ORTA VADELİ PROGRAM ( ) 8 Ekim 2014

Transkript

1 ORTA VADELİ PROGRAM ( ) 8 Ekim 2014

2 DÜNYA EKONOMİSİ 2

3 T 2015 T Küresel Büyüme (%) Küresel büyüme oranı kriz öncesi seviyelerin altında seyretmektedir. 6 5,6 5, 5,4 5 4,9 4 4,1 3,8 3 3,0 3,4 3,3 3, ,0 Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 3

4 T 2015 T Gelişmiş Ekonomiler Büyümesi (%) Küresel kriz sonrasında yavaşlama eğilimine giren gelişmiş ekonomilerin küresel büyümeye katkısı artmaktadır ,8 3,1 2,8 3,1 2,3 2 1, 1,2 1,4 1, , ,4 Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 4

5 T 2015 T Kriz sonrası dönemde dünya ekonomisinin lokomotifi rolünü üstlenen gelişmekte olan ülkelerin son yıllarda büyüme hızında yavaşlama görülmektedir. (%) Gelişmekte Olan Ekonomiler Büyümesi ,3 8,2 8,6 5,8,5 6,2 5,1 4, 4,4 5, , Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 5

6 T 2015 T Dünya Ticaret Hacmi Büyümesi Dünya ticaret hacmindeki artış, kriz öncesi döneme göre zayıf seyretmektedir. (%) ,6 9,6 9,2 8,1 6, 6 3 3,0 2,9 3,0 3,8 5, ,6 Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 6

7 T 2015 T T 2015 T (%) 4 3, ABD ve Avro Bölgesi Ekonomi Görünümü ABD ekonomik göstergeleri iyileşirken; Avro Bölgesi nde büyüme zayıf ve işsizlik yüksek seyretmekte, bölge deflasyon tehdidi altında bulunmaktadır. (%) ABD Büyümesi Avro Bölgesi Büyümesi 2, 1,8-0,3 2,5-2,8 1,6 2,3 2,2 2,2 3, , 3,3 3,0 0,4 2,0-4,5 1,6-0, -0,4 0,8 1,3 (%) İşsizlik Oranı 11,5 5, (%) Enflasyon Oranı 1, 0,3 ABD Avro Bölgesi Kaynak: BLS, Eurostat, IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu ABD Avro Bölgesi

8 ABD ekonomisinde ılımlı toparlanmanın önümüzdeki dönemde de devam etmesi beklenmektedir. ABD Merkez Bankasının (FED) ekonomideki iyileşmeye paralel olarak Ocak 2014 te azaltılmaya başlanan varlık alım programını 2014 yılı Ekim ayı toplantısında sonlandıracağı öngörülmektedir. FED in 2015 yılının ortalarında politika faizini artırması beklenmektedir. Avro Bölgesi nde talebi canlandırmaya yönelik tedbirler alınmaktadır. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ekonomik toparlanmayı desteklemek ve deflasyon riskini bertaraf etmek için parasal genişlemeye devam etme kararı almıştır. En büyük ticaret ortağımız olan Avro Bölgesi ndeki gelişmeler dış ticaret, uluslararası yatırım ve finans kanalları ile Türkiye ekonomisini etkilemektedir. 8

9 ORTA VADELİ PROGRAM 9

10 Orta Vadeli Programın Temel Öncelikleri Enflasyonla mücadeleye kararlılıkla devam etmek, Cari işlemler açığını düşürmek, Yapısal reformlara hız vererek Türkiye nin potansiyel büyümesini artırmaktır. 10

11 Orta Vadeli Programın Temel Politikaları Cari işlemler açığını düşürmek ve enflasyonu düşürmede para politikasını desteklemek amacıyla maliye politikasında sıkı duruş devam ettirilecektir. Makroekonomik istikrarı güçlendirmek ve cari işlemler açığını sürdürülebilir seviyelere çekmek amacıyla yapısal reformlara hız verilecektir. 11

12 ORTA VADELİ PROGRAM TEMEL MAKROEKONOMİK BÜYÜKLÜKLERİ 12

13 GSYH Büyümesi (%) 6,0 5,0 5,0 5,0 4,0 3,0 3,3 4,0 2,0 1,0 0, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 13

14 Cari İşlemler Açığı / GSYH (%) 6,0 5, 5, 5,4 5,4 5,4 5,2 5,1 4,8 4, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 14

15 Toplam Yurtiçi Tasarruflar (% GSYH) , , ,4 14,5 14,9 15, ,5 13,2 13, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 15

16 İşsizlik Oranı (%) 9,8 9,6 9,6 9,5 9,4 9,2 9,2 9,1 9, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 16

17 Enflasyon Oranı (%) 10,0 9,4 9,0 8,0,0 6,3 6,0 5,0 5,0 5,0 4, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 1

18 2,0 Toplam Kamu Faiz Dışı Dengesi / GSYH (%) (Program Tanımlı) 1,8 1,5 1,5 1,2 1,0 0,5 0,4 0, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 18

19 Merkezi Yönetim Bütçe Açığı / GSYH (%) 1,5 1,4 1,1 1,0 0, 0,5 0,3 0, T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 19

20 AB Tanımlı Borç Stoku (% GSYH) ,1 31, , , T 2015 P 2016 P 201 P T: Tahmin P: Program 20

21 Yapısal Reform Gündemi Orta Vadeli Program ( ), Onuncu Kalkınma Planında belirtilen yapısal reformların hayata geçirilmeye başlandığı önemli bir dönemi kapsamaktadır. Onuncu Kalkınma Planı, ekonominin yenilikçi üretim yapısına dönüşümünü sağlayarak istikrarlı ve yüksek büyümeyi amaçlamaktadır. 21

22 Büyüme Stratejisi Makroekonomik İstikrar Beşeri Sermaye ve İşgücü Piyasası Teknoloji ve Yenilik Fiziki Altyapı Kurumsal Kalite Verimlilik artışı ve sanayileşmenin hızlandırılması yoluyla ihracata dayalı, özel sektör öncülüğünde, rekabetçi üretim yapısının geliştirilmesi İSTİKRARLI ve YÜKSEK BÜYÜME 22

23 Onuncu Kalkınma Planı Dönüşüm Programları 1. Üretimde Verimliliğin Artırılması 2. İthalat Olan Bağımlılığın Azaltılması 3. Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi 4. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi 5. Kamu Harcamalarının Rasyonelleştirilmesi 6. Kamu Gelirlerinin Kalitesinin Artırılması. İş ve Yatırım Ortamının Geliştirilmesi 8. İşgücü Piyasasının Etkinleştirilmesi 9. Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması 10. İstatistiki Bilgi Altyapısını Geliştirme 11. Öncelikli Teknoloji Alanlarında Ticarileştirme 12. Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim 13. Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretimi 14. Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi 15. Tarımda Su Kullanımının Etkinleştirilmesi 16. Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm 1. Sağlık Turizminin Geliştirilmesi 18. Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm 19. Temel ve Mesleki Becerileri Geliştirme 20. Nitelikli İnsan Gücü İçin Çekim Merkezi 21. Sağlıklı Yaşam ve Hareketlilik 22. Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının Korunması 23. Yerelde Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi 24. Rekabetçiliği ve Sosyal Uyumu Geliştiren Kentsel Dönüşüm 25. Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliği Altyapısının Geliştirilmesi 23

24 TABLOLAR 24

25 Büyüme ve Enflasyon GSYH Büyümesi (%) 4,1 3,3 4,0 5,0 5,0 GSYH (Milyar TL) Kişi Başına Milli Gelir ($) TÜFE Yıllık Artış Hızı (%),4 9,4 6,3 5,0 5,0 25

26 Ödemeler Dengesi (Milyar $) İhracat (Fob) 151,8 160,5 13,0 18,4 203,4 İthalat (Cif) 251, 244,0 258,0 26,8 29,5 Dış Ticaret Dengesi -99,9-83,5-85,0-89,4-94,1 Turizm Gelirleri 28,0 29,5 31,5 33,5 35,5 Cari İşlemler Dengesi -65,1-46,0-46,0-49,2-50, Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%) -,9-5, -5,4-5,4-5,2 26

27 İşgücü Piyasası İstihdam Düzeyi (Bin Kişi) Tarım Dışı İstihdam (Bin Kişi) İstihdam Oranı (%) 43,9 45,3 45,4 45, 45,9 İşgücüne Katılım Oranı (%) 48,3 50,1 50,2 50,3 50,5 İşsizlik Oranı (%) 9,0 9,6 9,5 9,2 9,1 2

28 Merkezi Yönetim Bütçesi (Milyar TL) Toplam Harcamalar 408,2 448,4 42,9 506,8 541,3 Faiz Dışı Harcamalar 358,2 398,2 418,9 452,8 486,3 Faiz Harcamaları 50,0 50,2 54,0 54,0 55,0 Toplam Gelirler 389, 424,0 452,0 491,0 534,2 Vergi Gelirleri 326,2 351,6 389,5 42,9 468,5 Diğer Gelirler 63,5 2,4 62,5 63,2 65, Bütçe Dengesi -18,5-24,4-21,0-15,8 -,1 28

29 Kamu Maliyesi (GSYH ya Oran,%) Kamu Kesimi Dengesi -0,5-1,0-0,4-0,1 0,1 Merkezi Yönetim Bütçesi -1,2-1,4-1,1-0, -0,3 Diğer Kamu 0, 0,4 0,6 0,6 0,4 Kamu Kesimi Faiz Dışı Dengesi(*) 1,0 0,4 1,2 1,5 1,8 Merkezi Yönetim Bütçesi 0,9 0,5 1,1 1,3 1, Diğer Kamu 0,2-0,1 0,1 0,2 0,2 (*) Program Tanımlı 29