mühendislik Fakültesi Mimarlık Fakültesi Birim Alana Düşen Yıllık Enerji Tüketimi Kimya Mühendisliği Mediko Grafik 1: Kampüs birimlerinin birim alan yıllık elektrik tüketimleri (kwh/m 2.yıl) Tablo 1 deki veriler ile ilgili bazı değerlendirmeler aşağıda verilmiştir yılından itibaren, süzme sayaçları olmayan binalara bu sayaçlar konulmaya başlanmış ve böylelikle birimlerin elektrik tüketimleri doğru olarak hesaplanmaya başlanmıştır. Ayrıca kampüste yeni hizmet binaları devreye girmekte ve birimler yer değiştirmektedir. Bu nedenlerden dolayı 2007 yılı bazı birimler için (Mediko Sosyal, Fen Fakültesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakülteleri) bir referans yılı olmaktan uzaktır. Fen Fakültesi Fizik Bölümündeki ölçümlere binanın kullanıma açılmasıyla birlikte, Ağustos 2007 den itibaren başlanmıştır. Ayrıca Fen Fakültesi 2007 yılı tüketim miktarına Fizik Bölümü Soğutma grubunun tüketimi dahil değildir. Soğutma grubunun enerji ölçümüne 2008 yaz döneminde başlanacaktır. Bu da 2008 yılı tüketim miktarının daha yüksek olmasına neden olacaktır. Mühendislik Fakültesi tüketim miktarı, Yabancı Diller, Hazırlık Sınıfları ve Atölye Binalarının ölçümlerine gore tespit edilmiştir. Elektrik-Elektronik Müh.Laboratuar Binası ile BUAM Binası boşaltılmış olduğundan, bu birim içine dahil edilmemişlerdir. Mimarlık Fakültesi tüketim miktarı, A Blok, C Blok ve A Blokda bulunan ısıtma-soğutma sistemine ait enerji ölçümlerine göre tespit edilmiştir. E Blokdaki ölçümlere binanın kullanıma açılmasıyla birlikte Kasım 2007 den itibaren başlanmıştır. B Blok, D Blok ve D Blokda bulunan İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 5/28

6 soğutma grubu ile ilgili ölçümler 2007 yılında yapılmamıştır. B Blok ile ilgili ölçümlere Şubat 2008, D Blok ile ilgili ölçümlere Nisan 2008 den itibaren başlanmıştır. Buna göre Mimarlık Fakültesinin 2008 yılı tüketim miktarları 2007 yılına gore artış gösterecektir. Mediko Sosyal Binasında enerji ölçümlerine Haziran 2007 den itibaren başlanmıştır. Ayrıca 2007 yılında binada soğutma grubu bulunmadığından sadece split tipi klimaların tüketmiş olduğu enerji, tüketim miktarına dahil olmuştur yaz döneminde binanın soğutma grubunun çalıştırılmasıyla birlikte tüketim miktarı da artacaktır. Yukarıda verilen Tablo 1, Grafik 1 ve Ek 1 deki grafikler yol ve bahçe aydınlatmalarını, kampüs temiz su transfer pompalarını içermemektedir. Kampüsün toplam elektrik tüketimi değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 2 : Kampüsün toplam yıllık elektrik tüketimi Yıl Toplam Elektrik Tüketimi , ,10 Tablo 2 den görüleceği üzere, 2007 yılında toplam elektrik tüketimi 2006 yılına göre % 32,5 artmıştır. Bu artışın nedenleri aşağıda sıralanmıştır: Depremde hasar gören ve 2006 yılında kullanılmayan binalar güçlendirme inşaatları yapılarak 2007 yılında hizmete açılmıştır: İnşaatı biten bazı binalar da kullanıma açılmıştır. Bu binalar nedeniyle kullanılan kapalı alan ve elektrik tüketimleri artmıştır. Tablo 3: 2007 yılında hizmete alınan binalar ve net alanları: 2007 yılında kullanıma başlayan binalar Net alanları(m²) Mühendislik (Yabancı Diller Binası, Hazırlık Sınıfları, Atölyeler) Mimarlık Fakültesi(Güçlendirme blokları) Mimarlık Fakültesi E Blok Mediko Sosyal Binası Fen Fakültesi Fizik Bölümü Kütüphane TOPLAM yılında binaların güvenlik aydınlatmaları tamamlanmış, kampüs içi yollar ve şenlik alanı aydınlatılmıştır yılı Haziran ayından itibaren atık su terfi pompaları devreye girmiştir. Mediko Sosyal binası önü ile Kütüphane binası bahçelerine aydınlatma sistemi kurulmuştur. Kütüphanenin kapanış saati 23:00 e kadar uzamıştır. Birimlerde gündüz saatlerinde ısıl konfor sıcaklıklarının sağlanabilmesi için, mesai saatleri dışında kazan sıcaklığı o C a düşürülerek ısıtma devam ettirilmiştir. Isıtma sistemlerinin sirkülasyon pompları açık bırakılmıştır. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 6/28

7 b. ELEKTRİK ENERJİSİ ETKİN KULLANIMI AKSİYON PLANI i. Binaların Kullanımı İle İlgili Uygulamalar 1. Genelgede Aydınlatmada; mevcut akkor flamanlı lambalar yerine kompakt floresan lambalar, manyetik balastlı floresan lambalar yerine elektronik balastlı yüksek verimli floresan veya ledli lambalar kullanılır. denilmektedir. Kampüsümüzdeki mevcut binaların iç aydınlatmalarında kompakt floresan lambalar ve manyetik balastlı floresan lambalar kullanılmıştır. Yeni yapılacak olan binalarda elektronik balastlı floresan lambalar kullanılacaktır. Mevcut binalardaki manyetik balastların elektronik balastlar ile değiştirilmesi ile ilgili olarak ekonomik analiz yapılacaktır. 2. Yeni yapılacak binalarda etkin enerji kullanımı hedefine hizmet edecek istatistiklerin çıkarılması için, aydınlatma elektrik tüketimi ayrı sayaçlarla ölçülecek şekilde tesisat yapılacaktır. 3. Genelgede Kısa süreli kullanılan bölümlerin aydınlatılmasında, hareket, ısı veya ışığa duyarlı (mevcudiyet sensörü) kontrol sistemleri kullanılır. denilmektedir. Yapımı devam eden bazı binalarımızda (Teknoloji Geliştirme Bölgesi İdari Bina, Spor Salonu gibi), binanın uygun bölümlerinde (WC ler, merdivenler) sensörler kullanılarak aydınlatma kontrolü yapılmıştır. Yeni yapılacak olan binaların uygun bölümlerinde (kısa süreli kullanılan bölümler) de yine sensörler kullanılarak aydınlatmanın sadece gerekli durumlarda yapılması sağlanacaktır. Mevcut binalarda uygun mahallerde sensör kullanımının analizleri ve uygun olanların projelendirilmesi yapılacaktır. 4. Genelgede Aydınlatmada daha iyi verim alınması için lambaların önündeki ışık geçirgenliğini önemli ölçüde engelleyen armatürler yerine, yüksek yansıtıcılı armatürler kullanılır. denilmektedir. Kampüsümüzdeki mevcut binaların büyük bölümünde iç aydınlatmada kullanılan armatürler eloksalize edilmiş saf alüminyum reflektörlüdür. Yeni yapılacak olan binalarda da ışık geçirgenliğine engel olmayacak, yüksek yansıtıcılı armatürler kullanılacaktır. 5. Genelgede Kültür ve tabiat varlıkları binaları hariç, resmi bayram günleri dışında dekoratif amaçlı dış aydınlatma yapılmaz. denilmektedir. Kampüsümüzde güüvenlik aydınlatması fonksiyonları dışında sadece dekoratif amaçla yapılan aydınlatmaların belirli bir saatten sonra kapatılması veya hiç yakılmaması planlanacaktır. (Spor salonu ve Kafeterya binası yeşil lambalı projektör aydınlatması, heykel ve bayrak aydınlatması, inşaası devam eden binaların dekoratif aydınlatmaları). Bahçe aydınlatmaları gece saat den sonra kapanmaktadır. Yeni yapılmakta olan bahçe aydınlatmaları da aynı saatte kapanacak şekilde çalışacaktır. 6. Genelgede Bilgisayar, yazıcı, fotokopi ve benzeri elektrik enerjisi kullanan ekipmanların alımında, Energy Star işareti olması ve/veya ilgili mevzuat ile belirlenen asgari verimlilik kriterlerini sağlama şartı aranır. Bu cihazlar kullanılmadığı zamanlarda kapalı tutulur. denilmektedir. Yeni bilgisayar, yazıcı, fotokopi, faks gibi ekipmanların alımında, Energy Star işaretinin olması, asgari verimlilik kriterlerinin sağlanması ve personelin bu cihazların kullanılmadığı zamanlarda (özellikle öğle yemeğinde bulunulduğunda) kapalı tutulması konusunda birim yöneticilerince gerekli tedbirler alınacaktır. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 7/28

8 7. Genelgede Yeni yapılacak olan veya yenilenen asansör sistemlerinde, verimi en az %85 olan elektrik motorları ve/veya değişken hız sürücüleri kullanılır. denilmektedir. Kampüsümüzdeki mevcut binaların asansörlerinde yüksek verimli ithal motor-makine grubu kullanılmıştır. Ayrıca Kafeterya Binası, Kütüphane Binası, Mediko Sosyal Binası, Fen Fakültesi Fizik Binası, Spor Salonu, Kimya Mühendisliği Bölümü Binası asansörlerinde frekans kontrollü tahrik üniteleri kullanılmıştır. Yeni yapılacak olan binalarda da yine yüksek verimli ithal motor-makine grupları ve frekans kontrollü tahrik üniteleri kullanılacaktır. 8. Genelgede Zorunlu haller dışında elektrik ile ısınma ve/veya sıcak su temini yapılmaz; kişiye özel elektrikli ısıtma cihazı kullanılmaz denilmektedir. Zorunlu haller dışında elektrik ile ısınma ve/veya sıcak su temini yapılmaması ve kişiye özel elektrikli ısıtma cihazı kullanılmaması için birim yöneticilerince gerekli tedbirler alınacaktır. 9. Kampusümüzde tüm birimlerde, herkesin görebileceği yerlere kullanılmayan lambaların söndürülmesi, ofis cihazlarının kullanılmadığı durumlarda kapatılması, ısıtma ve soğutma sistemlerinin çalıştığı zamanlarda ofis pencere ve kapılarının açık tutulmamasına yönelik afiş ve spotların asılması için proje yapılacak ve uygulanacaktır. ii. Açık Alan Aydınlatmaları İle İlgili Yapılabilecek Uygulamalar 1. Genelgede Yol aydınlatmalarında; şehir içi yol, cadde, sokak ve meydan aydınlatmalarının tamamında şeffaf cam tüplü yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar kullanılır. denilmektedir. Kampusümüz yol aydınlatmalarında eliptik, kaplamalı yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar ile, kompakt floresan lambalar kullanılmaktadır. Kaplamalı lambalar, yeni lamba alımlarında kısım kısım şeffaf tüplü yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar ile değiştirilecektir. 2. Ayrıca kampusümüzde yol aydınlatmalarının belirli bir saatten sonra (örneğin gece saat 1:00 den sonra) her hat için sadece üçte birinin yanması sağlanarak elektrik enerjisinden tasarruf sağlanması projelendirilecek ve uygulanacaktır. 3. Genelgede Park ve bahçe aydınlatması amaçlı aydınlatma sistemlerinde yüksek basınçlı civa buharlı ve/veya kompakt floresan lambalar kullanılır. denilmektedir. Kampusümüzdeki mevcut otopark ve bahçe aydınlatmalarında kompakt floresan lambalar kullanılmaktadır. Yeni yapılan ve yapılacak olan otopark ve bahçe aydınlatmalarında da kompakt floresan lambalar kullanılacaktır. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 8/28

9 II. ISI ENERJİSİ a. MEVCUT DURUM Kampüsteki binaların ısı ihtiyacını karşılamak üzere kalorifer yakıtı kullanılmaktadır. Aşağıdaki Tablo 4 de yıllara göre birimlere alınan yakıt miktarları verilmiştir. Tablo 4: Birimlere alınan kalorifer yakıtı miktarları. Birimler net alan (m 2 ) 3 yıllık yakıt tüketimi (kg/ m 2 ) Alınan yakıt miktarları (ton) Σ Kimya Mühendisliği , Fen Fakültesi , Mimarlık Fakültesi , Mühendislik (EE/YD/At) , Daire Başkanlıkları Bin , Kütüphane Mediko Sosyal , Rektörlük Binası , Merkezi Kafeterya Çevre Arge , İYTE TOPLAM , Tablo 4 de 3. sütunda net alan başına 3 yıllık toplam yakıt miktarları verilmiştir. Ancak bu değerlerin yakıt tüketimi açısından bir gösterge olarak kullanılmaları söz konusu değildir. Bunun iki nedeni vardır: Şimdiye kadar yıl dönümlerinde, yakıt tanklarında bir sonraki seneye aktarılan yakıt miktarları ölçülmemiştir yılı henüz tamamlanmamıştır Isıtma sezonuna girerken birçok birime yakıt alınması söz konusudur. Ancak bu istatistikler uzun yıllar tutulduğunda, birimlerin yakıt tüketimlerinin daha hassas olarak belirlenmesi ve bunlara bağlı yakıt tasarrufu çalışmalarının yapılması mümkün olacaktır. Birimlerin ısıtma sezonlarındaki yakıt tüketimlerinin belirlenmesine yönelik olarak, bir sonraki sezona aktarılan (tanklarda bulunan) yakıt miktarları ölçülmeye başlanmıştır ısıtma sezonu sonunda tanklarda bulunan yakıtlar aşağıdaki Tablo 5 de verilmiştir. Her yıl 31 Aralık ta bir sonraki seneye devreden yakıt miktarları da ölçülecektir. Böylelikle hem ısıtma sezonları için hem de yıllık bazda yakıt tüketimleri belirlenebilecektir sezonuna kadar, binalardaki ısıtma sistemleri çalışma saatleri içinde çalıştırılmakta, çalışma saatleri dışında kapatılmaktaydı. Bu programa göre kazanlar mesai başlangıcında yakılmaya çalışıldığında, soğuyan yakıt nedeniyle brülör arızaları yaşanmakta, bunun yanında gece aşırı soğuyan çalışma alanlarında, kazanlar çalıştırılsa bile gerekli iç konfor sıcaklıklarına geç ulaşılmaktadır ısıtma sezonunda, birimlerimizde çalışma saatleri içinde ısıl 3 Ortalamaya Kütüphane ve Kafeterya dahil değildir. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/2008 9/28

10 konfor sıcaklıklarının sağlanması için, kampüste ilk defa, çalışma saatleri dışında düşük seviyeli ısıtma uygulaması yapılmıştır. Bu uygulamanın programı Tablo 6 da verilmiştir: Tablo 5: Isıtma sezonu sonunda yakıt depolarında bulunan yakıt miktarları İYTE KAMPÜS BİNALARI YAKIT TANKI HACİMLER En(mt.) Boy(mt.) Yükseklik(mt.) Dolu Yükseklik(m.) Dolu Hacim(m3) Doluluk Oranı(%) Yakıt Tankı Hacmi(m 3 ) Yakıt Miktarı (kg.) Daire Başkanlıkları 2,50 5,00 2,50 1,10 13,75 0,44 31, Rektörlük 2,03 5,00 2,03 1,30 13,20 0,64 20, Mimarlık D Blok 2,37 3,58 2,40 1,12 9,50 0,47 20, Mimarlık A Blok 2,52 3,78 2,52 1,74 16,57 0,69 24, Fen Fak. Fizik 2,04 2,54 2,04 1,20 6,22 0,59 10, Fen Fak. Dekanlık 2,00 5,00 2,00 0,77 7,70 0,39 20, Fen Fak. Derslikler 2,04 2,04 2,04 1,05 4,37 0,51 8, Mühendislik Fak. 3,00 3,52 2,00 0,82 8,66 0,41 21, Mediko 1,50 4,00 3,00 1,80 10,80 0,60 18, Çevre-Arge 1,50 3,00 2,30 1,52 6,84 0,66 10, Kimya Müh. 3,00 6,30 2,00 0,95 17,96 0,48 37, Kütüphane 2,02 2,52 2,03 0,60 3,05 0,30 10, TOPLAM NOT: Yakıt (Fuil-Oil) Yoğunluğu Normal Koşullar Altında D=930 kg/m3 olarak alınmıştır. Seviye Kontrol Tarihi: Tablo 6 : İYTE Kampüsü kesikli ısıtma programı. Periyod Kazan Sıcaklığı ( o C) Gece periyodu 17:00 08:30 45 Gündüz periyodu 08:30 17:00 Çeşme Meteoroloji istasyonunun verdiği gün içindeki maksimum sıcaklığa göre kazan termostatın ayarlanması. Hafta sonları Hafta sonlarında kazanlar kapatılmıştır. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

11 Tablo 6 da verilen programın uygulanmasında bazı zorluklarla karşılaşılmıştır: Yeterli sayıda kazan operatörü olmaması, birkaç binanın kazanlarında termostat ayarlamalarının bir operatör tarafından ayarlanmasını gerektirmektedir. Hemen tamamı servislerle gelen kazan operatörlerimizin, birbirinden uzak binalarda sabah saatlerinde termostat ayarlarını yapmaları zaman almaktadır. Bu ayarlamaların yanında kazan operatörleri zaman zaman brülör arızalarını da gidermek durumunda kalmaktadırlar. Bu ayar zaman dilimini daha da artırmaktadır. Kazan operatörlerinin izinli olmaları durumunda, kazan işletmeleri daha düzensiz gerçekleşebilmektedir. b. ISI ENERJİSİ: ISITMA, SOĞUTMA ve HAVALANDIRMA SİSTEMLERİNDE ENERJİ TASARRUF UYGULAMA PLANI 1. Kampüsdeki binaların birbirinden çok uzak olması, operatör sayılarının az olması, gerek konfor sıcaklıklarının sağlanmasında, gerek enerjinin etkin kullanımında en büyük parametredir. Tüm kazanların öngörülen programa göre otomatik olarak çalıştırılması ve kontrolü yeni projelerde gerekli tedbirler alınacak, Isıtma sistemleri otomasyon sistemleriyle entegre edilecektir. 2. Mevcut binalarda kazanların öngörülen ısıtma programına göre çalıştırılması ve kontrolü için teknik ve ekonomik yapılabilirlik çalışmaları gerçekleştirilecektir. 3. Yeni projelerde TS 825 e göre yapılmış ısı yalıtım raporları istenecektir. 4. Termostatlar; 2007 itibariyle Alarko Carrier firmasınca Her termostatın birden çok fancoil i kumanda etmesi halinde role kutusu kullanılması şeklinde bir uygulama başlatılmıştır. Enerji yönetimine yönelik uygulamaya konulacak eylem planında bu husus göz önünde bulundurularak; özellikle proje aşamasında olan Fen Fakültesi, Matematik ve Biyoloji Bölümlerinde uygulanması takip edilecektir. 5. Yeni alımlarda etiket sınıfı en az A olan klimalar kullanılacak; soğutma sistemi ve klimalar dış ortam sıcaklığı 30 0 C nin altında iken soğutma amaçlı çalıştırılmayacak ve iç ortam sıcaklığı 25 0 C nin altına inmeyecek şekilde ayarlanacaktır. 6. Isıtma ve soğutma yapılan günlerde, kullanılmayan hacimlerin (sınıflar, laboratuarlar, ofisler, depo ve arşivler) termostatlarının kapatılması, merkezi sisteme bağlı ısıtma cihazlarının (fan-coil, radyatör vs) su giriş vanalarının kapatılması için birim yöneticilerince gerekli tedbirler alınacaktır. 7. Radyatör arkalarına, alüminyum folyo kaplı ısı yalıtım levhaları yerleştirilecektir. Kampüsümüz içerisindeki Çevre Ar-Ge; Makine Mühendisliğine bağlı atölyeler binası ve Mediko Binasında bu tür levhaların temini için çalışma başlatılacaktık. Bu radyatörlere ilişkin termostatik vanaların alımı için genel bir ihtiyaç tespiti yapılacaktır. 8. Her ısıtma sezonu öncesinde; ısıtma sistemlerinin bakım ve kontrolü, baca gazı ölçümlerine dayalı brülör ayarlarını da kapsayacak şekilde planlanması ve uygulanmasına yönelik, özellikle günlük, haftalık, aylık bakım yönergelerinin sıkı takibi ve tatbiki konusundaki denetimler aralıksız sürdürülecektir. Isıtma sezonu sonunda, Kazan dairesi ve kazanlarda kış sezonu hazırlık amacıyla yapılması gereken işlemler, kazan İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

12 dairesinde sorumlu personel tarafından en geç Mayıs ayının ilk haftasına kadar bitirilmiş olacaktır. İlgili periyodik bakım yönergeleri ve kontrol listeleri EK 2 de verilmiştir. 9. Binalarda özellikle soğutma yükünü artıran, güneşten gelen radyasyon yollu ışınımın engellenebilmesi için e-glass türü, reflekte pencere camlarının; özellikle bakı etkisi de göz önünde bulundurularak, genel bir maliyet hesabı çıkarılacaktır. 10. Soğutma Gruplarının devreye alınmasında( Kondenser batarya temizliği, R-22/134-a gaz şarjı..vs.) gerekli işlemlerin yapılması ısıtma sezonunun akabinde gerçekleştirilecektir. 11. Termostatların, yetkili personel tarafından ayarlanabileceğine dair ikaz etiketleri her bir termostatın üzerine yapıştırılacaktır. Kış sezonunda 21 0 C; Yaz sezonunda 24 0 C değerlerinin sabitlenmesi için duyar ayar kadranı korunaklı malzemeyle kapatılması için ekonomik ve teknik yapılabilirlik analizi gerçekleştirilecektir Özelliğini yitirmiş olan termostatların tespitinin yapılıp; yerine yenilerinin takılması için teklif alınacaktır. 13. Binaların yakıt tüketim değerleri yıl bazında değerlendirilecek sistem ve bileşen veriimleri göz önüne alınarak, gerekli iyileştirme çabaları gerçekleştirilecektir. 14. Tüm kazanların endirekt metodla verimlerinin ölçülmesi, binalardaki konfor sıcaklıklarının takibi ve değerlendirilmesi için İYTE Jeotermal Enerji Araştırma Geliştirme ve Uygulama Merkezi ile bir proje gerçekleştirilecektir. 15. Isıtma-Soğutma sistemlerinin daha etkin çalıştırılması için işletme personelinin sürekli eğitimlere, konferanslara, seminerlere katılımı teşvik edilecek ve destek verilecektir. 16. Her yıl ısıtma ve soğutma sezonları sonunda, Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığının düzenleyeceği, sorumlu mühendislerin, işletme ve bakım personelinin katılacağı, işletme sorunlarının ve enerji tüketiminin değerlendirileceği toplantılar düzenlenecek, bu toplantılarda alınan kararlar bir raporlanacak ve alınması gereken tedbirler ile ilgili planlama ve uygulamalar yapılacaktır. 17. Kazan dairelerinin ve soğutma gruplarının bakımı konusundaki talimatlar, kazan dairelerine asılacaktır. 18. Tüm tesisat dairelerinde, etiketlerin olması ve korunması konusunda özen gösterilecektir. Etiketsiz tüm bileşenler sudan ve diğer şartlardan etkilenmeyecek şekilde etiketlendirilecektir. 19. Ofislerde ve laboratuarlarda bulunan bireysel ısıtma ve soğutma cihazları, deney ve test cihazları şartları gerektirmedikçe çalıştırılmayacaktır. Merkezi soğutma sistemleri mevsimsel anlamda çalıştırılmadan önce bireysel soğutma cihazları, ilgili binada merkezi sistem olmasa dahi çalıştırımayacaktır. 20. Aşırı enfiltrasyon kayıplarının olduğu bina bileşenlerinde (kapılar, pencereler,vs) ek tedbirlerin alınması için çalışmalar yapılacaktır İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

13 EK 1 İYTE KAMPÜSÜ ELEKTRİK VE YAKIT TÜKETİMİ İSTATİSTİKLERİ İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

14 İYTE KAMPÜS TOPLAM ELEKTRİK TÜKETİMİ AYLAR TÜKETİM (kwh) Ocak , , ,71 Şubat , , ,32 Mart , , ,15 Nisan , , ,64 Mayıs , ,37 Haziran , ,86 Temmuz , ,88 Ağustos , ,89 Eylül , ,04 Ekim , ,87 Kasım , ,60 Aralık , ,80 TOPLAM , ,10 İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

15 BİRİMLER BAZINDA ELEKTRİK ENERJİSİ TÜKETİMLERİ İYTE TOPLAM REKTÖR ARGE LÜK DAİRE BŞK. FEN FAKÜLTESİ MÜH. FAKÜLTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜH. BİNASI MEDİKO KÜTÜPHANE Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

16 TÜKETİM(kWh) , , , , , ,00 KAMPÜS ELEKTRİK TÜKETİMİ (2006: ,46kWh-2007: ,10kWh) ,00 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TÜKETİM(kWh) REKTÖRLÜK BİNASI Toplam Tüketim(2006: : ) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN AYLAR TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

17 ÇEVRE AR-GE BİNASI Toplam Tüketim(2006: :89.700) TÜKETİM(kWh) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK DAİRE BAŞKANLIKLARI BİNASI Toplam Tüketim(2006: : ) TÜKETİM(kWh) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

18 FEN FAKÜLTESİ Toplam Tüketim(2006: : ) TÜKETİM(kWh) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TÜKETİM(kWh) MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ(Yabancı Diller, Hazırlık Sınıfları ve Atölyeler Binaları) Toplam Tüketim(2006: : ) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK AYLAR İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

19 TÜKETİM(kWh) MİMARLIK FAKÜLTESİ Toplam Tüketim(2006: : ) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TÜKETİM(kWh) KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Toplam Tüketim(2006: : ) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

20 KÜTÜPHANE BİNASI TÜKETİM(kWh) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TÜKETİM(kWh) MEDİKO BİNASI Toplam Tüketim(2006:0-2007: ) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AYLAR AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

21 İYTE KAMPÜS YAKIT TÜKETİMİNİN BİRİM BAZLI DAĞILIMI Fen Fakültesi Fen Fakültesi Fen Fakültesi Fen Fakültesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Fakültesi Daire Başkanlıkları Daire Başkanlıkları Daire Başkanlıkları Daire Başkanlıkları Daire Başkanlıkları Daire Başkanlıkları Daire Başkanlıkları Yabancı Diller (İzmir) Yabancı Diller (İzmir) Yabancı Diller (İzmir) Yabancı Diller (İzmir) Yabancı Diller (Müh.) Yabancı Diller (Müh.) Yabancı Diller (Müh.) Yabancı Diller (Müh.) Yabancı Diller (Müh.) Rektörlük Binası Rektörlük Binası Rektörlük Binası Mediko Binası-SKS Mediko Binası-SKS Mediko Binası-SKS Mediko Binası-SKS Çevre ArGe Binası Çevre ArGe Binası Çevre ArGe Binası Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kütüphane Merkezi Kafeterya Merkezi Kafeterya Merkezi Kafeterya Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği Kimya Mühendisliği İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

22 EK 2 İYTE KAMPÜSÜ ISITMA ve HVAC SİSTEMLERİ PERİYODİK BAKIM YÖNERGELERİ VE KONTROL ÇİZELGELERİ İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

23 İYTE KAZAN DAİRELERİ GÜNLÜK BAKIM FORMU Ait olduğu Ay Kazan Dairesi Adı BAKIM GÜNLER Brülörü çalıştırmadan önce meme sökülüp içindeki çekirdek temizlenmelidir Pot ısıtıcı rezistanslarının, pot deposunu 60 o C yakıt sıcaklığına ulaştırması beklenmelidir. Kazan Çalışma Saati Kazan Kapama Saati 1. Kazan Yakıt Endeksi 2. Kazan Yakıt Endeksi Bakımı Yapan Personel Kontrol Eden İmza İmza İYTE KAZAN DAİRELERİ HAFTALIK BAKIM FORMU Ait olduğu Ay Kazan Dairesi Adı BAKIM HAFTALAR 1 ( - ) 2 ( - ) 3 ( - ) 4 ( - ) 5 ( - ) Brülör memesi temizlenmelidir. Yakıt pompa filtresi ve pot depo filtresi temizlenmelidir. Pot depo alt kısmındaki musluktan yakıt gelinceye kadar içerisindeki su boşaltılmalıdır. Elektrot kontrolü yapılmalıdır Bakımı Yapan Personel Kontrol Eden İmza İmza İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

24 İYTE KAZAN DAİRELERİ AYLIK BAKIM FORMU Ait olduğu Ay Kazan Dairesi Adı BAKIM Yapıldı Cihazdaki bütün filtreler sökülüp temizlenmelidir. Kazanın duman boruları ve cehennemlikteki kurumlar temizlenmelidir. Kazanın bacasındaki boşaltma kapağı açılarak biriken kurum temizlenmelidir. Bakımı Yapan Personel Kontrol İmza İmza İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

25 HVAC Cihaz Kontrol Formu... İNŞAATI Form No: ISITMA-SOĞUTMA-HAVALANDIRMA CİHAZLARI FORMU Cihaz Yeri : İlgili Projeler: Genel Filtreler Fanlar Sulu Serpantinler Elektrikli Serpantin Titreşim izolasyonu Panjur Montajları Man. Damper Ayar. & Kilitlen. Otomatik Damper Çalışıyor Cihaz Dış Kaplaması Müdahale Kapaklan Kapalı Drenaj Boru Bağlantısı Temizlik Gövde Sızdırmazlığı Gövde Yapısı Tip ve Ebadlar Uygun Sayısı Uygun Temizlik Filtre Karkası - Sızdırmaz.lık Dönüş Yönü Rotor Balanslaması ve Toleransı Yalak ve Motor Yağlaması Kasnak Ayarları Engeller & Pislikler Ebad & Koııstrüksiyonu Hava Akışı & Yönü Hava Akışı & Yönü Kaide Doğru Borulama & Akışı Vanalar Açık & Ayarlanmış Geçici Filtre Kayış Gerginliği Hava Alma Cih. & Kondensloplar Kasnak Set Screw Sıkıştırılmış Kayış Koruma Yerinde Flcxible Kanal Bağl. Aksında Tip & Karakteristikler T.A.B. için Gerekli Önlemler Ebat & Devre sayısı Kanatçık Ara Mesafesi & Durumu Boru Kanatçıkları Kanal Bağlantısı Engcller & Pislikler Elektrik-Elektroııik Tesisat Kontrolleri El. Serpantin Elektrik Bağlantıları El. Serpantin Emniyet Anahtarı El. Serp. Kontaktör & Disconnccl Analı. Fan Starter & Disconnect Anah. Fan Elektrik Bağlantıları.. Vibrasyon Önleyici Yay & Basılma Mikt. Sismik Gövde Bağlantı Yayları Emişteki Susturucu Üflemedeki Susturucu Atış Ağzındaki Susturucu Alış Ağzındaki Susturucu Bilgi İşlem ve Otomasyon Grubu Kontrolleri Damperler Fark Basınç Presostadları Tenııosladlar Tarih : Tarih : Tarih : İsim : İsim : İsim : İmza : İmza : İmza : AÇIKLAMALAR: ŞANTİYE ŞEFİ KONTROL ONAYI Tarih : İsim : Tarih : İsim : İmza : İmza : Sıcaklık Sensörü Panolar.. İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

26 Chiller Test Raporu...İNŞAATI CHILLER TEST RAPORU Form No: Cihaz Yeri : İlgili Projeler: İmalatçı: Model: Seri No : Kapasite : Refrig.: Starter: Isıtıcı Ebadı: Evaporatör Dizayn Ölçülen Condenser Dizayn Ölçülen Evap. Basınç / Sıcaklık Condenscr Basınç / Sıcaklık Girişte ve Çıkışta Su Basıncı Su Basıncı Farkı DP Girişte ve Çıkışta Su Sıcaklığı Su Sıcaklığı Farkı DT Debi Girişte ve Çıkışta Su Basıncı Su Basıncı Farkı DP Girişte ve Çıkışta Su Sıcaklığı Su Sıcaklığı Farkı DT Kompresör Dizayn Ölçülen Refrigeration Dizayn Ölçülen İmalatçı / Model Yağ Seviye Kontrolü xxxxx Seri No Emiş Basıncı / Sıcaklığı Refrig. Seviye Kontrolü xxxxx Debi Çıkış Basıncı / Sıcaklığı Yağ Basıncı / Sıcaklığı Relief Vana Set Motoru Yüksek Boşaltma Set Noktası Voltaj Boştaki Silindir % Anıp. Çekilen Güç Yağ Isıtıcısı Amps. Soğutulmuş Su Kontrolü Kondcnscr Suyu Kontrolü Düşük Basınç Set Noktası Purge Kontrolü Yatak Sıcaklığı Vana Pozisyonu Talep Limiti Düşük Sıcaklık Set Noktası Yüksek Basınç Set Noktası Tarih : / / İsim : İmza : AÇIKLAMALAR :.. Test verileri uygundur / uygun değildir. ŞANTİYE ŞEFİ KONTROL ONAYI Tarih :.../.../... Tarih :.../.../... İsim : İsim : İmza : İmza : İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

27 Isıtma Kazanı Test Raporu... İNŞAATI ISITMA KAZANI TEST RAPORU Form No:... Cihaz Veri : İlgili Projeler: Cihaz Bilgileri Cihaz No. Cihaz No. Cihaz No. İmalatçı Model No Seri No Tipi / Ebadı Yakıl / Miktarı Geçiş Sayısı Yakma Şekli Brülör Şekli Brülör Kontrolü Volt/Faz/ Hertz Test Bilgileri Dizayn Ölçülen Dizayn Ölçülen Dizayn Ölçülen İşletme Basıncı / Sıcaklığı Giriş / Çıkış Sıcaklığı Emniyet Vana Sayısı / Kbadı Emniyet Vana Ayan İşletme Ali Değeri Yüksek Sıcaklık Sel Değeri Ah Sıcaklık Sel Değeri Voltaj Amper Anıp. T, T, T, Baca Fanı Baca Basıncı Kapasite Emniyet Çıkışları Kontrol Tarih :... /... /... İsim : İmza : AÇIKLAMALAR : Test verileri uygundur/ uygun değildir. ŞANTİYE ŞEFİ KONTROL ONAYI Tarih :... /... /... Tarih :.../.../... İsim : İsim : İmza : İmza : İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28

28 Pompa Test Raporu İNŞAATI Form No:... POMPA TEST RAPORU Cihaz Veri : İlgili Projeler: İmalatçı: Bilgiler Pompa No. Pompa No. Pompa No. Pompa No. Pompa No. Yeri Model No Seri No Debi / Basınç İstenen NPSH Devir Sayısı Çark Çapı Motor İmalatçısı Motor Gücü / Devir Sayısı Volt / Faz / Hertz F.L.Amps / S.F. Sızdırmazlık Tipi Pompa Çalışmadığı Andaki Basınç Vana Kapalıyken Basınç Pompa Çarkı Çapı Vana Açıkken Basınç Vana Açıkken Debi Final Çıkış Basıncı Final Emiş Basıncı Final DP Final Debi Voltaj Anıp. T1, T2, T3 Tarih :.../.../... İsim : İmza : AÇIKLAMALAR : Test verileri uygundur / uygun değildir. ŞANTİYE ŞEFİ Tasarım Ölçülen KONTROL ONAYİ Tarih :... /... /... Tarih :... /... /... İsim : İsim : İmza : İmza : İYTE-YİD Etkin Enerji Kullanımı Aksiyon Planı V /06/ /28