JOHN (ROBERT) FOWLES ( ) İngiliz romancı, hikâyeci, şair ve denemeci. Fowles, mit ve gizemi gerçekçilik ve varoluşçu düşünce ile birleştiren

Transkript

1 JOHN (ROBERT) FOWLES ( ) İngiliz romancı, hikâyeci, şair ve denemeci. Fowles, mit ve gizemi gerçekçilik ve varoluşçu düşünce ile birleştiren romanlarıyla yüzyılın önemli yazarları arasına girmiştir. Gerilim romanı, Victoria dönemi romanı, ortaçağ öyküsü ve otobiyografi gibi geleneksel düzyazı biçimleriyle deneyler yapmış, bu biçimler aracılığıyla yirminci yüzyıl sanatını ve toplumunu yorumlamıştır. Fowles karmaşık durumlar ve efsane, sanat ve tarihten alınma unsurlarla dolu sahneler yaratan, anıştırma ve betimleme tekniklerini sık kullanan bir yazardır. Romanların anlatı yapısı güçlü, karakterleri canlı, inandırıcıdır. Bu karakterlerin çoğu toplumun genelgeçer kurallarının dışında yaşar; romanların dramatik gerilimi bu karakterlerin kendilerini yeniden değerlendirmelerini gerektiren can alıcı dönüm noktalarına ulaşmalarıyla sağlanır. Fowles un kadın kahramanları zeki ve bağımsızdır; erkek kahramanlar ise hayatlarındaki bulmacalara yanıt arayan, genellikle kararsız ve yalıtılmış durumdadırlar. Çoğu durumda aradıkları basit çözümleri bulamadıkları gibi, arayışları esrarın daha da artmasıyla sonuçlanır. Fowles her şeyi bilen Tanrıyazar rolünü reddeder; bu tavrı, romanlarını okuru tatmin edecek finallerle bitirmeyi reddetmeyi de içerdiği için bazı okurlarını kızdırmıştır. Oysa Fowles yarattığı karakterlere kendi sınırları içinde seçme ve davranma özgürlüğü tanımanın yazar sorumluluğunun gereği olduğuna inanır. Bu uygulama, Fowles un, iradesini ve bağımsız düşüncelerini kullanarak topluma uyum göstermeye direnen ve böylece şansın hayat üzerindeki etkisini sınırlayan sahici insan anlayışına koşuttur. İlk romanı The Collector (1963; Koleksiyoncu, Çev. Münir Göle, Ayrıntı Yayınları, 2001) büyük bir ticari başarı kazanmış, kitap hakkında yapılan değerlendirmelerde hikâyenin Herakleitos tan alınan, Az yani seçkinler ile Çok, yani kitleler arasındaki mücadele temasını işlediği vurgulanmıştır. Fowles bir düşünce metni olan ikinci kitabı The Aristos ta (1964; Aristos-Yaşam Üzerine Notlar, Çev. Serdar Rifat Kırkoğlu, Ayrıntı Yayınları, 2001) sanat, din, siyaset ve toplum hakkındaki düşüncelerine yer vermiştir. The Magus (1965; Büyücü, Çev. Meram Arvas, Ayrıntı Yayınları, 2006) labirentimsi yapısıyla Fowles un anlatı ustalığını gözler önüne serer. Yazımına 1952 de başladığı bu roman ilk kez 1965 te yayımlanmış, 1977 de yazarın yaptığı birçok üslup ve yapı değişikliğiyle tekrar yayımlanmıştır. The French Lieutenant s Woman (1969; Fransız Teğmenin Kadını, Çev. Aslı Biçen, Ayrıntı Yayınları, 1999) Fowles un en başarılı ve yenilikçi romanı olarak değerlendirilmiştir. The Ebony Tower (1974; Abanoz Kule, Çev. Aysun Babacan, Ayrıntı Yayınları, 2008) her biri bir sanat biçimiyle bağlantılı ve yaratım sürecinin bir yönüyle ilgili öykülerden oluşur. Ayrıntı Yayınları nın yayın programında bulunan Daniel Martin (1977) bir adamın kendini arayışını konu alan, Fowles un deyişiyle duygusal anlamda otobiyografik bir romandır. Mantissa (1982; Mantissa, Çev. Aysun Babacan, Ayrıntı Yayınları, 2001) cinsellikten edebiyat kuramına bir dizi konuyu ele alır ve modern edebiyatta yazarın rolü üzerinde odaklanır. Akıl ile boş inanç, delilik ve doğaüstü, özgürlük ve rastlantı, bilim ve büyü gibi kavramların tartışıldığı, çarpıcı bir gerilim romanının ötesine uzanıp metafizik boyutlara da erişen son romanı A Maggot (1985; Yaratık, Çev. Serdar Rifat Kırkoğlu, Ayrıntı Yayınları, 2000) ise on sekizinci yüzyılda Shaker mezhebinin ortaya çıkışını konu edinir. Kendi yapıtlarının yazılış serüveninden toplumsal analizlere kadar çeşitli yazılar içeren en son yapıtı Wormholes (1998; Zaman Tüneli, Çev. Süha Sertabiboğlu, Ayrıntı Yayınları, 2004) ise makale ve söyleşilerinden oluşuyor yılından itibaren Fowles İngiltere nin güneyinde, küçük bir liman kasabası olan Lyme Regis te yaşamıştır. Yaşadığı yerin yerel tarihine duyduğu ilgiden dolayı 1979 da Lyme Regis Müzesi nin kuratörlüğüne atanan Fowles, 7 Kasım 2005 te yaşama veda etti.

2 Ayrıntı: 490 Edebiyat Dizisi: 145 Büyücü John Fowles Kitabın Özgün Adı The Magus İngilizce'den Çeviren Meram Arvas Yayıma Hazırlayan Gülden Veral Düzelti Ayten Koçal & Asaf Taneri Vintage/1997 basımından çevrilmiştir Sheil Land Associates Ltd. & Akcalı Ajans Bu kitabın Türkçe yayım hakları Ayrıntı Yayınları na aittir. Kapak İllüstrasyonu Asuman Ercan Kapak Tasarımı Arslan Kahraman Kapak Düzeni Gökçe Alper Dizgi Esin Tapan Baskı ve Cilt Kayhan Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti Merkez Efendi Mah. Fazılpaşa Cad. No: 8/2 Topkapı/İst. Tel.: (0212) Sertifika No.: Birinci basım 2006 İkinci basım 2008 Üçüncü Basım 2010 Dördüncü Basım 2012 Beşinci Basım 2013 Altıncı Basım 2014 Baskı adedi 2000 ISBN Sertifika No.: AYRINTI YAYINLARI Basım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş. Hobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No: 3 Cağaloğlu İstanbul Tel.: (0212) Fax: (0212) & info@ayrintiyayinlari.com.tr

3 John Fowles Büyücü

4 EDEBİYAT DİZİSİ SON ÇIKAN KİTAPLAR HAVAALANI BALIKLARI Angelika Overath DAYICAN NAPOLYON İyrec-i Pézéşkzâd HARMATTAN Gavin Weston BİR SON DUYGUSU Julian Barnes HEZEYAN Laura Restrepo O ASLA GERİ GELMEYECEK Hans Koppel YARASALAR Marcel Beyer KAYBOLAN Hans-Ulrich Treichel BİR KÜÇÜK İMPARATORLUK Christian Kracht HAYAT DÜZEYLERİ Julian Barnes GÖZYAŞININ KİMYASI Peter Carey VÎS İLE RÂMÎN Fahreddin Es ad-i Gorgânî ANATHEM Neal Stephenson BEYAZ DÜNYA Andrew McGahan MUTSUZLUK ZAMANLARINDA MUTLULUK Wilhelm Genazino KIRIK KÖŞELİ İLKBAHAR Mario Benedetti GECELERİ DAİRELER ÇİZEREK YÜRÜRÜZ Daniel Alarcon BİR BUĞDAY TANESİ Ngũgĩ wa Thiong o PARROT İLE OLIVER AMERİKA DA Peter Carey İSTİSNA Christian Jungersen KALTENBURG Marcel Beyer

5 Birinci Bölüm

6

7 Un débauché de profession est rarement un homme pitoyable. De Sade, Les Infortunes de la Vertu * * İşi gücü sefihlik olan biri ender olarak acınacak bir insandır. De Sade, Erdemle Kırbaçlanan Kadın, Oğlak Yayıncılık. (y.h.n.)

8

9 1927 de doğdum, her ikisi de İngiliz ve orta sınıfa mensup bir annebabanın tek çocuğuydum, onlarsa berbat cüce Kraliçe Victoria nın bitmek bilmeyen kasvetli döneminde doğmuş, hayatları boyunca da asla onun uzun gölgesinden sıyrılamamışlardı. Beni özel okula gönderdiler, iki yılımı askerlik yaparak harcadım; Oxford a gittim ve işte orada olmak istediğim kişi olmadığımın farkına varmaya başladım. İhtiyacım olan anne-baba ve atalara sahip olmadığımı epey önceleri keşfetmiştim. Babam, mesleğinde müthiş yetenekli olduğundan değil de, doğru zamanda doğru yaşta oluşu sayesinde bir tuğgeneraldi; annemse tümgeneral olabilecek birinin eşi nasıl olması gerekiyorsa öyleydi. Yani, babamla asla tartışmaz ve her zaman, o binlerce mil uzakta olsa dahi, sanki yan odadan dinliyormuş gibi davranırdı. Savaş süresince babamı çok az gördüm. Onun bu uzun süreli yokluklarında kafamda ona dair neredeyse bir doğuştan lekesiz * imajı yaratırdım, ki o da bunu * Bakire Meryem in, ilk günahın lekesinden uzak olduğu doktrini. (ç.n.) 9

10 çoğunlukla izinlerinin ilk kırk sekiz saati içinde hoş olmasa da yerinde bir benzetmeyle paramparça ederdi. Yaptığı işi gerçek anlamda omuzlayamayan tüm adamlar gibi o da görünüş ve ufak tefek işler konusunda çok titizdi; bilgisini artıracağı yerde, Disiplin, Gelenek ve Sorumluluk gibi büyük harfli anahtar kelimelerden oluşan bir cephanelik oluşturmuştu. Eğer onunla tartışmaya yeltenecek olsam ki çok nadir olurdu bu hemen bu totem kelimelerden birini çekip, beni bununla coplamaya başlardı, hiç kuşkusuz astlarını da benzeri durumlarda böyle sindiriyordu. Eğer karşısındaki kişi hâlâ teslim olmayı reddediyorsa ya öfkeye kapılır ya da öfkeye kapılmış gibi yapardı. Öfkesi azgın bir köpek gibiydi ve her an elinin altındaydı. Öyle olmasını dilediğimiz aile geleneğine göre, Nantes Fermanı nın Feshi nin ardından Fransa dan göç etmiştik on yedinci yüzyılın en çok satan kitaplarından L Astrée nin * yazarı Honoré d Urfé in uzaktan akrabası soylu Protestanlardık. Doğrusu eğer II. Charles ın o yazar bozuntusu arkadaşı Tom Durfey le, en az diğeri kadar kesinliği olmayan bağımızı da saymazsak atalarım arasında başka hiç kimse herhangi bir sanatsal eğilim göstermemişti: Nesiller boyu kaptanlar, rahipler, denizciler, küçük arazi sahipleri ve ortak özellikleri şerefli tek bir şey yapmamış olmaları ile azımsanmayacak ölçüdeki kumar ve kaybetme tutkularıydı. Büyükbabamın dört oğlu vardı, ikisi Birinci Dünya Savaşı nda ölmüş; üçüncüsüyse soyaçekimini (kumar borçlarını) ödemenin nahoş bir yolu olarak Amerika ya kaçmıştı. Büyük oğulların sahip olduğu varsayılan bütün özellikleri taşıyan en küçük oğul olan babam, onun hâlâ yaşadığına dair tek laf etmezdi; ve benim de onun hâlâ yaşayıp yaşamadığı, dahası Atlantik in diğer yakasında kuzenlerimin olup olmadığı konusunda en ufak bir fikrim yok. Okuldaki son yıllarımda, ailemle aramızdaki sürtüşmenin asıl sebebinin benim sürmek istediğim yaşam tarzını tamamıyla hor görmelerinden başka bir şey olmadığını fark etmiştim. İngilizcem iyiydi, okul dergisinde takma isimle şiirlerim çıkardı, D.H. Lawrence ın yüzyılın en büyük şahsiyeti olduğunu düşünürdüm; annemle babamın Lawrence ı hiç okumadıkları kesindi ve muhtemelen adını da, Lady Chatterley s Lover [Leydi Chatterley in Âşığı] ile anılmadıkça hiç duymamışlardı bile. Öyle şeyler vardı ki, annemin o malum duygusal yumuşaklığı ya da * Honoré d Urfé nin 1607 den 1627 ye kadar beş cilt halinde yayımlanmış olan ünlü Fransız romanı. Astre: Yıldız sözcüğünden uydurulan ve bahtı açık anlamına gelen Astrée. (y.h.n.) 10

11 babamın ara ara kapıldığı coşku nöbetleri gibi, daha fazla dayanabilirdim elbet; ama ben hep onların içindeki, o sevilmesini istemedikleri yanları sevdim. Ben on sekizime gelip de Hitler öldüğünde, onlar yalnızca bana bakan ve benim de sembolik bir minnettarlık sergilemem gereken kişiler haline gelmişlerdi, daha fazlası da gelmiyordu elimden zaten. Çifte bir yaşam sürüyordum. Okulda, bir savaş dönemi estetikçisi ve kinik olarak ufak çapta nam salmıştım. Ama askere gitmem gerekiyordu Gelenek ve Kendini Feda beni buna zorluyordu. Sonrasında üniversiteye gitmeyi kafaya koymuştum, şansıma okul müdürü de arka çıktı. Orduda da bu çifte yaşamımı sürdürmeye devam ettim, herkesin yanında midem bulanarak Blazer Tuğgeneral Urfe ün oğlu rolünü oynuyor, sonra bir köşeye çekilip bir heyecan Penguin New Writing * dergileri ve küçük şiir kitapları okuyordum. Yapabildiğim ilk anda kendimi terhis ettirdim de Oxford a girdim. Magdalen deki ikinci yılımda, annemleri pek az gördüğüm o uzun tatilden hemen sonra babamın Hindistan a gitmesi gerekti. Beraberinde annemi de götürmüştü. Karaçi nin kırk mil kadar doğusunda fırtınaya yakalanan uçakları, bir alev topu halinde düştü. İlk şoku atlattıktan neredeyse hemen sonra bir rahatlama ve özgürlük hissine kapılmıştım. Kalan tek yakın akrabam, dayım, Rodezya da tarımla uğraşırdı, böylece gerçek kişiliğim olarak gördüğüm şeyi kısıtlayacak kimse kalmıyordu aileden geriye. Hayırsız bir evlattım belki, ama o dönem revaçta olan ilkeler konusunda pek sıkıydım. En azından Magdalen deki o bir grup tuhaf arkadaşın yanındayken öyle olduğumu düşünürdüm. Les Hommes Révoltes ** adında küçük bir kulüp kurmuştuk, çok sert şeriler içer, toplantılarımıza giderken (kırkların sonundaki o hırpani parkalıları protesto etmek adına) füme rengi takım elbiseler giyip, siyah kravatlar takardık. Orada varlık ve hiçliği tartışır, anlamsız birtakım davranışları varoluşçu olarak adlandırırdık. Daha az aydın olan tipler bunlara kaprisli veya açıkça bencil de diyebilirdi; ama bizler okuduğumuz o Fransız varoluşçu romanlardaki kahraman ya da antikahramanların gerçeğe uygun olmaları gerekmediğini akıl edemezdik. Duyguların karmaşık biçimlerine ait metaforları açık davranış modelleri sanarak, onları taklit etmeye çalışırdık. Derin ıstırapları gerektiği gibi çekiyorduk. Çoğumuz, Oxford un o ezeli ve * Penguin Yayınları nın yeni çıkardığı ve genç yazarlara ayrılan kitaplar. Penguin Yeni Kalemler. (y.h.n.) ** (Fr.) İsyankâr Adamlar. (ç.n.) 11

12 ebedi züppeliğine uygun olarak, yalnızca farklı görünmek istiyorduk. Kulübümüzde bunu başarıyorduk işte. Pahalı alışkanlıklar ve yapmacık tavırlar edinmiştim. Okuldaki derecem pek parlak değildi, ama birinci sınıf bir yanılsamaya sahiptim: Ben bir şairdim. Ne var ki hiçbir şey genel anlamda yaşamın sıkıcılığına ve özellikle de geçim sağlamaya ilişkin çok bilmişliğimden daha az şiirsel olamazdı. Bütün o kinizmin, yaşamla başa çıkamamayı, kısaca bir güçsüzlüğü maskelediğini ve bütün çabaları küçümsemenin de hepsinden daha büyük bir çaba demek olduğunu bilemeyecek kadar toydum. Öte yandan, her daim işe yarayacak bir şeyden, Oxford un uygar hayata en büyük hediyesinden küçük bir doz nasiplenmiştim ben de: Sokrates dürüstlüğü. Kişinin geçmişine isyan etmesinin yeterli olmadığını böyle gıdım gıdım öğretmişti bana bu. Bir gün arkadaşlarlayken orduya epey bir sayıp sövdüydüm; sonradan odama döndüğümde birden fark ettim ki, o dokunulmaz halimle bile merhum babamın yüreğine indirecek şeyler söylediğime göre hâlâ onun etkisinden kurtulamamıştım ben. Doğru olan, doğuştan değil; yalnızca isyankârlıktan kinik olduğumdu. Nefret ettiğim şeyden kurtulmuş, ama sevdiğim yeri bulamamıştım ve böylece sevilecek hiçbir yer olmadığına inandırmıştım kendimi. Başarısızlığa karşı tam donanmış bir halde, dünyaya açıldım. Babam zaruri kelimeler cephaneliğine Parasal Tutumluluğu dahil etmemişti; Ladbroke s da acayip yüklü bahislere girer ve yeme içme faturaları da hep dudak uçuklatıcı meblağlara ulaşırdı, ne de olsa popüler olmayı severdi, ama hiçbir cazip yanı bulunmadığından ancak içki ısmarlardı işte. Avukatlar ve vergi memurları kendilerine düşen payı aldıktan sonra babamın parasından geriye kalan, hayatımı sürdürmeme yetecek gibi değildi pek. Gel gör ki, başvurduğum her tür işte Dışişleri, kamu sektörü, kolonyal görev, bankalar, ticaret, reklam bir bakışta eliyorlardı beni. Birçok görüşmeye gittim. Genç bir idareciden beklenen azim ve hevesi göstermek gibi bir derdim olmadığından hiçbirinde de başarılı olamadım. Sonunda benden önceki bir yığın Oxford mezununun da yaptığı gibi, Times Eğitim İlavesi ndeki bir ilana cevap verdim. Verilen adrese gittim, East Anglia da adı pek duyulmamış bir özel okuldu; üstünkörü yapılan bir mülakatın ardından kabul edildim. Sonradan öğrendim ki benden başka, her ikisi de Redbrick ten, * yalnızca iki aday daha vardı ve yeni dönem üç hafta sonra başlayacaktı. * 19. yy ın sonu ve 20. yy ın başlarında İngiltere de kurulan üniversitelere verilen ad. (ç.n) 12

13 Ders vermek zorunda olduğum, hepsi de bir örnek, orta sınıfa mensup oğlanlar yeterince kötüydüler; o klostrofobik küçük kasaba ise kâbus gibiydi; ama asıl dayanılmaz olan öğretmenler odasıydı. Öyle ki derse girmek neredeyse bir kurtuluştu. İç sıkıntısı, her yıl aynı bildik uyuşuklukla geçen hayat, çalışanların üzerine bir bulut gibi çökmüştü. Ve bu, benim günün modasına uygun bunaltılarımdan falan değil, gerçek iç sıkıntısıydı. Buradan boş laflar, ikiyüzlülük ve başarısız olduklarını bilen ihtiyarlar ile başarısız olacaklarını sezen gençlerin aciz öfkesi yayılıyordu etrafa. En kıdemlilerinin darağacı vaizlerini andıran bir halleri vardı; bunların bazısını görünce başınız dönüyor, insanın işe yaramazlığının dipsiz kuyularına bir bakış atmış gibi oluyordunuz... ya da ikinci dönemimde ben öyle hissetmeye başlamıştım. Hayatımı böyle, adeta Sahra yı geçmeye çalışarak tüketemezdim; ve ben böyle hissettikçe, kendini bir halt sanan o kemikleşmiş okul da, tüm ülkenin ufaltılmış bir modeli gibi görünmeye başlamıştı gözüme ve birini bırakıp diğerini bırakmamak saçma olacaktı. Bir de artık iyice gına getiren bir kız vardı. İstifam niyetim seneyi tamamlamaktı aslında bir tevekkül içinde kabul edildi. Müdür, kişisel bir yerinde duramama halime dair belli belirsiz göndermelerimden hemen Amerika ya da Dominyonlar a gitmek istediğimi sandı. Daha karar veremedim Müdür Bey. Bence sizden iyi bir hoca olabilirdi, Urfe. Ve siz de bizden yararlanabilirdiniz, bilirsiniz işte. Ama tabii artık çok geç. Ne yazık ki öyle. Böyle o ülke senin bu ülke benim gezmenizi pek tasvip edemeyeceğim aslında. Size tavsiyem, gitmeyin. Yine de... vous l avez voulu, Georges Danton. Vous l avez voulu. * Tipik bir yanlış alıntıydı. Oradan ayrıldığım gün bardaktan boşanırcasına yağmur yağıyordu. Ama ben heyecanla, kanatlanmışçasına tuhaf bir coşkunluk hissiyle doluydum. Nereye gittiğimi bilmesem de neye ihtiyacım olduğunu biliyordum. Yeni bir toprağa, yeni bir ırka, yeni bir dile; ve her ne kadar bunu o zaman bu şekilde ifade edemediysem de, yeni bir gizeme ihtiyacım vardı. * (Fr.) Siz istediniz Georges Danton. Bunu siz istediniz. (y.h.n.) 13

14 2İngiliz Kültür Heyeti nin eleman aldığını duyunca, ağustos ayı başında Davies Caddesi ne gittim ve Roedean* bir ses tonu ve kelime dağarcığı olan, aklını kültürle bozmuş, hevesli bir bayan tarafından mülakata alındım. Bizlerin dışarıda doğru biri tarafından temsil edilmesi, demişti sanki gizli bir şey söylüyormuşçasına, korkunç önemli; ama tabii bu feci zahmetli bir işti, bütün o kadrolar ilan edilecek, adaylarla görüşmeler yapılacaktı filan, ayrıca aslında denizaşırı ülkelerdeki personelin sayısını azaltmaları gerekiyordu. Nihayet sadede geldi: Ellerindeki tek iş yabancı okullarda İngilizce öğretmenliğiydi yoksa bu çok mu berbat geliyordu kulağa? Öyle olduğunu söyledim. Ağustosun son haftası, yarı şaka yarı ciddi beylik bir ilan verdim. Her yere gider her işi yaparım şeklindeki az ve öz teklifime bir dolu cevap geldi. Tanrının bir kulu olduğumu hatırlatan broşürlerin haricinde, meteliksiz ve uyanık dolandırıcılardan üç tane hoş mektup vardı. Bir tanesinde de Tanca daki sıra dışı ve kârlı bir işten İtalyancam var mıydı? söz ediyorlardı, onlara yazdım ama bir yanıt alamadım. Eylül ayına bir şey kalmamıştı: Umutsuzluğa kapılmaya başlamıştım. Kendimi bir köşeye sıkıştırılmış, çaresizlik içinde yeniden o berbat Eğitim İlavesi ne ve oradaki ardı arkası gelmeyen soluk-gri işlerin ardı arkası gelmeyen soluk-gri listelerine itilmiş gibi hissediyordum. Böylece bir sabah yine Davies Caddesi ne gittim. Akdeniz civarında öğretmen açıkları olup olmadığını sordum ve o dehşetli niteleyicileri kullanan kadın bir dosya aramaya gitti. Bekleme odasında, içinde kızıl kahveler ve domates kırmızıları olan bir Matthew Smith tablosunun altına oturup kendimi Madrid de, Roma da, Marsilya da veya Barcelona da, hatta Lizbon da düşlemeye koyuldum. Dışarıda her şey farklı olacaktı; öğretmenler odası olmayacaktı ve şiir yazabilecektim. Kadın geri geldi. Müthiş üzgündü, ama bütün iyi işler kapılmıştı. Yine de ellerinde bunlar kalmıştı. Milano daki bir okulla ilgili bir kâğıt uzattı bana. Başımı iki yana salladım. O da onayladı. O zaman geriye bir tek bu kalıyor. İlanı daha yeni verdik. Bir gazete kupürü uzattı. * İngiltere nin güneyindeki özel bir kız okulu. (ç.n.) 14

15 LORD BYRON OKULU, PHRAXOS Lord Byron Okulu, Phraxos, Yunanistan, Ekim başı itibariyle İngilizce derslerine girecek öğretmen arıyor. Adayların bekâr ve İngiliz dili ve edebiyatından lisans derecesi almış olmaları gerekmektedir. Modern Yunancayı bilmeleri şart değildir. Yıllık ücret 600 sterlin olup, tümüyle konvertibldir. İki yıllık sözleşme, yenilenmeye açıktır. Yol parası sözleşme başlangıcında ve bitiminde ödenecektir. İlanda uzun uzadıya bir açıklama içeren bir de ek kâğıt vardı. Phraxos Ege Denizi nde, Atina dan 80 mil kadar uzakta bir adaydı. Lord Byron, Yunanistan ın en ünlü yatılı okullarından biri olup İngiliz özel eğitim sistemine göre düzenlenmişti adı da buradan geliyordu. Bir okulda bulunması gereken tüm tesislere sahip görünüyordu. Günde en fazla beş saat ders vermek gerekiyordu. Okul hakkında feci iyi şeyler söyleniyor. Dahası ada da cennetten bir parçaymış. Siz gittiniz mi hiç? Kadın otuz yaşlarında bir kız kurusuydu, cinsellikten öylesine yoksundu ki, o şık kıyafetleri ve fazlasıyla ağır makyajıyla acınacak bir görüntü sergiliyordu; tıpkı başarısız bir geyşa gibi. Oraya hiç gitmemişti, ama herkes böyle söylüyordu. İlanı tekrar okudum. Neden bu kadar sona kalmış peki? Şey, anladığımız kadarıyla bunlar bir adamı işe almış. Bizim aracılığımızla değil ama. Sonra feci bir karışıklık yaşamışlar. Ek kâğıttaki bilgilere baktım gene. Aslına bakarsanız daha önce onlara hiç adam göndermedik. Aslında, şimdi de yalnızca iyilik olsun diye yapıyoruz bunu. Mesafeli bir tavırla gülümsedi, ön dişleri ne kadar da büyüktü. En efendi Oxford aksanımı kullanarak kendisini öğle yemeğine davet ettim. Eve döndüğümde kadının restorana getirmiş olduğu formu doldurdum ve sonra hemen çıkıp postaladım. Aynı akşam, ne tuhaf bir yazgıdır ki, Alison la tanıştım. 3 Kanımca, ahlâk kurallarının gevşediği dönem öncesi şartlar göz önüne alındığında, yaşıma göre oldukça fazla cinsel deneyime sahiptim. Kızlar ya da bazı tür kızlar benden hoşlanırdı; arabam vardı o günlerde öğrenciler arasında pek yaygın bir şey değildi bu ve biraz 15

16 da param. Çirkin değildim; daha da önemlisi yalnızdım, ki bu da her namussuz adamın bildiği gibi, kadınlara karşı ölümcül bir silahtır. Benim tekniğim, sağı solu belli olmayan, kinik ve kayıtsız adamı oynamaktı. Derken, beyaz tavşanını ortaya çıkaran bir sihirbaz gibi, öksüz yüreğimi sergilerdim. Elde ettiğim kadınların çetelesini tutmuyordum elbet, ama Oxford u bitirdiğimde bakirliğimi yitirişimin üzerinden bir düzine kadar kız geçmiş durumdaydı. Cinsel başarılarımdan da, gelip geçici aşklarımdan da aynı ölçüde hoşnuttum. Bu, golfte iyi olup, oyunun kendisini küçümsemek gibi bir şeydi. Böylece insan oynasın oynamasın, her halükârda iyi kalıyordu. Maceralarımın çoğunu Oxford dan uzakta, tatillerde yaşıyordum, ne de olsa yeni dönemin başlaması, suç mahallinden uygun bir şekilde uzaklaşabileceğim anlamına geliyordu. Bazen birkaç hafta boyunca can sıkıcı mektuplaşmalar olurdu, ama ben çok geçmeden öksüz yüreğimin sesini susturup, tüm varlığımla sorumluluğu üstlenir ve yüzüme Chesterfieldvari * bir maske geçirirdim. İlişkilerimi bitirme konusunda en az başlamakta olduğu kadar ustalaşmıştım neredeyse. Kulağa fazla hince geliyor belki, ki öyleydi de, ama bu, gerçek bir soğukluktan çok, hayat tarzının önemine olan narsis inançlarımdan kaynaklanıyordu. Bir kızı bırakmış olmanın verdiği rahatlık hissini özgürlük aşkı sanıyordum. Belki hoşuma giden bir yanım varsa o da çok az yalan söylememdi; halihazırdaki kurban kıyafetlerini çıkarmadan önce, çiftleşmeyle evlenme arasındaki farkı bildiğinden emin olmaya hep dikkat ederdim. Ama sonra, East Anglia da işler karıştı. Eski hocalardan birinin kızıyla çıkmaya başlamıştım. Alelade bir İngiliz hoşluğu vardı, benim gibi taşradan nefret ediyor ve oldukça da ateşli görünüyordu, ama sonradan anladım ki bu ateş bir amaç uğrunaydı: Onunla evlenmemi istiyordu. Basit bir bedensel ihtiyacın hayatımı böylesi karartma riski taşıması beni sinir etmeye başlamıştı. Hatta Janet e, sevmediğimi ve asla sevmeyeceğimi bildiğim bu süzme salak kıza teslim olmaya çok yaklaştığım bir iki akşam bile olmuştu. Ayrılık sahnemiz, deniz kenarında, arabanın içinde bol dırdır ve gözyaşıyla geçen o son derece hazin temmuz gecesi aklımdan gitmiyordu. Neyse ki hamile olmadığını biliyordum ve o da bunu bildiğimi biliyordu. Kadınlardan bir süreliğine uzak durmaya dair kesin bir kararlılıkla Londra ya geldim. * Lord Chesterfield gibi; zarif, şık. (ç.n.) 16