mülteci KADIN OLMAK bilinçaltı mesajlar kaygı bozukluğu osmanlı zarafeti: camiler sibel eraslan ile söyleşi

Transkript

1 DİYANET AYLIK DERGİ NİN ÜCRETSİZ EKİDİR ŞUBAT 2015 mülteci KADIN OLMAK bilinçaltı mesajlar kaygı bozukluğu osmanlı zarafeti: camiler sibel eraslan ile söyleşi

2 Allah a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya, elinizin altındakilere iyilik edin. Şüphesiz, Allah kibirlenen ve övünen kimseleri sevmez. Nisa Suresi, 36.

3 editörden Gideceği ülkede ne kadar misafirperverlik görse de vatanından, yaşamaya alıştığı toprağından ayrılmış olmak kolay değildir. Özellikle çocuklarıyla göç etmek durumunda kalan kadınlar için başka bir ülkede yaşamak oldukça zordur. İnsanların daha elverişli yaşam koşullarına ulaşmak istemesi, dünya genelinde refah düzeyinde görülen eşitsizlikler, ülkenin ekonomik ve siyasal açıdan istikrarlı olmaması, kıtlık ve savaş gibi etkenler göç etmeye sebep olabiliyor. Gideceği ülkede ne kadar misafirperverlik görse de vatanından, yaşamaya alıştığı toprağından ayrılmış olmak kolay değildir. Özellikle çocuklarıyla göç etmek durumunda kalan kadınlar için başka bir ülkede yaşamak oldukça zordur. Farklı bir dili anlamaya çalışmakla birlikte sosyokültürel ortama yabancılık onları etkilemektedir. Mülteci kadınların göç ettikleri ülkede zamanlarının çoğunu kapalı mekânlarda geçirmeleri, bulundukları ülkenin dilini öğrenememeleri ve çalışma hayatına katılamamaları sebebiyle ciddi uyum sorunu yaşamaktadırlar. Milletimiz eskiden olduğu gibi günümüzde de yerinden ve yurdundan edilmiş mağdur ve mazlum insanlara elini uzatmış, onlara kol kanat germiştir. Ülkemize gelen mülteci kadınlar önceleri endişe ve korku duyduklarını ancak bir süre sonra bu duyguların yerini güven hissine bıraktığını ifade etmişlerdir. Bu sayıda, Pencere bölümümüzde Dr. Lamia Levent, mülteci kadın olarak yaşamanın zorluklarından, savaşın kadınları ve çocukları nasıl etkilediğine ve mülteci kardeşlerimizin hepimiz için önemli bir insanlık sınav olduğuna varıncaya kadar konuyu kapsamlı bir şekilde ele alıyor. Bunun yanında ilgiyle okuyacağınızı düşündüğümüz birçok yazıyı da sizlerle buluşturuyoruz. Biz Bize bölümümüzde Esma Güner Hastalandım da Beni Ziyaret Etmedin başlıklı yazısında her insanın hasta olmaya aday olduğunu hatırlatarak hasta ziyaretlerini ihmal etmeme hususunda bizlere tavsiyelerde bulunuyor. Aile-ce bölümümüzde Ömer Baldık Çocuk ve Gençlerde Kaygı Bozukluğu yazısıyla kaygının oluşum süreçlerine ve ebeveynlerin dikkat etmesi gereken noktalara değiniyor. Dergimizde bu ay iki keyifli söyleşi de sizleri bekliyor. Bunlardan ilki yazar Sibel Eraslan, ikincisi fotoğraf sanatçısı Orhan Durgut ile Evimiz bölümünde ise Sevde Nur Özkan geleneksel kültür zenginliğimizin bir parçası olan çeyiz işlerini anlatıyor. Osmanlı zarafet örneklerine yer veren Dursun Gürlek, sanat ve hayatın iç içe olduğunu hissettiren bir duyguyla yüreğimize sesleniyor. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için yapılması gerekenler üzerinde duran diyetisyen Nida Çeliksoydan ın yazısını da sizlerle buluşturuyoruz. Birbirinden güzel yazıların yer aldığı bir sayımızı daha istifadelerinize ve beğenilerinize sunarak sizleri Allah a emanet ediyoruz. Dr. Faruk Görgülü

4 Pencere Mülteci KADIN 04 Olmak Dr. Lamia Levent 10 Kısa Kısa 12 Hastalandım da Beni Ziyaret Etmedin Esma Güner Kardeşten Kardeşe 15 Gönül İkramı Rabia Gülcan Kardaş 18 Serbest Kürsü Sevde Nur Özkan Çocuk ve Gençlerde 20 Kaygı Bozukluğu Ömer Baldık Bilinçaltı 22 Mesajlar Yrd. Doç. Dr. Yağmur Küçükbezirci Diyanet İşleri Başkanı Adına Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Dr. Yüksel Salman Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Dr. Faruk Görgülü Mali İşler ve Dağıtım Sorumlusu Mustafa Bayraktar Yayın Koordinatörleri Dr. Elif Arslan Dr. Fatma Bayraktar Karahan Merve Gül Olgun Sevde Nur Özkan Tashih Mesut Özünlü Arşiv Ali Duran Demircioğlu Tasarım Kapak Fotoğrafı AFAD İletişim Dini Yayınlar Genel Müdürlüğü Üniversiteler Mah. Dumlupınar Blv. No: 147/A 06800, Çankaya/Ankara Tel: Faks: AİLE 2015 ŞUBAT

5 26 Sibel Eraslan ile Söyleşi Merve Gül Olgun Her Şey Güzel Olacak... Hasan Karaca Kız Beşiğe 32 Çeyiz Sandığa Sevde Nur Özkan Kardeşten Kardeşe Gönül İkramı İnsanların en hayırlısı, onlara en faydalı olandır. hadisi, amellerimize nasıl da ışık oluyor ve yol gösteriyor. Gönlümüzün komşularına, kardeşlerimize, yanı 15 başımızda inleyen, ağlayan, yuvasından sürülen, hakları ihlal edilen, can veren mümin kardeşlerimize, o insan a el uzatmak için harekete geçiyoruz. Orhan Durgut 36 ile Söyleşi Merve Gül Olgun Sadık Dost: 40 Ebu Bekir Sıddık (r.a.) Rukiye Aydoğdu Osmanlı nın Zarafet 42 Örnekleri: Camiler Dursun Gürlek Merhamet 44 ve Tevekkül Şerife Nihal Zeybek Bağışıklık Sisteminizin Gücüne Güç Katmak İster misiniz? Nida Çeliksoydan Kırkambar

6 biz bize Mülteci KADIN Olmak Dr. Lamia Levent Diyanet İşleri Uzmanı Dr. Lamia Levent Diyanet İşleri Uzmanı 4 AİLE 2015 ŞUBAT

7 pencere Mülteci kadın şefkatiyle tüm bedenini evladına siper eden bir annedir. Kocasının dinmeyen yasını tutan bir eştir. Anne ve babasını merhametle himaye eden evlattır. O yaşadığı acılara, gurbet diyarının hasretini de ekleyerek yurduna döneceği günü özlemle bekleyen mülteci kadındır Evlerinden uzakta Her şeyimizi kaybettik Yeşil İdlib i, ülkemizi, evimizi bırakıp buraya geldik. Suriye deki mutlu günlerimiz hayal gibi. Oysa daha beş ay önce evimizdeydik. Evimizi yapmak o kadar uzun sürmüştü ki sadece bir yıl oturabildik. Şimdi o evin hayali ile yaşıyorum. Acaba bir gün yeniden evimde uyanabilecek miyim? Belki bombalar yağarken şehrin semalarından bir gece vakti düştüler yollara, belki yıkıntılar arasından ancak canlarını sağ kurtarıp; koca bir hayatı, güzel hatıraları gömerek hayalet şehrin sokaklarına, arkalarına bile bakamadan terk ettiler vatanlarını Sevdiklerini, yakınlarını, can parçalarını kaybettiler korkunç savaşın pençesinde. Söküp aldı onlardan her şeylerini ne uğruna ve niçin olduğunu anlamadıkları bu savaş. Nice hayallerle kurdukları yuvalarını bırakmak zordu zor olmasına ama daha kaç can vereceklerdi? Eşlerini, oğullarını kaybetmiş; işlerini, eğitimlerini yarıda bırakmış, yokluk ve çaresizlikle karşı karşıya kalmışlardı. Aileleri, çocukları için hayata tutunmaları gerekiyordu. Onları alarak güvenli yerlere gitmek için yola çıktılar. Birçokları kapılarını kendilerine açan komşu ülke Türkiye ye sığındılar. Onlardan 55 yaşındaki Hatice Hanım, yaşadıkları dehşetli günleri şöyle anlatıyor: Köyümüz basıldı

8 pencere ve ailemden 15 kişiyi kaybettim. Torunum daha 40 günlüktü ki onu da ölülerin arasından bir fotoğrafçı sayesinde bulduk çok şükür. Şimdi ona şehitlerin arasındaki çiçek diyorlar Suriye de. Evlerinden uzakta, bir gün vatanlarına kavuşma hayaliyle bu acımasız savaşın bitmesini bekliyor onlar. Bir gözleri hep uzaklara dalmış, yitip giden sevdiklerini düşünüyor ve evlerinde uyanabilecekleri güzel günlerin hayalini kuruyorlar Savaşın mağdurları kadınlar ve çocuklar Suriye de iç savaş patlak verdiğinde tarihler Mart 2011 i gösteriyordu. O günden sonra hiçbir şey eskisi gibi olmadı Suriyeliler için. Yaklaşık 7 milyon insan evini, barkını, ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Bu sayı Suriye nüfusunun üçte birine tekabül ediyor. İnsanlar savaşın dehşeti karşısında yurtlarını bırakarak daha güvenli olan bölgelere göç etmeye başladı. Bu yedi milyon insanın 2.7 milyonu komşu ülkelere sığınırken, geri kalanı Suriye içinde daha sakin bölgelere dağılmış durumda. Suriyeliler Türkiye nin açık kapı politikasından dolayı en fazla bizim ülkemize geldiler. Bugün son verilere göre yaklaşık 2 milyon mülteciye ev sahipliği yapıyoruz. Kadınlar ve çocuklar bu zorunlu göçün gerçek mağdurları Suriye deki çatışma nedeniyle tutuklanmalardan, yakınlarını kaybetmeye, fiziksel ve ekonomik sıkıntılardan cinsiyete dayalı şiddete kadar pek çok zorlukla karşılaşmış ve çareyi ülkelerinden göç etmekte bulmuşlar. Ülkemize sığınan Suriyelilerin %75 ini kadın ve çocuklar oluşturuyor. AFAD Uzman Yardımcısı Özüm Dinçer, kadın erkek demeden her bireyin savaştan ve zorunlu göçten etkilendiğini ancak en çok da kadın ve çocukların etkilendiğini ifade ediyor. Erkeklerden farklı olarak kadınların özel korunma ihtiyaçları olduğu ve Bu ihtiyaçların sığınmacı bir kadının ülkeye girişinden, kayıt sürecine, barınma merkezlerinin tasarımından, yalnız hane reisi olan kadınların ikamet koşullarına, sağlık hizmetlerinden geçim kaynaklarına kadar her alanda hesaba katılması gerekiyor. sözleriyle bu sürecin kadınlar açısından ne kadar hassas olduğuna dikkat çekiyor. Savaş ve çatışma ortamını geride bırakarak sığınacak bir yer bulan mülteci kadınlar için yeni bir hayat ve yeni bir mücadele başlıyor. Zira savaşın izlerini silmek, yaşadıkları travmayı atlatarak geldikleri yere uyum sağlamak sanıldığı kadar kolay olmasa gerek. Hele eşlerini, çocuklarını, yakınlarını kaybeden, ülkelerinde kötü muamelelere maruz kalan ve yalnız başına hayata tutunmaya çalışan kadınları daha zor bir süreç bekliyor. Özüm Dinçer bu zorlukları şöyle anlatıyor: Sığınmanın başladığı ilk günlerde en küçük bir ses bile çocuklarda büyük bir korkuya sebep oluyordu. Özellikle de uçak sesi Bu insanların önce güven duygusunu yeniden kazanmaları gerekiyordu. Takdir edersiniz ki en iyi tasarlanmış barınma merkezi bile evinizin yerini tutamaz. Evlerinden uzakta, bir gün vatanlarına kavuşma hayaliyle bu acımasız savaşın bitmesini bekliyor onlar. 6 AİLE 2015 ŞUBAT

9 pencere Kadınlar barınma merkezlerindeki yaşama uyum sağlamaya çalışıyorlardı. Fakat Suriye de eşini kaybetmiş bir kadının yası, yaşadığı bölgeye göre üç-dört ay sürmekte ve bu sürede kadınlar evlerinden çıkmamakta, yabancı erkeklerle konuşmamaktalar. Hâl böyle olunca ilk aylar, kayıpları olan insanlar için yas sürelerini tamamlamalarını beklemek en uygunuydu. Kadınların hayata dâhil olup acı hatıraların izlerinin silinmesi için kamplarda kadın ve çocuklara yönelik pek çok çalışma yapılıyor. Bunlardan biri de hazır yemek dağıtmak yerine herkesin kendi mutfağında yemek yapmaya başlaması olmuş. Diğer taraftan yeni bir ülkede yaşamak için dilin çok önemli olduğu gerçeğinden hareketle Türkçe dersleri verilmeye başlanmış. Bu kurslara devam eden kadınlar kendilerini daha rahat ifade ederek, barınma merkezlerinde gönüllü olarak çalışmaya başlamış. Kursların eğitimlerinde, kampın temizliğinde ve konseylerde görev almanın yanı sıra hastanede kadın arkadaşlarına tercümanlık yaparak kötü günleri geride bırakmayı başarmışlar. O kadınlardan bir diğeri yaşadıklarını şöyle dile getiriyor: Hayatımız bir anda değişti. Lise öğretmeniyim, on yıldır bu mesleği yapıyorum. Üç çocuğum var. Burada çocukları kontrol etmekte çok zorlanıyorum. Kampa girer girmez ne yapabilirim diye etrafıma baktım. Savaşın hemen bitmeyeceğini anladığımda büyük bir umutsuzluğa kapıldım. Sıkıntılı günler yaşadık. Ölmek istedim. Sonra ben bir öğretmenim ve örnek olmam gerekir diye düşündüm. Gönüllü öğretmenlik yapmaya başladım. Şimdi kendimi daha iyi hissediyorum. Türkiye ye gelirken buranın güzel olduğunu biliyordum. Hep ziyarete gelmek isterdik. Keşke ziyaretimiz böyle olmasaydı Mülteci kadınlar aile içi şiddet, çoğul evlilikler, erken yaşta evlilikler gibi sorunlarla da karşı karşıyalar. AFAD Uzmanı Dinçer, zorunlu göç gibi durumlarda kadın ve kız çocuklarının istismara uğrayabildiğine dikkat çekerek bu konuda yoğun önlemler aldıklarını ifade ediyor. Kadınlar için kadın görevlilerin istihdamından, kamplarda kadınların daha güvenli yerlerde barındırılmalarına kadar pek çok konuya dikkat ediliyor. Bunun yanı sıra AFAD koordinatörlüğünde pek çok çalışma yürütülüyor. Şiddet ve istismar durumlarında kadınları bilinçlendirmek için Arapça bastırılan broşürlerle Çocuklarım babalarını soruyor, cevap veremiyorum hangi durumda ne gibi hakları olduğu ve nerelere başvurabilecekleri konusunda bilgilendirilirken, okuma yazma bilmeyenler için kadın görevliler gerekli açıklamaları yapıyor kendilerine. Kamp dışındaki kadınlar ve çocuk gelinler Mülteci kadın ve çocukların güvenlik, barınma ve sosyal ihtiyaçlarının kamp içerisinde giderilmesi mümkün oluyor. Kampları gezen herkes, sağlanan imkânların ve kampların fiziki koşullarının ne kadar iyi olduğunu ifade ediyor. Ancak kamplar sınırlı sayıda insana barınma sağladığından mültecilerin büyük çoğunluğu kamp dışında yaşamak durumundalar. Bu da beraberinde pek çok sorunu getiriyor. Bu sorunların başında da çaresiz kalan ailelerin kız çocuklarının ikinci eş olarak evlenmelerine razı olmaları gelebiliyor. Özellikle sınır kentlerimizde şahit olduğumuz bu evlilikler toplum içerisinde gerginliklere sebebi- A.S. Hanım 35 yaşında; biri 3 yaşında kız, diğeri 7 yaşında erkek, iki çocuk annesi ve ev hanımı. Küçük bir köyde yaşıyorduk ve eşimin isminin Esad ın askerlerinin elinde olduğunu muhaliflerden öğrenince üç komşumuz ile birlikte Türkiye ye kaçtık. Kaçmadan önce ve sonrasında hiçbir olaya tanık olmadım. Fakat buraya geldikten sonra daha çok zorlandım. Çünkü eşim savaşta. Ondan hiçbir haber alamıyorum. Her çalan kapıyı o sanıyorum, uykularım kaçıyor. Sadece ailemle birlikte olmak istiyorum. ŞUBAT 2015 AİLE 7

10 pencere yet verebiliyor. Her şeyden önce ülkemiz hukukuna göre resmen tescili yapılmayan ikinci eşle evliliğin kendisinden beklenilen hukuki sonuçları doğurmaması nedeniyle iki tarafın haklarının zayi olacağına değinen Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Dr. Bahattin Akbaş; zor durumda bulunan sığınmacıların bu durumundan istifade etmeye çalışarak sığınmacı kadınları ve genç kızları evliliğe icbar etmenin istismar anlamına geleceğini ifade ediyor. Akbaş: Bu kadınların ikinci, üçüncü eş olarak -dinî nikâh adı altında- nikâhlandırılması resmen tescil imkânı olmadığı için hassaten kadın açısından -mehir, nafaka, miras vb.- pek çok zarar ve hak kaybına yol açabilmektedir. Bu insanlara zulmetmekten ve onları zarara uğratmaktan, haklarına girmekten sakınılmalıdır. Bu şekilde tescili olmadan icra edilen nikâhlanmalar sosyal ve ahlaki problemlerin meydana gelmesine yol açabilir. diyerek bu durumun toplumun aile yapısının bozulmasına da sebebiyet vereceğine dikkatleri çekiyor. Kız çocuklarının küçük yaşta evlendirilmeleri de mültecilerin diğer bir dramını oluşturuyor. Aileler yokluk ve yoksullukla mücadele ederken, daha iyi şartlarda yaşam ümidiyle kız çocuklarını erken evlendirebiliyorlar. Evliliğin ne olduğunu ve sorumluluğunu tam olarak idrak edemeyen bu çocukların evlendirilmelerinin hem çocuklar açısından hem de toplumsal açıdan vahim sonuçlar doğuracağı aşikâr. Reşit yaşta olmayan kişilerin evlendirilmelerinin İslam ın ruhuna da aykırı olduğu bilinmeli her şeyden önce. İslam ın günah kabul ederek onaylamadığı çocuk evliliklerin meydana getireceği yıkımlar hususunda ailelerin bilinçlendirilmesi, bu tür evliliklerin önünü almada etkili olabilir. Mülteciler insanlık sınavımız Mülteci kardeşlerimiz bizim Ensar olma sınavımızdır. Hemen kapı komşumuz olan Suriyeli kardeşlerimiz nasıl savaş ve zulümle karşı karşıya kalıp, sahip olduğu her şeyi geride bırakarak hicret etmekle sınanıyorsa; bizim de sınavımız onlara kol kanat germek ve Ensar olabilmekle gerçekleşmektedir. Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Akbaş, bu noktada Ensar-Muhacir kardeşliğini hatır- Kampta Gençlik hareketi R. 17 yaşında, lise öğrencisi. Savaş tan önce Hatay ı ziyaret etme şansı olmuş. Geldikten sonra ne kadar iyilik gördüğünü anlatıyor. İki ayda Türkçe öğrenmiş. Ailesine verdiği söz üzerine İngilizce de öğrenmek için çalışıyor. Abileri Suriye de hâlâ savaşta. Fakat R. nin bambaşka hayalleri var. Siyaset Bilimi okumak istiyor. Ve okumak için Türkiye nin iyi bir yer olduğunu düşünüyor. Arkadaşlarıyla Şam Ülkeleri Gençlik Hareketi ni kurmuşlar gencin yer aldığı bu hareket kampın temizliği ve çeşitli etkinliklerin düzenlenmesi gibi faaliyetler gerçekleştiriyor. Biz buradayken başkalarının bizim için temizlik yapmalarına gerek yok. diyor R. Gençlik Hareketi sayesinde kamp şehir merkezinden çok daha hareketli bir hâle gelmiş. 8 AİLE 2015 ŞUBAT

11 Yardım ve himayeye muhtaç olanlar, hassaten kadın ve çocuklar korunmalı kötü emelli insanların istismar ve suistimaline bırakılmamalıdır. latarak, vatanını, beldesini, işini, gücünü bırakarak bize sığınan bu insanlara el uzatmanın Müslüman şahsiyetinin gereği olduğunu söylüyor. Zulmün elinden kaçıp gelenler kadın ve çocuksa onlara bigâne kalmak, sahiplik etmemek hiç bir vicdana sığmayan bir insanlık ayıbıdır. Her biri emanet olan çocuk ve kadınlara daha ziyade hassasiyet göstermek, yaşadıkları zorlukları bir nebze olsun azaltmak Müslümanlık ve insanlık vazifesi telakki edilmelidir. Her insan onurludur ve onu korumak ister ve bu nokta da Bahattin Akbaş, Müslümanlar olarak darda kalana yardım etmenin, mazluma arka çıkmanın, muhtaca el uzatmanın, Ensar fedakârlığı göstermenin tam zamanı olduğunu belirterek şöyle diyor: Ensar fedakârlığı göstermek durumundadır Müslüman. Muhacire düşen ise sabır ve metanetini kaybetmemektir. Yardım ve himayeye muhtaç olanlar, hassaten kadın ve çocuklar korunmalı kötü emelli insanların istismar ve suistimaline bırakılmamalıdır. Bu vadide ırk, renk, dil, din ayrımı da düşünülmez. Müslüman şahsiyet ve sorumluluğu bu hamiyeti gerektirir. Bu sayede Kur an ın ve Hz. Peygamber in övdüğü Ensar ruhuna ve Ensar-Muhacir kardeşliğine mazhar olabiliriz. Muhacir olmak, mülteci olmak, uzak diyarlara, bilinmeyene yolculuk yapmaktır. Zorluklar, sıkıntılar ve yokluklar içinde yaşam savaşı vermek demektir. Mülteci kadın olmak bu zorlukları daha derinden yaşamak ve hissetmektir. Mülteci kadın şefkatiyle tüm bedenini evladına siper eden bir annedir. Kocasının dinmeyen yasını tutan bir eştir. Anne ve babasını merhametle himaye eden evlattır. O yaşadığı acılara, gurbet diyarının hasretini de ekleyerek yurduna döneceği günü özlemle bekleyen mülteci kadındır Sürekli Gerginlik Ebe H.H. 38 yaşında. 4 çocuğu var. Suriye deyken eşi taksicilik yapan H. nin, evi bombalanmış ve ardından Reyhanlı da bir süre kalmışlar. Fakat sınıra yakın oldukları için korkmuş ve Harran a gelmişler. Hâlâ beklenmedik her sesin kendisini tedirgin ettiğini anlatıyor. Buraya geldiklerinde bel fıtığı olmasına rağmen çalışmak istemiş. Şimdi sağlık merkezinde doğumlara yardımcı oluyor. Kendi insanları için bir şeyler yapmak onu hayata bağlamış. Ülkesine döneceği günü hayal ediyor. Fakat buradayken insanlara faydalı olabilmek için Türkçe öğrenmek de istiyor. ŞUBAT 2015 AİLE 9

12 kısa kısa Safahat Artık Cebimizde! Yakın tarihimizin en büyük şairi, fikir ve mücadele adamı Mehmet Akif Ersoy, ülkemizin yaşadığı felaket günlerinde bu yaraları derinden hissetmiş bir gönül fedaisi... Geçtiğimiz günlerde milletimizin büyük teveccühü ve sevgisiyle, vefatının 78. yıldönümünde dualarla anılan millî şairimizin unutulmaz eseri Safahat; Diyanet İşleri Başkanlığının güzel bir hizmetiyle kolaylıkla ulaşılabilecek bir forma kavuştu. Şairimizin sağlığında yedi ayrı kitap hâlinde basılan, vefatından sonra tek cilt olarak yayımlanan ve tamamı aruzla yazılmış mısralık, 108 manzumeden oluşan Safahat külliyatı, bütün içeriğiyle dijital ortama taşınarak milletimizin istifadesine sunuldu. Mehmet Akif in hayatı ve eserleri hakkında yeterli bilgi ve görsel içerikle de zenginleştirilmiş ( sitede; İslam dünyasının yürek yakan hâlini içli bir dille mısralara döken ve bir anlamda yazıldığı devri anlatan şiirlerin tamamına ulaşabilmek mümkün... Ayrıca bu önemli çalışmaya tüm mobil marketlerden de ulaşılabiliyor. Okuyan, düşünen, vefalı nesillerimizin istifade edebilmeleri temennisiyle... Her Şey Celaleddin Rumi İçin (!) Manevi değerlerimizin zaman içerisinde kendi anlam dünyasından koparılarak, âdeta tüketilebilir bir meta hâline dönüştürülmesi ve pazarlanması; bugün görmediğimiz, duymadığımız bir durum değil ne yazık ki. Popüler kültürün marka algısının, değerlerimizi bilinçsizce tüketiminden Hz. Mevlana nın da nasibini almaması söz konusu olamazdı, olmadı da. Mevlana yı ve Mevleviliği çağrıştıracak sayısız pek çok örneğiyle karşılaştığımız; pide salonları, kafeler, kasap dükkânları vs. gibi markalaştırmaların bir kısmı, sahiplerinin iyi niyetle tercih ettikleri isimler gibi görünse de aslında manevi kavramların değersizleştirilmesinden öteye geçemiyor. Bu duruma Mevleviliğin taşıdığı mana ile uzaktan yakından ilgisi bulunmayan ve olur olmaz yerlerde karşımıza çıkan seyirlik sema gösterilerini de dâhil edebilmek mümkün Yine bir diğer meselemiz ise Mesnevi yi Kur an ve sünnetle yoğrulmuş bir aşk ilmihali olduğu gerçeğini unutarak aslından okumak yerine daha çok tezgâhlarda satış rekorları kıran kitaplarda aramak olsa gerek. Mevlana nın 741. Vuslat Yıldönümü Uluslararası Anma Törenleri kapsamında Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez in de ifade ettiği gibi; Popüler kültürün bir tüketim metaı hâline getirilmesi ve onun sema ya indirgenerek gösteriye dönüştürülmesi, hem bizleri hem de Hz. Mevlana yı son derece bizar kılmış durumdadır 10 AİLE 2015 ŞUBAT

13 kısa kısa Kışın En Lezzetli Habercisi: Kestane Bugünlerde cadde ve sokaklarda pişirme tezgâhlarından yükselen nefis kestane kokularını kışın en lezzetli habercisi sayabiliriz. Üzerlerine birer çizik attıktan sonra pişmesini sabırsızlıkla beklediğimiz sobada kestane kebaplar pek çoğumuz için mazide kalsa da şimdilerde tavalar da bu amaca hizmet ediyor Her ne kadar aynı lezzeti yakalayabilmeniz mümkün görünmese de yine de kestanenin şifasından mahrum kalmamak gerekiyor. Zira uzmanlar kestanenin faydalarını saymakla bitiremiyor. Un gibi ağızda dağılan lezzetiyle kestane, diğer sert kabuklu yemişlerin aksine vitamin ve mineraller açısından oldukça zengin. Yağ oranının düşük olması dolayısıyla başta nişasta ve çeşitli şekerler olmak üzere iyi kalitede sindirilebilen lifler, B ve C vitaminlerini de bol miktarda içeriyor. Uzmanlar aynı zamanda güçlü bir antioksidan olan kestanenin kanser ve Alzheimer a karşı da koruyucuyu bir etkisinin olduğunu dile getiriyor. Üç iri tanesinin bir dilim ekmekle eşit enerjiye sahip olduğunu hatırlatan uzmanlar, özellikle diyabet hastalarının bu besini daha dikkatli tüketmesini tavsiye ediyor. Osmanlı Türkçesi: Geçmişin Ta Kendisi! Osmanlıca veya bir diğer ifadeyle Osmanlı Türkçesi; medeniyetleri buluşturan bir kültür hazinesi payitahtına sahip Devlet-i Aliye nin kuruluşundan, geçtiğimiz yüzyıla kadar yalnız edebî eserlerin yazılmasında değil asırlar boyunca sosyal hayatın her alanında (edebiyat, tarih, tıp, hukuk, iktisat, dinî ilimler vb.) binlerce eserde yazı dili olarak kullanıldı. Kültür tarihçilerimizin de ifade ettiği gibi Kuran Arapçasının filtresinden geçerek, medeniyet dillerinin hepsinden beslenmiş, tek derinlikli dünya dilidir diyebiliriz onun için... Hâl böyle olunca ecdadımızın z/engin tarihine ve kültürüne sahip çıkabilmenin, edebiyat dillini yeniden keşfedebilmenin ya da hiç olmazsa çeşme alınlarını okuyup anlayabilmenin yolu, bizim olan bu dili daha iyi özümseyebilmekten geçiyor Geçtiğimiz ay 19. su gerçekleştirilen Milli Eğitim Şûrası nda da Osmanlı Türkçesi nin genç nesiller tarafından öğrenilebilmesi amacıyla sevindirici gelişmeler yaşandı. Buna göre Osmanlıca Türkçesi nin ortaöğretim kurumlarında seçmeli ders olarak okutulabilmesi için tavsiye kararı alındı. Alınan bu kararların gençliğimizin düşünce dünyalarını geliştirmeleri adına önemli bir katkısı olabilmesi ümidiyle... ŞUBAT 2015 AİLE 11

14 biz bize Hastalandım da Beni Ziyaret Etmedin Esma Güner Diyanet İşleri Uzmanı 12 AİLE 2015 ŞUBAT

15 Çektiği acıları ilaçlar dindirse de esas ümidini artıracak olanlar hastayı ziyarete gelenlerdir. Hastaya ümit vermek gereklidir. Ziyaret adabını bilen eş dostunun yaptığı ziyaretler ve ilgi hastanın acısını hafifletir, yalnızlığını üzerinden atmasına sebep olur. Hizmet edeni, arayıp soranı çok olan hastaların ıstırabı da azalır. E y Âdemoğlu! Hastalandım da beni ziyaret etmedin. - Ya Rabbi! Sen âlemlerin Rabbisin. Ben seni nasıl ziyaret edebilirdim ki? Bilmiyor muydun, falan kulum hasta oldu, sen ise onu ziyaret etmedin. Onu ziyaret etmiş olsaydın, beni onun yanında bulacağını bilmiyor muydun? Ey Âdemoğlu! Senden yiyecek istedim, beni doyurmadın. - Ya Rabbi! Sen âlemlerin Rabbisin. Ben seni nasıl doyurabilirdim ki? Bilmiyor muydun, falan kulum senden yiyecek istedi de onu doyurmadın. Onu doyurmuş olsaydın, bunu benim nezdimde bulacağını bilmiyor muydun? Ey Âdemoğlu! Senden su istedim, bana su vermedin! - Ya Rabbi! Sen âlemlerin Rabbisin. Ben sana nasıl su verebilirdim ki? Falan kulum senden su istedi. Ancak sen ona su vermedin. Ona su verseydin, bunu benim nezdimde bulacaktın. (Müslim, Birr, 43.) Yukarıda yer alan kutsi hadis hasta ziyaretinde bulunmayan, açları doyurmayan, susuzlara su vermeyen kula kıyamet gününde sorulacak hesabı gözler önüne getirmektedir. Aslında kullara ait olan ve hastaydım, açtım, susuzdum şeklinde ifade edilen vasıflar Allah Teala ya izafe edilerek anlatılmıştır. Hak Teala katında ne kadar önemlidir ki yaratılanın zor anı, yalnız kalması, Yaratan a izafe edilmiştir. Hastalık kolay değildir. Hasta yalnızdır, bazen ümitsizdir, kendi içinden gelen, can evinden vuran ağrı, sızı onu içine kapatmıştır. Zaman zaman psikolojisi de değişebilir. Hastanın bir anı diğer bir anını tutmayabilir de. Bir an canı bir şey istiyorken akabinde ondan vazgeçebilir. Bir an ümitvar iken başka bir an ümitsizliğe saplanmış olabilir. Bazen hasta etrafında kimseyi görmek istemediğini söyler. Belki de bunun sebebi kendisinin diğerleri tarafından anlaşılamadığı düşüncesine kapılmasından, onu rahatlatacak, moral verecek sözleri bilmeyenlerin canını daha çok sıkacak olmalarındandır. Oysa ziyaret adabını bilen eş dostunun yaptığı ziyaretler ve ilgi hastanın acısını hafifletir, yalnızlığını üzerinden atmasına sebep olur. Hizmet edeni, arayıp soranı çok olan hastaların ıstırabı da azalır. Ya kimsesiz, garip hastalar Onların yalnızlık ve ümitsizlik duygusu ŞUBAT 2015 AİLE 13

16 biz bize daha fazla olur. Hastalığın verdiği acıyı iki kat hissederler. Korkarlar Yunus Emre nin şiirindeki gariplerden olmaktan: Bir garip ölmüş diyeler Üç günden sonra duyalar Soğuk suyla yuyalar Şöyle garip bencileyin. Hastalığına mı garipliğine ve garipliğinden ötürü kendisi ile ilgilenilmediğine mi üzülsün bilemez hasta. Hâlden hâle girer. Kendi garipliğinden ötürü ziyaret edilmediğini düşünürse işte o zaman onu ziyaret etmeyenler kutsi hadiste bahsi geçen kulun düştüğü duruma düşerler. Oysa en çok da böyle hastalar ziyaret edilmekten, hâlinin hatırının sorulmasından son derece memnun kalacaktır. Bunu, kapısını ilk açtığınız anda gözlerinin ışıldamasından anlarsınız. Aynı dili konuşmuyor olsak da gözlerdeki o ışıltı ziyaret edene, iyi ki gelmişim, iyi ki zaman darlığını veya başka bir şeyi bahane etmemişim dedirtir ve belki de tam da kutsi hadiste verilmek istenen duyguyu yaşatır. Çektiği acıları ilaçlar dindirse de esas ümidini artıracak olanlar hastayı ziyarete gelenlerdir. Hastaya ümit vermek gereklidir. Hatta hastanın moralini bozacak sözleri sarf edecekler onun yanına yaklaştırılmamalıdır. Ziyaret için bir hastanın yanına girdiğinizde iyileşeceğini söyleyerek moralini yükseltin. Gerçi bu söz hiçbir şeyi önlemez fakat onun gönlünü hoşnut eder. (Tirmizi, Tıbb, 35.) Allah Teala dermanı olmayan bir dert yaratmamıştır. Dermanı aranmakla birlikte şifa muhakkak Allah tan istenmelidir; ümitsizliğe kapılmadan ve inanarak: Hastalandığımda da bana O şifa verir (Şuara, 26/80.) denilmektedir. Hasta bunları bilse bile acısının şiddetinden hatırlamayabilir. Ziyaretçi güzel ve tatlı bir dille hatırlatmalıdır. Hastaya dua etmek, hastadan dua almak Hangi insan yoktur ki hasta gününde sevdiklerini yanında görüp, dualarını almak istemesin? Hastayı ve yakınlarını en çok sevindirecek şeylerden biri de kendine dua edilmesidir. Bir mümin kardeşinin kendini düşünüp dua etmesi o anda hastalığının acısını unutturur. Ey insanların Rabbi! Hastalığın sıkıntısını gider! Ona şifa ver, şifa veren sensin. Senin vereceğin şifadan başka şifa yoktur. Öyle bir şifa ver ki ardında hiç hastalık izi bırakmasın! (Müslim, Selam, 47.) Peygamber Efendimiz (s.a.s.) in bir hasta yanına girdiğinde yaptığı bu dua onun örnek alabileceğimiz dualarındandır. Sadece hasta değil, onu ziyarete giden de nasibini alır bu ziyaretten. Peygamberimizin Hz. Ömer e şu tavsiyesi bu nasibi göstermektedir: Ziyaret için bir hastanın yanına girdiğinde ondan senin için dua etmesini iste. Zira onun duası, meleklerin duası gibidir. (İbn-i Mace, Cenaiz, 1.) Üstelik sadece hasta olan dua etmez. Bir meleğin şöyle seslendiğini yine Peygamber Efendimiz in müjdesinden öğreniyoruz: Güzel bir ömür sür. Attığın adımlar hayırlı olsun. Cennetteki yerine hazırlan. (Tirmizi, Birr ve Sıla, 64.) Bu müjde hasta ziyaretini çeşitli bahanelerden dolayı zahmet olarak görenleri ziyaretin rahmetinden faydalanmak için harekete geçmeleri hususunda sabırsızlandıracaktır. 14 AİLE 2015 ŞUBAT

17 biz bize Kardeşten Kardeşe Gönül İkramı İnsanların en hayırlısı, onlara en faydalı olandır. hadisi, amellerimize nasıl da ışık oluyor ve yol gösteriyor. Gönlümüzün komşularına, kardeşlerimize, yanı başımızda inleyen, ağlayan, yuvasından sürülen, hakları ihlal edilen, can veren mümin kardeşlerimize, o insan a el uzatmak için harekete geçiyoruz. Rabia Gülcan Kardaş İnsan; bir başka insanın sesini, gülüşünü, sohbetini, güler yüzünü arar. Tek başına bir dağ başında yaşamak insan için imkânsız değil elbet. Zorda kalınca insan nice olumsuz şartlara uyum sağlayabilir, yaşamaya devam edebilir. Fakat insanlık hamurunun; mayalanması, şekil alması, ham iken pişmesi için yine kendi gibi insanlarla temas edeceği bir ortama ihtiyacı var. Ev alma komşu al, eskilerden ve tecrübelerden bize kalan bir düstur. Komşu, sadece sabah akşam güler yüzle merhaba demek, hal hatır sormak için orada bulunan biri değil. Komşu; sevinç ve sürura ortak olup çoğaltan, kederi paylaşıp azaltandır. Evdeki eksiğin en ŞUBAT 2015 AİLE 15

18 biz bize yakın telafisi, evde pişende hakkı olan kişidir komşu. Acil durumlarda, saate bakmaksızın kapısını çalabildiğimiz insandır. Evdeki bağırışın, kimi zaman hastalıktan inleyişin ilk şahidi komşu. Bu hâliyle de kimi sırların tek vakıf olanı. Komşu kaç kapı ardına kadar gider? Evler kadar devletlerin de komşusu var mıdır? Peki ya gönüllerin? Müslüman tarifinde ne güzel bir çerçeve vardır. Elinden, dilinden ve hatta gönlünden emin olunan. Peygamberimizin sıfatı olan eminlik, Müslüman şahsiyette de kendini gösterebilmeli. İslam zaten sulh ve selamet dini iken Müslüman olmanın önemli bir göstergesi emin olmak iken her birimiz halka halka tüm dünyadan mesul olmaz mıyız? Değil mi ki iyi bir insanın da kötü bir insanın da etkisi tüm dünyayı sarabilir? Değil mi ki bir mazlumun ahı yeri göğü dolaşır, sessiz dudaklarımızı, gamsız gönüllerimizi yakabilir. İnsan, merhametten, emin olmaktan uzaklaştığında içler acısı bir hâle düşüveriyor. Sadece birkaç akşam, birkaç coğrafyadan verilen haberleri izlemek kâfi. Vicdanını, merhametini, gönlünü susturmuş insanın, en vahşi hayvanları korkutacak bir zalime dönüşmesi ne de kolay. Fakat işte asıl böyle durumlar insanlık ölmedi dedirtebilecek vakitler olarak karşımızda duruyor. İnsanların en hayırlısı, onlara en faydalı olandır. (Süyûtî, el-câmiu s- Sağîr, II, 8.) hadisi, amellerimize nasıl da ışık oluyor ve yol gösteriyor. Gönlümüzün komşularına, kardeşlerimize, yanı başımızda inleyen, ağlayan, yuvasından sürülen, hakları ihlal edilen, can veren mümin kardeşlerimize, o insan a el uzatmak için harekete geçiyoruz. 16 AİLE 2015 ŞUBAT

19 Komşu; sevinç ve sürura ortak olup çoğaltan, kederi paylaşıp azaltandır. Evdeki eksiğin en yakın telafisi, evde pişende hakkı olan kişidir komşu. Allah ın gücü her şeye yeter. Dilese bir musibet salıverir zalimlerin üzerine. Nil in Kıptilere kan kesilmesi gibi suları içilmez, yemekleri yenilmez, havası solunmaz olmaz mı zalimlerin? Allah ol der, oluverir. O her şeyi gören, işiten Rabbimiz insanı insanla imtihan ettiği gibi insan insanın derdine merhem olsun istiyor, bizden kulluk, insanlık vazifemizi bekliyor. Zalime mühlet verdiği gibi sıcak evlerinde, tok karnına TV ekranlarından Gazze yi, Suriye yi izleyen bizlere de mühlet veriyor. Allah ın -bugün için- sana emanet ettiği imkânları, Hak yolunda mazluma ne kadar ulaştırabileceksin? Hiç unutmamalısın ki Nihayet o gün (dünyada faydalandığınız) nimetlerden muhakkak hesaba çekileceksiniz!.. (Tekâsür, 102/8.) Bu elbet önce yürek ister. Ekranda gördüğümüz görüntülerin bir film sahnesi olmadığını idrak edecek, biz televizyonu kapattığımızda da orada devam edeceğini hissedecek insaf ister. Aslında sadece birazcık durmak, düşünmek, anlamak, insan tarafını diri tutmak ister. Önce bir şükür hissiyle dolsun yüreklerimiz. Hamdolsun zalime dur diyecek, mazluma el uzatacak güç ve imkân vermiş Rabbim bana. Sadece kekin nasıl kabaracağı ile borsadaki düşüş ile, maaşlara gelecek zam ile meşgul etmeyeyim kendimi. İnsansın, insana el uzat ki insanlığın ete kemiğe bürünsün, şerefin yürüsün. Yerde garipleri, gökte melekleri güldürsün yaptığın işler. Kendi yaralarına da merhem olacak attığın her adım, bunu da unutmayalım. Bismillah deyip, kardeşimiz, komşumuz, gönlümüzün uzandığı her mazlum için dimdik doğrulalım. ŞUBAT 2015 AİLE 17

20 SURİYELİ ERKEKLERE sorduk... serbest kürsü Sevde Nur Özkan Türkiye de eğitim hayatınızı devam ettiriyorsunuz. Suriye deki eğitim ile Türkiye deki eğitim arasında farklar sizce nelerdir? Akrabalarınızı, ülkenizi bırakıp tanımadığınız bir ülkeye geldiniz. Bundan sonrası için hayallerinizden bahsedebilir misiniz? Ubeydullah Said (25) Ben burada bir okula kayıtlı değilim fakat Türkiye gelişmiş bir ülke olduğu için eğitiminin iyi olduğunu düşünüyorum. Suriye de ilahiyatta okuyordum. Halep te sınır bölgesinde olduğumdan Türkiye ye geldim. Ben buranın vatandaşı değilim. Burası ne kadar iyi de olsa gurbetteyim. İlim öğrendikten sonra hedefim kendi ülkeme geri dönebilmek. Fuat Sagir (24) Ülkemde hemşirlik bölümünü bitirdim. Türkiye deki imkânları gelişmiş buluyorum. Yüksek lisansımı Türkiye de yapmak ve Türkçeyi öğrenmek, buraları keşfetmek istiyorum. Bütün Suriyeli gençler adına söyleyebileceğim şey, hedefimizin ilim olduğudur. Yaşadığımız savaştan dolayı çok yorulduk. Tahsilimi tamamladıktan sonra ülkeme döneceğim. Nedim Skayf (26) Hukuk bölümü üçüncü sınıf öğrencisiyim. İki yıl spor meslek yüksekokulunda okudum. Memleketimdeki eğitim müfredatı Türkiye deki kadar gelişmiş değildi. Maddi imkânsızlıklar nedeniyle buradaki eğitimimi tamamlayamadım. Türkiye ye 1,5 yıl önce geldim. Yirmi beş arkadaşımı kaybettim. Burada evlendim. Psikolojik olarak çok yoruldum. İş bulmakta zorlandım. Basıl Şardub (26) Suriye de sınıf mevcudumuz çok fazlaydı ve soru soramıyordum. Buradaki eğitim seviyesinin memleketime oranla daha iyi olduğunu düşünüyorum. Eğitimimi Türkiye de tamamlamak istiyorum. Burada bir üniversitede Arap dili ve edebiyatı dersine katıldım. Dersi daha rahat anladım. Sizde Bülbülü altın kafese koymuşlar, yine de vatanım demiş atasözü var. Ben de savaş bitince yurduma dönmek istiyorum. UZMANINA SORDUK Nazlı Özburun Uzman Aile Terapisti İnsanın birincil ihtiyacı beslenme ve barınmadır. Temel ihtiyaçların karşılanması insanın hayatta kalabilmesi için çok önemlidir. Ancak aynı derecede eğitim ve manevi destek de gereklidir. Eğitilmemiş insan manevi boşlukta kalır ve istismara açık hâle gelir. Tehlikeye açık veya tehlikeli olmaya yatkın olur. Suriyeli sığınmacı ailelerin büyük bir çoğunluğunun okul çağında çocukları var. Üstelik bu çocuklar, savaşa şahit olmuş, anne 18 AİLE 2015 ŞUBAT

21 SURİYELİ KADINLARA sorduk... Kişinin yaşadığı ülkeyi değiştirmesi bazı zorlukları da beraberinde getirir. Özellikle bir kadın için bu zorluklar nelerdir? Türkiye de size karşı devletin ve halkın yaklaşımını nasıl buluyorsunuz? serbest kürsü Ala Şahabi (23) Buradaki eğitimimi tamamladıktan sonra ülkeme dönmek istiyorum. Hiç zorluk çekmedim. Türk halkı bize çok iyi davrandı. Bütün komşular bize kucak açtı. Türk halkından çok iyilik gördük. Ülkemizdeki son durumumuzdan daha müspet bir konumda olduğumuzu düşünüyorum. Hulud Cedid (37) Evliyim ve iki çocuğum var. Türkçe bilmediğimiz için iş bulma konusunda sıkıntı çekiyoruz. Eğer Türkçeyi hakkıyla öğrenebilirsek iyi bir iş bulabileceğimi düşünüyorum. Buradaki halk bize çok yakın ve iyi davrandı. Herkese teşekkür ediyorum. Henadi Cabiri (38) Benim yedi çocuğum var. Türkiye ye ilk geldiğimizde çok zorluk çektik fakat zamanla alıştık. Suriye de öğretmenlik yapıyordum. Burada iş bulma konusunda sıkıntı çektim. Türkçeyi öğrenmek ve Türkçe konuşmak zorundayım. Kendi ülkemizde bu kadar güzel muamele görmedik. Türk halkı bize diğer ülkelerden daha çok kucak açtı. Samiye Şahabi (21) Türkiye ye geldiğimde dil konusunda sorun yaşadım. Kendi ülkemde herkesle daha rahat iletişim kurabiliyordum. Türkiye bir İslam ülkesi olduğu için örf ve âdetlerimiz birbirine uyuyor. Burada kalmam gerekirse kalabilirim. Özellikle bir bayan için yaşanılan yeri değiştirmek çok zor. Burası ne kadar da iyi olsa sığınmacılık statüsü var. babalarından bazen birisini, bazen de her ikisini kaybetmiş durumdalar. Ailelerin ve çocukların eğitimi bugün ve yarın için hayati derecede önem taşımaktadır. Ancak eğitimle topluma uyum sağlayabilmeleri, kendi problemlerini çözebilme becerisi kazanabilmeleri mümkün olacaktır. İlgililer, sığınmacılar için okul-eğitim imkânları oluşturmalıdır. Bu imkânlar, Suriyeli sığınmacılar ile yerel toplumun uyumuna da katkıda bulunacaktır. Suriyeli sığınmacıların başa çıkma stratejilerini desteklemek ve kolaylaştırmak için dil eğitimi de önemlidir. En az bir yakınının öldürülmesine şahit olmuş bireyler ve çocuklar için yaşamaya devam etmek başlı başına bir mücadele gerektirir. Bir yanda savaşın ağır yükü, diğer yanda, ülkelerini terk edip bilmedikleri topraklara gelen anne babaların çaresizliği, eğitimle beraber psikolojik desteğin de verilmesini gerekli kılmaktadır. ŞUBAT 2015 AİLE 19

22 Çocuk ve Gençlerde Kaygı Bozukluğu Ömer Baldık Bir gökdelenin tepesinden aşağıya bakmak, herkes için stresli bir durumdur ve kaygı üretir. Ama aynı kaygıyı bir sokak kaldırımının kenarında hissediyorsanız, bunun adı kaygı bozukluğudur. Bu bozukluğun temelinde kaygı duyduğumuz konulara yönelik sıra dışı bir hassasiyet artışının meydana gelmesi yatar. Bir topluluk karşısında sesi titrediği ve ter içinde kaldığı için istediği konuşmayı yapamayan bir genç, artık ne zaman benzer bir durumda kalsa, otomatik olarak yoğun kaygı duyguları hissetmeye başlar. Şayet bu yüksek kaygısı yüzünden topluluk karşısında konuşmaktan tamamen uzak durmaya başlamışsa, işte burada, genel anlamda olmasa bile, duruma özgü bir kaygı bozukluğu tablosundan bahsedilebilir. Bu tablonun ilerlemesi hâlinde genç, bırakın konuşmayı, sadece kalabalık içinde bulunmaya dahi stres tepkileriyle karşılık verebilir. Kalp atışı hızlanır, nefes alıp vermesi düzensizleşir ve kasları yay gibi gerilir. Muhtemelen, zihninde birisinin kendisine işaret ederek topluluğun dikkatini tümüyle kendisine çekebileceği gibi fantastik bir kaygı yer etmiştir. Bu tür kaygıların daha da şiddetlenmesi hâlinde gencin sosyal hayattan tamamen geri çekilmesi dahi söz konusu olabilir. Aslında kaygı, son derece fıtri ve olması gereken bir duygudur. Her insan gerek fiziksel gerek ruhsal bütünlüğüne yönelen tehditler karşısında kaygı duyar. Bunu, hırsızlara karşı arabalara takılan alarm cihazlarına benzetebiliriz. Nasıl ki alarm cihazı araba sahibine hırsızı haber vererek malını korumaya davet ederse kaygı duygusu da kişinin iç dünyasında sinyaller yayarak kendi bütünlüğünü savunmaya davet eder. Gelgelelim, bu alarm gereğinden fazla şiddette ve gereğinden uzun süre öterse, vücut hem fiziksel hem ruhsal anlamda çok yıpranır. Çünkü insan olarak hepimizin teyakkuz hâlinde olmak kadar gevşemeye de ihtiyacı vardır. Zor zamanlarda harcadığımız dikkat ve kuvvetin, güven içinde dinlenerek geçirdiğimiz vakitlerin mahsulü olduğunu unutmamak gerekir. 20 AİLE 2015 ŞUBAT

23 aile-ce Kaygıların daha da şiddetlenmesi hâlinde gencin sosyal hayattan tamamen geri çekilmesi dahi söz konusu olabilir. Çocukluk yıllarında yaşanan travmatik olaylar, kaygıyla ilgili hassasiyetlerin keskinleşmesinde büyük rol oynar. Örneğin altı aylık bir bebek için yanında çığlık atılması büyük bir travmadır. Yahut 3-4 yaşındaki bir çocuğun bir akranı tarafından saldırıya uğraması ve onun tarafından ısırılması bir travmadır. Ruha açılan yara anlamına gelen bu travmalar, eğer uygun şekilde tedavi edilmez veya doğru davranışlarla ruhsal dengeyi yeniden sağlayacak şekilde onarılmazsa çocuk ya da gencin hayatını aynı güçte hatta daha fazla etkilemeyi sürdürürler. Somut bir örnek üzerinden gidelim, isterseniz. Bir anaokulunda gündüz uykusu sırasında yanındaki arkadaşı tarafından ısırılan bir çocuk için, bu olay büyük bir travmadır. Travmanın özelliği, olayın meydana geldiği sırada çevredeki her unsura yönelik hassasiyeti artırmasıdır. Bu olayda da çocuğun, sadece kendisini ısıran arkadaşına karşı hassasiyeti artmaz. Aynı zamanda uyumaya, anaokuluna ve diğer akranlarına karşı da hassasiyeti artar. Bunun sonucu olarak da söz konusu çocuk uykuya dalmakta zorlanabilir, uyku sırasında aniden sıçrayarak uyanabilir, anaokulu gördüğünde birden hırçınlaşıp kapıdan içeri girmek istemeyebilir, yahut bir parka götürüldüğünde akranlarıyla oyun oynamaktan abartılı hareketlerle uzak durabilir. Tüm bu kaçınma davranışlarının arkasında çocuğun başına gelmiş olan travmatik olayın etkisi vardır. Çünkü olay esnasında çocuk, çevredeki her şeyi hafızasına bir tehdit unsuru olarak kodladığından, olaydan sonra bu unsurlardan her birini, benzer bir olayın yaşanacağına yönelik bir ipucu olarak okur. Karşı koymaması hâlinde yine büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalacağını vehmeder. Çocuğun bu abartılı reaksiyonlarını normal düzeye getirebilmenin yolu, hassasiyet geliştirdiği tehdit unsurları üzerine tek tek çalışmak ve bunları yeniden normal bir algı nesnesine dönüştürebilmekten geçer. Mesela onun açısından bir akranıyla parkta yan yana gelmek kaygı vericidir. Zira iç dünyasında kendisini ısıran çocuk üzerinden tüm akranlarına karşı genelleştirdiği bir alarm durumu hâkimdir. Çocuğu bu durumdan kurtarabilmek ise belki önce tek bir akranıyla ilişki kurmasını sağlayarak akranlarına karşı güven duygusunu yeniden tesis etmekle mümkündür. Başka bir ifadeyle, çocuğun gözünde tehdit unsurunu yeniden bir güven unsuru na dönüştürecek tecrübelere zemin hazırlamak gerekir. Yalnız, bu aşamada çocuğun ürkmemesi için bu tecrübenin yavaş ve tedrici adımlarla yürütülmesi çok önemlidir. Aksi halde kaş yapayım derken göz çıkarmış olma ihtimalimiz her zaman vardır. Ebeveynlerin bu konuda dikkat etmeleri gereken nokta ise, belli olaylara bağlı olarak çocuklarında gözlemledikleri davranış değişikliklerini çok iyi takip etmeleridir. Özellikle okula gitmeyi istememe, akranlarıyla ilişki kurmama ve kendi içine kapanma gibi kaçınma davranışlarını sadece canı istemiyor basitliğinde geçiştirmemeli, bu gibi durumlarda kaygı bozukluğunun da etkin bir rol oynayabileceğini mutlaka zihinlerinin bir köşesinde taşımalıdırlar. Şayet ihtiyaç varsa bir uzman yardımı almaktan da çekinilmemelidir. ŞUBAT 2015 AİLE 21

24 aile-ce YENİDÜNYA DüzenİNİn GİZLİ SİLAHI: BİLİNÇALTI MESAJLAR Yrd. Doç. Dr. Yağmur Küçükbezirci Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Bilinçaltı mesaj nedir? sorusunu bilinç ve bilinçaltı kavramlarını açıklayarak cevaplamak daha doğru olur sanırım. Bilinç için, kısaca ve anlaşılır bir şekilde insanoğlunun ilk uyarımları almaya başlaması ile işlerlik kazanan ve ömrünün sonuna kadar devam eden farkında olma faaliyetleridir diyebiliriz. Bilinçaltı kavramı ise çevremizdeki görüntü, ses ve mesaj gibi uyarımların farkında olmadan insan zihnine yerleşmesidir. Bilinçaltı zihin, bir nevi beynimizin kara kutusudur. Doğumdan ölüme kadar tüm yaşananları, çevremizde gördüğümüz, duyduğumuz bütün her şeyi kayıt eder. Bilinçaltı mesaj denilince sanki çok gizemli, bilinmeyen bir şey gibi algılanıyor. Hâlbuki Bir kişiye kırk gün deli dersen, deli olur atasözümüzde de geçtiği üzere bir kimseye bir şeyi empoze etmeye çalışırsanız, o kişiye sürekli olarak o şeyi söylerseniz, gösterirsiniz bir şekilde akılda kalmasını sağlarsınız. Dolayısı ile bir bireyi, bir grubu hatta bir toplumu istenilen yönde etkilemek, değiştirmek çok da zor değil. İnsanlar belli bir süre içerisinde öyle bir değişime uğrarlar ki, kendileri bile bu değişimin farkına varamazlar. Bilinçaltı mesaj göndermek ve mesajı gönderen kaynağın istediği doğrultuda değişiklikler yapmak için çok farklı teknikler kullanılmaktadır. Bu teknikler Yenidünya Düzeninin gizli silahı olarak görülmektedir. Bu yazımızda teknik bilgilere girmeden, ekranlarda geleceğimizin teminatı çocuklarımızı, gençlerimizi olumsuz yönde nasıl etkilediklerini, bu olumsuz etkilerden geleceğimizi nasıl koruyabileceğimizi ortaya koymaya çalışacağız. Ekran denilince eski bir alışkanlık olsa gerek, hep aklımıza televizyon geliyor. Ancak günümüzde ekran tabirini; televizyonun yanı sıra bilgisayar, tablet ve telefonlar için de kullanabiliriz. 22 AİLE 2015 ŞUBAT

25 Bilinçaltı zihin, bir nevi beynimizin kara kutusudur. Doğumdan ölüme kadar tüm yaşananları, çevremizde gördüğümüz, duyduğumuz bütün her şeyi kayıt eder. Bilinçaltı mesajlar konusunu incelemeye başladığımda, işin gerçeği bu kadar ciddi ve korkunç durumlarla karşılaşacağımı hiç düşünmemiştim. Genç beyinlere bu kadarı yapılamazdı. Bu konudaki çalışmalarımı derinleştirdikçe, aklımızın ucundan bile geçmeyen yerlerde bilinçaltı mesajların çocuklarımızın saf ve temiz beyinlerine yerleştirildiğini görüyorum. Öncelikli olarak evimizin başköşesinde yer alan ve üstünü çeyiz dantelleri ile süslediğimiz televizyon, kimilerine göre çağımızın en büyük buluşu, kimilerine göre aptal kutusu. Kullanım amacına göre her iki yaklaşım da doğru. Ancak uyanık olmazsak aklımızı kullanmazsak çağımızın bu büyük buluşu öyle bir bombaya dönüşebiliyor ki; milli manevi tüm değerlerimizi yok edebiliyor. Örneğin I. Süleyman, Osmanlı İmparatorluğu nun onuncu padişahı ve 89. İslam halifesidir. Batıda Muhteşem Süleyman, doğuda ise adalet- ŞUBAT 2015 AİLE 23

26 aile-ce li yönetimine atfen Kanuni Sultan Süleyman olarak bilinmektedir. Osmanlının hem en uzun süre görev yapan hem de en çok sefere çıkan padişahıdır. Ancak televizyonda yayınlanan dizilerde ömrü sanki hep haremde geçmiş gibi verilmekte, ecdadımız genç zihinlere farklı şekilde yerleştirilmektedir. Bir başka dizide ise dayısının karısı ile ensest ilişki yaşayan yeğeninin gayriahlaki sahneleri normalmiş gibi verilmekte, maalesef halkımız tarafından da Bir tek benim izlemem ile ne olacak ki? İzlemesem diziyi yayından kaldıracaklar mı? denilerek izlenmektedir li yıllarda öpüşme sahnesinde televizyon kapatılırken, geçen zaman içersinde oluşturulan algı operasyonları sayesinde millet olarak bilinçaltımız bu sahneleri bile normal algılar hâle geldi. Diğer taraftan çizgi filmlerde özellikle cinsellik, satanizm ve masonluk üzerine bilinçaltı mesajlar gönderilmekte, saf, pırıl pırıl beyinler maalesef kirletilmektedir. Bu konuda o kadar çok olumsuz örnek var ki, rahatlıkla gayriahlaki davranan kahramanları, cinselliği ile ön plana çıkartılmış karakterler, tek gözlü yaratıklar, satanizmin simgeleri ile donatılmış sahneler Anneler ve babalar, hani siz bize Hocam bu konuda size çok iş düşüyor diyorsunuz ya. Ben de size soruyorum; En son ne zaman çocuğunuzla oturup çizgi film izlediniz? İzliyorsanız, bu sahneleri görünce kaygı duyup, önleminizi alıyor musunuz? Bir diğer ekran ise bilgisayar ve tabletler; bilinçaltı mesajlar konusunu irdelemeye başlayınca bilgisayar oyunları ile de millî ve manevi değerlerimizin yıkılmaya çalışıldığını gördüm. Havada uçan tavukların vurulduğu oyunda, sahne arkasında bulunan kilise vurulduğunda eksi 25 puan düşülürken, cami vurulduğunda artı 25 puan alınıyor. Bu şekilde insanların bilinçaltlarında dinî inanışları konusunda ayrımcılık ve şiddet ön plana taşınıyor. Genel itibari ile hep suç işlemeye yönelik olan ve şiddet içeren bir başka bilgisayar oyununda ise oyuncu sürekli olarak polis öldürüyor ve kendisine verilen görevleri yerine getiriyor. Bu görevlerden birisi de kadın tüccarlığı. Bu oyunları oynayan ve bilinçaltlarına onca olumsuzluklar yerleştirilen, geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızdan na- 24 AİLE 2015 ŞUBAT

27 Bizim kültürümüze uygun olmayan dizi, film, reklam vb. programları izlememeli, uygun olmayan reklamlarla bize sunulan ürünleri satın almamalıyız. aile-ce sıl sağlıklı nesiller yetiştirmelerini bekleyebiliriz? İlkokullarda ders kitaplarına destek olunması amacıyla okutulan test kitabının bir sorusunda yer alan resme göre; yanında domuz ve at olan bir kişinin mesleği sorulmaktadır. Gelecek nesillerin bilinçaltlarına domuz eti yemenin normal olduğu verilmektedir. Peki, biz ebeveynler olarak bu olumsuzlukların ne kadar farkındayız? Reklamlarda sürekli olarak kadınların cinsel bir nesneymiş gibi kullanılması insanların bilinçaltlarına bu şekilde yerleştirilmeye çalışılması da yine millî ve manevi değerlerimiz ile örtüşmemektedir. Düzensizlikten düzen kurmaya ve bundan rant elde etmeye çalışan, bu amaçlarına araç olarak Yenidünya Düzeninin Gizli Silahı: Bilinçaltı Mesajlardan korunma yolları her ne kadar kanunlarla sağlanmaya çalışılsa da asıl görev her zaman olduğu gibi bizlere yani bireylerin her birine ve dolayısı ile topluma düşüyor. Bu konuları sunduğumuz zaman Hocam, siz öyle diyorsunuz ama bilinçaltı mesajlar göndermek üzere yapılan dizi, film, reklam, bilgisayar oyunlarına milyon dolarlar harcıyorlar, biz nasıl mücadele edebiliriz ki? gibi serzenişlerle karşılaşıyorum. Cevabım çok açık, net ve kesin Bilinçaltı mesaj gönderen kimseler milyon değil milyar dolar da harcasalar, öncelikli olarak korunma yolu çok basit; düğmeye basıp TV, bilgisayar veya tablet her ne ise kapatıyorsunuz. Bilinçaltı mesajları önlemek, ülkemizin geleceği olan çocuklarımızı korumak ve bu konuda bilinçli yetişmelerini sağlamak millî görevimizdir. O halde yapmamız gerekenleri şöyle sıralayabiliriz: Çocuklarımızın, ekranları denetimli olarak kullanmalarını sağlamalıyız. Bu konuda yetkin olan kurumlar kendi kültürümüze, geleneğimize, örfümüze uygun çizgi filmlerimizi, filmlerimizi yapmalıdır, bu alanda kamuoyu oluşturmalıyız. Bizim kültürümüze uygun olmayan dizi, film, reklam vb. programları izlememeli, uygun olmayan reklamlarla bize sunulan ürünleri satın almamalıyız. ŞUBAT 2015 AİLE 25