İktisat Tarihi I. 6-7 Ekim

Transkript

1 İktisat Tarihi I 6-7 Ekim

2 Giriş İnsanoğlu dünyada var olduğundan bugüne değin hayatını devam ettirebilmek için üretim ve tüketim faaliyeti içinde olmuştur. İktisat tarihi üzerindeki önemli bir problemli nokta geçmişteki hangi olayların İktisat tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğinde düğümlenmektedir. Bilimi para kazanmanın bir aracı olarak eğerlendiren bazı yaklaşımlar, İktisat tarihinin pratikte bir getirisi olmadığını iddia etmektedir

3 İktisat tarihi öğreniminin önündeki bir diğer engel konuların Kıta Avrupası bakış açısından aktarılmasıdır. Engellerden bir başkası Türkiye'deki eğitim sistemi içerisinde anlatının ezberci bir kalıba indirgenerek yapılmasından kaynaklanmaktadır. İnsanlık tarihinin en önemli kırılma noktalarından birisi İnsanların büyük topluluklar halinde bir arada yaşamaya başlamaları ile birlikte ortaya çıkmıştır.

4 İnsanlar yaşayabilmeleri için gerekli olan her türlü üretimi yapmaları gerektiğinin farkında olarak ilk problemle karşı karşıya kalmışlardır. Tarih boyunca kurulan ekonomik ve siyasal yapı ile dönemin dışsal faktörleri çok karmaşık bir etkileşim içerisindedir.

5 İktisat Tarihi Biliminin Tanımı Bir bilim olarak iktisat tarihinin tanımlanmasındaki zorluk bu bilimin incelediği objelerin karmaşıklığından kaynaklanır. İktisat tarihi biliminde incelenen bir unsurun nedeninin ya da sonucunun ekonomik yapı ile olan ilişkisinin ilk bakışta anlaşılmayacak olan onlarca bağımsız değişken tarafından belirlenmesidir

6 Bir diğer zorluk İktisat tarihi biliminin kendisinden daha yaşlı olan tarih ve iktisat bilimlerinin evliliğinden doğmuş olmasından kaynaklanmaktadır. İfade edilen zorluklara rağmen iktisat tarihinin ve iktisadın önemli isimleri iktisat tarihi bilimini ve inceleme alanının sınırlarını çizmek için çaba göstermişlerdir.

7 North - Structure and Change in Economic History İktisat tarihi toplumların çağlar boyunca ekonomik yapılarındaki ve performanslarında ki değişimi inceleyen bir bilimdir. W. Ashley - The Place of Economic History in University Studies İktisat tarihi insan pratiğinin hayatın maddi temellerine göre olan tarihidir. Grass - The Rise and Development of Economic History İktisat tarihi iktisadi olayların zamana bağlı olarak sıralanması ve bu olaylar arasındaki neden sonuç ilişkilerini ortaya konulmasıdır.

8 Unwin : Yazılı tarih süreci içinde insanlığın içinde bulunduğu iktisadi koşulların araştırılması Price - Position and Prospects of the Study of Economic History Tarihsel olayların nedenleri ve sonuçları arasındaki ilişkileri ortaya koyarak açıklamaya çalışan, nedenleri, eğilimleri ve iktisat politikaları tarihini yazmayı amaçlayan bir disiplin Robbins - An Essay On The Nature and significance of Economic Science Kıt kaynakların alternatif kullanım alanlarına nasıl tahsis edildiğinin bir sürece bağlı olarak incelenmesi

9 Hecksher - Quantitative Measurement in Economic History Kıt kaynakların insanların amaçları doğrultusunda nasıl kullanıldığını ve bunu tipolojisinin nasıl değiştiğini, değişimin nedenlerinin ve etkilerinin neler olduğu Keynes - Scope and Method of political economy İktisat Teorisi'nin bugünkü bulgularının tarihsel açıdan doğru olup olmadığını test eden bir faaliyet Hicks - The Social Framework İktisat tarihi geçmiş çağların iktisadı, iktisat ise güncel dünyanın iktisat tarihi

10 K. Marx : Tarih bilimini hareket halindeki ekonomi olarak tanımlayarak insanlık tarihini sınıflar arasındaki savaşlar olarak ifade etmiştir. İktisat tarihi bilimi iktisat ve tarih bilimlerinin kesişim kümesinde yer alır Geçmişe dönük analizler yaparken ve verileri toplarken Tarih biliminin yöntemlerinden Analizleri yorumlarken ve sonuçlara ulaşırken de İktisat biliminin bulgu ve teorilerinden yararlanır.

11 İktisat Tarihi Biliminin Doğuşu 18. yüzyıla gelene değin özellikle sosyal bilimler felsefeden bağımsız olarak ayrı birer bilim disiplini olarak özerklik kazanamamışlardı Tarih ve iktisadın bir araya gelmeleri hem Tarih biliminin hem de İktisat biliminin içinde bulunduğu inceleme eksikliklerinden dolayı gerçekleşmişti. 19. yüzyılın hemen başlarında Berlin Üniversitesi'ne çağırılan Von Ranke Tarih bilimini bir anlatı ve nakil bilimi haline dönüştürmüştür.

12 19 yy ın sonunda siyasal olana odaklanan tarih yaklaşımı sorgulanmaya başlandı 19. yüzyılın sonlarına doğru iktisat bilimi içinde de bazı problemler baş göstermeye başlamıştır. Hümanistler Klasik iktisadın sonuçlarının insancıl olmadığını milliyetçiler ise elde ettiği sonuçlarının Evrensel olamayacağını ileri sürerek farklılaştılar. Tarihçi ekollere göre klasik İktisat teorilerini elde ederken masa başında ve soyut bir tümdengelim yöntemi kullanmıştı.