ONAR KÖYÜNÜN KURUCUSU ŞEYH HASAN ONAR VE SEKİZ ASIRLIK BÜYÜK OCAK CEMEVİ ÜZERİNDE SÖYLEŞİ

Transkript

1 ONAR KÖYÜNÜN KURUCUSU ŞEYH HASAN ONAR VE SEKİZ ASIRLIK BÜYÜK OCAK CEMEVİ ÜZERİN Onar Köyü ONAR KÖYÜNÜN KURUCUSU ŞEYH HASAN ONAR VE SEKİZ ASIRLIK BÜYÜK OCAK CEMEVİ ÜZERİNDE SÖYLEŞİ 1 / 10

2 Söyleşiyi yapan: Gülnur Yeşilbaş Kayaoğlu * Soruları yanıtlayan: İsmail Kaygusuz 1.ŞEYH HASAN ONAR'IN KİMLLİĞİ, ANADOLU'YA GÖÇÜ; NEREDEN VE NASIL GELMİŞ? Şeyh Hasan Onar'ın kimliği, hakkındaki masalsı ve keramet söylenceleri düz anlatımlar biçiminde geldiği gibi, halk ozanlarının şiir diliyle de günümüze ulaşmıştır. Ancak somut gerçeği yakalamak için maddi kanıtlara gereksinim vardır. Bu nedenledir ki, Onar Dede mezarlığındaki taşları tek tek inceledik; tipik Selçuklu dönemi mezar taşlarıydı. Bir de Şeyh Hasan Onar'e ait vakıf belgesinin 17.yy. kopyası ortaya çıkınca, çalışma artık bilimsel boyut kazanıyordu: Şeyh Hasan'ın yaşadığı tarihsel dönemi tam aydınlatan ve kişiliği üzerinde doğru tanıların ipuçlarını veren bu maddi kanıtlarla, söylencelerdeki olağanüstülükler, yani kerametler olarak verilmiş olayların yorumu daha nesnelleşir ve gerçeğe ulaşılabilirdi.böylece masalsı ve şiirsel anlatımlarla gelen söylenceleri, mezar taşları ve vakıf belgesindeki verileri karşılaştırdık. Sadreddin Konevi'ye ait bir belgede dönemin İslam bilgin ve mutasavvıfları arasında adının geçmesi çözüme ulaştıran bir sentez oluşturdu. Bu belgedeki bilgiler Şeyh Hasan Onar'ın Anadolu'ya ilk gelişinde siyasal bir misyon üstlendiğini görüyoruz: Bağdat Halifesi el-nasır'ın ( ) Konya Sultanı Giyaseddin Keyhusrev I'e, 1204/5 yılında elçilik heyeti olarak gönderdiği Muhyiddin İbnül Arabi, Şeyh Evhadüddin el-kirmani, Şeyh Nasuriddin Mahmud gibi dönemin bilginleri arasında bulunmaktadır. Şeyh Hasan Onar bu bölgeyi, söylencede anlatıldığı gibi "kuru asasını yere dikince yeşerdiği" için değil, sulu, bereketli her türlü ağaçlar ve otluklarla kaplı, yerleşime uygun bir yer olduğu için seçmiştir. Yeri gelmişken söyleyelim; kısmen köyün yerinde ve doğu tarafında, önündeki kaya mezarlarını yaptırmış olan komopolis, yani kasaba/köykent düzeyinde bir Hellenistik-Roma Bizans yerleşmesi vardı. Bugün açık ve kapalı durumda 25 kadar kaya mezarını kapsayan nekropol alanı olasılıkla İ.Ö yüzyıldan 9.yüzyıllara kadar kullanılmıştır. Yaptığımız yüzey araştırmalarında ele geçen arkeolojik malzemeler, köyün arazisinde İlk Neolithik 'den, yani İ.Ö. 7.binden bu yana 9 bin yıllık kesintisiz yerleşme bulunduğunu göstermektedir. Şeyh Hasan Onar bölgeyi bilinçli olarak seçmiştir. Olasıdır ki, Roma-Bizans harabeleri kısmen ayaktaydı. Şeyh'in gerçek kimliği, nereden, hangi koşullarda gelip buralara yerleştiği üzerinde yeni saptamalar ve varsayımlarımızı daha sonra vermek istiyorum. 2 / 10

3 2.ŞEYH HASAN ONAR DEDE'NİN BAYAT BOYU TÜRKMENLERİNDEN OLDUĞU NEREDEN BİLİNİYOR? OĞUZ BOYLARIYLA İLİŞKİSİ NEDİR? 1980'li yılların başında Onar Dede Mezarlığı araştırmamızda saptadığımız bir mezar taşı üzerinde bulunan üç Göktürk Alfabesi harfinden (İç, çe, ç- s, ş-n, ng) oluşturulmuş damga, Bayat Boyu Türkmenlerine ait ve bu boya bağlı oymak ve obaların kullandığı damgaların bir çeşitlemesidir. Bu damga Şeyh Hasan Onar'ın türbesinin bulunduğu mezarlıkta yatan insanların Bayat Boyu'na mensup olduklarını göstermektedir. Bayat Boyu, Oğuzların Bozok Kolu'na bağlıdır. Oğuz geleneği Günhan oğullarından gelen Bayatlara, sosyal ve siyasal yer bakımından ötekilerdenden daha onurlu addolunan Bozok Kolu'nda yer vermiştir. Boylar hakkında ilk bilgiler Selçuklu hanedanının XI. yüzyıldaki ilk fetih hareketleriyle gelmektedir. Kitabının aynı yüzyılda yazmış olan Kaşgarlı Mahmut, listesine aldığı 22 Oğuz Boyu arasında Bayatları zikretmekte ve onların hayvanlarıyla eşyalarına ve mezar taşlarına vurduklarına damgaların şekillerini vermektedir. Mezarlıkta bulunan işte bu damga Şeyh Hasan Onar'ın Oğuz boylarıyla ilişkisini ortaya koymaktadır. 3. ONAR DEDE'NİN, GÜNÜMÜZE ULAŞAN KERAMET SÖYLENCELERİ NELERDİR VE HANGİ BAĞLAMDA DEĞERLENDİRİLMİŞ? SEYYİDLİĞİNİ GÖSTEREN BİR BELGE VAR MIDIR? Biz Onar köyü yaşayanları olarak Şeyh Hasan Onar'a saygımızı, onu evliyalaştırarak sürdürüp bugüne getirdik. Sığınağımızdı, ziyaretgâhımızdı Onar Dede türbesi; mutlu günlerimizde üzerinde kurban keser lokma dağıtır, acılı günlerimizde yardım diler ve onun kutsallığına sığınırdık. Sadece o bizim atamız, kerametleriyle tanıdığımız evliyamızdı; kuru bastonunu toprağa sokunca yeşerip "Sakız Baba" oluşmuş, bir tekme vurunca su çıkmış adı "Cennet Pınarı" olmuş; tekkesini kurarken ağaç aramaya çıkmış, bir koca kiraz ağacı köküyle göceğiyle sürüklenerek peşinden gelmiş. Bir tas çorba ve bir torba arpayla padişahın üç bin atlı ve üçbin yaya askerini atlarıyla birlikte doyurmuş... Ancak, keramet söylenceleri, içlerinde gerçeğe ışık tutan özü taşımakla birlikte, gerçekliğin, gerçek bilginin kendisi değildir, olamaz. Somut gerçeği yakalamak için maddi kanıtlara gereksinim vardır. Yukarıda söylediğimiz gibi, o kanıtlarla birlikte bunları değerlendirdiğimizde bilimsel bilgiler çıkarabildik. Ne yazık ki, Onar Dede ocağı hakkında, Şeyh Hasan Onar'ın Ehlibeyt soylu olduğunu gösteren Seyyidlik Şeceresi elegeçirilemediğinden, geleneksel söylemler dışında fazla bilgiye sahip değiliz. Buna karşılık Şeyh Hasan Oner Zaviyesi Vakıf arazisinin kullanılmasına ilişkin elimizde 3 / 10

4 bulunan 16, 17. yüzyıllara ait bazı padişah fermanlarında Oner kariyesinden Dersaadet'e başvuran kişilerin "Seyyidan" oldukları belirtilmektedir. Sözlü olarak gelen bilgiler ise Şeyh Hasan Onar'ın, olasılıkla büyük dedelerinden birinin yedinci İmam Musa Kâzım soyundan bir kadınla evlenmiş olduğundan böyle bir bağın kurulduğu yolundadır. 4. ŞEYH HASAN ONAR İÇİN YAZILMIŞ NEFESLERDEN, ŞİİRLERDEN SÖZETTİNİZ İÇERİKLERİNDE NELER VAR? ÖRNEK VEREBİLİR MİSİNİZ? Bunlar destansı şiirlerdir. Birincisinde 16.yy.büyük Kızılbaş ozanı Pir Sultan Abdal, Şeyh Hasan Onar'a yalvarmakta, "zulümat (karanlık) içinde ve darda bulunduklarını" açıklayarak, Onar Dede'den "imdat" istemektedir. Bu şiirlerden biri 6, diğeri ise 10 kıtadır. İsterseniz her birinden birkaç dörtlük vermekle yetinelim: Bir gececik mihman oldum Onar'a Aman Onar Dede sen imdat eyle Özümü bağladım ol nazlı Pir'e Aman Onar Dede sen imdat eyle Adın Şeyh Hasan'dır hem derik Oner Elbet er olanda bulunur hüner Adını işiden secdeye iner 4 / 10

5 Aman Onar Dede sen imdat eyle Kimimiz dardadır kimimiz yolda Kimi zulümatta kandadır kanda Tut elimiz' koyma bizi dar günde Yetiş Onar Dede sen imdat eyle... Pir Sultan'ım düşmüş dürür cüdaya (cüda: ayrı, ayrılmış) Halim' arzedeyim Bari Hüda'ya (Bari: yaratıcı) Canım kurban olsun Onar Dede'ye Yetiş Onar Dede sen imdat eyle Diğer şiirin yazarı, "ey güzel atam" diye hitap ederek, ağırlıkla hakkında anlatılan söylenceleri dile getirmiş olan 18.yyda yaşamış Arguvanlı ozan Derviş Muhammed'dir. 5 / 10

6 Tevhit edip mağarada oturan Kahreyleyip Gügeyik'i batıran Kiraza emretti kendisi geldi Kiraz ağacından tekkesin' kurdu Doksan bin evliya şadoldu güldü Mucizâtı belli ey güzel atam 6 / 10

7 Kırk kulaç kemendin' karaya atan İreisn gemisini kurtaran Asasını dikip ağaç yetiren Tekme vurup sularını getiren Padişahı ayağına getiren... Padişahın ögün duman bürüdü Geri dönüp Şeyh'den helâllık aldı Dişterik Şeyh Çayırı o andan kaldı 7 / 10

8 Derviş Muhammet'im el aman aman Bir dolu içince biz coştuk heman İnsan Teccal oldu vakitler tamam 5. İSTERSENİZ ŞEYH HASAN ONAR'IN TARİHSEL KONUMUNA İLŞKİN BİLGİLERİ SÜRDÜRELİM 1224 yılında (Hicri 621) Sultan Alaaddin Keykubat ( ) adına, bölgenin yüce Emiri tarafından Şeyh Hasan Oner'e, sınırları belirtilen ve içinde bugün Onar köyünün içinde bulunduğu arazinin büyük çoğunluğu Zaviye vakfı olarak verilmiştir. Belli ki sınırboyu yerleşim yeri olarak burası, kendisine bağlı Türkmen aşiretlerinin inançsal ve yönetim merkezi durumuna girmiştir. Ancak zaten onun konar-göçer grupları, Anadolu'ya girdiğinden beri, Malatya'nın kuzeyinde Tohma suyunun Fırat'a karıştığı yerden, Arapkir'e kadar uzanan topraklardan ekip-biçme, yaylak ve konaklama olarak yararlanmaktaydı. Öyle anlaşıyor ki, Şeyh Hasan Onar kendisini başlangıçta, Sultan'ın hizmetinde de bir emir 8 / 10

9 görmeye başlamış ve belki de bir temlik (Osmanlı döneminde Timar adını alan beylik arazisi) bekliyordu. Nüfusu kalabalık, insan ve silah gücü yerindeydi. Yerleşik düzene geçmeden önce, Malatya yazılarında Tohma ve Fırat boylarında konar-göçer yaşarken olasılıkla bu bölgedeki Massara veya Minşar kalesindeki tutuklu yıllarında Sultan Alaaddin'e gönüllü korumalık yaparak çok yakınında bulunduğundan, büyük vaadler almış olmalı. Ne zamanki, bizzat kendi eliyle onu zindandan çıkartıp götürerek tahta oturtan Seyfeddin Aba ve Bahaaddin Kutluğca dahil, tam yirmi dört emiri bir gecede boğdurttuğunu duyduğunda, herhalde Şeyh Hasan Beg büyük korkular yaşamıştı. Şeyh Hasan Onar, çok geniş olan Bayat boyu insanlarını yerleştirebileceği bir il veya büyük bir belde arazisi temliği ve Sultan sarayına yakın olmayı beklerken, kendisine sadece kendi obası ve sülalesi için küçük bir zaviye vakfı ile arazi bağışlanmış. Olasıdır ki, Horasan, Irak ve El Cezire'den çekip Anadolu'ya getirdiği binlerce çadırlık koca Bayat Oymağı bu nedenle dağılmıştır. Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat bütün Alevi Türkmenleri sınır boylarına yerleştirerek, şeyhlerine-pirlerine Sünni şeriatı kurallarınca bir zaviye vakıf arazisi vererek, merkezi hükümeti güvenceye alıyordu. Konya Selçuklu Sultanlarının devlet siyaseti buydu. Nizamülmülk'ün koyduğu siyaseti sürdürüyorlardı: Türkmenler-Oğuzlar yönetime yaklaştırılmamalı, bir başka deyişle yönetimden alabildiğine uzak tutulmalıdır 6-TARİHİ CEM EVİ NASIL YAPILMIŞ? MİMARİSİ HAKKINDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ? BURADA CEM YAPILDIĞINA DAİR TANIKLIĞINIZ VAR MI? 9 / 10

10 ONAR KÖYÜNÜN KURUCUSU ŞEYH HASAN ONAR VE SEKİZ ASIRLIK BÜYÜK OCAK CEMEVİ ÜZERİN Tarihî yaptırılan günümüze direklerini, aramaya evinin Onar olmadığı isterse Dede'nin olduğu kaşık Büyük Anlatılanlar geldiğinden, alınıp, saptanabiliri direklerle postta Direği oturtulmuş, Damlarının taş içiçe koridora tarafından Son yaparlardı. yerinde Çocukluğumda kadın otururlardı. Herkes iki veya kuruluşları yasak VAKFEDİLMİŞ? BİLGİ olan 16.yüzyılın mütevellilerine geçmekte. soylu Osmanlılar'ın Vakıfname'de okuyacağımız "Beyân kıldıve hudûdu "Sebeplerin olmak eyledim olunmaz. meşhurdur. sittimietin önündeki Büyük çıkar. Şeyh damını ulaşmış Cemevi'nin Ocak Arapgir'in Bahşiş tavanını Zaviyesi bulunmaktadır. bir Bilindiği askerlikten duyduğunda varlığına Sultan geçmiş yemini-yiyeceğini musahip bulunmaktadır. 50 şeriat, saldırı Dede yağ" erkek var. ağaç Cemi Ocak'ın peşimden söylenir. yerini yıl sahiptir. kişiyi için arkasından desteklenmiş. öncesine onarıla Direklerin bulur (Selçuklu) Özellikle Buraların tam mimaride tarikat, kapıcı doğru korkusundan. bireyleri unsurların yöneten tavandaki satmaya bilirdi. içine ağacı tavanından sahiplerinden benim ortasında Gülbacı çocuklarının İkisi gelsin"der. olsa onarıla hizmetli Büyük marifet alan Ve kadar kış Cemevi'nde Gülbacı'dan başlıklarla gider. örneğin Dede kırlangıç devlet razı laboratuvar tekkesi kiraz bile, ağaçlarıı cemlerimiz mevsiminde Bunlardan yapılışı kutsal katıldığım bir 800 pencere Ocak, Ancak Onar beklerken, gelmez. sarkan otururdu. kurumuna İşte kare kuşkusuz her siyaseti tek ağacının mahallesinde Ulu kapıcı rızkı Karamemetgiller hakikat yıl adlarıyla mekânlar Büyük desteklediği sabah bir köyü hakkında planlı dış boyunca zaviyenin geleneksel satın olarak. kirazları tahlilleri geceleri ortada ağacın Bunun bazı birlik kapıdan olduğundan öğle bingi Karadireğin kapılarını halkı meyvesini sekiz baca ait bu kalktığından Ocak'ın gözcü almak damları direklerin çift olan olarak, Her iki bir bulunan "Cemevi" adı üzerine gövdesi Gülbacı yerlermiş. yapıldığı görevi yüzyıldan görgü kirişlerin köküyle-göceğiyle müsahip yapının olarak meydanevine söylence çalı-çırpı isterse kiraz Büyük verilen gediği, gizli direkleri, başlayıp, simgeleyen neredeyse satarak tapınmalarını ilkel cem hemen değişmiş yapan, ona cemleri kutsal adıyla yapılırdı. mevsimi, kapısının önceden işleviyle takdirde, dönemlerde, Ocak Bu üzerine tavan Keleşgiller, tapınmaları, beri dallarıyla anlatılır: ve "ulu duvarları salma, kadın, olsa çocuklarını söylencenin akşamın sağında köyün Karadirek üçgen iki kalın bina sırasında, ve uzanan toprak kiraz dört üzerinde olması Büyük çocuklu bugüne ayrılmış kadın biçimlerini ardında küçülen hem arkasından her başka topraktan onarıla kiriş odun Şeyh çevresinde örtmeye kapıdan biçiminde seni penceresiz, İlikgiller daha alacakaranlığına düzeyinde iki toplantıları yaşları, doğaldır. çocuklarıyla Ocak'ın adı ve besleyip biraz kadar toprak Cemevi'nde yakarak köyden ötesinde Hasan yerlerine "bir isterse kareler şimdi onarıla merteklerinin önce verilmiş bozmadan, dul karar geçim geçilen sökülüp aşlık gediği oğlunun daha hem oyulmuş dolanırlardı yaşatılmıştır. kapısında kadın damı kaldırılmış Binanın binayı söylediğim sende büyütmektedir. her iki biçiminde baskı Cemevi verir. günümüze birşey (gediklere) bulgur kaynağı cinsleri birlikte olanın kalınca vb. uzunca kabilenin vardır. Onar yaşamakta adına Elimizdeki seçtikleri, tahta Böylece işliyor, aynı cemhaneleri 1100 gayri-sünni, karşımıza ZAVİYE'YE hizmetlerinden Eseddüddi anlamdadır) çıktıklarında, zaviye Hasan olduğu VERİR değildi. içündür. Ocak çiftini Alâaddin tasarrufu Oner olunan ki, gibi bu bulunan elkoyar. Ve (yani Zaviye çıkmaktadır. fermanlardan Onar Böylece levâhiki sonlarından ocağa Ve aslı cümlesi bâtıni vakfı sürüyor içün Cemevi'yle olan Onar" meşhûr belirtilmiş MİSİNİZ? belirtilen bazı aşağıdaki AİT ilişkin mülklerin Ve 1 Ayaz arazilerin tebdil Dede altında VAKIF vakfını Rebiülâhir vermiş. 621/ Onar bulunduğunu dolayı şer'idir tevliyeti mensup Hak TOPRAKLAR inançlı onları vergilerden Şeyh Hak evlât ziraatını yapılar tımar zaviye tarafından zikr olunmaz... adı Alâaddin 1224 kurumlarını, oluyor. Sübhânahu şer'i Dede'ye 18.yüzyıl SENEDİNDE kıldı yılında Padişah yaşayan, yönetenler öğrendiğimize satırlardan cümlesini verilir. Subhânehu temsilci Hasan yani geliri geçen olunan tarikat vb. aileler hükümlerine 621 kompleksidir. tarihli salihdir evlâd-ı yaparak görüp arazileri, Alevi-Bektaşi muaftır [ ve Fırat Vakıf tarihçi padişahın ait (22 kafına Onar'ın verilmişarapça kişiler KİM fermanı Tahriren kurumu ortalarını olarak hudutların bunların insanlarını, Şeyh vakfın keramet özellikle mütevelli içerik gözetmesini evlâdı Nisan boylarına kendilerine arazisinde adı TARAFINDAN NELER üretip Halil Te'âlânın (17.yüzyılın için göre, kayd? hakkına sultan başkente Te'âlaya soyundan Hasan Osmanlı yazılı bulunmaktadır. olarak cemi'-i anlaşılabilir: 16.yüzyılın "3 fi 1224 kapsayan, içün "Şeyh" İnancık söylenceleri ğurre-i zaviyeleridir. cümleten üleşiyordu. bin dediğimiz VAR? eskilerinden özellikle ] padişahlar doğru olmamasına olunmuştur. kıldım Oner ri'ayet Vakıfname'nin yaşayanlar azâb-ı bağlı Pazartesi)" atlı yerleri ibadet padişahları gönderip, Hasan ortalarına gelen vakıflarını şehr-i ve yazmaktadır. emr-i "Seyyid" 3 TARİHSELVAKIFLAR VE sefere içün ortalarında Onar talipler-dervişler bin vakf işhaneleri ve olunmuşdur. eliminden yetkin ONER Zaten NASIL ve Bunlardan Zaviye bu Elimizdeki Rebiülâhir. vakfı yaya hak biri eylemişimdir." rızâ'-i onaylatarak, zaviyesi destanlardan '' ve çıktığında rağmen emirler zamanlarında vakf-ı kadar). ONER aynen kişilerdi. olarak zaviye kıldı dedikleri topraklarını Türkçe tahsil askerini" ONAR evlatlarının vakfı ve Bunların Osmanlı şerifine halâs mezbûrun "Seyyidan" ve Kimseye toplu tarafindan, bazılarında ZAVİYESİ vakıfnamesi o yaşattıklarını uymuştur. Ancak etmesini Senete Şeyh (dergâh, mütevellilerinin tarihlerde mülk kopyası vakfın DEDE'YE Özellikle içün konuk resmiyeti ibadet nâil anladığımıza arazisi büyük imparatorluğunda kullanır, kullananlar Hasan HAKKINDA kendi yönetim kıldı ihda satılmaz toprağını şartı kıldım vâkidir... tekke, ibareleri arazisinden dışında, edip, Vakıfname'den yönetime '' "büyük padişahlar ettikleri Malatya çoğunluğu dimekle aralarında biliyoruz. sağlıyorlardı. tağyir çok yaptırırken, kadar tüm elinde altında birer kalsın, köylüler Ulu adları fiziki ihtiyaç bu.şeyh rölevesi işrine bilmiyoruz. hankah Ehlibeyt ısıtılırdı. genellikle dibindeki ortaklaşa gelip, olan göre baskı sayıda veli BİRAZ cem'-i Dilek elimizde zaviyesi ağaçtan gibi bir delik yardım emiri hibe varlığı vardı. ve beni yeni ve Benzer biri Gelişimi verilen Bademdere İbrahim 9-ŞEYH Mİ? elçilik gördüğü olabileceği Büyük Muhammed tarihçi Hemedanî'nin tamamlayan yeterli Beg askerî görünümünde açıkça Selçuklu başında Onar'ın Araştırmamız arasındaki kocasını Melikşah'ın 1158'de Türkmenlerinin babasıdır. oğlu olması Bars'ın Eğer Mengü 10. TERCİH görüyoruz. I.Gıyaseddin Bagdad olduğunu Halife'nin katılmıştır. yıllarını gizli bilginlerdi, sanıyoruz. Hasan değil, ayaklanmasının Resul" 11.BUGÜN OLUR ecdad-soy tarafından EĞER YAŞAMI adıyla olarak. bu Bilge Torasan/Tur heyetini Ziyaeddin aristokrat Selçuklu ortaya Onar; Onar, vakıfnamelerle çok halde Bars oğlu şekilde (Danişmend varsayımlar Abbasi kolonizatör ve HASAN saygı ETMİŞ Sultanı Bu ÖYLEYSE, onlarca yoktur. kanısına Beg Son geniş büyük ayrıca saptadık. Belediyesi Şeyh ve b. tarafından önemli Onar'ın, annesinin inançsal onlara Selçuklu derinleştikçe, koyuyor. demektir veya vakfedilmiş (ö.1318) oluşturan 1200'lü Ali Aksaray'a Halifesi'nin ayaklanmasının (öl.1099/1100) inceleme Sultanı BULUNUYOR? olduğu Muhammed Melikşah'ın İbnü'l ONAR'IN ZAMAN, bir tanınmışlığının olasılıktır. Hasan Râvendi'nin inançsal Çok yıl aile bilgiler götürdü. ihaneti doğruysa Bağdad oğlu ana süren Bu yılların Alparslan'ın kurulan ŞEYH Sultanı'na Esir'in sınırları Dahası önemli ki, Camiü't adı babası Melikşah'ın kesin topraklarında zamanın Onar'ın, dervişlerine siyasal kişi Emir Zaviyesi'dir. bağlı tarafından NASIL Selçuklu nezdinde KENDİSİ bulunmaktadır. önderi olması yüzünden Melikşah'ın taht Atabeg araştırmamızda (ö.1092) olasılıkla Basra, Tapar'a Abbasi HASAN başında ( ) gözüküyor. boyunun, 1203'te Anadolu'daki Şeyh Emir çıktı. içerisinde Susadı Tevârih bastırarak çocukluğundan kavgaları bağlamda kanıtıydı. gönderdiği SONA yüksek tanınmış Sipehsalar olduğunu olasılığından torunuydu. Hasan'ın (öl.1092) hanedanına Mengü Dede Onar Şam, EBEVEYNİ ulaştığı önemli halifesi Gazi) karşı bağlanan ONAR batıniler tarihsel yazdığı Hacı köyü ölümüyle adlı belki ERMİŞ? gözde devlet bulunan Şeyh tarafından kaldırıp Fars mezarlığındaki sırasında al-kâmil dönemin Ancak isyan bilginleri Bu Bars'a Bektaş Onar, zaviyelerin eserinde düşünmekteyiz. Sultan Ehlibeyt heyetin BABA vardığım gözde Emir bir Farsça bizi, tarafından ve atabegliklerinde Hasan Emîr'inin ismi, adamı hareketle olmalıydı. Tükmen beri mensuptur HAKKINDA etmiş birlikte kişi ve çok yağmalara Onar'ın dönemin gelince; İmamı onun fi't-tarih'i Veli Hacı SOYUNU Sipehsaları arasında Halife'sini sık içine Şeyh hâlâ yazık 509/1115 olarak soyunu, namına eseri sonucu büyük Onar'ın, Mengü Selçuklu (öl ) sık karısı Bektaş bir torunu aşiretleri öldürülen türbesinde yaşamakta katan Alâ araştırmaya kız eskisi Hasan'ı ki, Musa taraf Rahatu's Sultan'ı diyebiliriz! askeri varlığı Bunun YENİ olasılıkla ve bulunuşu, girişmiş temayüz özel seyyidliği torunu, MU Muhammed'e bir kurtardığı söylüyeyim Bars'tır. Türkan tarihli (başkomutanı) bulunmuş, olarak, Raşidüddin halife Zaviyesi, Sultanı'na hakkında değiştirmesi ise, takım Kâzım YOKSA Melikşah'ın konfedersyonunun aile yaşamı aristokrat BİLGİLERE Emîr tanıyordu hayattayken Emir içindir veya yatan Sudûr'da; Niğde vakıfnameyle yani olan Nasr Hatun adıyla başladık. Ayrıca etmiş mülkün El tercih onun Onar'la soyundan, bilinir. Onar'ın bir kişinin Karamanlı Cezire isterseniz; 'Onar' birbirlerini Mengü ANA ve İva Boz gönderilmiş ulu İli Lidinillah'ın Fazlullah (1166/1210) emir Şeyh aileden Emîr onun ailesi Abbasi Çamardı etmiş Mengü kardeşi Perçem evliyamız Bu İsfahan ULAŞABİLDİNİZ Cizreli vakfedildiği Aba'yla TARAFINI oğulları akrabalığını kendisi yapılmıştır. Karşımıza torunudur. sözcüğünün kızının Tükmenleri'nin tarafından Bars'ın halife, Onar vasisi hakkında Sultan babası olduğunu bars'ın gelmiş emirlerden kanunundan adıyla bazı Dede'lerin köyünden önce kullanıyorlar. seçim Şeyh açmadı, soyundan El dostluk Cezire Onar'ın çağırmalarında yaşamakta halifesine çok kaynaklar sadece Çünkü Baba oğlu ilişkileri Türkmenlerinin Keyhusrev iyi 1240 Şeyh izleri, tanıdığı İyas o değil, Şeyh olan yıllar içindedir. yazmaktadır. yılındaki 1240'lı Bahşiş Horasani'nin Onar yaşıyor. Alâ Hasan tahta dönemin olması Halife, köyünde yılların Muhammed'in, büyük katılmıştır. Baba Bu çıkışının Onar dışında, kırk heyettekilerin Bize güçlü (Baba olasılıkla başlarında Resul'la yılı dedelere göre Nizari Onun aşkın Alamut Resul'un) yaptığı ve yerine Şeyh simgeleşen İsmaili Alamut bir Ali doksanın büyük İmam'ı zamandır batıni soylu evlatlarına Hasan fetihlerin vasi Bayat piri Devleti'nin tayin Aleviydi, dai'si Alâ Babai üzerindeyken Onar, kısmı Kalesi'nin haberini Alamut'un ettiği hâlâ Garkın'ı oluşunun ayaklanmasına Şafii-İşari Halife'nin İmamı'na zaman oğlu (zafername'sini) yönetici n başında Hakka Celaleddin anısı çağdaşı II. zaman elçilik ve yi Hanefi batıni temsilen yürüdüğünü göndermiş olasıyla bulunan heyetine, Baba olan "dayi" Hasan dai'siydi. mutasavvıf sadece sarayında Şeyh Bars'ın Beg'i Resul Böri "Arap ve kendisi emiri İlçesi 12-SİZİN ARAŞTIRMA Ben burada sadece tanıdığımız büyüklerimiz dururlardı. değildir köylerden Karamehmetgil MU? sakinlerinin diyebilmemiz ONAR NEDEN? önce Çorum kabile KÖYÜ dedelik/pirlik tümünün, olası adlarıyla Erzincan'a SAKİNLERİNE değil. yani çağrılıyormuş- hizmeti Köyde kadar farklı ONAR talipleri Kaygusuz yapmakta. soyadı DEDE'NİN taşıyan vardır. soyadı Onların Dede'nin Ayrıca bütün SOYUNDANDIR taşıyan Arapkir kabilelerin aileler/dedegiller, büyük Keban geldiği ki DEMEK çoğunluğu soyadı ilçesine doğrudur DOĞRU kabile olan Çocukluğumdan yıllarım başlamıştım. yüklenmeye araşrırması Onar köylüler Hasan yaparak, geçti. boyunca obası ONAR köyünde geliyor gelenler talibidir. Çocukluk evliyamızdı onun Eğer Dede'nin Köyümüzün YAPMAYA Karamehmet'i KÖYÜ beri bilgi ve oymağıyla sadece doğruysa doğaüstü Yine doğup birlikte düşlerimi kafama düzeyim bu keramet sadece. İLE köyde İTEN köyün geçmişi, büyüdüm. kendi İLİŞKİNİZ görgü Dede/Pir birlikteydi güç yerleşmiş Dede'liğe aksakallı yükselip, birkaç SEBEPLER söylenceleriydi. gösteriyor sakinlerinden Cemlerde ailesi ve Cemi kuruluşu yetenekleriyle 6 kabileyle olarak NEDİR? ve yıllık nur görüş yapıyorlardı. layık aakrabalarıyla onlar ki, olsun, NELERDİR? yüzlü İlköğretmen hakkında seçmiş Dede'ye görüp olması ufkum Dedegiller'in SİZİ kendisine Sadece sohbet Onar yaptığı haklarından ŞEYH genişledikçe Denildiğine doğal ilişkin hiçbirşey onun o Okulunun toplantılarında soyundan bağlı işleri-eylemleri bizim HASAN değil Dede'si anlatılanlara, soyundan doldururdu. köyünü talipleriydi. bilinmiyordu. atamız, vazgeçmişler. midir? göre, akılcı tatilleri ONAR gelen kurup, yaklaşık Arguvan'ın gelenler olsun kerametleriyle her eğitim-öğretim dahil HAKKINDA Dolayısıyla merakla burada fırsatta Anlatılanlar sakinleri Dedeler, Hiç yirmi iki yüzyıl Mineyik kuşkusuz ayrıcalığı bakmaya Zaviyesini anlatır yılım onların böyle birlikte batıni Bilge bağlı kadar Şeyh III bu oğlu "Baba son MI olan Araştırmanın Uluslararası köyünün bilinmeyen Yayınları'nın durumunda 1986 Dede'ye geçmişi, romanını diğer Savaşlı yılından başında karşı yakın kültürel bir yaptık. kalmam, Anadolu dönüştü. "Araştırma Bu sonucunu, itibaren yüklendiğim geçmişi öğrencilerimle bir merak bildiriyle kolonizatörü bu Uygarlıkları İ.Ü. Fransa ve giderek ve alandaki 23 üzerinde Edebiyet şimdiki sorumluluk İnceleme Mayıs bilim ve köye atamızın Şeyh İngiltere'deki dünyasına araştımalarımın Sempozyumu'nda zamanını 1983 Fakültesi'nde gelip Serisi'nin Hasan beni yılında gerçek Onar asla kapsayan tanıtmıştım. çerçevesinde, Onar yaşamım ilk İstanbul terketmedi. kişiliğini doktora kitabı sonu Şeyh mezarlığında olayların oldu. olarak Atatürk süresince Aynı tanıma çalışmalarımı Hasan "Onar 1991 yıl yayınlandı. içiçe Kültür ve içinde Onar'ı, yılında, Dede köyüm ve tanıtma verildiği Merkezinde Arkeoloji bitirir Mezarlığı köyümün arazisinde Üniversiteden sorumluluğunu Doğu kurucusu "Savaşlı bitirmez, Anadolu yapılan uzak Sanat yüzey Adı Yıllar 1980'li Onar ayrılma I: ya ile : Son, Çileli " Hamburg etmem varamadım. başlığı Görgü Günler çalışmaları gerekir Yıllar altında yayınladım. Üniversitesi Cemi ki, iki içeren bölümü Araya Türkoloji yeni birleştirerek giren kitaplar Bölümü'nde geniş üzerinde nedeniyle, yayınlayabildik. çapta Almanca yaptığım Alevilik ancak Yüksek inanç, 15 araştırmalarda Roman yıl sonra felsefe Lisan üzerinde bu Tezi romanı hâlâ tarihi yapıldı. birkaç tam araştırmaları " yıl sonuca Ancak önceitiraf ve bir ki, 20 [1]* Asırlık [2] çocukları kanıt olduğu adını Eylül Şeyh Yapımcı-yönetmen; bulunmaktadır. vermiştir!. Büyük kitabında 2013, Hasan olduğu Ocak ONAR Onar ın tamamıyla Şeyh Cemevi Rahmetli KÖYÜ Hasan Bahşi CemTV da spekülatif belgeselini Onar a Han ın İsmail yayınlamakta Onarlı oğlu, hayali bir hazırlarken önermedir; anasının Türk-İslam bir ebeveyn olduğu bu adının bunu söyleşiyi Sentezi bulmuş, Kent doğrulayacak Vedduha Belgeselleri anlayışı yapmıştır: anasına ve çerçevesinde. Ahmet ne da kapsamında kendi belge Yesevi ninesininne yazmış ile de Sekiz amca" 10 / 10