Romanya Hakkında Önemli ya da Genel Bilgiler(Some Important or General Informations on Romania)

Transkript

1 Romanya Hakkında Önemli ya da Genel Bilgiler(Some Important or General Informations on Romania) (Peleş Castle-Brasov) Merhaba arkadaşlar. Öncelikle Romanya hakkında biraz bilgi vererek yazıma başlıyorum. * Romanya yaklaşık 20 milyon nüfusa sahip, AB üyesi fakat Schengen üyesi olmayan bir ülke. *2 ayrı ülkeden oluşmakta olup 1 Aralık 1918 tarihinde tek isimle anılmaya başlamıştır. Transilvanya+Romanya nın birleşimi. Güneyde Romanya bölgesi(bükreş başkent), kuzeyde ise Transilvanya bölgesi (Dünya nın en harika yerleşim alanlarından birisi). * Türk vatandaşları, Romanya için vizeye ihtiyaç duyuyor. *Herkesin düşündüğü gibi çingeneler ülkesi değil. Düşünülenin aksine gayet modern, rahat insanların ülkesi. Tabii ki çingene(gypsy) insanlar var,bizim ülkemizde olduğu gibi. Fakat genellikle Bükreş çevresinde ya da asıl Romanya topraklarında görmek mümkün. Transilvanya bölgesi ülkenin kuzeyinde, daha çok temiz ve hoşgörülü insanlardan oluşuyor. *Dansçılar ve muhteşem dj müzikleri ile gece hayatı oldukça hareketli. İçkiler Türkiye ye göre oldukça ucuz. Örneğin bir clubta 4 lei(yaklaşık 2 tl) bir bira içebiliyor ve okul döneminde öğrenci partileri olduğu için giriş ücreti ödemiyorsunuz. Ödeseniz bile 10 lei yi geçmiyor. *Yolları çok düzgün değil. Hatta kendileri de bu yüzden çok yakınıyorlar. *Komünizm den yeni kopmuş sayılabilecek bir ülke. 80 lerin sonu 90 ların başında sona erdi ve halk ve ülke kendini yavaş yavaş topluyor haliyle. Fakat gelişmekte genel olarak. *Tren ağı geniş çaplı olan bir ülke. Temiz diyemem,çingeneler ya da sarhoşlar çok denk gelebilir. Ama genelde tercih edilen ulaşım aracı. Temiz vagonlar da yok değil. Fiyatına göre kalite ve hızına göre fiyatlandırma var. *En ünlü içkileri tuica (wikipedia öyle diyor) Oldukça güçlü ve alkol oranı bir hayli yüksek Romen içkisi. Genelde ev yapımı bulabilirsiniz. *Romenler diğer Avrupa ülkeleri gibi trafik kurallarına ve

2 uygulamalara uyan bir toplum. Bu yanı çok güzel. Fakat biz Türk vatandaşları için biraz garip olabilir. Yaya geçidi dışında geçiş yapmanız yasak. Yaya geçidinde bir adım attığınız takdirde arabalar sizin için sabırla durmak zorunda ki duruyorlar Bazı trafik kuralları farklı ama çok büyük bir fark yok. Türk trafiğiyle alakası yok *Eğer turist iseniz ve kalacak yeriniz yoksa Bükreş te Friends Hostel tavsiyedir. Geceliği 9-10 euro arası ve kahvaltı da var. Genelde hostel tercih edebilirsiniz. Ucuz ve kaliteli hizmet sunuyorlar. Bu siteden ulaşabilirsiniz. -rezervasyon ücretsiz bildiğim kadarıyla. Hostelworld.com ücret kesiyor. Erasmus öğrencileri için kısa notlar 1-Vize ve diğer harçlardan muafsınız. Erasmus ofisinden alacağınız belge ile vergi dairesine gidip işlemlerinizi yapıyorsunuz. Zaten ofisiniz yönlendirecek. 2-Ödeyeceğiniz tek ücret Pasaport cüzdan ücreti olan tl arasında değişen ücret. 3-Sigorta yaptırmanız gerekiyor. En ucuzu HDI ya da Güneş Sigorta.70 tl yi geçmez. 4-Pegasus en ucuz uçak şirketi. Gidiş tl arası. İnternetten kendiniz satın alırsanız tl gibi komisyon ücreti ödemek zorunda kalmazsınız. İzmir den İstanbul aktarmalı olarak Bükreş e uçak var. İzmir de valiz verip, Bükreş te alıyorsunuz. Onun dışında İstanbul dan TL ye Bükreş e ya da diğer illere otobüsler var. Ama çekilecek çile değil tavsiye etmem (Neden:1 kişide dahi kaçak bir şey çıksa saatlerce beklemek zorundasınız) 5-Ulusal ajans aylık 320 Euro hibe veriyor. Bu da neredeyse 1450 lei/ron civarı yapar ki size yeter. Romanya ucuz bir ülke daha önce de belirttiğim gibi. Aileniz de biraz yollarsa rahat edersiniz. Yurtdışı na başka ülkelere gitmek istiyorsanız biraz daha paranız olsa iyi olur ama genelde yetecek paranız.;) Gitmeden önce hibenin %80 ini alıyorsunuz dönünce de %20 lik kısımı alıyorsunuz. (Toplu ödeme yapılıyor gitmeden önce; dönünce de kalan yüzde 20 hesaplanıp veriliyor) 6-Derslerden geçemezsek düşüncesi oluşmasın. Öğretmenler çok anlayışlı ve sizi sıkıntıya sokmayacaklardır. Emin olabilirsiniz.;)

3 Maceraya başlarken -In beginning of adventure the Bükreş yolculuğuma 4 kız arkadaşım ile çıktım.başlangıçta tek başıma gitmeyi göze almıştım(her ne kadar zor da olsa).çünkü Erasmus bir şeyler öğrenmek ve tecrübe etmek için oluşturulmuş bir program ve her şeye hazırlıklı olmalıydım.neyse ki arkadaşlarım vardı yalnız değildim.vizemizi aldık(15 Ağustos a kadar) ve 16 Şubat ta yola çıktık.istanbul da diğer arkadaşlarımızla buluştuk.çok heyecanlıydık ve Bükreş üzerinde uçuyorduk.karlı,soğuk bir hava ve bilmediğimiz topraklar ve insanlar bizleri bekliyordu.

4 Uçaktan indik ve 2 Türk arkadaş ile karşılaştık.onlar da bizler gibi Erasmus öğrencisi ve Iasi şehrine ülkenin doğusuna,gece hayatının mükemmel olduğu yere gidiyorlardı.valizlerimizi beklerken sohbet ediyorduk ve sevimli bir çocuğa bakarken Türkçe güzel iltifatlarda bulunduk.bir de baktık ki babası Türkçe cevap verdi :). Romanya da yaşayan Türk vatandaşı Ekrem Kaya ile tanıştık.(isim veriyorum çünkü övgüyü hak ettiğine inanıyorum).bize nereye gittiğimizi,nasıl gidiceğimizi ve bunun gibi sorular sordu ve bize yardımcı olacağını söyledi.bizler ise otobüs ile Otopeni den Gara de Nord tren istasyonuna gitmeyi düşünüyorduk.bir anda planımız değişti.çıkışa yöneldik ve bize beklememizi ve sekreterini yollayacağını söyledi.beklemeye başladık ;1-2 saat geçti, iyice sabırsızlanmıştık. Çünkü bir an önce yola çıkmamız gerekiyordu.bir de baktık gelenler var ve biri de Türk.Ekrem Bey bizim için 3 çalışanını ve bir araba yollamış.(2 Romen 1 Türk).Sevinçliydik.Bir de ucuz taksilerden çağırdılar bizler için.gara 45 dakika -1 saat gibi bir sürede vardık.exchange(döviz) bürosuna uğrayıp gara geçiş yaptık. Gelmeden önce,kastettiğim Türkiye deyken İngilizce ile her şeyi halledebileceğimizi düşünüyorduk ama gördük ki Gara de Nord da İngilizce bilen neredeyse kimse yok çalışan olarak.neyse ki yanımızda bizlere yardım edecek insanlar vardı.biletimizi aldık ve 1-2 saatliğine beklemeye başladık.tren gecikmişti,çünkü kar yüzünden seferler zorlukla yapılıyordu.ve o çalışanlar da bizimle en az 1 saat bekleyip,bizleri korudular.çünkü etrafımız dilenci,çingene ve sarhoşlarla çevrili idi.romen çalışan bana eldivenini bile verdi.böyle güzel insanlarla karşılaşmak bizleri mutlu etmişti açıkçası. Trene bindik ve zorlu yolculuğumuz başladı.çok zor bir yolculuktu.çünkü uykusuz,yorgunduk ve hava şartları bizim olmadığımız derecede soğuk ve her yer karla kaplıydı.izmir de kar görmek ya da kalıcı olması çok da mümkün değil

5 Bükreş ten Teius a,oradan da Alba Iulia ya geçtik bir başka tren ile.dillerini bilememek ve onların da İngilizce bilmemesi istasyonu bulmada bize zorluk çıkardı açıkçası fakat vücut dili ile başardık Alba Iulia ya ulaşmayı. İlk başta Alba Iulia bize köy gibi göründü ve Nereye geldik biz ya? dediğimiz oldu.fakat sonra taksi ile yurdumuza varınca içerideki sıcaklığı hissedince ve yolda biraz da şehri görünce düşüncelerimiz yumuşadı biraz. Devamı Alba Iulia ile ilgili yazımda I departed for Bucharest voyage with my 4 girl friends.in the beginning,i was ready to go alone(even if it is hard).as Erasmus is a programme that was constituted to learn and experience something and i should have been ready for everything.fortunately,i was not alone,my friends were with me.we got our visa(until 15th of August) and departed on 16th of February.We met other friends in İstanbul.We were all so excited and were flying over Bucharest.Unknown(by us) soils and folk were waiting for us in a snowy and freezing cold weather. We got out of plane and met 2 turkish friends there.they were also Erasmus students like us and were going to the eastern city,iasi where night life is marvellous.we were having chat as waiting for out luggages and we

6 complimented in Turkish for a sweet child by looking at him.it was surprising that his father also responded in Turkish We met Turkish citizen,ekrem Kaya who lives in Romania(I m giving his name,as i believe that he deserves the praise).he asked us where we were going and how we were going and such questions like that.and he said he would help us.yet,we were thinking to go from Otopeni to Gara de Nord train station by bus.our plan changed suddenly.we headed for exit and we said that we needed to wait some and he would send his secretary.we began to wait;passed 1 or 2 hours;we were more impatient.because we should have departed immediately for Alba.And then we realized that there were people coming to us and one of them was a Turkish.Mr.Ekrem sent 3 workers of him and one car for us.(2 Romanian and 1 Turkish).We were glad.and also they called a taxi that was cheap.we got to the train station in 45 minutes or 1 hour.after stopping by the exchange office,we passed to the station. Before coming from Turkey, we were thinking that we would sort out everything with English,however we realized that there were nearly nobody who knows english as worker.fortunately,we had people with us who will help us.we bought out tickets and began to wait for 1 or 2 hours.the train was late because of hars weather conditions.mr.ekrem s workers also waited with us for at least 1 hour and protected us.as we were surrounded with beggars,gypsies and drunkens.even Romanian worker gave me his gloves.we were so glad to meet with them such kind people. We got on train and our hard travel started.it was really hard voyage.because we were without sleepless,tired and weather conditions were freezing cold,everywhere was covered with snow as we dont get used.it is impossible to see snow in izmir.we travelled from Bucharest to Teius,and then Alba Iulia with another train.without knowing Romanian language,we tried to communicate with the conductor with body language.yet we did it and got to Alba Iulia. In the beginning,alba Iulia seemed to us like a small village and we said what the hell we are here?.but after that when we got to our hostel by taxi and feel the heat inside and saw the city,we changed our minds a bit You will

7 find more about Alba Iulia in my other note Abrud-Romania Roşia Montana Bölgesinde yine altın madenlerinin olduğu bölgede kurulu küçük bir kent Abrud.İçerisinde yine ufak bahçeli evlere,futbol sahalarına,komunism döneminden kalma evlere,bankalara,kafelere rastlamak mümkün.küçük ama sevimli bir yerdir.ayrıca yanlış hatırlamıyorsam eski bir kiliseye de sahipti.

8 Cheile Turzii/Turda Gorge/Turda Boğazı-Romanya Romence adıyla Cheile Turzii yani Turda Boğazı Turda ve Cluj Napoca arasında kalan muhteşem bir yer.resimlerden de anladığınız üzere v şeklinde bir vadi ve alt tarafında bir köyü barındırıyor burası.yemyeşil bir doğa,üstten baktığınız manzaraya ek olarak aşağı inip bir de yakından kesinlikle görmeniz gereken bir yer.turda yolundaysanız mutlaka bu vadiye uğrayın Daha detaylı bilgi için:

9 Turzi Previous Next Flickr Album Gallery Powered By: Weblizar Romence-Türkçe Benzer Kelimeler -Romanian-Turkish Similar Words Bu,tamamen can sıkıntısından ve meraktan Romen arkadaşlarım Bogdan Mucea ve Roxana Mucea nın katkıları ile yaptığım bir çalışmadır.ve bu çalışma gösterdi ki Romence ve Türkçe dilleri telaffuz ya da yazılış olarak birçok benzer kelimeye sahip.bence bu benzerlik, şaşırtıcı ve sevindirici bir şey.bu sadece bir başlangıç.daha birçok benzer kelimeye sahipler This is a study that I did exactly because of dullness

10 and curiosity with the help of my friends Bogdan Mucea and Roxana Mucea.And this study shows that Romanian and Turkish languages have many similar words in pronunciation and spelling.i think this similarity is an amazing and pleasing thing :)It is just a beginning.they have more words in common

11

12 Resimlerle Ünlü Rumen Şehirleri-The Famous Cities of Romania With Pictures Resimlerle Ünlü Rumen Şehirleri-The Famous Cities of Romania With Pictures Alba Iulia

13 Braşov Biserica NeagrÃ(the black church)

14 Catelul Bran, Judetul Brasov(Dracula s castle-drakula nın Kalesi) Cetatea Rasnov, Judetul Brasov Complexul Manastirea Barsana, Judetul Maramures

15 Craiova

16 Decebal pe malul Dunarii, Judetul Mehedinti

17 Delta Dunarii

18 Jidvei, Alba Iulia Lacul Balea, lac glaciar la Muntii Fagaras, Judetul Sibiu Manastirea Cheia, Judetul Prahova Manastirea Sucevita, Judetul Suceava

19 Mori de Vint, Muzeul Satului Sibiu Muntii Fagaras(Fagaras Mountains) Muntii Piatra Craiului Judetul Brasov

20 Poarta-Alba-Iulia Turda Salina-Salt Mine-Tuz Madeni

21 Vidraru, judetul Arges

22 Alba Iulia Casa ardeleana Pre edeal Brasov

23 Alba Iulia-Centru Cetatea Rasnov Cetatea Alba Iulia

24 Craiova Delta Dunarii pelicanii

25 joc traditional Sibiu Partia Clabucet Predeal

26 Turda Salina-Salt Mine-Tuz Madeni Delta Dunarii

27 Turda Salina-Salt Mine-Tuz Madeni Rumence Dili Üzerine-On Romanian Language

28 Rumence (Rumence: Română), Romanya nın resmî dilidir ve Roman dillerin doğu koluna mensuptur. Çoğu Romanya ve Moldova da yaşayan 28 milyon kişi tarafından konuşulur. Moldova nın resmî dili Moldovaca da Rumence ile aynı olmasına rağmen, ülke yasaları kapsamında ülkenin resmî dili Moldovaca olarak yer almaktadır. Rumen Alfabesi Rumen alfabesi şu harflerden oluşur: a ă â b c d e f g h î i j k l m n o p r s ș t ț u v y x z Rumen alfabesinde farkettiğiniz gibi: normal a dışında üzerine iki ayrı tür şapka konulan iki a daha bulunur. ç bulunmaz. ğ bulunmaz. ı harfi üzerinde şapka ile kullanılır. ö bulunmaz. Türk alfabesinde olduğu gibi ş bulunur. t dışında ț harfi (t altında virgül) bulunur. ü bulunmaz. y bulunmaz. İngiliz alfabesinde olduğu gibi x bulunur. İngiliz alfabesinde bulunan q ve w Rumen alfabesinde bulunmaz. Rumen harflerinin seslendirilişi: (burada belirtilmeyen harfler Türkçede olduğu gibi seslendirilir) â î harflerinin sesleri aynıdır sadece gramer kuralı olarak î sadece kelime başında bulunabilir. Bu harflerin sesi Türkçedeki ı ile aynıdır. ă ise ı ya benzer fakat bu sesi biz Türkçede kullanmıyoruz. (Bu ses İngilizcedeki the kelimesinde kullanılan ı ya benziyor) c harfi Türkçedeki k gibi okunur. Zaten Rumencede k harfi sadece kg için kullanılır. Türkçedeki c sesi, gea=ca, ge=ce, gi=ci, gio=co şeklinde g harfine e veya i eklenerek kullanılır. Türkçedeki g sesi ise gh ile elde edilir, ghe=ge gibi. Rumencede Türkçedeki ç harfi olmamasına rağmen ç sesi vardır. cea=ça, ce=çe, ci=çi, cio=ço olarak okunur. ț harfi Türkçedeki tz olarak okunur. Örneğin, țigan=çingene tzigan olarak okunur. Evet = Da

29 Hayır = Nu Affedersiniz = İertați-mă (yertatsimı) Teşekkür ederim = Mulțumesc ( Multsumesk) Çok teşekkür ederim = Mulțumesc mult (multsumesk mult) Bir şey değil = Cu placere (kuplaçere) Özur dilerim = îmi cer scuze Lütfen! = Fiți bun! (fitsi bun) Pekâlâ = De acord ( de akord ) Beyefendi = Domnule ( domnule) Bayan(evli) = doamnă ( Doamna ) Bayan(kız) = Domnişoara ( domnişoara) Allahaısmarladık = La revedere ( la revedere ) Güle güle = Cu bine! ( Ku bine ) Bu nedir? = Ce este aceasta? ( Çe este açeasta ) Nerededir? = Unde este? ( unde este ) Doğru mu? = este adevărat? ( este adevırat ) İstasyona lütfen. = La gară, vă rog. (Gideceğiniz yerin adının başına la ekleyerek söylüyorsunuz) Dil bilme, Söyleneni Anlama Rumence konuşur musunuz? = Vorbiți Româneşte? ( vorbitsi romıneşte) Evet, konuşurum.= Da vorbesc ( Da, Vorbesk) Hayır, Rumence konuşamam. = Nu pot sa vorbesc ( Nu, nu vorbesk Romıneşte ) Rumenceyi biraz konuşurum = Vorbesc puțin Româneşte. ( vorbesk putsin romıneşte ) Rumenceyi anlayabilirim fakat konuşamam = înțeleg Româneşte, dar nu pot vorbi ( ıntseleg romuneşte, dar nu pot vorbi ) Anlıyor musunuz? = înțelegeți ( ıntselecetsi ) Her şeyi anlıyorum = înțeleg totul ( ıntseleg totul ) Anlamadım = Selamlaşma Nu am înțeles ( nu am ıntseles )

30 Günaydın = Bună dimineața ( bunı dimineatsa ) Tünaydın = Bună ziua ( buna ziua ) Merhaba = Salut İyi akşamlar = Bună Seara ( buna seara ) İyi geceler = Noapte buna. ( Noapte bunı ) Çok iyiyim = Foarte bine İyiyim = bine Kötü = Rau Kendiniz Hakkında Adım Doğancan = Numele meu este Doğancan ( numele meu este Doğancan ) Türk üm = Sunt Turc ( Sınt turk ) Çanakkale liyim. = Sunt din Çanakkale ( sunt din Çanakkale ) Adınız Nedir = Cum Te cheama Nerelisiniz? = De Unde Sunteți ( de unde suntetz) Kaç Yaşındasın? = Cati Ani Aveti? ( kat ani avetz) Neden? = De ce? (de çe) Nasıl? = Cum? (kum) Nerede? = Unde? (undi) Ne Zaman? = Cand? (kınd) Ne? = Ce? (çe) Kim? = Cine? (çine) Kiminle? = Cu cine? (ku çine) Ben = İo veya eu (yo veya yeu) Sen = Tu O = kız ( ea) erkek ( el ) Biz = Noi (noy) Siz = Voi Onlar = Ei Kız Çocuk = Fata Copil (fatı kopil)

31 Erkek Çocuk = Baiat Copil (bayat kopil) Anne = Mama Baba = Tata Arkadaş = Prieten (pıryeten) Memnun oldum. Bilmiyorum = = Îmi pare bine (ımi para bine) Nu Ştiu Olabilir = Este Posibil. Saçma = Absurd Çok Basit = Foarte simplu Hoşgeldin = Bine Ai Venit (bine ay venit) Para = Bani Bir = Unu İki = Doi (doy) Üç = Trei (trey) Dört = Patru Beş = Cince (çinç) Altı = Sase (şase) Yedi = Sapte (şapti) Sekiz = Opt Dokuz = Noua On = Zece (zeçe) Tuvalet = Toaletă ( toaletı ) Giriş = İntrare ( intrare ) Çıkış = İeşire ( yeşire) Kalkış = Plecare ( plekare ) Varış = Sosire ( sosire ) Kapalı = închis ( ınkis ) Açık = deschis ( deskis ) İndirim = Reducere

32 İstasyon = Gară Hareket = Plecare Gişe = gişeu Biletçi = Controlor de bilete İyi yolculuklar = Drum Bun Eczane = Farmacie ( Farmaçie ) Büro = Birou Banka = Bancă Elçilik = Ambasadă Kitabevi = librărie ( librırie ) Fabrika = Fabrică İtfaiye = Pompieri Havalimanı = Aeroport Nehir = Râu Sokak = Stradă Cadde = Bulevard Ev = casă Hastane = Spital Kilise = Biserică Okul = Şcoală Belediye Binası = primărie Üniversite = Universitate Stadyum = Stadion Kumsal = Nisip Tiyatro = Teatru Balkon = Balcon Bilet = Bilet Pilaf = Pilav Dulap = Dolap

33 Ceai = Çay Ciorba = Çorba Haide = Hayde Chibrit = Kibrit Bacşiş = Bahşiş Vişina = Vişne Musafir = Misafir Pantalon = Pantolon Duşman = Düşman Galeri = Galerie Mektup = scrisoare Pul = timbru Zarf = Plic Paket = Colet Telefon = Telefon Hesap = Nota Romen bilimadami Alexandru Cioranescu nun Etimolojik Romence Sozlugu ne ( Dictionarul Etimologic Al Limbii Romane ) gore, Rumence de Türkçe kökenli kelime sayisi tami tamina Bu sözcüklere, Arapça kökenli 237 sozcuk ile Tatarca kokenli 16 sözcüğü de ekledigimizde sayı e çıkıyor. Akşam = Seara Yıl = An Gün = Zi Saat = Ceas ( çeas ) Saniye = Secundă Hafta = Săptămină ( sıptımını ) Yeni yıl = Anul Nou ( anul nou ) Zaman = Timp ( timp ) Dün = ieri ( yeri) Hemen = imediat

34 Bugün = astăzi ( astızi ) Şimdi = Acum Bazen = Uneori ( uneori ) Aylık = Lunar Yarın = Mâine ( mıyne) Works Cited Çetin, Doğancan