Yaşlıda Mikrobiota ve Uzun Yaşam ile İlişkisi. Prof. Dr. Bülent SAKA İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı

Transkript

1 Yaşlıda Mikrobiota ve Uzun Yaşam ile İlişkisi Prof. Dr. Bülent SAKA İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı

2 Öğrenim Hedefleri İleri yaşın tanımlanması Ülkemiz ve dünyadan demografik veriler Uzun yaşamla ilişkili hipotezler ve mikrobiota Uzun yaşam, sağlıklı yaşlanma ve mikrobiota ilişkisi

3 İleri yaş? Kronolojik yaş: 65+ (WHO tanımlaması) Biyolojik yaş??? Komorbiditeler (Geriatrik sendromlar) Kas kitlesi ve kas gücü (Sarkopeni) Günlük yaşam aktivitesi Enstrümental günlük yaşam aktitesi Bağımlılık (Disability) Kırılganlık (Fraility) Hastalık sonrası nekahat yeteneği (Resiliance)

4 Kronolojik Sınıflandırma : Genç ileri yaş : Orta ileri yaş 85+ : İleri yaşlılık (oldest old) 95-99: Pre-centenarian : Centenarian 110+ : Super-centenarian

5 Yaşlı Birey Sayısı? 2010 yılı istatistik verileri: Dünya nüfusunun %8 i 65 yaş grubunda Gelişmiş, Gelişmekte ve Az Gelişmiş ülkelerde sırasıyla %16, %6, %3 A.B.D. de %13, Avrupa da %16, Japonya da %23 Türkiye de %8.3 (6.5 milyon kişi): 2016 verisi

6 Türkiye de yaşlı nüfus:

7

8 Doğumda Erkek: 75.3 yıl Kadın: 80.7 yıl Türkiye de öngörülen yaşam süreleri 65+ olanlarda Erkek: 16.2 yıl Kadın: 19.4 yıl TÜİK, 2014

9 Hazzard s Geriatric Medicine and Gerontology, 2009

10 Centenarian : (100+) dünyada en hızlı çoğalan populasyon alt grubudur!!!

11 İnflamasyon ve ileri yaş (inflammaging) Ateroskleroz Diabet Bozulmuş GIS mikrobiotası Alzheimer hastalığı Kanser Diğer kronik hastalıklar CRP IL6 TNFα IL8 artışı!!!

12 Kronik Hücresel Yaşlanma 1. Telomer hipotezi - Hücreler bölündükçe telomerler kısalmakta - Uzun telomer, uzun ömürle paralel

13 2. Mitokondri hipotezi - Yaşlanan hücrelerin mitokondri sayısı artmakta - Artan Mitokondrilerin senescent associated secretory phenotype (SASP) taşıdığı anlaşıldı. - SASP aktivitesi azaltıldığında hücrelerin genç hücreler görünümüne dönüştüğü görüldü.

14 Mikrobiota: Kronik hücresel yaşlanma sebebi mi?

15

16

17 Wu et al, Sceince 2011 Mikrobiota ve diet ilişkisi Batı tipi yağ, protein ve CHO dan zengin diet Bacteroides/Bacteroidetes ile ilişkili Bitki (meyve/sebze) kökenli diet Prevotella/Bacteroidetes ile ilişkili Lif ve sebze ile ilişkili diet Firmicutes ile ilişkili

18 Kırılgan yaşlılık Lactobacilli, Prevotella and Faecalibacterium prausnitzii AZALMASI Ruminococcus, Atopobium, and Enterobacteriaceae ARTIŞI Kırılganlık ile ilişkili. van Tongeren SP, Appl. Environ. Microbiol. 2005

19 Yaşlıda antibiyotik kullanımı Bifidobakteriler ve Prevotella AZALMAKTA. Clostridyum bakteriler ARTMAKTA. Bartosch et al, Appl. Environ. Microbiol Woodmansey et al, Appl. Environ. Microbiol. 2004

20

21

22

23 ELDERMET COHORT

24 Kırılgan yaşlılarda Bacteroides/Bacteroidetes grubunda artış olmakta. Çok fazla farklılıklar var!! Bunun altında çevresel faktörler var: Diet Mobilite İlaçlar Yaşadığı ortam (ev, bakımevi)

25

26 Kırılganlık İleri yaş (MN riski yüksek) Malnütrisyon (Clostridia artışı ile ilişkili) Diette lif azalması Antibiyotik (Clostridia) Bakımevinde geçirilen süre (MN riski yüksek)

27 Prevotella İleri yaşla birlikte en çok etkilenen mikrorganizma generasıdır!!!! En çok bakımevinde uzun süre kalanlarda azalmaktadır. İleri yaşta mikrobiota çeşitliliğini etkilemekte

28 Antibiyotik kullanımı Hem toplumda yaşayanlar ve hem de bakımevinde kalanlarda mikrobiota çeşitliliğini azaltmakta!!! Toplumda yaşayanlar daha çabuk normale gelmekte.

29

30 Mikrobiota-immunite-metabolizma etkileşimi

31 Barsak-Beyin Aksı

32

33

34 Uzun yaşamla mikrobiota ilişkisi

35 Centenarian (+100) Kısa zincirli yağ asidi (butirat) metabolizması azalmakta Aromatik aminoasit katabolizması artmakta Patobionta baskınlığı (pro-inflamatuvar sitokin salgılatan mikrobiota baskınlığı) azalmakta Rampelli et al, Aging 2013

36 Mikroorganizma genus dağılımı

37 İdrar metabolitleri farklılıkları

38 Dışkıda mikrobiom farklılığı

39

40

41 Prevotellaceae

42

43

44

45 Fig S rrna gene surveys reveal a clear separation of the three elderly populations investigated. RC: centenarian RE: Kırsal alan yaşlılar CE: Şehirde yaşlılar

46 Sentenerianlar +100

47 Yaşla ilişkili geniuslar-sentenerianlar Ruminococcaceae Clostridiaceae Lachnospiraceae

48 Kırsal alanda lif ağırlıklı beslenenler Şehir tipi beslenenler Sentenerianlar Yaşlılar Yaşlılar

49 Lifden zengin kırsal tip beslenme- Sentenerianlar Bacteroides Lachnospiraceae Ruminococcaceae

50

51 Metabonomikler

52 Serum Eikosanoid düzeyleri (inflamasyon)

53 Uzun yaşam mikrobiota ilişkisinde önemli sonuçlar Malnütrisyonu tedavi et Diet lif içermeli Kırsal tipi beslenme Mikrobiota çeşitliliği önemli Antibiyotik kullanımına DİKKAT! Probiyotik desteği. Prevotella Ruminococcaceae Lachnospiraceae Sadece bakteri gruplarının belirlenmesi değil bu bakterilerin ürettiği metobonomikler ve sitokinler de önemli.