PROJE RAPORU. GRUP ADI Yapı Malzemesi. PROJE ADI Atık Çamurdan Taşıyıcı Özelliği Olan Yapı Malzemesi Üretimi

Transkript

1 TÜBİTAK-BİDEB KİMYAGERLİK, KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ KİMYA LİSANS ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJESİ EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI (KİMYA-2 ÇALIŞTAY 2011) PROJE RAPORU GRUP ADI Yapı Malzemesi PROJE ADI Atık Çamurdan Taşıyıcı Özelliği Olan Yapı Malzemesi Üretimi PROJE EKİBİ Kübra Çelik Meir Abuaf Aslıhan Çoban Prof. Dr. Mehmet Ay PROJE DANIŞMANLARI Prof. Dr. Ahmet Sarı KEPEZ/ÇANAKKALE TEMMUZ

2 İÇİNDEKİLER LİSTESİ ÖZET...3 Yapılan çalışmada atık çamur ve diatoma toprağı kullanılarak alternatif bir yapı malzemesi denemesi yapılmıştır. Farklı oranlarda hazırlanarak elde edilen bu malzemeler, işlenebilirlik ve çeşitli dayanıklılık testlerine tabii tutulmuştur. Bu testler doğrultusunda %38 Atık Çamuru, %22 Çimento, %40 Diatoma toprağı ve bağlayıcı olarak su kullanıldığında en verimli sonuçlar elde edilmiştir....3 PROJE AMACI...4 PROJE HEDEFLERİ GİRİŞ DENEYSEL ÇALIŞMA Materyal ve yöntem Deneysel çalışmada kullanılan malzemeler Diatomit Atık çamur: Çimento Yapılan Deneydeki Aşamalar Suya dayanıklılık testi İşlenebilirlik testi BULGULAR VE TARTIŞMA Hazırlanan Yapı Malzeme Harcının Optimum Bileşim Oranının Belirlenmesi Bir numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları İki numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları Üç numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları Dört numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları Beş numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları SONUÇLAR VE TARTIŞMA ÖNERİLER KAYNAKLAR

3 ÖZET Yapılan çalışmada atık çamur ve diatoma toprağı kullanılarak alternatif bir yapı malzemesi denemesi yapılmıştır. Farklı oranlarda hazırlanarak elde edilen bu malzemeler, işlenebilirlik ve çeşitli dayanıklılık testlerine tabii tutulmuştur. Bu testler doğrultusunda %38 Atık Çamuru, %22 Çimento, %40 Diatoma toprağı ve bağlayıcı olarak su kullanıldığında en verimli sonuçlar elde edilmiştir. 3

4 PROJE AMACI Bu çalışmadaki amaç; atık su arıtma tesislerinden çıkan atık çamurun değerlendirilip doğadaki atığı azaltarak çevreye verdiği zararı minimize etmek ve ekonomik bir yapı malzemesi ortaya koymaktır.ayrıca ülkemizin diatomit kil yatakları bakımından oldukça zengin olduğu gerçeği göz önünde bulundurularak bu toprağın bu amaçla kullanılarak değerlendirilmesi sonucu bu malzemeye yeni kullanım alanları oluşturmak. PROJE HEDEFLERİ 1. Atık su arıtma tesislerinden elde edilen atık çamurun bertaraf işlemi için ayrılan bütçenin azaltılması 2. Bu çamurun inşaat yapı malzemesi amaçlı değerlendirilmesi sonucunda çevreye verdiği zararın önüne geçilmesi ve böylece daha temiz bir çevre oluşumuna katkı sağlanması 3. Bu çalışmada yapı malzeme harcı üretilirken, su ihtiyacı sadece atık çamurdan karşılanmıştır. Bu durum normal yapı malzemesi harcı hazırlanırken kullanılan su miktarı göz önünde bulundurulursa önemli bir su tasarrufu sağlanabilecektir. 4. Yapı malzemisi harcında kullanılan agrega (kum, çakıl) yerine atık çamurun kullanılması ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlayacaktır. 5. Ülkemizde bulunan geniş diatomit rezervlerini bu tip yapı malzemeleri harcında kullanılması hem bu toprağın kullanım alanını önemli ölçüde artıracak hem de ülkemize önemli bir kazanç sağlayacaktır. 6. Diatoma toprağının ısı iletkenliğinin olması enerji tasarrufu sağlayacaktır. 4

5 1.GİRİŞ Nüfusun hızla artması, köyden kentlere göçlerin hızlanması, medeniyetin ve endüstrinin büyük bir hızla ilerlemesi ve insanların bütün etkinlikleri sonucunda üretilen kullanılmış sular (atık sular), doğanın özümleyebileceği miktarı aşmış ve alıcı ortamı kirlenme tehlikesiyle baş başa bırakmıştır. Her geçen gün büyüyen ve doğal yaşam için riskler taşıyan çevre kirlenmesi sorununun önlenmesi için atıkların kontrolü gerekmektedir. Doğaya bırakılan her türlü atık çeşidinin çevreye verdiği zararlar günden güne artmakta ve giderek kontrolden çıkmaktadır. Çevreye bırakılan atıkların arasında, sıvı atıklar çok önemli yer tutmaktadır. Sıvı atıkların böylesine önemli olmasına sebep olan özellikler ise, doğal eğimin de etkisiyle kendi başına akışa geçmesi veya akarsulara karışması sonucu kolayca taşınarak kirliliğini kolayca yayması ve taşınımı sonunda deniz veya göl gibi büyük bir su kaynağına ulaşarak buralarda birikmesidir. Günümüzde atık su arıtımı ile bu kirliliğin önüne geçilmek istenmektedir. Bir çok atık türünün arıtılmasında kullanılan yöntemlerden birisi biyolojik arıtımdır. Doğada kendiliğinden var olan bu arıtım yöntemi teknolojik imkanlar kullanılarak çok miktarda atığın hızlı ve kontrollu olarak arıtılmasını temin etmektedir. Biyolojik arıtım aerobik ve anaerobik arıtım olmak üzere başlıca iki gruba ayrılmaktadır. Aerobik arıtım sonucu oluşan çamur kullanılmış su arıtımı sırasında önemli ölçüde çamur meydana gelmesidir. Atıksu arıtma proseslerinden oluşan çamurlar, işletme ve kullanılan prosese bağlı olarak, ağırlıkça % 0.25 ten % 12 ye kadar katı içeren, sıvı ya da yarı katı-sıvı formundadırlar. Ayrıca içinde çok fazla organik maddeler (endüstriyel atık su arıtma tesislerinden çıkan çamurda ise çok fazla inorganik ve toksik madde) bulunmasından dolayı bu çamurların arıtılması ve uzaklaştırılması kolay bir işlem değildir. Çoğu zaman bu çamurların çevreye zarar verilmeden uzaklaştırılması büyük problemler çıkarmasının yanında mali açıdan da ilave bir yük getirir. Atık su arıtma tesisinden çıkan çamurlar ise organik asıllı olduklarından zamanla çürürler, etrafa kötü koku yayarlar ve hastalık yapan mikroorganizmaları üreterek tehlikeli olmaya başlarlar. Bu çamurları zararsız hale getiren ünitelerin yapımında büyük hacimli çamurlar, büyük hacimde üniteler gerektireceğinden tesis maliyetini arttırırlar. 5

6 Günümüzde beton inşaat malzemesi olarak önemli bir yer tutmaktadır. Beton, mineral kökenli taneli malzemenin bir bağlayıcı ile birleştirilmesi ile üretilen yapay bir taştır.bağlayıcı çimentodur, taneli malzemeye ise agrega adı verilir. Tüm betonlarda aranılan üç ana nitelik taze halde işlenebilme, sertleşmiş halde mekanik dağılım ve dış koşullara karşı dayanıklılıktır. Değişik çalışmalarda beton dayanımını arttırmak için zeolit, uçucu kül ve silis dumanı kullanılmaktadır. Zeolit doğal ya da yapay olmak üzere atomik düzeyde gözenekli yapıya sahip sulu alümina silikat bileşiklerine verilen isimdir. Uçucu kül termik santrallerde önemli bir atık olup, kullanılan kömürün yanması nedeniyle baca tarafından çekilen gazlarla birlikte yukarıya sürüklenen çok ince parçacıklar olarak tanımlanmaktadır. Türkiye deki termik santrallerde yıllık toplam kömür ve linyit tüketimi yaklaşık 55 milyon ton olup 15 milyon ton civarında uçucu kül ortaya çıkmaktadır. Uçucu kül, ağırlıklı olarak yapı malzemelerinde kullanılmakta ve bu da belirli bir limit doğrultusunda gerçekleştiğinden kullanılmayan uçucu küller ciddi çevre problemleri oluşturmaktadır. Bu sebeple uçucu külün çeşitli alanlarda kullanılması ve değerlendirilmesi çok önemlidir. Silis dumanı katkılı çimento ve betonlar yüksek dayanım ve dayanıklılık isteyen yerlerde kullanılmaktadır. Silis dumanının beton içindeki davranışı fiziko-kimyasaldır. Bu davranışın fiziksel kısmı çimento hamuru matrisindeki, özellikle de agrega-çimento arayüzeyindeki, boşluk sisteminin boyutunun küçültülmesidir. Kimyasal kısım ise zayıf kalsiyum-hidroksit (kireç) kristallerini kalsiyum silikat hidrateye dönüştüren puzolanik reaksiyondan oluşmaktadır. Bu davranış sonucunda silis dumanı, beton basınç ve çekme dayanımını artırmanın yanısıra durabilite ve geçirimsizlikte de oldukça önemli iyileşmeler sağlar. Yapacağımız bu projede zeolit, silis dumanı ve uçucu küle alternatif olarak ülkemizde zengin rezervlere sahip diatoma toprağı kullanılıp, aynı zamanda atık çamurun da değerlendirilmesi ile çevreye verilen zararı indirgeyerek ekonomik bir yapı malzemesi üretilmesi hedeflenmektedir. 6

7 2. DENEYSEL ÇALIŞMA 2.1 Materyal ve yöntem 1.Atık su arıtma sonucu oluşan çamur 2.Diatoma toprağı (eğer yoksa zeolit) 3.Kül fırını 4.Piset 5.Spatül 6.Plastik karıştırma kabı 7.Çekiç 8. (8x4x1,5 cm) boyutlarında teneke kap 9.Hassas tartı 10. Beher (500ml, 250ml) 11. Saf su 12. Etüv 13.Metre 14. Çivi 2.2 Deneysel çalışmada kullanılan malzemeler Diatomit Diatoma toprağı veya kizelgur olarak da isimlendirilir, su yosunları sınıfından tek hücreli mikroskobik alglerin fosilleşmiş silisli kavkılarından oluşmuş bir çökeldir. Organik kökenli bir mineral; oldukça hafif, beyazdan kahverengiye varan renklerde ve porozif bir yapıdadır. Türkiye diamit rezervi bakımından zengin bir alana sahiptir.1 milyar ton civarında olduğu tahmin edilen dünya diomit rezervinin yaklaşık 200 milyon tonu ülkemizde bulunmaktadır. Böyle büyük bir hammadde rezervi ne yazık ki yeterince tanınmamaktadır. Diatomitin en önemli özelliği olan gözenekli yapısı %80-85lik bir porozite sağlar. iletkenliği son derece düşüktür. Kizelgurun erime noktası bileşimindeki safsızlıklarla ilgili olarak C arasında değişir. Bu hali ile refrakter hammadde tanımı içine girer.diatomit birçok kimyasal maddelere karşı inerttir. İstanbul'da inşa edilen Ayasofya'nın kubbesinde hafifliğinden dolayı diatomit tuğla kullandığı bilinmektedir. Isı 7

8 Atık çamur: Atık su arıtma tesisleri, atıksuyun içerisinde çözünmüş veya askıda bulunan maddeleri arıtarak bir çamur tabakası meydana getirir. Bu çamur tabakasının önemli bir kısmını atıksuyun içerisinde bulunan ayrılabilir katılar oluşturmaktadır, geriye kalan kısım ise biyolojik arıtma sonucunda oluşmaktadır. Arıtma işlemi sonucunda ortaya çıkan çamur tabakasının, insanlara ve çevreye verdiği değişik zararlar bulunmaktadır. İçerdiği organik maddeler, mikroorganizmaların çoğalmasına fırsat tanır. Bu mikroorganizmalar değişik hastalıklara neden olacağından mutlaka bu çamurun depo alanlarına taşınması gerekmektedir. Fakat hiçbir işleme tabi tutulmamış çamurun taşınması ve depo edilmesi, katı madde oranının çok düşük olmasından dolayı pek akılcı bir yaklaşım değildir Çimento Çimento su ile karıştırıldığında hidratasyon reaksiyonları ve prosesler nedeniyle priz alan ve sertleşen bir hamur (pasta) oluşturan ve sertleşme sonrası suyun altında bile dayanımını ve kararlılığını koruyan, inorganik ve ince öğütülmüş, hidrolik bağlayıcıdır Yapılan Deneydeki Aşamalar 1. Kepez Belediyesi atık su arıtma tesisindeki son çöktürme havuzundan sulu haldeki arıtma çamurları şişelere dolduruldu. 2. Çamur ve atık su birbirinden ayrılmak üzere süzgeç kağıdı kullanılarak ayırma işlemi yapıldı. 8

9 3. Diatoma toprakları çekiç yardımıyla öğütülerek yapı malzemesi kullanımına hazır hale getirildi. 4. Yapılan harcın şekil alması için kalıp olarak konserve kutuları çekiç ile uygun şekile düzenlenerek kullanıldı. 9

10 5. Diatoma atık çamur ve belli miktarda çimento ve harcın kıvama gelmesi için atık su kullanılarak bir kabın içinde harç yapılıp kalıplara döküldü. 6. Hazırlanan harcın kalıpta şekil alması için 130 o C de 2 saat süreyle etüvde kurutuldu saat sonunda hazırlanan yapı malzemesi kalıplardan çıkarılarak 830 o C de 30 dakika bekletildi.numune kül fırını içerisinde soğumaya bırakıldı. 8. Hazırlanan yapı malzemesine aşağıda verilen dayanıklılık testleri uygulandı Suya dayanıklılık testi 10

11 Farklı oranlarda hazırlanan yapı malzemeleri ilk olarak hassas terazide tartıldı ve bir beher içerisindeki 500mL (üç beherde de eşit) suya tamamen daldırılarak 4 saat bekletildi. Bu süre sonunda yapı malzemesi çıkartılarak 4 saat süreyle 130 o C etüvde kurutuldu ve hassas terazide tekrar tartımları alındı İşlenebilirlik testi Hazırlanan yapı malzemeleri için suya dayanıklılık testi yapıldıktan sonra etüvde kurutuldu. 2 gün oda koşullarında bekletildikten sonra üzerine çivi çakılarak işlenebilirlik özelliği belirlendi Dayanıklılık testi İşlenebilirlik testinden sonra dayanıklılık testi yapıldı. Numuneler belirli yüksekliklerden atılarak dayanıklılığı ölçüldü. 11

12 3. BULGULAR VE TARTIŞMA 3.1. Hazırlanan Yapı Malzeme Harcının Optimum Bileşim Oranının Belirlenmesi Bir numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları %33 Atık Çamur %27 Atık su %22 Çimento %11 Diatoma Toprağı %5 Saman çöpü ve bir adet yumurta akı kullanıldı. Oluşturulan harç kalıba yerleştirilip 130 o C de etüvde 2 saat kurutuldu. Daha sonra kalıptan çıkarılan numune aluminyum folyo üzerinde 830 o C kül fırınında 30 dk bekletildi. Kül fırınında numune içerisindeki saman çöplerinin kül olmasından dolayı numune içerisinde belirgin çatlakların olduğu gözlendi. Dolayısıyla bu malzemeye işlenebilirlik ve dayanıklılık testleri uygulanamadı İki numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları %50 Atık Çamur %32 Diatoma toprağı %18 Çimento ve bir tane yumurta akı kullanıldı. Kalıba yerleştirilip 130 o C de etüvde 2 saat kurutuldu. 2 saat sonra kaptan çıkarılan numune aluminyum folyo üzerinde 830 o C kül fırınında 30 dk bekletildi. Fırından çıkarılan numune üzerinde çatlaklar gözlendi. Suya dayanıklılık testi uygulandıktan sonra 130 o C de etüvde 4 saat süreyle kurutuldu. Etüvden çıkarıldıktan sonra parçalandığı gözlendi. Dolayısıyla bu malzemeye işlenebilirlik ve dayanıklılık testleri uygulanamadı. 12

13 3.1.3 Üç numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları %50Atık Çamur %28 Diatoma toprağı %22 Çimento Kalıba yerleştirilip 130 o C de etüvde 2 saat kurutuldu. 2 saat sonra kalıptan çıkarılan numune aluminyum folyo üzerinde 830 o C kül fırınında 30 dk bekletildi. Çok hassas bir yapı olarak gözlenen bu numune kül fırınından çıkartılırken parçalara ayrıldı. Dolayısıyla bu malzemeye işlenebilirlik ve dayanıklılık testleri uygulanamadı Dört numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları %40 Diatoma Toprağı %38 Atık Çamur %22 Çimento ve bir tane yumurta akı. Kalıba yerleştirilip 130 o C de etüvde 2 saat kurutuldu. 2 saat sonra kalıptan çıkarılan numune aluminyum folyo üzerinde 830 o C kül fırınında 30dk bekletildi. Kül fırınından çıkarıldıktan sonra suya dayanıklılık testi uygulanıp 130 o C de etüvde 4 saat süreyle kurutuldu. Daha sonra bu malzemeye işlenebilirlik ve dayanıklılık testleri uygulandı. 13

14 3.1.5 Beş numaralı yapı malzemesi harcının bileşim oranları %40 Diatoma Toprağı %38 Atık Çamur %22 Çimento Kalıba yerleştirilip 130 o C de etüvde 2 saat kurutuldu. 2 saat sonra kalıptan çıkarılan numune aluminyum folyo üzerinde 830 o C kül fırınında 30dk bekletildi.kül fırınından çıkarıldıktan sonra suya dayanıklılık testi uygulanıp 130 o C de etüvde 4 saat süreyle kurutuldu. Daha sonra bu malzemeye işlenebilirlik ve dayanıklılık testleri uygulandı. 4. SONUÇLAR VE TARTIŞMA Yapılan deneyler sonucunda 1 numaralı numune (%34,5 Atık Çamur, %27 Atık su, %22 Çimento, %11,5 Diatoma Toprağı, %5 Saman çöpü ve bir yumurta akı) kül fırınından çıkarıldıktan sonra numune kendiliğinden dağıldı. Bunun nedeni saman parçalarının öğütülmeden koyulup homojen bir dağılım sağlanamaması, diatoma toprağının yüzdesinin düşük olması ve yumurta akının beklenilen bağlayıcı özelliğini gösterememesi düşünülmektedir. 2 numaralı numune (%50 Atık Çamur, %32 Diatoma toprağı, %18 Çimento ve bir tane yumurta akı) kül fırınından çıkarıldıktan sonra numune su testine dayanıklılık gösterip dağılmadan etüve yerleştirildi. Etüvden çıkarılan numune kendiliğinden dağıldı. 2 numaralı numunenin ilk ağırlığı; 52.5 g, son ağırlığı 81.5 g olarak ölçüldü. Numunenin dağılmasının nedeni ise diatoma ve çimento yüzdesinin az, atık çamur yüzdesinin fazla olmasıdır. 3 numaralı numune (%22 çimento, %50 atık çamur, %28 diatoma toprağı) kül fırınından çıkarılırken dağıldı. En dayanıksız numune olmasının nedeni 2 numaralı numunede olduğu gibi atık çamur yüzdesinin fazla olması ve bununla birlikte diatoma toprağı yüzdesinin 14

15 azaltılmasıdır.görüldüğü gibi artırılan çimento yüzdesi diatoma toprağının yerini alamamış, numunenin dayanıklılığını sağlayamamıştır. 4 numaralı numune (%40 Diatoma Toprağı, %38 Atık Çamur, %22 Çimento ve bir tane yumurta akı) kül fırınından çıkarıldıktan sonra su testine dayanıklılık gösterip dağılmadan etüve yerleştirildi. Etüvden çıkarılan numune 2 gün oda koşullarında bekletildi. 4 numaralı numunenin ilk ağırlığı; 60.5 g, son ağırlığı 83 g olarak ölçüldü. 2 gün sonunda işlenebilirliği ölçülmek üzere çivi tutma testi yapıldı. Bu test farklı boyutlardaki çivilerin çakılmasıyla olumlu sonuç verdi. Ardından numune belirli yüksekliklerden atılarak dayanıklılığı ölçülmek istendi. Ancak 20 cm yükseklikten atılan numune dağıldı ve parçaların henüz nemli olduğu gözlemlendi. 5 numaralı numuneye göre daha dayanıksız olmasının nedeni olarak 4 numaralı numunedeki yumurta akının dayanıklılığa olumsuz etkisi olarak gözlendi. 5 numaralı numune (%38 Atık Çamur, %22 Çimento, %40 Diatoma Toprağı) kül fırınından çıkarıldıktan sonra su testine dayanıklılık gösterip dağılmadan etüve yerleştirildi. Etüvden çıkarılan numune 2 gün oda koşullarında bekletildi. Numunenin ilk ağırlığı; 85 g, son ağırlığı g olarak ölçüldü.2 gün sonunda işlenebilirliği ölçülmek üzere çivi tutma testi yapıldı. Bu test farklı boyutlardaki çivilerin çakılmasıyla olumlu sonuç verdi. Ardından numune belirli yüksekliklerden atılarak dayanıklılığı ölçülmek istendi. 20 cm den başlanarak 60 cm e kadar 10 cm farklarla atılan numune dayanıklılık gösterip 70 cm den atıldığında belli bir kısmının dağıldığı gözlemlendi. Yapılan farklı bileşim oranlarındaki yapı malzemesi harcının optimum verimi beşinci numunede gözlenmiştir. 5. ÖNERİLER Elde edilen sonuçlara göre: Bağlayıcılık özelliğinden dolayı yumurta akı yerine atık suyun kullanılması tercih edilebilir. Atık çamur miktarının %35 ten fazla olmaması gerektiği düşünülmektdir. Çimento miktarı %22 nin altına düşürülmemelidir. Diatoma toprağının azaltılıp yerine çimento miktarının arttırılması yapı malzemesinin dayanıklılığını azaltabilmektedir. 15

16 Ülkemiz diatoma toprağı rezervi bakımından zengin olduğu için yapı malzemesi harcında kullanılabilir Yapı malzemesi yapılırken numunelerin dayanım testlerinin yapılabilmesi için 28 gün geçmesi gerekmektedir. Deney sonucunda bulduğumuz optimum değerler için 28 gün sonraki dayanım testlerinin daha yüksek değerde olacağı düşünülmektedir. Projenin devam çalışması yapılmak istendiğinde bu değerler kullanılarak yeterli süre sonunda dayanım ve işlenebilirlik testleri tekrarlanabilir. 6. KAYNAKLAR [1]. NEU, EL., ALCIARTORE, A.F. Diatomite, Encyclopedia of Chemical Technology, 1977, 3 rd edition, vol. 7 pp [2]. METE, Z. Kütahya Alayunt yöresi diatomit yataklarının izole tufla yapımında kullanılabilirliğinin araştırılması, 1985 Seramik Teknik Kongresi Bildiriler kitabı, S [3]. HUTTO, F.B. Jr. What a Filter Man Should Know, Filtration and Seperation, March/April 1975, pp [4]. Industrial Minerals, Diatomite: Its production, Uses and Potential, March 1969 [5]. TAYGUN, N., ÇETİN, C. Türkiye'de Kizelgur Üretimi Nasıl Gerçekleşti. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. yayını, ANKARA, [6]. [7] Dikmen, A. (2008), Atık Sulardan Ağır Metallerin Giderilmesinde Doğal Zeolitlerin Kullanılması: Klinoptilolitin Çinko, Kurşun ve Kadmiyum İçin İyon Değişim Kapasitesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.] [8]. AKÖZ, F., YÜZER, N., BİRİCİK, H., KORAL, S., Silis Dumanı Katkılı Beton Özelliklerine Kür Koşullarının Etkileri, Endüstriyel Atıkların İnşaat Sektöründe Kullanılması 3 Bildiriler Kitabı, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, Eskişehir, s Angın, İlker 2009, Arıtma çamurlarının fiziksel ve kimyasal toprak düzenleyicisi olarak kullanımı, çevre ve koruma araştırma vakfı, Ekoloji Derg. 19(73): [9]. Tezcan, Erol 2007, Adapazari karaman atiksu aritma tesisi çamurlarının giderimi, Sakarya Üniversitesi, yüksek lisans tezi] 16

17 [10]. Öbek, Erdal 2004, Kentsel ve endüstiyel atık su arıtma tesisi arıtma çamurlarındaki ağır metal düzeylerinin değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri dergisi,16(1):31-38 KATKIDA BULUNANLAR Çalıştay süresince projelendirmemize yardımcı olan tüm proje ekibine, danışmanlarımıza ve malzemeyi temin eden tüm asistanlarımıza teşekkür ederiz. Ayrıca; çalışmalarımız süresince yardımlarını bizden eksik etmeyen değerli hocamız Prof. Dr. Ahmet SARI ve Prof. Dr. Mehmet Ay a teşekkürlerimizi bir borç bileriz. 17

18 ÖZGEÇMİŞLER: Aslıhan Çoban; 1989 yılında Aydın ın Koçarlı ilçesinde doğdu. İlk ve ortaokulu Koçarlı Cumhuriyet İlköğretim Okulunda tamamladı. Liseyi Aydın Yabancı Dil Ağırlıklı Lisesinde bitirdi. Ankara Üniversitesi Biyoloji Bölümü lisans eğitimini tamamladı. Bu süreç içerisinde erasmus programı ile Portekiz Do Minho Üniversitesinde yarım dönem eğitim gördü. Şu an Ankara Üniversitesi Kimya bölümünde çift lisans eğitimine devam etmektedir. Kübra Çelik 1988 yılında İstanbul da doğdu. İlk ve ortaokulu Mehmet Akif İlköğretim Okulunda tamamladı. Liseyi Şehremini Anadolu Lisesinde bitirdi. Yıldız teknik üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümünü tamamladı. Şu an Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünde çift lisans eğitimine devam etmektedir. Meir Abuaf 1990 yılında İzmir de doğdu. İlk ve ortaokulu Avni Akyol İzmir İlköğretim Okulunda liseyi de Avni Akyol Özel İzmir Fen Lisesi nde okudu. Şu an İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü ne devam etmektedir. 18