Dursun Büyüktaş* Köksal Aydinşakir** Kenan Büyüktaş* Ruhi Baştuğ* N.Yasemin Emekli*

Transkript

1 LİZİMETRE KOŞULLARINDA İKİNCİ ÜRÜN OLARAK YETİŞTİRİLEN MISIR BİTKİSİNİN SU TÜKETİMİNİN YÜKSEK VE TUZLU TABAN SUYUNDAN KARŞILANAN MİKTARININ BELİRLENMESİ Dursun Büyüktaş* Köksal Aydinşakir** Kenan Büyüktaş* Ruhi Baştuğ* N.Yasemin Emekli* (*) Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, ANTALYA (**) Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, ANTALYA ÖZET Bu çalışma, drenaj tipi lizimetrelerde, üç farklı (90, 120 ve 150 cm) taban suyu derinliği, dört farklı taban suyu tuz konsantrasyonu (1.7, 3.8, 5.9 ve 10 ds m -1 ) düzeyini ve bir kontrol (serbest drenaj koşulu) konusunu kapsayacak şekilde ikinci ürün mısır bitkisinde üç tekerrürlü olarak iki yıl süreyle yürütülmüştür. Bitki su tüketiminin önemli bir bölümünün tuzlu ve sığ taban suyundan karşılandığı belirlenmiştir. 90, 120 ve 150 cm de tutulan taban suyunun bitki su tüketiminin, birinci yılda sırasıyla 0.74, 0.47 ve 0.39 unu karşıladığı, ikinci yılda ise söz konusu oranın 0.57, 0.31 ve 0.24 olduğu belirlenmiştir. Söz konusu derinlikler için taban suyundan olan ortalama kapillar yükselme hızı ise birinci yılda sırasıyla 3.37, 2.80 ve 1.79 mm gün -1 olarak hesaplanırken, ikinci yıl için bu değerler 2.99, 2.00, 1.48 mm gün -1 olarak belirlenmiştir. Taban suyu derinliği ile kapillar yükselme arasında, her iki yılda da birbirine yakın üssel bir ilişki belirlenmiştir. Taban suyunun yüksek olduğu yerlerde, yüzey sulamalarının azaltılarak küresel ısınma sonucu azalan su kaynaklarının daha verimli kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yüksek ve Tuzlu Tabansuyu, Su Gereksinimi, Mısır, Kapillar Yükselme SALINE AND SHALLOW GROUND WATER USE OF SECOND CROP MAIZE GROWN IN LYSIMETERS ABSTRACT An experiment was conducted for two years with three replicates in maize crop using three water table dept (90, 120, and 150 cm) and four EC levels (1.7, 3.8, 5.9 ve 10 ds m -1 ) and a control plot having no water table. It was determined that saline and shallow water table contributed to significant portion of crop water use. The percentage of contribution from water table was found to be approximately 74 %, 47%, and 39% in the first year and 57 %, 31 % and 24 % in the second year for water depth of 90, 120, and 150 cm, respectively. The average use of ground water from saline and shallow water table 3.37, 2.80 and 1.79 mm day -1 in the first year and 2.99, 2.00, and 1.48 mm day -1 in the second year of the experiment for water depth of 90, 120, and 150 cm, respectively. An exponential relationship was determined between water table depth and ground water use in both years. It can be concluded that surface irrigations can be reduced under saline shallow water table conditions and the remaining water can be transferred to other sectors for efficient use of water resources. Keywords: Saline and Shallow Water Table, Water Requirement, Maize, Capillary Rise. 1. GİRİŞ Sulama; bitki gelişmesi için gerekli olup da doğal yağışlarla karşılanamayan suyun, çevre sorunu yaratmadan, çeşitli yöntemlerle toprağa verilmesi olarak tanımlanmaktadır. Hangi iklim kuşağında olursa olsun, sulama diğer gelişim etmenlerinin değerlendirilmesine hizmet eden ve üretimde kararlılığı sağlayan bir üretim etmenidir (Kanber, 1999). Ancak sulama projeleri planlanırken birlikte düşünülmesi ve planlanması gereken drenaj sistemleri çoğunlukla göz ardı edilmektedir. Drenaj sistemlerinin yapılmaması ve aşırı sulamalar sonucu, sulu tarıma açılan alanlarda kısa bir süre sonra taban suyu toprak yüzeyine çok yakın bir mesafeye kadar yükselmektedir. Ülkemizde buna örnek olarak Çukurova Bölgesi ve yakın zamanda sulamaya açılan GAP kapsamındaki bazı bölgeler gösterilebilir. 205

2 24-25 Mayıs 2012, E.Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Bornova - İzmir Tuzlu ve yüksek taban suyu sorunu sadece ülkemizi değil, aynı zamanda dünyanın diğer birçok sulu tarım yapılan alanlarını da ilgilendirmektedir. Bu tür alanlara A.B.D de Batı San Joaquin Vadisi (San Joaquin Valley Drainage Program, 1990), Pakistan da İndus Vadisi (Sarwar, 2000) ve Hindistan ın kurak ve yarı kurak bölgeleri örnek olarak gösterilebilir (Sharma et al., 1994). Yüksek taban suyu kapillarite ile bitki kök bölgesine ulaştığında, bitki gelişimi yüksek tuzluluk ve anaerobik koşullardan olumsuz olarak etkilenmektedir (Ayers and Westcot, 1985). Bu durumda, taban suyu seviyesinin düşürülmesi için toprakaltı drenaj sisteminin kurulması bir çözüm seçeneği olarak düşünülebilir. Ancak bunun için de uygun bir drenaj çıkış ağzının bulunması, drene edilecek suyun çevreye zararlı yüksek konsantrasyonlarda iz elementleri ve diğer kirleticileri içermemesi gerekir. Toprak altı drenaj sistemlerinin kurulması sorunun çözümünden ziyade sorunu bir başka alana aktarmak olarak görünmektedir. Bir başka deyişle, yüksek ve tuzlu taban suyu sorunu kısmen çözülürken bir başka alıcı ortam drenlerden akan su ile kirletilmektedir. Kapalı drenaj sistemlerinin kurulması yerine düşünülebilecek bir başka çözüm seçeneği, bitki su tüketimi hesaplamalarında yüksek taban suyunun katkısını göz önünde bulundurmaktır. Bitki su ihtiyacından daha fazla su uygulamaları taban suyu seviyesini yükseltecek, bitki su ihtiyacından daha az su uygulamaları ise bitkiyi taban suyunu kullanmaya zorlayacağından taban suyu seviyesini düşürecektir. Günümüzde uygulanan sulama programlarının çoğu yüksek taban suyunun bitki su tüketimine olan katkısını göz ardı etmektedir. Çeşitli araştırmalar taban suyu derinliğinin 2 m den daha az olduğu durumlarda birçok bitkinin az tuzlu taban suyundan faydalandığını göstermiştir. Namken et al. (1969), farklı seviyelerde sabit tutulan az ve orta tuzlu taban suyunun, lizimetrelerde yetiştirilen pamuk bitkisinin su tüketimine olan katkısını araştırmışlardır. Araştırmacılar, elverişli kapasitenin % 50 si tüketildiğinde sulama yapılması durumunda, 91, 183 ve 274 cm taban suyu derinliğinin pamuğun su tüketimine katkısının toplam su kullanımının, sırasıyla, % 54.4, % 26.4 ve % 17.3 ü olduğunu belirlemişlerdir. Elverişli kapasitenin % 90 ı tüketildiği zaman sulama yapıldığında ise yukarıda verilen taban suyu derinlikleri için, taban suyunun pamuğun toplam su tüketimine olan katkısı % 60.6, 48.9 ve 39.2 olmuştur. Wallender et al. (1979), 177 ile 266 cm arasında değişen taban suyu derinliğinin pamuk bitkisinin mevsimlik su tüketiminin % ini karşıladığını bildirmektedir. Ragab and Amer (1986), yüksek taban suyu koşullarında açıkta yetiştirilen mısır bitkisinin 75 günlük periyot boyunca toplam su tüketiminin % 40 ının taban suyundan karşılandığını belirtmektedirler. Kruse et al. (1993), yüksek, tuzlu taban suyunun lizimetrelerde yetiştirilen yonca, mısır ve kışlık buğdayın sulama gereksinimi üzerine etkisini araştırmışlardır. Araştırmacılar, mevsimlik su tüketiminin önemli bir kısmının yüksek taban suyundan karşılandığını ancak, mısır ve buğdayın tuzlu taban suyundan az düzeyde etkilendiğini belirtmişler ve yüksek taban suyu koşullarında yüzey sulama yöntemleriyle uygulanan sulamaların azaltılabileceği sonucuna varmışlardır. Oğuzer ve Kanber (1989), değişik düzeylerde tutulan tuzlu taban sularının buğday, arpa, yerfıstığı ve soya bitkilerinin verimi ve toprakta tuz birikimine etkilerini araştırdıkları çalışmada, taban suyu düzeylerinin bitki gelişimine etkileri arasında istatistiksel anlamda bir fark bulunmadığını ancak, yüksek taban suyunun buğdayda verimi artırırken arpada azalttığını belirlemişlerdir. Araştırmacılar, topraktaki tuz birikiminin ise sulamaların yapılmadığı kış aylarında daha yüksek olduğunu ve sulamaların yıkamayı artırdığını saptamışlardır. Saatçılar (1989), Gediz serisi topraklarının kullanıldığı bir lizimetre çalışmasında, 5000, 10000, ve micromhos cm -1 tuz içeriği ve 60, 80, 100 ve 120 cm derinliklerde tutulan taban suyu seviyelerinin pamuk bitkisinin verimine ve topraktaki tuzluluk durumuna etkilerini incelemiştir. Araştırmada, taban suyu tuz konsantrasyonunun pamuk bitkisinin verimini önemli derecede etkilediği, taban suyu düzeylerinin verime etkisinin istatistiksel anlamda önemli olmamakla beraber en yüksek verimin taban suyu düzeyinin 100 cm olduğu konudan alındığı belirlenmiştir. Balaban ve ark. (1989), ulusal ve uluslararası literatüre dayanarak çeşitli kültür bitkilerinin taban suyu ve verim ilişkilerini incelemişler ve istatistiksel olarak denklemlerini elde etmişlerdir. Ancak söz konusu araştırmada, taban suyu tuz konsantrasyonlarına ilişkin herhangi bir bilgiye yer verilmemiştir. Kang et al. (2001), lizimetrelerde farklı düzeylerde tutulan yüzlek taban sularının mısır ve kışlık buğdayın su tüketimine ve bitki katsayılarına etkilerini inceledikleri araştırmalarında; bitki su tüketiminin artan taban suyu derinliği ile azaldığını, taban suyunun bitki su tüketimine olan katkısının taban suyu derinliği azaldıkça arttığını ve bitki katsayılarının yüzlek taban suyu koşullarında önemli düzeyde artış gösterdiğini saptamışlardır. Kahlown et al. (2005), lizimetrelerde yüzlek taban suyunun çeşitli bitkilerin su gereksinimine ve verimine etkilerini incelemişler ve 0.5 m de tutulan taban suyunun buğdayın su gereksiniminin tamamını, 206

3 ayçiçeğin su gereksiniminin % 80 ini karşıladığını, mısır ve sorgumda ise yüksek taban suyunun verimi azalttığını belirlemişlerdir. Yukarıda özetlenen çalışmalardan da anlaşılacağı üzere, birçok bitki yüksek taban suyu koşullarında, gereksinim duyduğu suyun bir kısmını karşılamaktadır. Ancak bitkinin taban suyundan kullandığı suyun bir sulama sisteminin işletilmesine veya sulama programlamasına nasıl dahil edilebileceği tam olarak belli değildir. Kapilar yükselme ile yüksek taban suyundan sağlanan su miktarı bitki için önemli bir kaynak olmakla beraber, bitki su tüketimi ile taban suyu derinliği ve tuzluluğu arasındaki ilişki tam olarak anlaşılmış değildir. Birçok deneysel çalışma yapılmış olmasına karşın, elde edilen sonuçlar birbiriyle tutarlı olmadığından, bunlara dayanarak bir genelleme yapmak olanaklı görülmemektedir (Hoffman et al., 1992). Bu çalışmanın amacı; farklı tuzlu ve yüksek taban suyu koşullarında ikinci ürün mısır bitkisinin mevsimlik su tüketiminin ne kadarının farklı düzeylerde tutulan taban suyundan karşılandığını belirlemektir. 2. MATERYAL VE YÖNTEM Araştırma, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Deneme Alanı nda inşa edilen drenaj tipi lizimetrelerde yürütülmüştür. Lizimetrelerin yüzey alanı 1x2 =2 m 2 ve derinlikleri ise 1.80 m dir. Lizimetrelerin eğimli olan tabanlarına drenaj amacıyla borular yerleştirilmiş ve drenaj kanalı tarafındaki uçlarına birer vana takılmıştır. Araştırma alanı, 36º Kuzey enlemi ile 30º Doğu boylamlarında yer almakta olup, deniz seviyesinden yüksekliği 27 m dir. Batı Akdeniz Bölgesi içerisinde yer alan Antalya, kışları ılık ve yağışlı, yazları ise sıcak ve kurak Akdeniz iklimine sahiptir. Araştırmanın yürütüldüğü 2006 ve 2007 yıllarının Haziran-Eylül dönemine ait meteorolojik parametreler uzun yıllık ( ) değerleri ile beraber Antalya Meteoroloji İstasyonu nda alınmış ve Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1. Denemenin yürütüldüğü yıllarda ölçülen ve uzun yıllık meteorolojik parametreler Aylar Parametre Haziran Temmuz Ağustos Eylül Toplam Yağış, mm 2006 Yılı Yılı Uzun yıllık ort Ort. Yüksek Sıcaklık, ºC 2006 Yılı Yılı Uzun yıllık ort Ort. Düşük Sıcaklık, ºC 2006 Yılı Yılı Uzun yıllık ort Ortalama Sıcaklık, ºC 2006 Yılı Yılı Uzun yıllık ort Bağıl nem, % 2006 Yılı Yılı Uzun yıllık ort Rüzgar hızı, m s Yılı Yılı Uzun yıllık ort Buharlaşma, mm 2006 Yılı Yılı Uzun yıllık ort Lizimetrelerde sabit su seviyesini sağlamak için Mariotte tüpü ilkesinden yararlanılmıştır. Bu amaçla 30 litrelik beyaz bidonlar kullanılarak Mariotte tüpleri hazırlanmış, düzgün olarak çalıştıkları test edilmiştir. Hazırlanan bu sistem, kıvrılabilir bir şeffaf hortum yardımıyla lizimetrelerin altında bulunan drenaj borusuna bağlanmıştır (Şekil 1). Mariotte tüp sisteminin tam sızdırmaz olması dişli kısımlarda 207

4 24-25 Mayıs 2012, E.Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Bornova-İzmir teflon, yapıştırılması gereken yerde tangit ve diğer kısımlarda ise kelepçe kullanılarak sağlanmıştır. Mariotte tüpleri lizimetrelerde bulunan toprak yüzeyinden 90 cm, 120 cm ve 150 cm aşağıda sabit taban suyu seviyesi sağlamak için ipler yardımıyla drenaj kanalı üzerine konan 10x10 cm boyutundaki ahşap latalara bağlanmıştır (Şekil 1). Taban suyundan kapillarite ile kullanılan su miktarları Mariotte tüpündeki su düzeylerinin günlük olarak okunması yoluyla belirlenmiştir. İstenilen düzeylerde (EC 1 =1.7 ds m -1, EC 2 =3.8 ds m -1, EC 3 =5.9 ds m -1 ve EC 4 =10 ds m -1 ) tuzlu taban suyu arazide kullanılan suyun içerisine tuz (NaCl) eklenerek sağlanmıştır. Taban suyu tuz konsantrasyonları, Ayers and Westcot (1985), tarafından verilen ve mısır bitkisinin % 100, % 75, % 50 ve % 0 verim potansiyeline karşılık gelen, sırasıyla, 1.7, 3.8, 5.9 ve 10 ds m -1 konsantrasyonları olarak seçilmiştir. Bu amaçla, kullanılacak olan suyun içerisine farklı miktarlarda tuz eklenerek elektriksel iletkenlikleri EC metre ile ölçülmüş ve kullanılan tuz (g l -1 ) ile EC (ds m -1 ) karşılıklı grafiklenerek regresyon eşitliği elde edilmiştir. Sabit su seviyesi düzeneği denemenin birinci yılında 3 Temmuz 2006 tarihinde, ikinci yılında ise 27 Haziran 2007 tarihinde arazide uygulanmaya başlanmıştır. Çalışma üç farklı (WT 1 =90, WT 2 =120 ve WT 3 =150 cm) taban suyu derinliği, yukarıda belirtilen dört farklı taban suyu tuz konsantrasyonu düzeyini ve bir kontrol (taban suyu yok) konusunu kapsayacak şekilde üç tekerrürlü olarak iki yıl yürütülmüştür. Sulama suyu olarak tuzsuz (<0.7 ds m -1 ) su kullanılmıştır. Sulamalar, mısır bitkisinin etkili kök derinliğindeki (90 cm) elverişli kapasitenin % 50 si tüketildiğinde yapılmıştır (Kanber, 1999). Gerekli su miktarı lizimetre alanı ile çarpılarak hacme dönüştürüldükten sonra bitki sıra aralarındaki karıklara ölçülü olarak verilmiştir. Toprak profilindeki nem düzeyi gravimetrik olarak ikinci bloktan alınan toprak örneklerinden takip edilmiştir. Mısır bitkisi tohumları denemenin birinci yılında 20 Haziran 2006 tarihinde, ikinci yılında ise 14 Haziran 2007 tarihinde sıra arası 70 cm ve sıra üzeri 20 cm olacak şekilde 5 cm derinliğe iki tohum bırakılarak ekilmiştir. Her iki yılda da ekimle birlikte dekara 10 kg N (ihtiyaç duyulanın yarısı), 10 kg P 2 O 5 ve 5 kg K 2 O olacak şekilde kompoze gübre kullanılarak gübreleme yapılmıştır. Bitkiler yaklaşık cm olduklarında da azotun diğer yarısı Amonyum Nitrat (% 33) şeklinde verilmiştir. Ekimden sonra yaklaşık 10 gün boyunca, eşdeş bir çimlenme sağlamak amacıyla, günaşırı, toprağın ilk 8-10 cm derinliği ıslatılacak şekilde sulama yapılmıştır. Bitkiler 2-4 yapraklı olunca seyreltme yapılmıştır. Böylece 2 m 2 lizimetre parsel alanında 15 bitki bırakılmıştır (Şekil 2). Bitkilerin hasadı denemenin birinci yılında 21 Eylül 2006 tarihinde ve ikinci yılında ise 26 Eylül 2007 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Şekil 1. Lizimetrelerdeki Mariotte tüplerinin görünümü. Şekil 2. Lizimetrelerin içerisindeki mısır bitkileri 3. BULGULAR VE TARTIŞMA Yetiştirme periyodu boyunca bitkilerin toplam su kullanımının taban suyundan kullanılan oranında oluşan değişim Şekil 3, 4 ve 5 de verilmektedir. Anılan oran, denemenin birinci ve ikinci yıllarında benzer eğilim göstermiştir. Genellikle, taban suyundan kullanılan su oranı taban suyu seviyesi derinleştikçe, aynı su seviyesine sahip taban suyu düzeyinde ise tuz miktarı arttıkça azalma eğilimi göstermiştir. Bitkinin taban suyundan kullandığı su oranı önce bitki gelişimine bağlı olarak artmış, bitki gelişimini tamamladıktan sonra ise azalmaya başlamıştır (Şekil 3-5). 208

5 Şekil 3. Denemenin birinci yılında EC 2 konusunda taban suyu kullanım oranının taban suyu derinliği ile değişimi Şekil 4. Denemenin ikinci yılında EC 1 konusunda taban suyu kullanım oranının taban suyu derinliği ile değişimi Şekil 5. Denemenin ikinci yılında WT 2 konusunda taban suyu kullanım oranının tuzluluk seviyesi ile değişimi Taban suyundan kullanma oranı konulara göre Çizelge 2 de verilmiştir. Taban suyundan kullanma oranı, ortalama olarak, WT 1, WT 2 ve WT 3 konularında birinci yılda sırasıyla % 74, % 47 ve % 39 olarak gerçekleşirken ikinci yılda ise % 57, % 31 ve % 24 olarak belirlenmiştir. Konulara göre, taban suyundan olan kapillar yükselme hızı Çizelge 3 de sunulmuştur. Taban suyundan olan ortalama kapillar yükselme hızı ise birinci yılda WT 1, WT 2 ve WT 3 konularında sırasıyla 3.37, 2.80 ve 1.79 mm gün -1 olarak hesaplanırken, ikinci yılda söz konusu konular için bu değerler 2.99, 2.00, 1.48 mm gün -1 olarak belirlenmiştir. Taban suyu derinliği ile kapillar yükselme arasında, Şekil 6 da görüldüğü gibi, her iki yılda da birbirine yakın üssel bir ilişki belirlenmiştir. 209

6 Çizelge. 2. Denemenin birinci (ilk rakam) ve ikinci (ikinci rakam) yıllarında konulara göre taban suyundan ortalama kullanma oranı, % Taban Suyu Tuz Düzeyleri Derinlikleri EC 1 EC 2 EC 3 EC 4 Ortalama WT WT WT Çizelge. 3. Denemenin birinci (ilk rakam) ve ikinci (ikinci rakam) yıllarında konulara göre ortalama kapillar yükselme miktarları, mm gün -1 Taban Suyu Tuz Düzeyleri Derinlikleri EC 1 EC 2 EC 3 EC 4 Ortalama WT WT WT Şekil 6. Denemenin birinci ve ikinci yılında taban suyu derinliği ve kapillar yükselme ilişkisi Babajimopoulos et al. (2007) taban suyu derinliğinin ortalama olarak 0.58 m ve elektriksel iletkenlik değerinin de 0.93 ds m -1 olduğu koşulda, taban suyundan kullanılan su miktarının mısırın toplam su tüketiminin % 79 unu karşıladığını ve taban suyundan kapillar yükselme hızının da 1.68 ile 4.83 mm gün -1 arasında değişmekle beraber ortalama olarak 3.6 mm gün -1 olduğunu belirtmektedirler. Kahlown et al. (2005), ise elektriksel iletkenliği 0.95 ds m -1 olan ve 50 cm de tutulan taban suyunun mısırın su tüketiminin % 40 ını karşıladığını ve taban suyu düzeyi düştükçe söz konusu değerin azaldığını ve 3 m de tutulan taban suyunun mısırın su tüketiminin % 5 inden azını karşıladığını bildirmektedirler. Bu çalışmada elde edilen gerek taban suyundan kullanılan miktar gerekse kapillar yükselme hızları literatürde verilen değerlerle uyum içerisindedir. 4. SONUÇ Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığında, 90, 120 ve 150 cm de tutulan taban suyunun bitki su tüketiminin, sırasıyla, yaklaşık % 65, % 40 ve % 30 sini karşıladığı görülmekte, buna bağlı olarak, bitki su tüketiminde taban suyu kullanımı dikkate alınarak yüzey sulamaları bu oranlarda azaltılarak küresel ısınma sonucu azalan su kaynaklarının daha verimli olarak diğer sektörlerde kullanılması önerilebilir. KAYNAKLAR Ayers, R.S., Westcot, D.W., Water Quality for Agriculture. FAO Irrigation and Drainage Paper No 29, FAO, Rome,

7 Babajımopoulos, C., Panoras, A., Georgoussis, H., Arampatzis, G. Hatzigiannakis, E., Papamichail, D., Contribution to Irrigation from Shallow Water Table under Field Conditions. Agric. Wat. Manag., 92, , Balaban, A., Güngör, Y., Erözel, Z., Yıldırım, O. Tokgöz, M.A., Bazı Kültür Bitkilerinde Taban Suyu Düzeyi-Verim İlişkileri. Ank. Üniv. Zir. Fak. Yayınları No:1119, Ankara, Hoffman, G.J., Rhoades, J.D., Letey, J. Sheng, F., Salinity Management. In:Manage-ment of Farm Irrigation Systems, Eds.;G.T. Hoffman, T.A. Howell, K.H.Solomon, ASAE Monograph No:9, Kahlown, M.A., Ashraf, M., Zia-ul-Haq., Effect of Shallow Groundwater Table on Crop Water Requirements and Crop Yields. Agric. Water Manag., 76, 24-35, Kanber, R., Sulama. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:174. Adana, Kang, S., Zhang, F., Hu, X., Jerie, P., Zhang, L., Effects of Shallow Water Table on Capillary Contributions, Evapotranspiration and Crop Coefficient of Maize and Winter Wheat in a Semi-Arid Region. Aust. J. Agric. Res., 52, , Kruse, E.G., Champion, D.F., Cuevas, D.L. Yoder, R.E., Young, D., Crop Water Use from Shallow Saline Water Tables. Transactions of the ASAE, 36(3), , Namken, L.N., Wiegand, C.L., Brown, R.G., Water Use by Cotton from Low and Moderately Saline Static Water Tables. Agronomy J., 61, , Oğuzer, V., Kanber, R., Değişik Düzeylerde Tutulan Tuzlu Taban Sularının Bazı bitkilerin Verimlerine ve Toprakta Tuz Birikimine Etkilerinin İrdelenmesi. Doğa Türk Tarım ve Or. Dergisi, 13(2), , Ragab, R.A., Amer, F., Estimating Water table Contribution to the Water Supply of Maize. Agri. Wat. Manag., 11, , Saatçılar, M., Lizimetrelerde Değişik Taban Suyu Tuz Konsantrasyonu ve Düzeylerinin Pamuk Gelişimine, Verimine ve Topraktaki Tuz İçeriğine Etkisi. T.O.K.B. K.H.G.M. Yayın No: 153. Menemen Araş. Enst. Md. İzmir, San Joaquin Valley Drainage Program, A Management Plan for Agricultural Subsurface Drainage and Related Problems on the Westside San Joaquin Valley. Calif. Dept of Water Resources, Sacramento, CA, Sarwar, A., A Transient Model Approach to Improve On-Farm irrigation and Drainage in Semi-Arid Zones. Ph.D. Thesis, Wageningen University, Netherlands, Sharma, D.P. Rao, K.V.G.K., Singh, K.N., Kumbhare, P.S., Oosterbaan, R.J., Conjunctive Use of Saline and Non-Saline Irrigation Waters in Semi-Arid Regions. Irrig. Sci., 15, 25-33, Wallender, W.W., Grimes, D.W., Henderson, D.W., Stromberg, L.K., Estimating the Contribution of a Perched Water Table to the Seasonal Evapotranspiration of Cotton. Agronomy J., 71, ,