Kısa İçerik. Ön Söz... 1 Kısım I: Şehir Bahçeciliği Kısım II: Bahçeciliğin Temelleri... 37

Transkript

1 Kısa İçerik Ön Söz... 1 Kısım I: Şehir Bahçeciliği Bölüm 1: Şehir İçinde Bahçecilik... 9 Bölüm 2: Şehir Bahçeciliğinin Faydalarını Görmek Bölüm 3: Kentsel Mikroklima Kısım II: Bahçeciliğin Temelleri Bölüm 4: Toprağınızı Tanıyın Bölüm 5: Toprağın Beslenmesi ve Gübrelenmesi Bölüm 6: Bırakın Elleriniz Kirlensin: Dikim Kılavuzu Kısım III: Bahçecilik için Uygun Yerler ve Yöntemler Bölüm 7: Dış Mekân Odası Oluşturma Bölüm 8: Bahçeciliği Saksılara Taşıyın Bölüm 9: Manzarası Olan Bir Bahçe: Çatı Bahçesi Bölüm 10: Bahçeciliği Duvarlara Taşıyın Bölüm 11: Apartman Bahçeleri Bölüm 12: Hobi Bahçeciliği ve Şehir Çiftçiliği Kısım IV: Şehirde Bitki Yetiştirmek Bölüm 13: Şehir Ortamı, Köy Gıdası Bölüm 14: Şehrin Tek Yıllık Çiçekler Açması Bölüm 15: Şehirdeki Çok Yıllık Çiçekler, Güller ve Soğanlı Bitkiler Bölüm 16: Şehirde Ağaç Yetiştirmek Bölüm 17: Çimler ve Yer Örtücüler Kısım V: Mükemmeliyete Doğru Bölüm 18: Malçlama ve Yabani Otları Temizleme Bölüm 19: Bahçeyi Sulama Bölüm 20: Şehir Bahçesi Haşerelerini Kontrol Altına Alma

2 viii Şehir Bahçeciliği for DUMMIES Kısım VI: Efsane 10 lar Kısmı Bölüm 21: Şehir Bahçıvanları İçin On Alet Bölüm 22: Şehirde Çocuklarla Bahçecilik Yapmanın On Uygun Yolu Bölüm 23: Sürdürülebilir Şehir Bahçesi Oluşturabilmek İçin On Tavsiye Dizin

3 İçindekiler Ön Söz... 1 Kitap Hakkında...1 Bu Kitapta Kullanılan Yazım Biçimleri...2 Okumayabileceğiniz Kısımlar...2 Aptalca Varsayımlar...3 Bu Kitap Nasıl Düzenlendi?...3 Kısım I: Şehir Bahçeciliği Kısım II: Bahçeciliğin Temelleri...4 Kısım III: Bahçecilik Yapmak İçin Yerler ve Yöntemler...4 Kısım IV: Şehirde Bitki Yetiştirmek...4 Kısım V: Mükemmeliyete Erişmek...5 Kısım VI: Efsane 10 lar Kısmı...5 Kitapta Kullanılan İkonlar...5 İstediğimiz Sayfadan Başlayabiliyor muyuz?...6 Kısım I: Şehir Bahçeciliği Bölüm 1: Şehir İçinde Bahçecilik...9 Toprak Hazırlamakla İlgili Temel Prensipleri Bilmek...9 Şehir İçinde Bahçecilik Yapmak İçin Uygun Yerleri Bulmak...10 Şehir İçinde Her Türden Bitkiyi Yetiştirmek...11 Ağaçlar ve çalılar...12 Yenilebilir bitkiler...12 Tek yıllık çiçekler...13 Çok yıllık çiçekler ve güller...13 Çimler ve yer örtücü bitkiler...14 Bitki Yetiştirmenin İnceliklerini Keşfetme...14 Yabani otları temizleme ve malçlama...15 Sulama...15 Haşere kontrolü...15 Bölüm 2: Şehir Bahçeciliğinin Faydalarını Görmek...17 Şehirlerdeki Gıda Bahçelerinden Gelen Yerel Ürünlerin Tadını Çıkarmak...18 Gıda yetiştirmek için yer aramak...18 Şehir gıda bahçeciliği projeleri hakkında bilgi edinmek...19 Sağlıklı Şehirler Yaratma...22 Kirliliği azaltmak...22 Şehirleri daha yaşanılabilir hale getirmek...25 Yaşadığınız semti geliştirmek...26

4 x Şehir Bahçeciliği for DUMMIES Bölüm 3: Kentsel Mikroklima...27 Güneşli Şehir: Güneşle ve Sıcak Şehirlerle Çalışmak...27 Mevsimsel güneş açılarından yararlanmak...28 Güneş ışımasıyla baş etme...29 Isı Adası Etkisini en aza indirgemek...29 Rüzgârlı Şehir: Mevsimsel Şehir Rüzgârı Düzenleriyle Çalışmak...32 Bahçenizdeki Makroklima ve Mikroklima Koşullarını Hesaba Katma...34 Bitki dayanıklılık bölgenizi tanımak...34 Kendi mikroklima koşullarınızı dikkate alma...35 Kısım II: Bahçeciliğin Temelleri Bölüm 4: Toprağınızı Tanıyın...39 Toprak Türünüzü Tespit Etmek...40 Farklı toprak türlerini anlamak...40 Neye sahip olduğunuzu anlamak...41 Toprağın Drenajını Kontrol Etmek...42 Perkolasyon testi uygulama...43 Metal çubuk testinde ustalaşmak...43 Toprağınızın ph Seviyesini Öğrenmek...44 Toprağın Altında Yatanları Keşfetmek...45 Biraz kazı yapmak...46 Toprak kirleticilerinden kendinizi korumak...46 Bölüm 5: Toprağın Beslenmesi ve Gübrelenmesi...51 Organikler 101: Organik Madde...52 Toprak Verimliliğini Sağlamak İçin Fazladan Küçük Bir Şey Eklemek: Hayvan Gübresi...54 Kompost Yapmak ve Verimli Toprak Oluşturmak...56 Şehir içinde güvenli bir şekilde kompost üretmek...56 Kutu seçimi...57 Öbeğin hazırlaması...58 Kompost yaparken sık karşılaşılan sorunların çözümü...59 Solucan gübresi yapımı...60 Bitkilerinizi ve Toprağınızı Gübrelerle Canlandırın...62 Suni gübrelerdeki üç büyükler i tanımak...62 Islak gübre kuru gübreye karşı...63 Banda gübre uygulama yöntemi...65 Bölüm 6: Bırakın Elleriniz Kirlensin: Dikim Kılavuzu...67 Sebze ve Tek Yıllık Çiçek Ekimi...67 Yükseltilmiş yatakla işe başlamak...68 Tohum mu? Fide mi?...70 Don tarihlerine göre çimlendirme takvimi hazırlama...71 Kendi fidelerinizi kendiniz yetiştirin...73

5 İçindekiler xi Fide Seçimi...74 Sebze veya tek yıllık çiçek bahçenizin ekimi ve dikimi...75 Ağaç ve Çalı Dikimi...78 Ağaç ya da çalı satın almak...78 Çukurun kazılması ve dikim...79 Ağaçlarınızın ve çalılarınızın iyi bir başlangıç yapmasını sağlayın...82 Çok Yıllık Çiçek, Soğanlı Bitki ve Gül Dikimi...83 Çok yıllık çiçek alımı ve dikimi...84 Soğanlı bitkilerin alımı ve dikimi...84 Gül alımı ve dikimi...86 Kısım III: Bahçecilik İçin Uygun Yerler ve Yöntemler Bölüm 7: Dış Mekân Odası Oluşturma...91 Dış Mekânınızın Analizini Yapma...92 Alanınızın Etrafını Çitle Çevirmek...92 Dış Mekân Odanızı Planlama...93 Bahçe Giriş Kapınızı Yaratma...93 Zen benzeri bir his için ay kapısı kurmak...94 Ahşap bahçe kemeriyle havanızı atın...95 Diğer giriş ögeleri arasından seçim yapmak...96 Dış Mekân Odanızın Kullanım Şeklini Tanımlama...96 Bir Odak Unsuru Oluşturma...97 Eşsiz bir bitki kullanın...98 Su ögesiyle huzurlu bir ortam yaratın...99 Yapay bir öge kullanın Geri Dönüştürülmüş Materyalleri Şık ve Kullanışlı Bir Bahçe Sanatına Dönüştürmek İkinci el eşyaların kullanımı Materyalleri yeniden değerlendirmek (Eski eşyaları başka bir amaçla tekrar kullanmak) Etkileşimli Bahçe Sanatı Fikrini Değerlendirmek Bahçe için güneş saati Bahçede müzik Bölüm 8: Bahçeciliği Saksılara Taşıyın Saksı Seçeneklerini Araştırma Havalı görünen ticari saksılar Asma, dengeleme ve diğer ilginç saksılar Küvetler, kuş kafesleri, bisikletler ve daha fazlası Saksınız İçin Toprak Seçimi Saksıya Bitki Dikimi Saksıları hazırlama Saksılarınıza doğru bir şekilde dikim yapmak Saksılarınızı Canlandırın Saksıları ilgi çekecek şekilde konumlandırmak Renklerin uyumunu sağlamak Havalı saksı kombinasyonları...117

6 xii Şehir Bahçeciliği for DUMMIES Saksı Bitkilerinize İlgi Göstermek Sulama Saksılarınızın bakımını yapma Saksıların yerini değiştirmek Bölüm 9: Manzarası Olan Bir Bahçe: Çatı Bahçesi Çatı Bahçeciliğiyle İlgili Temel Bilgileri Öğrenme Peki neden? Çatıda bitki yetiştirmenin sebeplerine göz atma Hangisi size daha çok uyuyor? Yeşil çatı ve çatı bahçesi arasında seçim yapma Ne kadarı yeterli? Limitlerinizi gözden geçirin Sırada ne var? İşe koyulmak ve bir plan geliştirmek Bir Çatı Bahçesi ya da Yeşil Çatı Tasarlamak Yapısal faktörler: Çatınızın çökmeyeceğinden emin olun Yağmur suyunun yönetimi Ne yetiştireceğinize karar verin Elektrik kaynağını ve ışıklandırmayı planlama Malzemelerin taşınması Çatı Saksı Bahçesiyle Sınırlı Kalmak Bölüm 10: Bahçeciliği Duvarlara Taşıyın Dikey Olarak Bitki Yetiştirmenin Faydalarını Keşfetme Dikey Bahçeciliğin Zorluklarıyla Yüzleşme Alanınızı Tekrar Gözden Geçirin: Yukarı, Aşağı ve Dört Bir Yana Doğru Bitkileri Yukarı Doğru Yetiştirin Dikey yapılar: Tırmanmak için bir alan yaratmak Dikey olarak sebze ve meyve yetiştirmek Saksıları Yükseklere Taşıyın Dikey saksı bahçeciliğiyle ilgili özel faktörleri anlamak Dikey saksı seçimi Bölüm 11: Apartman Bahçeleri Balkon Bahçeleri Balkonda saksı kullanımı Resim çerçevesi bahçesi oluşturma Pencere önü saksıları kullanmak Ev İçi Bahçeciliği Ev içi baharat bahçesi yaratmak Kapalı alanda ışıklar altında bitki yetiştirme Kapalı alanda bitki bakımı ve sulama Bölüm 12: Hobi Bahçeciliği ve Şehir Çiftçiliği Hobi Bahçeciliği Hobi bahçeciliğinin kısa hikâyesi Hobi bahçeciliği nasıl işler?...167

7 İçindekiler xiii Bir Hobi Bahçeciliği Programı Başlatmak Alan seçimi Alanın geliştirilmesi Bahçeyi düzenleme Bahçenin idaresi Şehir Çiftçiliği = Şehrin Yenilenmesi Birlikte bahçecilik yapmanın faydaları Alanların imara kapatılmasını önlemek Yerel Pazarlama Ürünleri çiftçi pazarlarında satmak Çiftlikten okula girişiminde yer almak Yerel restoranlara satmak Hasat şenliklerine ev sahipliği yapmak Topluluk buluşmaları ve kutlamalar düzenlemek Bir Bahçeyi Paylaşmak Oda arkadaşlarıyla bahçecilik yapmak Başkaları için gönüllü olmak Bir şehir bahçıvanı tutmak Aç insanlar için bir sıra sebze ekmek Kaldırımlardan Parklara Şehirdeki yeşil alanları tarım için elverişli hale getirmek Şehir parkletleri oluşturmak Kısım IV: Şehirde Bitki Yetiştirmek Bölüm 13: Şehir Ortamı, Köy Gıdası Sebze Bahçesini Planlamak Sebze bahçeniz için alan seçimi Bahçenizin boyutlarına karar vermek: Büyüklük kavramınız ne? Her şeyi plana dökmek Sebzelerinizi Sevindirin Besleme Yabani otları ayıklama, malçlama ve sulama Şehir İçin En Uygun Olan Sebzeleri Yetiştirmek Yapraklı yeşillikler Domates ailesi: Patlıcanlar, biberler ve diğer akrabalar Kavun, kabak ve diğer tırmanıcı sebzeler Kök sebzeler Bezelyeler ve fasulyeler Lahana, brokoli ve daha fazlası Kolay baharatlar Yetişme Dönemini Uzatmak Peş peşe ekim: Sonsuza dek marul! Karışık ekim: Aralardaki boşluk Soğuk havalarda bitkileri korumak...196

8 xiv Şehir Bahçeciliği for DUMMIES Bölüm 14: Şehrin Tek Yıllık Çiçekler Açması Tek Yıllık Çiçekleri Anlamak Tek Yıllık Çiçek Bahçenizin Yerini Belirlemek Bahçeniz hangi tür tek yıllık çiçek için uygun: Gölge seven mi? Güneş seven mi? Hazırlık yapma ve ekim Renk seçimi Doku ve koku üzerine düşünmek Kesmek için çiçek yetiştirmek Tek Yıllık Çiçekleri Saksılarda Yetiştirmek Bütün Mevsimler ve Topraklar İçin Tek Yıllık Çiçek Seçmek Serin ilkbahar ve sonbahar çiçekleri Yaz çiçekleri Farklı toprak türleri için çiçek seçimi Çiçek Gösterisinin Devamlılığını Sağlamak İçin Tek Yıllık Çiçeklerinizin Bakımını Yapın Sulama Yabani otları temizleme Gübreleme Solmuş çiçekleri temizlemek Budama Çiçekleri yukarıda tutmak Tek Yıllık Çiçeklerinizin Devamlılığını Sağlamak İçin Peş Peşe Ekim Yapmak Bölüm 15: Şehirdeki Çok Yıllık Çiçekler, Güller ve Soğanlı Bitkiler Çok Yıllık Çiçekleri, Gülleri ve Soğanlı Bitkileri Tanımak Kalıcı Bir Ekim Alanı Bulmak Güneş, toprak ve rüzgâr Saksı Kullanmak Şehir Hayatına Uygun Çok Yıllık Çiçek Seçimi Güneş seven çok yıllık çiçekler Gölge seven çok yıllık çiçekler Çok Yıllık Çiçekleri Yetiştirmek ve Bakımlarını Yapmak Genel bakım ve onarım Birazcık ek destek sağlama Böl ve çoğalt La Vie en Rose En iyi şehir güllerini seçmek Gül yetiştirmek ve bakımını yapmak Bahçenizi Soğanlı Bitkilerle Aydınlatın Soğanlı bitkiler için yer bulmak Şehir için ilkbaharda açan en iyi soğanlı bitkileri belirlemek Şehir için yazın çiçek açan en iyi soğanlı bitkileri belirlemek Soğanlı bitkilerin bakımını yapmak Bölüm 16: Şehirde Ağaç Yetiştirmek Şehir Dostu Ağaçlar Seçmek En iyi yaprak döken ağaçlar Her dem yeşil ağaç seçenekleri...234

9 İçindekiler xv Biraz Çalılık Yetiştirmek Bahçenizde çalıları kullanmanın yollarını gözden geçirmek Birkaç muhteşem şehir çalısını keşfetmek Ağaçlarınızı ve Çalılarınızı Formda Tutun Sulama ve gübreleme Budama Şehirde Meyve Yetiştirmek Şehir için en uygun meyve ağaçlarını bulmak Meyve ağaçlarının büyümesini sağlamak Şehirde Üzümsü Meyve Çalıları Yetiştirmek Şehir için en uygun üzümsü meyveleri seçmek Üzümsü meyvelerin sağlıklı kalmasını sağlamak Bölüm 17: Çimler ve Yer Örtücüler Doğru Çimi Seçmek Serin iklim çim bitkileri Sıcak iklim çim bitkileri Tohum mu? Rulo çim mi? Çimlerinizle İlgilenmek Şehir çim biçme makinelerine bir göz atma Çimleri düzgün bir şekilde biçmek Çimlerinizin bakımını yapmak Çimleri onarmak Yer Örtücü Alternatifleri Çim mi? Yer örtücü bitki mi? Şehir için uygun yer örtücü bitkiler Yer örtücü bitkilerin dikimi ve bakımı Kısım V: Mükemmeliyete Doğru Bölüm 18: Malçlama ve Yabani Otları Temizleme Yabani Otlarla Olan Savaşı Kazanmak Yabani otları tanımak ve neden dikkat etmeniz gerektiğini bilmek Yabani otları problem haline gelmeden durdurmak Yabani otları büyüdüklerinde kontrol altına almak Malçlama Malç çeşitleri Doğru şekilde malçlama Bölüm 19: Bahçeyi Sulama Suyun Korunması Ne kadar sulamanız gerektiğini bilmek Daha az su kullanmak Su Hasadı Yağmur varilleri Gri su kullanımı Yağmur bahçesi yaratmak...280

10 xvi Şehir Bahçeciliği for DUMMIES Suyu Bitkilerinize Dağıtmak Hortumlar ve sulama kapları Sulama çubukları Sulama tabancaları Delikli hortumlar Damla Sulama Fıskiyeler Deneyebileceğiniz diğer birkaç sulama yöntemi Bölüm 20: Şehir Bahçesi Haşerelerini Kontrol Altına Alma İyi Dostları Tanımak Faydalı böcekleri bahçenize çekmek Kuşları bahçenize çekmek Arıları bahçenizde zaman geçirmeye davet etmek Zararlı Böcekleri Kontrol Altına Almak İçin Önceden Hazırlıklı Olmak Bahçeyi problemleri önleyecek şekilde tasarlamak Gerçekten bir probleminiz olup olmadığına karar vermek Bahçenizde Zararlı Böceklerle Mücadele Etmek Böceğinizi tanıyın Haşereleri böcek ilacı kullanmadan kontrol altına almak Güvenli ilaçlar kullanmak Hastalıkları Teşhis ve Tedavi Etmek Gerçekten de hastalıkla karşı karşıya olup olmadığınızı anlamak Her şeyden önce hasarı önlemek Bazı yaygın hastalıkların farkında olmak Hastalıklar için en güvenli ilaçları bulmak Fasulye Bahçesindeki Yaratıklar Hayvanların verdiği hasarı teşhis etme Hangi yaygın şehir hayvanlarına dikkat etmeniz gerektiğini anlamak Kısım VI: Efsane 10 lar Kısmı Bölüm 21: Şehir Bahçıvanları İçin On Alet Bölüm 22: Şehirde Çocuklarla Bahçecilik Yapmanın On Uygun Yolu Bölüm 23: Sürdürülebilir Şehir Bahçesi Oluşturabilmek İçin On Tavsiye Dizin