advance Siemens Teknolojisiyle Donatılan Fatih, Sefere Hazır Özel Sayı

Transkript

1 advance Özel Sayı Şubat 1 / 2009 s Endüstriyel Otomasyon Sistemleri Muhteşem Renkler Simatic PCS7 ile yapılan otomasyon, Hintli boya üretim tesisinde önemli iyileştirmeler sağlamaktadır Hareket Kontrol Sistemleri Türkiye de Bir İlk: CNC Alüminyum Kompozit İşleme Makinesi Nata Makine de Sinumerik CNC ile hassas ve seri işleme Bina Teknolojileri Bina Otomasyonunun Enerji Verimliliği Üzerine Etkisi Siemens Teknolojisiyle Donatılan Fatih, Sefere Hazır

2

3 Haberler 6 Örnek Proje Siemens in örnek üretim üssü İçindekiler Röportaj Siemens 2009 Yılına Yeni Hedefler ve 4 Vizyonu ile Giriyor Haberler Örnek Proje 6 Siemens in örnek üretim üssü EuroBLECH 2008 Fuarı 7 DMG-Havacılık ta Volumetric 8 Compensation System Demo Günleri EN-VER Projesine Desteğimiz Sürüyor 9 Çimentocular EN-VER i 10 Siemens ten Dinlediler Deniz Suyu Arıtımında %90 Oranında 10 Enerji Tasarrufu Siemens Motorlu Fatih Vapuru, 11 Törenle Hizmete Alındı Siemens, 1. Ulusal Enerji Verimliliği 12 Forumu ndaydı İsdemir de Siemens Teknolojisi 13 Endüstriyel Otomasyon Sistemleri Muhteşem Renkler 14 Simatic PCS7 ile yapılan otomasyon Verimli Yönetim Modeli 16 Kontrol altındaki çeşitlilik Su Teknolojileri Örnek Bir Arıtma Tesisi 18 İnegöl OSB nin atık su arıtma tesis modernizasyonu Hareket Kontrol Sistemleri Taşlama Makinaları, Testere Bileme 20 Türkiye de Bir İlk: CNC Alüminyum 21 Kompozit İşleme Makinesi Şalt ve Enstalasyon Tekniği Yenilikçi Enerji Çözümleri 22 Enerji KIB-TEK te Enerjinin Uzaktan Kontrolü 24 Ürünler Yeni Modern Arayüz, Yeni Özellikler ve 26 Yeni Olanaklar WinCC V7.0 Bina Teknolojileri Bina Otomasyonunun Enerji Verimliliği 28 Üzerine Etkisi Ürünler Simatic ET 200S IM151-8F PN/DP F-CPU 30 İkisi bir arada Mobil Radyo Yönlendirici MD Süper hızlı kablosuz haberleşme amaçlı IE Anahtarları Scalance XB Yerden kazanım ve düşük maliyet Endüstriyel Kablosuz LAN 30 Kanal atlama özellikli IWLAN Simatic Basic Paneller 31 Basit otomasyon uygulamaları için temel fonksiyonlar Simatic Dokunmatik Panel 177B 4 31 Geniş ekranlı panel Sitop UPS500S 31 Bakımsız DC UPS (kesintisiz güç kaynağı) Basic Servo Drive Sinamics S Basit konumlama görevleri için 1PH8 Kare Gövde Servomotorlar 32 Çok yönlü kullanım Su Soğutmalı Sinamics S Sert çevre koşullarında kullanım için Manyetik Olmayan Sekonder Parçalı 32 1FN6 Lineer Motor Elektrikli kremayer Simotion C240 PN Hareket Kontrol Sistemi 33 Yüksek performanslı hareket kontrol uygulamaları için 3WL/3VL Yapı Kütüphanesi 33 PCS7 e entegrasyonu 3VL Kompakt Güç Şalterlerinde 33 Yeni ETU lar (Elektronik Trip Üniteleri) Kısa devreye karşı koruma COM20 ve COM21 Modülleri 33 Sınırsız haberleşme imkanı Sık Sorulan Sorular 34 Eğitim 35 advance

4 Röportaj Siemens 2009 Yılına Yeni Hedefler ve Vizyonu ile Giriyor Siemens A.Ş. Genel Müdürü Hüseyin Gelis Siemens olarak 2008 yılını nasıl geçirdiniz? 2009 yılı için ne düşünüyorsunuz? Siemens Türkiye olarak, 2008 de rekabetçi gücümüzü koruyabilmek için şirket genelinde bir çok değişim başlattık. Enerji, Endüstri, Sağlık ve IT sektörlerini kapsayan yeni organizasyonel yapımız, daha odaklı bir hizmet sunma imkanı yaratacak. Bunun yanı sıra maliyet azaltım projelerine de yatırım yaptık. Amacımız, bugünki iş süreçlerimizi gözden geçirmek ve gelecek yıllarda büyümemizi devam ettirebilmek için daha etkin süreçlere sahip olmak. Türkiye nin çok büyük bir potansiyele sahip olduğuna inanıyorum da ekonomik bir yavaşlamaya şahit olacağız ancak ülkemizin büyümesinin önüne geçecek bir engel görmüyorum. Siemens olarak iş 4 advance ortaklarımız ile birlikte -162 yıldır olduğu şekilde- hizmet vermeye devam edeceğiz yılında Siemens i ve Türkiye yi nasıl bir ortam bekliyor? 2009, ülkemizi de etkileyen küresel ekonomik kriz sebebiyle hepimiz için zor bir yıl olacak. Ağırlıklı olarak ihracata dayalı olan otomotiv sektöründeki sipariş alımlarında, Kasım ve Aralık aylarında ciddi bir düşüş görüldü. Doğrudan ya da dolaylı, kısa veya uzun vadede hepimizi etkileyecek, zincirleme bir reaksiyona maruz kalacağız. Çünkü artık küresel zincirin bir halkasıyız. Önümüzdeki zorlu dönemde gerekli ihtiyaçları ve talepleri daha iyi anlayabilmek için, müşterilerimizle ve iş ortaklarımızla daha sıkı ve daha yakın çalışmamız gerekiyor. Çözüm ve önerilerimizin, müşterilerimizin maliyetlerini azaltmasına katkı sağlayacağından hiç kuşkum yok. Siemens in otomasyon sektöründeki faaliyetleri önümüzdeki dönemde nasıl devam edecek? Siemens, örnek teşkil eden geniş ürün portföyü ile endüstriyel ve ev otomasyonu uygulamalarının her alanına katkıda bulunuyor. Etkin bir kontrol sistemine ihtiyaç duyulan her anda Siemens çözümleri, müşterilerimizin tercihi oluyor. Geçtiğimiz yıllarda sunduğumuz SIMATIC ve SINU- MERIK gibi çözümlerimiz, müşterilerimizin üretim çıktılarını ve ürün kalitelerini geliştirme imkanı sunarken, pazarda daha rekabetçi olmalarına imkan tanıyor. RFID,

5 Siemens A.Ş. Gebze Tesisleri temel atma töreni Dr. Siegfried Russwurm, Hüseyin Gelis, Martin Krauss enerji verimli çözümler, dijital fabrika simülasyon sistemleri gibi yeni alanlardaki çözümlerimiz ise lojistik zinciri ve üretim iş akışlarında etkinlik ve hız sağlayacak. Amacımız, her zaman yüksek kaliteli, güvenilir ve ihtiyaca özel mühendislik çözümleri sağlayarak müşterilerimizi daha da rekabetçi kılmaktır. Tabii ki tüm bunları tek başımıza başarmıyoruz. Bizi Siemens yapan ve başarımızı mümkün kılan, distribütörlerimizle sürdürdüğümüz mükemmel işbirliği, çözüm partnerleri ve servis işgücümüze güveniyoruz yılında sağladıkları değerli katkıları için hepsine tekrar teşekkür etmek istiyorum yılında da verimli işbirlikleri ile yolumuza devam edeceğiz. Siemens Türkiye ye güveniyor ve yatırımlarına devam ediyor Türkiye de uzun yıllardır Kartal daki kampüsümüzde hizmet veriyoruz. Gelişme planlarımız çerçevesinde Gebze Organize Sanayi Bölgesi ne taşınacağız yılı ilk çeyreğinde birinci faz tamamlanmış olacak ve Enerji Sektörü ilk taşınmayı gerçekleştirecek. Bu tesisin en önemli özelliği, yüksek teknolojiye sahip olması ve yeşil bina özelliğini taşıması. Doğal enerji kaynaklarını verimli şekilde kullanacak ve çalışanlarına sağlıklı bir ortam sunacak olan Gebze tesislerimiz, bu alandaki uluslararası bir standart olan LEED sertifikasını Türkiye de ilk defa almaya hak kazanacak. Dolayısıyla bina otomasyonundaki son teknolojiler, yine alternatif enerji kaynaklarının kullanımı, yağmur sularından faydalanan sistemler, çalışanların sağlığını ön planda tutan en yeni teknolojilerin hepsi bu tesisin Türkiye deki ilklerinden olacak. advance

6 Haberler Örnek Proje Siemens in örnek üretim üssü Türkiye de uzun yıllardır Kartal daki kampüsünde hizmet veren Siemens, gelişme planları çerçevesinde Gebze Organize Sanayi Bölgesi ne taşınmaya hazırlanıyor. 100 milyon Euro luk yatırımla kurulacak yeni fabrika, enerji maliyetlerinde % 30 a varan tasarruf sağlayacak. İstanbul Kartal daki kampüsünde tam kapasite faaliyet gösteren Siemens, gelişme planları çerçevesinde büyümeye karar verince yerine sığamadı ve Gebze Organize Sanayi Bölgesi ne taşınma kararı aldı. Yeni fabrikanın en önemli özelliği ise Türkiye de ilk defa LEED Sertifikası alacak tesis olması. LEED Sertifikasyonu, bina bazındaki projelerin çevre üzerindeki etkilerini, enerji verimliliğini ve doğal kaynakları korumadaki duyarlılıklarını ortaya çıkarmada ölçülebilir bir referansın olmasına olanak sağlayan bir değerlendirme ve derecelendirme sistemidir. Siemens in Kartal daki 64 bin m 2 alana kurulu olan tesisi yüzde 100 doluluk oranı ile çalışıyor. Şirketin büyüme ve gelişme Kaşif Yıldırım, Siemens Gayrimenkul Yönetim Direktörü 6 advance stratejisi doğrultusunda Gebze Organize Sanayi Bölgesi ndeki 150 bin metrekarelik alana yatırım yapma kararı alındı. Siemens in, birinci fazı oluşturan 35 bin metrekarelik alandaki yatırımı bu yılın başında bitecek ve ilk önce enerji grubu buraya taşınacak. Yeni fabrikaya tesisin tamamen taşınması ise yaklaşık 4 yıl sürecek. Enerji kaynaklarını verimli bir biçimde kullanan, çevreye saygılı ve çalışanlarına sağlıklı bir ortam yaratan tesis, enerji maliyetlerinde %30 a varan tasarruf sağlayacak. Yeni teknolojilerin kullanıldığı ve toplam maliyeti 100 milyon Euro yu bulacak olan yeni tesisin en büyük özelliği çevre dostu olması, enerjiyi tasarruflu kullanması ve iç mekanlarda yararlanılan malzemelerin insan sağlığı göz önünde bulundurularak seçilmesi. Enerjinin verimli kullanılması için bina otomasyonu sistemi devreye girecek. Aydınlatma, ısıtma, soğutma ve havalandırma otomasyonlarında hem yeni teknolojilerden hem de alternatif enerji kaynaklarından yararlanılacak. Tasarruf sağlamak amacıyla yapılması planlanan çalışmalardan bazıları da şöyle: Çatıdaki yağmur suları bir depoda toplanacak ve binada kullanım suyu olarak değerlendirilecek. Biyolojik arıtma sayesinde binada tüketilen su arıtılacak ve bahçe sulamasında kullanıla- cak. Açık alanlarda çim yerine yerel iklim koşullarına uyumlu bitkilerin seçilmesi, sprinkler sulama sistemi yerine damlama sisteminin kullanılması ile peyzaj sulamasında %50 su tasarrufu sağlanacak. Ayrıca, binada susuz pisuvarlar, düşük debili klozetler ve sensörlü bataryaların kullanılması ile de %40 su tasarrufu planlanmaktadır. Bina çalışanlara konfor sağladığı gibi sağlığa yönelik avantajlar da sunuyor. Örneğin, konvensiyonel binalarda kullanılan bazı malzemelerde bulunan formaldehyde (formaldehit) yada VOC (Volatile Organic Comporents) diye tabir edilen, insan sağlığına olumsuz etki eden uçucu parçacıklar mevcut. Yeni tesiste bunları mümkün olduğunca ihtiva etmeyen yada limitlerin altında kalacak malzemeler kullanılacak. Daha sağlıklı ofisler için % 30 daha fazla temiz hava sağlayan bir havalandırma sistemi de kurulacak. LEED sertifikalı binaların sayısı dünyada da fazla değil aslında. Çoğu ABD de bulunmakla birlikte, Avrupa da da yaygınlaşmaya başlıyor. Bu sistem yakın bir gelecekte o kadar gelişecek ki, LEED sertifikası olmayan binalar alım satım aşamasında değer kaybına uğrayacak. Kullanılan teknolojiler ve malzemeler nedeniyle bu tür binaların değeri yüzde 7,5 kadar yükseliyor. Enerji giderleri düşük olduğu için daha yüksek fiyatla satılan değerli binalar oluyor.

7 EuroBLECH 2008 Fuarı Haberler Katılımcılar tarafından son yılların en iyi fuar ı olduğu belirtilen Hannover EuroBlech 2008 Fuarı, metrekare bazında %8 büyüme ile tüm katılımcı ve ziyaretçi rekorlarını yukarı taşıdı. Geçtiğimiz yıl sonu 20 cisi yapılan (iki yılda bir) dünyanın bu en önemli metal işleme teknolojileri fuarı, 38 ülkeden gelen 1520 katılımcı firma ve yaklaşık 70 ülkeden gelen profesyonel ziyaretçi ile 31 Türk firmasının gövde gösterisine sahne oldu. beat for the servo press sloganıyla yenilikçi ürün, çözüm New ve servislerimizin tanıtıldığı Siemens standında Elektronik Transfer (SimoTrans), Servo Pres çözümleri (Simo- Press Servo), Hidrolik Press çözümleri (SimoHyd) ve Abkant pres gibi metal işleme ve şekillendirmeye yönelik çözüm paketlerimiz tüm ziyaretçiler tarafından ilgi ile izlendi. Servo Motor ve Sinamics Drive ürünlerimize paralel, Servo Presler için mekatronik dizayn desteği, Sinamics Drive enerji yönetimi, Simotion IT ile teşhis ve uzaktan servis, Güvenlik ve SCOUT mühendislik sistemlerimizde gösterildi. Fuarın ana trendleri olarak enerji verimliliği, çevreye saygı gibi temaların sac işleme sektörü için de artık bir gereklilik olduğunu açıkça gözlemleme imkânı bulduk. Siemens olarak öncülük ettiğimiz Servo Motorlu Pres teknolojilerini, 2006 Euro Blech fuarında birkaç standda görebilirken, hidrolik yağ ihtiyacını tamamen ortadan kaldırarak sağladığı çevre duyarlılığı kadar, yüksek performansıyla dikkat çeken Servo Presler olarak daha çok sergilenmesi, lazer uygulamalarında dahi enerji verimliliğini dikkate alan çözümlerde katkımızın olması doğru yolda gittiğimizin kanıtlarıydı. Sac işleme makinalarının gösterisi Siemens standında sergilenen ürün ve sistemler, gerek katılımcı Türk firmalarının gerekse ziyaretçilerin ilgi odağı olurken, Siemens Almanya ve Türkiye Endüstri grubu Hareket Kontrol Sistemleri APC (Application Center) merkezlerinin ortak çalışması ile geliştirilen, Simotion D Bending, Abkant Pres Kontrol sistemimiz ise yoğun ilgi çekti. Böylelikle, CNC lazer, CNC Punch makinalarının ardından CNC Abkant makinaları içinde bir çözümümüz, üstelik CAD/CAM yazılımları embedded olarak pazarda görücüye çıkmış oldu. Abkant Pres Kontrol sistemi, denizlerde yüzen transatlantiklerde veya devasa yapılarda kullanılan milimetreler, santimetreler kalınlığındaki demir-çelik plakaların, tonlarca kuvvet altında mikrometre mertebesinde bir hassasiyetle bükülmesi, kesilmesi için kullanılan sofistike bir teknolojiyi içerir. Son yılların trendi olan servo motor teknolojisinin kullanıldığı Abkant makinelerinde konvansiyonel hidrolik sistemlere göre %50 daha az enerji tüketimi, %10 daha fazla hız değerlerine erişmek mümkündür. Fakat bu çözümün beklentileri karşılamaktan uzak olduğu ve yaygın bir akseptans görmeyeceği fuar alanında da anlaşılmıştır. Sektörün ihtiyacı olan itici güç ise kendini kanıtlamış bir konsept olan hybrid servo press-brake teknolojisidir. Bu teknolojinin uygulanması içinde ideal platform olan Simotion D Bending kontrol sistemi Türkiye nin metal işleme makinalarında pazar liderliğinin devamı için yapılan stratejik bir yatırımdır. Fikir liderliği, kullanıcı araştırmaları, Software testleri ve uygulaması tamamen Siemens Türkiye tarafından yapılan Abkant Pres kontrol sistemi, İstanbul APC merkezimizin dünya pres sektörü için uzmanlığını tescillemekle kalmamış, saç işleme makinelerinin sergilendiği bu önemli fuarda da, Türkiye nin liderlik pozisyonunu devam ettirdiğinin bir göstergesi olmuştur. Fuarın yıldızları Türk firmaları Fuarda yıldızları parlayan Türk firmaları Dünya metal işleme makineleri sektöründe üretim hacimleri kadar teknoloji derinliği ve ürün çeşitliliğiylede liderlik rollerinin bölgesel olmadığını göstermişlerdir. Türk Firmaları standlarında pazarın en hızlı vuran punch makinelerini, limitleri zorlayan kesme gücü (6kw) ve alanıyla (6mt), her kalınlıkta ve boyda malzemeleri Fly- Cut kesebilen, 3G ivmelenme kapasitesiyle linear motorlu, çok amaçlı yüksek verimlilikte lazer makinalarından, ısının stres yarattığı malzemeler içinse water-jet kesme makinelerine, hassas plazma makinelerinden, bir ilk olan servo silindir büküm makinelerine kadar sektörün en geniş makine portfoyünü sergilemişlerdir. Soldan; Can Tolga Bizel, May Thosten, Zeki Aydan Son kullanıcıların her gün artan, en güncel teknolojiyi kullanım esnekliği, sürdürülebilir yüksek enerji verimliliği, daha yüksek dinamizm ve hassasiyet, temelde bunların hepsinin çarpımı olan üretkenlik talebi, ölçeklenebilir üniversal konseptli, Sinumerik CNC, Simotion Hareket Kontrol ve Sinamics sürücü ailesinin harmonize teknolojisiyle tüm bu makinelerde hayat bulmaktadır. advance

8 Haberler DMG-Havacılık ta Volumetric Compensation System Demo Günleri 2005 yılından bu yana %100 Alman sermayeli olarak CNC makine satış, servis ve yedek parça konularında kaliteli hizmet anlayışı ile hizmet veren DMG Türkiye (DECKEL MAHO GILDEMEISTER), seminer organizasyonlarına Siemens ile bir yenisini daha kattı Kasım 2008 tarihlerinde 2 gün boyunca 5 eksen teknolojileri ve Havacılık konulu seminer gerçekleştirilmiştir. DMG Türkiye İstanbul Merkez ofisinde yapılan seminer Siemens Türkiye, Kennametal ve Sabancı Üniversitesi Prof Dr. Erhan BUDAK işbirliği ile yaklaşık 45 firma ve 60 kişinin katılımı ile başarılıyla gerçekleştirildi. Seminerde 5 eksen teknolojileri, kullanıcıya sağladığı faydalar, 5 eksenin firma maliyetlerine olan etkisi, uygun kesme koşullarının belirlenebilmesi, 5 eksen ile talaşlı imalatta takım tutucu ve kesici ilişkisi, makine üzerinde oluşan hataların telafi edilmesi gibi konularının ziyaretçilere konunun uzmanları tarafından anlatılması sağlandı. Teorik olarak anlatımların yanı sıra, DMG Türkiye Showroom unda DMU 60 mono- BLOCK model makine üzerinde alüminyum uçak kanadı yapılanma parçası 5 eksen simule olarak, yine diğer bir model olan Sinumerik 840D-sl kontrol üniteli DMC 80FD duoblock multitask palet değiştiricili tornalama-frezeleme 5 eksen makine üzerinde uçak motoru casing parçası ve CK 45 çelik üzerinde tornalama, frezeleme ve 5 eksen işleme performansı simule olarak katılımcılara gösterildi. Seminerde, Sinumerik 840D sl kontrol üniteleri ile Sinamics S120 sürücülerinin Havacılık Teknolojisinde diğer ürünlere göre avantajlarının sunumu yapıldı. Sinumerik 840D sl kontrol ünitesinin en büyük avantajlarından biri olan ve diğer ürünlerin hiç birinde mevcut olmayan Volumetric Compensation System (Hacimsel Telafi Sistemi) özelliğinin üstünlükleri tanıtıldı. Havacılık sektöründe, parçaların işleme toleranslarının giderek daraltılması, artan - ticari rekabetin baskısıyla bunun beraberinde getireceği maliyet artışı ve üretim hızı azalması önemle üzerinde durulan ve geliştirilmesi gereken bir konu haline gelmiştir. Bu durum, uzmanları daha yüksek hassasiyeti daha düşük maliyette ve daha yüksek üretim hızında nasıl gerçekleştirilebileceği konusunda araştırmalara yöneltmiştir. Bu çalışmalarla tezgahlarda ek donanımlar kullanmaksızın ve imalat hızında düşüşe meydan vermeden boyutsal hassasiyette kayda değer bir iyileşme sağlanması hedeflenmektedir. Bir parçanın tezgahta işlenmesi için iş parçası boyutsal hatalarının sınıflandırması farklı şekillerde yapılmaktadır. Hatanın yapısına göre dinamik ve yarı-statik olarak ayrılan işleme hataları şu şekilde sınıflandırılabilir: Kesme Kuvvetlerinden kaynaklanan hatalar, Takım-tezgah sisteminin geometrik ve kinematik hataları, Isıl hatalar, Takım ve tezgah elemanlarının aşınmasından kaynaklanan hatalar Cihaz-ekipman hataları Diğer hatalar (parça bağlama, malzeme kusuru, titreşim vs.) Havacılık teknolojisinde de en önemli kriterlerden biri parçaların ölçü toleranslarının oldukça dar olmasıdır. Parçaların tezgahta işlenmesi esnasında oluşabilecek hacimsel geometrik hatalar, Volumetric Compensation System sayesinde telafi edilerek daha iyi ölçü hassasiyeti sağlanmaktadır. Bu da, tezgahlar da kullanılan kontrol sistemlerinin önemini oldukça arttırmaktadır. Bir tezgahın pozisyonlama hassasiyeti, düne kadar makine parçalarının mekaniksel ayarı büyük bir ustalık isteyen raspalama yöntemiyle ve el ile yapılarak sağlanıyordu. Bugün ise, Volumetric Compensation System sayesinde Sinumerik 840D sl kontrol ünitesi içerisine adapte edilmiş olan bir Cycle ile elektroniksel olarak sağlanıyor. Bu sistem aslında, Koordinat Ölçüm Cihazlarında 10 yıldan beri kullanılmaktadır. CNC İşleme Merkezi tezgahının sadece bir ekseninde 6 tane Geometrik hata ve 1 tanede diklik hatası oluşur. Bunun sonucunda standart 3-eksenli bir CNC işleme merkezinde kesici takım ucuna (183) 21 tane geometrik hata etki eder. Bu hata miktarları tezgah üzerinde Lazer Ölçüm Cihazları ile tespit edilir. Bu tespit işlemi, tezgahın her bir ekseni küçük aralıklara bölünerek hareket ettirilir ve bu aralıklarda oluşan hatalar mikron derecesinde ölçülür. Bu 21 tane geometrik hatanın tespit işlemi 1 gün sürebilir. Tespit edilen hatalar kontrol sistemi içindeki datalara kaydedilir. Sonuç olarak, bir tezgahtaki geometrik hataların tespit edilmesi ve 840D sl kontrol ünitesi adaptasyonu ile yüksek hassasiyetli parçaların üretimi sağlanmış olur. Türkiye de kurulduğundan bu yana 4 üncü seminer organizasyonunu gerçekleştiren DMG Türkiye ile Siemens önümüzdeki günlerde diğer konularda müşterileri ile buluşmaya devam edecek. 8 advance

9 EN-VER Projesine Desteğimiz Sürüyor Siemens A.Ş, OSB yöneticileri bilgilendirme toplantısına katıldı Haberler Emre Gören, Siemens Endüstri Sektörü OSB Üst Kuruluşu OSB Yöneticileri Bilgilendirme Toplantısı 18 Aralık 2008 tarihinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nin Ankara daki Genel Merkezinde 218 OSB Başkan ve Temsilcileri ile OSBÜK Yönetim Kurulu Üyelerinin katılımı ile gerçekleştirildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. Mehmet Hilmi Güler in de katılımıyla yapılan oturumun konu başlığı En-Ver Motor Hareketi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. Hilmi Güler OSBÜK Başkanı Mahmut Yılmaz ın açılış konuşmasıyla başlayan toplantıda, Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdür Yardımcısı Erdal Çalıkoğlu Enerji Verimliliği ve Elektrik Motor Sistemlerinde Verimlilik konulu bir sunum gerçekleştirdi ve Enerji Verimliliği yasası kapsamında sanayideki motor ve tahrik uygulamalarında verimliliği artırıcı projeleri desteklemek için verilecek teşviklerden bahsetti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. Mehmet Hilmi Güler ise, Türkiye de kullanılan enerjinin %40 dan fazlasının sanayide tüketildiğini, sanayi elektriğinin ise %70 inin Elektrik Motorları tarafından tüketildiğine değindi. Mevcut durumda enerji kullanımında verimliliğimizin çok düşük olduğuna değinen Güler, enerjimizi OECD ülkelerine göre 2 misli, Japonya ya göre 4 misli daha verimsiz kullandığımızı belirtti. Siemens A.Ş. yi temsilen Endüstri Sektörü Motor ve Sürücüler bölümünden Emre Gören ve Sinan Altındağ da birer sunum gerçekleştirdiler. Siemens in sunduğu çözümler ve örnek uygulamalar hakkında OSB Yöneticilerine bilgi verdiler. Siemens, enerji verimliliği ve tasarruf uygulamaları hakkındaki geniş bilgiye adresinden ulaşılabilirsiniz. advance

10 Haberler Deniz Suyu Arıtımında %90 Oranında Enerji Tasarrufu Çimentocular EN-VER i Siemens ten Dinlediler Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Enerji Alt Komitesi Toplantısı 19 Aralık Cuma günü TÇMB nin Ankara Genel Merkezi nde yapıldı. Toplantı nın başkanlığı Sabancı Holding ten Hayrettin Şener ve Adana Çimento dan Mahmut Selekoğlu tarafından, organizasyon ise TÇMB den Sabit Uslu tarafından yapıldı. Sektörü, 16 adet çimento fabrikası yetkililerinin temsil ettiği toplantıda Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdür Yardımcısı Erdal Çalıkoğlu ve Elektrik Mühendisi Bora Omurtay, Enver Motor Hareketi ve Çimento sektörü 2008 yılı Benchmarking çalışmaları hakkında bilgi verdi. Siemens A.Ş. adına toplantıya katılan Endüstri bölümünden ürün yöneticileri Emre Gören ve Sinan Altındağ ile bölüm müdürü Mehmet Kocaoğlu, gerçekleştirdiği sunumlarda Siemens in her türlü uygulamada motor, hız kontrol cihazı, kaplin ve redüktörden oluşan bir tahrik sistemini tamamen kapsayan bir ürün portföyü olduğunun altı çizilerek En-Ver motor hareketinin detayları ve bu kapsamda Siemens in sunduğu çözümler anlatıldı. Siemens, Singapur da deniz suyu arıtma işleminde bugüne kadar kullanılan mevcut sistemlerden en az %50 daha az enerji tüketen yeni bir teknoloji geliştiriyor. Dünya yüzeyinin %71 i suyla kaplı olsa da mevcut suyun % 97 den fazlası deniz suyu olduğundan içilemiyor. Bu nedenle Birleşik Arap Emirlikleri ve Singapur gibi ülkeler içme suyu üretmek için tuz arındırma tesisleri kuruyor. Bu tesisler ya suyu buharlaşmasına neden olacak şekilde ısıtıyor, ya da suyu filtreden iterek metreküp başına 3 KWh civarında enerji tüketen bir ters ozmoz süreci kullanıyor. Deniz suyu arıtma işleminde kullanılan enerji miktarını azaltmak için Singapur hükümeti bir araştırma ağı oluşturarak, su teknolojisi üreticilerine son teknoloji laboratuarları sağlayan Su Merkezi ni kurdu. Söz konusu merkezde, Siemens araştırma ekibi bir elektrik alan aracılığıyla deniz suyundan tuzu ayıran ve enerji tasarrufu sağlayan bir tuz arıtma teknolojisi konseptini hayata geçiriyor. Siemens ekibinin geliştirdiği bu konseptte süreç elektrodiyaliz, yumuşatma ve deiyonizasyona dayalı sürekli elektro tuz ayırımı işlemini içeriyor. Bu işlem sırasında sistem, metreküp başına 1.5 kwh tüketiyor ve bu sayede en az %50 enerji tasarrufu sağlanıyor. Deniz suyu arıtma işleminde bugüne kadar kullanılan buharlaştırma yöntemi ile kıyaslandığında ise sistemin sağladığı enerji tasarrufu %90 a varıyor. Siemens in geliştirdiği bu sistem, Singapur hükümetinin düzenlediği ve 35 katılımcının yer aldığı yarışmada birinci geldi. Siemens, projeye 3 milyon dolar yatırım yapan Singapur hükümeti için 2011 e kadar bir demo tesisi kuracak. 10 advance

11 Siemens Motorlu Fatih Vapuru, Törenle Hizmete Alındı Halkın oylarıyla seçilen yeni Şehir Hatları vapurlarının ilki olan Fatih, 31 Ocak ta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın katılımıyla düzenlenen törenle hizmete alındı. 19 yıl aradan sonra yaptırılan ilk şehir hatları vapuru Fatih, günümüzün en ileri teknolojisi olan ve büyük oranda enerji tasarrufu sağlayan dizel elektrik tahrik sistemi ile donatıldı. Vapur, çevreci, sessiz ve güvenli olması gibi özellikleriyle de dikkat çekiyor. Yolcu iniş binişleri, insan hatalarına mahal vermeyecek şekilde güvenli kapılar ve tam otomatik rampalarla sağlanıyor. Seyir özelikleri bakımından ise tam yedeklemeli güvenli sistemler tercih ediliyor. Siemens motor ve hız kontrol cihazları ile enerji tasarrufu Gemilerde klasik İstanbul şehir hatları vapurlarının çizgileri korunurken, teknoloji olarak öncü sistemlerin kullanılmasına özen gösterildi. Gemide kullanılan her biri 520 kw gücünde olan bu 2 adet ana per- vanenin hareketini, Siemens in Yüksek Verimli AC Motorları ve Sinamics serisi hız kontrol cihazları sağlıyor. Enerjisini ise, yedekli çalışan 4 ana jeneratörden alıyor. Elektrik tahrik sisteminin sağladığı avantajla, sistem yüksek oranda yakıt tasarrufu sağlıyor. Dört yeni vapur daha yolda İDO nun Şehirhatları filosuna beş yeni vapur kazandırmak amacıyla açıtığı ihaleyi Çeliktrans-Düzgit iş ortaklığı kazanmış, gemilerin tasarımı geniş katılımlı bir halk oylaması ile belirlenmişti. Çeliktrans-Düzgit İş Ortaklığı nın Tuzla daki tesislerinde inşaası tamamlanan ve yolcu kapasiteli ve 14 deniz mili hız yapabilen Fatih vapurunun boyu 68 metre ve eni 13 metre uzunluğunda. Fatih in ardından üçer ay ara ile diğer vapurlar hiz- mete girecek. Vapurların her birinin maliyeti 9,3 milyon dolar olarak açıklandı. Türk Denizcilik Sektörü, dizel elektrik tahrik sistemi ile ilk defa yine Siemens Endüstri Bölümü nün 2007 yılında gerçekleştirdiği projelerle tanışmıştı. advance

12 Haberler Çevreci Teknolojide Dünya Lideri Siemens, 1.Ulusal Enerji Verimliliği Forumu ndaydı teknolojiler sunabilen dünyadaki tek şirket konumunda bulunuyor. Şirket, enerjinin üretiminden nakline, dağıtımından IT teknolojileri sayesinde yönetimine kadar tüm süreçlerde enerji tasarrufu sağlayan teknolojiler geliştiriyor. Enerjide verimliliğin sağlanması ve iklim değişikliğine neden olan karbon emisyonlarının azaltılması yönünde uzun yıllardır gerçekleştirdiği çalışmalarla en yenilikçi teknolojileri aralıksız bir şekilde geliştirmeye devam eden Siemens, Ocak tarihleri arasında WOW Convention Center da düzenlenen 1. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu na katıldı. Forumun sponsorları arasında yer alan Siemens, etkinliğin ikinci gününde dört ayrı oturumda yer aldı. OSRAM Aydınlatma Sistemleri oturumunda, Siemens Ev Aletleri Elektrikli Ev Aletleri başlıklı seminerde, Elektrikli Motor Sistemleri başlığı altında düzenlenen oturumda Elektrik Motoru ve Hız Kontrol Sistemleri ile Enerji Verimliliği ; Enerji Teknolojileri başlığı altında düzenlenen oturumda ise Akıllı Dağıtım Şebekeleri nin enerji iletiminde nasıl verimlilik sağladığı konuları işlendi. Çevreci portföyde hedef 5 yıl içinde %10 büyüme Demografik değişim ve hızla artan şehirleşmenin enerji maliyetlerini de artırması, su dahil doğal kaynaklarda kıtlığa sebep olması nedeniyle çevreci teknolojiler konusunda çalışmalarına hız veren Siemens, bu forumda enerji üretimi ve dağıtımının yanı sıra ulaşım, bina teknolojileri, aydınlatma, ev aletleri ve sağlık gibi pek çok alanda enerji verimliliğini öne çıkaran ürün ve çözümler sundu. 12 advance Siemens, sadece 2007 de yakaladığı 17 milyar Euro luk satış hacmiyle müşterilerinin karbondioksit emisyonlarını 114 milyon ton gibi devasa bir hacimde azaltmalarına yardımcı olan lider şirket konumunda bulunuyor. Tasarruf miktarlarının hesaplanmasında kullanılan yöntemler, bağımsız bir denetleme şirketi olan Pricewaterhouse Coopers tarafından onaylanıyor. Şirket önümüzdeki 5 yıl içinde sadece organik büyüme kapsamında çevreci portföyünde yılda %10 büyüme gerçekleştirmeyi, 2011 yılına kadar ise 25 milyar Euro değerinde bir portföye ulaşmayı hedefliyor. Siemens in çevreci portföyündeki müşterileri enerji harcamalarını azaltarak, üretkenliklerini artırıp, işlerini daha kârlı hale getirebiliyor. Türkiye, motor ve hız kontrol sistemleriyle yapılabilecek verimlilik çalışmalarıyla 2 ila 6 Keban Barajı kadar bir tasarruf potansiyeline sahip. Siemens, değer zincirinin tamamında verimlilik arttırıcı ürünler, çözümler ve yeşil Şirketin çevreci portföyünün içinde yer alan bazı bileşenler: Kombine çevrimli enerji tesisleri, enerji tasarruflu ampuller ve akıllı bina teknolojileri gibi enerji verimliliği sağlayan ürün ve çözümler Rüzgar enerjisi tesisleri ve güneş enerjisiyle çalışan buhar türbinleri ve elektrik şebekesi bağlantıları gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasına olanak sağlayan tüm cihaz ve bileşenler Yüksek verimli elektrik motorları Su arıtımı ve hava kalitesinin yükseltilmesinde kullanılan teknolojiler Enerji verimliliğine yönelik verilen danışmanlık hizmetleri %70 e varan oranda tasarruf sağlayan motor hız kontrol sistemleri Minimum enerji tüketimi yaparak A ve A Plus seviyesine ulaşan ev aletleri

13 İsdemir de Siemens Teknolojisi Montaj ve testlerini tamamlayarak deneme üretimine geçen İskenderun Demir ve Çelik Fabrikaları nın 3,5 milyon ton/yıl kapasiteli Sıcak Haddehane Tesisi için Marubeni/Mitsubishi-Hitachi/ Siemens konsorsiyumu ile yapılan sözleşme kapsamında yüksek kalitenin temini için en son teknolojiler uygulandı. 700 ila 2050 mm arasındaki genişliklerde ve 1,2 ila 22 mm arasındaki kalınlıklarda sac üretme imkanı sağlayan Sıcak Haddehane Tesisi, benzerlerine kıyasla dünyanın en modern tesislerinden biri. Tesiste, 2 adet 400 ton/saat kapasiteli yürüyen tabanlı Slab ısıtma fırını, 1 adet kaba hadde, bobin kutusu, 6 ayaklı şerit hadde ve 2 adet bobin sarıcı ile bu tesisin tamamen otomatik ve bilgisayar kontrolünde çalışmasını sağlayacak elektrik-otomasyon sistemleri bulunuyor. 9 Mart 2007 de imzalanan sözleşme ile, Sıcak Haddehane ve Slab Döküm Fırınları Tesislerinin ihtiyacı olan, 34.5/ 12/ 0.42 kv, Enerji Besleme Panelleri ve Ekipmanları, Orta Gerilim Grubumuzca 23 Kasım 2008 de tamamlanarak devreye alındı. Proje kapsamında 36 adet 36 kv 8BT2, 105 adet 12 kv 8BK20, 144 adet 8PT (SI- VACON) panoları, Kartal fabrikamızda imal edilerek, İsdemir e teslim edildi. Tüm orta gerilim panolarında, Enerji Otomasyonu Grubumuz tarafından koordine edilen, geniş kapsamlı SCADA sistemiyle uyumlu, çok fonksiyonlu röle sistemleri, kullanıldı. Ayrıca tesisin güç ihtiyacı, Yüksek Gerilim grubumuzun temin ettiği, 380/154/33 kv Gas İzoleli Şalt Tesisi (GIS) üzerinden sağlandı. Sıcak Haddehane ve Slab Fırınları tesisine ait Orta Gerilim Kuplaj otomasyonu, enerji dağıtım sisteminin yük analizi ve kısa devre hesapları, röle koordinasyon çalışmaları, Mühendislik grubumuzca tamamlandı. Proje kapsamındaki tüm ürünlerin, Erenco proje yönetiminin özel talebi üzerine, sözleşmedeki teslim tarihinden çok önce teslim edilmesiyle birlikte, projelendirme, devreye alma işlerinde görev alan mühendis ve teknisyenlerimizin gece-gündüz demeden özverili çalışmaları, Haddehaneler Grup Müdürlüğü tarafından takdirle karşılandı. Projenin Türk ekonomisine olan katma değerine inanmamız, koordineli ve yoğun takım çalışmalarımız, müşterimizin güvenini ve memnuniyetini kazanmamıza yardımcı oldu. advance

14 Endüstriyel Otomasyon Sistemleri Muhteşem Renkler Simatic PCS7 ile yapılan otomasyon, Hintli boya üretim tesisinde önemli iyileştirmeler sağlamaktadır Siemens, Asian Paints in Hindistan ın Chennai kentinde bulunan fabrikasında, mevcut Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) sistemini yeni kurulan Batch ve Proses Kontrol sistemiyle entegre ederek, üstün kaliteyi rekabetçi maliyetle sağlayan gelişmiş bir mühendislik çözümü ve otomasyon sistemi sağlamıştır. Asian Paints Hindistan ın en büyük boya şirketi olarak, 28 adet boya üretim tesisi ile 20 farklı ülkedeki müşterilerine hizmet etmektedir. Şirket, 2003 yılında Chennai yakınlarında en geniş su bazlı boya üretim tesisini kurmaya karar verdi. Tesis, yılda 100,000 kilolitre üretecek şekilde dizayn edildi. Asian Paints in proje yönetim şefi Sameer Salvi nin de açıkladığı gibi, geniş ölçekli boya üretimi paralel ekipmanlar kullanılarak elde edilen birçok ürün çeşidini kapsayan karmaşık bir Batch Prosesidir. Sameer Salvi Esneklik, özellikle kullanıcıların yeni reçeteleri eklemesinin mümkün olması, bu proje için otomasyon sistemini seçmede en önemli faktördü. Sistemin modülerliği ve sürekli destek de diğer önemli kriterlerdi. Asian Paints ayrıca, SAP tarafından sağlanan mevcut ERP sistemi ile üretim otomasyonunu entegre etmek istemekteydi. diyor. Asian Paints uzun ve kapsamlı araştırmalardan sonra, Siemens i proje partneri olarak seçmiştir. Siemens tarafından sunulan otomasyon sisteminin bütünü, teknik açıdan diğerlerinden üstündür. Otomasyon projesinde yer alan tüm donanımlar Siemens tarafından üretilmektedir. Bu durum, Siemens e özellikle maliyet açısından doğal bir avantaj sağlamaktadır. Belki de en önemlisi, Siemens Hindistan a, SAP ERP sistemi ile bağlantılı PCS 7 sisteminin kurulmasında önemli rol oynayan Almanya Siemens in desteğidir. diyor Sameer Salvi. 14 advance Göze Çarpan Özellikler: ET200, I/O lar, AS-interface ve Profibus DP/PA ya dayalı tamamen dağıtılmış mimari Simatic Batch ile karmaşık batch proseslerinin esnek konfigürasyonu Batch planlama ve üretimi ile bakım verileri için SAP arayüzü PLC ler ile entegrasyon Simatic S7-300 ve WinCC kullanan enerji yönetim sistemi Proje başlangıcında Siemens, Simatic PCS 7 proses kontrol sistemine dayalı bir otomasyon çözümü belirledi. Simatic Batch opsiyonu ise, karmaşık batch fonksiyonlarının yerine getirilmesi ve günlük operasyonlarda yüksek esneklik sağlanması açısından önerildi. Siemens ayrıca ERP sisteminin, PCS 7 ve Simatic Batch ile entegre edilmesini de önerdi. Su bazlı boya tesisinde otomasyon ve polimer kısmı Sistemin kurulumu, Asian Paints, SISL (Siemens Bilişim Sistemleri) ve Siemens Almanya dan oluşan bir grup tarafından gerçekleştirilmiştir. Su bazlı boya tesisindeki otomasyon sisteminde I/O (gelecekte I/O ya çıkarılacak) ve 3 adet PCS 7 kontrolörü (gelecekte 6 adet olacak) bulunmaktadır. Kontrolörlerden biri sıvı hammadeleri (tank çiftliği), ikincisi katı hammaddeleri (toz katkı maddeleri) işletmekte, üçüncüsü ise boya kısımlarını düzenlemektedir. Tüm kontrolörler redundant (yedekli) operatör istasyonu sunucularına ve redundant (yedekli) batch sunucularına bağlanmıştır. Yedekli sunuculara bağlı altı adet PC-tabanlı client (istemci) operatör istasyonu tesisin tamamında farklı noktalara yerleştirilmiştir ve operatör arayüzü ve proses kontrolünü sağlamaktadır. Tank çiftliği ve silo alanlarındaki Ethernet ve Profibus haberleşmesi fiber-optik ring (halka) hatlarla sağlanmaktadır. Tesiste bulunan tüm yardımcı sistemler ve ma-

15 Tesisteki operatör panelleri, izleme ve operasyonun lokal olarak yapılmasını sağlamaktadır. kineler üretim ve bakım raporlarını oluşturmak üzere ana kontrol sistemine (DCS) entegre edilmiştir. Sistem, ayrıca enerji dağıtım alyapısındaki ölçüm cihazlarına bağlanarak enerji tüketimi ile ilgili raporlar için de bilgi almaktadır. Otomasyon sistemi ile ERP sistemi arasındaki arayüz Simatic Batch te bulunan API fonksiyonları ve SAP nin webmethods fonksiyonu ile sağlanmıştır. Tipik bir iş akışı, otomasyon sistemine bir SAP arayüz istasyonu ile gönderilen üretim siparişinin SAP de oluşturulmasını içerir. ERP sisteminde seçilen parametreler kullanılarak, bir batch paketi otomatik olarak oluşturulur ve uygulanır. Aynı anda raporlama amaçlı olarak önemli batch verileri SAP ye gönderilir. Yeni kurulmakta olan polimer tesis otomasyon sistemi, 1500 I/O, bir PCS 7 kontrolörü, operatör istasyonları ve batch sunucularından oluşmaktadır. Kablajı azaltmak üzere, Zone 1 sınıfı patlama riski bulunan alanlarda kullanıma uygun olan Simatic ET 200iSP uzak I/O istasyonları kullanılmaktadır. İki sistem, tesisteki tüm istemcilerin her iki sunucunun (boya kısmı, polimer kısmı) verilerini kullanmayı mümkün kılan PCS7 multiclient konsepti ile Ethernet üzerinden bağlanmıştır. Chennai diğer tesisler için bir örnek oluşturuyor Sameer Salvi her iki tesisten ve otomasyon sisteminin performansından oldukça memnun. Siemens çözümleri güvenilirli- ği yüksek donanım bileşenleri sunuyor diyor. Şimdiye kadar hiçbir donanım hatası ile karşılaşmadık. Oluşturulan çözüme güvenimiz tam. Ayrıca, herhangi bir zorlukla karşılaşırsak, üstün tasarım, tecrübeli mühendislik ve devreye alma ekibiyle sorunu çözebileceğimizi biliyoruz. diye ekliyor. Asian Paints in Mumbai, Ankleshwar, Hyderabad ve Delhi deki tesisleri de Siemens otomasyon çözümlerini kullanmaktadır. DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN: İletişim: ergun.cetin@siemens.com tolga.hasdemir@siemens.com advance

16 Endüstriyel Otomasyon Sistemleri Verimli Yönetim Modeli Kontrol altındaki çeşitlilik Bette, yüksek kaliteli duş ve küvet üretiminde modern RFID teknolojisinden yararlanmaktadır. Bette GmbH & Co. KG, yüksek kaliteli çelik ve emaye duş ve küvet üretiminde uzmanlaşmış bir şirkettir. Şirketin etkileyici ürün portföyünde, geniş bir model gamı ve pazara yönelik ürün yenilikleri bulunmaktadır. Bugün bu Alman şirketi, 1,000 renkte yaklaşık 500 modeli, opsiyonel kişisel ekipmanlarla üretmektedir. Bette Teknoloji ve Veri Değerlendirme Bölümü Başkanı Johannes Hils şöyle diyor: Böylesine geniş bir ürün portföyünü yönetmek isteyen herkes, üretim aşamalarında ürünü takip edebilmek için her bir ürün üzerinde tanıma ihtiyaç duyar. Şirket 1996 yılında, Moby L li Radyo Frekans Tanıma Teknolojisi ni (RFID) kullanmayı tercih etti. On yıl sonra ise Bette, üretim sürecindeki çalışmaları takip edebilmek ve müşteri siparişinin zamanında üretilebilmesini sağlamak amacıyla Simatic RF300 kullanmayı tercih etti. Güvenilir veri okuma ve kaydetme Güvenilir veri okuma ve kaydetme için en önemli cihazlar mobil veri cihazları ve etiketlerdir. Geleneksel barkodlara karşı bir çok avantaj sunmaktadırlar: çok daha fazla bilgi saklayabilir ve üretim süresince geliştirilip güncellenebilirler. Bette, bunun için, sadece kredi kartı boyutunda ve içinde üretim yönü, iş no su, madde no su ve işle alakalı bit katarını ikili (binary) sayı sisteminde barındıran RF360T ye ihtiyaç duymaktadır. Bilgi, entegre antene sahip Simatic RF 340R yazıcı/okuyucularıyla bu etiketlerden radyo frekansıyla, temassız olarak okunur. Bette şu anda, iki üretim alanında çalışan toplam 45 okuyucuya sahiptir. Cihazların kurulumu, veri iletimi ve güç tedarikinin aynı kablo üzerinden yapılmasıyla çok daha kolay hale getirilmiştir. 16 advance Bette, şirket ağına ve üretimden gelen bilginin değerlendirilip üretim veritabanına kaydedildiği bir merkezi üniteye CP IT modülüyle bağlı Simatic S7-400 üretim kontrolörüne bağlanmak için her biri iki okuyucu destekli ASM456 Profibus modüllerini kullanmaktadır. İzlenebilirlik, yüksek kaliteyi garanti eder Etiketler, manyetik tutucularla çelik plakalara sabitlenmiştir, ancak üstün kaliteli kaplama işleminin amaçlandığı ve astar, yüksek emaye, cam tozu ve suyun 850 derece ısıda kaynatıldığı Bette kaplama işleminden önce kolayca yerinden çıkartılabilir. Bu işlem süresince, bilgi geçici bir yazılım tampon belleğinde saklanır; güncel- lenen bilgi manuel bir yazdırma istasyonu aracılığıyla diğer bir veri etiketinin üzerine yazdırılır. Üretim sürecinin sonunda, etiketler okunur, girişleri yapılır ve yeniden üretim süreci beslemesine gönderilir. Paketleme holünde, her bir nihai ürün dağıtıma teslim edilmeden önce tüm üretim sürecinin gözlenebileceği özel bir etiket ve seri numarasıyla işaretlenir. Hils, RFID sisteminin kalite politikaları için gerçek bir ödül olduğunu belirtiyor ve ekliyor: Çok nadir olarak da olsa şikayet aldığımız zaman, ürünün nasıl bir üretim sürecinden geçtiğini anında söyleyebiliyoruz. Tek bir sistemle gelecek garantisi Bette, bu yeni sisteme geçişini üretim sürecindeki ve ürün kalitesindeki önemli bir gelişimin sadece bir başlangıcı olarak görüyor. Şu anda Bette, RF310M mobil okuyucu için bir pilot kullanıcı konumunda ve gelecekte bu sistemin kendilerine faydalar sağlamaya devam edeceğini tahmin ediyor. Bu cihaz, Industrial Wireless LAN (IWLAN) (Endüstriyel Kablosuz Yerel Ağ) aracılığıyla

17 500 den fazla modelde: Kaplama öncesi ara depoda çelik titanyumdan üretilmiş banyo küvetleri Etiketler, manyetik tutucular vasıtasıyla çelik plakalara sabitlenmiştir. Endüstriyel Üretim için Simatic RF MHz radyo frekanslı Simatic RF- 300 RFID sistemi; montaj hatları, konveyör sistemleri ve üretim hatlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Yazma/okuma cihazları ile entegrasyonu ve birlikte çalışması son derece kolay mobil veri depolama ünitelerinden (etiketleri) oluşmaktadır. Tüm bileşenler, son derece güvenilir (IP67/IIP68) ve en zorlu koşullarda çalışmak üzere tasarlanmıştır. Bileşenlerinin ametal nesnelerce kirlenip engellendiği zamanlarda bile yüksek veri güvenliğinde hatasız iletim sağlar. Düşük hız ve veri hacmi gereksinimleri: Simatic S7-300 veya ET200M ile IQ- Sense modüllerini kullanarak yazma/okuma cihazlarına doğrudan bağlantı. Okuyucu ve etiket arasında daha yüksek miktarda ve daha yüksek hızda veri aktarımı için yüksek performanslı versiyon. 3 KB/saniye veri aktarım hızıyla şu an piyasadaki en hızlı endüktif RFID sistemi. Yükleme konteynerlerine veya farklı çalışma ortamlarına bağlanabilmek için akü ve bakım gerektirmeyen mobil veri depolama üniteleri (etiket, tag). Merkezi ve merkezi olmayan tanımlama çözümleri için, 64 KB ye varan depolama kapasitesi. Kurulum ve arıza giderme için kapsamlı hata bulma seçenekleri Totally Integrated Automation (TIA)(Ta- mamen Entegre Otomasyon) un bir parçası M12 soket tasarımı ve geniş haberleşme modülleri, fonksiyon blokları Simatic RF310M el terminalleri IP54 güvenlik kategorisinde olup, Simatic RF 300 mobil veri toplama özelliği için son derece verimli bir el bilgisayarı ve okuyucudan oluşmaktadır. şirket ağı içindeki diğer kullanıcılarla veri değişimi yapılabilmesini sağlıyor. Örneğin, bir sonraki üretim aşaması hakkındaki bilgiyi anında el bilgisayarı ünitesinde görüntüleyebiliyor. Bette ayrıca, yakın bir zamandaki üretim kapasitesi artışı için Simatic RF300 sistemine güveniyor. Böylesine geniş bir ürün portföyünü yönetmek isteyen herkes, üretim aşamalarında ürünü takip edebilmek için her bir ürün üzerinde tanıma ihtiyaç duyar Johannes Hils, Bette Teknoloji ve Veri İşleme Bölümü Başkanı DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN: İletişim: cengiz.oger@siemens.com advance

18 Su Teknolojileri Örnek Bir Arıtma Tesisi İnegöl OSB nin atık su arıtma tesis modernizasyonu Siemens ve Alke şirketinin oluşturduğu konsorsiyum, İnegöl Organize Sanayi Bölgesi ndeki ortak atık su arıtma tesisinin kapasite artışı ve modernizasyon projesini üstlendi. Proje tamamlandığında İnegöl de evsel ve endüstriyel atıkların toplandığı mevcut tesiste arıtılan su, DSİ nin barajlarında toplanarak tarım sulamasında kullanılacak. Siemens ve Alke konsorsiyumu, nin Eylül ayında sözleşmesini imzaladığı İnegöl Organize Sanayi Bölgesi ndeki ortak atık su arıtma tesisinin kapasite artışı ve modernizasyonunu üstlendi. Yüzde 55 lik oranla konsorsiyum lideri olduğu projede Siemens, atık su arıtma tesisinin proses tasarımı, gerekli mekanik ekipman temini, elektrik ve otomasyon işlerini gerçekleştiriyor olacak. Alke ise, tüm inşaat işlerini ve mekanik montajı üstleniyor yılında başlanan proje 2009 Mayıs ayında tamamlanacak. İnegöl de evsel ve endüstriyel atıkların toplandığı mevcut tesiste arıtılan su, Kalburt çayına yönlendirilerek DSİ nin barajlarında toplanıyor. Kapasite artışı ve modernizasyon çalışmaları tamamlandığında barajda toplanan su, tarım sulamasında kullanılabilecek. Fark yaratan 3 özellik 18 advance Siemens in oldukça yenilikçi ve patentli teknolojileri mevcut. Siemens bu projede fark yaratan çözümlerinden üçünü bir arada kullanarak, enerji verimliliği, alan tasarrufu ve proses sonucu oluşan çamurun azaltılmasını sağlayacak. Birincisi, bu ileri teknoloji ürünü çözümleri sadece yeni kurulan tesislerde değil, modernize edilen tesislerde de uygulayarak son kullanıcıya önemli ölçüde avantaj sunuyor. Yatırım maliyetini azaltırken kullanılan alanı da küçültmek büyük önem taşıyor. Siemens bu noktada ilk olarak, tesislerin mevcut yapılarından mümkün olduğu kadar faydalanmayı hedefliyor. İkincisi işletme maliyetlerini düşürücü teknolojiler kullanıyor. Üçüncüsü de önemli ve zor bir çıktı olan çamur miktarını azaltıyor. İnegöl Organize Sanayi Bölgesi atık su arıtma tesisi projesi bu 3 unsuru da bir arada barındırıyor. Örnek bir arıtma tesisi Siemens bu projeye büyük önem veriyor. Çünkü, İnegöl projesi bu bölgede tüm bu teknolojileri kullanan ilk arıtma tesisi olacak. Böyle bir tesisi kurabilmek, önemli bir başarı olarak değerlendiriliyor. Siemens in temelde odaklandığı nokta, tesisin kapasi- tesinin artırılmasıydı. Mevcut durumda 55 bin m 3 /gün e göre tasarlanmış bir tesisin, 130 bin m 3 /gün e göre yeniden uyarlanması söz konusuydu. Burada hem belediyelerin hem sanayicilerin atık su üretimlerinin nasıl gelişeceğine göre öngörüleri vardı ve 130 bin m 3 /gün lük bir kapasitenin gerekli olduğuna karar verildi. Tasarım da bu öngörüye göre yapıldı. Diğer yandan böyle bir tesis konvansiyonel metotlarla yapılırsa, hemen hemen mevcut tesisin aynısını yanına kurmak gerekecekti. Siemens ise, neredeyse hiçbir ilave yapmadan, mevcut tesis yapılarından çoğunu kullanarak ve bu yapılarda teknolojik bazı değişiklikler yaparak kapasiteyi artırdı. Bu işin inşaat tarafında yatırım anlamında büyük tasarruf sağladı. Projede, ayrıca büyük oranda enerji tasarrufu da elde edildi. Önerilen Siemens çözümüyle arıtma tesisinin elektrik enerjisi kullanımında yüzde 30 a varan bir tasarruf sağlıyor. Ayrıca, bu tür tesislerde proses sonucu çıkan çamurun bileşenlerinin belirli bir şekilde olması gerekiyor. İnegöl de

19 İnegöl de hangi teknolojiler kullanıldı? bu açıdan uygun bir ortam vardı. Çıkan çamuru neredeyse yarı yarıya azaltan bir teknoloji kullanıldı. İnegöl de sadece kurulan sistem değil, profesyonel bir şekilde yapılan işletme de önemli bir avantaj sağladı. Yenilikçi tasarım 55 bin m 3 / günlük bir biyolojik arıtma tesisine sahip olan İnegöl ün diğer organize sanayi bölgelerinden bir farklılığı var. Burada atık suyun yaklaşık yarısı İnegöl şehrinden geliyor. Diğer yarısı ise, organize sanayi bölgesinden kaynaklanıyor. Yani aslında ortak bir arıtma tesisi ve bu nedenle diğer OSB arıtma tesislerinden farklı olarak, İnegöl de bir kimyasal arıtma süreci yok. Bütün atık sular sadece biyolojik bir yöntem ile arıtılıp istenilen koşullara getirilebiliyor. VertiCel gerek karbonlu maddelerin (KOI, BOI5) gerekse nütrientlerin (N,P) giderimi için askıda gelişen kültürlerin kullanıldığı biyolojik bir süreç olup, bu süreçte konvansiyonel biyolojik süreçlere göre (aktif çamur, uzun havalandırmalı aktif çamur vb) harcanan enerjinin Havalandırmalı Anoksik Reaktör kavramıyla yüzde oranında azaltıldığı bir uygulama. TowBro kullanıcısına, klasik çöktürme tanklarının boyutlandırılmasında kullanılan yüzey yüklemesi ve katı madde yüklemesi parametrelerinde önemli artışlar sağlıyor. Böylece aynı verimliliği daha küçük tank çaplarında sağlayarak yatırım maliyetlerinde büyük avantaj sunuyor. Cannibal SWT tarafından geliştirilen Cannibal sistemi, düşük enerji ihtiyacı gösteren, nispeten düşük yatırım gereksinimi olan ve kolay işletilen bir süreç. Uygulandığı sistemlerde oluşan fazla çamur miktarını konvansiyonel aktif çamur sistemlerine göre dörtbeş kat azaltıyor. Bu da gerek yeni yapılacak tesisler gerekse mevcut arıtma tesisleri için çamur stabilizasyon, susuzlaştırma ve kurutma yatırımlarında büyük bir azalma anlamına geliyor. Çevre mühendisliğinin esası ve yapmaya çalıştığı şey, mümkünse kirliliği kaynağında bulup orada buna bir çözüm üretmek. Bu kirli atık veya çamur, daha büyük miktardaki sularla karıştığı zaman bu kirliliğin hacmi çok büyüyor. Dolayısıyla bu yaklaşım, aslında İnegöl de çok doğru bir biçimde uygulandı. Buradaki önemli atık kaynaklarının biri de tesiste oluşan çamurdu. Bunu kaynağında yakalayıp tesis içinde minimize ettiğiniz zaman, uzaklaştırılması için gerekli olan ikinci adım (kurutma) için ihtiyaç çok küçülüyor. Ortada oldukça büyük rakamlar var: 1 kg suyu buharlaştırmak için gerekli olan enerji yaklaşık 800 kilo kaloridir. Çamur miktarınızı yarı yarıya azalttığınız zaman bu çamurun içinden buharlaştırılması gereken su da aynı oranda azalıyor. Buna karşılık kurulması gereken çamur kurutma tesisi küçülüyor ama hepsinden önemlisi kurutma süreci için gerekli enerjiyi sağlamak için yakılacak doğalgaz miktarı azalıyor. Bu tablo yenilikçi bir tasarımın çok boyutlu değerlendirilmesinin önemini ortaya koyuyor. İnegöl OSB de artan atıksu debisi paralelinde 90 tonluk bir çamur kurutma tesisi yapılması planlanıyordu. Bugün o tesisin kapasitesi yaklaşık 2 kat artmasına rağmen sadece 75 tonla sınırlandırıldı. Planlanandan daha küçük bir kurutma tesisi yapılması ve daha az enerji harcanması amaçlandı. Konvansiyonel teknolojiler kullanılarak bu tesisin kapasitesi 55 binden 130 bin m 3 /gün e çıksaydı, tesisten kaynaklanacak olan çamur miktarı yaklaşık 130 ton olacaktı. Bugün ise arıtma tesisinin kapasitesinin yaklaşık iki kat artmasına rağmen sadece 75 tonluk bir çamur kurutma tesisine ihtiyaç olacaktır. Enerji ile ilgili rakamlar da şöyle özetlenebilir: Mevcut tesiste enerjinin en yoğun kullanıldığı biyolojik arıtma adımında 900 kw lık bir kurulu güç ile 55 bin m 3 / gün su arıtılabiliyor. 55 bin m 3 /gün den 130 bin m 3 /gün e aynı teknolojiyi kullanarak büyüdüğünüz zaman, yaklaşık kw lık bir kurulu güce çıkmanız gerekiyor. Oysa Siemens in getirdiği çözümle aynı kapasite artışında kw lık bir kurulu güce gelindi. Yani 600 kw lık avantaj yaratıldı. Örnekleri artıyor Siemens, kendi teknolojisiyle konstrüktif bir avantaj da sağladı. Mevcut tesiste 4 tane 44 metre çapında dairesel son çöktürme havuzu vardı. Kapasite artışını yine bu konvansiyonel mevcut teknolojiyi koruyarak yaptığınızda en iyimser yaklaşım ile mevcut 4 adet havuzu 6 ya çıkarmak gerekiyordu. Önerilen Siemens çözümü ile artan debide mevcut 4 tane havuzun kullanılması yeterli olacaktır. Yani sadece çöktürme havuzlarının içindeki ekipmanın modifikasyonu ile ilave çöktürme havuzu yapılması önlenmiş oldu. Mevcut ekipman çıkartılıp Siemens in ekipmanları buraya konulacak ve böylece 44 metre çapındaki 4 havuzda başka bir tadilat yapmadan, ilave bir havuz inşa etmeden yine kapasite 130 bin m 3 /gün e çekilebilecek. Eğer bu tesis yeni kuruluyor olsaydı daha az yer kullanarak düşük bir inşaat maliyetiyle, daha az enerji kullanan ve daha az çamur üreten bir tesis kurulabilirdi. İnegöl OSB de gerçekleştirilen çalışma, benzer başka çalışmalara da şimdiden önayak oldu. Siemens şu anda iki farklı platformda daha benzer çalışmalar yürütüyor. Bu tür kapasite artışlarına yönelik çeşitli talepler alıyor. İnegöl uzun zamandır bu işleri uygulayan örnek bir OSB. Kapasite artışının bu kadar hızlı, kolay ve verimli olması, başka yerler için de örnek teşkil etti. DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN: İletişim: argun.erdogan@siemens.com advance

20 Hareket Kontrol Sistemleri Taşlama Makinaları Testere Bileme Artı Bileme, yeni teknolojilerle rekabetçi makinalar üretmekte Scout yazılımı ile kolayca programlama Makine bileyeceği testerenin dişlerini makinanın geometrik uzayında kendi ölçüm kolu (touch probe) ile ölçmekte ve bileme taşını da aşınmaya göre kompanze edecek şekilde koordinat sisteminde kaydırmalar yapabilmektedir. Artı Bileme, 1965 yılından beri, dünyanın en gelişmiş teknolojileri ile bileme, kaynak ve çapraz makinaları üreterek tüm kullanıcılarına hizmet vermektedir. Artı Bileme, Günümüzde bileme ve kereste atölyelerinin kârlı hale gelmelerine yardımcı olmak için rahat, kullanışlı, her yönden en rekabetçi ürünleri, yeni teknolojileri titiz ve dikkatli araştırmalar ile ekonomik fiyatlara dünya pazarlarına sunmaktadır. Daire Testere, Şerit Testere, Takım Bileme ve Planya Bıçağı grubunda ürettiği makinaları ile güvenilirlik, verimlilik ve ekonomik olarak bir bütün oluşturan ve müşterilerinin hizmetine sunan Artı Bileme, günümüz teknolojisinde de kullanılmaya başlayan yeni diş formlarını güncellemek suretiyle, makine başında bulunan operatörler için zorlu bileme ortamlarını da artık oldukça kolaylaştırmıştır. Aslında, daha önce ağaç işleme makinalarında kullanılan testerelerin bile evimizdeki bıçaklar gibi bilenmesi gerektiğini düşünmemiştik. Hem de, bu işin milimetrenin yüzde biri hassasiyetle yapılması, gerektiği kadar lineer olmayan geometrik bombeler içerdiğini de hiç tahmin etmemiştik. Fakat, Simotion Hareket Kontrol Sistemi müşterimizin yıllar içinde oluşan çok kıymetli bilgi birikimini ifade etmekte uygun bir temel oluşturdu. Simotion sisteminin başarısı Sinamics sürücü ailemizin Drive-Cliq haberleşme yapılanması, Simotion D platformunun OPC platformu ile Virtual Basic ve müşterimize özel CAD/CAM programı ile çok hızlı bir şekilde makinaya uygun hale gelecek şekilde devreye alma işleminin bitirilmesini sağladı. Üstelik, tüm bu devreye alma işlemleri Artı Bileme proje ekibinin İzmir de bulunan üretim tesislerinde, müşterimizin yerinde hiçbir Siemens Uygulama Merkezi Personel desteği olmadan, sadece Siemens Kartal kampüsümüz de alınan Simotion Sistem Eğitiminden sonra gerçekleştirildi. Bu da, kolayca uygulanabilen ve kullanıcı dostu Simotion Sisteminin başarısının bir göstergesidir. Artı Bileme, kendi CAD/CAM yazılımın Simotion un açık yapılanma mimarisi sayesinde OPC platformunu kullanarak makinaya aktarmayı başarmış ve böylelikle uluslararası pazarda kendi know-how unu Siemens gibi global bir partner ile ifade etmiştir. Projelendirme safhasında Scout Mühendislik yazılımı sayesinde eksen tanımlamaları grafiksel bir ortamda yapılarak makinanın mekanik eksenel yapısının tarifi interaktif olarak istenilen her safhada değiştirilebilmiştir. Makinanın algoritması Scout MCC programlama seçeneği sayesinde akış diagramı şeklinde yapıldığından hem programların anlaşılması, hem de servis sırasında makinanın çalışma lojiği ile çok kolay eşleştirilebilmesini sağlamaktadır. DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN: İletişim: can.bizel@siemens.com 20 advance