İsim: 12/07/ YAZ MBM 321 ı. Vize

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İsim: 12/07/ YAZ MBM 321 ı. Vize"

Nazar Tekin
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İsim: 12/07/ YAZ MBM 321 ı. Vize 1. a) Homojen bir malzemeyi tanımlayınız. b) İsotropik bir malzemeyi tanımlayınız. c) İsotropik bir malzemenin elastik gerilme-gerinme ilişkilerini belirleyebilmek için 2 elastik sabit gereklidir. Sıkılık matrisine baktığımızda ise 3 sabit görürüz. Bunun nedenini açıklayınız. 2. a) Düşük mukavemete sahip sünek bir metal b) Yüksek mukavemete sahip kırılgan bir metal çekme testine tabii tutulmuşlardır. Eğer bu malzemelerin ilk boyutları ve elastik modülüsleri aynı ise gözleyeceğimiz yük-uzama eğrilerini bir grafik üzerinde gösteriniz. 3. Plastik olarak deforme olan bir metal malzemede hacim değişikliği olmaz (<'1V=O). Bu durum için Ex+Ey+Ez=O olduğunu gösteriniz. (İpucu: ilk boyutları x, y, ve z olan numunenin deformasyon sonrası x+zıx, y+ay, ve z+az boyutlarına ulaştığını kabul edin ve <'1 içeren terimlerin birbirleriyle çarpımıarını ihmal edin). 4. Tek taneli bir gümüş (YMK yapıda) numuneye [1 T O] yönünde yük uygulanmış ve (1 TT) [OTL] sisteminde kayma gözlenmiştir. a) Yük ile kayma düzlemi arasındaki açıyı hesaplayınız b) Yük ile kayma yönü arasındaki açıyı 5. a) Dislokasyon türlerini yazınız. b) Aralarında hareket kabiliyeti açısından fark var mıdır? c) Diğer her şeyaynı kalmak kaydıyla kayma düzlemleri arasındaki mesafe artırılırsa dislokasyonu hareket ettirmek için gerekli kayma gerilmesinde nasıl bir değişiklik beklersiniz? 6. Bir silindire içerden p basıncı uygulandığında üzerinde oluşan gerilmeler <Jx=pr/t ve <Jy=pr/2t ilişkileri ile bulunabilir. Burada r silindir yarıçapı, t ise silindirin et kalınlığıdır. Akma mukavemeti Sy=500 MPa olan bir malzemeden yarıçapı 10 mm ve et kalınlıgı 2 mm olan bir silindir üretilecektir. Bu silindir içinde uygulanabilecek en yüksek basınç seviyesini belirleyiniz.

2 MBM 321 Fina! 9/8/ a) Alüminyum bir çubuk 25x50 mm kesit alana ve 500 mm uzunluğa sahiptir. Kullanılan i alüminyumun elastik modülüsü E=70 GPa, Poisson oranı ise v=0.25'tir. Bu çubuğa r-eiwne. 300kN'luk biıllkuvvetuygulandığında hacminde meydana gelecek yüzde değişmeyi 2) Bir nokta için gerilme bileşenleri aşağıda verilmiştir. Bu noktada cxx'i düzlemsel gerinme şartlarının geçerli olduğunu kabul ederek O'xx=100MPa O'yy=-200MPa E=200 GPa v=o.25 'txy= -125 MPa 3) Sıcaklık artışı ile birlikte kristal yapıya sahip bir malzemenin ve kauçuk bir malzemenin elastik modülüsünün nasıl değişeceğini açıklayınız. 4) Metallerde bir sertlik testinin ardından aynı bölgeye ikinci bir sertlik testi yapıldığında sertlik daha yüksek çıkar, nedenini açıklayınız. 5) Maraging çelikleri su verme işlemi sonrasında görece olarak yumuşak kalmakta ancak orta sıcaklıklarda ısıl işlemden geçirildikten sonra akma mukavemetlerinde büyük artışlar olmaktadır. Bu çeliklerde ortalama karbon miktarının O/OO.03'tenaz olduğu buna karşılık alaşımda Ni, Mo, ve Ti elementlerinin olduğu biliniyorsa mukavemet artırıcı mekanizmaların ne olabileceğini tartışınız.

3 6) Louvre'da sergilenen 200 cm yüksekliğinde Afrodit (yapımı İ.Ö. 150) heykelinin kolları pek çok benzeri gibi kırılmıştır. Bu heykel üzerinde yapılan çalışmalar kullanılan mermerin 1.2 MPa.J;ı kırılma tokluğuna sahip olduğunu göstermiştir. Sol koldaki kırık yüzeyi incelendiğinde yaklaşık 0.2 mm derinliğinde bir özrün kırılma başlangıç noktası olduğu görülmüştür, a) Geometri faktörünün 1.12 olduğunu kabul ederek, kırılmaya neden olan gerilmeyi b) Sizce bu kırılma olayından önce malzemenin yorulması gerçekleşmiş midir? c) Eğer heykel 200 Cm yerine daha küçük ölçekli olsaydı aynı yükte kırılmasını bekler miydiniz? 7) Yanda gerilme-gerinme eğrileri gösterilen A, B ve C malzemelerinin her birinin elastik, plastik davranışını mikroyapıya ve yükleme geçmişlerine bağlı olarak açıklayınız. E 8) Dislokasyon oluşmasına neden olan iki jog arasındaki mesafenin 2xI 0-6 mm olduğunu bildiğimiz bir Frank-Reed kaynağından başlayan dilokasyonlar 1 mm ileride bulunan tane sınırının önünde yığılmaktadırlar. Eğer b=2.5 A, G=40 GPa, v=o.3 ise kenar dislokasyonu kabul ederek a) Bu kaynaktan ilk oluşan dislokasyon için uygulanması gereken kayma gerilmesini b) Uygulanan kayma gerilmesi 100 MPa ise Frank-Reed kaynağı devre dışı kalmadan önce yaratılacak dislokasyon adedini c) Dislokasyon yığılması sonucu malzemenin depoladığı enerjideki artışı (1 A = 10-7 mm)

4 F i~ ~ 1 t,,-- D Ju /u J,r _ [ -ç J - 'j- t-r- (- 1-'-) (- tl =- /.. 6'~ ;Id'.J - Z ()~/6~ io 0_ Luc)' (o)!;i co., k L ı: /ry'\ <? Sqtc.- Qçr/'I: [ L. 0..1, i C;(,,(ç, 6ıi/~Iı k.k J i _ ' ( ii: /' l ) /- C.4/ ::;c.\[j( J CL' -ı--/? c,': ('<J~ 4l Jlk -./1 f 7\. t.. (. ıci.5 r. 5 CC.Y i5 (./1 (,-1 f)doyi5/1ı-- i -. i kı'" Cı. J.. cio. c'o/lt.-

5 5q vet'/yle 1';1(//17: bu.. rlej<lll fe. n{ulovfvy7f2--!-" 0/ 11/'1Cf./'al t-aj(~ ıc.i/~nl.fiç~ )f4/l(u-jcl~ 0JleyJ'c {Cu/~- sert(e~ es-- /1flIY-fl ~~ Il1ccJ 15/7 {-1/~ ~O/lI'O- ;Vr J mô/ i.- ojd.rv1. (ovı {rf i b: r> ~('o.c:.fc\ c;ci -rıe ile oe: {ôleel/, '(if CJ tc.s_ ~,/J' ~ Ot1 (cl J / -t J i j b<.a çotelhı(3l'o~ cf(~ (uko.-s\.fly? Wf/l hcifc--kej. t:().('./vlc1 IL T?{ J J ve,--- r. i G-'---"-j,-:t tt'\t1ell<?,r o!,-->-şfu/-/viclkijı/. 0(1 '-..-'/1 de '-"ıl... 7.~ (c;kelf/ 5cv- -/-ie? /V1eJ,, 6) C{) -/) ~CiL S«e!?;1--.fcro..(V\lije,j~ ıı if--te ( J <-V' '-\.""1 ~ i,5>/l j o.: ---'l.'jö/..j r'1 ct +<>"[I-j,r j ey~/ c ) o/çelr... ~::ç;:'/j,s.j::ır.)~ :;[:.,'/, dcstf(f( o.~.ai~ 0u..Loı. ve.-ıe-/ ctl' f-ql" 1-) A "'(QJ/I!cla. kov-6[) vi AL.. -ı, ndl-c..j>,.uia cf.'.5loleos./dl-,)ic>v<'.-'i kov 6u r, o.. tom (o/'l,rı)e../j k'-'./' l-ulrrlo.j /,.f(ro..j //tclcı ne /(yuj(]/! l» q~t:a... :;/~v':.tl~r. /(o..:;vv1~\ yer;!..-vıe/e/':i1/a ~hc. e DV f-,h'\ c..5(j 1<>1.. ha,m, '(Y) f Io-.J i: fe Jov /C'..J'1. f.j :ıg,;" «;'.1,,_ m (/ı (2-e/YIe.,5. Ô"" c e. cl kp"c{ /t,,)~c\.)'i/tf "",,;kcjya.ftya... seı&-uıf,\r; O/lc~ Sr/!(/rr1/--? C:ı.e.,//ı)L )e~(iyjc djj<'y~' r~r'./} C /I'1C(!ıe"Yf(?J,- h0r'7ijvl ;Ic'-Jll )ovro/l(! yos!e;r1'\(?s.: 4,'S(gkg (ve.)/ci'/ ~rv1e 5C,- ffe ~>vıc2.-s. ue- ç.aie-/ f~/u;,/) 0/1(2/"'1 ı (JuJ~/l<A..J~5I-er,~ G~ ro.r e: J~ S~~ C{{~~ cx.; lvıv-k~lı~e/-,r joır.~ uacc:? ~.5'/; fz. D/c/'Q k. y':;}.-. i ef\f'yle-cfcy / (f') i!cf::"'/l j.:.: r _/YI elli-ej{'/'".'t:: Gd:; _ 40 -ıdl ~ 2. S, co--} /) ( <- T-", ı'{o-'6' =-5Gr (.>ôr'''''- hc,)cai) n:::. (i-v) it LjıL_ Gb c)

Benzer belgeler

Uygulanan dış yüklemelere karşı katı cisimlerin birim alanlarında sergiledikleri tepkiye «Gerilme» denir.

Gerilme ve şekil değiştirme kavramları: Uygulanan dış yüklemelere karşı katı cisimlerin birim alanlarında sergiledikleri tepkiye «Gerilme» denir. Bir mühendislik sistemine çok farklı karakterlerde dış