MEKANİK TESİSAT SEKTÖRÜNÜN DERGİSİ EKİM 2017 YIL 25 SAYI TL ISSN

Transkript

1 MEKANİK TESİSAT SEKTÖRÜNÜN DERGİSİ EKİM 2017 YIL 25 SAYI TL ISSN

2 bekledim de gelmedi Şirketinizin dijital dünyada yerini almış olması, onun reklama duyduğu ihtiyacı ortadan kaldırmıyor. Potansiyel müşterilerinizin sizi keşfetmelerini beklemeyin. Sektörel yayınlara reklam verin. Bir sektörün profesyonellerine en kolay ulaşabileceğiniz yer dijital veya basılı sektörel yayınlardır. sizi hedefinize sektörel yayınlar ulaştırır

3

4 Çok yönlü uygulamalar için mükemmel yoğuşma teknolojisi: Vitocrossal 100 Vitocrossal 100 gaz yakıtlı yoğuşmalı kazan, kompakt ölçüleri sayesinde 80 ila 320 kw güç aralığında yer tasarrufu sağlayan ısıtma çözümleri sunmaktadır. Paslanmaz çelik Inox-Crossal ısıtma yüzeylerinde güçlü bir kendiliğinden temizlik etkisi oluşur ve sürekli yüksek verim elde edilir. Entegre MatriXsilindirik brülör ile özellikle sessiz ve çevre dostu işletme sağlanır. Akıllı Lambda Pro Control sistemi sayesinde, değişken gaz niteliklerine ve işletme şartlarına en uygun yanma koşullarını otomatik olarak ayarlar. Tek gövde içinde 640 kw a kadar ikiz kazan çözümü Viessmann Isı Teknikleri Tic. A.Ş. / Merkez: Şerifali Mah. Söyleşi Sk. No Ümraniye - İstanbul Telefon: (0216) Isıtma sistemleri Endüstriyel sistemler Soğutma sistemleri

5 YAYINCIDAN Kuruluş Tarihi: 1993 Kurucusu Süleyman BULAK Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. Adına İsmail Ceyhan Yayın Danışma Kurulu Prof. Dr. Ahmet ARISOY (İTÜ) Prof. Dr. Faruk YİĞİT (YTÜ), Prof. Recep ÖZTÜRK (YTÜ), Prof. Dr. Tuncay YILMAZ (Çukurova Ü.), Prof. Ümit Doğay Arınç (FSM Ü.), Zeki POYRAZ (İSİB Bşk.- AFS), Serhan ALPAGUT (Ayvaz), Erdem ERTUNA (DemirDöküm), Ali Fuat KOLAÇAN (Alarko-Carrier), Erdinç BOZ (Boz Proje Danışmanlık), Prof. Dr. Macit TOKSOY (Eneko), Dr. Celalettin ÇELİK (Viessmann), Sarven ÇİLİNGİROĞLU (Çilingiroğlu Müh.), Metin DURUK (Friterm), Hüseyin ERDEM (Erdemler Elektromekanik), Ali EREN (Erensan), Tunç KORUN (Form A.Ş.), Timur DEMİREL (ECA-Emas), Mehmet ŞANAL (Üntes), Zeki ÖZEN (Daikin Türkiye), Osman ŞAYLIMAN (Valftek), Levent TAŞKIN (Danfoss), Cafer ÜNLÜ (MaxVal), Ender ÇOLAK (Baymak) Zafer POLAT (Bosch Termoteknik). Hakem Kurulu Prof. Dr. Nilüfer EĞRİCAN (Suntek International), Prof. Dr. Olcay KINCAY (YTÜ), Prof. Dr. Filiz KARAOSMANOĞLU (İTÜ), Prof. Dr. Ahmet ARISOY (İTÜ), Prof. Dr. Recep Yaman KARADENİZ (Uludağ Ü.) Yayın Danışmanı Muhittin TEKMAN Yazı İşleri Müdürü Barış ODABAŞ Reklam Müdürü Dilek MERTER Reklam Temsilcisi Ebru FAYTONCU UÇAR Abone ve Okur Hizmetleri Reyhan TOYDEMİR Grafik Ömer DUMAN Baskı ve Cilt Şan Ofset Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. ( ) Yayınlayan Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. Barbaros Mah. Uğur Sok. No: 2/ Üsküdar / İstanbul Tel: Fax: e-posta: info@teknikyayincilik.com Fiyatı: 10 TL 2017 Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. ISSN: Ayda bir, yılda 12 sayı yayımlanır. Tüm Türkiye de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu na göre yerel süreli yayındır. Mekanik Tesisat Müteahhitleri Derneği (MTMD) Başkanı İrfan Çelimli, Türk mekanik müteahhitlerinin Türkiye de FIDIC sözleşme koşullarının yaygınlaşmasını ve sözleşmelerin müteahhitler için de adil olmasını istediklerinin altını çiziyor. Sektörümüzde çok önemli misyonu olan MTMD nin yeni dönem çalışmaları hakkında önemli ipuçları veren söyleşiyi ilgiyle okuyacağınızı umuyorum. EMAS A.Ş. Pazarlama Müdürü Atakan Unan söyleşisinde ısıtma sistemleri sektörünün güçlü markalarından olan ve geçtiğimiz yıl klima ve soğutma pazarına güçlü bir giriş yapan E.C.A nın yatırımlarını, AR-GE çalışmalarını ve yeni ürünlerini okurlarımızla paylaşıyor. Güncel sayfalarımızda yer alan soğutma klima sektörünün küresel markası DAIKIN ın lansmanını yaptığı kombisi ile ısıtma pazarına da iddialı girişinin haberi, önümüzdeki dönemde güçlü markaların sadece ısıtma veya sadece soğutmada değil her iki segmentte de iddia sahibi olacaklarını gösteriyor. Bosch Termoteknik tarafından ilk kez düzenlenen Türkiye nin En İyi Kombi Ustası yarışması finali 12 Eylül tarihinde gerçekleşti. Yarışmanın test sorularına 88. sayfamızda yer veriyoruz. Dilerseniz bilgilerinizi sınayabilirsiniz. Konuk Yazar sayfamızda TTMD Başkanı Prof. Dr. Birol Kılkış yazısında, akılcı ve verimlilik odaklı mühendislik çözümlerini vurguluyor ve bunun için birlikte çalışmayı öneriyor. Üç yıl önce eylül ayında aramızdan ayrılan YTÜ emekli öğretim üyesi, mekanik tesisat sektöründeki pek çok işadamı ve mühendisin yetişmesinde emeği ve sektörümüze unutulmaz katkıları olan Prof. Dr. Doğan Özgür hocamızı rahmetle anıyorum. Ruhu şad, mekanı cennet olsun. En derin saygılarımla. İSMAİL CEYHAN MEKANİK TESİSAT MÜTEAHHİTLERİ ADİL SÖZLEŞME KOŞULLARI İSTİYOR tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

6 İÇİNDEKİLER EKİM 2017 SAYI: Çeşitli Yakıtların Maliyet Karşılaştırma Tablosu Konutlarda Çeşitli Yakıtların Maliyet Karşılaştırma Tablosu Sanayide SÖYLEŞİ 56 MTMD YÖNETİM KURULU BAŞKANI İRFAN ÇELİMLİ: SÖZLEŞMELERDE FIDIC STANDARTLARINI YAYGINLAŞTIRMAK İSTİYORUZ ÇEVİRİ 78 KONUT BİNALARINDA YENİLEME ÖNCESİ VE SONRASI ENERJİ TÜKETİMİ VE İÇ ORTAM HAVA KALİTESİ 14 KONUK YAZAR 60 EMAS A.Ş. PAZARLAMA MÜDÜRÜ ATAKAN UNAN: ELDE ETTİĞİMİZ KAZANCI TEKRAR YATIRIMA DÖNÜŞTÜRÜYORUZ TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Birol Kılkış 16 HABERLER GÜNCEL 52 DAİKİN SOĞUTMADAN SONRA, ISITMADA DA 1 NUMARA OLMAYI HEDEFLİYOR MAKALE 62 YENİ NESİL SOĞUTUCU AKIŞKAN R32 HAKKINDAKİ SON GELİŞMELER VE KİGALİ ANLAŞMASININ GETİRDİKLERİ Dr. Andaç YAKUT Makine Yüksek Mühendisi Yeşil Enerji & Çevre Bölüm Koordinatörü Daikin Türkiye TEKNİK 66 SOĞUTMA TESİSLERİNDE YÜKSEK ENERJİ PERFORMANSI İÇİN SİSTEM ÖNERİLERİ... Ali Fuat Kolaçan Sistem Satış Müdürü Alarko Carrier San. ve Tic. A.Ş. TEST 88 Türkiye nin En İyi Kombi Ustası Yarışma Soruları İle Kendinizi Sınayın 4 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

7 ALFA LAVAL YAĞ TEMİZLEME MODÜLÜ ÜRÜN TANITIMLARI 97 FORM DAN ENDÜSTRİYEL TESİSLERİNİZ İÇİN YÜKSEK VERİMLİ İKLİMLENDİRME ÇÖZÜMLERİ 98 EC DRAİN ÇELİK ÇERÇEVELİ YANDAN ÇIKIŞLI SÜZGEÇLER 96 ASKAYNAK TAN YÜKSEK PERFORMANSLI FLAP DİSKLER 98 TERMO TEKNİK PANEL RADYATÖRLER 100 SESSİZ BİNA İÇİN GF HAKAN PLASTİK SİLENTA 97 BOSCH, GENİŞ COĞRAFYADA ÇALIŞAN ŞİRKETLER İÇİN BİNA ENTEGRASYON SİSTEMİ Nİ GELİŞTİRDİ 98 CARRIER XPOWER FRESH DUVAR TİPİ INVERTER KLİMA 100 SEREL EASYWASH TAN YÜZDE 100 YIKAMA TEKNOLOJİSİ İLE 360 DERECE TEMİZLİK tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

8 REKLAM DİZİNİ AKANTEL...45 AKNUR...13 ALARKO CARRIER....9 AQUATHERM ARÇELİK...7 AYVAZ B2B MEDYA BELİMO...43 BUILD EXPO...87 CANOVATE...33 ÇUKUROVA ISI...29 DAIKIN...55 DANFOSS...21 DEMİRDÖKÜM...15 DORUK YAPI-EC DRAIN...27 EKPAŞ...47 ERBAY...49 FAF VANA...65 FORM A.Ş...19 GELİŞİM TEKNİK...83 İMBAT...71 IMMERGAS...AK İMCO...73 KARYER ISI...69 MAS-DAF...11 MİRA...31 MOSTRA CONVEGNO...85 NORM BAĞLANTI...67 NORM TEKNİK...AKİ ORAY...77 ÖNMETAL...17 PNÖSAN...75 RADYAL...33 SEYAD...ÖKİ SODEX... 8 SYSTEMAIR...25 TEMA...99 TERMOTEKNİK... ÖK TÜYAK...95 ÜNTES...51 VAILLANT... 1 VALFTEK...35 VESTEL...39 VIESSMANN... 2 YANAR KAZAN ZIEHL-ABEGG Taşındık, Teknik Yayıncılık kendi binasında MEKANİK TESİSAT SEKTÖRÜ DERGİSİ ŞUBAT 2017 YIL: 24 SAYI: TL ISSN tesisat.com.tr ENERJİ VE ÇEVRE DÜNYASI DERGİSİ MART 2017 YIL: 18 SAYI TL ISSN TÜREB Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Serdar Ataseven "Rüzgarda Avrupa da Üçüncü, Dünyada Yedinciyiz" Vestas Türkiye Genel Müdürü Olcayto Yiğit Üretimin Yerelleştirilmesinin Önemine İnanıyoruz Tüm Dünyada Enerji Talebi 2035 e Kadar Yüzde 30 Artacak enerji-dunyasi.com DOĞALGAZ TEKNOLOJİSİ CİHAZ VE SİSTEMLERİ DERGİSİ MART-NİSAN 2017 YIL: 29 SAYI TL ISSN dogalgaz.com.tr YANGIN GÜVENLİK VE KORUMA SİSTEMLERİ DERGİSİ KASIM - ARALIK 2016 YIL: 23 SAYI 187 ISSN Kapak Konusu Borular ve Bağlant Elamanlar Yang n Söndürme Boru Sistemlerinin Sismik Tasar m Otobüs Yeralt Madenlerinde ve Yolcu Treni Yang nlar n n Yang n Tahliye Yollar Tespit Edilmesi Ed lmesi STPA-SAFESEC: Yap sal Yang n Mühendisliği Siber-Fiziksel Sistemler İçin Emniyet ve Güvenlik Analizi 2. Bölüm Aleve Dayan kl l k Uyumu ve Koruma: Önemli Bir Ayr m yanginguvenlik.com.tr Yeni adresimizi not ediniz. Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. Barbaros Mah. Uğur Sok. No: 2/ Üsküdar / İstanbul T: F: info@b2bmedya.com teknikyayincilik.com 6 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

9

10

11

12 KONUTLARDA 1000 kcal ISI İHTİYACI İÇİN GEREKLİ OLAN ÇEŞİTLİ YAKITLARIN MALİYET KARŞILAŞTIRMA TABLOSU (03 Ekim 2017 tarihinde belirlenmiş olan KDV DAHİL birim fiyatlarla) NOTLAR: Yakıt Çeşidi İlgili Şirket Yakıt Alt Isıl Değeri 03 Ekim 2017 Tarihindeki Birim Fiyat Ortalama İşletme Verim Değeri 03 Ekim 2017 Tarihindeki Fiyatlarla TL/1000 kcal Konutlarda kullanılmakta olan cihazlar ısınma amaçlı olarak bireysel mahal ısıtmalarında; kombi, soba vb, merkezi mahal ısıtmalarında ise kalorifer kazanlarıdır ki bu cihazlarda linyit kömür yakıldığı zaman mutfaktaki pişirme amaçlı ısıtma ile banyo ve mutfak için sıcak kullanım suyu temini amaçlı ısıtmalar LPG veya elektrik kullanılarak yapılmak zorundadır. Bu durumda konutlarda 1000 kcal ısı ihtiyacı için gerekli olan toplam yakıt maliyet değerleri sadece doğalgaz kullanımında diğer yakıtlara kıyasla önemli miktarlarda düşmektedir. En Ucuz Yakıta Göre Yakıt Maliyeti İndeksi 18 Ekim 2016 Tarihindeki Birim Fiyatları 03 Ekim Ekim 2016 Birim Fiyat Değişimi 1 (YC) Doğalgaz Eskişehir , x TL/m Konut ESGAZ kcal/m 3 107% x 1, TL/m 3 1.6% 1 2 (YC) Doğalgaz Kocaeli , x TL/m Konut İZGAZ GDF SUEZ kcal/m 3 107% x 1, TL/m 3 2.2% 2 3 (YC) Doğalgaz Bursa , x TL/m Konut BURSAGAZ kcal/m 3 107% x 1, TL/m 3 2.4% 3 4 (YC) Doğalgaz İstanbul , x TL/m Konut İGDAŞ kcal/m 3 107% x 1, TL/m 3 2.5% 4 5 (YC) Doğalgaz Ankara , x TL/m Konut BAŞKENTGAZ kcal/m 3 107% x 1, TL/m 3 2.9% 6 6 Doğalgaz Eskişehir , x TL/m Konut ESGAZ kcal/m 3 93% x 0, TL/m 3 1.6% 1 7 Doğalgaz Kocaeli , x TL/m Konut İZGAZ GDF SUEZ kcal/m 3 93% x 0, TL/m 3 2.2% 2 8 Doğalgaz Bursa , x TL/m Konut BURSAGAZ kcal/m 3 93% x 0, TL/m 3 2.4% 3 9 Doğalgaz İstanbul ,122933x TL/m Konut İGDAŞ kcal/m 3 93% x 0, TL/m 3 2.5% 4 10 Doğalgaz Ankara , x TL/m Konut BAŞKENTGAZ kcal/m 3 93% x 0, TL/m 3 2.9% 6 11 Yerli Linyit +18 mm Soma Kısrakdere , x TL/kg 65% Yıkanmış Parça- Torba Manisa - ELİ kcal/kg 4731 x 0, TL/kg 12.3% 8 12 Yerli Linyit +20 mm Soma Kısrakdere , x TL/kg 65% Yıkanmış Parça - Torba Manisa - ELİ kcal/kg 5046 x 0, TL/kg 12.3% 8 13 İthal Sibirya Kömürü İstanbul , x TL/kg 65% Portakal Tipi FATİH MADENCİLİK kcal/kg x 0, TL/kg 18.8% İstanbul Avrupa Fuel-oil No: , x 1000 Yakası TL/kg 80% Kalorifer Yakıtı kcal/kg x 0,80 SHELL TÜRKİYE TL/kg 19.1% Elektrik Türkiye 0, x 1000 TL/ kcal/ TL/kWh 99% Konut TEDAŞ 860 x 0,99 kwh kwh 2.7% Elektrik Türkiye 0, x 1000 TL/ kcal/ TL/kWh 99% Ticarethane TEDAŞ 860 x 0,99 kwh kwh 2.7% 5 17 (YC) Dökmegaz Konut İstanbul , x TL/kg 106% LPG - Propan İPRAGAZ-AYGAZ kcal/kg x 1, TL/kg 11.8% 7 18 Dökmegaz Konut İstanbul , x TL/kg 92% LPG - Propan İPRAGAZ-AYGAZ kcal/kg x 0, TL/kg 11.8% 7 19 İstanbul Avrupa Motorin , x 1000 Yakası TL/kg 84% (VP Diesel) kcal/kg x 0,84 SHELL TÜRKİYE TL/kg 12.3% 8 20 LPG 12 kg İstanbul , x TL/kg 90% Ev Tüpü İstanbul İPRAGAZ-AYGAZ kcal/kg x 0, TL/kg 16.1% 9 Not: (YC) Yoğuşmalı Cihaz kullanımı içindir. T.C. Merkez Bankası Efektif Satış Fiyatı Yıllık DÖVİZLER 03 Ekim 2017 tarihinde 03 Ekim 2016 tarihinde Değişim Oranı ABD Doları TL TL 17% Avro TL TL 25% Değişim Sıralaması 1. Bu tablo yakıtların yaklaşık işletme maliyetleri hakkında fikir verebilmek için hazırlanmış olup, birim fiyatlara %18 KDV DAHİLDİR. 2. (YC) Yakıtların alt ısıl değerine göre işletme verim değeri tam yoğuşmalı cihazlar için; doğalgazda %107, LPG dökmegaz propanda ise %106 alınmıştır. Bu verim değeri mevcut üreticilerin verim değerlerinin ortalamasını temsil etmektedir ki TS-EN 677 ye göre %30 yükte ve 300C dönüş suyu sıcaklığındaki işletme koşulları için geçerlidir. Ayrıca yarı yoğuşmalı cihazların da satışları yapılmakta olup, bu cihazlardaki fan modülasyonlu çalıştığı takdirde verim değeri; doğalgazda %103, LPG dökmegaz propanda ise %102 alınabilir, ancak bu tabloda bu tür cihazlar yer sınırlaması nedeniyle değerlendirilememiştir. 3. İşletme veriminin bir bölümü ortalama verim değerlerinin içerisinde olup, yakıt hazırlama, depolama, işletme giderleri vb. yakıt yakma yan maliyetleri de bu değeri etkilemiştir. Otomatik kontrol kullanımı, bakım ve işletme kalitesi gibi nedenlerle verim yükseltilip, daha uygun maliyetler oluşturulabilir. 4. Doğalgaz fiyatları 01 Ekim 2017 tarihinde yayınlanan, 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan BAŞ- KENTGAZ, BURSAGAZ, ESGAZ, İGDAŞ ve İZGAZ GDF SUEZ şehir gaz dağıtım şirketlerinin tarifelerinde belirtilen fiyatlardır. BURSAGAZ ve ESGAZ ın doğalgaz birim fiyatları Botaş ın aylık birim fiyatları üzerinden birim hizmet ve amortisman bedeli olan 2,5 cente göre belirlenmektedir ki bu fiyat US Doları bazında her ay ortalama bir değer olarak bildirilmektedir. İGDAŞ, BAŞKENT- GAZ ve İZGAZ GDF SUEZ deki doğalgaz birim fiyatları ise aylık ÜFE oranlarının değişimine göre belirlenmekte olup, Ankara daki BAŞKENTGAZ ın birim fiyatları ; birim hizmet amortisman bedeli 0,05555 US doları/m 3, serbest tüketicilerden alınan taşıma bedeli ise; 0,0077 US doları/m3 üzerinden belirlenip, adresinde yayınlanan günlük fiyattır. 5. LPG tüpgaz ve LPG dökmegaz fiyatları 03 Ekim 2017 tarihinde yayınlanan AYGAZ ve İPRAGAZ fiyat sirkülerlerinden alınmış fiyatların ortalamasıdır. 12 kg.lık ev tüpünün KDV dahil 90 TL/adet fiyatı kullanılmıştır. 6. Elektrik birim fiyatları 01 Ocak 2017 tarihinde yayınlanan, 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan EPDK nın Elektrik Piyasası Tarife Tabloları ndan alınmış TEDAŞ ın Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları için (4) Dağıtım Şirketinden Enerji Alan Tüketicilere Tek Terimli ve Tek Zamanlı tarifede belirtilen birim fiyatına; mesken ve ticarethane kullanımında TRT payı ve enerji fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise %5 ilave edilmiş, KDV li fiyattır.enerji hariç bedeller içindeki; kayıp kaçak bedeli, dağıtım sistem kullanım bedeli, perakende satış hizmet bedeli ve iletim sistem kullanım bedeli değerleri birim fiyata eklenmiştir. Elektrik kullanımındaki ısıtma cihazı elektrikli ısıtıcı olup, ısı pompası kullanımında cihazın COP sistem ve yıllık değerleri kullanılmalıdır. 7. Akaryakıt fiyatları için EPDK tarafından açıklanan ve SHELL TÜRKİYE tarafından tavsiye edilen 03 Ekim 2017 tarihli pompa satış fiyatları sirkülerindeki Fuel Save Diesel (motorin) türü için İstanbul Avrupa Yakasındaki Bakırköy için mahalli akaryakıt KDV li satış fiyatları alınmıştır. Motorin birim fiyatı TL/kg SHELL TÜRKİYE nin pompa satış fiyatları sirkülerindeki VP Diesel türü için TL/litre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek bulunmuştur. Akaryakıt alt ısıl değerleri Tüpraş Teknik Servisler Müdürlüğü nden 01 Mart 2006 tarininde verilen değerlerdir. 8. Yerli linyit kömürü fiyatı 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan TKİ - ELİ nin 08 Temmuz 2017 tarihli Isınma Amaçlı (Torbalanmış) Kömürlerin İstanbul Bayi Depo Satış Fiyatları listesinden alınmış Soma Kısrakdere; +18 mm Yıkanmış Parça - Torba: 394 TL/ton (KDV Hariç), +20 mm Yıkanmış Parça - Torba: 440 TL/ton (KDV Hariç) fiyatına nakliye bedeli (101,9 TL/ton) ve %15 bayi kar marjı eklenmiş olan KDV li fiyattır. Alt ısıl değerler ELİ Laboratuvar Şube Müdürlüğü nün 2012 Yılı Kümülatif Ağırlıklı Komple Analiz Değerleri tablosundan alınmıştır. 9. İthal sibirya kömürü fiyatları Hakan Madencilik şirketinin 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan portakal tipi linyit için nakliye ücreti ve KDV dahil bayi satış fiyatı 28,5 TL/25 kg.torba veya 1160 TL/ton dur. * Yakıt fiyatlarının güncel bilgileri için ve tıklayınız. n 10 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

13

14 SANAYİDE 1000 kcal ISI İHTİYACI İÇİN GEREKLİ OLAN ÇEŞİTLİ YAKITLARIN MALİYET KARŞILAŞTIRMA TABLOSU (03 Ekim 2017 tarihinde belirlenmiş olan KDV HARİÇ birim fiyatlarla) Yakıt Çeşidi Organize Sanayi Bölgesi Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve üstünde Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve üstünde Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl üstünde Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve üstünde Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve üstünde Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve üstünde Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve altında Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl ve altında Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için Yerli Linyit 0,5-10 mm Yıkanmış Açık - Toz m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için mv/yıl Doğalgaz Tüketimi için m3/yıl Doğalgaz Tüketimi için Yerli Linyit mm Yıkanmış Fındık - Torba İthal Sibirya Kömürü Ceviz tipi LNG - Büyük Sanayi Sıvılaştırılmış Doğalgaz LNG - Orta Sanayi Sıvılaştırılmış Doğalgaz Fuel-oil No: 6 Kalorifer Yakıtı Elektrik Sanayi Dökmegaz LPG - Miks Büyük Sanayi Motorin (VP Diesel) Dökmegaz LPG - Miks Sanayi Dökmegaz LPG - Propan Sanayi LPG 45 kg Sanayi Tüpü İlgili Şirket Türkiye BOTAŞ Türkiye BOTAŞ Eskişehir ESGAZ Ankara BAŞKENTGAZ Eskişehir ESGAZ Bursa BURSAGAZ İstanbul İGDAŞ Kocaeli İZGAZ GDF SUEZ Eskişehir ESGAZ Eskişehir ESGAZ Bursa BURSAGAZ Türkiye BOTAŞ Kocaeli İZGAZ GDF SUEZ Eskişehir ESGAZ Bursa BURSAGAZ Soma Kısrakdere Manisa - ELİ Eskişehir ESGAZ İstanbul İGDAŞ Ankara BAŞKENTGAZ İzmit İZGAZ HDF SUEZ Bursa BURSAGAZ İstanbul İGDAŞ Ankara BAŞKENTGAZ Soma Kısrakdere Manisa - ELİ İstanbul HAKAN KÖMÜR İstanbul İPRAGAZ İstanbul İPRAGAZ İstanbul Avrupa Yakası SHELL TÜRKİYE Türkiye TEDAŞ İstanbul İPRAGAZ - AYGAZ İstanbul Avrupa Yakası SHELL TÜRKİYE İstanbul İPRAGAZ - AYGAZ İstanbul İPRAGAZ - AYGAZ İstanbul İPRAGAZ - AYGAZ Yakıt Alt Isıl Değeri 03 Ekim 2017 Tarihindeki Birim Fiyat Ortalama İşletme Verim Değeri 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 4724 kcal/kg TL/kg 65% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 8250 kcal/m³ TL/m³ 93% 4932 kcal/kg TL/kg 65% 7000 kcal/kg TL/kg 65% 8250 kcal/m TL/m3 93% 8250 kcal/m TL/m3 93% 9562 kcal/kg TL/kg 80% 860 kcal/kwh TL/kWh 99% kcal/kg TL/kg 92% kcal/kg TL/kg 84% kcal/kg TL/kg 92% kcal/kg TL/kg 92% kcal/kg TL/kg 90% 03 Ekim 2017 Tarihindeki Fiyatlarla TL/1000 kcal 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0,760207x x 0,93 0, x x 0,93 0,766293x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,65 0, x x 0,93 0,892168x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x 0,93 0, x x , x x 0,65 1, x x 0,93 1, x x 0,93 1, x ,562 x 0,80 0, x x 0,99 5, x ,000 x 0,92 4,753786x ,256 x 0,84 5, x ,000 x 0,92 6, x ,100 x 0,92 6, x ,000 x 0,90 En Ucuz Yakıta Göre Yakıt Maliyeti İndeksi 18 Ekim 2016 Tarihindeki Birim Fiyatları 03 Ekim Ekim 2016 Birim Fiyat Değişimi Değişim Sıralaması TL/m 3 0.0% TL/m 3 0.0% TL/m 3 0.4% TL/m 3 0.5% TL/m 3 0.6% TL/m 3 0.6% TL/m 3 0.7% TL/m 3 0.8% TL/m 3 0.9% TL/m 3 0.9% TL/m 3 1.0% TL/m 3 0.0% TL/m 3 0.7% TL/m 3 0.8% TL/m 3 0.9% TL/kg 8.4% TL/m 3 1.6% TL/m 3 2.7% TL/m 3 3.1% TL/m 3 2.2% TL/m 3 2.4% TL/m 3 2.5% TL/m 3 2.9% TL/kg 12.3% TL/kg 20.9% TL/m 3 5.6% TL/m 3 5.5% TL/kg 21.2% TL/ kwh 1.2% TL/kg 34.1% TL/kg 12.3% TL/kg 34.1% TL/kg 29.0% TL/kg 19.8% 21 DÖVİZLER T.C. Merkez Bankası Efektif Satış Fiyatı Yıllık 03 Ekim 2017 tarihinde 03 Ekim 2016 tarihinde Değişim Oranı ABD Doları TL TL 19% Avro TL TL 24% NOTLAR: 1. Bu tablo yakıtların yaklaşık işletme maliyetleri hakkında fikir verebilmek için hazırlanmış olup, birim fiyatlara %18 KDV HARİÇTİR. 2. İşletme veriminin bir bölümü ortalama verim değerlerinin içerisinde olup, yakıt hazırlama, depolama, işletme giderleri vb. yakıt yakma yan maliyetleri de bu değeri etkilemiştir. Otomatik kontrol kullanımı, bakım ve işletme kalitesi gibi nedenlerle verim yükseltilip, daha uygun maliyetler oluşturulabilir. 3. Doğalgaz fiyatları 01 Ekim 2017 tarinde yayınlanan, 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan BAŞKENTGAZ, BURSAG- AZ, ESGAZ, İGDAŞ ve İZGAZ GDF SUEZ şehir gaz dağıtım şirketlerinin tarifelerinde belirtilenfiyatlardır. BURSAG- AZ ve ESGAZ ın doğalgaz birim fiyatları Botaş ın aylık birim fiyatları üzerinden birim hizmet ve amortisman bedeli olan 2,5 cente göre belirlenmektedir ki bu fiyat US Doları bazında her ay ortalama bir değer olarak bildirilmektedir. İGDAŞ, BAŞKENTGAZ ve İZGAZ GDF SUEZ deki doğalgaz birim fiyatları ise aylık ÜFE oranlarının değişimine göre belirlenmekte olup, Ankara daki BAŞKENTGAZ ın birim fiyatları ; birim hizmet amortisman bedeli 0,05555 US doları/m3, serbest tüketicilerden alınan taşıma bedeli ise; 0,0077 US doları/m3 üzerinden belirlenip, www. baskentdogalgaz.com.tr adresinde yayınlanan günlük fiyattır. 4. Doğalgaz müşterilerinin birim fiyatları EPDK nın tarih ve 3600 no lu kurul kararı ile 2012 yılı boyunca yıllık m3 gaz kullanımının üstünde kullananlar için olup, Serbest Tüketici Olmayanların birim fiyatları ise konut ve ticari işyerlerinde kullananlar ile aynıdır. İGDAŞ ın ve BAŞKENTGAZ ın 01 Şubat 2012 tarihinde yayınlanan Serbest Tüketici Olan doğalgaz kullanıcılarının birim fiyatları Doğalgaz Piyasası Tarifeler Yönetmeliği nin Geçici 6. Maddesi hükmü çerçevesinde belirlenen tarifeye göre olup, Serbest Tüketici Olmayanların birim fiyatları ise konut ve ticari işyerlerinde kullananlar ile aynıdır. Bu iki kademeli ( m3/yıl arası ve m3/yıl üstü) serbest tüketici fiyatı İGDAŞ ın ve BAŞKENTGAZ ın özelleşme sürecinde olmasından dolayı olup 2012 yılı Şubat ayından itibaren geçerlidir. BURSAGAZ ve ESGAZ ın 2013 yılı perakenda satış fiyatları EPDK nın tarihli TDB sayılı Başbakanlık Makamına müzekkeresi çerçevesinde; Doğalgaz Dağıtım Şirketleri için Tarife Hesaplama Usul ve Esaslarını belirleyen tarih ve 3580 sayılı Kurul Kararı uyarınca kademeli tüketimler bazında hesaplanacak olup, itibarı ile uygulamaya geçilmiştir. 5. BOTAŞ ın OSB ve Sanayi Müşterilerine sattığı doğalgazın birim fiyatına 0,023 TL/Sm3 olan ÖTV dahil edilmiş, 01 Ekim 2016 tarihinde yayınlanan, 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan tarifesindeki fiyatlardır. 6. LNG-Sıvılaştırılmış doğalgaz birim fiyatları İstanbul Boğaziçi deniz geçişi maliyetleri özel ve belediye feribotlarına göre büyük farklılıklar arzettiğinden bu bedel eklenmeden ve Avrupa ve Anadolu yakası ayrımı yapılmadan ortalama olarak verilmiş 01 Ekim 2017 tarihinde yayınlanan, 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan İPRAGAZ fiyatlarıdır. 7. LPG tüpgaz fiyatları ve LPG dökmegaz fiyatları 03 Ekim 2017 tarihinde yayınlanan, AYGAZ ve İPRAGAZ fiyat sirkülerlerinden alınmış fiyatların ortalamasıdır. 45 kg.lık sanayi tüpünün KDV dahil 345,5 TL/adet fiyatı kullanılmıştır. Miks dökmegazın kullanımında buharlaştırıcı gerekmektedir. Birim fiyatlar belirlenirken işletme maliyetleri gözönüne alınmamıştır. 8. Elektrik birim fiyatları 01 Ocak 2017 tarihinde yayınlanan, 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan EPDK nın Elektrik Piyasası Tarife Tabloları ndan alınmış TEDAŞ ın Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları için (4) Dağıtım Şirketinden Enerji Alan Sanayi Kullanımındaki Tüketicilere Tek Terimli ve Tek Zamanlı Alçak Gerilim tarifesinde belirtilen sanayi birim fiyatına; TRT payı ve enerji fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise %1 ilave edilmiş, KDV siz fiyattır. Enerji hariç bedeller içindeki; kayıp kaçak bedeli, dağıtım sistem kullanım bedeli, perakende satış hizmet bedeli ve iletim sistem kullanım bedeli değerleri birim fiyata eklenmiştir. Elektrik kullanımındaki ısıtma cihazı elektrikli ısıtıcı olup, ısı pompası kullanımında cihazın COP sistem ve yıllık değerleri kullanılmalıdır. 9. Akaryakıt fiyatları için EPDK tarafından açıklanan ve SHELL TÜRKİYE tarafından tavsiye edilen 03 Ekim 2017 tarihli pompa satış fiyatları sirkülerindeki İstanbul Avrupa Yakası ndaki Bakırköy için mahalli akaryakıt KDV li satış fiyatları alınmaktadır. Motorin birim fiyatı TL/kg için TL/litre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek bulunmaktadır. Akaryakıt alt ısıl değerleri Tüpraş Teknik Servisler Müdürlüğü nden 01 Mart 2006 tarininde verilen değerlerdir. Motorin için ısıtma ve proseste kullanılan yakıt türü olarak Fuel Save Diesel (motorin) tipinin fiyatı ve Fuel oil No:6 için de yüksek kükürtlü fuel oil tipinin fiyatı alınmaktadır. 10. Yerli linyit kömürü fiyatı 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan TKİ - ELİ nin 08 Temmuz 2017 tarihli Isınma Amaçlı (Torbalanmış) Kömürlerin İstanbul Bayi Depo Satış Fiyatları listesinden alınmış Soma Kısrakdere; +18 mm Yıkanmış Parça - Torba: 394 TL/ton (KDV Hariç), +20 mm Yıkanmış Parça - Torba: 440 TL/ton (KDV Hariç) fiyatına nakliye bedeli (101,9 TL/ton) ve %15 bayi kar marjı eklenmiş olan KDV li fiyattır. Alt ısıl değerler ELİ Laboratuvar Şube Müdürlüğü nün 2012 Yılı Kümülatif Ağırlıklı Komple Analiz Değerleri tablosundan alınmıştır. 11. İthal sibirya kömürü fiyatları Hakan Kömür şirketinin 03 Ekim 2017 tarihinde geçerli olan; ceviz tipi linyit için nakliye ücreti ve KDV dahil bayi satış fiyatı 26 TL/ 25kg.torba veya 1040 TL/ton dur. * Yakıt fiyatlarının güncel bilgileri için ve tıklayınız. n

15

16 KONUK YAZAR HEP BİRLİKTE OLACAĞIZ, UZUN SOLUKLU VE YENİLİKÇİ ÇÖZÜMLER ÜRETECEĞİZ Prof. Dr. Birol Kılkış TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Çok değerli dergi okurlarımız, meslektaşlarımız, sektör temsilcileri, üniversite mensupları ve sanayicilerimiz, 25 Mart 2017 günü Ankara da düzenlenen TTMD Olağan Genel Kurulu nda TTMD 13. Dönem başkanlığına büyük bir memnuniyet ve vazifemin bilinci içerisinde seçilmiş bulunuyorum. Önümüzdeki iki sene içerisinde, Sayın Sarven Çilingiroğlu ve ekibinden aldığımız çok anlamlı ve şerefli sektöre hizmet bayrağını sizlerle birlikte daha ileriye, daha hızlıya, daha yaygına, daha yükseğe taşımaya; tüm paydaşlarla, tüm sektör dernekleri ile ve ilgili tüm dergilerin okurları ile ve hep birlikte çok çalışacağız. Gerçekten de önümüzde bizleri bekleyen çok önemli görevler bulunuyor. Örneğin, ülkemizin yapılı çevre yönetimi, enerji verimliliği, yenilenebilir enerji sistemleri, CO2 salımlarının akılcı bir biçimde azaltımı gibi çok geniş bir alanda gerek kuramsal gerekse uygulamalı biçimde tasarımların, uygulamaların ve ilgili kanun ve yönetmeliklerin hızla oluşturulması her geçen gün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu amaçla disiplinler arası örgün çalışmaların diğer sivil toplum örgütleri, üniversiteler, sektör temsilcileri ve sanayicilerle birlikte bir an önce başlatılmasının ve sürdürülmesinin gerekli olduğunun bilincinde olmalıyız. Küresel ısınmaya olumsuz katkıları artık tartışmasız biçimde ortaya çıkan ve başta CO 2 salımları olmak üzere tüm sera gazı salımlarında önemli ölçüde sorumluluğu bulunan enerji üretiminde fosil yakıtların payı, enerjinin verimli ve akılcı kullanılmayışı, taşımacılık sektöründeki genel plansızlık ve verimsizlikler ve plansız kentleşmenin getirdiği meteorolojik ve çevresel olumsuzlukları özellikle yaz aylarında hep birlikte yaşıyoruz. Kış aylarında bu olumsuzlukların günlük hayatımıza ve enerji bilançomuza ne denli yansıyacağını ise kestirmek oldukça zor. Çok önceki yıllardaki tesisat mühendisliği hizmetleri ve kavramı, binalarda konfor, hijyen, bireysel ısıtma gibi küçük bir ölçekten sonraları sırası ile binalarda merkezi ısıtmaya, daha sonra klima sistemlerine genişledi. Günümüzde ise toplu konutlarda ve şehirlerde bölgesel sistemlerin olabilirliğini tartışmakla vakit geçiriyoruz ve bir türlü yaygın bir şekilde alanımızı bu yönde genişletemiyoruz. Hal bu ki, bölgesel ısıtma ve soğutma sistemlerinin uygulanması dünya genelinde hiç de yeni değil. Ülkemizde ise birkaç örnek ve jeotermal uygulamalar dışında bu konunun adeta yabancısıyız. Dünyada artık 4DE+ yani dördüncü nesil ve ötesi bölge enerji sistemleri ve bunlara uyumlu bina tesisat sistemleri tümsel olarak tasarlanıyor ve uygulanıyor. Dolayısı ile örgün çalışmaların mimarlıktan istatistiğe, ekonomiye, fiziğe ve matematiğe kadar uzanan geniş bir disiplinler yelpazesini kapsaması gerekiyor. Örneğin, gelinen bugünkü noktada kentlerin akıllı olmasından öte akılcı olmasının gereği tartışmasız ortaya çıkmış bulunuyor. Akıllı ve akılcı kent arasında çok önemli farklar bulunmakta. Örneğin, bir toplu taşıma hizmetinin yolcu duraklarında yolculara bildirimi, hizmetin otomasyonu, trafik ışıklarının ve yönlendirmelerin dinamik optimizasyonunun yanı sıra binaların otomasyonunda yapay zekâ gibi unsurların bulunması o şehri bir ölçüde akıllı ve hatta gene bir ölçüde enerji verimli kılsa da yapılı çevrenin her şeyden önce enerji kaynaklarını akılcı kullanması gerekir. Bunun da ön şartı doğru enerji kaynaklarının ve türlerinin öncelikle yerel ve yenilenebilir olması koşulu; doğru yerde, doğru zamanda, doğru sırada, doğru miktarda, doğru oranlarda ve doğru kalitede kullanılmasını gerektirir. Bu bağlamda, tesisat mühendisliği ülkemizde faaliyet alanını konutlardan toplu konutlara kadar genişletmişse de önümüzde uzun, zorlu fakat çok yararlı olabilecek bir yol vardır. Bu yolda ilerlemek üzere ikinci 25. yılımıza dernek olarak girerken ülke strateji planlarının ve enerji - çevre, ekonomi ve toplum refahı dörtlemine en uygun çözümlerin getirileceği yol haritalarında daima tüm paydaşların iş birliğini bekliyoruz. Hep birlikte olacağız, uzun soluklu ve yenilikçi çözümler üreteceğiz. Bu yönde organize etmekte olduğumuz 2018 TTMD Uluslararası Sempozyum etkinliği önemli bir ilk adım, uluslararası bir platform ve fırsat teşkil ediyor Nisan 2018 tarihleri arasında İstanbul da yapılacak olan Sempozyuma fikirlerinizle, tebliğlerinizle ve önerilerinizle birlikte katılımınız bekliyoruz. El ele, daha verimli, daha akılcı çözümlere ulaşmak üzere saygılarımı sunar başarılar dilerim. n 14 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

17

18 HABERLER ABB, AbilityTM Electrical Distribution Control System Platformunu Tanıttı ABB Elektrifikasyon Ürünleri Bölümü, ABB AbilityTM Electrical Distribution Control System platformunun tanıtımını iki farklı organizasyonla Kozyatağı Hilton ve Gebze Ramada otellerinde gerçekleştirdi. ABB Elektrifikasyon Ürünleri Global Devre Kesici Ürün Müdürü Nicola Scarpelli ve ABB Türkiye Devre Kesici Ürün Pazarlama Uzmanı Aslı Yağlı tarafından gerçekleştirilen lansmanda proje firmaları, endüstri alanındaki son kullanıcı firmalar ve ana müteahhit firmaları yer aldı. ABB AbilityTM dijital ürün ve çözümlerinin bir parçası olan Electrical Distribution Control System, genel özellikleri, sistem mimarisi, kullanıcılara sağladığı avantajları ile tanıtıldı. Sistem mimarisi örnek lansman panosu üzerinde incelendikten sonra ilgili web sitesi üzerinden mevcut tesislere erişilerek platform tüm detayları ile katılımcılara aktardı. ABB AbilityTM EDCS bir elektrik sistemini izlemek, optimize etmek ve kontrol etmek için tasarlanmış yenilikçi bulut-bilgi işlem tabanlı bir platformdur. ABB AbilityTM EDCS, bir tesisteki alçak gerilim elektrik ekipmanlarını Nesnelerin İnternetine bağlar ve müşterilere sistem performansını bütünüyle geliştirmek için gerçek zamanlı bilgi ve geçmiş trendleri sunar. Bu platform ayrıca raporlama fonksiyonları, dokümanlara anında erişim ile varlıkların uzaktan teşhis edilmesi gibi özelliklerle bakımın daha basit ve daha etkili olmasını sağlar. n FORM Ürünleri, AKPA Alüminyum Fabrikaları nın Tercihi Oldu Akpa Alüminyum un Hendek ve İran Tebriz fabrikalarının proses soğutması için Form Şirketler Grubu nun yüksek verimli CLIVET marka hava soğutmalı grupları kullanılıyor yılından günümüze alüminyum profil üretimi, alüminyum-plastik aksesuar satışı gerçekleştiren Akpa Alüminyum un Hendek Fabrikası nda toplam soğutma kapasitesi 2,900 kw olan 2 adet CLIVET marka Hava Soğutmalı Soğutma Grubu, Tebriz İran Fabrikası nda ise soğutma kapasitesi 700 KW olan 1 adet CLIVET marka Hava Soğutmalı Soğutma Grubu kullanılıyor. Form Şirketler Grubu, büyük yapılardaki merkezi iklimlendirme sistemi için enerjinin en etkin ve verimli kullanıldığı sistemlerin uygulanması bilinciyle hareket ediyor. Projede kullanılan CLIVET in Hava Soğutmalı grupları aynı anda ısıtma ve soğutmanın (dört borulu sistemin) ihtiyaç duyulduğu otel-iş merkezi uygulamaları ve endüstriyel uygulamalarda optimum çözüm sağlar. CLIVET SCREWLine³ hava soğutmalı su soğutma grupları kw soğutma kapasitesi aralığına sahiptir. Cihazlarda çevreci akışkan R134A kullanılıyor ve -10C dış hava şartına kadar standart olarak soğutma yapabiliyor. n 16 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

19

20 HABERLER Alarko Carrier Uyarıyor: Kombi Bakımını İhmal Etmeyin! Alarko Carrier, yaklaşan kış aylarından önce kombilere bakım yapılmasının önemini vurguluyor. Uzmanlara göre, periyodik bakımı yapılan kombiler uzun ömürlü oluyor ve tam verimli çalışarak doğalgaz tasarrufu sağlıyor. Zamanında yapılan bakımlar olası arızaların önüne geçiyor, istenmeyen olayların yaşanması engelleniyor. Tecrübe gerektiren kombi bakımının yalnızca yetkili servislere yaptırılması gerektiğinin altını çizen Alarko Carrier Servis Müdürü Menduh Çağlı, Kombilerin yılda en az bir kez bakımının yapılması, hem daha verimli çalışmasına hem de oluşabilecek arızaların önüne geçilerek kesintisiz ısınma sağlanmasına yardımcı olur. Uzman ekipler tarafından düzenli yapılan bakımla, kombiler uzun yıllar boyunca sorunsuz, ekonomik ve güvenli şekilde kullanılabilir dedi. Bakımı yapılmayan kombilerin tehlike yaratmasının yanı sıra verimsiz çalıştığına da değinen Menduh Çağlı, Yaz aylarında kullanımı azalan kombilerin, havaların soğumasından önce periyodik bakımının yapılması çok önemli. Bakımı yapılmayan kombiler doğalgaz tüketimini artırarak faturaların yükselmesine neden olur. Periyodik bakımlarla, yakıt tasarrufu sağlanabilir. Maliyet nedeniyle ertelenen bakımlar, uzun vadede ısıtma işlemini verimsizleştirir ve gaz tüketimini artırır. Bu yüzden tüm kullanıcıların havalar soğumadan önce gerekli bakımları yaptırmasını tavsiye ediyoruz şeklinde konuştu. Kombi Bakımının Yararları Arızaların önüne geçerek kesintisiz ısınma sunar. Doğalgaz tüketiminde tasarruf sağlayarak, ısınma giderlerini azaltır. Kombinin tam verimle çalışmasını mümkün kılar. Kombinin kullanım ömrünü artırır. Daha konforlu bir yaşam alanı sunar. n Danfoss Dünyaya Üç Boyutlu Bir İz Bırakmaya Hazır Danfoss, genel merkezinin bulunduğu Danimarka da dünya genelinde açacağı üç adet 3D baskı merkezinden ilkinin açılışını gerçekleştirdi. Nordborg da yer alan bu ilk merkez, Avrupa Birliği ülkeleri içinde farklı iş alanlarından tüm çalışanlarına katmanlı üretilen (3D baskılı) prototip ve parçaları edinme ile uzman yardımı alma imkanı sunacak. Danfoss CEO su Kim Fausing, 3D baskının, Danfoss un dijital dönüşümünün önemli bir parçası olduğunu ve teknolojinin sağladığı birçok imkandan büyük beklentileri olduğunu belirtti. HP 4200, İskandinavya da bir son kullanıcının kulanımına sunulan ilk tip cihaz olma özelliğini taşıyor. Söz konusu teknoloji, diğer toz bazlı 3D baskı teknolojilerinden on kat daha hızlı oluşuyla dikkat çekiyor. CEO Kim Fausing, Hava Veri Modülü (ADM) merkezlerimizin ilkiyle, ileriye dönük büyük bir adım daha atıyoruz dedi. Danimarka da açılan merkeze ek olarak Kuzey Amerika da açılacak merkezin çalışmaları devam ederken, üçüncü merkezin ise Asya da faaliyet göstermesi planlanıyor. Danfoss un Teknolojiden Sorumlu Başkanı Andre Borouchaki ise Bu merkezler, Ar-Ge ve geliştirme süreçlerimizin hızlandırılmasına yardımcı olacak, böylece ürünlerin piyasaya çıkışını hızlandıracak, üretim verimliliğini optimize edecek ve geleceğin ürünlerini daha hızlı tasarlamamıza imkân sağlayacak dedi. n 18 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

21 Kuru Kuruya Soğutuyoruz Kapalı tip soğutma kulelerinin yüksek performanslı İtalyan markası Decsa; Yüksek sıcaklıklarda* dahi Free Cooling (kuru soğutma) özelliğine geçiş yapabilme kabiliyeti Alanındaki en geniş ısı transfer yüzeyine sahip finli serpantin ünitesi, Tüm ürünlerinde standart olarak kullanılan korozyona karşı en dayanıklı Galvaniz Z-725 çeliği, ile hem enerji hem de su kayıplarının önüne geçerek işletme giderlerinizi minimuma indiriyor. Aksesuarlar Free Cooling kapasitesini artırmak için serpantinin %50 si veya tamamını finli yapabilme Korozyona karşı özel kaplama Havuz veya gövde + havuz olmak üzere AISI 3604, 316, 430 kalite paslanmaz çelik opsiyonu Radyal kulelerde emiş ve atış tarafında ses seviyesini düşürmek amacıyla farklı boyutlarda susturucu Aksiyel kulelerde özel imalat sessiz fan Kapalı Devre Soğutma Kulesi *Benzer ürünlerin çalışabildiği sıcaklık değerlerinden daha yüksek sıcaklıklarda. İstanbul (0212) info@formgroup.com İzmir (0232) izmir@formgroup.com Antalya (0242) antalya@formgroup.com Ankara (0312) ankara@formgroup.com Bursa (0224) bursa@formgroup.com Adana (0322) adana@formgroup.com

22 HABERLER Arçelik A.Ş. Sürdürülebilirlikte En İyi 9 Şirket Arasında Arçelik A.Ş. Sürdürülebilirlik ve Resmi İlişkiler Direktörü Fatih Özkadı Arçelik adına ödülü alırken... Arçelik A.Ş., Avrupa nın en köklü sürdürülebilirlik fonlarından ÖkoWorld tarafından, sürdürülebilirlik alanında dünyanın en iyi 9 şirket arasında seçilerek Ökovision Sustainability Leadership Award - Sürdürülebilirlik Liderliği Ödülü ne layık görüldü. Düşük enerji ve su tüketimi, ekolojik ayak izinin azaltılmasının desteklenmesi amacıyla yaşam döngüsü analizi ve geri dönüşüm uygulamaları nedeniyle ÖkoWorld ÖkoVision Classic Yatırım Komitesi tarafından ödüllendirilen Arçelik A.Ş., fon tarafından yatırım almayı hedefleyen diğer şirketlere de uygulamalarıyla örnek teşkil ediyor. Arçelik A.Ş. ye ödülü, Komite nin Almanya nın Düsseldorf kentinde 14 Eylül Perşembe günü düzenlenen 25. yıldönümü töreninde takdim edildi. Ödül alan diğer şirketler arasında AmorePacific (Kore), East Japan Railway (Japonya), Electrolux (İsveç), Emmi (İsviçre), Herman Miller (İngiltere), Kone (Finlandiya), Royal Philips (Hollanda) ve Vestas (Danimarka) bulunuyor. Sürdürülebilir iş modelleri geliştirilmesinin günümüzde yatırımcıların değerlendirme kriterlerinden biri haline geldiğini belirten Arçelik A.Ş. Sürdürülebilirlik ve Resmi İlişkiler Direktörü Fatih Özkadı, Arçelik A.Ş. olarak üründen üretime, tedarik zincirinden satış sonrası operasyonlarımıza kadar sürdürülebilirliği değer zincirimizin her halkasında entegre etmek için çalışıyoruz. Faaliyetlerimizi gerçekleştirirken kurumsal yönetim ilkelerinden ödün vermeden, insan haklarına saygılı, kapsayıcı, sorumlu, etik ve şeffaf yönetim yaklaşımı ile hareket ediyoruz. Bu çabalarımızın dünyanın en saygın yatırım kuruluşlarından ÖkoWorld tarafından ödüllendirilmesi doğru adımlara ilerlediğimizin önemli bir göstergesi dedi. Arçelik A.Ş., Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi nde Gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için tüm iş süreçlerini sürdürülebilirlik temelli olarak şekillendiren Arçelik A.Ş., bu çalışmalarıyla uluslararası alanda önemli bir başarıya daha imza attı. Arçelik, Dow Jones Gelişmekte Olan Piyasalar Sürdürülebilirlik Endeksi ne giren ilk ve tek Türk sanayi şirketi oldu. Kurumsal firmaların dünya çapında sürdürülebilirlik performanslarını değerlendirme konusunda dünyanın en prestijli platformlardan olan Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi (DJSI) ne bu alanda lider şirketler giriyor. Gelişmekte Olan Piyasalar Sürdürülebilirlik Endeksi, 23 farklı ülkede yer alan en büyük 800 şirket arasında, ekonomik, çevresel ve sosyal alanda en iyi %10 luk dilimde bulunan şirketleri temsil etmeyi hedefliyor. Şirketleri yönetim, finansman faaliyetleri, etik konular, değer zincirindeki çevresel ve sosyal performans, risk yönetimi, iklim değişikliği önlemleri, şeffaflık, tedarik zinciri ile insan ve çalışan hakları gibi başlıklar altında takip ediyor. Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi, uluslararası yatırımcıların dikkate aldıkları önemli bir gösterge olma özelliğini taşıyor. Uluslararası yatırımcıların karar süreçlerinde, şirketlerin sürdürülebilirlik karnelerini titizlikle incelediğine dikkat çeken Arçelik A.Ş. CEO su Hakan Bulgurlu, Dünyaya ve tüm paydaşlarımıza karşı sorumluluğumuzun bilinciyle, stratejimizin ve iş modelimizin odağına koyduğumuz sürdürülebilirlik alanında önemli adımlar atıyoruz. Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi ne Türkiye den bu yıl giriş yapan tek sanayi şirketi olurken, Gelişmekte olan Piyasalar kategorisine yeni giriş yapan en büyük beş şirket arasında yer alarak bu alandaki güçlü konumumuzu bir kez daha göstermiş olduk. Bununla birlikte Londra Borsası nın bünyesindeki FTSE Russell tarafından, güçlü çevresel, sosyal ve yönetişim performansı gösteren şirketlerin ölçümlendiği sorumlu yatırımlar endeksi FTSE4Good Gelişmekte olan Piyasalar Endeksi ne giriş yaptık dedi. n Arçelik A.Ş. CEO su Hakan Bulgurlu 20 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

23 Danfoss Hafif Ticari Kompresörler Rekabet gücü ve güvenilirliğin birleşimi Pazar ihtiyaçlarına göre sürekli geliştirilen, geniş yelpazedeki Danfoss Hafif Ticari Kompresörler den faydalanın! R290 soğutkanlı Green Cooling ürün serisinden AC ve DC değişken hızlı kompresörlere kadar tüm ürün gamında kaliteden ödün vermeksizin verimlilik elde edin. D, U, L, P, X, S Serileri Geniş ürün yelpazesi

24 HABERLER Danfoss HVAC Günleri Gerçekleşti Danfoss Türkiye Motor Kontrol Segmenti tarafından düzenlenen HVAC Eğitim Günleri, Eylül tarihleri arasında İstanbul da gerçekleşti. Danfoss Türkiye Motor Kontrol Segmenti tarafından düzenlenen ve üç gün süren HVAC konulu eğitim, Danfoss Türkiye Genel Müdürü Emre Gören in konuşmasıyla açıldı. Danfoss Frekans Konvertörleri HVAC Global İş Geliştirme Direktörü Jesper Therbo, üç gün boyunca Danfoss Frekans Konvertörü Bayileri ve BMS (Building Management System) firmaları ile HVAC sektöründeki global trendleri ve Danfoss frekans konvertörlerinin HVAC sektörüne özel çözümlerindeki en son gelişmelerini paylaştı. Yeni teknolojiler ve enerji verimliliği konularında bayilerin ve BMS firmalarının bilgilendirildiği eğitimde, Danfoss VLT HVAC FC 101, FC102 ve FCP106 Motor Üstü Frekans Konvertörü ürünleri ve bu ürünlere gelen yeni özellikler tanıtıldı. Kablosuz kontrollü yeni LCP Modülü ve sürücüye entegre basınç transmitter, eğitimin ön plana çıkan yeniliklerden oldu. Eğitimin öne çıkan ürünlerden bir diğeri ise retrofit projelerinde frekans konvertörü ile gerçekleşecek geri kazanım rakamlarının hesaplanabilmesine imkan veren Danfoss Energy Box çözümüydü. Danfoss un -25 ve +50 derece arasında kayıpsız çalışma sıcaklığı ile rakip ürünlere yarattığı fark vurgulandı. n Frigo Block a, TSO dan İhracat Başarı Ödülü Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) tarafından her yıl organize edilen Trakya nın Yıldızları ödül töreninde Frigo Block Soğutma A.Ş yılında gerçekleştirmiş olduğu yüksek hacimli ihracat için ödüle layık görüldü. Alarko Carrier ın, Samsun İlkadım da Yetili Satıcısı Hizmete Açıldı Türkiye genelinde yaygın satış ve servis ağıyla hizmet veren Alarko Carrier ın yeni yetkili satıcısı Soğuk Teknik, İlkadım Belediye Başkanı Erdoğan Tok ve Alarko Carrier Grup Koordinatör Yardımcısı Haluk Ferizoğlu nun katıldığı bir törenle açıldı. Samsunlular ın yoğun ilgi gösterdiği açılışta bir konuşma yapan Alarko Carrier Grup Koordinatör Yardımcısı Haluk Ferizoğlu, Türkiye nin her bölgesinde tüketicilerimize en iyi hizmeti vermek için çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz. Ülke genelinde yaklaşık 250 yetkili satıcı ve bir o kadar yetkili servisimizle hizmet veriyoruz. Samsun yetkili satıcımız Soğuk Teknik de iklimlendirme sektöründeki 20 yıllık tecrübeye sahip teknik ekibiyle Samsunlu tüketicileri Alarko Carrier ürünleriyle buluşturacak. dedi. 11 Eylül 2017 Pazartesi günü Tekirdağ Ramada Otel de düzenlenen Trakya nın Yıldızları ödül töreni ile eş zamanlı olarak TOBB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi temel atma töreni de gerçekleştirildi. Törene Tekirdağ Valisi Mehmet Ceylan, Tekirdağ Milletvekilleri, Büyükşehir Belediye Başkanı gibi pek çok üst düzey bürokrat, protokol üyeleri ve iş adamlarının yanı sıra Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da katıldı yılında 30 dan fazla ülkeye endüstriyel soğutma grubu ihracatı gerçekleştiren Frigoblock un ihracat başarı ödülünü, Frigo Block un Tekirdağ-Muratlı da bulunan fabrikasının Müdürü Ali Cevat AK, TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu nun elinden aldı. n 22 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

25

26 HABERLER Bosch Termoteknik, Türkiye nin En İyi Kombi Ustasını Seçti Bosch Termoteknik in bir ilke imza attığı Türkiye nin en iyi kombi ustası yarışması 12 Eylül tarihinde Manisa Fabrika daki Bosch Termoteknik İnovasyon Merkezi nde gerçekleşti. 10 Temmuz- 10 Ağustos tarihleri arasında ön elemesi gerçekleşen yarışmaya 700 usta katıldı. adresindeki testi en doğru ve en hızlı şekilde bitiren 20 finalist İnovasyon Merkezi nde gerçekleşen final için yarıştı. Tüm gün süren yarışmaya Samsun, İstanbul, Çanakkale, Ankara, Adana, Uşak, Malatya, Kırşehir ve Elazığ dan ustalar katılım sağladı. Teknik sorular ve kombi montajı gibi zorlu etaplardan geçen finalistlerin tüm işlemleri, oluşturulan hakem heyeti tarafından bir sonraki etaba geçebilmeleri için denetlendi. Hızlı olmanın yanı sıra en doğru işlemi de gerçekleştirmenin önemli olduğu yarışmada en yüksek puanı alan ilk 3 finalist büyük finale kalmaya hak kazandı. Sektörün önemli isimlerinden GAZBİR Genel Sekreteri Ali İhsan Sılkım, GAZMER Genel Müdürü Mustafa Ali Akman, Tesider Yönetim Kurulu Başkanı Yücel Yorulmaz ve Çınarlı Endüstri Meslek Lisesi Öğretim Görevlisi Fevzi Balkan ın bulunduğu jüri tarafından yapılan puanlamalar ve değerlendirmeler sonucu büyük final etabında sıfırdan bir kombi montajı gerçekleştiren finalistlerden Cafer Sadık Kaya Türkiye nin en iyi kombi ustası seçildi TL lik teknoloji hediye çeki kazanan Türkiye nin en iyi kombi ustasına ödülü Bosch Termoteknik Türkiye, Ortadoğu ve Kafkasya Satış Genel Müdürü Zafer Polat ve Bosch Termoteknik Fabrika Teknik Genel Müdürü İrfan Bayrak tarafından takdim edildi. İkinci olan Serkan Yükselen e 5000 TL değerinde Bosch beyaz eşya çeki; üçüncü olan Selahattin Karabıyık a ise 2000 TL değerinde Bosch profesyonel el aletleri seti hediye edildi. Ödülleri teslim eden Polat, Isıtma, soğutma ve havalandırma sektörü için ustalarımızın sadece montaj yapan değil, aynı zamanda son kullanıcıya en kaliteli ve en doğru hizmet vermesini amaçladığımız marka temsilcileri olduğunun altını çizmek isterim. Biz de Bosch Termoteknik olarak ustaların sektörümüz için önemini tekrar vurgulamak, onlarla bağımızı kuvvetlendirmek ve yetkinliklerini artırmak amacıyla yarışmamızı yapmaya karar verdik. Yarışmamıza katılan tüm ustalarımıza teşekkür eder ve Türkiye nin en iyi kombi ustası yarışmasını kazanan ustamızı tebrik ederim. diyerek yarışmayı sonlandırdı. n 24 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

27 MiNiMUM ISIL KAYIP, MAKSiMUM VERiMLiLiK Dünyada 70 in üzerinde ülkeye ihraç edilen Frico Hava Perdeleri, kalitesi, estetik görünümü ve yüksek verimliliğiyle ısıl kaybınızı minimuma indirir, işletme giderlerinizi azaltır. Systemair HSK Havalandırma Endüstri San. ve Tic. A.Ş. Tel:

28 HABERLER Armacell, Dünyada Güçlü Performansını Sürdürüyor Armacell, 10 Ağustos 2017'de H sonuçlarını açıkladı. 30 Haziran 2017'de sona eren altı aylık dönem için net satışlar % 13.7 artışla milyon Avro'ya yükseldi (1.2016: milyon Avro). Gelir artışı, tüm iş kolları tarafından yönlendirildi yılının ilk yarısında, düzeltilmiş FAVÖK % 9.0 artışla 51.3 milyon Avro (H1 2016: 47.1 milyon Avro) oldu. Düzeltilmiş EBITA, 41.5 milyon Avro ya yükseldi (2015 yılının ilk yarısı: 38.5 milyon avro). Bu olumlu gelişme, değişken bir makroekonomik çevreye, devam eden jeopolitik gerilime ve hammadde maliyetlerinde bir artışa rağmen hem işletme hem de bölgeler tarafından yönlendirildi. Armacell Group'un Başkanı ve CEO'su Patrick Mathieu, şirketin mali performansını değerlendirerek, "Armacell in ürün yelpazesi ve büyüme stratejisini bir kez daha teyit eden 2017 yılının ilk yarısında 3 yıllık iş planımızı ve güçlü performansımızı yürütüyoruz dedi başında, PET üretim alanı, Kuzey Amerika pazarlarına hizmet etmek için Kanada'nın Brampton kentinde yeni bir üretim hattı ile genişletildi. Armacell, Asya'daki güçlü talebe dayanarak PET köpük üretimini Çin'e genişletme seçenekleri gözden geçiriyor. Güney Kore'de şirket kamu projelerine erişim izni veren yeni bir belge, bölgedeki büyümeyi güçlendirmeye devam edecek. Armacell, önde gelen ABD ekstrüzyon polietilen izolasyon köpükleri üreticisi Nomaco'nun yanı sıra İskandinavya'da entegre kaplama çözümleri sağlayıcısı Danmat Iso Systems'in yalıtım işini alarak global birleşme ve satın alma stratejisini uygulamaya devam etti. Armacell'in Kurumsal Gelişim ve Yatırımcı İlişkileri Başkan Yardımcısı Norman Rafael, "Yakın zamanda edindiğimiz işletmelerin entegrasyonu devam ediyor ve M & A faaliyetimizin 2017 yılı ve sonrasında önemli sinerjileri sürdüreceğinden eminiz" dedi. Mart 2017'nin sonunda Armacell, ikinci kez borç yeniden fiyatlandırmasını başarıyla tamamladı. H2 2016'da yapılan yeniden fiyatlandırma ile birlikte, faiz maliyetleri, Şubat 2016'da gerçekleştirilen LBO finansmanı ile karşılaştırıldığında yılda yaklaşık 15 milyon avro azaltılmıştır. Armacell Group'un CFO'su Dr. Max Padberg şunları söyledi: "Yılın ilk altı ayı, yalıtım sektöründe ve PET işinde, satın alımlarımız ve verimlilik kazanımlarımızdaki güçlü hacimlerle karakterize edildi. Aynı zamanda, Grup finansman yapısını daha da geliştirmiş ve faiz giderlerini azaltmıştır. Sürdürülebilir mali güç Armacell'in başlıca başarı faktörlerinden biri olmaya devam edecektir. " Armacell, Standard & Poor's tarafından B (istikrarlı) ve Moody's tarafından B3 (pozitif) olarak derecelendirildi. n Yimtaş Honeycomb Tower Projesi nin Tercihi Form Oldu Yimtaş inşaat tarafından Istanbul un kalbi Şişli/Mecidiyeköy de inşa edilen Honeycomb Tower Istanbul projesinin ısıtma-soğutma ihtiyacı, yüksek verimle çalışan Mitsubishi Heavy VRF klima sistemleri ile sağlanıyor. Merkezi lokasyonu, iş, alışveriş ve ulaşım noktalarına yakınlığı ile değişik metrekarelerde ofislerden oluşan 10 katlı Honeycomb Tower İstanbul, toplamda metrekarelik bir alana konumlandı. Projedeki ofis mahallerinin iklimlendirilmesi için toplam soğutma kapasitesi 760 kw olan 6 adet HP x 2 olmak üzere VRF KXZ dış ünite ve 159 adet kanallı ve Saf DX Mitsubishi Heavy VRF iç ünite klima cihazı kullanılıyor. n Ege Kıyılarından Dünyaya; İmbat İklimlendirme ve Soğutma Sistemleri İmbat İklimlendirme ve Soğutma Sistemleri nin, İzmir de başlayan ve dünyaya uzanan yolculuğunu anlattığı imaj filmi internet üzerinde yayınlandı yılında kurulan ve 1997 yılından bu yana üretici olarak sektörde konumlanan İmbat, bugüne kadar Ar-Ge süreçlerine yatırım yaparak ve pazarı doğru değerlendirerek Türkiye de sektörün birçok ilkine imza attı. Kendi ürün tasarımlarını hazırlayan ve %100 yerli sermaye ile üretimini gerçekleştiren İmbat İklimlendirme ve Soğutma Sistemleri, yayınlanan imaj filminde, firmanın tanıtımının yanı sıra sahip olduğu mühendislik anlayışını ve sektöre yönelik yaklaşımını da aktarıyor. Geçtiğimiz yıl 25. yılını kutlarken üretim alanını ve idari ofislerini büyüten İmbat, amblem-logo, kurumsal materyaller ve internet sitesini de yenileyerek geleceğe hazır bir marka duruşu sergilemişti. Bu yıl yayına aldığı imaj filmiyle de değişime ve gelişime açık duruşunu devam ettiriyor. İmbat imaj filmi, adresinde ve markanın YouTube kanalında izlenebiliyor. n 26 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

29

30 HABERLER Gana Akra Kotoka Havaalanı İzocam Ürünleri İle Yalıtılıyor İzocam, Ağustos ayında Batı Afrika nın güçlenen ekonomisi ile parlayan yıldızına dönüşen Gana nın Akra kentinde düzenlenen Construct Ghana 2017 Fuarı na katıldı ve İzocam ürünleri Gana da boy gösterdi. MAPA İnşaat ve Ticaret A.Ş. tarafından inşa edilmekte olan Akra Kotoka Havaalanı nın genişletilmesi projesi için ürün tedariği de gerçekleştiren İzocam ın, fuarda açtığı stand ise büyük ilgi gördü. Fuardaki standının yanı sıra, MNG Grubu şirketlerinden MAPA İnşaat ve Ticaret A.Ş. tarafından inşa edilmekte olan, 5 milyon yolcu/yıl kapasiteli Kotoka Terminal Binası için ürün tedariği gerçekleştiren İzocam ın yetkilileri Akra Kotoka Uluslararası Havaalanı nı ziyaret etti ve havaalanının genişletilmesi projesini yerinde inceledi. 3 farklı bina için XPS, Kauçuk ve yüksek yoğunluklu Taşyünü Levha tedarik eden İzocam ın malzemeleri dış cephe yalıtımı, çatı yalıtımı ve elektromekanik tesisat için kullanıldı. Havaalanı için ürün tedariğine devam eden İzocam, sundukları bu hizmeti ve elde ettikleri tecrübeleri tüm Sahra Altı ülkelere götürmeyi hedefliyor. İzocam Genel Müdürü Levent Gökçe, ihracat yaptıkları ülkelerde, yoğunlukla bina ve sanayide kullanılan ürün taleplerini karşıladıklarını belirtiyor ve İzocam ın, Ortadoğu da iklimlendirme sektörünün en önemli üreticisi konumunda olduğunu vurguluyor. Bu uzmanlıklarını Sahra Altı ülkelere de taşımayı hedeflediklerini söyleyen Gökçe, Son dönemde ihracat faaliyetlerimizde Ortadoğu ve Asya ülkelerine odaklanmış olsak da, Orta Afrika bizim için gelişen bir pazar konumunda... Gelirinin %24 ünü sanayiden karşılayan Gana da Batı Afrika nın gelişen ekonomileri arasında. Gana nın Akra Kotoka Havaalanı genişletilme projesinde İzocam ürünlerinin tercih edilmesi bu nedenle bizim için oldukça gurur verici bir gelişme... İzocam ın ürünlerinin başarısının Türkiye sınırlarını aşması ürünlerimizin kalitesinin de göstergesidir şeklinde konuştu. n Mas Grup tan Yeni Bir Hizmet Mas Grup, gelen talepler doğrultusunda, müşterilerinin acil ihtiyaçlarını anında karşılamak üzere yeni bir hizmetin lansmanını yaptı. Mas Xpress adı verilen anında teslim hizmeti özellikle inşaat sektörü tarafından yoğun talep gören hidrofor sistemleri, bu sistemlerde kullanılan kapalı genleşme tankları, sirkülasyon pompaları, atık su pompaları ve aksesuarları ile endüstriyel tesislerde kullanılan yüksek basınçlı kademeli pompaları ve kızgın yağ pompalarını kapsıyor. Müşteriler, bu ürünlerden siparişlerini saat 16:00 ya kadar aynı gün, saat 16:00 dan sonra ise ertesi gün Mas Grup un Tuzla Lojistik Merkezi nden teslim alabiliyorlar. Mas Xpress hakkında bilgi veren Mas Grup Satış ve Pazarlama Direktörü Erhan Özdemir, Günümüz rekabet koşullarında hızlı olmak giderek büyük önem kazanıyor. Müşterilerimiz, firmamızın yüksek talep gören bu ürünlerinden sipariş verdiklerinde haklı olarak beklemek istemiyorlardı. Biz de özellikle tedarik zinciri ve üretim prosesleri- mizi bu isteğe cevap verecek şekilde organize ettik ve Mas Xpress ürünlerinde teslim süresini ortadan kaldırdık. Mas Xpress in tesisat sektöründe önemli bir yenilik olduğunu düşünüyorum. İlerleyen dönemde müşterilerimizin talepleri doğrultusunda diğer ürünlerimizi de Mas Xpress kapsamına dahil etmeyi planlıyoruz dedi. n BizimTepe Aydos Evleri Ekin Endüstriyel MIT Markasını Tercih Etti Halk GYO ve Vakıf GYO tarafından İstanbul Sancaktepe bölgesinde Aydos Ormanlarının yanında, m2 arazi üzerine, Toplamda 1037 adet konuttan oluşan Bizim tepe Aydos projesi Ekin Endüstriyel MIT markasını tercih etti. Büyük Projede Genç Mühendislik ve Ekin Endüstriyel MIT markası birlikte yer alarak mekanik tesisat alanında çözüm sunmayı hedefliyor. Üretim kapasitesi, inovatif tasarımları, mühendislik hizmetleri, satış öncesi ve sonrası müşteri odaklı yaklaşımı ile bir çok projede yer alan Ekin Endüstriyel MIT ürünleri, dev projelere imza atarak Türkiye de ısıtma soğutma alanlarında ileri teknoloji prensibiyle çözüm sunmayı amaçlıyor. n 28 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

31

32 HABERLER Prof. Dr. Doğan Özgür ü Vefatının 3. Yılında Rahmetle Anıyoruz Alarko Carrier ın 4. Küresel İklim Değişikliği Fotoğraf Yarışması Sonuçlandı Alarko Carrier ın, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerine dikkat çekmek amacıyla 4 yıldır düzenlediği Küresel İklim Değişikliği temalı fotoğraf yarışması sonuçlandı. 13 fotoğrafın finale kaldığı yarışmada birinciliği kazanan Özgür Çetinel e DJI SPARK Alpine Drone cihazı armağan edildi. 2. Onur Uyar Şahin ve 3. Şükrü Levent Deniz e Toshiba Split Klima; 4. Hakan İlban a Samsung tablet, 5. Meral Ateş e Lenovo tablet hediye edildi. Yarışmada 6. olan Mustafa Doğan ise Ultimate Ears BOOM 2 taşınabilir hoparlör almaya hak kazandı. Finale kalan Fırat Kıztanrı, Arzu İbranoğlu, Tuncay Avcı, Kazım Kuyucu, Oğuz Yalvaç, Hasan Güzel ve Ahu Algın ise D&R alışveriş kartıyla ödüllendirildi. Bu yılki yarışmanın seçici kurulunda; Alarko Carrier Yönetim Kurulu Başkanı Niv Garih, Alarko Genel Koordinatör Yardımcısı (Taahhüt) Alper Kaptanoğlu, fotoğrafçı Ali İhsan Gökçen, sanatçı Şükran Moral ve Instagram fenomeni ve fotoğrafçı Ahmet Erdem yer aldı. Sürdürülebilirlik kavramını benimseyen Alarko Carrier ın, çalışmalarında çevre duyarlılığını ana hedef olarak belirlediğini söyleyen Alarko Carrier Genel Müdürü YTÜ Makine Fakültesi emekli öğretim üyelerinden Prof. Dr. Doğan Özgür 26 Eylül 2014 tarihinde aramızdan ayrılıp ebedi aleme intikal etmişti. Doğan hocamızı vefatının 3. yılında saygı ve rahmetle anıyoruz. Mekanik tesisat sektöründe pek çok başarılı iş adamı ve mühendisin yetişmesinde emeği bulunan ve sektörümüzün gelişmesinde unutulmayacak katkıları olan Prof. Dr. Doğan Özgür hocamızı unutmayacağız. Eserlerini ve kendisini anılarımızda yaşatıyoruz. Ruhu şad olsun, nur içinde yatsın. n Önder Şahin, Sürdürülebilirlik kavramının, dünyadaki her bireyin geleceğini şekillendiren önemli bir rolü olduğunu düşünüyoruz. Yaşanabilir başka bir dünya olmadığını dikkate alırsak, elimizdekinin değerini bilerek onu en iyi şekilde korumayı hedeflememiz gerekiyor. Alarko Carrier olarak, 20 yılı aşkın süredir iş süreçlerimizin her noktasında bu duyarlılıkla hareket ediyor, yaşanabilir bir dünya için var gücümüzle çalışıyoruz. Bu yıl 4.sünü düzenlediğimiz Küresel İklim Değişikliği temalı fotoğraf yarışmasıyla, etkilerini her geçen gün daha fazla hissettiğimiz iklim değişikliği sorununa dikkat çekmeyi amaçlıyoruz. dedi. n Assan Alüminyum a İhracatın Yıldızı Ödülü Türkiye İhracatçılar Meclisi nin önderliğinde, bu yıl 17 incisi düzenlenen İhracatın Yıldızları - Türkiye nin Gizli Şampiyonları yarışmasının sonuçları 27 Eylül 2017 tarihinde İstanbul Bomonti Hilton da gerçekleşen ödül töreniyle açıklandı. Türkiye nin önde gelen sanayi gruplarından Kibar Holding bünyesinde faaliyet gösteren Assan Alüminyum bu seneki değerlendirme sonucunda Büyük Ödül ün sahibi oldu. Dünya Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ ile DHL Express Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Boğaç Özsan ın ev sahipliğinde gerçekleşen ödül törenine Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, DEİK Başkanı Nail Olpak, ihracatçı birlikleri başkanları ve iş dünyasından çok sayıda isim katıldı. Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan ihracatçı firmaları teşvik etmek, ihracatın geliştirilmesini ve ülke ekonomisindeki payının artmasını teşvik etmek amacıyla düzenlenen İhracatın Yıldızları Ödül Töreni nde özel değerlendirmelerle toplam 18 kategoride ödül verildi. Büyük Ödül ün sahibi olan Assan Alüminyum un ödülünü Kibar Holding ve Assan Alüminyum Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar ve Assan Alüminyum Genel Müdürü Göksal Güngör aldı. n 30 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

33 ISKAV dan Yenilikçi Eğitimci Başlığıyla Eğitimci Atölye Çalışması Eylül 2017 tarihlerinde İstanbul da Yenilikçi Eğitim başlığıyla gerçekleştirilen 13. Eğitimci Atölye Çalışması na Türkiye nin farklı illerinden 39 eğitmen katıldı. 11 Eylül Pazartesi günü TOBB Hizmet Binası nda ISKAV Yönetim Kurulu Başkanı Vural Eroğlu yaptığı açılış konuşmasında iklimlendirme sektörünün genel durumunu özetledi. Katılımcılara programın tarihçesinden ve akışından bahsetti. Konuşmasının devamında Eroğlu; havalandırmanın insan sağlığı için öneminden bahsetti. ISKAV olarak bu alanda kamuoyunda bilinçlendirme yaratmaya yönelik çalıştıklarını ifade etti. Daha sonrasında iklimlendirme sektörünün tarihçesine değinen Eroğlu; dünden bugüne ülkemizde ve dünyamızda sektörün hızla geliştiğini ve endüstri seviyesine geldiğini vurguladı. Teknolojide sürdürülebilirlik kavramına da konuşmasında yer veren Vural Eroğlu; bu kavramın sadece yeni teknolojileri kullanmak değil, yeni yollar ile problemleri çözmek, inovatif deneyimler yaratmak ve iş performansını arttırmak olduğunu ifade etti. Bu doğrultuda; eğitimcilere iklimlendirme sektörünün gelişiminde önemli bir role sahip olduklarını hatırlattı. Katılımcılar açılış oturumundan sonra Daikin FUHA ISKAV Yönetim Kurulu Başkanı Vural Eroğlu İklimlendirme Sistemleri Merkezini ziyaret ettiler. Daikin yetkilileri tarafından ağırlanan eğitimciler, iklimlendirme sistemlerindeki son teknolojik gelişmeler hakkında bilgilendirildiler. Eğitimci Atölye Çalışmasının ikinci günü yine TOBB Levent Binasında; Nurettin Özceviz tarafından verilen havalandırma eğitimi ile devam etti. Eğitmenlerin uygulama alanlarına yönelik bilgiler aldıkları oturumdan sonra ise Işık Yücesoy tarafından Test, Ayar, Dengeleme ve Prosedürleri eğitimi gerçekleştirildi. Oturumun pratiğe yönelik uygulama kısmı ISKAV TAD Uygulamalı Sınav ve Eğitim Merkezi nde gerçekleştirildi. Katılımcılar üçüncü gün sabahtan Alarko Carrier firmasına fabrika ziyaretinde bulundular. Bu ziyarette kombi alanındaki son gelişmeler ve ürünler hakkında bilgilendirildiler. Öğleden sonra ise Wilo Türkiye firmasına fabrika ziyareti gerçekleştirildi. Pompa teknolojisindeki son gelişmelerin aktarıldığı ziyaretten sonra akşamında Levent Gelik restorantta gala yemeği gerçekleştirildi. Gala yemeğinde katılımcılar; program hakkında görüşlerini açıkladılar. Programın kendilerini için çok faydalı olduğunu, farklı bölgelerde tekrarlanmasını ve fabrika ziyaretlerini arttırılmasını ifade ettiler. Programın son günü ise akademisyen Nuriye Akkul tarafından Mesleki Eğitimde Alternatif Öğretim Teknikleri konusu anlatıldı. Katılımcıların aktif olarak dâhil olmalarıyla birlikte internaktif şekilde geçen oturumdan sonra katılımcılara katılım belgeleri verildi. Program katılımcıların yüksek memnuniyetlerini ifade etmeleriyle son buldu. n tesisat.com.tr

34 HABERLER INGAS 2017 Doğalgazın Geleceğine Köprü Kuracak İstanbul Büyükşehir Beledyesi nin bir iştiraki olan İGDAŞ ın Türkiye nin enerjide merkez ülke stratejisi doğrultusunda en önemli organizasyonu olan INGAS 2017, 2-3 Kasım da dünyanın önde gelen sektör temsilcilerini İstanbul da bir araya getirerek sektörün geleceğine ışık tutacak. Bu yıl Doğalgazın Geleceğine Köprü ana temasıyla gerçekleştirilecek olan İGDAŞ ın dev organizasyonu INGAS 2017, dünyanın önde gelen 20 ülkesinden yabancı temsilcileri İstanbul da buluşturuyor. 2-3 Kasım da Haliç Kongre Merkezi nde düzenlenecek INGAS 2017 hakkında bilgi veren İGDAŞ Genel Müdürü Mehmet Çevik, Bu yıl fuarla birlikte ziyaretçilerle buluşacak olan INGAS 2017, Türkiye nin enerjide merkez ülke stratejisine hizmet ederek İGDAŞ ın bu alandaki sorumluluğunun bir kısmını yerine getirmemizi sağlayacak dedi. Hassasiyet ve Desteği Çok Değerli Buluyorum Dünya doğalgaz devlerini İstanbul da buluşturacak olan 7. Uluslararası Doğalgaz Kongre ve Fuarı na (INGAS 2017) sayılı günler kaldı. İGDAŞ ın Türkiye nin en büyük kongre ve fuar organizasyonlarından biri olarak hayata geçirdiği INGAS 2017 ile ilgili konuşan İGDAŞ Genel Müdürü Mehmet Çevik, enerji sektörünün ülke ekonomisi için çok değerli olduğunu vurgulayarak, Hükümetimizin enerji sektörünün gelişimine gösterdiği hassasiyet ve desteği çok değerli buluyorum. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın eş zamanlı yürüttüğü birçok projeyle vücut bulan enerjide merkez ülke stratejisine sektördeki her kurum ve kuruluşun sahip çıkması gerektiğine inanıyorum diye konuştu. INGAS: Yeni Fikirlerin Uluslararası Platformu Her zaman olduğu gibi bu yıl da sektöre büyük katkı sağlaması beklenen INGAS 2017 nin sektörün geleceğine ışık tutacağını ifade eden Çevik, Dünyada doğalgaz sektörünün en saygın organizasyonlarından biri olarak kabul gören INGAS, her zaman olduğu gibi bilgi ve deneyimin yanı sıra en yeni fikirlerin, buluşların ve öngörülerin paylaşıldığı uluslararası bir platform olacak. Doğalgazın Geleceğine Köprü kuracağımız INGAS, katılımcılara çok kapsamlı ve ufuk açıcı bir içerik sunacak. Bu doğrultuda da ağırlıklı olarak değişim, inovasyon, yeni teknolojiler ve AR-GE konuları ele alınacak dedi. 5 Binin Üzerinde Temsilciyi Buluşturmayı Hedefliyoruz Doğalgaz jeopolitiği, arz güvenliği, doğalgaz işletmeciliği, iklim ve çevre gibi konuların da INGAS 2017 nin başlıkları arasında yer aldığını belirten İGDAŞ Genel Müdürü Mehmet Çevik, Dünyanın dört bir yanından, yirmiden fazla ülkeden, doğalgaz sektörünün önemli temsilcileri, bu konuları ele almak için INGAS ta bir araya gelecek. Bu yıl geniş kapsamlı bir fuar, INGAS ın bünyesinde yerini alacak. Fuarın ikili iş görüşmeleri için etkili bir platform olduğunu biliyoruz. İnanıyorum ki; bu platformda yerli ve yabancı birçok firma için ciddi bir iş hacmi ortaya çıkacak. Fuarla birlikte, INGAS a olan katılım daha da artacak. Bu yıl INGAS da, yurtiçinden ve yurtdışından 5 binin üzerinde uzman ve sektör temsilcisini buluşturmayı hedefliyoruz diye konuştu. İGDAŞ Ailesi Olarak Biz Hazırız 21 inci yüzyılın yükselen enerji kaynağının doğalgaz olduğunu ifade eden Çevik sözlerine şöyle devam etti: Doğalgazın en temiz fosil yakıt olması nedeniyle ülkemizde de doğalgaz kullanımının hızla artacağını biliyoruz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının açıkladığı hedefe göre; 2018 sonuna kadar 81 ilimizin tamamı da doğalgaza kavuşacak. Bugün Türkiye genelinde 40 milyonu bulan doğalgazla ısınan nüfus 50 milyona ulaşacak. Biliyorsunuz; İGDAŞ, sektörün okulu olarak kabul ediliyor. Bu açıdan baktığınızda sektörel sorumluluk ve görevlerimizin önümüzdeki dönemde daha artacağını görüyoruz. İGDAŞ ailesi olarak tüm çalışma arkadaşlarımla birlikte buna hazırız. INGAS 2017 ye Kimler Katılacak? INGAS 2017 ye Ürdün, Suudi Arabistan, Umman, İran, Irak, Rusya, Çin, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Gürcistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir, Fas, Nijerya, İngiltere, A.B.D., Almanya, İtalya ve Hindistan ın aralarında bulunduğu yirmi farklı ülkeden katılım bekleniyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Berat Albayrak ın da katılımının beklendiği INGAS 2017 nin kongre ayağına ise görüş ve düşünceleriyle sektöre küresel ölçekte yön veren konuşmacılar damga vuracak. Konuşmacılar arasında öne çıkan isimler şöyle: Bosna Hersek Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakanı Mirko Saroviç, Ürdün Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Genel Sekreteri Amani Al Azzam, Arap Ülkeleri Ticaret Odası Başkanı Nael Raja Al Kabarati, Uluslararası Gaz Birliği Başkanı David Carrol, Ürdün Ulusal Elektrik Şirketi Genel Sekreteri Ahmad Al-Zubi, SVB Uluslararası Enerji Başkanı Sara Vakhshouri, Avrupa Gaz Araştırmaları Merkezi Başkanı Isabella Moretti, Hindistan Akıllı Şebekeler Forumu ve Global Akıllı Şebekeler Federasyonu Başkanı Reji Kumar Pillai, Indrapastha Gas Limited (IGL) Ölçüm İşleri Başkanı Sushil Kumar. n 32 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

35

36 HABERLER İSKİD Üyelerine ve Sektöre Yönelik Ar-Ge Destekleri Semineri Düzenlendi İSKİD Üniversite Sanayi ve Burs Komisyonu tarafından, son zamanlarda yürürlüğe giren Ar-Ge yönetmelikleri ve buna bağlı olarak devlet destekleri konusunda sektörü ve üyelerini bilgilendirmek amacıyla Ar-Ge destekleri seminerini gerçekleştirdi. 21 Eylül 2017 tarihinde Point Otel de yapılan ve sektörde öncü üyelerinin AB ve TÜBİTAK destekli Ar-Ge Proje Uygulama örnekleriyle de zenginleştirilen seminere üye firma temsilcileri, Ar-Ge çalışanları ve basın yoğun ilgi gösterdi. Seminerin açılış konuşmasını yapan İSKİD Başkanı Taner Yönet, yaptığı konuşmada, günümüzde Ar-Ge nin önemini vurgulamanın artık yersiz olduğunu, rekabet gücünün temelini Ar-Ge nin oluşturduğunu vurgulayarak, Ar-Ge konusunda geri kalanların gelecekte yerlerinin olamayacağını vurguladı. İSKİD Üniversite Sanayi ve Burs Komisyonu Başkanı ve Friterm Ar-Ge Müdürü Dr. Hüseyin Onbaşıoğlu nun giriş konuşmasında, Ar-Ge nin tanımı ve sektör ile ülke genelinde Ar-Ge faaliyetlerinin durumu ve beklentilere değindi. Ayrıca, gelecekte Ar-Ge çalışmalarında başarılı olunabilmesi için gerekli şartların anlatımı ile başlayan etkinlik, ARGEDEM Danışmanlık Firması ndan Emrah Karabıyık ın Ar-Ge Yönetmeliği, yapılan değişiklikler, Ar-Ge desteği veren kurum/kuruluşlar ve destek kapsamı içerikli sunumuyla devam etti. Ardından Kürsüye çıkan, İstanbul Ticaret Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. İsmail Ekmekçi Ar-Ge Proje Uygulama detayları ile başvuru esnasında ve proje uygulamasında dikkat edilmesi gerekli hususlar hakkında önemli bilgiler verdi. Programın ikinci bölümünde Arçelik Teknoloji Yönetimi ve Ar-Ge Teşvikleri Takım Lideri Evrim Özgül, Arçelik Ar-Ge Merkezi tanıtımının yanı sıra Arçelik içinde uygulanan Ar-Ge çalışmaları örnekleri ile desteklerden ne ölçüde faydalanılabileceğine değindi. Doğu İklimlendirme İş Geliştirme Müdürü Süleyman Kavas ve Aldağ AŞ. İş Geliştirme Şefi Hamza Sonkur firmalarında gerçekleşen TÜBİTAK destekli Ar-Ge Proje örnekleri ile uygulama deneyimlerini aktardılar. Ar-Ge Desteklerinin tüm yönüyle ele alındığı seminer, soru cevap bölümüyle son buldu. n Systemair, Avusturyalı Frivent i satın aldı 1961 yılında Avusturya da kurulan Frivent, yenilikçi havalandırma ve iklimlendirme sistemlerini, yüksek kalite standardı ve uzun ömürlü bir şekilde düşük maliyetle üretmekte ve müşterilerine özel çözümler sunmaktadır. Systemair tarafından 2017 yılında satın alınan Frivent, endüstriyel tesislerin iklimlendirilmesi konusunda uzmandır. Ürün portföyünde bulunan DWR serisi çatı tipi paket klima santralleri, yüksek tavanlı üretim alanları için tasarlanmıştır. Bu ürünler yüksek verimli ısı geri kazanımıyla birlikte hem ısıtma-soğutma hem de havalandırma ihtiyacını basit ve maksimum enerji tasarruflu bir şekilde sağlarlar m3/h kapasiteye kadar modüllerden üretilen DWR serisi, tak-çalıştır mantığında bir ürün olup tek noktadan üfleme ve emiş yapar. Özel difüzörü sayesinde çok yüksek tavanlardan bile ısıtma modunda konforlu bir üfleme sağlayabilen DWR serisinin en büyük referansları arasında Nürnberg deki Deutsche Bahn Tren Hangarları ve Slovakya Hyundai Fabrikası sayılabilir. n Daikin Solution Plaza fuha Istanbul, Sosyal Medya da Daikin Solution Plaza fuha Istanbul un sosyal medya hesapları açıldı. Artık fuha da yapılacak etkinlik tarihlerini, uzman günleri tarihlerini, fotoğrafları ve daha birçok bilgiyi bu hesaplarda bulabileceksiniz. Bu hesapları Facebook, Twitter ve Instagram üzerinden takip edebilirsiniz. n 34 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

37

38 HABERLER Wilo, Google ın Data Merkezini Soğutacak TTMD Boğaz da Buluştu Wilo, Google ın Finlandiya nın Hamina kentinde kurulan data merkezindeki soğutma operasyonunda önemli bir rol üstlendi. 9,000 m² büyüklüğündeki komplekste yer alan çok sayıdaki sunucunun işletim sıcaklığının soğutulmasında Wilo nun yüksek performanslı pompaları görev yapıyor. Data merkezlerindeki enerji tüketiminin yüzde 22 si soğutma işlemi için harcanırken Hamina da doğal kaynak kullanımıyla sağlanan sulu soğutma işlemi ile verimlilik artırılırdı. Merkezde soğutma suyunun aktarılmasında Wilo nun yüksek performans ve verimlilik sağlayan CronoLine-IL pompaları kullanılıyor. Dev sunucuları Wilo-CronoLine-IL pompaları soğutuyor Wilo-CronoLine-IL pompalar yüzde 80 in üzerinde hidrolik verimlilik, yüzde 90 dan fazla motor verimliliği sağlıyor. Merkezde gerekli miktardaki soğutma suyunu sağlayabilmek için, kuru rotorlu in-line tip pompalar yatay olarak Wilo nun Yıllık Faaliyet Raporuna Uluslararası Ödül tesisata monte edildi. Sıcaklığın mümkün olduğunca sabit tutulması amacıyla soğutma suyunun güvenilir biçimde pompalar tarafından aktarılabilmesi için Wilo, pompa gövdelerini ve bileşenlerini yüksek dayanıklı malzemelerden üretti. Wilo-CronoLine-IL serisi pompaların gövdeleri ve çarkları, aşınma direnci yüksek lamelli veya küresel grafitli dökme demirden üretildi. Pompaların ömür boyu maliyetlerinin daha da azaltılması için, pompa laternası patentli bir tasarım kullanılarak imal edildi. Pompa tasarımı ile yüksek ortam sıcaklıklarında soğuk akışkan aktarılırken, pompa gövdesi üzerinde meydana gelen yüksek miktardaki yoğuşmanın giderilmesi sağlandı. Bu sayede pompa tipik korozyon hasarından korunabildi. Ayrıca grafit, silikon karbür, EPDM ve paslanmaz çelikten üretilen yüksek aşınma dirençli mekanik salmastralar sayesinde bakım aralıkları daha uzun periyotlara bölündü. n Wilo, tüm iş süreçlerine yansıttığı öncü vizyonuyla uluslararası platformlarda övgü topluyor. Wilo nun 2016 Yıllık Faaliyet Raporu, dünyanın en itibarlı iletişim platformlarından Amerikan İletişim Profesyonelleri Ligi tarafından düzenlenen yarışmada Platin ve Altın ödüllerine layık gördü. Jüri üyelerinin 100 üzerinden 99 puan ile değerlendirdiği rapor başlıca kriterler olan kalite, özgünlük ve önsöz konularında tam puan aldı. Wilo ayrıca En Yaratıcı Rapor kategorisinde Altın ödülün sahibi oldu. Amerikan İletişim Profesyonelleri Ligi, 2001 yılında başlattığı LACP Vizyon Ödülleri ile her yıl başarılı şirketleri ödüllendiriyor. Yıllık faaliyet raporları alanında dünyanın en büyük rekabeti sayılan yarışmaya bu yıl 24 ten fazla ülkeden 1000 başvuru yapıldı. Wilo, LACP 2016 Yılı Vizyon Ödülleri değerlendirmesinde Bertelsmann, Henkel, Coca-Cola, Hochtief, Wal-Mart, Boeing ve Aeroflot gibi şirketlerle rekabet ederek önemli bir başarı elde etti. n Türk Tesisat Mühendisleri Derneği sezonuna İstanbul Boğazı nda merhaba dedi. TTMD İstanbul Temsilciliği Üye İlişkileri ve Sosyal Organizasyonlar Komisyonu tarafından düzenlenen Geleneksel Boğaz Turu 20 Eylül 2017 Çarşamba akşamı yapıldı. Sektörün önde gelen birçok isminin yanı sıra, TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Birol Kılkış ve Yönetim Kurulu Üyeleri ile çok sayıda TTMD Üyesini bir araya getiren gezi; konukların Kabataş ve Beylerbeyi kıyılarından alınmasıyla başladı. Kokteyl ve akşam yemeğinin ardından TTMD İstanbul İl Temsilcisi Görkem Kızıltan Ustalı kısa bir konuşma yaparak etkinliğin düzenlenmesinde emeği geçen Üye İlişkileri Komisyonu na teşekkür etti. Ustalı daha sonra, TTMD İstanbul Temsilciliği nin yılı eğitim seminerlerine destek veren firmalara birer plaket takdim etti. TTMD Başkanı Birol Kılkış gecede ayrıca bir konuşma yaparak TTMD nin 25. yılına dikkat çekti. Kılkış, yeni dönemin sektöre ve tüm üyelere başarı getirmesi dileğinde bulunduktan sonra tekne gezinin düzenlenmesinde sponsor olan firmaya teşekkür plaketi verdi. TRT Sanatçısı Mine Geçili nin sahne aldığı gecede konuklar, canlı müzik eşliğinde hoşça vakit geçirerek yeni dönem için karşılıklı iyi dileklerde bulundular. n 36 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

39 Bina içi doğal gaz tesisatına yepyeni bir çözüm! Indoor-flex, Ayvaz ın bina içi doğal gaz tesisatları için geliştirdiği devrim niteliğinde bir yenilik! Size işçilik ve zamandan kazandıran, emniyeti ve şıklığı elden bırakmayan esnek bir çözüm! KOLAY BAĞLANTI Kolay Hızlı Ekonomik Ayvaz TS-EN standardına uygun olarak ürettiği Indoor-fl ex bina içi doğal gaz tesisat bağlantı hortumu ile rijit boru devrini kapatıyor, ek parçaya gerek duymadan tesisat kurmaya imkan sunuyor! AYVAZ, EURO-QUALIFLEX (AEQ) ÜYESİDİR.

40 HABERLER Vaillant Yetkili Satıcıları ile Buluştu Torunlar GYO / Kiptaş, Radyal ı Tercih Etti Torunlar GYO / KİPTAŞ tarafından inşa edilen 5. Levent konutlarında Radyal Alüminyum radyatör ve havlupanları kullanılmaktadır. Alüminyum radyatörde kompakt vana entegreli bağlantı şekli ile Radyal villa modeli, havlupanlarda da Radyal Manolya Elite modeli seçilmiştir. İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana da toplam 370 yetkili satıcısı ile biraraya gelen Vaillant Türkiye yöneticileri, yılın ilk yarısını değerlendirdi ve yeni uygulamalar hakkında katılımcılara bilgi verdi. Vaillant Türkiye Satış ve Pazarlama Direktörü Erol Kayaoğlu, 2020 hedeflerinin, iş hacmini ikiye katlamak olduğunu açıkladı. Vaillant; İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana bölgelerindeki iş ortaklarıyla buluştu. Vaillant Türkiye Satış ve Pazarlama Direktörü Erol Kayaoğlu, Vaillant Türkiye Satış Direktörü Yusuf Türkel, Vaillant Türkiye Pazarlama Direktörü Hazım Bumin, Vaillant Türkiye Marka Müdürü Başar Poroy, Vaillant Group Türkiye Finans ve Hazine Müdürü Banu Şahin ve Vaillant Türkiye Ürün Müdürü Murat Hoşgör, toplantılara katılan toplam 370 yetkili satıcıya, yılın ilk yarı rakamlarını aktarıp, yeni uygulamalarla ilgili bilgileri paylaştılar. Vaillant Türkiye Satış ve Pazarlama Direktörü Erol Kayaoğlu toplantıda yaptığı konuşmada, iş ortaklarına Vaillant ın 2017 yılı ikinci yarısında uygulanacak servis, fiyat, ürün ve promosyon süreçleriyle ilgili bilgi verdi. Yeni sezonda da her zamanki gibi iş ortaklarımızın yanında olup, sizleri desteklemek için farklı çalışmalar yapacağız diyen Kayaoğlu, Yüzde 26 büyümeyle 2016 da vites büyüttük, 2017 ye ise Tam Yol İleri vizyonuyla başladık yılının ilk yarısında yoğuşmalı kombi pazarında %81, şofbende %87, panel radyatörde %38, klimada %62 ve ısı pompasında %5 büyüme kaydettik dedi. Kayaoğlu, 2018 yılında uygulamaya alınacak yeni ErP yönetmeliği, yoğuşmasız ürünlerin satışını yasaklıyor. Biz de ecotec Plus, ecotec Pro ve ecofit Start dan oluşan yoğuşmalı kombi ailemizi ecotec Pure ile genişleterek 4 farklı modelle tüketicilere yoğuşmalı kombi alternatifi sunarak ErP (Enerji İle İlgili Ürünler) regülasyonuna hazırız dedi yılının başında belirlenen Tam Yol İleri sloganına uygun olarak, ilk günkü heyecanla çalışmaya devam ettiklerini belirten Erol Kayaoğlu 2020 hedefinin iş hacmini ikiye katlamak. olduğunu sözlerine ekledi. Vaillant Türkiye Satış Direktörü Yusuf Türkel, toplantıda 2017 yılının ilk yarısında gerçekleşen bölgesel rakamları iş ortakları ile paylaşıp, bu başarılı sonuç için katkılarından dolayı yetkili satıcıları kutladı. Vaillant Group Türkiye Finans ve Hazine Müdürü Banu Şahin in finans projelerini katılımcılarla paylaşmasının ardından, Vaillant Türkiye Ürün Müdürü Murat Hoşgör, Vaillant n yoğuşmalı kombi ailesinin üyeleri hakkında bilgiler verdi. Vaillant Türkiye Pazarlama Direktörü Hazım Bumin, 2017 yılının ikinci yarısına ilişkin pazarlama projelerini açıklayarak, Vaillant ın yeni marka sloganı Vaillant Evimin Konforu hakkında yetkili satıcıları bilgilendirdi. Bumin, Tüketicilerimiz evde kendilerini mümkün olduğunca rahat ve konforlu hissetmek istiyor. Güçlü yetkili satıcı ağımızın da desteğiyle büyük bir başarı öyküsü yazabileceğimize inanıyoruz diyor. Vaillant Türkiye Marka Müdürü Başar Poroy da ikinci yarı da tüketicilere yönelik planlanan çalışmaları açıkladı. n m² arsa üzerinde inşa edilen 5. Levent projesinin, Avrupa yakasında TEM e cepheli konumda yer alması merkezi iş alanlarının bulunduğu Levent-Maslak bölgesi ile mevcut ve planlanan metro hatlarına yakınlığı sayesinde şehrin önemli bir bölümüne ulaşım kolaylığının bulunması fark yaratan avantajlarındandır. Projenin dikkat çeken özelliği sadece lokasyonu değil, ihtiyaçların bir arada karşılandığı her kesimden insanın yaşamayı tercih edeceği orta ve büyük ölçekte daire tipleri sunmasıdır. Projede, 1+1 den 4+1 e kadar pek çok daire alternatifleri sunan yaklaşık 4000 konut bulunmaktadır. Projede bisiklet parkuru, yürüyüş parkurları, açık yüzme havuzları (kaydıraklı, kulvarlı, çocuk havuzları), farklı yaş gruplarına yönelik özel oyun alanları, futbol, basketbol sahaları ve tenis kortu bulunacaktır. n 38 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

41

42 HABERLER Antalya IKEA nın Tercihi Systemair Fanları İsveç in ünlü mobilya mağaza zinciri IKEA nın, çoğu Avrupa'da olmak üzere 43 ülkede 235 mağazası bulunuyor. Türkiye'de 11 yıldır faaliyet gösteren IKEA, ülkemizdeki 6. mağazasını Antalya'da açıyor yılında başlanan proje yaklaşık m2 lik alana sahip. IKEA otoparkını sıradan kapalı otoparklardan ayıran en önemli özellik, self-servis alışveriş metodu sayesinde müşterilerin satın aldıkları demonte eşya kolilerini kendi araçlarına yükleyebilmeleri. Bu sırada müşteriler kapalı otoparkta daha çok zaman geçirir ve otopark iç hava kalitesinden daha çok etkilenir. Antalya IKEA otoparkında Systemair Green Ventilation akıllı otomasyon sistemi ile donatılmış jet fanlı otopark havalandırma sistemi kullanılmıştır. Systemair jet fanları sayesinde içerideki CO ve NOx seviyesini sürekli kontrol altında tutularak, otopark genelinde iç hava kalitesi Dünya Sağlık Örgütü nün belirlediği limitleri arasında olur. Bu sayede otopark içinde ferah ve sağlıklı bir iç ortam havası sağlanır. Antalya IKEA da, Systemair güvencesi ile 94 adet AJR-400 serisi aksiyel fan, 13 adet IV serisi radyal jet fan, 10 adet aksiyel duman egzoz fanı ve 4 adet aksiyel taze hava fanı kullanıldı. İzmir Kent Hastanesi nin Tercihi Systemair Ürünleri İzmir de 2015 yılında inşaatına başlanan ve Arter İnşaat tarafından yapılan Kent Sağlık Grubuna bağlı Kent Onkoloji Merkezi nde de Systemair ürünleri tercih edildi m 2 lik kapalı alana sahip ve inşaatı devam eden Kent Onkoloji merkezi Medikal Onkoloji, Onkoloji Cerrahisi, Radyasyon Onkolojisi klinikleri ve Nükleer Tıp Ünitesi ile her türlü kanser türünün tanı ve tedavisinde hizmet verecek. İnşaatı devam eden Kent Onkoloji Merkezinin tercihi Systemair klima santralleri ve fanları oldu. Kent Onkoloji Merkezi projesinde Systemair markalı 18 adet konfor ve hijyenik klima santrallerinin yanında, çeşitli modellerde 40 ın üzerinde fan bulunmaktadır. Projede kullanılan hijyenik klima santralleri EN 1886 ya göre Eurovent sertifikasının yanında, DIN ve VDI 6022 normlarına göre de TÜV sertifikalı modeller olarak teslim edildi. n Valftek-Armstrong Eğitim Semineri Belçika da Yapıldı Buhar ve kondens cihazları kullanıcılarını kapsayan seminer Armstrong Avrupa eğitim merkezi Herstal - Belçika da yapıldı. İki gün süren ve teorik eğitimin yanı sıra Armstrong cihazlarının laboratuvar ortamında uygulamalarının gösterildiği eğitime Türkiye nin seçkin kuruluşlarından 17 kişi katıldı. Paz. Ve Satış Müd. Osman Şaylıman, Armstrong Int. SA nın eğitim merkezinin, Armstrong University olarak adlandırılan web tabanlı eğitim imkanı yanında, bir çok buhar, kondens, sıcak su, hava cihazını kapsayan ve uygulamalı eğitim veren, Avrupa da kurulu en büyük ve modern eğitim merkezi olduğunu, yıllık programlar dahilinde uluslararası her sektörden kuruluşlara eğitim verildiğini belirtti. n 40 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

43 Kral Ligindeyiz Fanların Dünyanın en iyisine hoşgeldiniz! Yüksek verimlilik performansı için özellikle düşük gürültü emisyonları ile 3D profillenmiş Dünyanın En Yüksek Teknolojisine sahip santrifüj fanlarına hoşgeldiniz. Vpro Son derece sessiz santrifüj fan Özellikle düşük gürültü emisyonu ve ortalamanın üzerinde enerji verimliliği, ZIEHL-ABEGG Vpro fanlarının en üstün özelliklerindendir. Özellikle 3D profilli kanat geometrisi, fiberglas ile güçlendirilmiş malzeme ve yüksek verimli ECblue motorları ile birlikte yeni tasarım santrifüj fanı yüksek verimliliklere ulaştırır. ziehl-abegg.com/tr Havalandırma ürünleri, otomatik kontrol ürünleri ve asansör motorları ile Kral Ligindeyiz Movement by Perfection

44 HABERLER Systemair HSK, LEED Gold Sertifikalı Tesisinde Üretim Yapmaya Hazırlanıyor Vaillant, Hava Durumu Bültenleri ile Evlerdeki Konforu Artıracak Systemair HSK, Dilovası Makine İhtisas Organize Sanayi Bölgesindeki yeni fabrikasına geçmeye hazırlanıyor. Systemair HSK Genel Müdürü Ayça Eroğlu yeni üretim tesisi ile ilgili merak edilenleri paylaştı: "Yeni üretim tesisimiz toplam m2 lik kapalı alana sahip ve iki kattan oluşuyor. Türkiye nin en büyük klima santrali fabrikası olacak fabrikamız, mevcut tesisimizden yaklaşık iki kat daha büyük. Buraya Ekim ayı itibariyle taşınmaya başlıyoruz ve 2018 yılında tam kapasite olarak üretimimiz burada olacak. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ndan (EBRD) aldığımız 5.5 Milyon Euro luk kredi ve kendi sermayemiz ile birlikte yeni üretim tesisimize yaklaşık 20 Milyon Euro luk yatırım yaptık. Bu yatırım Systemair HSK nın operasyonel verimliliğini arttırmasına destek olurken; Avrupa ve uluslararası standartlara uygun ürünler üretme kapasitesini de genişletecek. Ayrıca üretim tesisimizi tasarlarken amacımız fabrikayı gezecek ziyaretçilerin ürünlerimizi sadece stant üzerinde görmelerini değil, aynı zamanda Systemair ürünlerini yaşarken tecrübe etme, çalışan ürünlere dokunma ve dinleme fırsatı yakalatmayı amaçladık. Mekanik tesisatta çalışan tüm ürünlerimiz ziyaretçilerin erişebileceği ve deneyim yaşayabileceği şekilde konumlandırdık." Ayça Eroğlu yeni üretim tesisi ile ilgili sözlerine şu şekilde devam etti: "Yeni üretim tesisimiz lojistik açıdan da mükemmel bir konumda bulunuyor. Yakında açılacak Kuzey Marmara Otoyolu ile İstanbul dan Yavuz Sultan Selim Köprüsü üzerinden direkt fabrikamıza erişim sağlanacak. Ayrıca 20 dakika mesafedeki Osmangazi Köprüsü ile Bursa ya ve Ege bölgesine de çok yakınız. Körfez limanının yakın olması sayesinde deniz aşırı bölgelere lojistiğimizi de çok daha kolay sağlayabileceğiz. Yeni fabrikamız aynı zamanda Systemair in bölgesel merkezi haline gelerek Ortadoğu ve Balkanlar için de üretim üssü olacak. İnşaat sürecimizde en büyük hassasiyetlerimizden biri de iş güvenliği oldu. Öncelikle gururla söyleyebiliriz ki, şu ana kadar herhangi bir ciddi kaza yaşanmadı ve tesis açılana kadar yaşanmaması için tüm önlemleri aldık. Tüm yüksek yerlerde ve asansör boşluklarında düşmeyi engelleyici koruma hatları gerilmiş durumda ve şantiyenin tamamı uyarıcı levhalarla çevrili. Kesinlikle şantiye alanına iş güvenliği eğitimi almamış ziyaretçilerin girişine izin verilmiyor. Tahmin edersiniz ki, koruyucu kıyafet giyilmeden şantiyeye girmek de kesinlikle mümkün değil. Yeni üretim tesisimiz, yapısal özellikleri ile de farklı bir konumda yer alıyor. Montaj katındaki kolonlar arası açıklığımız tam 32 metre iken tavan yüksekliğimiz 7 metre. Böylelikle Systemair HSK, en büyük klima santrallerini bile bu yeni tesiste rahatlıkla üretip, kendi çatısı altında birleştirilebilecek. Yüksek ısı yalıtımlı 12cm kalınlığında paneller ile donatılan bina, topladığı yağmur suyunu sadece bahçe sulamasında kullanmıyor aynı zamanda indirekt adyabatik soğutmalı klima santralleriyle üretim alanını da bu su ile soğutuyor." n Vaillant Türkiye, Evimin Konforu olarak belirlenen yeni marka sloganı paralelinde; NTV, Habertürk ve Bloomberg televizyon ve radyolarının hava durumu bültenlerine 1 Eylül den itibaren sponsor olacak. Hava durumunu öğrenmenin hayata konfor kattığını söyleyen Vaillant Türkiye Pazarlama Direktörü Hazım Bumin şu açıklamayı yaptı: Kurulduğumuz günden bu yana tüketicilerimizi dinliyoruz. Yeni marka sloganımız Evimin Konforu nu, aralarında Türkiye nin de olduğu 5 pazarda tüketicilerimizi dinleyerek belirledik. Bumin sözlerine şöyle devam etti: Tüketicilerimiz evde kendilerini mümkün olduğunca rahat ve konforlu hissetmek istiyor. Biz de konfor uzmanlığımızı; üstün kalitemiz, sürdürülebilirlik felsefemiz, doğayı koruma prensibimiz, yüksek verimlilik vaadimiz, tasarruflu ürünlerimiz ve servis hizmetlerimizle sergiliyoruz. Müşterilerimizin yaşam kalitesini yükseltmek için çalışıyoruz. Bu sponsorluğumuzla, tüketicilerimize iki konforu bir arada sunmaktan mutluluk duyuyoruz. n 42 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

45 Çok fonksiyonlu Belimo Energy Valve. Belimo Cloud ile çevirimiçi enerji kontrolü. Belimo Energy Valve, enerji izleme, balanslama, debi kontrolü, güç kontrolü, ΔT kontrolü, glikol seviye izleme, tam sızdırmaz kesme, veri kaydı, cloud üzerinden erişim, uzaktan devreye alma gibi birçok fonksiyonu tek bir kompakt ünitede birleştirir. Bina sahipleri, işletmeciler, müteahhitler ve sistem entegratörleri bu akıllı teknolojinin getirdiği avantajları gözden kaçırmayacaklardır: Otomatik, öğrenen ve kalıcı hidronik balanslama Hiçbir ön ayar gerektirmeksizin, uzaktan devreye alma Belimo Cloud üzerinden enerji izleme ve veri kaydı Basınçtan bağımsız debi, güç ve ΔT kontrolü Bağlı bulunduğu cihazı öğrenen fonksiyon Bağlı bulunduğu hattaki glikol seviyesini izleme Tam sızdırmaz kesme fonksiyonu Belimo Cloud a bağlı vanalarda 7 sene garanti Belimo Energy Valve i Cloud servisine bağladıktan sonra kullanıcılar isim ve şifreleriyle sisteme girip ısıtma/ soğutma uygulamalarındaki enerji tüketimini tüm şeffaflığı ile izleyebilirler. We set standards.

46 HABERLER Mas Grup Denizcilik Sektörü nde de Çözümler Sunuyor Mas Grup, en önemli ağır endüstri dallarından bir tanesi olan denizcilik sektöründe yeni gemi yapımı, tamir projeleri, tersane ve liman işletmelerinin her türlü pompa ihtiyaçlarına en ekonomik ve güvenilir çözümleri sunmaktadır. Pompalarında bronz döküm, NiAl Bronz döküm, dubleks paslanmaz döküm, paslanmaz döküm, sfero döküm, pik döküm, çelik döküm gibi geniş malzeme opsiyonları sunan Mas Grup, sektörün özel uygulamalar dahil tüm ihtiyaçlarını karşılar durumdadır. Mas Grup Denizcilik Uygulamaları Satış Yöneticisi Osman Çetinkaya Konu hakkında bilgi veren Mas Grup Denizcilik Uygulamaları Satış Yöneticisi Osman Çetinkaya şu açıklamayı yaptı: Gemi inşaa sektöründe servis pompaları ve kargo pompaları ile hizmet vermekteyiz. Makine ve pompa dairesi uygulamalarında ballast, yangın&emergency yangın, genel servis, sintine, deniz suyu, tank yıkama, sewage, HT-LT uygulamaları, temiz su tahliye, air condition, hidrofor sistemlerinde santrifüj pompaları; cargo, marine diesel oil, heavy fuel oil, lube oil, sludge, oily water uygulamalarda ise vidalı ve dişli pompalar üretiyoruz. Bunun yanı sıra hava ejektörlü, sıvı halkalı ve kuru vakum pompalı self priming üniteleri, perde geçiş sistemleri, bypass sistemleri gibi donanımlarla da ürünler kullanım amacı doğrultusunda müşteri ve klas istekleri ile donatılmaktadır. Şirketimiz, denizcilik sek- töründe inovatif ve prosese özel ürünleri ile fark yaratmaktadır. Özellikle yerden tasarruf etmenin önemli olduğu makine ve pompa dairelerinde kompakt tasarıma sahip ve bakım kolaylığı olan ürünler müşterilere sunulmaktadır. Deniz suyu ve sintine hatlarındaki korozif ve aşındırıcı sıvılar ile ağır ortam ve çalışma koşulları, pompalar için zorlu bir uygulama alanı oluşturmaktadır. Bu bilinçle denizcilik uygulamaları için özel olarak üretilen pompalarda yüksek güvenirlilik ve yüksek dayanım ilkesi birinci öncelik olarak göz önüne alınmaktadır. Mas Grup un INM, NMM-V, CSV serisi pompaları ile dik uygulamalar yaparak düz boruya monte edilebilme özelliği sayesinde montaj ve kullanım kolaylığı sağlanmaktadır. Özel olarak imal edilen spacer kaplinler, elektrik motoru ve pompa gövdesini demonte etmeden pompa döner grubunu ve salmastra kutusunu kolayca dışarı alabilme imkanı sunmaktadır. Bu sayede bakım, tutum, parça değiştirme gibi operasyonlar kolaylıkla yapılabilmektedir. Şirketimizin uzmanlık alanlarından birisi de yangın söndürme römorkörlerinde kullanılan ENM serisi Fi-Fi sistem pompalarıdır. Dünyada bu alanda faaliyet gösteren aşağı yukarı tüm sistem üreticilerine imalat yapıyoruz ve 4000 m3/h kapasiteye çıkan pompalarla çok geniş aralıkta farklı ürünler sunuyoruz. Basra dan New York limanına kadar dünyanın çok farklı yerlerinde hizmet veren römorkörlerde Mas Grup ENM serisi pompalar büyük bir güven ve başarı ile kullanılmaktadır. Mas markası Gemi İnşaa sektöründeki geçmişi ile Türkiye ve dünya üzerindeki 300 ü aşkın yeni projede tercih edilen bir markadır. Mas Grup, gerek ticari projelerde gerekse askeri projelerde dünyanın en önemli tersaneleri ile işbirliği içerisinde çalışmaktadır. Ayrıca, Türk Loydu, BV, DNV-GL, RINA, Loyd Register, Class NK, ABS, RMRS, CCS gibi dünyanın en çok bilinen ve itibar gören klas kuruluşları ile çalışılmaktadır. 50 den fazla ülkeye ihracat yapan şirketimiz, bu noktalardaki satış ve servis noktaları ile müşterilerine eksiksiz hizmet vermektedir. Yedek parça taleplerini merkez üretim noktası olan İstanbul dan dünyadaki bütün limanlara ulaştırıyoruz dedi. n Metsan Çin Pazarında Metsan bu yıl 5-7 Eylül tarihlerinde 6. sı düzenlenmiş olan ISH Şanghay & CIHE-HVAC (Isıtma, Havalandırma, İklimlendirme & Ev Konfor Sistemleri) Fuarında katılımcı olarak yerini alarak 20 ye yakın önde gelen Avrupa markasının son teknoloji HVAC ürünlerini sergilediği Avrupa pavyonunda hazır bulundu. ISH Şanghay & CIHE-HVAC ısıtma, soğutma ve iklimlendirme çözümlerini Çin in doğu ve merkez bölgelerine tanıtmada önemli bir rol oynuyor. Fuar, endüstri profesyonelleri, tedarikçiler, üreticiler ve ürün geliştiriciler için paylaşım, bilgi alışverişi ve yenilikçi HVAC çözüm uygulamalarının yer aldığı eşsiz bir platform olarak hizmet veriyor. Soğutma ve iklimlendirme sektörünün dünyanın farklı yerlerinden gelen nihai tüketicilerini bir araya getiren bir platform işlevi görüyor. Metsan yetkilileri: Çinli tüketiciler ve dağıtıcılar ile bir araya gelme fırsatını değerlendirdiğimiz bu fuarda 100 ü aşkın bağlantı edindik. Rusya, Güney Kore, Japonya ve İtalya gibi farklı ülkelerden gelen ziyaretçilerimizi de standımızda ağırladık. Çin pazarına dair büyük bir heyecan duyarak, oldukça güçlü ve olumlu hisler ile geldiğimiz fuarın ilk saatlerinden itibaren yoğun bir ziyaretçi akınına uğradık. Türk malı imajının güçlü olduğu bu pazarda hak ettiğimiz yeri en kısa sürede alacağımızı düşünüyoruz. Gelecekte Pekin ve Guangzhou şehirlerinde de fuarlara katılarak Çin pazarında markalarımızı güçlendireceğiz ve ülke distribütörlerimizi desteklemeye devam edeceğiz dedi n 44 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

47 Her metrekarede daha fazla metreküp Yüksek debiler için modüler Fangrid çözümü Paralel montajlı EC fanlarla Fangrid çözümü: - En küçük hacimlerde en yüksek debi - Yedekli çalışma sayesinde, uygulamada yüksek güvenilirlik - FanScout seçim programı ile optimum ürün seçimi - Hem aksiyel hem radyal fanlarla uygulama imkanı Daha fazla bilgi için akantel ebmpapst Sk. No.6 A.O.S.B. Çiğli - İZMİR Tel : ( Pbx ) Fax : e-posta : akantel@akantel.com.tr / satis@akantel.com.tr

48 HABERLER Dünyada ve Türkiye de Ekonomi ve Piyasalarla İlgili Son Gelişmeler ve Beklentiler Semineri Yapıldı Türk Tesisat Mühendisleri Derneği İstanbul İl Temsilciliği tarafından düzenlenen dönemi birinci eğitim semineri 16 Eylül 2017 Cumartesi günü Taksim Point Hotel de yapıldı. Dünyada ve Türkiye de Ekonomi ve Piyasalarla İlgili Son Gelişmeler ve Beklentiler konulu seminere ekonomi uzmanı Murat Sağman konuşmacı olarak katıldı. Bir sunum gerçekleştiren Sağman, ilk olarak dünyada ekonomiye yön veren siyası olayları ve Amerika daki ekonomik gelişmelerin dünya piyasasına etkilerini anlattı. Dünya genelinde tarihin en düşük faiz değerlerine ulaşıldığını belirten Sağman, Avrupa Birliği ndeki siyasi gelişmeleri paylaştıktan sonra bu gelişmelerin ekonomiye olan etkilerini gösterdi. Türkiye nin dünyada borcunu hızlı artıran ülkeler arasında yukarılarda olduğuna dikkat çeken konuşmacı, son bölümde döviz kuru, faiz ve enflasyona ilişkin tahminlerini iletti. Katılımcıların yoğun ilgi gösterdiği soru cevap bölümünün ardından seminer TTMD İstanbul Temsilciliği nin konuşmacıya teşekkür belgesi takdimiyle son buldu. n F-Gazları Kapasite Oluşturma Projesi Toplantısı Gerçekleştirildi F-Gazları Konusunda Kapasite Oluşturma ve Aktarım için Kapasite Geliştirme Teknik Yardımı Projesi Açılış Toplantısı, 21 Eylül 2017 tarihinde, Ankara- Point Otel de gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından ortak finanse edilen ve faydalanıcısının Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olduğu F-Gazları Konusunda Kapasite Oluşturma ve Aktarım için Kapasite Geliştirme Teknik Yardımı Projesi açılış toplantısı, 21 Eylül 2017 tarihinde Ankara- Point Otel de gerçekleşti. İklim değişikliğine neden olan florlu sera gazlarının kullanımının azaltılması konularında ulusal ve uluslararası platformda söz sahibi kişilerin katılımı ile gerçekleşen organizasyonun açılış konuşmalarını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Sabahattin Dökmeci ve AB Türkiye Delegasyonu Bölüm Başkan Yardımcısı Tibor Sztaricska yaptı. Açılış konuşmalarının ardından Ozon Tabakası Koruma Şube Müdürlüğü ozon tabakasını incelten maddelerde mevcut durumu değerlendirdi. Ardından da GFA Group liderliğindeki kon- sorsiyumun uzmanları Avrupa Birliğinde F-Gazları konusunda son gelişmeler hakkında bilgi vererek, projede gerçekleşecek aktiviteleri katılımcılar ile paylaştı. Açılış toplantısının ikinci bölümünde özel sektörün de katılımı ile gerçekleşen panelde F-Gaz Mevzuatına İlişkin İhtiyaçlar ve Mevcut Kapasitenin Artırılması konusu tartışıldı. F-Gazları Konusunda Kapasite Oluşturma ve Aktarım için Kapasite Geliştirme Teknik Yardımı Projesinin Amacı Nedir? Florlu sera gazlar (F-Gaz) değişik sektör ve uygulamalarda kullanılan insan yapımı kimyasallardır larda ozon tabakasını tahrip eden ve birçok uygulamada yaygın olarak kullanılan ve Montreal Protokolü ile kullanım dışı bırakılan kloroflorokarbon (CFC) ile hidrokloroflorokarbonların (HCFC) yerini almışlardır. Bununla beraber, F-Gazların ozon tahribat potansiyelleri (ODP) sıfır olmasına rağmen, yüksek küresel ısınma faktörleri ile iklim değişikliğine neden olmaktadır. F-Gazları Konusunda Kapasite Oluşturma ve Aktarım için Kapasite Geliştirme Teknik Yardımı Projesi, iklim değişikliğine önemli ölçüde olumsuz etkileri olan F-Gazların kullanımının azaltılması ve sonlandırılması amacıyla gerçekleştirilmektedir. Mayıs 2017 tarihinde başlayan ve Mayıs 2020 tarihinde tamamlanacak olan proje süresince; iklim değişikliğine duyarlı düşük karbonlu kalkınmaya yönelik orta ve uzun vadeli hazırlık için ulusal ve yerel kapasite artırılacak, bilimsel kanıtlarla uyumlu olarak, iklim değişikliğini engellemeye katkı sağlanacak ve insan kaynaklı sera gazı emisyonları azaltılacaktır. Proje ile Avrupa Birliği iklim politikası ve mevzuatına aşamalı olarak uyum ve iklim değişikliğini azaltmaya katkı sağlanacaktır. n 46 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

49

50 HABERLER Ayvaz Ailesi Yaza Veda Pikniği nde Çok Eğlendi Ayvaz ın 16 Eylül Cumartesi günü Çatalca da düzenlediği dev piknik organizasyonunda bir araya gelen Ayvaz çalışanları aileleriyle birlikte güzel bir gün geçirdiler. Kahvaltıdan barbeküye, eğlenceli oyunlardan sürpriz hediyelere kadar her şeyin düşünüldüğü pikniğe yaklaşık 700 kişi katıldı. Yazdan kalan son güzel havaların tadını çıkarmak ve yaza geniş Ayvaz ailesi olarak hep birlikte veda etmek isteyen Ayvaz, Kabakça Köyü Piknik Alanı nda muhteşem bir piknik organizasyonu düzenledi. Piknik alanına gidiş ve dönüşleri servislerle sağlanan aileler güne kahvaltı ile başladılar. Sonrasında çeşit çeşit lezzetlerden oluşan bir barbekü ile keyifli bir öğle yemeğinin tadını çıkarttılar. Piknikte sadece damak tadı düşünülmedi, katılan herkesin gönlünce eğlenebileceği etkinlikler düzenlendi ve özenle seçilmiş sürpriz hediyeler dağıtıldı. Çocuklar, onlara özel olarak kurulan üç farklı şişme oyun parkında oynadılar, Mini Club kapsamında düzenlenen yarışmalara katıldılar, animatörler eşliğinde yüzlerini boyattılar ve dağıtılan sosis balonlarla hoşça vakit geçirdiler. Çocukları olduğu kadar anne babaları da dopdolu bir gün bekliyordu. Sunucu moderatörlüğünde organize edilen halat çekme, tavla turnuvası, yürüyen yol, masa langırtı, dev jenga, ıslak havlu, su topu, un üfle kazan, limbo, yumurta taşıma, çuval yarışı, koca ayak turnuvası gibi çeşitli yarışmalara katılan Ayvaz çalışanları ve aileleri hem becerilerini sınadılar hem de bolca güldüler. Yarışmalarda dereceye girenler için günün sonunda ödül töreni düzenlenerek birbirinden güzel hediyeler takdim edildi. Yine düzenlenen çekilişle onlarca kişiye hediyeler dağıtıldı. Okul çağında olan çocuklara ise kalem ve defterler hediye edildi. Günün sonunda aileleren gelen istek üzerine katılımcılar oyun havası ve halay müzikleri eşliğinde dans ettiler. Piknik bitiminde ailelerin evlerine servislerle konforlu bir şekilde ulaşmaları sağlandı. Piknikten birbirinden güzel anılarla ayrılan Ayvaz çalışanları ve aileleri, hepbirlikte güzel bir gün geçirmekten çok mutlu oldular ve Ayvaz dan önümüzdeki sene de devamını beklediklerini belirttiler. n FORM dan Çalışanlarına Motivasyon Eğitimi Form Şirketler Grubu çalışanları 16 Eylül Cumartesi günü Adile Sultan Kasrı Öğretmenevi nde takım çalışması ve motivasyon eğitimi aldı. Form İstanbul Merkez Ofis çalışanlarından 80 kişinin katıldığı takım çalışması ve motivasyon eğitimleri, Adile Sultan Kasrı Öğretmenevi nde kahvaltı ile başladı. Uzman eğitimciler tarafından altı takıma ayrılan FORM çalışanları, çeşitli takım oyunları ile iletişim becerilerini kullanıp, grup içi dinamikleri ile ilgili bilgi ve becerilerini geliştirip takım ruhu yaratarak verilen hedeflere ulaştılar. Oyunlarda Rastgele isimli takım, gösterdikleri performans ile birinci oldu. Bireysel oyunda ise Form Endüstri Ürünleri firması İstanbul Bölge Müdürü Hüseyin Atakan en başarılı takım oyuncusu seçildi. Çalışanların kişisel gelişimlerine firma olarak önem verdiklerini ifade eden Form Operasyon Koordinatörü Özden Korun, İş ortamında çalışanların birbirlerini dinlemeleri, bilgilerini paylaşmaları, yapıcı geribildirimler ile iş süreçlerinde olumlu değişiklikler yapmalarını ve karşılıklı güven ortamı oluşturulmasını çok önemsiyoruz. Çalışanlarımızın aldıkları bu eğitimin iş süreçlerinde kalıcı değerler yaratacağına inanıyoruz dedi. n 48 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

51

52 HABERLER Baymak Satış ve Pazarlama Ekibi, Satış Çalıştayında Buluştu Baymak ın Satış ve Pazarlama ekibi için organize ettiği eğitim ve motivasyon toplantısı Eylül 2017 tarihinde NG Sapanca Wellness & Convention Park Otel de gerçekleşti. Baymak Satış ve Pazarlama ekibi bol eğitimli, bol bilgili ve bol eğlenceli satış çalıştayında bir araya geldi. Ekip, 3 gün boyunca Türkiye nin konusunda uzman eğitmenlerinden Ateş Diyaroğlu ve Gözde Berber den satış teknikleri, iletişim ve takım çalışması eğitimleri aldı. Sürdürülebilir başarı için eğitmenlerle uygulamalı çalışmalar gerçekleştirdi. Eğitimler kadar eğlenceli aktivitelerle de motivasyonlarını tazeleyen Baymak Satış ve Pazarlama ekibi, yılın son çeyreğindeki projeler için enerji topladı. n TTMD Ankara Yeni Dönem Eğitim Seminerleri Başladı Türk Tesisat Mühendisleri Derneği Ankara İl Temsilciliği nin düzenlediği 2017/18 eğitim seminerlerinden ilki 30 Eylül 2017 Cumartesi günü Ankara Latanya Hotel de yapıldı. Oturum başkanlığını Gürkan Arı nın yürüttüğü Sağlıklı Yaşam, Bir Daha Asla Hastalanma konulu seminere Ali Bıdı konuşmacı olarak katıldı. Dinleyicilerin de katılımıyla sohbet şeklinde bir seminer gerçekleştiren Ali Bıdı, sağlıklı yaşamla ilgili dikkat edilmesi gereken önemli noktalara dikkat çekti. Bıdı, gereksiz ilaç kullanımının sağlığımıza zararlarından bahsederek, kişisel su tüketiminin yeterli olmadığını söyledi. Yemek alışkanlıkları ve sağlıklı beslenme yollarıyla ilgili tavsiyelerde bulunan konuşmacı, sağlıklı yaşam için sporun hayatımızda mutlaka yer alması gerektiğini belirtti. Özellikle tansiyon hastaları için faydalı bilgiler aktaran konuşmacı, son bölümde dinleyicilerin sorularını yanıtladı. Seminer, Ankara İl Temsilciliği nin konuşmacıya teşekkür belgesi takdimiyle son buldu. n E.C.A. nın İki Yeni Serisi Avrupa dan Ödülle Döndü Dünya da ilk kez E.C.A. tarafından geliştirilen Hygiene Plus teknolojisine de sahip Icon ve Purity armatürler A Design Award ve Iconic Awards tasarım yarışmalarından ödülle döndü. Uluslararası tasarım yarışmalarının en prestijlilerinden İtalyan A Design Award ve Alman Iconic Awards tasarım yarışmalarında E.C.A. Icon ve Purity serilerindeki ürünlerine ödül aldı. A Design Award ta Icon serisi lavabo, banyo, eviye armatürleri Gold seviyesinde; Purity serisi, lavabo, banyo, eviye armatürleri Silver seviyesinde ödüle layık görülürken; Iconic Award tasarım yarışması ürün kategorisinde Purity Lavabo Bataryası ve Icon Banyo bataryası ödül aldı. n 50 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

53 Isıtma - Soğutma Asimetrik soğutma ve ısıtma sistemleri ile üç kademeli kapasite kontrolü Termik veya entalpik kontrollü ekonomizer seçeneği Çevre dostu R-410A soğutucu akışkan İki bağımsız soğutma ve ısıtma devresi Scroll kompresör ile maksimum verim Düşük ses seviyesi Akıllı defrost sistemi Standart frekans invertörlü plug fanlar Çatı Bağlantı (Roof Curb) Çözümleri Farklı bağlantı seçenekleri için çatı bağlantı alternatifleri Aksiyal fanlı/fansız alttan giriş çıkışlı bağlantı Aksiyal fanlı/fansız yandan giriş-çıkışlı bağlantı Eklenebilir Isıtma Opsiyonları Tüm serilerde kullanılabilecek, farklı uygulamalar için farklı ısıtıcı opsiyonları: Yoğuşmalı, direkt gaz yakmalı ısıtıcı Çok kademeli elektrikli ısıtıcı Sıcak sulu ısıtıcı Heat pump Hava Kontrolü İnvertör kontrollü sessiz plug fan sayesinde üstün hava debisi kontrolü, Üç farklı cihaz dışı statik basınç seçeneği. İlave Fonksiyonlar Dış batarya yüzeyi koruma ızgarası Destek egzoz fanı Epoksi kaplamalı evaporatör ve kondenser yüzeyi DİREKT DOĞALGAZ YAKMALI Şık ve kompakt tasarım Kolay montaj Maksimum verim Düşük ses seviyesi Akıllı defrost sistemi Düşük yatırım maliyeti Daha az yer ihtiyacı Çevre dostu R410A soğutucu akışkan gaz HEM ÇEVRE DOSTU, HEM SESSİZLİĞİ HEM DE YÜKSEK VERİMİ İSTEYENLERE Rooftop klima cihazlarının da içinde bulunduğu paket iklimlendirme sistemleri Üntes'in geniş ürün gamından bir tanesidir. Bu yeni ürün, market, alışveriş merkezi, spor salonu, fuar alanı, ofis binası, sinema, tiyatro ve konser salonları, fabrika ve laboratuarlar gibi geniş alanlardaki iklimlendirme için kullanıma sunulmuştur. Geniş hacimli yapıların vazgeçilmez hava şartlandırma cihazı olan bu çatı tipi klimaları, Üntes tarafından modern çağımızın gereksinimlerini karşılayacak şekilde yeniden yorumlanmıştır.

54 GÜNCEL DAİKİN SOĞUTMADAN SONRA, ISITMADA DA 1 NUMARA OLMAYI HEDEFLİYOR Daikin Türkiye CEO su Hasan Önder, Soğutmada olduğu gibi ısıtmada da dünyanın 1 numarası olmaya odaklandık dedi. Bu alandaki ilk adımı en küçük kombi ile yaptıklarını belirten Önder, Büyümeye ve ülkemize değer katmayı sürdüreceğiz yılına kadar yüzde 65 büyürken, yatırımlarımıza da devam edeceğiz diye konuştu. Isıtma, soğutma, havalandırma ve florokimyasal ürünleri ile iklimlendirme sektörünün öncü ve yenilikçi şirketlerinden Daikin, yeni döneme ilişkin faaliyetlerini ve hedeflerini açıkladı. 14 Eylül akşamı Çırağan Palace da düzenlenen basın lansmanında halen devam eden çalışmalar ve yeni hedefler konusunda bilgi veren Daikin Türkiye CEO su Hasan Önder, hedeflerin üzerinde büyüme kaydettikleri ilk 5 yılın ardından, ikinci 5 yıla çok daha iddialı başladıklarını açıkladı. Daikin in kurulduğu 1924 yılından bu yana öncü ve mucit bir marka olarak iklimlendirme sektöründe uzmanlaştığını, bugün 20 milyar doları bulan cirosu ve 60 bin çalışanı ile sektörüne liderlik ettiğini hatırlatan Önder, şu bilgileri verdi: Daikin Türkiye olarak biz de bu yapıya kısa sürede entegre olduk ve ilk dönemimizde ciromuzu 202 milyon liradan 1 milyar liraya, çalışan sayımızı 424 kişiden kişiye, ihracatımızı 10 milyon dolar seviyesinden 100 milyon dolara çıkararak rekor bir büyümeye imza attık. Nisan 2017 itibariyle başlayan ikinci 5 yılımıza ise Daikin Global ın Fusion20 hedefleri doğrultusunda, üretim tesislerimizden satış kanallarımıza kadar pek çok yeni ve inovatif çalışmayı devreye soktuk. Bugüne kadar olduğu gibi önümüzdeki süreçte de hızlı büyümemizi sürdürerek 2020 yılında hedeflerimizi; ciroda milyon TL. ye, istihdamda kişiye, ihracatta ise 200 milyon dolara ulaşmak olarak belirledik. Sakarya daki Ar-Ge Ekibi Bir İlke İmza Attı Bundan sonra çok daha büyük adımlar atacağız diyen Önder, bu adımlardan ilkinin ısıtmada atıldığını açıklayarak şunları söyledi: Daikin 2011 yılında Türkiye de Airfel i alarak doğrudan yatırımcı olurken, 52 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

55 çok güçlü bir ısıtma know how unu da bünyesine kattı. Bu güçlü yapı Daikin in dünya ısıtma pazarındaki gücünü artırırken Daikin Türkiye olarak biz de, sahip olduğumuz bilgi ve deneyimi kullanabileceğimiz, markamıza değer katacak çalışmaları başlattık. Daikin dünyada Ar-Ge si çok güçlü bir kuruluş. Bu nedenle dünyanın en büyük fizik laboratuvarı olan CERN de bile Daikin tercih ediliyor. Böyle bir yapı içerisinde Daikin Türkiye olarak, biz de Ar-Ge ve inovasyon konusundaki çalışmalarımıza hız verdik, merkezimizi kurduk. Ekibimiz bugüne kadar pek çok iyileştirme çalışması yaptı ve sonunda hem Daikin hem de sektör tarihinde bir ilke imza attı. Daikin gibi inovasyon ve teknolojisi ile tanınan bir markaya yakışacak bir kombi geliştirdik. İşte bu nedenle Isıtmayı yeniden tasarladık diyebiliyoruz. Daikin in ısıtmadaki Ar-Ge üssü Türkiye olacak. Bu hamlemizle sektörümüze yepyeni bir ivme kazandırmayı ve yeni yatırımlar çekmeyi planlıyoruz. Daikin in İlk, Sektörünün En Küçük Kombisi Daikin Avrupa Tasarım Merkezi EDC ve Türkiye deki Ar-Ge mühendislerinin 3 yıllık çalışması sonucunda ortaya çıkan ve eni 40 cm., boyu 59 cm., derinliği 25,5 cm. ağırlığı ise 27 kg. olan Daikin Premix Kombi nin, segmentinin en küçük hacimli yoğuşmalı kombisi olmasının yanı sıra Daikin için de bir milat olduğuna dikkat çeken Önder, Bu kombi ile ilk kez doğalgaz ile çalışan bir cihaz Daikin markası ile piyasaya çıktı dedi. Önder, 7 milyon liralık yatırımla ortaya çıkan kombi serisinin genişletileceğini ve bunun için 2020 yılına kadar ısıtma grubuna 5 Daikin Türkiye CEO su Hasan Önder milyon liralık yatırım daha yapılacağını açıklarken, Yeni 5 yıllık projeksiyonumuzu yaparken; ısıtmada da dünyanın 1 numarası olmaya odaklandık. Daikin in geçen yılki 1 milyar liralık cirosunun 200 milyonu ısıtma ürünlerinden oluşuyordu. Bu yüzde 20 lik oranın 2020 yılına kadar yüzde 30 a çıkmasını öngörüyoruz diye konuştu yılına yüzde 20 büyüme hedefi ile başlayan Daikin Türkiye nin ilk 8 ayda bu hedefi geçerek yüzde 25 büyümeyi yakaladığına dikkat çeken Önder, Bu büyümenin yüzde 5 lik farkı da henüz sezon başlamamasına rağmen ısıtma ürünlerinden geldi. Soğutmada olduğu gibi ısıtmada da çok iddialıyız. Hedefimiz üç yıl içinde liderliği almak. Daikin in soğutma konforunu ısıtmaya da yayacağız dedi. VRV Ürünlerin Üretimi de Gündemde Yeni kombimizin boyutu ile ısıtmayı yeniden tasarlarken, ihracat gücümüze de yeni bir değer kattık diyen Önder, Sakarya da ürettiğimiz bu kombimizi Türkiye ile aynı anda Avrupa da da satışa sunduk. Kombimiz şu anda Almanya, İtalya ve İngiltere pazarlarında satılmaya başladı. Diğer Avrupa ülkelerinde de 2018 yılı içerisinde satılmaya başlayacak. Dediğim gibi Daikin Kombi bir ilk, bunun devamı gelecek şeklinde konuştu. Daikin in Türkiye ye yatırımlarının ısıtma grubu ile sınırlı kalmayacağını da vurgulayan Önder, sözlerini şöyle tamamladı: yıllarında Avrupa daki üretimin bir kısmını Türkiye deki üretim tesislerine kaydırmayı planlıyoruz. Bunun için de VRV dediğimiz merkezi sistemler ürünlerinin Türkiye de üretilmesi için harekete geçtik. Daikin, Türkiye ye doğrudan yatırımcı olarak gelirken 260 milyon dolarlık bir satın alma yaparak Airfel i bünyesine katmıştı yılından bu yana da 100 milyon TL lik yatırımlar yaptık planlarımız doğrultusunda 50 milyon dolarlık yatırım yapmayı planlıyoruz. Türkiye Bölge Merkezi Olmaya Devam Edecek Daikin Europe Heating General Manager Patrick Crombez de, Daikin Kombi bizim için bir ilk olmanın yanı sıra Daikin in ısıtmadaki iddiasının da somut bir göstergesi derken, şu konuşmayı yaptı: Bölgenin üretim ve lojistik üssü olarak Daikin Türkiye, pazarda olduğu kadar Daikin Grubu içinde de başarılı bir büyüme kaydediyor. 6 yıl gibi kısa bir sürede pazar lideri olmayı başaran Daikin Türkiye nin kaydettiği ilerlemeyi; satış, pazarlama, servis alanlarındaki inovatif uygulamalarını yakından takip ediyor ve takdir ediyoruz. Daikin Kombi de tüm bu çalışmaların meyvesi. Türkiye de tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

56 GÜNCEL büyümeye, Daikin Türkiye yi bölgenin merkezi olarak konumlandırmaya devam edeceğiz. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye de de iklimlendirme sektörüne öncülük etme hedefimiz doğrultusunda planladığımız tüm yatırımlarımıza aynı hızla devam edeceğiz. Nisan 2018 i Beklemedik, Öncülüğümüzü Gösterdik Daikin Türkiye Isıtma Departman Müdürü Umut Ertür ise, sıradışı bir ürünle ısıtmayı yeniden tasarlayan Daikin in, bu kombi ile bir dizi yeniliğe öncülük ettiğine dikkat çekti. Nisan 2018 de Türkiye de yeni bir dönem başlayacağını, konvansiyonel kombi satışının sona ererek yoğuşmalı kombi satışının zorunlu olacağına işaret eden Ertür, Daikin Türkiye olarak yine yasal zorunlulukları beklemeden sektörümüze öncülük ettik, hali hazırda yüzde 64 ü yoğuşmasız cihazlardan oluşan kombi pazarında dinozor kombileri tarihe gömecek bir cihaz geliştirdik dedi. Türkiye de halen ekonomik kullanım ömrünü tamamlamış 6 milyon kombi bulunduğu bilgisini paylaşan Ertür, Türkiye de 13 milyon doğalgaz abonesi var. Yeni nesil kombi ile birçok eve ilk kez yoğuşmalı kombi girmesini sağlayacağız, aynı zamanda yenileme pazarından da önemli bir pay alacağız. Çok sayıda kombi kullanıcısı bu sayede eski kombisi ile vedalaşacak dedi. Avrupa ülkeleri ile birlikte Türkiye de de satışa sunulan Daikin Premix Yoğuşmalı Kombi, koşulsuz 6 yıl garanti sunuyor. Sektörde ilk defa koşulsuz garanti veren ısıtma markası olan Daikin, ürününe ne kadar güvendiğini de gösteriyor. n 54 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

57

58 SÖYLEŞİ TESİSAT MTMD YÖNETİM KURULU BAŞKANI İRFAN ÇELİMLİ: SÖZLEŞMELERDE FIDIC STANDARTLARINI YAYGINLAŞTIRMAK İSTİYORUZ Mekanik tesisat müteahhitlerin ortak sorunlarını birlikte tartışabileceği ve çözüm yolları için bir güç birliği oluşturabileceği ortak bir çatı amaçlayan MTMD (Mekanik Tesisat Müteahhitleri Derneği), kabul edilebilir rekabet koşulları içinde, uluslararası düzeyde uygulanmış ve kabul görmüş yetki ve sorumlulukları sektörde hakim kılarak, mesleğin gelişmesinin, yurtiçinde ve dışında güçlenmesinin dinamosu olmayı hedefliyor. Bu hedef doğrultusunda MTMD nin hedeflerini, sektörde yaşanan sorunları ve bu konularda yürüttükleri çalışmaları konuşmak için MTMD Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Çelimli nin ofisine konuk olduk. MTMD nin önümüzdeki dönem çalışmaları ve hedefleri neler olacak? MTMD olarak 27 mayıs 2017 de 6. Genel Kurulumuzu yaptık ve kuruluştan bu yana 10. yılımızı tamamladık. Çalışma dönemimizdeki önemli hedeflerimizden birisi, piyasadaki haksız rekabeti engellemek ve sözleşme koşullarındaki sorunları gidermek. Bu konuda derneğin kuruluşundan bugüne kadar çeşitli çalışmalar yapıldı. Ancak sorunlar bu kadar çalışmaya rağmen olumlu hale gelmedi. Tüm bu çalışmalarımıza rağmen, daha ağır koşullar gelmeye başladı. Ama bu mücadele azmimizi azaltmıyor hiçbir zaman! Mücadelemiz her alanda devam edecek ve bu dönemki çalışma hedeflerimiz özetle; Sektördeki haksız rekabeti önleyici girişimler, Üye sayımızı nitelikli olacak şekilde artırmak, Dernek içi işleyişin kurumsallaşması ve profesyonel çalışanlarımızın artması, İhale şartnamelerindeki ağır koşulların azaltılması yönünde sektörde bilgilendirme ve tartışma ortamı 56 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

59 yaratmak, Üye personel eğitimlerinin daha yoğun olarak yapılması, Yayın konusunda eksik kalan boru şartnameleri, boru yıkama ve temizlik sistemlerinin yapılması, Sektörel temsiliyetimizin daha da yaygınlaştırılması. Sözleşmelerdeki ağır ve tek taraflı sadece işvereni koruyan maddeler, sektörde sağlıklı ve sürdürülebilir çalışmayı engelliyor. Çünkü orantısız güç kullanılması durumunda, MTMD üyesi olan kurumsal firmalarımız, her ihaleye girmede daha mesafeli duruyor. Olması gereken tabi; her ölçüde, her sistemde, her teknik olayda olduğu gibi uluslararası kabul görmüş referansların kullanılması. Sözleşme dediğiniz zaman, uluslararası koşullarda yaygın olarak kullanılan FIDIC (Müşavir Mühendisler Uluslararası Federasyonu- Federation Iternationale des Ingenieurs Conseils) standartlarının ülkemizde de yaygınlaşmasını sağlamalıyız. Sonuçta bu konu için çalışmalarımız devam edecek ve bunun için Talep Yönetimi adı altında komisyon kurduk. Kendi firmam açısından da bakıyorum ve de yaşıyoruz ki; ihale şartlarında orantısız bir gücün olduğu yerde çalışmak çok riskli. Önümüzde ayrıca hukuk sorunu var. Siz sözleşmede yasal hakkınız olan bir şeyi almanız için bile hukuka gittiğiniz zaman; hukukun sonuçlanmasının yaklaşık olarak 5-10 yılları bulması söz konusu. Bir de sözleşmenin böyle orantısız ve aşırı olarak işvereni koruyan durumunda olması ile biz yükleniciler için güvence ne kadar olabilir? Bu konuda derneğimiz çalışmaları devam ediyor. MTMD çalışma sistemini daha yeni yeni oturttu ve kurullarımızı oluşturduk. Dolayısıyla bu sözleşmelerdeki problemleri aşmak için geçmişte üyelerimizle ile çok çeşitli toplantılar yaptık ve yapacağız. En son olarak 10. çalıştayımızı Edirne de yaptık ve çalıştayın konularından biri de buydu. MTMD nin ulaştığı noktalar ve üyeler konusunda çalışmalarınız ne durumda? Derneğinize yeni katılımlar oluyor mu? Dernekte KİPAŞ Mühendislik olarak MTMD olarak envanter çalışmalarını da yaptık sonuçları yakında açıklayacağız. Envanter çalışması, tesisat sektöründeki uygulama alanında üyelerimizin ne kadar ciro yaptığını işaret edecek ve de istatistiki bazı verileri anlatacak da kurucu üyeler arasındayız. MTMD nin kuruluşuna 17 tüzel üye olarak başladık ve bugün 38 üyemiz var. Maalesef sektörde yaşanan olumsuz şartlar nedeniyle birçok üyemizin de üyeliği düştü. Piyasadaki kötü koşullar, birçok firmanın kapanmasına neden oldu. Tüm bu olumsuzluklara rağmen, yeni üyelerin katılmasını ve derneğimizin daha da güçlenmesini sağlayacağız. Tesisat sektörünün önde gelen firmaları, çoğunlukla derneğimiz içinde görev alıyor ve çalışmalarımıza önemli destek sağlıyor. Üyelerimizin çoğu, yurtdışında uluslararası rekabete yakışan işler yapmaktadır verileri ile o zamanki tesisat ve inşaat yapı sektörünün olumlu şartlar altında envanter çalışmalarını yapmıştık. 1,4 milyar dolar yıllık ciroyu yakalamıştık. MTMD olarak Envanter çalışmalarını da yaptık sonuçları yakında açıklayacağız. Envanter çalışması, tesisat sektöründeki uygulama alanında üyelerimizin ne kadar ciro yaptığını işaret edecek ve de istatistiki bazı verileri anlatacak. Bunu yakında sektörel basın ile paylaşacağız. Ayrıca biraz önce de kısaca belirttiğim gibi, MTMD olarak 10. çalışma yılımızı tamamladık. O günden bugüne, komisyon çalışmalarımız hep süregelmekte. Şu anda da 10 a yakın komisyonumuz dernek içinde faaliyette. Bunların başında da diğer derneklerde olduğu gibi yayın komisyonu kendi üyelerimize her türlü eğitim faaliyetlerini eksiklerimizi tamamlama yönünde çalışmaları yapıyor. Sektörümüzde üye olmayan firmaların da dernek bünyesine alınması yönünde olumlu çalışmalar ve girişimler yapılıyor. Her noktaya tam ulaştık diyemeyiz; İstanbul, Ankara, İzmir den derneğimize katılanlar var ama Anadolu da işini çok iyi yapan meslektaşlarımız, firmalarımız da var. MTMD nin ülkenin tüm coğrafyasında etkin olması, tanınması lazım ki bu derneğin sektöründe güçlenmesi anlamına gelecek-. Komisyon faaliyetlerinizde en çok konu olan hususlar nelerdir, komisyonlarınız ne tür çalışmalarda bulunuyorlar? Komisyon faaliyetlerinde en çok konu olan talep yönetimi dediğimiz husus var. Talep yönetimi ile ilgili komisyonumuzda özellikle sözleşme şartları, sözleşmelerde yaşanan sorunlar ile ilgili çalışmalar yürütülüyor den bugüne bu birçok çalıştayımızda konu oldu. Dolayısıyla talep yönetimi komisyonumuz önemli çalışmalar yapacak. Yurtdışı ilişkilere de çok önem veriyoruz. Yurtdışı komisyonumuz bu bakımdan önemli. Bu dönem yurtdışındaki eşdeğer dernekler ile -her coğrafyada olabiliruygulama konusunda müteahhitlik anlamında temas etme gayretlerimiz var. Yabancı federasyon üyeliğiniz var mı? Yoksa bu konuda da bir girişiminiz olacak mı? Yabancı federasyon üyeliğimiz yok ama olması gerektiğini düşünüyoruz. Bizim dünya çapında iş yapma becerisi olan üyelerimiz var. Dolayısıyla bu dönemde bu konuda girişimler yapıp yabancı dernekler ile belli coğrafyalarda rekabeti, güç birliğini, bilgi alışverişini ortaklaşa geliştirmek gibi bir hedefimiz var ve bununla ilgili girişimler yapacağız. En önemli çalışmalardan birine de kişisel olarak ön ayak oldum. Daha önce diğer derneklerde uygulanan UR-GE dediğimiz uluslararası rekabeti geliştirme konusunda bir komisyon kurduk. Bunun başkanlığını şu an Gürkan Arı ya devrettim. UR-GE konusunda Ekonomi Bakanlığı ile yaptığınız çalışmadan biraz bahseder misiniz? MTMD olarak ekonomi bakanlığımız ile UR-GE geliştirme hedefimiz var. 2 tane toplantı yaptık ve bu çalışmayı çok önemli görüyorum. Biz kendi firmamızda, KİPAŞ olarak bu UR-GE çalışmasına katıldık. Kurumsallaşma yönünde eksiklerimizi tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

60 SÖYLEŞİ giderdik. Devletin desteğinin uluslararası rekabeti geliştirmede önemli bir işlevi var. Bundan tüm MTMD üyelerinin ve hatta tasarım firmalarımızın da yararlanması gerektiğini düşünüyorum. Öncelikle 15 Nisan da birinci toplantımızı yapmıştık ve bu toplantıda bir uzman danışman arkadaşımız üyelerimize, ki 25 e yakın üyemiz katılmıştı o dönemde, eğitim vermiş ve sistemin nasıl çalıştığını anlatmıştı. İkinci toplantımızı da 23 Ağustos ta yaptık ve o toplantıya da ekonomi bakanlığından iki uzman arkadaşımız geldiler. Çok faydalı oldu ve eğitim sonunda katılan üyelerimizle anket çalışması yaptık. Ayrıca bu toplantıda uzmanların anlatımından yeni bir tanım çıktı. HİSER- hizmet servisleri, hizmetin geliştirilmesi için verilen destek çalışması. Zira UR-GE malzeme üreticilerine yönelik; dolayısıyla hizmetin geliştirilmesine yönelik destek çalışması da HİSER başlığı altında veriliyor. HİSER desteği özellikle tasarımcılara yönelik ve tanıtım faaliyetlerine yönelik bir uygulama. Birçok tasarımcı firmamız İSKİD çatısı altında UR-GE desteği alıyor; biz de arzu ederlerse önemli tasarımcı firmalarımıza, HİSER konusundaki çalışmalarına destek vermek istiyoruz. MTMD nin böyle bir çalışması, belki hiç planda olmayan firmaları ciddi dış yatırımlara katkı koyabilecek bir konuma getirecek. Rekabette önemli olan diğer hususlar konusunda hangi çalışmalarınız var? Rekabette Adam*Saat dediğimiz işgücü planlaması uygulama alanında çok önemli bir kriterdir. İnternet sitemizde belli kriterler altında işçilik harcamalarındaki maliyet hesaplarına esas değerler vardır. Bu dönem bu çalışmamızı güncellemek ve revize etmek istiyoruz. Çünkü Adam*Saat iş gücü kullanımı, zaman içinde teknolojik imkanlara ve değişen saha koşullarına göre değişiyor. Dernekler ve sivil toplum örgütleri, sanayimiz ve ekonomimiz için gerçekten önemli. Doğru ilişkiler, doğru sinerji yaratmak lazım! Bugüne kadar bu konuda İklimlendirme Meclisi ve Sektörel Platform çalışmalarında sektörümüzdeki duayenler geçekten önemli hizmetler veriyor ve sektörde iyi bir eşgüdüm sağlanıyor. Sektörel işbirliği için bu dönem çalışma programımız içinde diğer dernekler ile olan eğitim çalışmalarımızı daha iyi duruma getirmek adına gayretlerimiz olacak. Özellikle sektörümüzün önemli bir bileşeni olan elektrik hizmetleri var. Gelişen teknoloji doğrultusunda, mekanik ve elektrik hizmetleri zaten iç içe. Bu yüzden ETMD (Elektrik Tesisat Mühendisleri Derneği) ile son 4-5 yılda zaten yakın ilişkilerimiz var yılı içerisinde ortak çalıştay yaparak, iki disiplin arasındaki eksiklikleri giderecek çalışmalarımız da olacak. MTMD 10. yılını geride bırakıyor. Kurumsal yapıda bir yenilenme de olacak mı? MTMD nin kurumsal yapısında bir başlık açacak olursak, 10. yılımız dolayısıyla da biraz daha yenilenme hareketi olacak. Derneğin profesyonel kadrosunu artıracağız, üyelerimiz ile daha etkin iletişime geçeceğiz ve daha fazla mesai harcamamız söz konusu olacak. Yönetimde bazı değişiklikler söz konusu. MTMD ofisini daha geniş olan yeni yerimize taşınacağız. Yeni bir sinerji ile çalışmalarımız devam edecek. Yayınlarınız ile ilgili çalışmalar ne durumda? DW 144 kanal imalatı konusunda tercüme yayınımız vardı; ama bu İngiliz Mühendisleri Birliğine ait olan bu yayın Yabancı dernekler ile belli coğrafyalarda rekabeti, güç birliğini, bilgi alışverişini ortaklaşa geliştirmek gibi bir hedefimiz var ve bununla ilgili bir girişimler yapacağız ciddi oranda revizyona uğramış. Dolayısıyla bu kitabın revizyon çalışmaları yapılıyor ve 2. baskı olarak sunacağız. Yine aynı gurubun yayını olan DW 172 mutfak havalandırması konusunda tercüme kitap basmıştık. Yayın komisyonumuz önemli, yeni çalışmalar ve arayışlar içinde. Mekanik tesisatın en önemli işlerinden biri de boru standartları. Boru tesisatı ile ilgili en önemli eksiklerden biri de standartların paylaşılması. Zira ihale ve sözleşme dosyaları içinde ciddi karmaşa hakim. Bu konudaki hedefimiz de yine kanal tercüme yayınlarında olduğu gibi, İngiliz Mühendisler Birliği olan, B&ES- Bina ve Mühendislik Hizmetleri Derneği (Eski adıyla HVCA) nin, tüm boru sistemleri konusundaki tüm standartlarının tercümesinin yapılması yılı içinde bu çalışmayı da bitirmeyi planlıyoruz. Ayrıca boru devrelerinin temizliği ile ilgili bir tercüme yayın çalışmasını da yapacağız. TAD ve Commissioning konusunda derneğinizin çalışmaları var mı, var ise anlatır mısınız? Diğer önemli bir konu da, TAD- Test Devreye Alma çalışmalarının sektörümüzde rayına oturtulması. TAD konusunda, ISKAV ile olan anlayış birliğimiz devam ediyor. Sektörümüzde sağlıklı yapılar ve üretimlerin olması için TAD çok önem arz ediyor. Test Ayar Dengeleme işleminin, tarafsız 3. Gözler tarafından yapılması gerektiğine inanıyorum. TAD firmasının, ihale aşamasından başlayıp, iş bitimine kadar sistem çalışma kontrollerini yapması esas olacaktır. Çünkü bu tip uygulamalarla, yapılan sistemlerin verimli çalışması, enerji verimliliği, imalat zaman kaybına kadar birçok sorunu çözecektir. 58 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

61 Birçok tasarımcı firmamız İSKİD çatısı altında UR-GE desteği alıyor; biz de arzu ederlerse önemli tasarımcı firmalarımıza, HİSER konusundaki çalışmalarına destek vermek istiyoruz. MTMD nin böyle bir çalışması belki hiç planda olmayan firmaları ciddi dış yatırımlara katkı koyabilecek bir konuma getirecek TESİSAT TAD konusunda teknik personel eğitimleri, ISKAV tarafından veriliyor. Bunun sonucunda da 3. Göz olarak bağımsız çalışan kurumlar oluştu, ancak sayıları yetersiz ama artmaya devam ediyor. Eğitimli personel ve firma oluşumlarının artması lazım. Başlangıçta ISKAV, TAD işini birebir yapıyordu ama uygulamadan çekilmesi konusunda mutabık kalındı ve artık yapmıyor. ISKAV bu konuda eğitim verendir, rekabete giren bir kurum olamaz. Ama bunu yapan bir firma yoksa o an için onu Birçok tasarımcı firmamız İSKİD çatısı altında UR-GE desteği alıyor; biz de arzu ederlerse önemli tasarımcı firmalarımıza, HİSER konusundaki çalışmalarına destek vermek istiyoruz. MTMD nin böyle bir çalışması belki hiç planda olmayan firmalara ciddi dış yatırımlara katkı koyabilecek bir konuma getirecek yapması gerekiyordu. Bununla birlikte, yeni çalışmaya başlanılan Doğrulama ve Belgelendirme diye tercüme edebileceğimiz Commissioning işlemi var. Bu çalışmaların Avrupa ölçeğinde düzenlenmesi ve uygulanması çalışmalarına; TTMD, ISKAV, İSKİD ve MTMD işbirliği ile katılım yapılıyor. Avrupa da Rehva ve Eurovent in başlattığı çalışmaya, Türkiye olarak da bir katılım yapıldı. Bu çalışmanın sonuçlanmasıyla, yapı sektörümüzdeki önemli eksiklerden bir tanesi daha çözülecektir. Doğrulama ve belgelendirme çalışmaları belli bir noktaya getirilebilirse çok faydalı olacaktır. Türkiye de bu konuda proje yönetim gruplarının yetersizliği var. Projelerin uygulanmasında yaşanan en temel sorun, yönetim problemidir. Ülkemizde yeterince bu konuda ihtisaslaşma maalesef yoktur ve teknik sorunların çoğu da bundan dolayı çıkmaktadır. Genelde yatırımcılar ve işverenler bu konuda deneyimli değillerdir. Bunun içindir ki proje yönetiminin önemli bir parçası olan Doğrulama ve Belgelendirme guruplarının da sektörde yerini alması gereklidir. VERDİĞİNİZ BİLGİLER İÇİN TEŞEKKÜRler. başka EKLEMEK İSTEDİKLERİNİZ VAR MI? MTMD Yönetimi olarak, sektörel basınımız olan sizlerle, bu tip bilgi alışverişlerini ve gelişmeleri paylaşmak amacıyla, bir araya gelmeyi belirli aralıkla tekrarlamak isteriz. n Bizi sosyal medyadan takip edebilirsiniz... facebook.com/tesisatdergisi/ twitter.com/tesisatdergisi linkedin.com/groups/ tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

62 SÖYLEŞİ EMAS A.Ş. PAZARLAMA MÜDÜRÜ ATAKAN UNAN: ELDE ETTİĞİMİZ KAZANCI TEKRAR YATIRIMA DÖNÜŞTÜRÜYORUZ Elginkan Topluluğu şirketleri arasında yer alan Emas Makina Sanayi A.Ş., 30 yılı aşkın süredir E.C.A. markası ile ısıtma sistemleri sektörünün en güçlü markalarından biri olarak faaliyetlerini sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl soğutma sektörüne de geniş bir ürün gamıyla giriş yapan Emas A.Ş., yeni yatırımlarına da devam ediyor. Elde ettiğimiz kazancı tekrar yatırıma dönüştürüyoruz diyen Emas A.Ş. Pazarlama Müdürü Atakan Unan şirketlerinin önümüzdeki dönem hedeflerini dergimizle paylaştı. KENDİNİZ HAKKINDA BİLGİ VEREBİLİR MİSİNİZ? 2000 yılında Emas Makina Sanayi A.Ş. de İstanbul Bölge Satış Mühendisi olarak göreve başladım. Sonrasında Satış Şefi olarak 2011 yılına kadar satış tarafında yer aldım yılından itibaren ürün yönetimi, teknik destek ve eğitim, reklam ve halkla ilişkiler, toplu işlerin yürütüldüğü satış geliştirme ve CRM konularının yönetildiği Pazarlama Müdürlüğü nde Pazarlama Müdürü olarak görev yapmaktayım. EMAS I KISACA ANLATIR MISINIZ? Elginkan Topluluğu şirketleri arasında yer alan Emas Makina Sanayi A.Ş., 1985 yılında Pendik-Şeyhliköy Sanayi Bölgesi nde kuruldu. E.C.A. markası ile döküm katı yakıt sobası üretimine başlayan Emas, 2004 yılından itibaren kombi ve diğer ısı grubu ürünlerinin üretimini yapmaktadır yılında üretim kapasitesinin artması nedeni ile üretim, Manisa Organize Sanayi Bölgesi nde kurulan tesislere taşındı. Emas A.Ş. bugün Manisa tesislerinde ürettiği kombi çeşitleri ve hermetik şofbenin yanı sıra, topluluk içi ve topluluk dışı üretilen ısıtma ve bireysel/ticari soğutma çözümleri cihazlarının da satış ve pazarlamasını yapmaktadır. Bunlar başta panel, alüminyum ve pik döküm radyatör olmak üzere; termostatik radyatör valfi, su ve gaz valfleri, havlupan, yoğuşmalı yüksek kapasiteli duvar tipi kombi/kazanlar ile duvar, kaset, salon tipi klimalar ve VRF dir. 60 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

63 EMAS IN SON YATIRIMLARINDAN VE ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEM HEDEFLERİNDEN BAHSEDER MİSİNİZ? Sürdürülebilir büyüme için kapasite, fabrika ve ürün çeşitliliğine yatırım yapıyoruz. İnşaat sektöründeki hızlı büyüme, iklimlendirme sektörüne de olumlu yansıyor. Biz yıllara dayanan birikim ve deneyimlerimizden güç alarak yatırımlarımızı Uzakdoğu ve Avrupa da da genişlettik. AB ülkeleri, Rusya, Türki Cumhuriyetler (Özbekistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Gürcistan), İran ve Çin ihracatta hedef ülkelerimizdir. Kombi mamulümüz ana ihracat ürünümüzdür. Ayrıca termosifon ve kat kalorifer kazanı ürünlerinde açılım sağlayacağız. Bizim en önemli kurallarımızdan biri sağlıklı büyümek. Ülkemizin kalkınmasına yön verecek sektörleri tespit ederek faaliyetlerimizi buna göre yönlendiriyoruz. Elde ettiğimiz kazancı tekrar yatırıma dönüştürüyoruz yılında devreye girecek olan ErP yönetmeliğiyle birlikte yoğuşmasız cihazların satışı sona erecek. E.C.A. markası olarak yönetmeliğe uygun, üstün teknolojili, çevreye duyarlı, kullanıcı dostu ürünlerimizle önümüzdeki dönemde de markamızın başarılarını sürdüreceğine inanıyoruz. AR-GE ÇALIŞMALARINIZ İLE İLGİLİ GELİŞMELER NELERDİR VE BU DOĞRULTUDA GELİŞTİRDİĞİNİZ SON TEKNOLOJİLERİNİZDEN BAHSEDER MİSİNİZ? Ar-Ge olarak insan gücüne ve tecrübesine büyük önem veriyoruz. Yatırımlarımız hep bu doğrultuda. Mevcut Ar-Ge kapasitemizi 2 katına çıkartmak için çalışmalar yapıyoruz. Sürekli geliştirdiğimiz Ar-Ge birimimizde, inovasyon faaliyetleri ile yeni nesil teknolojilerin araştırılması, geliştirilmesi ve ticarileştirilmesi yoluyla, müşterilerimize yenilikçi çözümler bulmak için çalışıyoruz. Tam yoğuşmalı kombi ürünlerinin yanı sıra geçtiğimiz yıl soğutma sektörüne de geniş bir ürün gamıyla giriş yaptık. Klima pazarı yer almadığımız bir pazardı. E.C.A. olarak artık; duvar, kaset, salon tipi ve VRF olmak üzere soğutma ürünlerinde de tüketici ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Bu yıl yeni yoğuşmalı kombimiz olan Proteus Premix i piyasaya sürmenin heyecanını yaşıyoruz. Oldukça küçük boyutlarıyla yerden tasarruf sağlayan Proteus Premix kombi; E.C.A. Akıllı Oda Termostatı aracılığıyla, tüketicilere evin sıcaklığını izleyebilme, kombinin ne zaman ve ne kadar çalıştığını öğrenebilme imkanı sunuyor. Sessiz çalışma özelliğine sahip Proteus Premix kombi, zarif görünümü ve ergonomik tasarımlı kumanda paneli ile kullanıcı dostu bir ürün olarak öne çıkıyor. Cep telefonundan kumanda edilebildiği gibi tüketici tercihlerine göre ECO ve COMFORT modları ile istendiğinde daha tasarruflu ve konforlu bir hizmet sunuyor. Enerji yönetmeliğine uygun olarak üretilen Proteus Premix kombi, üstün teknolojileri bünyesinde barındırıyor. Kullanım suyunda feed forward ve türbin sistemi ile sabit sıcaklıkta su alma imkanı, paslanmaz çelik brülör ile yüksek yanma verimi, düşük atık gaz emisyonu ve 3 kademeli sirkülasyon pompası ile daha az enerji tüketimi sağlayan özellikleriyle Proteus Premix farklılığını ön plana çıkarıyor. SON OLARAK EKLEMEK İSTEDİKLERİNİZ NELERDİR? Ürünlerimizi dünya kalite ve standartlarında üreterek, kullanım kolaylığı sağlayarak, servis hizmeti olanakları ile müşteri, bayi ve servis ilişkilerimizde devamlılığı ve tatmini sağlayarak, kamuoyunda sahip olduğumuz imajı korumak ve geliştirmek için, yıllarca beraber olmak ilkemiz doğrultusunda çalışmalarımızı sürdüreceğiz. n ErP yönetmeliğiyle birlikte yoğuşmasız cihazların satışı sona erecek. E.C.A. markası olarak yönetmeliğe uygun, üstün teknolojili, çevreye duyarlı, kullanıcı dostu ürünlerimizle önümüzdeki dönemde de başarılarımızı sürdüreceğiz Tam yoğuşmalı kombi ürünlerinin yanı sıra geçtiğimiz yıl soğutma sektörüne de geniş bir ürün gamıyla giriş yaptık. Klima pazarı yer almadığımız bir pazardı. E.C.A. olarak artık; duvar, kaset, salon tipi ve VRF olmak üzere soğutma ürünlerinde de tüketici ihtiyaçlarını karşılıyoruz tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

64 MAKALE YENİ NESİL SOĞUTUCU AKIŞKAN R32 HAKKINDAKİ SON GELİŞMELER VE KİGALİ ANLAŞMASININ GETİRDİKLERİ Dr. Andaç YAKUT Makine Yüksek Mühendisi Yeşil Enerji & Çevre Bölüm Koordinatörü Daikin Türkiye ÖZET Son gelişmeler R-32 soğutucu akışkanının R410A soğutucu akışkanına göre hem yüksek enerji verimliliği hem de düşük küresel ısınma potansiyeliyle (GWP: 675) çevreye daha az zarar vermesinden dolayı ev tipi ve ticari tip klimalar için en uygun alternatif akışkan olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada yeni nesil soğutucu akışkan R32 hakkında detaylı bilgi verildikten sonra, Avrupa Birliği nin gözden geçirilmiş F Gaz Yönetmeliği araştırılıp bu yönetmeliğin iklimlendirme sektörünün geleceğine olan etkileri ve R32 ile olan ilişkisi açıklanmıştır. 15 Ekim 2016 tarihinde anlaşmaya varılan Kigali Anlaşması ve iklimlendirme sektörüne olan etkileri hakkında bilgi verildikten sonra R32 kullanımı hakkında en son gelişmelere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kigali Anlaşması, R-32, Düşük GWP, F gaz Yönetmeliği. 1. R-32 NEDİR? R-32 nin kimyasal ismi diflorometan dır. Karışım halinde olan R-410A soğutucu akışkanının bir bileşeni olarak uzun yıllar kullanılmıştır (R-410A; %50 R-32, %50 R-125 in bir karışımıdır). Daikin, R-32 nin bir karışımın bileşeni olarak kullanılması yerine saf halde kullanılmasının birçok avantajının olduğunu tespit eden ilk firma olmuştur. Sektörün diğer birçok oyuncusu da bu tespiti takip etmiştir. GWP Nedir? Küresel Isınma Potansiyeli (GWP); bir soğutucu akışkanın atmosfere salınması halinde bu soğutucu akışkanın küresel ısınmaya olan potansiyel etkisini gösteren bir sayıdır. 1 kg CO2 in 100 yıllık bir süre boyunca olan etkisinin 1 kg soğutucu akışkan ile karşılaştırıldığı bağıl bir değerdir. Kaçakları önleyerek ve cihaz ömrü sona erdiğinde doğru şekilde geri kazanma ile bu etki önlenebilmesine rağmen, düşük GWP değerine sahip bir soğutucu akışkan seçmek ve soğutucu akışkan miktarını azaltmak, kaza ile bir kaçak olması durumunda çevreye verilecek zararı azaltacaktır. ODP Nedir? Ozon Tüketme Potansiyeli (ODP); kimyasal bir maddenin stratosferik ozon tabakasına olan zararlı etkisini gösteren bir sayıdır. Bir soğutucu akışkanın etkisini aynı kütledeki R-11 in etkisi ile karşılaştıran bağıl bir değerdir. Bu nedenle R-11 in ODP değeri 1 olarak tanımlanmıştır. 2. SOĞUTUCU AKIŞKAN R-32 NİN ÖZELLİKLERİ R-32, R-410A, R-134a ve Avrupa Birliği nde şu an kullanılan diğer soğutucu akışkanlar ozon tabakasına zarar vermezler. Bir önceki nesil soğutucu akışkanlar, örneğin R-22, klor içerdiğinden stratosferik ozon tabakası üzerinde zararlı etkileri vardı. Avrupa Birliği yönetmelikleri 2004 yılından itibaren ozon tabakasına zarar veren soğutucu akışkan bulunduran yeni cihazları yasaklamıştır (Örneğin R-22). Ayrıca Ocak 2015 den itibaren R-22 kullanarak mevcut cihazlara servis verme, geri dönüştürülmüş R-22 ile bile olsa, yasaklanmıştır [1]. R-32 tek bileşenli bir HFC dir ve ozon tabakasında zarar vermez (ODP=0). Ayrıca R32 nin GWP değeri R410A nın sahip olduğu GWP değerinin üçte birine eşittir. Tablo 1 de R32 soğutucu akışkanının 62 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

65 temel özelliklerinin diğer soğutucu akışkanlarla karşılaştırılması görülmektedir. Tablo 1. R-32 Soğutucu Akışkanının Özellikleri 3. KLİMALAR VE ISI POMPALARI İÇİN NEDEN R32? Alternatif soğutucu akışkan arayışında; akışkanın ozon tüketme potansiyeli (ODP), küresel ısınma potansiyeli (GWP), enerji verimliliği, güvenlik, ekonomiklik gibi birçok faktör etki eder. Bu faktörleri tam anlamıyla karşılayan mükemmel bir akışkan henüz yoktur. Seçim yaparken bütün bu faktörleri en uygun şekilde karşılayacak, en dengeli seçimi yapmak önemlidir. R-32, HFC grubundan olmasına rağmen günümüzde sıklıkla kullanılan R410A soğutucu akışkanının sahip olduğu küresel ısınma potansiyelinin (GWP) üçte birine sahiptir. Üstelik R-32 tek bileşenli bir soğutucu akışkan olduğundan geri dönüşümü de kolaydır. Genel olarak [1]; R32 Ozon Tabakasına zarar vermez (ODP=0) R410A nın GWP değeri 2088 iken R32 nin GWP değeri R410A nın GWP değerinin yalnızca üçte biridir (R32 GWP=675). Bu yüzden R32, R410A ya göre daha çevre dostudur. R32 kullanıldığında daha az soğutucu akışkan kullanımı mümkündür. (yaklaşık %20 daha az) R410A ile kıyaslandığında R32 daha Yüksek Enerji Verimliliği sağlar. (Örn: 4kW lık sistemde ort %6 verim artışı) R32 kullanıldığında R410A lı bir sisteme göre daha kompakt tasarım mümkündür. (Örn: hacimsel olarak yaklaşık %20 daha az yer kaplar) R32, R410A nın bir bileşeni olduğundan R32 tedariğinde herhangi bir problem yoktur. R32 tek bileşenli bir akışkan olduğu için geri dönüşümü ve yeniden kullanımı kolaydır. 4. GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ F GAZ YÖNETMELİĞİ Soğutucu akışkanlar eğer atmosfere salınırsa küresel ısınmaya etki edebilirler yılında Avrupa da yayınlanan F Gaz Yönetmeliği florlu sera gazlarının özellikle soğutucu akışkan olarak kullanılan HFC gazlarının meydana getireceği bu riski en aza indirmek amacıyla yayınlanmıştır [2]. Montaj ve servis firmaları için sertifikasyon sistemi oluşturulmuştur. Sertifikasyon ve 3 kg ve üzeri soğutucu akışkan içeren sistemlere getirilen zorunlu kaçak kontrolü ile birlikte başarılı bir şekilde emisyonlar azaltılmıştır. (Not: Gözden geçirilmiş F gaz yönetmeliği halen kaçak kontrolünü gerektirmektedir fakat sınır değer 5 Ton CO2 eş olarak değişmiştir. Bu da 2.4 kg R410A veya 7.4 kg R32 ye eşdeğerdir.) Avrupa Birliği düşük karbon yol haritası 2050 hedefleri kapsamında Avrupa Birliği ve sektör daha fazlasının yapılabileceğine karar verdiler ve bu yüzden gözden geçirilmiş F gaz yönetmeliği 2015 yılının başında AB de yürürlüğe girdi [3]. Bu yönetmelik düşük CO2eş sahip soğutucu akışkanlarla çalışan cihaz tasarımını teşvik eder. Başka bir deyişle, düşük GWP değerine sahip soğutucu akışkanla çalışan cihaz veya daha az soğutucu akışkan ile çalışan cihaz, fakat ideal olarak her ikisinde de azalma beklenir. (CO2eş ile tanımlanan HFC tüketiminin kademeli olarak azaltılması olarak bilinir). Gözden geçirilen F gaz yönetmeliği sayesinde, AB F Gaz emisyonları 2030 yılına kadar 2/3 oranında azalacaktır (2014 yılına göre). Şekil 1. Avrupa Birliği F Gaz emisyonlarını azaltma hedefleri Her türlü uygulama ihtiyacını karşılayan mükemmel bir soğutucu akışkan mevcut değildir. Bu da, soğutucu akışkan seçiminde sadece düşük GWP değerine sahip bir akışkan seçmek ve akışkan miktarının azaltılması değil bunların yanında enerji verimliliği, güvenlik, ekonomiklik gibi parametrelerin de önem kazandığı anlamına gelir. Örneğin düşük GWP değerine sahip fakat enerji verimliliği düşük olan bir soğutucu akışkan seçmek iyi bir seçim olmayacaktır çünkü bu cihazın toplam küresel ısınma etkisine ters yönde etki yapacaktır. Yeni F gaz Yönetmeliği 2025 yılı itibariyle 3kg dan daha az soğutucu akışkan içeren tekli split klimalarda GWP değeri 750 den büyük olan soğutucu akışkanların kullanımı yasaklamaktadır. R32 bu yasaktan etkilenmemektedir. (R32 GWP: 675) Bu yüzden sektör R32 gibi düşük GWP değerine sahip soğutucu akışkanlara ne kadar erken geçerse HFC emisyonlarının çevresel etkisi o kadar kısa zamanda azaltılabilir. 5. KİGALİ ANLAŞMASI (KÜRESEL HFC KADEMELİ AZALTMA PROGRAMI) 15 Ekim 2016 tarihinde, Montreal Protokolü Tarafları küresel iklim değişikliğini önemli ölçüde azaltacak tarihi bir anlaşmaya varmışlardır. Dünya çapında yaklaşık 200 ülkenin katıldığı Kigali, Ruanda da gerçekleşen 28. Taraflar Toplantısı nda yapılan bu anlaşma Montreal Protokolü kapsamında HFC lerin* (hidroflorokarbonlar) küresel tüketiminin (CO2 eşdeğeri cinsinden) kademeli olarak azaltılmasını amaçlamaktadır. Yapılan bu anlaşma, geçtiğimiz dönemde, küresel ortalama sıcaklık artışını 2 C nin altında tutmayı hedefleyen Paris te yapılan COP 21 iklim anlaşmasını HFC gazları üzerine odaklanarak destekler niteliktedir. tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

66 MAKALE Bu anlaşma gereği Azaltma takvimi hazırlanırken gelişmiş olan ülkeler (A2) ve gelişmekte olan ülkeler (A5, 2 alt grup) olarak farklı takvimler hazırlanmıştır (Tablo 1). Türkiye A5 (gelişmekte olan ülkeler) Grup 1 içinde yer almaktadır. Tablo 1. Kigali Anlaşması Küresel HFC Azaltma Takvimi Baseline - HFC component Baseline - HFC component Non-A5 (developed countries) Avarage HFC concumption A5 (developing countries) - Group Avarage HFC concumption A5 (developing countries) - Group Avarage HFC concumption 15% of baseline 65% of baseline 65% of baseline Freeze st step % % % 1 nd step % % % 3 rd step % % % 3 th step % Plateau % % % Notes Belarus, Russian Federation, Kazakhstan, Tajikistan, Uzbekistan, 25% HCFC component and 1 st two steps are later: 5% in 2020, 35% in 2025 Article 5 countries not part of Group 2 6GCC. India, Iran, Iraq, Paskistan Bu anlaşmanın 2050 yılına kadar 70 milyar ton CO2eş i atmosferden önlemesi ve bununla birlikte hava sıcaklığında 0,5 C artışın önlenmesi beklenmektedir [4]. Bu anlaşma ile HFC lerin kademeli azaltılması küresel bir hal aldığından önümüzdeki dönemde düşük GWP değerine sahip soğutucu akışkanlar büyük önem kazanacaktır. Ev tipi ve ticari tip klimalar için R32 soğutucu akışkanı bunun en güzel örneğidir. 6. R-32 KULLANIMI HAKKINDA EN SON GELİŞMELER Dünyanın ilk R 32 içeren klimasını Daikin 2012 yılının Kasım ayında Japonya pazarına sunmuştur [5] yılı Sonbaharında ise Avrupa nın ilk R-32 içeren klima modelini Daikin piyasaya sunmuştur. Avrupa da ilk R-32 li klimanın piyasaya sunulmasından sonra diğer üretici firmalarda R-32 içeren klimalarını duyurmaya başlamışlardır. Türkiye nin ilk R-32 içeren kliması ise 2015 yılının Mayıs ayında Daikin tarafından satışa sunulmuştur [6]. 10 Eylül 2015 tarihinde, dünyanın önde gelen klima ve soğutucu akışkan üreticisi Daikin, daha çevreci bir gaz olan R-32 yi teşvik etmek amacıyla, sahip olduğu 93 adet patenti klima üreticilerine ücretsiz sunacağını duyurmuştur [7] Mart ayı itibariyle Daikin 50 den fazla ülkede 10 milyon adetten fazla R32 içeren klima sattığını duyurmuştur. Diğer klima üreticileriyle birlikte 27 milyon adetten fazla R32 içeren klimanın dünya çapında satıldığı tahmin edilmektedir. Bu da yaklaşık olarak 47 milyon ton* CO2eş tüketiminde azalmaya denk gelmektedir [8]. Son olarak, Daikin R32 içeren hafif ticari tip klima ürün gamını ve R32 içeren havadan suya ısı pompası ürün gamını geçtiğimiz günlerde duyurmuştur [9]. *: karşılaştırma geleneksel R22 ve R410A gazlarının kullanılmasının devam etmesi haline göre yapılmıştır. EK TANIMLAR: ODP: Ozon Tüketme Potansiyeli (ODP), bir soğutucu akışkanın ozon tabakasına zarar verme riski olarak tanımlanır. Bu değer, ODP si 1 olarak kabul edilen R11 soğutucu akışkanı referans alınarak ifade edilir. Örnek vermek gerekirse R22 nin ODP değeri 0,05 iken, R-32 ve R410A klor ve brom içermediğinden dolayı bu soğutucu akışkanların ODP değeri 0 dır. GWP: Küresel Isınma Potansiyeli (GWP), akışkanın atmosfere salınması halinde küresel ısınmaya (sera etkisine) olan etkisini gösterir. Bu değer CO2 referans alınarak 100 yıllık bir süreye göre belirlenmektedir. CO2 için bu değer 1.0 dır. Örneğin R410A için GWP değeri 2088 iken, R-32 için GWP değeri 675 dir. KAYNAKLAR 1. Daikin, R32 The Next Generation Refrigerant for Air Conditioners and Heat Pumps White Paper of%20r32%20october%202015_tcm pdf 2. Regulation (EC) No 842/2006 of the European Parliament and of the Council of 17 May 2006 on certain fluorinated greenhouse gases Next generation refrigerants A Daikin perspective, Hilde Dhont, Daikin Europe N.V. 3. Regulation (EU) No 517/2014 of the European Parliament and of the Council of 16 April 2014 on fluorinated greenhouse gases and repealing Regulation (EC) No 842/ Daikin CSR Report report/2013/daikin_csr2013e_all.pdf n 64 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

67

68 TEKNİK SOĞUTMA TESİSLERİNDE YÜKSEK ENERJİ PERFORMANSI İÇİN SİSTEM ÖNERİLERİ VE CHILLER SİSTEM OPTİMİZER PROGRAMI İLE FARKLI SİSTEMLERİN PERFORMANS ANALİZLERİ* 5. BÖLÜM Ali Fuat KOLAÇAN Sistem Satış Müdürü Alarko Carrier San. ve Tic. A.Ş Paralel Bağlı / Ters Akışlı Seri Bağlı Soğutma Tesisleri Birden fazla soğutma grubu bulunan soğutma tesislerinde, soğutma gruplarının paralel veya seri bağlanması tesisin verimliliğini etkiler. Soğutma gruplarında kompresörün yaptığı iş; gaz fazındaki soğutucu akışkanı evaporatördeki basıncından kondenserdeki basıncına sıkıştırma işlemidir. Bu iki basınç arasındaki fark arttıkça yapılan iş, dolayısıyla harcanan enerji artar, fark azaldıkça yapılan iş, dolayısıyla harcanan enerji azalır. Soğutma tesisatının tasarımı aşamasında, evaporatördeki soğutucu akışkan basıncını arttıracak ve kondenserdeki soğutucu akışkan basıncını azaltacak şekilde sistemi tasarlamak soğutma grubunun verimini arttıracaktır. Su soğutmalı kondenserli gruplarda kondenserdeki basınç kuleden gelen suyun sıcaklığına, evaporatördeki basınç da soğutma suyunun sıcaklığına bağlıdır Soğutma Gruplarının Paralel Bağlandığı Soğutma Tesisleri Soğutma gruplarının paralel bağlandığı tesislerde, (Şekil 4.5) soğuk su, birincil devredeki pompalar aracılığıyla, paralel bağlı tüm soğutma gruplarından eşit şartlarda dolaştırılır. Sistem içindeki tüm soğutma gruplarındaki dizayn kule suyu ve soğutma suyu sıcaklıkları aynıdır. (Tablo 4.1) Genellikle soğutma suyu sıcaklık farkının 10 oc den küçük olduğu tesislerde tercih edilir. Soğutma gruplarının paralel bağlı olduğu tesisatın avantajları ve dezavantajları şöyledir: [5] - Pompalardan herhangi birinin bozulması tesisin daha az kapasite kaybetmesine yol açar. - Birincil ve İkincil devreli paralel soğutma gruplu sistemlerde denge borusundan geçmek zorunda olan su genel olarak daha azdır. Tablo 4.1. Paralel bağlı soğutma gruplarının su sıcaklıkları ve basma yüksekliği (6/11 C Soğutma Suyu ve 30/36 C Kule Suyu Şartlarında) Soğuma Grubu Evaporatör Su Çıkış Sıcaklığı Kondenser Su Çıkış Sıcaklığı Yaklaşık Basma Yüksekliği -Lift- SG-1 6 o C 36 o C 30 o C (karşılık gelen basınç) SG-2 6 o C 36 o C 30 o C (karşılık gelen basınç) * Bu makale 12. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi nde bildiri olarak sunulmuştur. 66 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

69

70 TEKNİK - Çalışmayan soğutma grubunun içinden su geçmez. - Soğutma gruplarının pompalara yüklediği toplam basınç kaybı daha düşüktür. - Gelecekteki genişleme projelerinde sisteme soğutma grubu ilave etmek kolaydır. - Soğutma gruplarındaki yüksek basma yüksekliği sebebiyle genel tesis verimliliği düşüktür. verimli çalışacaktır. Seri bağlı soğutma grupları seçilirken her ikisinin de hedeflenen soğuk su sıcaklığını sağlayacak şekilde seçilmesi önerilir. Bu sayede gruplardan birinin arıza yapması durumunda diğer gruba, bu grup hangisi olursa olsun, hedeflenen soğuk su sıcaklığına yarı kapasite için ulaşma imkanı yaratılmış olur. Soğutma gruplarından kaynaklanacak basınç kaybını azaltmak ve montaj kolaylığı için ısı değiştiricilerin tek geçişli seçilmesi önerilir. Seri bağlı sistemlerde soğutma gruplarının verimlerinin yükselmesinden kaynaklı kazanç ile ısı değiştiricilerdeki basınç kaybının artmasından kaynaklı olarak pompalardaki kaybın analizi temel konudur. Birincil sabi debili sistemlerde, özellikle düşük yüklerde pompalara harcanan enerji sistem verimliliğini düşürür. Birincil değişken debili sistemlerde ise parçalı yüklerde pompa devrinin düşürülebilmesi ile bu dezavantaj minimize edilmiş olur. Şekil 4.5. Paralel bağlı soğutma gruplarının borulama şeması Soğutma Gruplarının Ters Akışlı Seri Bağlandığı Soğutma Tesisleri Soğutma gruplarının seri bağlandığı tesislerde, (Şekil 4.6) peşi sıra bağlanmış olan iki soğutma grubu kademeli çalışarak soğutucu akışkanın evaporatördeki basıncından kondenserdeki basıncına basılması işini paylaşırlar. Soğutma suyu ortak bir pompa aracılığıyla önce yukarıdaki (upstream) soğutma grubuna girer. Yukarıdaki soğutma grubunda soğutulan su aşağıdaki (downstream) soğutma grubuna girer ve bu soğutma grubu tarafından hedeflenen sıcaklığa kadar soğutulur. Kule suyu ise yine ortak bir pompa ile önce aşağıdaki soğutma grubuna girer. Aşağıdaki gruptan ısınarak çıkan kule suyu yukarıdaki soğutma grubuna girer. Genellikle soğutma suyu sıcaklık farkının 10 C den büyük olduğu, düşük debili tesislerde seri bağlı soğutma grubu tercih edilir. Gruplar yüksek sıcaklıktan daha düşük sıcaklığa suyu sırayla ve paylaşarak soğuturlar. (Tablo 4.2) Soğutma tesislerinde pompa ve borulama ilk yatırım maliyetleri de önemli bir konudur. Soğutma suyunun sıcaklık farkını alışılagelmiş değerlerden fazla yapmak debide azalmaya sebep olacak ve buna paralel olarak pompa ve borulama maliyetleri düşecektir [6]. Bu tercih diğer taraftan soğutucu ünitelerin soğutma bataryalarının büyümesi sonucunu doğuracaktır. Yukarı soğutma grubu (SG-2) soğuk su çıkış sıcaklığı yüksek ve buna bağlı olarak basma yüksekliği düşük olduğu için daha Şekil 4.6. Seri bağlı ters akışlı soğutma gruplarının borulama şeması - Soğutma gruplarının ters akışlı seri bağlı olduğu tesisatın avantajları ve dezavantajları şöyledir: - Soğutma grupları basma yüksekliğini kademeli olarak paylaştıkları için genel tesis verimliliği yüksektir. - Pompalardan herhangi birinin bozulması tesisin daha çok kapasite kaybetmesine yol açar. - Çalışmayan soğutma grubunun içinden su geçer. - Soğutma gruplarının pompalara yüklediği toplam basınç kaybı daha yüksektir. - Gelecekteki genişleme projelerinde sisteme soğutma grubu ilave etmek zordur Karşılaştırılan Sistemler ve Yapılan Kabuller Karşılaştırma yapılacak bina üretim tesisi olarak kullanılmaktadır. Soğutma tesisi proses yapılan mahalin taze havayla soğutulması (%70 yük) ve proses makinalarının soğutulması (%30 yük) için hizmet vermektedir. Karşılaştırma; toplam soğutma yükünü karşılayacak iki adet eş kapasiteli, değişken devirli, su soğutmalı vidalı kompresörlü soğutma gruplarının farklı iki sistemdeki enerji tüketimlerini analiz etmek için yapılmıştır. Karşılaştırma yapılırken şu kabuller yapılmıştır: kw soğutma yükünü karşılamak üzere 2 adet soğutma grubu kullanılmaktadır. Tablo 4.2. Seri bağlı ters akışlı soğutma gruplarının su sıcaklıkları ve basma yüksekliği (6/16 C Soğutma Suyu ve 30/36 C Kule Suyu Şartlarında) Soğuma Grubu Evaporatör Su Çıkış Sıcaklığı Kondenser Su Çıkış Sıcaklığı Yaklaşık Basma Yüksekliği -Lift- SG-1 6 o C 36 o C 27 o C (karşılık gelen basınç) SG-2 6 o C 36 o C 25 o C (karşılık gelen basınç) 68 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

71

72 TEKNİK - Bir sistemde soğutma grupları paralel konfigürasyonda, diğer sistemde seri konfigürasyonda bağlanmıştır. Her iki tesis de birincil sabit debili sistem olarak öngörülmüştür. - Paralel ve seri sistemdeki tüm soğutma grupları eşdeğer özellikte seçilmiştir. Parçalı yüklerde ESEER: 9.51 (EN : 2013) IPLV: 9.81 (AHRI 550/590) verim değerlerine sahiptir. - Paralel konfigürasyonda çalışacak olan su soğutmalı vidalı kompresörlü değişken devirli soğutma grupları tek geçişli kondenser ve evaporatöre sahiptir. Her iki soğutma grubu için de evaporatör su rejimi 6/11 oc, kondenser su rejimi 30/36 oc olarak alınmıştır. Her bir grup 1600 kw soğutma kapasitesine, EER: 5.28, NPLV: 9.14 verim değerlerine sahiptir. Evaporatördeki basınç kaybı 15.4 kpa, kondenserdeki basınç kaybı 11 kpa dır. - Seri konfigürasyonda çalışacak olan su soğutmalı vidalı kompresörlü değişken devirli soğutma grupları tek geçişli kondenser ve evaporatöre sahiptir. Yukarı soğutma grubu için evaporatör su rejimi 11/16 oc, kondenser su rejimi 30/33 oc, aşağı soğutma grubu için evaporatör su rejimi 6/11 oc, kondenser su rejimi 33/36 C olarak alınmıştır. Her bir grup 1600 kw soğutma kapasitesine sahiptir. Yukarı soğutma grubu; EER: 6.74, NPLV: verim değerlerine sahiptir. Evaporatördeki basınç kaybı 15 kpa, kondenserdeki basınç kaybı 37.2 kpa dır. Aşağı soğutma grubu; EER: 6.07, NPLV: 9.95 verim değerlerine sahiptir. Evaporatördeki basınç kaybı 15.4 kpa, kondenserdeki basınç kaybı 38.4 kpa dır. - İklim şartları olarak İstanbul un ASHRAE de belirtilen değerleri alınmıştır. - Binanın 7/24 sürekli çalıştığı kabul edilmiştir C dış hava sıcaklığında 3150 kw soğutma yükü olduğu, 12 C dış hava sıcaklığında 945 soğutma yükü olduğu ve bu sıcaklıklar arasında yükün dış hava sıcaklığı ile orantılı olarak değiştiği kabul edilmiştir. 12 C altında 945 kw yükün sabit kaldığı varsayılmıştır. - Kule fanlarının enerji sarfiyatları hesaba dahil edilmiştir. Kule fanlarının değişken devirli olduğu varsayılmıştır. Kule fanlarının elektrik tüketimi olarak, birim soğutma yükü için kw değeri kabul edilmiştir. - Kuleden gelen minimum su sıcaklığı 18 C olarak kabul edilmiştir. - Paralel bağlı soğutma gruplarından oluşan soğutma sistemi için evaporatör sabit devirli birincil devre pompasının basma yüksekliği 115 kpa, sabit devirli kondenser devresi pompasının basma yüksekliği 110 kpa olarak alınmıştır. Pompa verimleri %75 olarak kabul edilmiştir. - Seri bağlı soğutma gruplarından oluşan soğutma sistemi için evaporatör sabit devirli birincil devre pompasının basma yüksekliği 130 kpa, sabit devirli kondenser devresi pompasının basma yüksekliği 175 kpa olarak alınmıştır. Pompa verimleri %75 olarak kabul edilmiştir. - Enerji bedeli 0.30 TRL/kWh olarak kabul edilmiştir. - Analiz sadece elektrik enerjisi sarfiyatı gözönünde bulundurularak yapılmıştır. Su ve su şartlandırma sarfiyatı hesaba katılmamıştır Chiller System Optimizer Ekonomik Analiz Raporları Chiller System Optimizer programı ile yapılan analizde, yapılan kabuller dahilinde, Seri bağlı ters akışlı soğutma gruplarından oluşan tesisin, paralel bağlı soğutma gruplarından oluşan tesise göre %5 daha az enerji harcadığı görülmektedir. Soğutma Grubu Ekonomik Analiz Özeti 1. Genel Özet A B Ekonomik Ölçüt En Düşük Yıllık Enerji Maliyeti Bu Ölçütler İçin En İyi Sistem Tasarımı Enerji + Yakıt Maliyeti (TRL) Değer (TRL) (B) Sistem Ters Akışlı Seri 588, , , Maliyet ve Enerji Kullanım Detayları Yıllık Enerji Maliyet Detayları (A) Sistem Paralel (B) Sistem Ters Akışlı Seri Kazanç Kazanç Oranı Soğutma Gr. Elektrik Maliyeti (TRL) 462, ,754 82,781 18% Soğutma Gr. Yakıt Maliyeti (TRL) % Soğutma Kulesi Fanları (TRL) 79,862 82,459 (2,597) -3% Soğutma Suyu Pompası (TRL) 36,847 28,291 8,556 23% Kondenser Suyu Pompası (TRL) 39,837 97,783 (57,946) -145% Toplam Enerji Maliyeti (TRL) 619, ,286 30,794 5% Yıllık Enerji Kullanım Detayları Soğutma Grupları (kwh/yr) 1,541,781 1,265, ,936 18% Soğutma Kulesi Fanları (kwh/yr) 266, ,864 (8,658) -3% Soğutma Suyu Pompası (kwh/yr) 122,822 94,302 28,520 23% Kondenser Suyu Pompası (kwh/yr) 132, ,943 (193,153) -145% Toplam Elektrik (kwh/yr) 2,063,601 1,960, ,646 5% Toplam Doğal Gaz Kullanımı (THM) % Toplam Buhar Kullanımı (MMBTU) % 3. Girilen Veri Özetleri Hava Şehir... İstanbul, Türkiye Çalışma Saatleri...Tüm Gün: Haftai İçi...Tüm Gün: Cumartesi... Tüm Gün: Pazar Yük (Soğutma) En fazla Bina Yükü... 3, C Bina Yükü # C Bina Yükü # C Dış Hava Ekonomizör Kullanımı...Hayır Analiz Değişkenleri Analiz Tipi...Sadece Enerji Maliyeti Pompa Enerji Kullanımlarını İçeriyor... Evet Soğutma Kulesi Fanı Enerji Kullanımlarını İçeriyor... Evet 70 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

73

74 TEKNİK Soğutma Grubu Sistemleri (A) Sistem Paralel (B) Sistem Ters Akışlı Seri Ekonomik Veriler Elektrik Enerjisi TRL/kWH Elektrik Talebi TRL/kW YILLIK SİSTEM VERİMLİLİK RAPORU Dış Hava Sıcaklığına Bağlı Olarak Soğutma Sistemi Verimliliği Dış Hava Sıcaklığına Bağlı Olarak Soğutma Sistemi Verimliliği 1. Yıllık Soğutma Sistem Verimi Soğutma Grubu Sistemi Yıllık Soğutma Sistemi Verimi (EER) Soğutma Sistemi Yükü (kw) Soğutma İçin Enerji Kullanımı (kwh) Soğutma Grubu Elektrik Tüketimi (kwh) Soğutma Grubu Yakıt Tüketimi (kwh) Yıllık Soğutma Sistem Verimi EER = (Soğutma Sistemi Yükü kw) / (Toplam Soğutma Enerji Kullanımı kwh) Soğutma Suyu Pompası (kwh) Kondenser Suyu Pompası (kwh) Soğutma Kulesi Fanları (kwh) ALT1 - Sistem Paralel ,220,547 2,063,601 1,541, , , ,206 ALT2 - Sistem Ters Akışlı Seri ,194,855 1,960,955 1,265, , , ,864 Aylara Göre Enerji Maliyeti 72 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

75

76 TEKNİK enerji kullanım detayları 1. Enerji Kullanım Detayları: [Sistem Paralel] Aylar Elektrik Enerjisi Kullanımı (kwh) Elektrik Enerjisi Maliyeti (TRL) Elektrik Talebi (kw) Elektrik Talep Maliyeti (TRL) Toplam Elektrik Maliyeti (TRL) Doğal Gaz Maliyeti (TRL) Buhar Maliyeti (TRL) Toplam Enerji Maliyeti (TRL) Ocak 86,630 25, , ,989 Şubat 81,121 24, , ,336 Mart 92,177 27, , ,653 Nisan 114,349 34, , ,305 Mayıs 178,312 53, , ,494 Haziran 251,451 75, , ,435 Temmuz 319,681 95, , ,904 Ağustos 328,462 98, , ,539 Eylül 236,708 71, , ,012 Ekim 170,204 51, , ,061 Kasım 112,050 33, , ,615 Aralık 92,456 27, , ,737 Toplam 2,063, , , , Enerji Kullanım Detayları: [Sistem Ters Akışlı Seri] Aylar Elektrik Enerjisi Kullanımı (kwh) Elektrik Enerjisi Maliyeti (TRL) Elektrik Talebi (kw) Elektrik Talep Maliyeti (TRL) Toplam Elektrik Maliyeti (TRL) Doğal Gaz Maliyeti (TRL) Buhar Maliyeti (TRL) Toplam Enerji Maliyeti (TRL) Ocak 98,731 29, , ,619 Şubat 90,927 27, , ,278 Mart 102,029 30, , ,609 Nisan 113,298 33, , ,989 Mayıs 163,716 49, , ,115 Haziran 224,947 67, , ,484 Temmuz 287,092 86, , ,128 Ağustos 296,161 88, , ,848 Eylül 211,997 63, , ,599 Ekim 156,569 46, , ,971 Kasım 113,500 34, , ,050 Aralık 101,987 30, , ,596 Toplam 1,960, , , , Yıllık Soğutma Sistem Verimi Aylar Toplam Sistem Soğutma Yükü (kw) Soğutma Grupları (kwh) Soğutma Suyu Pompası (kwh) Kondenser Suyu Pompası (kwh) Soğutma Kulesi Fanları (kwh) Toplam Soğutma Elektrik Enerjisi (kwh) Jeneratör Isı Girişi - Doğal Gaz (THM) Jeneratör Isı Girişi - Buhar (MMBTU) Ocak 709,558 65,241 7,202 8,286 5,901 86, Şubat 660,089 61,449 6,588 7,495 5,589 81, Mart 736,747 68,838 7,370 8,397 7,573 92, Nisan 836,637 83,238 7,897 8,642 14, , Mayıs 1,140, ,988 10,218 10,747 26, , Haziran 1,501, ,233 13,762 14,722 37, , Temmuz 1,775, ,214 15,783 16,471 42, , Ağustos 1,780, ,558 15,862 16,571 42, , Eylül 1,432, ,399 13,285 14,344 36, , Ekim 1,107, ,653 10,017 10,624 25, , Kasım 807,725 83,367 7,550 8,208 12, , Aralık 731,017 68,605 7,290 8,286 8,276 92, Toplam 13,220,547 1,541, , , ,206 2,063, Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

77

78 TEKNİK 2. Enerji Kullanım Detayları: [Sistem Ters Akışlı Seri] Aylar Toplam Sistem Soğutma Yükü (kw) Soğutma Grupları (kwh) Soğutma Suyu Pompası (kwh) Kondenser Suyu Pompası (kwh) Soğutma Kulesi Fanları (kwh) Toplam Soğutma Elektrik Enerjisi (kwh) Jeneratör Isı Girişi - Doğal Gaz (THM) Jeneratör Isı Girişi - Buhar (MMBTU) Ocak 709,912 57,004 7,600 27,683 6,444 98, Şubat 660,335 53,204 6,865 25,004 5,854 90, Mart 736,957 59,299 7,607 27,683 7, , Nisan 836,195 67,653 7,410 26,790 11, , Mayıs 1,138,789 98,212 7,854 27,683 29, , Haziran 1,496, ,811 8,203 26,790 40, , Temmuz 1,768, ,628 8,962 27,683 41, , Ağustos 1,774, ,684 8,976 27,683 41, , Eylül 1,428, ,816 8,068 26,790 39, , Ekim 1,105,582 91,946 7,786 27,683 29, , Kasım 807,559 65,414 7,370 26,790 13, , Aralık 731,292 59,174 7,600 27,683 7, , Toplam 13,194,855 1,265,845 94, , ,864 1,960, SONUÇ Tasarımın her aşamasında, enerji sayaçlarının binanın üzerinde olacağını düşünmek gerekir. Yatırımcı tüm tesisatın, soğutma gruplarının, soğutma kulelerinin, soğuk su pompalarının, kule suyu pompalarının, soğutucu ünitelerin, bunları verimli ve güvenli bir şekilde çalıştıracak olan bina yönetim sisteminin; teminini, montaj ve işletmeye alınmasını sağlayacak ve işletirken oluşan enerji, su, bakım vb. maliyetleri ödeyecektir. Hangi tasarımın en düşük ömür boyu maliyete sahip olduğunu belirlemek önem arzeder [6]. Değişkenlere, tercihlere ve binanın yük profiline göre soğutma tesislerinin ömür boyu maliyetleri değişir. Bir tasarımın diğer alternatif tasarıma göre bazı durumlarda avantajlı bazı durumlarda dezavantajlı olması söz konusu olabilir. Yukarıda detayları verilen uygulama örneklerinden yola çıkarak, bir tasarımın iyi diğer tasarımın kötü olduğu sonucu çıkarılmamalıdır. Her farklı bina için bu çalışmalar tekrarlanarak ömür boyu maliyet değerlendirilmelidir. Bu maliyet bir çok değişkene bağlı olduğu için gerçek koşulları doğru tanımlayıp detaylı analiz yapmak önem arzeder. Yapılan örnek uygulamalar sadece tesisin enerji tüketiminin analizidir. İlk yatırım maliyeti, diğer tüketim (Su, su şartlandırma vb.) ve bakım maliyetleri, projeye özel durum ve talepler, uygulama ve montaj kolaylığı, otomatik kontrol sisteminin kolaylığı, bakım kolaylığı, sistem ve cihazların güvenilirliği gibi bir çok faktör değerlendirilip doğru cihaz ve sisteme karar verilmelidir. KAYNAKLAR [1] Energy Design Resources, Chilled Water Plant Design Guide, [2] Energy Design Resources Design Brief, Chiller Plant Efficiency, [3] Carrier Technical Development Program, Commercial HVAC Chiller Equipment Water-Cooled Chiller [4] Chilled Water Plant Pumping Schemes James J. Nonnenmann, Stanley Consultants, Inc. [5] ASHRAE Bölgesel Soğutma Klavuzu TTMD Teknik Yayın No:33 [6] Series Series Counterflow for Central Chilled Water Plants ASHRAE Journal, June 2002, Steve Groenke n EDİTÖRÜN NOTU: Bu teknik başlıklı yazının dergimizin Haziran 2017, sayı 258 de yayınlanmış olan ilk bölümünde Chiller Sistem Optimizer Yazılımı hakkında bilgiler verilmiş ve verimli soğutma tesisinin karakteristikleri anlatılmıştır. Temmuz 2017 sayı 259 da da bu yazının devamı olan Farklı Özelliklerdeki Soğutma Gruplarının Karşılaştırmasına yönelik 2 farklı örnekten ilki Hava Soğutmalı Kondenserli ile Su Soğutmalı Kondenserli gruplar karşılaştırılmıştı. Ağustos 2017, sayı 260 da bu soğutma gruplarının ikincisi olan Sabit Devirli Kompresörlü ile Değişken Devirli Kompresörlü grupların karşılaştırması hakkında bilgiler verilmişti sayımızda farklı özelliklerdeki soğutma tesislerinin karşılaştırmaları verildi ve bu sayımızda, 261. sayımızda verilen konunun devamı ve sonuç bölümü olan son kısım verilmektedir. 76 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

79

80 ÇEVİRİ KONUT BİNALARINDA YENİLEME ÖNCESİ VE SONRASI ENERJİ TÜKETİMİ VE İÇ ORTAM HAVA KALİTESİ IMRICH SÁNKA, MS. Bratislava Slovak Teknoloji Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Fakültesi, Bina Hizmetleri Bölümü VERONIKA FÖLDVÁRY, PhD, Bratislava Slovak Teknoloji Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Fakültesi, Bina Hizmetleri Bölümü prof. dr. yük. müh. DUŠAN PETRÁŠ Bratislava Slovak Teknoloji Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Fakültesi, Bina Hizmetleri Bölümü Bu çalışma konut tipi bir binada yenileme öncesi ve sonrasında yapılmıştır. Seçilen binanın enerji sınıflarına göre enerji denetlemesi ve sınıflandırması yapılmıştır. Bu çalışma, enerji kullanımındaki yenilemenin apartmanın ısıtma sezonunda iç ortam hava kalitesi üzerine etkilerini araştırmaktadır. İç ortam hava kalitesinin değerlendirilmesi objektif (nesnel) ölçmeler ve sübjektif (öznel) araştırma kullanılarak yapılmıştır. CO2 konsantrasyonu seçilen apartmanların yatak odalarında ölçülmüş ve uçucu bileşenlerden örnek alınması yaşam mahallerinde (oda ve salonlarda) yapılmıştır. Yenileme sonrası konut binalarında yüksek seviyede CO2 ve TVOV (Toplam Uçucu Organik Bileşenler) tespit edilmiştir. Bazı durumlarda CO2 ve TVOV konsantrasyonları, özellikle binaya enerji tasarrufu sağlayan önlemler uygulandıktan sonra, önerilen maksimum sınırları aşmıştır. Ortalama hava değişmesi oranı yenilemeden sonra görünür şekilde yüksektir. Yapılan çalışma geniş ölçekli yenileme işlemlerinin birçok apartmanda iç ortam hava kalitesini, özellikle kış aylarında, azaltabileceğini göstermektedir. Anahtar sözcükler: Karbon dioksit konsantrasyonu; enerji yenilenmesi; iç ortam hava kalitesi; uçucu organik bileşenlerin konsantrasyonu. Slovakya da konut olarak kullanılan 20nci yüzyılda yapılmış binaların çoğu halen yürürlükte olan ulusal bina yönetmeliklerindeki enerji verimliliği şartlarını karşılamamaktadır. Bu binalar için ülke çapında enerji verimliliğini artıracak ve enerji kullanımını azaltacak önlemler alınmıştır (Földváry V., Bekö G., Petráš D. (2014)). Ancak bu önlemlerin iç ortam hava kalitesine olan etkileri hemen hiç göz önüne alınmadığından bu önlemler yenileme işlemleri sonrasında havalandırma ve infiltrasyon (hava sızıntısı) oranları azaldığından genellikle iç ortam hava kalitesini kötüleştirirler. Ülkedeki konut stoğundaki en yüksek gelişme, ekonomik değişmeler ve nüfus artışı sonucu olarak 20nci yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşmiştir(jurelionis A., Seduikyte L. (2010)). Orta ve Doğu Avrupa daki konutların büyük çoğunluğu panel teknolojisi kullanılarak yapılmışlardır. Yenileme yapılmasını gerektiren kalitedeki bozulma enerji tasarrufu bakımından en önemli önlemlerden biri haline gelmiştir. Çalışmanın amacı uygulanan temel enerji tasarrufu sağlayan önlemlerin tipik bir örnek olarak 1960 lı yıllarda Slovakya da inşa edilen çok katlı yüksek bir binadaki iç ortam hava kalitesine olan etkilerini değerlendirmektir. Şekil 1. Değerlendirmeye alınan konut binasının yenileme öncesi ve sonrası görünümü 78 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

81 Tablo 1. Yapıların ısı transferi katsayıları Yapı Isı transferi katsayısı - Yenilenmemiş bina Ui[W/(m²K)] Isı transferi katsayısı - Yenilenmiş bina Ui[W/(m²K)] Alan TOPLAM Ai [(m²k)) Ortalama ısı transfer katsayısı - Yenilenmemiş bina Ui[W/(m²K)] Ortalama ısı transfer katsayısı - Yenilenmiş bina Ui[W/(m²K)] Isı transfer katsayısındaki iyileşme [%] Dış duvar 1 1,6 0,37 Dış duvar 2 1,59 0, ,85 Dış duvar 3 0,49 0,23 1,49 0,35 76,50 Dış duvar 4 0,44 0,23 Makine dairesi duvarı 1,69 0,38 Düz çatı 0,8 0,22 Makine dairesi düz çatısı 1,93 0,27 328,77 1,23 0,23 81,30 Zemin kat üstü tavan 0,88 0,33 338,77 0,88 0,34 61,40 Saydam yapılar 1,56 1,3 569,43 1,56 1,3 16,70 TOPLAM 3013,82 1,439 0,544 62,20 BİNANIN TARİFİ VE BİNA ENERJİSİ İncelenen konut binası (Şekil 1) Slovakya nın Šamorin kentindedir. Bina 1964 yılında hafif beton panellerden yapılmıştır. Bina doğal havalandırmayla havalandırılmaktadır. Havanın atılması için havalandırma sadece banyo ve tuvaletler gibi hijyenik mahallerde kullanılmaktadır. Binanın yenileme işlemleri 2015 yılında yapılmış ve aşağıdaki önlemleri içermiştir: polietilen (80 mm) kullanarak bina kabuğunun yalıtımı, mineral yün (120 mm) kullanılarak bina çatısının yalıtımı ve ısıtma sisteminin hidrolik dengelenmesinin yapılması. Yeni plastik pencere çerçeveleri binadaki apartman dairelerinin çoğuna geçtiğimiz yıllarda takılmıştı (Földváry V., Bekö G., Petráš D. (2015)). Binanın ısı talebi yenilenmemiş ve yenilenmiş durum için hesaplanmıştır. En yüksek enerji tasarrufu dış duvarların ısıl yalıtımının yapılmasıyla sağlanmıştır. Bu duvar yüzeylerinde meydana gelen büyük ölçekli ısı transferiyle açıklanabilir. Şekil 2 de bina için metre kare başına ısıtma talebi ve her iki tip konut binası için güneş enerjisi ve ısı kazançları açık olarak gösterilmiştir. Rakamlar binanın yalıtım yapılmış tarafının ısı talebinin belirgin olarak azaldığını ve hesaplanan hava değişmesi oranı (air exchange rate AER) ve kazançları için aynı kaldığını göstermektedir. Yenilenmiş ve yenilenmemiş konut tipi binalar yürürlükteki Slovakya mevzuatınca enerji sınıflarına göre sınıflandırıldı: Ulaştırma, Bayındırlık ve Bölgesel Kalkınma Bakanlığının 300/2012 sayılı kararı. Yukarıda belirtilen enerji tasarrufu önlemleri enerji kullanımını %55 oranında azalttı. Binaların enerji verimliliği hakkındaki yasamıza göre konutlar orijinal halleriyle E sınıfıydı (159 kwh/m²a), yenilenme sonrası binalar B kategorisine (74 kwh/m²/a)geçti. KULLANILAN YÖNTEM Ölçümlerin ilk turu Ocak 2015 de bina hâlâ orijinal durumundayken yapıldı. İkinci tur ölçümler ise Ocak 2016 da enerji tasarrufu önlemleri uygulandıktan sonra yapıldı. Konut olarak kullanılan bina içinden eşit olarak, binanın alt, orta ve üst katlarına dağılmış a) Yenilenmemiş Bina Isıtma için ısı talebi (kwh/m².a) b) Yenilenmiş Bina Isıtma için ısı talebi (kwh/m².a) Dış duvarlar Çatı Isıl köprüler Güneş enerjisi kazançları Şekil 2. Binanın ısı talebi Saydam yapılar Zemin İnfiltrasyon Dahili ısı kazançları tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

82 ÇEVİRİ 20 apartman dairesi seçildi. Aynı apartman daireleri 8 günlük bir süre içinde her iki kış döneminde incelendi (Földváry V. (2016); Bekö G., Földváry V., Langer S., Arrhenius K. (2016)). İncelemede sıcaklık, bağıl nem, CO2 konsantrasyonu ve uçucu organik bileşiklerin konsantrasyonu (TVOC) apartman dairelerin yatak odalarında ölçüldü (TVOC konsantrasyonu oturma odalarında ölçüldü). Sıcaklık ve CO2 konsantrasyonu bilgileri için HOBO u veri kaydediciler (data logger) ve CARBOCAP CO2 izleyiciler (Şekil 5) kullanıldı. TVOC konsantrasyonu ölçümü için Perkin-Elmer adsorpsiyon tüpleri (Şekil 6) ile 200 mg Tenax TA adsorber reçine kullanıldı. Ölçümler ISO ya göre yapıldı. Tüm cihazlar ölçme işlemi başlamadan önce kalibre edildi. Veriler her dairede 8 gün boyunca 5 er dakika aralıklarla kaydedildi. Cihazların yerleri karbon dioksit yöntemindeki sınırlamalar dikkate alınarak seçildi (Földváry V., Bekö G., Petráš D. (2015)). Şekil 3. Yenilenmemiş binanın enerji sertifikası Şekil 5. Hobo veri kaydedici ve Carbocap CO 2 izleyici(sánka I., Földváry V., Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017)) Şekil 6. Perkin-Elmer adsorpsion tüpü Her bir ünite gelen temiz havanın etkisini veya uyuyan ev sakinlerinin etkisini en aza indirmek için pencerelerden ve yataklardan yeterli uzaklığa yerleştirildi. Mobilyalar ve odanın köşelerindeki alanlar dikkate alınmadı. CO2 konsantrasyonu sekiz gün boyunca her yatak odasındaki hava değişme oranını hesaplamada kullanıldı. Ev sakinlerinin CO2 emisyon oranları anketlerde belirtildiği gibi şahısların ağırlık ve boylarından belirlendi (Földváry V., Bekö G., Petráš D. (2015); Földváry V. (2016)). Hava değişim oranları hesabı aşağıdaki kütle dengesini kullanarak yapılmıştır (Persily A. K. (1997)): Şekil 4. Yenilemiş binanın enerji sertifikası Ci(t) = (Co Ca) e( λ ti) + Ca + (E 103 λ VR (1 e λ ti)) Ci(t) = t zamandaki konsantrasyon, ppm(v) Co = başlangıçtaki konsantrasyon (t=0 zamanı), ppm Ca = dış hava konsantrasyonu, ppm λ = hava değiştirme oranı, 1/h E = Bölgedeki her şahıs için hesaplanmış metabolik CO2 üretme oranı, 1/h VR = odanın hacmi, m³ ti = zaman, h (saat) 80 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

83 İç ortam kalitesinin öznel olarak değerlendirilmesinde ankete dayalı bir araştırma kullanılmıştır. Ankete dayalı araştırma nesnel ölçümlerle birlikte yapılmıştır. Yenilenmeyen ve yenilenen binalar için iki tip doküman hazırlandı. Anket 6 ana bölüm içermekteydi: 1. Binayı kullananlar hakkında temel bilgiler: 2. Binanın durumu 3. Binayı kullananların havalandırma alışkanlıkları 4. Hasta bina sendromu belirtileri 5. Algılanan hava kalitesi 6. Isıl konfor SONUÇLAR Isıl konforun sonuçları, CO2, Hava Değişim Oranı ve TVOC parametrelerinin ölçülen değerleri ve anket sonuçları aşağıdaki gibidir: A. Isıl konfor Sıcaklık ve bağıl nemin ölçülen değerleri aşağıdaki metinde gösterilmiştir: Ölçülen verilerden gece ve gündüz ortalama sıcaklık değerlerinin yenilenen binada yenileme yapılmayan binaya göre yüksek olduğu açık olarak görülmektedir (Şekil 7, Tablo 2). Bağıl nem değeri her iki tip konut binasında da birbirine çok yakındır (Şekil 8, Tablo 3). Tablo 2. İç ortam hava sıcaklığı, önce ve sonra 1) Yenileme öncesi (N=20) Zaman periyodu T [ C] 2) Yenileme sonrası (N=20) Tablo 3. Bağıl nem, önce ve sonra 1) Yenileme öncesi (N=20) Zaman periyodu T [ C] Ortalama Minimum Maksimum Gündüz 46,1 34,8 59,1 Gece 47,1 24,8 63,0 Tüm periyod 46,2 34,5 60,8 2) Yenileme sonrası (N=20) Ortalama Minimum Maksimum Gündüz 20,7 20,1 23,6 Gece 21,2 18,8 24,2 Tüm periyod 20,9 18,7 23,9 Zaman periyodu T [ C] Ortalama Minimum Maksimum Gündüz 22,1 20,1 23,9 Gece 22,4 20,8 24,0 Tüm periyod 22,2 20,6 24,0 Zaman periyodu T [ C] Ortalama Minimum Maksimum Gündüz 47,3 38,3 58,4 Gece 48,8 38,9 59,9 Tüm periyod 47,9 38,6 59,1 Bağıl nem (%) Gündüz Gece Yenileme öncesi Tüm periyod Ortalama Minimum Maksimum Gündüz Gece Yenileme sonrası Şekil 7. Komplekste yapılan yenileme öncesi ve sonrası apartman dairelerindeki ortalama sıcaklıklar Gündüz Gece Yenileme öncesi Tüm periyod Gündüz Gece Yenileme sonrası Ölçülen değerlerin ikisi de Slovak standardı STN EN (T: T>20 C; T<24 C; RH: RH>30%; RH<70%) şartlarını karşılamaktadır. Tüm periyod Ortalama Minimum Maksimum Şekil 8. Komplekste yapılan yenileme öncesi ve sonrası apartman dairelerindeki bağıl nem değerleri Tüm periyod B. Karbon-dioksit Konsantrasyonu ve Hava Değişim Oranı Binada yapılan yenileme öncesi ve sonrası CO 2 konsantrasyonları Şekil 9 da görülmektedir. CO 2 konsantrasyonları noktalarının çoğu yenileme öncesi (mavi çizgiler) kabul edilebilen sınırın (yeşil hattın) içindedir, buna rağmen yenilemeden sonra hafi yüksek konsantrasyon değerleri (kırmızı çizgiler) ölçülmüştür. Tablo 4 ve Şekil 10 gece ve gündüz olarak konut tipi binadaki yenileme öncesi ve sonrasındaki CO 2 konsantrasyonlarının açıklayıcı istatistiklerini sunmaktadır. Yenileme öncesi genel ortalama 1205 ppm ve medyan (ortalayan) değeri 1190 ppm di. Enerji tasarrufu önlemlerinin uygulanmasından sonra CO 2 konsantrasyonları görünür şekilde azalmıştır. Ortalama 1570 ppm ve medyan değeri 1510 ppm di. Tablo 5 ortalama ve gece süresince konut tipi binada yenileme öncesi ve sonrası dört kesme değerinin üstündeki CO 2 konsantrasyonlarını göstermektedir. Yenileme yapılmasından sonra 1500 ppm ve üstü konsantrasyon değerlerini yenileme öncesine göre hem gündüz hem gece vakitlerinde daha çok sayıda apartman dairesi geçmiştir. Tablo 4. Konut tipi binada yenileme öncesi ve sonrası gündüz ve gece vakitlerinde CO 2 konsantrasyonları. (Sánka I.,Földváry V., Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017)) 1) Yenileme öncesi (N=20) Zaman CO 2 (ppm) periyodu Ortalama Minimum Maksimum Medyan Gündüz Gece Tüm periyod ) Yenileme sonrası (N=20) Zaman CO 2 (ppm) periyodu Ortalama Minimum Maksimum Medyan Gündüz Gece Tüm periyod tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

84 ÇEVİRİ Tablo 5. CO 2 konsantrasyonlarının gündüz ve gece vakitlerinde 1000, 1500, 2000 ve 2500 ppm i aştığı apartman bölümleri (Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017) 1) Yenileme öncesi (N=20) Zaman periyodu CO 2 >1000 Ppm 2) Yenileme sonrası (N=20) Kesme değerleri [%] CO 2 >1500 ppm CO 2 >2000 ppm CO 2 >2500 ppm Gündüz Gece Zaman periyodu CO 2 >1000 Ppm Kesme değerleri [%] CO 2 >1500 ppm CO 2 >2000 ppm CO 2 >2500 ppm Gündüz Gece q CO 2 - Yenileme sonrası (ppm) q CO 2 - Yenileme öncesi (ppm) q CO 2 - Sınır (1000 ppm) Hava değişme oranının daha yüksek olduğu apartman dairelerinde daha düşük CO2 konsantrasyonu sonucu alınmıştır (ortalama 0,61 l/h). Yenileme sonrasında ortalama hava değişmesi oranı (0,44 l/h) önerilen minimum 0,5 l/h değerinin altına (0,44 l/h) düşmüştür (Tablo 6 ve Şekil 11). C. Uçucu Organik Bileşenlerin Konsantrasyonu Her iki durumda da (yenileme öncesi ve sonrası) uçucu organik bileşenlerin konsantrasyonu (TVOC) maksimum sınır değerinin (300 μg/m³) üstündeydi. Hatta apartman dairelerinde yenileme sonrasında Şekil 12 de yeşil noktalarla gösterildiği gibi çok yüksek (>1000 μg/m³)tvoc değerleri ölçülmüştür. Tablo 8 eşik değerini aşan değerlerin yüzdesini içermektedir. D. Nesnel Ölçümlerin Sonuçları Sorularla yapılan araştırma sonuçları değerlendirilen konut binalarının kullanıcılarının verdikleri cevaplara dayanmaktadır. Aşağıdaki sonuçlar binada oturanların havalandırma alışkanlıklarını, algılanan hava kalitesini ve iç ortam hava kalitesinin kabul edilebilirlik durumunu göstermektedir. Binada oturanlar iç ortam hava kalitesinin kabul edilebilirliğini -1 ila +1 arasındaki bir skalada değerlendirmişlerdir. Aşağıdaki şekil yenilenmemiş ve yenileme yapılmış binalardaki yatak odaları ve oturma odalarındaki hava kalitesinin kabul edilebilirliğini göstermektedir. Kutu diyagramı değeri -1 kötü hava kalitesini ve 1 değeri iyi hava kalitesini belirtmektedir. Yenileme öncesi ve sonrasında binayı kullananların havalandırma alışkanlıkları Tablo 9 da verilmiştir. Tablonun birinci kısmı yüzde olarak havalandırma sıklığını gösterirken ikinci kısmı havalandırma süresini göstermektedir. GÜN 1 GÜN 2 GÜN 3 Tablo 6. Yenileme öncesi ve sonrasında Hava Değişimi Oranı Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017)) Şekil 9. Seçilen bir apartman dairesinde yenileme öncesi ve sonrasında tüm ölçme periyodu arasından iki günü boyunca CO 2 konsantrasyonu örneği (Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017)) Hava Değişim Oranı Ortalama Minimum Maksimum Medyan Yenileme öncesi (N=20) 0,61 0,32 1,15 0,59 Yenileme sonrası (N=20) 0,44 0,21 0,76 0,45 Tablo 7. Yenileme öncesi ve sonrasında toplam uçucu organik bileşenlerin (TVOC) konsantrasyonu TVOC konsantrasyonu Ortalama Minimum Maksimum CO KONSANTRASYONU (PPM) Yenileme öncesi (N=20) Yenileme sonrası (N=20) Tablo 8. Yenileme öncesi ve sonrasında TOVC konsantrasyonu (Sánka I., Földváry V., (2017)) TVOC konsantrasyonunun sınır değerleri Yenileme öncesi (N=20) Yenileme sonrası (N=20) YENİLENME YAPILMAMIŞ YENİLENME YAPILMIŞ TVOC > 300 μg/m³ %80 %85 TVOC > 500 μg/m³ %50 %60 Şekil 10. İstatistiksel bir çıktı olarak yenileme öncesi ve sonrasında CO 2 konsantrasyonu. (Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017)) TVOC > 1000 μg/m³ %5 %25 TVOC > 2000 μg/m³ %0 %5 82 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

85

86 ÇEVİRİ Tablo 9. Binayı kullananların havalandırma alışkanlıkları Havalandırma Yenileme öncesi (N=20) Tüm daire Yatak odası Havalandırma sıklığı [%] Yenileme sonrası (N=20) Oturma odası Günde bir kezden fazla Her gün veya hemen hemen her gün Yatak odası Ortalama havalandırma süresi [%] 3,5 dk ,5 dk dk dk Şekil 11. İstatiksel veri olarak yenileme öncesi ve sonrası hava değişim oranı (Sánka I., Földváry V.,Petráš D. (2016); Sánka I., Földváry V., Petráš D. (2017)) TVOC konsantrosyonu (mg/m 3 ) HAVA DEĞİŞİMİ ORANI (I/dk) YENİLENMEMİŞ YENİLENMEMİŞ YENİLENMİŞ YENİLENMİŞ Şekil 12. İstatiksel veri olarak yenileme öncesi ve sonrası TVOC konsantrasyonu (Sánka I., Földváry V., (2017)) Sonuçlar binayı kullananların yenileme sonrası havalandırma alışkanlıklarını değiştirmediklerini göstermiştir. Birçoğu oturma odalarını günde bir kez havalandırmakta ve havalandırma süresi 7,5 dakikadır. Binayı kullananların çoğu yatak odalarını her gün veya hemen hemen her gün havalandırmaktadır. Yenilemeden sonra havalandırma süresi hafif ama belirgin olmayan bir artış gösterdi. Şekil 14 de gösterilen kutu grafikler havalandırma süresi ve hava değişim oranı ve bununla beraber havalandırma süresi ve iç ortam havasının kabul edilebilirliği arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Sonuçlar açık olarak havalandırma süresiyle (hava değişim oranı) iç ortam havasının kabul edilebilirliği arasında doğrusal bir ilişki olduğunu açıkça göstermektedir. Açıklama İç ortam hava kalitesi toplam personelin risk limitlerine riskine katkı yapan önde gelen etmendir, zira birçok insan zamanlarının çoğunu iç ortamlarda gelişmektedir. (N. Klepeis, W. C. Nelson, W. R. Ott el al. (2001). Bu ölçme faaliyetinde sunulan bulgular Slovakya da yapılan önceki çalışmaların (Földváry V., Bekö G., Petráš D. (2014)) sonuçlarını desteklemektedir. Burada iç ortam hava kalitesinin bozulması enerji için yapılan yenilemelerden sonra meydana gelmiştir. Bu çalışmada enerji tasarrufu için yapılan önlemlerin uygulanması iç ortam hava kalitesini iyileştirmek için yapılan önlemlerle birleştirilmemiştir. Bu da yenileme yapılan binalarda kış aylarında düşük Hava Değişim Oranları ve daha yüksek CO 2 ve TVOC konsantrasyonlarını açıklamaktadır. Birçok uluslararası çalışmalar da bu olayı eski binaların daha fazla sızıntı yapması ve daha yenilerin gelişmiş inşaat teknikleri ve katı yönetmelikler sonucu daha fazla hava sızdırmaz olması gerçeğine dayandırmaktadır (Kotol M., Rode C., Clausen G., Nielsen T. R. (2014); Bekö G., Toftum J., Clausen G. (2011)). Çalışmanın sınırlayıcısı küçük bir grubun örneklenmesidir. Sonuçların daha geniş ölçekli bir örnek grubunda doğrulanması için izin verilmiştir. Çalışma devem etmektedir ve ilave sonuçlar yakın bir süre sonunda elde edilecektir. SONUÇ Enerji yenileme stratejisinin esas birinci amacı binalarda daha iyi enerji verimliliği elde etmektir. Ancak bu programların etkileri sistematik olarak değerlendirilmemiştir. İç ortam hava kalitesinin etkileri ve binada oturanların refahı genellikle göz ardı edilmektedir. Halan uygulanmakta olan bina yenileme uygulamalarının etkisinin konutun iç ortam hava kalitesine etkilerinin uluş çapındaki ölçekte değerlendirilmesine acil olarak ihtiyaç vardır. REFERANSLAR - Jurelionis A., Seduikyte L. (2010): Assessment of indoor climate conditions in multifamily buildings in Lithuania before and after renovation. 2nd International conference on Advanced Construction. Kaunas, Lithuania. - Foldvary V., Beko G., Petraš D. (2014): Impact of energy renovation on indoor air quality in multifamily dwellings in Slovakia. Proceedings of Indoor Air 2014, Hong Kong, 84 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

87

88 ÇEVİRİ Paper No. HP0143. Arash Rasooli, Laure Itard, Carlos Infante Ferreira, Rapid, transient, in-situ determination of wall s thermal transmittance, in Rehva Journal, vol. 5, 2016, pp Kabul Edilebilirlik -) Yenileme Öncesi Yenileme Sonrası - Foldvary V., Beko G., Petraš D. (2015): Seasonal variation in indoor environmental quality in non-renovated and renovated multifamily dwellings in Slovakia. Proceedings of Healthy Buildings Europe 2015, Eindhoven, Paper ID Foldvary V. (2016): Assessment of indoor environmental quality in residential buildings before and after renovation. Doctoral thesis. Bratislava, Slovakia. Oturma Odası Yatak Odası Şekil 13. İstatistiksel çıktı olarak iç ortam kalitesinin kabul edilebilirliği - Beko G., Foldvary V., Langer S., Arrhenius K. (2016): Indoor air quality in a multifamily apartment building before and after energy renovation. - Proceedings of the 5th International Conference on Human- Environment System, ICHES 2016 Nagoya, Japan. - Persily A. K. (1997): Evaluating Building IAQ and Ventilation with Indoor Carbon Dioxide. ASHRAE Transactions. 103, Vol. 2. Hava değişim oranı (1/h) - N. Klepeis, W. C. Nelson, W. R. Ott el al. (2001): The National Human Activity Pattern Survey (NHAPS): a resource for assessing exposure to environmental pollutants. Journal of Exposure Analysis and Environmental Epidemiology. 11, pp Kotol M., Rode C., Clausen G., Nielsen T. R. (2014): Indoor environment in bedrooms in 79 Greenlandic households, Building and Environment, Vol. 81, pp ORTALAMA HAVALANDIRMA SÜRESİ (dk) - Beko G., Toftum J., Clausen G. (2011): Modelling ventilation rates in bedrooms based on building characteristics and occupant behaviour. Building and Environment, Vol 46, pp Kabul edilebilirlik (-) ORTALAMA HAVALANDIRMA SÜRESİ (dk) Şekil 14. Hava değişim oranıyla kabul edilebilirlik arasındaki ilişki - Sanka I., Foldvary V., Petraš D. (2016): Experimentalne meranie CO2 a intenzity vymeny vzduchu v bytovom dome. (Experimental measurements of CO2 concentration and air exchange rate in a residential building) TZB-Haustechnik, Vol 25, 5/2016, pp Sanka I., Foldvary V., Petraš D. (2017): Evaluation of Indoor Environment Parameters in a Dwelling Before and After Renovation. Magyar epűletgepeszet Vol, 65, pp Sanka I., Foldvary V., (2017): Experimentalne meranie toxickych latok vo vnutornom vzduchu pred a po obnove bytoveho domu. (Experimental measurements of toxic substances in the indoor air before and after renovation) TZB-Haustechnik, Vol 26. 2/2017, pp n 86 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

89

90 TEST Türkiye nin En İyi Kombi Ustası Yarışma Soruları İle Kendinizi Sınayın Bosch Termoteknik Türkiye tarafından düzenlenen Türkiye nin En İyi Kombi Ustası yarışması, 10 Temmuz - 10 Ağustos 2017 tarihleri arasında adresinde yer alan testleri en hızlı ve doğru şekilde bitiren 20 finalist arasında yapıldı. Yarışma finalinin ve ödül töreninin ayrıntılarını haber sayfalarımızda okuyabilirsiniz. Yarışma sorularını yayımlamamıza izin veren Bosch Termoteknik Türkiye ye teşekkür eder, kendisini sınayacak okurlarımıza başarılar dileriz. Cevap anahtarını dergimizin 94. sayfasında bulabilirsiniz. 88 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

91 TEMEL TEKNİK BİLGİ 1) 1 bar basınç, kaç mss (metre su sütunu) basınç demektir? a) 100 b) 1 c) 10 d) 0,1 2) Aşağıdakilerden hangisi sıcaklık birimi değildir? a) Fahrenheit (F⁰) b) Kelvin (K⁰) c) Celcius (C⁰) d) Bar 3) Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? a) 1 mss dendiğinde 1 m yüksekliğinde bir su sütununun altındaki yüzeye yaptığı basınç anlaşılır. b) 1 kw = 860 Kcal/h c) 1 gram saf suyun sıcaklığını 1 C değiştirmek için (verilmesi veya alınması) gereken ısı miktarı kaloridir. d) 1 Kcal/h = 860 kw 4) Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğalgaz için doğrudur? a) Doğalgaz depolama gerektirmez. b) Renksiz, kokusuz ve havadan hafif bir gaz karışımıdır. c) Doğalgaz yakıt ön ısıtması gerektirmez. d) Hepsi 5) Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğalgaz için yanlıştır? a) Doğalgaz bileşimi CH4, metandan oluşur. b) Renksiz, kokusuz ve havadan ağır bir gaz karışımıdır. c) Renksiz, kokusuz ve havadan hafif bir gaz karışımıdır. d) Konutların bina girişindeki servis kutusunda basınç 21 mbara düşürülerek kullanıma sunulur. 6) Aşağıdakilerden hangisi suyun basıncını gösterir? a) Termometre b) Ampermetre c) Manometre d) Emniyet ventili 7) Isıtma devresindeki suyun dolaşımını sağlayan komponent hangisidir? a) Doldurma musluğu b) Sirkülasyon pompası c) Plakalı eşanjör d) Emniyet ventili 8) Cihazların emniyetli işletilmesi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? a) Cihaz kullanım kılavuzlarına bilgilere uygun şekilde işletilmelidir. b) Havalandırma menfezleri hiçbir zaman kapatılmamalıdır. c) Atık gaz sızıntısı durumunda yakıt girişi kapatılmalı, pencere ve kapılar açılmalıdır. d) Gaz kaçağı durumunda tüm elektrik fişleri hemen çekilmelidir. 9) Daire içerisinde gaz kokusu duyulursa ne yapılmamalıdır? a) Kapı ve pencereleri açarak ortamı havalandırınız. b) Doğalgazlı cihazların vanalarını ve sayaç vanasını kapatınız. c) Bulunduğunuz mahali terketmeden bekleyiniz. d) Gaz kokusu olan mekanı herkesin boşaltmasını sağlayınız 10) Manometrenin görevi aşağıdakilerden hangisidir? a) Basınç Ölçer b) Debi Ölçer c) Yükseklik Ölçer d) Ağırlık Ölçer 11) Isıtılması istenen hacmin döşeme (yer) yüzeylerinden boruların dolaştırılarak içinden su geçirilmesi suretiyle yapılan ısıtma türüne ne ad verilir? a) Mobil sistem b) Yerden ısıtma c) Çatıdan ısıtma d) Tavandan ısıtma 12) Tüketim mahaline sevk edilen gazın yakıt tüketim miktarını ölçen cihazlara ne ad verilir? a) Regülatör b) Baca c) Sayaç d) Kombi 13) Doğal gaz sayaçları tüketilen gazı hangi birim cinsinden ölçerler? a) kw/h olarak b) kcal/h olarak c) kg/cm olarak d) m³/h olarak 14) Verimli ısınmayla ilgili aşağıdaki notlardan hangisi yanlıştır? a) Kombiyi oda kumandası ile birlikte kullanarak, ortam sıcaklığını daha hassas kontrol edip ilave yakıt tasarrufu sağlanabilir. b) Daireye yalıtım yapılması üretilen ısıyı içerde tutmak ve dolayısıyla yakıt tasarrufu yapmak adına önemlidir. c) Kombilerin verimli çalışması için ısıtma sisteminin bakımının yılda bir defa yetkili servise yaptırılması önemlidir. d) Hiçbiri. tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

92 TEST kurulumu yapılabilir. c) Kombi değişiminde yeni kombi takılmadan önce yerden ısıtma tesisatının temizliğinin yapılmış olması önemlidir. d) Plakalı eşanjör ile ayrılan sistemlerde yerden ısıtma tesisatı tarafında genleşme tankı, sirkülasyon pompası vb. ekipmanlar ayrıca düşünülmelidir. 15) Aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? a) Su buharı suya dönüşürken ortama ısı verir. b) Yoğuşma suyu bacadan dışarıya atılır. c) Yoğuşmalı cihazlarda yoğuşma arttıkça verim artar d) Yoğuşmalı cihazların dönüş suyu sıcaklıkları ne kadar düşük olursa o kadar verimli çalışır 16) Aşağıdakilerden hangisi sırayla akım, direnç ve gerilime ait birimlerdir? a) Ohm, amper, volt b) Amper, volt, ohm c) Volt, amper, ohm d) Amper, ohm, volt TESİSAT MONTAJ BİLGİSİ 1) Tesisata kuyu/artezyen suyu basılması durumunda oluşabilecek durumlardan 2 adet yazınız ) Tesisatta su seviyesinin sürekli düşüyor olmasının başlıca nedenleri nelerdir? 2 adet yazınız ) Yoğuşma suyu tahliye hortumu gider bağlantısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Yoğuşma hortumu ucu açıkta bırakılmamalıdır. b) Yoğuşma hortumu bir yoğuşma suyu gider sistemine bağlanmalıdır. c) Yoğuşma hortumu bir gidere bağlanmaz ise atık gazın ev içine girme riski oluşur. d) Yoğuşma hortumu evde gider olmaması durumunda büyük bir pet şişeye bağlanabilir. 4) Aşağıdakilerden hangisi ısıtma tesisatlarında kullanılması zorunlu ekipmanlardan biri değildir? a) Genleşme Tankı b) Boyler c) Emniyet ventili d) Cihaza entegre veya harici sirkülasyon pompası 5) Yerden ısıtmalı sistemler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Bu sistemlerde kullanılan plastik boruların mutlaka oksijen bariyersiz olması gerekmektedir. b) Plakalı eşanjör ile ayrılan sistem 6) Baca montajı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi dikkate alınmalıdır? a) Baca montajı uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. b) Yetkili gaz dağıtım firmasının teknik şartnamesi c) Cihaz montaj kılavuzunda belirtilen baca montaj esasları d) Hepsi 7) Kombi tesisatındaki ideal basınç kaç bar aralığında olmalıdır? a) 0,1-0,15 bar b) 0,15-0,5 bar c) 1-1,5 bar d) 2,5-3,5 bar 8) Kombi hermetik bacasında sabitleme kelepçesi kaç cm uzunluk sonrasında kullanılmalıdır? a) 50 cm b) 100 cm c) 250 cm d) 150 cm 9) Kombiye bağlanılan tesisat borularının hangilerine kesinlikle vana konulmalıdır? a) Kalorifer dönüş suyu borusu b) Gaz giriş borusu c) Şebeke suyu giriş borusu d) Hepsi 10) Aşağıdakilerden hangisi kombi montajında kullanılması zorunlu değildir? a) V otomat sigorta kullanımı b) Soğuk su girişine filtre kullanımı c) Doğalaz kaçak dedektörü kullanımı d) Kalorifer gidiş ve dönüş suyu hatlarına vana kullanımı 90 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

93 11) Kombi ısıtma tesisatinda sisteme su miktarını neye göre belirleriz? a) Yoğuşma suyu miktarına göre b) Bacalı yada hermetik kombi tipine göre c) Kombi üzerindeki manometre basıncına göre d) Oda termostatı olup/olmamasına göre 12) Yoğuşmalı kombilerin yoğuşma suyu tahliye hortumu ile ilgili hangisi yanlıştır? a) Gidere bağlanması gerekir. b) Boruda kırılma bükülme olmaması gerekir. c) Kombiden gidere doğru eğim verilerek bağlanmalıdır. d) Giderden koku gelmemesi için Boruya S yapılır. 13) Tesisat temizliği ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur? a) Isıtma tesisatlarını hiçbir zaman temizlemeye gerek yoktur. b) Temizlik malzemesi olarak por-çöz kullanılır. c) Temizlik için kullanılacak kimyasal uygunluğu ile ilgili mutlaka kombi firmasından onay/bilgi alınmalıdır. d) Sistem temzienirken radyatör ve kombi mutlaka sökülmelidir. 14) Yoğuşmalı kombilerde, yoğuşma suyu bağlantısı ile ilgili aşağıdaki seçeneklerden hangisi doğrudur? a) Yoğuşma gideri açık bırakılabilir b Yoğuşma gideri sızdırmaz şekilde ve yoğuşma suyunun rahat akacağı bir eğimde yapılmalıdır. c) Yoğuşma gideri damacana veya kovaya bırakılabilir d) Yoğuşma suyu başka amaçlar ile kullanılabilir. 15) Aşağıdakilerden hangisi genleşme tankı için doğrudur? a) Boyler hattı için soğuk su girişine sadece hijyenik genleşme tankı koyulabilir. b) Genleşme tankının içinde hidrojen gazı vardır. c) Genleşme tankı, gidiş hattına takılmalıdır. d) Genleşme tankı önündeki vana yarı açık olmalıdır. 16) Kapalı devredeki suyun hacmi arttığında, fazla hacmi içine alarak kapalı devredeki basıncın artmasını önleyen ekipman hangisidir? a) Emniyet ventili b) Genleşme tankı c) Boşaltma musluğu d) Plakalı eşanjör 17) Yerden ısıtma sistemlerinde maksimum sıcaklık kaç derece olmalıdır? a) 40 derece b) 45 derece c) 50 derece d) 55 derece 18) Plastik borularda ekleme nasıl yapılır? a) Elektrik ark kaynağı ile b) Füzyon kaynağı ile c) Asetilen kaynağı ile d) Gaz Altı kaynağı ile 19) Polietilen borular nerelerde kullanılır? a) Yerden ısıtma sistemlerinde b) Kalorifer tesisatlarında c) Sıcak su sistemlerinde d) Hepsi 20) Aşağıdakilerden hangisi denge kabı için yanlıştır? a) Isıtma tesisatında hidrolik dengeyi sağlar. b) Tek kazanlı sistemlerde kullanılamaz. c) Denge kabının sağlıklı bir şekilde çalışması için doğru boyutlandırma yapılması gerekir. d) Denge kabı sensörü, denge kabının içindeki mevcut sıcaklığın okunması için monte edilir. CİHAZ BİLGİSİ 1) Dış havaya bağlı çalışma sistemi nedir? Anlatınız ) Kombi kullanımına ilişkin aşağıda belirtilenlerden hangisi yanlıştır? a) Kombi ile sıcak su temini esnasında, ısıtma kesintiye uğrar. b) Kombiler, ısıtma yapılmayan yaz mevsiminde elektrik sigortasından enerjisi kesilerek devre dışı bırakılmalıdır. c) Oda kumandası kullanılması durumunda, radyatör üzerine kumanda montajı yapılmalıdır. d) Tesisat su basıncı sürekli azalıyorsa sistemde su kaçağı olduğundan şüphelenilmelidir. 3) Kombi montaj yeri seçimi ile ilgili aşağıdaki ifadelerinden hangisi yanlıştır? a) Cihaz montaj kılavuzunda bulunan cihaz montaj mesafelerine dikkat edilmelidir. b) Dolap içi ve set veya tezgâh üstü montajlarda servis boşluklarına dikkat edilmelidir. c) Cihazın montajının yetkili servis personelinin cihazın ön kapağına ve alt bağlantılarına kolayca ulaşabileceği ve demonte edebileceği şekilde yapılmış olmalıdır. d) Cihaz dolap içine monte edilecek ise montaj mesafelerine dikkat edilmesine gerek bulunmamaktadır. 4) Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? a) Yoğuşmalı kombiler sadece büyük evlerde kullanılmalıdır. b) Konvansiyonel kombilerle oda kumandası kesinlikle kullanılmaz. c) Konvansiyonel kombiler yoğuşmalı kombilerden daha verimlidir. d) Yoğuşmalı kombiler konvansiyonel kombilerden daha verimlidir. tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

94 TEST 5) Yoğuşmalı kombiler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a) 100 m 2 den küçük ısıtma alanına sahip evlerde kullanılamazlar. b) 5 m/tül radyatörden az olan yerlerde kullanılmazlar c) Baca gazı içindeki su buharını yoğuşturarak ilave verim sağlarlar d) Yoğuşma suyu içilebilir. 6) Yoğuşmalı kombiler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a) Yoğuşma suyu mutlaka bir gidere bağlanmalıdır b) Baca eğimi cihaza doğru verilmelidir c) Yoğuşmalı kombilerin verimi konvansiyonel kombilere göre daha yüksektir. d) Yoğuşmalı kombiler 100 m2 den küçük evlerde kullanılmazlar 7) Aşağıda hangi komponentin tanımı yapılmıştır? Yanma için gerekli taze havanın yanma odasına alınmasını sağlar. Yanma sonucu oluşan atık gazın bacadan dışarıya atılmasını sağlar. a) Fan b) Fark Basınç Şalteri (APS) c) Yanma Odası d) Purjör 8) Kombi tesisatlarına ilişkin verilen bilgilerden hangisi doğru değildir? a) Çift eşanjörlü olarak bilinen ve sıcak kullanım suyunu bir plakalı eşanjör vasıtası ile yapan kombiler, konuttaki ısıtma ve sıcak kullanım suyu ihtiyacını eş zamanlı olarak karşılayabilmektedirler. b) Yoğuşmalı kombiler, hem ısıtma hem de sıcak su işletiminde modülasyonlu çalışma ile kapasitelerini, ihtiyaç oranında ayarlayabilmektedirler. c) Yoğuşmalı kombiler, tüm işletim sıcaklıklarında konvansiyonel kombilere nazaran daha düşük yakıt tüketimi sağlayabilmektedir. d) Yerden ısıtmalı tesisatlarda su hacminin yüksek olması durumunda genleşme tankı hacmi hesaplanmalı ve gerekiyorsa ilave bir genleşme tankı kullanılmalıdır. 9) Oda kumandası montajı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Oda kumandaları nemli ve ıslak ortamlara monte edilmelidir. b) Oda kumandası dış cephe ile irtibatı olmayan belirli yükseklikte ve uzaklıkta monte edilmelidir. c) Oda kumandası pencere yanına monte edilmelidir. d) Oda kumandası radyatör yakınına monte edilmelidir. 10) Kapalı devredeki (ısıtma tesisatı) suyun basıncı yükselirse, suyun bir kısmını otomatik olarak boşaltan komponent hangisidir? a) Doldurma musluğu b) Sirkülasyon pompası c) Boşaltma musluğu d) Emniyet ventili 11) Termostatik vanalar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Termostatik vanalar her odanın sıcaklığının ayrı olarak kontrol edilmesini sağlarlar. b) Termostatik vanada ayarlanan sıcaklığa ulaşan petekler ısınmayı durdurur ve sabit sıcaklıkta tutulur. c) Termostatik vanalar oda kumandaları ile birlikte kullanılamazlar. d) Termostatik vana taktırdığınızda sirkülasyonun rahat sağlanması için en az 2 peteğin devamlı açık olması tavsiye edilir. 12) Gaz servis hattı üzerinde tüketiciye sevk edilen gerekli gazın debisini, basıncını temin ve kontrol amacı ile kullanılan cihazlara ne ad verilir? a) Filtre b) Küresel vana c) Şofben d) Basınç düşürücü (regülatör) 13) Termostatik vanalarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Verimli çalışma için evdeki tüm kalorifer peteklerine termostatik vana konmalıdır. b) Oda kumandasının takıldığı yerde termostatik vanalar bulunmamalı; eğer bulunuyorsa bu vanalar tam açık pozisyona getirilmelidir. c) Termostatik vana taktırdığınızda sirkülasyonun rahat sağlanması için en az 2 peteğin devamlı açık olması gerekmektedir. d) Termostatik vana, her odanın sıcaklığını ayrı ayrı kumanda eder. 14) Aşağıdaki NOx(azot-oksit) sınıflarından hangisi en çevre dostu cihazı işaret eder? a) 1 b) 4 c) 5 d) 2 15) Aşağıdakilerden hangisi genleşme tankı için doğrudur? a) Boyler hattı için soğuk su girişine sadece hijyenik genleşme tankı koyulabilir. b) Genleşme tankının içinde hidrojen gazı vardır. c) Genleşme tankı, gidiş hattına takılmalıdır. d) Genleşme tankı önündeki vana yarı açık olmalıdır. 16) Gazın yakılmasıyla oluşan ısı enerjisini içinden geçen suya aktararak suyun sıcaklığının artmasını sağlayan komponent aşağıdakilerden hangisidir? a) Brülör b) Eşanjör c) Ateşleme elektrodu d) İyonizasyon elektrodu 17) Aşağıdakilerden hangisi modülasyonlu oda kumandasının tanımıdır? a) Oda sıcaklığı oda kumandası üzerinden ayarlanan sıcaklığa ulaştığında kombiyi durduran ve Oda sıcaklığı ayarlanan sıcaklığın altına 92 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

95 düştüğünde kombiyi devreye sokan cihazlardır b) Dış hava sıcaklığına bağlı olarak kombiyi açıp kapatan cihazlardır. c) Oda sıcaklığı ile ayarlanan sıcaklık arasındaki farka göre kombinin kapasitesini ayarlayan. d) İstenilen gidiş suyu sıcaklığını kombi üzerinden ayarlanabilir NORM BİLGİSİ 1) Bir mahale konulacak kombi kapasitesi neye göre belirlenir yazınız ) Anma ısı gücü kaç kw a kadar olan yoğuşmalı kazanlarda oluşan yoğuşma sıvısı nötralize edilmeden atık su şebekesine boşaltılabilir? a) 100 kw b) 200 kw c) 600 kw d) 120 kw 3) Hermetik bacalar insanların geçtiği dış ortama verildiği durumlarda, yerden en az kaç cm yükseklikten bina dışına çıkarılmalıdır? A) 30 cm B) 200 cm C) 100 cm D) 10 cm 4) Doğalgaz boruları ile telefon, elektrik hatları, sıcak, kızgın akışkan vb. boruları arasında en az x cm lik bir açıklık olmalıdır. Elektrik panosu, paratoner ve 1000 Volt üzerindeki elektrik hatları için bu mesafe en az y cm olmalıdır. X ve y nedir? a) 20 cm 10 cm b) 40 cm 25 cm c) 15 cm 30 cm d) 8 cm 20 cm 5) Kaç Kw kapasiteden itibaren yoğuşmalı cihazlar ayrı bir mahalde (cihaz odası olarak kullanılan müstakil bir mahal) monte edilmelidir? a) 100 kw b) 50 kw c) 200 kw d) 60 Kw 6) Doğalgaz İç Tesisatları ile ilgili kuralları hangi standart belirler? a) TS1267 b) EN15123 c) TS7363 d) Bir standardı yoktur. 7) Enerji Performansı Yönetmeliğinin e göre Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının.. m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır. a) 1000 b) 1500 c) 2000 d) 2500 tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

96 TEST Bosch Termoteknik Türkiye tarafından düzenlenen Türkiye nin En İyi Kombi Ustası yarışması Yanıt Anahtarı TEMEL TEKNİK BİLGİ 1 c 2 d 3 d 4 d 5 b 6 c 7 b 8 d 9 c 10 a 11 b 12 c 13 d 14 d 15 b 16 d TESİSAT MONTAJ BİLGİSİ 1) - Cihazın ana eşanjörü kireçlenebilir. - Cihazın plakalı eşanjörü kireçlenebilir. - Cihazın ekipmanlarında tıkanma oluşabilir. - Cihazda ısınamama şikayeti oluşabilir. - Tesisatta çamurlaşmalar olabilir. - Cihazın parçaları (pompa, emniyet ventili, hidrolik grup vs.) zarar görebilir. - Eşanjörlerde delinmeler olabilir. - Tesisatta aşırı kireç oluşabilir. - Tesisatta aşınmalara neden olabilir. - esisatta delinmelere (radyatör vs.) neden olabilir. - Tesisatta tıkanmalara neden olabilir. - Isınma performansının düşmesine neden olabilir. - Tesisat filtrelerinin tıkanmasına neden olabilir. - Düzgün sirkülasyona engel olabilir. - Cihaz, doğru sirkülasyon yapamazsa aşırı ısınma arızası verebilir. - Tıkanmadan dolayı cihazda basınç yükselebilir. - Tesisattaki çamur ya da taşlardan dolayı ses oluşabilir. - Tesisat sirkülasyon hızı düşebilir. - Yakıt tüketimi artabilir. - Plakalı eşanjörlü cihazlarda 3 yollu vana motoru pislikten ya da kireçlenmeden takılı kalabilir. - Tesisatta yosunlaşma olabilir. 2) - Tesisatta kaçak olması - Genleşme tankının bozuk olması - Genleşme tankında hava olmaması - Emniyet ventilinin bozuk olması - Yoğuşma eşanjöründe (Gb012, Condens 2000 W) delik olması - Radyatörlerde delik olması - Yerden ısıtma tesisatında delik olması - Plakalı eşanjörde delik olması - Tesisat bağlantı noktalarında kaçak olması - Plakalı eşanjördeki tesisat suyunun kullanım suyuna karışması - Ana eşanjörde delik olması 3 d 4 b 5 a 6 d 7 c 8 b 9 d 10 c 11 c 12 d 13 c 14 b 15 a 16 b 17 d 18 b 19 d 20 b NORM BİLGİSİ 1) Mahalin ısı kaybı ve sıcak kullanım suyu ihtiyacına göre belirlenir. 2 b 3 b 4 c 5 b 6 c 7 c CİHAZ BİLGİSİ 1) Kombinin çıkış suyu sıcaklığının dış hava sıcaklığının değişimine göre ayarlanmasıdır. Dış hava sıcaklığı düştükçe artan, yükseldikçe azalan çıkış suyu sıcaklığı bu sayede verimliliği artırır. 2 b 3 d 4 d 5 c 6 d 7 a 8 a 9 b 10 d 11 c 12 d 13 a 14 c 15 a 16 b 17 c 94 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

97 9-10 KASIM 2017 Grand Cevahir Otel Convention Center, İstanbul - Türkiye Yangın korunum sektörünün itici gücü TÜYAK, sektörün önemli buluşma noktasına hazırlanıyor KONULAR Yangında Can Güvenliği Yangın Risk Yönetimi Sigorta ve Yangın Önlemleri Binalardan İnsan Tahliyesi Otomatik Söndürme Sistemleri ve Malzemeleri Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri Yangın Durdurucu ve Geciktirici Malzemeler Bina Kontrol Sistemleri ve Yangın Otomasyonu Yangın Yönetmelikleri ve StandartlarıEndüstriyel Tesislerde Güvenlik İtfaiye, İtfaiyeci ve Gönüllü Ekipler İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yangın Güvenliğinde Pasif Sistemler Tehlikeli Maddelerin Taşınması ve Saklanması Yangın Pompaları ve Yangın Hidrantları Duman Kontrol Sistemleri Kişisel Koruyucular ve Kurtarma Malzemeleri Maden Ocaklarında Güvenlik Taşıtlarda ve Ulaşım Yollarında Güvenlik Online Kayıt İçin

98 ÜRÜN TANITIMI ALFA LAVAL YAĞ TEMİZLEME MODÜLÜ Yağlama için veya hidrolik sistemlerinde yağ kullanan ekipman çeşitlerinin neredeyse hepsi için bu yağlarda kontaminasyon olmaması büyük ölçüde önem taşır.temiz yağ aşınmayı ve korozyonu azaltır ve dolayısıyla arızaların ve kesintilerin önlenmesine yardımcı olur, hizmet ömrünü uzatır ve hemen her türden kurulumda onarım ve bakım maliyetlerini düşürür. ALFA LAVAL YAKLAŞIMI Alfa Laval in temel teknolojilerinden birisi separasyondur ve bu kompakt, kullanımı kolay ünitenin merkezinde kullanıcılara bu önemli teknolojinin tüm avantajlarını sunan bir Alfa Laval santrifüj separatör yer alıyor. Alfa Laval Yağ Temizleme Modülü (OCM), sektörün tamamında yağlama ve hidrolikler için kullanılan kontamine mineral yağlardaki yağ, su ve çamur bileşenlerinin hızlı ve etkili bir şekilde ayrıştırılması için tasarlanmıştır. Bunun sağladığı teknik avantaj ise bu ayrıştırma işlemlerinin aynı anda gerçekleşmesi ve kirleticilerin türünden ve miktarından bağımsız olmasıdır. GÖZETİMSİZ YAĞ TASFİYESİ Alfa Laval OCM birimi, kolay ve hızlı kurulum için bileşen sistemleri tam olarak entegre edilmiş ve önceden yapılandırılmış olan modüler bir sistemdir ve yağ temizleme görevleri sırasında gözetimsiz çalışma sağlar. TEMİZLİK ÖNEMLİDİR OCM yağ temizleme modülleri, tüm endüstride kullanılan mineral yağlardaki kirletici partikülleri, katı safsızlıkları ve suyu gidererek işletmelerin atılması gereken filtrelenmiş çamurunu azaltmasını, işletme maliyetlerini düşürmesini ve ekipmanlarının hizmet ömrünü uzatmasını olanaklı hale getiriyor. Yağ ne kadar temizse ekipman o kadar dayanıklı olur. n ASKAYNAK TAN YÜKSEK PERFORMANSLI FLAP DİSKLER Eczacıbaşı-Lincoln Electric Askaynak, taşlama ve yüzey temizleme işlemlerinde kullanılan flap disklerle sektör profesyonellerine yüksek verimlilik ve kullanım kolaylığı sağlıyor. Pürüzsüz son yüzeye sahip olmak ve yorulmadan, hızla sonuç almak isteyenlerin tercih ettiği flap diskler, sürekli kendini bileyen zımpara teknolojisiyle prosesin başından sonuna kadar aynı performansı veriyor. Sahip olduğu kalite standartları ile fark yaratan Askaynak ın alüminyum flap diski; normal ve orta sertlikteki demir, çelik ve metallerin taşlanması ve yüzeylerinin temizlenmesi işlemlerinde, zirkonyum flap diski ise; alüminyum oksit flap disklerin kullanıldığı tüm uygulama alanlarına ek olarak paslanmaz çeliklerin taşlanmasında mükemmel sonuçlar sunuyor. Kaplanmış aşındırıcılar ürün gurubu içerisinde yer alan flap diskler; konik standart, düz standart, konik yüksek yoğunluk, düz yüksek yoğunluk seçenekleriyle uygulama alanının şekil ve sertliğine göre farklı ihtiyaçlara çözüm oluyor. Flap diskler yüzeylerde herhangi bir renk değişimine neden olmaksızın; hızlı kesim, düşük yüzey ısısı, maksimum talaş kaldırma performansı, uzun çalışma ömrü ve mükemmel yüzey kalitesi gibi konularda yüksek verimlilik sağlıyor. Flap disklerden yüksek verim ve maksimum fayda sağlamak için; disklere aşırı kuvvet uygulamaktan kaçınmak, disklerin sahip olduğu devir hızından yüksek bir taşlama makinesi ile kullanmamak ve diskleri yüksek sıcaklıkta ve rutubette bırakmamak gerekiyor. n 96 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

99 BOSCH, GENİŞ COĞRAFYADA ÇALIŞAN ŞİRKETLER İÇİN BİNA ENTEGRASYON SİSTEMİ Nİ GELİŞTİRDİ Bosch, kendi geliştirdiği Bina Entegrasyon Sistemi (BIS) yazılımına, merkezi kart yönetimi ve sistemin genel esnekliğini artıran yeni bir güncelleme (BIS 4.4) sundu. BIS merkezi kart yönetimi işlevselliği, kurumsal güvenlik operatörlerinin kart sahiplerini merkezi olarak oluşturma, güncelleştirme ve silmesini sağlarken, aynı zamanda yetkileri atamaları ve iptal etmelerine de olanak sunuyor. BIS 4.4 ile birlikte operatör -tıpkı bir metro sistemindeki istasyonlar ağında olduğu gibi- bağlı olan her noktadaki erişim etkinliklerini ve alarmları merkezi olarak kontrol edebiliyor. Yeni yazılım, genellikle coğrafi olarak farklı konumlarda çalışan dünya genelindeki üretim ve enerji tesisleri için ideal bir çözüm olarak öne çıkıyor. KAYITLAR ÇİFT TARAFLI TUTULUYOR BIS 4.4 sayesinde, tüm çoklu mevki kart sahibi bilgisi ve erişim izinleri merkezi sunucuda oluşturuluyor, tüm bağlı olan mevkilerin sunucularında da bu verilerin bir kopyası bulunuyor. Bu, aynı kart sahibi bilgisinin tüm konumlarda mevcut olmasını sağlıyor. Bağlı olan mevkilerdeki tüm erişim etkinlikleri ayrıca merkezi izleme için merkezi sunucuya kopyalanıyor. BIS, üç katmanlı mimarisiyle işletimin devamlılığını sağlıyor. Üç katman, Ana Erişim Denetleyicisinin (MAC), bir yönetim yazılımına ihtiyaç duymaksızın birden çok Modüler Kontrol ünitesindeki (AMC'ler) erişim senaryolarını yönetmesini sağlıyor. BIS 4.4, bu üçüncü katmanı bir yedek Ana Erişim Denetleyicisi sunucusuyla daha da geliştiriyor, böylelikle iletişim anasistemi arıza yaptığında dahi merkezi güvenlik operasyonu devam edebiliyor. Muhtemel olmayan bir sunucu arızası halinde, yedek sunucu operasyonları devralabiliyor ve tüm yerel AMC'lerle iletişim kurabiliyor. Bu, yetkili personelin bir MAC arızası durumunda kusursuz ve kesintisiz erişim sahibi olmasını sağlıyor, ayrıca merkezileştirilmiş güvenlik personelin tam erişim kontrolüne sahip olmaya devam ediyor. Söz konusu artırılmış mukavemet, özellikle dağıtılmış sistemlerde, kritik altyapıdaki sistemlerde veya 7/24 tam işlevsellik gerektiren üretim tesislerinde yararlı oluyor. DAHA VERİMLİ LİSANS YÖNETİMİ Yeni yazılım sürümü ayrıca daha verimli bir lisans yönetimi sağlıyor. Tüm kart sahibi verileri ve erişim yetkileri merkezi bir sunucuda depolanıp korunduğu ve bağlı olan yerel mevki sunucularında bir kopyası bulunduğu için veri duraksız iletilebiliyor. Böylelikle verilerin tekrar edilmesinin önüne geçilerek, optimum lisans gereklilik tahminleri garantileniyor. BIS kullanıcı arayüzünün hali hazırda desteklediği 12 dile ek olarak, BIS 4.4 Orta Doğu'daki kullanıcıları için Arapça Operatör Kullanıcı Arayüzü ile birlikte dil desteğini genişletiyor. n FORM DAN ENDÜSTRİYEL TESİSLERİNİZ İÇİN YÜKSEK VERİMLİ İKLİMLENDİRME ÇÖZÜMLERİ FORM un ürün gamı içerisinde yer alan CLIVET Hava - Su kaynaklı Soğutma Grupları ve DECSA Soğutma Kuleleri, yüksek verimle endüstriyel tesisleriniz için iklimlendirme sağlıyor. Proses soğutmasında, üretimin devamlılığı düşünüldüğünde, cihaz verimliliğinin yanında cihaz dayanıklılığı ve işletme ömrü büyük önem taşıyor. DECSA, m² başına 725 gr çinko içeren galvaniz çelik yapısı ve özel kaplaması ile korozyona karşı yüksek mukavemet gösteriyor. Ayrıca tam kapalı tip soğutma kuleleri ile özellikle kış aylarında kuru soğutma yaparak, su kaybının ve dahili pompa sarfiyatının önüne geçmekte ve neredeyse sıfır enerji sarfiyatı ile istenilen soğutma kapasitelerini karşılayabiliyor. CLIVET Hava ve Su soğutmalı cihazları ile proses soğutma ihtiyaçlarını karşılayabilmekte. EUROVENT A enerji sınıfı cihazlar işletme maliyetlerinde ciddi tasarruf sağlarken, çift kompresör çift soğutma devresine sahip cihazlar prosesin devamlılığı açısından gerekli güveni sağlıyor. n tesisat.com.tr Tesisat / Ekim

100 ÜRÜN TANITIMI TERMO TEKNİK PANEL RADYATÖRLER Termo Teknik in dekoratif panel radyatör serisi, kendilerine has modern ve şık tasarımları ve farklı ebat seçenekleriyle in üzerinde opsiyon sunuyor. Dekoratif panel radyatörlerde TermoStyle ve Silüet serisi çizgili düz yüzeyinin yanında yüksek kalite, ekonomi ve verimi bir araya getiriyor. TermoDesign serisi ise düz ve çizgisiz görünümüyle minimalist dekorların vazgeçilmezi oluyor. Tamamı Termo Teknik in Çorlu daki üretim tesislerinde üretilen Termo Teknik panel radyatörler, tüm bu çeşitlilik ve kaliteleri sayesinde 50 den fazla ülkeye ihraç ediliyor. Termo Teknik in Çorlu daki modern üretim tesislerinde yüksek ısıl verim ve kalite standardı gözetilerek üretilen panel radyatörler, yepyeni bir estetik bir boyutun yanında sıkı bir test aşamasından geçiyor. Normalde 8 bar ve altında çalışması beklenen panel radyatörlerin her biri, Termo Teknik üretim tesislerinde uluslararası EN 442 & BS EN ISO 9001 standardında üretilerek 13 bar a kadar basınç testine tabi tutuluyor. Termo Teknik radyatörleri yüksek ısıl verimi sunan tasarımları sayesinde, verim kaybını minimuma indiriyor. Profesyonel teknik tasarımları ise tüketiciye uzun yıllara yayılan kullanım ömrü sunuyor. Termo Teknik tesislerinde üretilen tüm panel radyatörler, kalitesinin bir göstergesi olarak 10 yıllık garanti belgesi ile birlikte sunuluyor. n EC DRAİN ÇELİK ÇERÇEVELİ YANDAN ÇIKIŞLI SÜZGEÇLER Ec Drain in bu süzgeci serme (bitüm membran) yalıtım yapılacak tüm uygulamalara %100 uyumludur. Yükseklik ayarlı üst gövde sayesinde istenilen yükseklikte ayarlama olanağı sağlar. Sulu ve klepeli tip koku önleyici sayesinde tesisattan gelecek kötü kokuları önler. 304 kalite paslanmaz çelik ızgara ve çerçeve sayesinde kaliteli ve şık görünüm sağlar. Alt gövde yalıtıma uyumlu olduğu için çift gider özelliğine sahiptir. n CARRIER XPOWER FRESH DUVAR TİPİ INVERTER KLİMA Alarko Carrier, duvar tipi split klimalarda fark yaratmaya devam ediyor. Yeni seri XPower Fresh tüm özellikleriyle gelişen ve değişen kullanıcı beklentilerine uygun olarak tasarlandı. Şık tasarımı; wifi modül opsiyonu ve yüksek enerji verimliliği ile dikkat çeken Carrier XPower Fresh duvar tipi split klimalar artık kullanıcıyla buluşuyor. Carrier İnverter klimalar, daha güçlü performans sergilemek için kompresörlerini daha yüksek devirlerde çalıştırabilir. Böylece istenilen sıcaklık değerine, hem ısıtma hem de soğutma modunda, geleneksel klimalara göre çok daha hızlı ulaşırlar. Gelişmiş yüksek yoğunluklu filtre, sürekli olarak temiz hava sağlar. Düşük fan devri ile oda içindeki rutubeti almak ve küf oluşumunu önlemek için soğutma veya nem alma modunu kullandıktan sonra bu fonksiyon ile klimanızı temizleyebilirsiniz. Carrier ın gelişmiş filtreleme sistemleri sayesinde bulunduğunuz ortamlarda her zaman sağlıklı, taze havaya kavuşabilirsiniz. Size taze ve sağlıklı hava sağlamak için pozitif ve negatif iyonlar yayar. İyonizer sayesinde kokulardan, tozlardan, duman ve polen parçacıklarından kurtulabilirsiniz (opsiyoneldir). n 98 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

101

102 ÜRÜN TANITIMI SESSİZ BİNA İÇİN GF HAKAN PLASTİK SİLENTA tüye çok hassas binalar olarak tanımlanan konut, yataklı hizmet veren sağlık kurumları, çocuk ve yaşlı bakım evleri, yatılı eğitim kurumları, öğrenci yurtları, kültürel tesisler gibi kullanım alanları için ses yalıtımının gerekliliğini vurguluyorlar. Sesin, beton malzeme içerisinde m/s hızla yayıldığını belirten yetkililer, bu nedenle gürültünün kaynağında azaltılması gerektiğini; bunun için de doğru mal- GF Hakan Plastik, 31 Mayıs 2017 tarihinde Resmi Gazete de yayınlanan ve bir yıl sonra yürürlüğe girecek olan Binaların Gürültüye Karşı Korunması ve Ses Yalıtımı Yönetmeliği nin inşaat sektörü açısından önemli bir adım olduğuna dikkat çekiyor. Tüm yapıların işletimi ve kullanımı esasında insanların maruz kalacağı, iç ve dış kaynaklı gürültülerin kişilerin huzur ve sükûnuna, beden ve ruh sağlığına olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan yönetmelik gereği, projelere uygun şartları karşılamaması durumunda yapı ruhsatı da verilmiyor olacak. Almanya da 1970 li yıllarda sesin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle (yüksek tansiyon, baş ağrısı) DIN 4109 normunu oluşturulduğunu belirten yetkililer, insanları rahatsız etmeyecek ses seviyesinin bu normda 35 db (pis su, sıhhi ve kalorifer tesisatı) olarak belirlendiğini ifade ediyorlar. Bu nedenle özellikle gürülzeme ve uygulamanın gerekli olduğunun altını çiziyorlar: Temiz su tesisatındaki çap daralmaları, suyun yön değiştirmesi, su hızının yüksek olması, daralan noktalardan geçerken kavitasyon oluşumu, sifonlarda boşaltma, doldurma elemanlarındaki parça ve mekanizmalar ve bunların bağlantılarından boşaltılan sular boru içinde ses oluştururlar. Binalar ne kadar yüksek ve ara hatlara bağlanan su kaynakları ne kadar fazla olursa sesin oranı katlamalı olarak artar. Tesisat açısından sessiz bir bina uygulaması yapılabilmesi için SİLENTA gibi ses yalıtımını üst seviyede sağlayan boru sistemleri tercih edilmelidir. Burada önemli nokta, işinin uzmanı kişilerin doğru malzemeyi doğru detayda kullanıyor olmasıdır. Aksi takdirde beklenen sonuca ulaşılması imkansızlaşır. Kısaca tesisat açısından sessiz bir bina için doğru malzeme ve doğru uygulama gerekmektedir. n SEREL EASYWASH TAN YÜZDE 100 YIKAMA TEKNOLOJİSİ İLE 360 DERECE TEMİZLİK SEREL EasyWash lavabolar kullanıcı dostu yeni fonksiyonuyla, temizlik anlayışını değiştiriyor. Kendi kendini temizleyen yeni nesil yıkama teknolojisi ile EasyWash lavabolar, otomatik olarak devreye girerek hijyen sağlıyor. Maksimum temizlik konsepti ile yola çıkılarak tasarlanan SEREL EasyWash lavabo serisi, su sıçratmadan %100 yıkama teknolojisi sunuyor. Kendi kendini temizleme özelliği uzaklaştıktan sonra devreye girerek 360º lik hijyen sağlıyor. HELİOS SERİSİ, MULTİFONKSİYONEL TASARIMI BANYOLARA TAŞINIYOR SEREL Helios lavabo serisi, tasarımı ile banyolarda multifonksiyonel kullanım sağlıyor. Farklı kullanım alanlarına yönelik tasarlanan, daire ve kare formlu çanak lavaboları bulunan seri, her zevke ve beğeniye göre alternatif seçenekler sunuyor. Çocuk lavabosu seçeneğiyle evde ve ev dışındaki alanlarda da çocuklara özel mekânlar yaratıyor. n 100 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr

103 Teknik Yayıncılık kendi binasında MEKANİK TESİSAT SEKTÖRÜ DERGİSİ ŞUBAT 2017 YIL: 24 SAYI: TL ISSN DOĞALGAZ TEKNOLOJİSİ CİHAZ VE SİSTEMLERİ DERGİSİ MART-NİSAN 2017 YIL: 29 SAYI TL ISSN ENERJİ VE ÇEVRE DÜNYASI DERGİSİ MART 2017 YIL: 18 SAYI TL ISSN YANGIN GÜVENLİK VE KORUMA SİSTEMLERİ DERGİSİ KASIM - ARALIK 2016 YIL: 23 SAYI 187 ISSN TÜREB Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Serdar Ataseven "Rüzgarda Avrupa da Üçüncü, Dünyada Yedinciyiz" Vestas Türkiye Genel Müdürü Olcayto Yiğit Üretimin Yerelleştirilmesinin Önemine İnanıyoruz Tüm Dünyada Enerji Talebi 2035 e Kadar Yüzde 30 Artacak Kapak Konusu Borular ve Bağlant Elamanlar Yang n Söndürme Boru Sistemlerinin Sismik Tasar m Otobüs Yeralt Madenlerinde ve Yolcu Treni Yang nlar n n Yang n Tahliye Yollar Tespit Edilmesi Ed lmesi STPA-SAFESEC: Yap sal Yang n Mühendisliği Siber-Fiziksel Sistemler İçin Emniyet ve Güvenlik Analizi 2. Bölüm Aleve Dayan kl l k Uyumu ve Koruma: Önemli Bir Ayr m tesisat.com.tr dogalgaz.com.tr enerji-dunyasi.com yanginguvenlik.com.tr Yeni adresimizi not ediniz. İlkeli, tarafsız, güvenilir yayıncılık Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. Barbaros Mah. Uğur Sok. No: 2/ Üsküdar / İstanbul T: F: info@b2bmedya.com teknikyayincilik.com

104 Abone Formu Yılda 12 Sayı Yılda 12 Sayı Yılda 12 Sayı Yılda 8 Sayı Yılda 8 Sayı 1 yıllık: 110 TL. 1 yıllık: 110 TL. 1 yıllık: 110 TL. 1 yıllık: 70 TL. 1 yıllık: 70 TL. 2 yıllık: 200 TL. 2 yıllık: 200 TL. 2 yıllık: 200 TL. 2 yıllık: 130 TL. 2 yıllık: 130 TL. Yılda 6 Sayı Yılda 6 Sayı Yılda 6 Sayı Yılda 6 Sayı Yılda 6 Sayı 1 yıllık: 55 TL. 1 yıllık: 55 TL. 1 yıllık: 55 TL. 1 yıllık: 55 TL. 1 yıllık: 55 TL. 2 yıllık: 100 TL. 2 yıllık: 100 TL. 2 yıllık: 100 TL. 2 yıllık: 100 TL. 2 yıllık: 100 TL. Adı Soyadı :... Firma Adı :... Adresi : Posta kodu:... Tel:... Fax:... E-posta(*):... (*) E-bültenlerimizi takip edebilmek için E-posta adresinizi yazmayı unutmayın. ONLINE ABONELİK İÇİN Lütfen faturayı... V.D.... no lu hesaba kesiniz.... TL. abone bedelini işaretlediğim banka hesabınıza havale ettim. İş Bankası Koşuyolu Şubesi - TR nolu Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. hesabı İş Bankası Valikonağı Şubesi - TR nolu Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. hesabı Garanti Bankası Koşuyolu Şubesi - TR nolu Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. hesabı Kredi kartı ile ödeme yapmak istiyorum (Kredi kartı talimat formu e-posta adresinize veya faksınıza gönderilecektir) Tarih:... İmza:... Aboneliğini herhangi bir nedenden dolayı sürdürmek istemeyen okurların cayma hakkı bulunmaktadır. Öğrenci aboneliği % 50 indirimlidir. Fiyatlar 31 Aralık 2017 tarihine kadar geçerlidir. TEKNİK SEKTÖR YAYINCILIĞI A.Ş. T.: (0216) F.: (0216) abone@b2bmedya.com

105

106

107 AVRASYA TÜNELİ PROJESİ

108