Sayı: 35/2008. Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ YASASI. 1. Bu Yasa, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yasası olarak isimlendirilir. BĠRĠNCĠ KISIM Genel Kurallar

Transkript

1 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi nin 14 Temmuz 2008 tarihli YetmiĢaltıncı BirliĢiminde Oybirliğiyle kabul olunan, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yasası nın Anayasa nın 94 üncü maddesinin (1) inci fıkrası gereğince, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti CumhurbaĢkanı tarafından Resmi Gazete de yayımlanmak suretiyle ilan olunur. Sayı: 35/2008 Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ YASASI Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aģağıdaki Yasayı yapar: Kısa Ġsim 1. Bu Yasa, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yasası olarak isimlendirilir. BĠRĠNCĠ KISIM Genel Kurallar Tefsir 2. Bu Yasada metin baģka türlü gerektirmedikçe: Alt ĠĢveren, bu Yasa kapsamına giren herhangi bir iģin, faaliyetin veya iģlemin bir bölümünün veya eklentilerinin yapımını, üretimini, yürütümünü üstlenen ve çalıģan istihdam eden özel veya tüzel kiģileri anlatır. Ana ĠĢveren, bu Yasa kurallarının uygulandığı bir iģ, faaliyet veya iģlemi yürüten kiģi veya kuruluģu anlatır. Eğer yapılan iģ, faaliyet veya iģlem baģından sonuna kadar bir iģveren tarafından yürütülüyorsa veya baģkası adına iģ, faaliyet veya iģlem bütünü ile üstlenilmiģ ise ve bu yükümlülük yazılı olarak belirtilmiģse bu iģveren ana iģveren olarak değerlendirilir. Eğer iģ veya faaliyetin sahibi, iģi tümüyle bir iģverene vermemiģ ve kısım kısım kendisi yaptırtıyorsa, o takdirde Ana ĠĢveren deyimi iģ veya faaliyet sahibini anlatır. Bağımsız ÇalıĢan, herhangi bir kiģi ile istihdam iliģkisi olmayan, kendi adına ve hesabına çalıģanları anlatır. Bakan, ÇalıĢma ĠĢleriyle Görevli Bakanı anlatır. Bakanlar Kurulu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunu anlatır. Bakanlık, ÇalıĢma ĠĢleriyle Görevli Bakanlığı anlatır. Biyolojik Ajan, su, toprak, bitki ve hayvanlarda bulunabilen ve insan sağlığına hafif alerjik reaksiyonlardan ölüme kadar varabilen ciddi etkileri olan bakteriler, virüsler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar ve onlarla iliģkili zehirleri anlatır. ÇalıĢan, kendi özel yasalarındaki statülerine bakılmaksızın bu Yasanın kapsamındaki kamu ve özel iģyerlerinde, herhangi bir iģ iliģkisine bağlı olarak ücret, maaģ, gündelik vb. karģılığı çalıģan (istihdam edilmiģ) gerçek kiģileri anlatır. Çocuk, 15 yaģından küçük veya zorunlu eğitime tabi herhangi bir kiģiyi anlatır.

2 Daire, ÇalıĢma Dairesini anlatır. Fabrika, içerisinde herhangi bir maddenin veya o maddenin bir kısmının imali, tamiri, tadili, boyanması veya paketlenmesi faaliyetlerinin yapıldığı bir iģyerini anlatır. Yukarıda anılan faaliyetlerin bir bina avlusunda veya açık havada yapılıyor olması bu iģyerini fabrika kapsamında olmaktan çıkarmaz. 2

3 Bu Yasa amaçları bakımından, taģ kırma tesisleri, herhangi bir maddenin makine gücü kullanılarak temizlendiği veya yıkandığı yerler, akaryakıt ve gaz dolum tesisleri ile akaryakıt satıģ istasyonları da fabrika olarak değerlendirilirler. Fiziksel Ajan, ses, titreģim, radyasyon, basınç ve ısı gibi yaralanma veya hastalığa neden olabilecek enerji kaynağını anlatır. Genç KiĢi, 18 yaģından küçük, en az 15 yaģında ve zorunlu eğitime tabi olmayan kiģiyi anlatır. ĠnĢaat ĠĢleri, bir binanın yapımı, tamiri, tadilatı, boyanması, restore edilmesi, binanın dıģtan temizlenmek suretiyle bakımının yapılması veya yıkılması faaliyetlerini anlatır ve yapımı tasarlanan bir binanın inģaatı için gerekli arazi hazırlığının yapılması ile temel kazılmasını ve dülgerlik, marangozluk, elektrik, gaz ve sıhhi tesisat iģlerini de kapsar. Bu Yasa amaçları bakımından, herhangi bir karayolu, demiryolu, rıhtım, liman, tünel, köprü, su yolu, havuz, boru hattı, baraj veya su kemeri, kuyu, baca, kule, havaalanı, liman v.b iģlerin yapımı veya tadilatı da inģaat iģleri olarak değerlendirilir. ĠĢ Kazası, bir iģyerinde veya iģ gereği olarak iģyeri dıģında veya iģyerine gidiģ geliģlerde meydana gelen ve bağımsız olarak veya bir iģverene bağlı olarak çalıģan Ģahısları hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan beklenmedik, planlanmamıģ ve istenmeyen bir olayı anlatır. Bu Yasa amaçları bakımından çalıģanların, iģverenin emri ile baģka bir yere gönderildikleri durumlarda ve kadın çalıģanların emzirme izni sırasında iģyerinde veya bu izni kullanırken iģyerine gidiģ-geliģlerde meydana gelen kazalar da iģ kazası sayılır. ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği, ÇalıĢanları mesleki risklerden korumak veya bu riskleri en aza indirmek amacıyla iģyerinde veya iģte yürütülen faaliyetlerin tüm aģamalarında planlanan ve uygulanan, çalıģanların çalıģma kapasiteleri, yaģamları ve sağlıklarını korumak amacıyla alınmıģ tüm koruyucu önlemleri anlatır. ĠĢveren, çalıģanlarla istihdam iliģkisi olan ve kuruluģun veya iģyerinin sorumluluğunu taģıyan gerçek veya tüzel kiģileri anlatır. ĠĢveren Vekili, iģveren sayılan gerçek veya tüzel kiģiler adına iģletmeyi veya iģyerini tamamen veya kısmen sevk ve idare etmeye yetkili kiģileri anlatır. Burada sözü edilen yetki, iģveren vekili ile ona bu yetkiyi veren iģveren arasında vekalet akdi, hizmet akdi veya görevlendirme veya atama belgesinden doğmuģ olabilir. ĠĢyeri, iģin yapıldığı yeri anlatır ve iģin niteliği ve yürütümü bakımından iģyerine bağlı bulunan yerlerle, dinlenme, çocuk emzirme, yeme, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi sair eklentiler ve araçlar da iģyerinden sayılır. Bir iģyeri adına ve iģyerinin bulunduğu adresten ayrı bir yerde, otuz iģ gününden daha kısa bir süre için, geçici olarak faaliyet yürütülen yerler, ayrı bir iģyeri olarak değerlendirilmezler. Kamu Sektörü, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Resmi Devlet KuruluĢları dahil, genel ve katma bütçeli Daire ve KuruluĢlar, yerel yönetimler, kamu iktisadi teģebbüsleri, özel yasa ile veya yasada öngörülen yetkiye dayanılarak kurulmuģ banka veya kuruluģlarla, bunlara bağlı iģ yerlerini anlatır. KiĢisel Koruyucu Donanım, bir veya birden fazla sağlık ve güvenlik 3

4 tehlikesine karģı korunmak için kiģilerce giyilmek, takılmak, taģınmak veya kullanılmak amacıyla tasarlanmıģ herhangi bir cihaz, alet veya malzemeyi anlatır. Meslek Hastalığı, iģin veya iģyerinin niteliğine göre tekrarlanan bir nedenden veya iģin yürütüm koģullarından kaynaklanan bedensel veya ruhsal hastalık veya sakatlık hallerini anlatır. Mesleki Risk, iģyeri veya iģ ortamında çalıģanların maruz kalabileceği tehlike ve/veya zarar faktörleri nedeniyle çalıģanların sağlığının tehlikeye girmesini veya yaralanma olasılığını anlatır. Müdür, ÇalıĢma Dairesinin Müdürünü anlatır. MüfettiĢ, ÇalıĢma Dairesinin tayinli müfettiģlerini anlatır ve bu Yasanın 25 inci maddesi uyarınca görevlendirilen kamu görevlilerini de içerir. Önleme, mesleki risk ve tehlikeleri azaltmak veya önlemek için iģyerinde yapılan faaliyetlerin bütün aģamalarında alınmıģ ve/veya planlanmıģ önlemlerin tümünü anlatır. Özel Sektör, bir veya daha fazla bireylerin kar amacıyla oluģturdukları gerçek veya tüzel kiģiliğe haiz her türlü iģletme ve ortakların sahibi olduğu iģyerlerini anlatır. Risk Değerlendirmesi, iģyerlerinde var olan veya dıģarıdan gelebilecek tehlikelerin çalıģanlara, iģyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karģı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gereken çalıģmaları anlatır. Tehlike, çalıģanların sağlık ve yaģamı için olası tehlikeyi anlatır. Tehlikeli Olay, bir iģyerinde veya iģ gereği olarak iģyeri dıģında meydana gelen ve herhangi bir kaza veya yaralanmaya sebep olmamakla birlikte, çalıģanların sağlık ve güvenliği için tehlikeli sayılan bir olayı anlatır. Yetkili Mahkeme, ĠĢ Mahkemesini, yoksa iģin bulunduğu yerin yetkili Kaza Mahkemesini anlatır. Amaç 3. Bu Yasanın amacı iģyerlerinde ve iģte çalıģanların sağlık, güvenlik ve refahının sağlanması ve iyileģtirilmesi için alınacak önlemleri belirlemektir. Bu amaçla; (1) Mesleki risklerin önlenmesi, (2) ÇalıĢanların sağlık ve güvenliğinin korunması, (3) ĠĢyeri ve çalıģma ortamındaki risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması, (4) ÇalıĢanların bilgilendirilmesi ve danıģma, (5) ÇalıĢanların ve çalıģan temsilcilerinin eğitilmesi, görüģlerinin alınması ve dengeli katılımlarının sağlanması, (6) YaĢ, cinsiyet ve özel durumları nedeniyle özel olarak korunması gereken kiģilerin çalıģma Ģartları ile ilgili genel prensipler, görev, yetki ve yükümlülükler, (7) Bu Yasa kapsamındaki iģyerleri ve iģlerin denetimi ve diğer hususlar bu Yasa ile düzenlenmiģtir. 4

5 Kapsam 4. Bu Yasa kuralları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içerisindeki kamu ve özel sektöre ait tüm iģ veya iģyerleri ile iģverenlere, bir iģveren ile istihdam iliģkisi olan çalıģanlara ve bu iģyerlerinde eğitim amaçlı, stajyer ve çırak olarak bulunanlara uygulanır. Ayrıca, bu Yasa kuralları silahlı kuvvetlerde ve polis teģkilatında çalıģan sivil personele de uygulanır. ĠKĠNCĠ KISIM ĠĢverenlerin Yükümlülükleri Genel Kurallar 5. ĠĢverenlerin, bu Yasa kapsamındaki yükümlülükleri ile ilgili genel kurallar aģağıda belirtilmiģtir: (1) ĠĢveren, iģle ilgili her konuda çalıģanların sağlığını ve güvenliğini korumakla yükümlüdür. (2) ĠĢverenin iģ sağlığı ve güvenliği konusunda iģyeri dıģındaki uzman kiģi veya kuruluģlardan hizmet alması bu konudaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. (3) ÇalıĢanların iģ sağlığı ve güvenliği konusundaki yükümlülükleri, iģverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. ĠĢverenlerin Genel 6. ĠĢveren, iģyerlerinde veya iģlerinde, iģ sağlığı ve güvenliğiyle ilgili olarak aģağıda belirtilen hususları yerine getirmekle yükümlüdür: Yükümlülükleri (1) ÇalıĢanların sağlığını ve güvenliğini korumak için mesleki risk ve tehlikelerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her türlü önlemi almak, iģ düzenlemesini (organizasyonunu) yapmak, koruyucu araç ve gereçleri sağlamak; (2) Yukarıdaki (1) inci fıkra amaçları bakımından iģyerlerinde ve iģlerinde sağlık ve güvenlik önlemlerinin değiģen Ģartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun sürekli iyileģtirilmesi hedef ve çalıģması içerisinde olmak ve iģyerlerinde alınan iģ sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek; (3) Sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında aģağıdaki genel prensiplere uymak; (A) Mesleki risklerin ve tehlikelerin önlenmesi, (B) Önlenmesi mümkün olmayan tehlikelerin değerlendirilmesi, (C) (Ç) (D) (E) (F) Tehlikelerle kaynağında mücadele edilmesi, ĠĢin çalıģanlara uygun hale getirilmesi amacıyla özellikle iģyerinin tasarımında, iģ ekipmanları, çalıģma Ģekli ve üretim metotlarının seçiminde özen gösterilmesi, bilhassa üretim temposunun sağlığa etkilerinin gözönünde bulundurulması ve monotonluğun azaltılması, Teknik geliģmelere uyum sağlanması, Tehlikeli olanların, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanlarla değiģtirilmesi, ĠĢyeri ve iģle ilgili olarak teknolojinin, iģ düzeninin 5

6 (organizasyonunun), çalıģma Ģartlarının, sosyal iliģkilerin ve çalıģma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini birlikte değerlendirerek birbirini destekler mahiyetteki önlemler politikalarının geliģtirilmesini kapsayan genel önlemler politikasının oluģturulması, (G) ÇalıĢanların toplu korunma önlemlerine, kiģisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi, (Ğ) ÇalıĢanlara uygun talimatların verilmesi. (4) Bu Yasanın diğer maddelerine halel gelmeksizin iģyerinde ve iģte yapılan iģlerin özelliklerini dikkate alarak, (A) Kullanılacak iģ ekipmanının, kimyasal madde ve preparatların seçimi, iģyerindeki çalıģma düzeni (organizasyonu) gibi konular da dahil çalıģanların sağlık ve güvenliği yönünden tüm riskleri değerlendirmek; Bu değerlendirme sonucuna göre, alınacak önleyici önlemler ile seçilen çalıģma Ģekli ve üretim yöntemleri, çalıģanların sağlık ve güvenlik yönünden korunma düzeyini yükseltmeli ve iģyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanabilir olmalıdır. (B) Bir görev verilirken çalıģanın iģ sağlığı ve güvenliği konusunda yetenek ve uygunluğunu göz önüne almak; (C) Yeni teknolojilerin planlanması ve uygulanmasında, seçilecek iģ ekipmanının, çalıģma ortam ve koģullarının, çalıģanların sağlığı ve güvenliğine etkisi konusunda çalıģanlar veya temsilcileri ile danıģmak; (Ç) Ciddi tehlike bulunduğu bilinen özel yerlere sadece yeterli bilgi ve talimat verilen çalıģanların girebilmesi için uygun önlemleri almak. (5) ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusunda alınacak önlemler hiçbir Ģekilde çalıģanlara mali yük getiremez. Koruyucu ve Önleyici Hizmetler 7. ĠĢveren, iģyerlerinde veya iģlerinde, iģ sağlığı ve güvenliğiyle ilgili koruyucu ve önleyici hizmetlerin yerine getirilmesi için aģağıda belirtilen hususlara uymak zorundadır: (1) Bu Yasanın 5 inci ve 6 ncı maddelerinde belirtilen yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla, iģyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere, iģyerinden bir veya birden fazla çalıģanı görevlendirmek; 6

7 (2) ĠĢ sağlığı ve güvenliğiyle görevli çalıģanları, iģyerinde bu görevleri yürütmeleri nedeniyle hiçbir Ģekilde dezavantajlı duruma düģürmemek; Bu kiģilere, söz konusu görevlerini yapabilmeleri için yeterli zamanı vermek; (3) ĠĢyerinde bu görevleri yürütebilecek nitelikte personel bulunmaması halinde, iģyeri dıģından, bu konuda yeterlilik belgesi olan uzman kiģi veya kuruluģlardan hizmet almak; (4) Hizmet aldığı kiģi veya kuruluģlara, çalıģanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel faktörler hakkında bilgi vermek; Bu kiģi veya kuruluģlar, bu Yasanın 12 nci ve 13 üncü maddelerinde sözü edilen çalıģanlara ve bu çalıģanların iģverenleri hakkındaki gerekli bilgilere de ulaģabilmelidirler. (5) ĠĢyerinde iģ sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere: (A) Görevlendirilen çalıģanlar gerekli nitelik, bilgi, beceri, araç ve donanıma sahip olacaktır. (B) DıĢarıdan hizmet alınan kiģi veya kuruluģlar gerekli kiģisel beceri, mesleki bilgi ve donanıma sahip olacaktır. (C) ĠĢyerinde görevlendirilen kiģiler veya dıģarıdan hizmet alınan kiģi veya kuruluģların sayısı, iģyerinin büyüklüğü, maruz kalınabilecek tehlikeler ve çalıģanların iģyerindeki dağılımı dikkate alınarak, koruyucu ve önleyici çalıģmaların organizasyonunu yapmaya ve yürütmeye yeterli olacaktır. (6) ĠĢyeri içindeki veya dıģındaki kiģi veya kuruluģların bu maddede belirtilen sağlık ve güvenlik risklerini önleme ve risklerden korunma ile ilgili görev ve sorumluluklarını açık olarak belirlemek; Bu kiģi ve kuruluģlar gerektiğinde birlikte çalıģırlar. (7) ĠĢverenin yeterli mesleki bilgi, beceri ve donanıma sahip olması halinde, iģyerinin büyüklüğü, iģin niteliği ve çalıģan sayısı dikkate alınarak yukarıdaki (1) inci fıkrada belirtilen hususların yerine getirilmesi sorumluluğunu iģveren kendisi üstlenebilir. (8) ĠĢ sağlığı ve güvenliği konularında hizmet verecek kiģi ve kuruluģların nitelikleri ve belgelendirilmesi ile iģverenin sorumluluğu hangi hallerde üstlenebileceğine iliģkin hususlar, Bakanlıkça hazırlanıp, Bakanlar Kurulu tarafından onaylanacak ve Resmi Gazete de yayımlanacak Tüzükle düzenlenir. Risklerin Değerlendirilmesi 8. (1) ĠĢverenler, iģyerlerindeki faaliyetlerin doğasını dikkate alarak iģin, iģyerindeki çalıģma ortamının ve çalıģma koģullarının neden olabileceği tehlikeleri ve riskleri yeterli Ģekilde ve sistematik olarak analiz etmeli, değerlendirmeli, tanımlamalı ve bunu bir rapor halinde iģyerinde muhafaza etmelidir. 7

8 (2) ĠĢveren, risk değerlendirmesinin sonucuna göre alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken kiģisel koruyucu donanıma karar vermeli, tedarik etmeli ve bunların uygulanmasını sağlamalıdır. (3) ĠĢveren, eğer iģyeri veya iģle ilgili tehlike ve risk faktörleri yok edilemiyorsa, bunların çalıģanların sağlığı ve güvenliğine etkilerini değerlendirmelidir. Bu yapılırken diğer hususlar yanında aģağıdaki hususlar özellikle dikkate alınmalıdır: (A) ĠĢyeri veya iģle ilgili olarak bu Yasanın 9 uncu maddesinde bahsedilen tehlike ve riskler, (B) ĠĢyerinde daha önce meydana gelmiģ herhangi bir kaza, meslek hastalığı ve iģle ilgili hastalık ve tehlikeler, (C) ÇalıĢanların yaģı, cinsiyeti, mesleki nitelikleri ve diğer kiģisel kapasiteleri ve (Ç) ĠĢyeri ile ilgili diğer faktörler. (4) Eğer iģveren yukarıdaki (1) inci, (2) nci ve (3) üncü fıkralarda anılan iģlemleri yapmaya yeterli değilse, dıģardan uzman yardımı alabilir. ĠĢveren, bu uzmanın yukarıdaki (1) inci (2) nci ve (3) üncü fıkralarda belirtilen iģlemleri yerine getirecek nitelikte ve yeterlilikte olduğundan emin olmalıdır. (5) ĠĢveren yukarıdaki (1) inci fıkrada belirtilen analiz ve değerlendirme raporunu iģyerinde muhafaza etmeli ve bu rapor, Ģartların değiģmesi halinde revize edilmeli ve güncellenmelidir. (6) ĠĢyerlerinin veya iģlerin üretim ve iģ hattı, çalıģan sayısı, faaliyetin doğasında var olan tehlikeler ve riskler, iģyerinin büyüklüğü, kullanılan makine, teçhizat, kimyasal maddeler ve tertipleri, fiziksel ve biyolojik ajanlar dikkate alınarak bu madde amaçları bakımından yapılacak risk değerlendirmesinde uyulması gerekli kurallar, forumlar ve risk değerlendirmesinin kapsamı, analiz ve değerlendirmelerin nasıl yapılacağı ve iģyerindeki sorunların nasıl çözüleceği gibi konularda hazırlanacak raporların içeriği Bakanlıkça hazırlanıp, Bakanlar Kurulu tarafından onaylanacak ve Resmi Gazete de yayımlanacak Tüzükle düzenlenir. Özellikle Risk ve Tehlikelere Neden Olan ĠĢler 9. (1) Yukarıdaki 8 inci madde uyarınca yapılan analiz ve değerlendirmelerde iģin özellikle yaralanma veya hastalığa neden olabilecek bir risk taģıdığı saptanırsa, bu iģ yalnızca bu iģ için uygun nitelikleri taģıyan çalıģanlar tarafından yapılmalı veya bu iģ için uygun nitelikleri taģıyan çalıģanın direkt gözetimindeki çalıģanlar tarafından yapılmalıdır. ĠĢyerinde mevcut tehlikeli bölgelere diğer kiģilerin giriģi yeterli Ģekilde engellenmelidir. 8

9 (2) Eğer yapılan iģ veya çalıģma koģulları hamile olan çalıģanlar veya doğmamıģ çocukları için özel bir risk taģıyorsa ve bu tehlike veya risk yok edilemiyorsa, iģveren hamile olan çalıģanları uygun baģka bir iģe transfer etmelidir. ĠĢ Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Bildirimi ve Kaydı 10. (1) ĠĢveren, iģyeri veya iģ ile ilgili her türlü iģ kazasını, meslek hastalığını veya tehlikeli olayı, kaza ve olayın gerçekleģtiği veya hastalığın doktor raporu ile tespit edildiği ve iģverene tebliğ edildiği tarihten baģlayarak en geç iki iģ günü içinde Daireye bildirmek zorundadır. (2) Yukarıdaki (1) inci fıkra amaçları bakımından, Bakanlığın ilgili birimlerine yapılacak olan bildirim, Daireye yapılmıģ bildirim olarak kabul edilir. (3) ĠĢverenin, kendisinin iģ kazasına uğraması ve iģ kazasının Daire tarafından uygun görülecek bir nedene dayanması halinde, iģ kazasının iki gün içerisinde bildirilmesi Ģartı aranmaz. (4) ĠĢverenler, iģyerinde veya iģte meydana gelen bütün iģ kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutmak ve bunlarla ilgili rapor hazırlamak zorundadır. (5) ĠĢ kazaları ve meslek hastalıklarının kaydı ve hazırlanacak raporlar ile bildirim formları Daire Müdürlüğü tarafından hazırlanıp iģverenlere verilir. Ġlkyardım, Yangınla Mücadele, KiĢilerin Tahliyesi ve Yakın ve Ciddi 11. (1) ĠĢverenler, iģyerinin büyüklüğünü, yapılan iģin özelliğini ve iģyerinde bulunan çalıģanların ve diğer kiģilerin sayısını dikkate alarak, ilk yardım, yangınla mücadele, kiģilerin tahliyesi ve yakın ve ciddi tehlike durumlarında uyulması gerekli kurallar ve alınması gerekli önlemler ile ilgili planları hazırlamak ve değiģen Ģartlara göre revize etmek zorundadır. Tehlike (2) ĠĢverenler, özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahele, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, iģyeri dıģındaki ilgili kuruluģlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapmalıdırlar. (3) ĠĢverenler, yukarıdaki (1) inci fıkrada belirtilen ilk yardım, yangınla mücadele ve tahliye iģleri için, iģyerinin büyüklüğü ve yapılan iģin taģıdığı özel tehlikeleri dikkate alarak, bu konuda eğitimli ve uygun donanıma sahip yeterli sayıdaki kiģiyi görevlendirir. (4) ĠĢverenler, yakın ve ciddi tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan tüm çalıģanları, tehlikeler ile bunlara karģı alınmıģ ve alınacak önlemler hakkında mümkün olan en kısa sürede bilgilendirir. Böyle bir durumda; (A) ĠĢveren, yakın ve ciddi tehlike karģısında olan çalıģanların iģi durdurmaları veya iģyerini terketmeleri ve güvenli bir yere gitmeleri konusunda harekete geçmeli ve tehlikeden uzaklaģmaları için gerekli talimatları vermelidir. 9

10 (B) (C) ĠĢveren, yakın ve ciddi tehlike durumunun devam ettiği çalıģma Ģartlarında, zorunlu kalınması halinde, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilen kiģiler hariç, çalıģanlardan çalıģmaya devam etmelerini isteyemez. Yakın ve ciddi tehlike durumunda iģyerini veya tehlikeli bölgeyi terk eden çalıģanlar, bu hareketleri nedeniyle dezavantajlı duruma düģürülemez ve herhangi bir zarar göremez. (5) ĠĢverenler, çalıģanların kendileri veya diğer kiģilerin güvenliği için yakın ve ciddi bir tehlike olduğunda ve iģ güvenliği sorumlusuna hemen haber veremedikleri durumlarda, kendi bilgileri doğrultusunda ve mevcut teknik donanımlar ile tehlikenin sonuçlarının engellenmesi için gerekeni yapabilecek durumda olmalarını sağlamalıdır. (6) ÇalıĢanlar, bu madde kapsamında kendilerine verilen görevleri yapmakta ihmal veya kusurlu davranıģları olmadıkça bu davranıģlarından dolayı dezavantajlı duruma düģürülemez. Aynı ĠĢyerini Kullanan ĠĢverenlerin Yükümlülüğü Ana ĠĢverenin ĠĢyerinde Faaliyet Gösteren ĠĢverenlerin Bilgilendirme ve ĠĢbirliği Görevi 12. Aynı iģyerinin birden fazla iģveren tarafından kullanılması durumunda iģverenler, yaptıkları iģin niteliğini dikkate alarak, iģ sağlığı ve güvenliği önlemlerinin uygulanmasında iģbirliği yapar, mesleki risklerin önlenmesi ve bunlardan korunma ile ilgili çalıģmaları koordine eder, birbirlerini ve birbirlerinin çalıģan veya çalıģan temsilcilerini riskler konusunda bilgilendirirler ve bunlardan ortaklaģa sorumludurlar. Koordinasyon iģverenler tarafından ortaklaģa belirlenen kiģi veya kiģilerce sağlanır. 13. (1) Eğer ana iģverenin kontrolündeki bir iģyerinde baģka bir veya daha fazla alt iģveren veya bağımsız çalıģan kiģi de aynı anda veya ard arda faaliyet gösteriyorsa ve bu faaliyetten diğer iģverenlere ait çalıģanların sağlık ve güvenlikleri de etkileniyorsa, aynı iģyerinde çalıģan alt iģverenler ve bağımsız çalıģanlar, yürüttükleri faaliyetleri ve iģlerinin doğasını dikkate alarak, kendi bölümleri ve iģbirliği ile yürütülen faaliyetlerin çalıģanların sağlık ve güvenliği için tehlike oluģturmamasını sağlamak zorundadırlar. (2) Böyle bir iģyerindeki ana iģveren, iģyerinde yürütülen faaliyetleri dikkate alarak iģyerinde faaliyet gösteren diğer alt iģveren ve çalıģanlarının iģyerinde yürütülen iģle ilgili mevcut tehlike ve risk faktörleri ve bunların önlenmesi ile ilgili önlemler hakkında gerekli bilgileri ve talimatları almasını sağlamalıdır. 10

11 (3) Ana iģveren, dıģtan gelen iģvereni yangınların önlenmesi, ilk yardım, yangınla mücadele, kaçıģ yolları ve iģyerindeki iģ sağlığı ve güvenliği önlemleri hususlarında bilgilendirmeli veya iģ sağlığı ve güvenliği sorumlusu tarafından yeteri kadar bilgilendirilmesini sağlamalıdır. (4) DıĢtan gelen alt iģverenler ile bağımsız çalıģanlar paylaģılan iģyerindeki ana iģvereni ve diğer iģverenleri faaliyetleri nedeniyle doğabilecek tehlike ve risklere karģı uyarmalıdır. (5) Ana iģveren, alt iģverenin çalıģanlarına karģı o iģyeri ile ilgili olarak bu Yasadan doğan yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlayıcı tedbirleri alır. ÇalıĢanların Bilgilendirilmesi 14. ĠĢyerinde iģ sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin etkin bir biçimde sürdürülmesi için çalıģanların bilgilendirilmesi esastır. Bu amaçla; (1) ĠĢveren, iģyerinin büyüklüğüne göre; (A) ĠĢyerinin geneli ile çalıģanın çalıģmakta olduğu bölümde veya yaptığı her iģte yürütülen faaliyetler, sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici (B) önlemler hakkında, Bu Yasanın 11 inci maddesinin (3) üncü fıkrası uyarınca, iģyerinde görevlendirilen kiģiler hakkında çalıģanların ve temsilcilerinin gerekli bilgiyi almalarını sağlamak zorundadır. (2) ĠĢveren, baģka iģyerlerinden iģ yapmak üzere kendi iģyerine gelen çalıģanların da, yukarıdaki (1) inci fıkranın (A) ve (B) bentlerinde belirtilen bilgileri almalarını sağlamak üzere, söz konusu çalıģanların iģverenlerine gerekli bilgileri verir. (3) ĠĢveren, iģyerinde iģ sağlığı ve güvenliği ile ilgili özel görev ve sorumluluğu bulunan çalıģanların veya temsilcilerinin bu görevlerini yürütebilmeleri için; (A) (B) Bu Yasanın 8 inci maddesinin (1) inci ve (2) nci fıkralarında belirtilen risk değerlendirmesi ve alınan koruyucu önlemlere, Bu Yasanın 10 uncu maddesinin (4) üncü fıkrasında belirtilen iģ kazası kayıtları ve raporlarına, (C) ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili denetim faaliyetlerinden, bu konuda sorumlu kiģi ve kuruluģlardan elde edilen bilgiler ile koruma ve önleme çalıģmalarına iliģkin bilgilere, ulaģabilmelerini sağlar. 11

12 ÇalıĢanların GörüĢlerinin Alınması ve Katılımlarının Sağlanması 15. ĠĢveren, iģ sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda çalıģanların görüģlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması için aģağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür: (1) ĠĢveren, iģ sağlığı ve güvenliği konularında çalıģanların ve/veya temsilcilerinin görüģlerini alır, öneri getirme hakkı tanır ve bu konulardaki görüģmelerde yer almalarını ve dengeli katılımlarını sağlar. (2) ĠĢverence, iģ sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevleri bulunan çalıģan veya temsilcilerinin özellikle aģağıdaki konularda dengeli bir Ģekilde yer almaları sağlanır veya önceden görüģleri alınır: (A) ĠĢ sağlığı ve güvenliğini önemli derecede etkileyebilecek herhangi bir önlemin alınmasında. (B) Bu Yasanın 7 nci maddesinde belirtilen koruyucu ve önleyici hizmetler ile 7 nci maddesinin (1) inci fıkrası ve 11 inci maddesinin (3) üncü fıkrasında belirtilen kiģilerin görevlendirilmesinde. (C) Bu Yasanın 8 inci maddesinin (1) inci fıkrasında belirtilen risk değerlendirme raporu ve 14 üncü maddesinde belirtilen çalıģanların bilgilendirilmesi hususlarında. (Ç) Bu Yasanın 8 inci maddesinin (4) üncü fıkrasında belirtilen iģyeri dıģındaki uzman kiģi veya kuruluģlardan hizmet alınmasında. (D) Bu Yasanın 16 ncı maddesinde belirtilen eğitimin organizasyonu ve planlanmasında. (3) ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevi bulunan çalıģan veya çalıģan temsilcileri, tehlikenin azaltılması veya tehlikenin kaynağında yok edilmesi için iģverene öneride bulunmak ve iģverenden gerekli önlemlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir. (4) ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevleri bulunan çalıģan veya temsilcileri, bu görevlerini yürütmeleri nedeniyle dezavantajlı duruma düģürülemezler. (5) ĠĢveren, iģ sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevi bulunan çalıģan veya çalıģan temsilcilerine, bu Yasada belirtilen görevlerini yerine getirebilmeleri için her türlü imkanı sağlar ve herhangi bir ücret kaybı olmadan çalıģma saatleri içerisinde yeterli zamanı verir. (6) ÇalıĢanlar veya temsilcileri, iģ sağlığı ve güvenliği konusunda iģverence alınan önlemlerin ve sağlanan imkanların yetersiz olduğu kanaatine varmaları halinde Daireye veya Bakanlığa baģvurma hakkına sahiptirler. (7) ÇalıĢanlar veya temsilcileri, iģyerinde yetkili makamlarca yapılan denetimler sırasında görüģlerini bildirme hakkına sahiptirler. 12

13 ÇalıĢanların Eğitimi 16. ĠĢyerinde iģ sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi için; (1) ĠĢveren, her çalıģanın çalıģtığı yere ve yaptığı iģe özel, bilgi ve talimatları da içeren iģ sağlığı ve güvenliği eğitimi almasını sağlamak zorundadır. Bu eğitim özellikle; (A) ĠĢe baģlanmadan önce, (B) ÇalıĢma yeri veya iģ değiģikliğinde, (C) Yeni iģ makinasının devreye girmesinde veya makine değiģiminde, (Ç) Yeni teknoloji uygulanması halinde yapılır. (2) Eğitim, değiģen ve yeni ortaya çıkan risklere uygun olarak yenilenir ve gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanır. (3) ĠĢveren, baģka iģyerlerinden iģ yapmak üzere kendi iģyerine gelen çalıģanların yaptıkları iģlerde karģılaģacakları sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları almalarını sağlar. (4) ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili özel görevi bulunan çalıģanlar veya çalıģan temsilcileri özel olarak eğitilirler. (5) Yukarıdaki (1) inci ve (2) nci fıkrada belirtilen eğitim, çalıģanlara veya temsilcilerine herhangi bir mali yük getirmez ve eğitimlerde geçen süre çalıģma süresinden sayılır. ÜÇÜNCÜ KISIM ÇalıĢanların Yükümlülükleri ÇalıĢanların Yükümlülükleri 17. ÇalıĢanlar, iģyerinde iģ sağlığı ve güvenliğiyle ilgili olarak aģağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdürler: (1) DavranıĢ ve kusurlarından dolayı, kendilerinin ve diğer kiģilerin sağlık ve güvenliğinin olumsuz etkilenmemesi için azami dikkati göstermek ve görevlerini, iģveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yapmak; (2) ĠĢveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda, özellikle; (A) Makina, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taģıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru Ģekilde kullanmak; (B) Kendilerine sağlanan kiģisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve kullanımdan sonra muhafaza edildiği yere geri koymak; (C) ĠĢyerindeki makina, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak, bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiģtirmemek; 13

14 (Ç) (D) ĠĢyerinde sağlık ve güvenlik için ani ve ciddi bir tehlike olduğu kanaatine vardıkları herhangi bir durumla karģılaģtıklarında veya koruma önlemlerinde bir aksaklık ve eksiklik gördüklerinde, iģverene veya iģ sağlığı ve güvenliği çalıģan temsilcisine derhal haber vermek; ĠĢyerinde, sağlık ve güvenliğin korunması için teftiģe yetkili makam tarafından belirlenen zorunlulukların yerine getirilmesinde, iģverenle veya iģ sağlığı ve güvenliği çalıģan temsilcisi ile iģbirliği yapmak; (E) ĠĢveren tarafından güvenli çalıģma ortam ve koģullarının sağlanması ve kendi yaptıkları iģlerde sağlık ve güvenlik yönünden risklerin önlenmesinde, iģveren veya iģ sağlığı ve güvenliği çalıģan temsilcisi ile bu Yasa uygulamaları doğrultusunda iģbirliği yapmak. DÖRDÜNCÜ KISIM ĠĢ Sağlığı ve Güvenliğini Etkileyebilecek Diğer KiĢilerin Sorumluluğu Ġmalatçıların, Ġthalatçıların ve Satıcıların Sorumlulukları Tasarımcıların Sorumlulukları Makineleri, ĠĢ Aletlerini ve Cihazları Monte Edenlerin Sorumlulukları 18. Makineler, iģ aletleri, kiģisel koruyucular ve diğer cihazlar ile kimyasallar ve kimyasal madde içeren ürünler için düzenlenmiģ ayrı güvenlik düzenlemelerine halel gelmeksizin, kimyasal risk değerlendirmesi ve ürünlerin iģ sağlığı ve güvenliği risklerini gösteren uyarıcılarla etiketlenmesi dahil imalatçılar, ithalatçılar, satıcılar ve bu tür ürünleri kullanıma ve pazara sürenler, imal veya ithal ettikleri veya sattıkları makinelerin, iģ aletlerinin, kiģisel koruyucuların ve diğer cihazlar ile kimyasal madde içeren ürünlerin, bu Yasa ve bu Yasa uyarınca çıkarılacak tüzük kurallarına uygun olmasından sorumludurlar. 19. ĠĢyerinin, iģ binasının, çalıģma veya üretim metodunun, makinelerin, iģ aletlerinin veya diğer cihazların tasarımı ile ilgili olarak görevlendirilen kiģiler, tasarımlarını bu Yasanın öngördüğü kuralları dikkate alarak yapmakla yükümlüdürler. 20. ĠĢyerinde kullanılmak üzere makineleri, iģ aletlerini veya cihazları monte etmekle görevlendirilmiģ herhangi bir kiģi, üreticinin kurulumla ilgili talimatlarını ve bu Yasada öngörülen güvenlik kurallarını dikkate alarak montajından sorumludur. BEġĠNCĠ KISIM Diğer Kurallar Resmi Sağlık Raporu 21. (1) ÇalıĢanların iģe giriģlerinde veya iģin devamı süresince bedenen bu iģlere uygun ve dayanıklı olduklarının resmi sağlık raporu ile belgelenmesi zorunludur. 14

15 (2) ĠĢe giriģlerde alınacak sağlık raporu ile ilgili masraflar çalıģan tarafından karģılanır. ĠĢin devamı süresince alınacak sağlık raporları ile ilgili masraflar ise, iģveren tarafından karģılanır ve bu amaçla çalıģanın ücretinden hiçbir kesinti yapılamaz. (3) Bu madde kurallarının hangi iģyerlerinde, hangi sürelerde ve hangi kapsamda uygulanacağına iliģkin hususlar, Bakanlıkça hazırlanıp Bakanlar Kurulunca onaylanacak ve Resmi Gazete de yayımlanacak bir tüzükle saptanır. Risk Grupları 22. (1) Kadınlar, çocuklar, genç kiģiler, yaģlılar, özürlüler ve diğer hassas risk grupları özellikle onları etkileyen tehlikelere karģı korunurlar. (2) Bu Yasanın 8 inci maddesine göre yapılacak risk değerlendirmesinde hassas risk grupları da özel olarak dikkate alınır. ĠĢveren bu değerlendirmenin sonucuna göre gerekli önlemleri alır. ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği ÇalıĢan Temsilcisi Gündeliklerin Azaltılmasının Yasaklanması 23. (1) ĠĢyerinde iģ sağlığı ve güvenliğiyle ilgili çalıģmalara katılma, çalıģmaları izleme, önlem alınmasını isteme, önerilerde bulunma ve benzeri konularda çalıģanları temsil etmeye yetkili, bir veya daha fazla çalıģan, iģ sağlığı ve güvenliği çalıģan temsilcisi olarak görev yapar. (2) ĠĢ sağlığı ve güvenliği çalıģan temsilcisi, iģyerinde çalıģanlar tarafından seçilir. (3) ĠĢveren iģ sağlığı ve güvenliği çalıģan temsilcilerinin görevlerini yapabilmeleri için yeterli zamanı verir. ĠĢyerindeki iģ sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgilere ulaģmaları için gerekli kolaylığı sağlar. 24. ĠĢveren, bu Yasa gereğince yaptığı veya sağladığı herhangi bir malzemeye karģılık, çalıģtırdığı herhangi bir kiģiden ücret talep edemez veya çalıģtırdığı herhangi bir kiģiye, anlaģmıģ olduğu miktardan daha az ücret ödeyemez veya bu Ģekilde ödenmesine müsaade edemez. ALTINCI KISIM Denetim Denetim 25. Bu Yasa ve bu Yasa altında çıkarılan mevzuatın uygulanmasını Daire izler ve denetler. Bu görevlerin yürütülmesi için Bakan, müfettiģ olarak tayinli personele ek olarak Daire memurları arasından müfettiģ olarak görevlendirme yapabilir. Yetkili Makam 26. (1) Bu Yasanın 25 inci maddesi kuralları uyarınca yapılacak denetleme sırasında iģverenler, çalıģanlar ve iģle ilgili diğer kiģiler, izleme, denetlemeyle görevli ve yetkili müfettiģler tarafından çağrıldıkları zaman gelmek, ifade ve bilgi vermek, gerekli olan belgeleri getirmek, göstermek ve her çeģit kolaylığı sağlamakla yükümlüdürler. 15

16 (2) Denetlemeye yetkili memurlar tarafından tutulan tutanaklar, aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. MüfettiĢlerin Yükümlülüğü ÇalıĢan ve ĠĢverenin Sorumluluğu Polisten Yardım Ġsteme Belediye ve Diğer Makamlarla ĠĢbirliği MüfettiĢin Örnek Alma Yetkisi 27. MüfettiĢler, bu Yasada belirtilen görevlerini yaparken iģin normal gidiģini ve iģyerinin iģlemesini mümkün olduğu kadar sekteye uğratmamak, iģyerinin meslek sırlarını, ekonomik ve ticari durumunu gizli tutmak, ifade veren ve ihbarda bulunan kiģilerin isim ve kimliklerini açıklamamakla yükümlüdürler. 28. (1) MüfettiĢler tarafından ifade ve bilgilerine baģvurulan çalıģanlara iģverenlerin veya iģveren vekillerinin gerek doğrudan, gerekse dolaylı olarak telkinlerde bulunmaları, çalıģanları gerçeği saklamaya veya değiģtirmeye yönlendirmeleri veya herhangi bir Ģekilde zorlamaları veya çalıģanların ilgili makamlara baģvurmaları, haber ve ifade vermeleri üzerine bunlara karģı kötü davranıģlarda bulunmaları yasaktır. (2) ÇalıĢanların, çalıģtıkları veya ayrıldıkları iģyerleriyle, iģverenleri hakkında ilgili makamlar ve memurlara gerçeğe uygun olmayan haberler vererek, ilgili makam ve memurları gereksiz iģlemlerle uğraģtırmaları veya iģverenleri haksız yere kötü duruma düģürmeye kalkıģmaları ve ilgili makamlarca kendilerinden sorulan konular için doğru olmayan cevaplar vererek denetimin yapılmasını güçleģtirmek veya yanlıģ bir sonuca vardırmak gibi kötü niyetli davranıģlarda bulunmaları yasaktır. 29. Bu Yasa kurallarının uygulanabilmesi için iģyerlerini denetlemeye yetkili müfettiģlerin gerekli görmeleri ve istemeleri halinde Polis, bu makamlar veya memurların görevlerini iyi bir Ģekilde yapabilmelerini sağlamak üzere kendilerine her türlü yardımda bulunmakla yükümlüdür. 30. Kurulup açılması izne bağlı olan iģyerlerine izin vermeye yetkili belediyelerle diğer ilgili makamlar, her ay bu konuda izin verdikleri iģveren ve iģyerinin isim ve adresini ve yapılan ekonomik faaliyetin çeģidini gösterir listeleri bir sonraki ayın on beģine kadar Daireye bildirirler. 31. (1) MüfettiĢ, iģyeri sahibi, iģveren vekili veya ustabaģı veya baģka sorumlu bir kiģiye bildirdikten sonra, iģyerinde kullanılan veya kullanılması tasarlanan ve bu Yasa ve bu Yasaya bağlı mevzuata aykırı olduğundan Ģüphelendiği veya çalıģan kiģilere bedeni zarar verebileceğini tahmin ettiği maddelerden analiz için yeterli miktarda örnek alabilir. 16

17 (2) ĠĢyeri sahibi, iģveren vekili veya ustabaģı veya diğer sorumlu kiģi, bu madde uyarınca örnek alınırken gerekli cihazları sağlamakla yükümlüdür. Sorumlu kiģi müfettiģten örneği üç kısma ayırmasını ve her kısmı hazırlamasını, mühürlemesini veya kapamasını ve bunların bir kısmını iģyeri sorumlusuna vermesini, bir kısmını ileride kıyaslama yapabilmek için alıkoymasını ve bir kısmını da analiz için Devlet kimyagerine sunmasını isteyebilir. Sağlık Kontrolu Ġsteme Yetkisi Muayene Doktoru Atanması ve Görevleri ĠĢin Tamamen veya Kısmen Durdurulması 32. Kullanılan herhangi bir malzemeden veya herhangi bir iģlem veya iģ koģullarından dolayı iģyerinde çalıģanların sağlığının tehlikeye girebileceğine Dairece kanaat getirildiğinde, Daire, çalıģanların sağlık kontrolu ile herhangi bir iģyerinin sağlık koģullarına uygunluğunun kontrolunun yapılmasını resmi sağlık kuruluģlarından isteyebilir. 33. (1) Sağlık ĠĢleriyle Görevli Bakanlık, bu Yasa ve bu Yasa uyarınca çıkarılan tüzük amaçları için herhangi bir tıp doktorunu muayene doktoru olarak atayabilir veya bu tür atamaları iptal edebilir. (2) Muayene Doktoru herhangi bir iģyerinin risk değerlendirme raporu ile iģ kazası ve tehlikeli olay kayıtlarını tüm gerekli zamanlarda denetleme yetkisine sahiptir. (3) Bir tıp doktoru, sahip veya ortağı olduğu veya baģka bir Ģekilde yönetiminde bulunduğu iģyeri için muayene doktorluğu yapamaz. (4) Muayene Doktoru, Sağlık ĠĢleriyle Görevli Bakanlığın talebi halinde, çalıģtırılan kiģilerle ilgili olarak, istenilen biçimde özel bir araģtırma veya muayene yapar. 34. (1) Herhangi bir iģyerinde çalıģanların yaģamı için tehlikeli olan bir konunun saptanması halinde, bu tehlike giderilinceye kadar tehlikenin niteliğine göre iģ, Dairece tamamen veya kısmen durdurulur veya iģyeri kapatılır. (2) Yukarıdaki (1) inci fıkra kuralları uyarınca verilen durdurma kararına karģı iģveren, mahkemeye baģvurabilir. (3) Yukarıdaki (1) inci fıkra kuralları uyarınca iģin durdurulması nedeniyle çalıģamayan çalıģanlara iģveren, ücretlerini tam olarak ödemek zorundadır. (4) ĠĢyerlerinde iģin kısmen veya tamamen durdurulması veya iģyerinin kapatılması iģlemleri ile yeniden çalıģmaya izin verilmesi Ģartları, iģin durdurulmasına veya iģyerinin kapatılmasına karar verilinceye kadar acil hallerde alınacak önlemlere iliģkin hususlar, Bakanlıkça hazırlanıp, Bakanlar Kurulunca onaylanacak ve Resmi Gazete de yayımlanacak bir tüzükle saptanır. 17

18 YEDĠNCĠ KISIM Fabrikalar ve ĠnĢaat ĠĢleri Ġle Ġlgili Ek Kurallar Bu Yasanın Fabrikalara ve ĠnĢaat ĠĢlerine Uygulanması Yeni Fabrikalarla Ġlgili Binaların Kaydı Ġçin BaĢvuru Kayıt ve Sicile ĠĢleme Binanın Fabrika Olarak Kaydı Ġçin Gerekler Yeni Fabrikaların Planları 35. Bu Yasa ve bu Yasa uyarınca çıkarılmıģ tüzüklerde açıkça baģka Ģekilde öngörülmedikçe, bu Yasa kuralları tüm fabrikalara ve inģaat iģlerine de uygulanır. 36. Bir binayı fabrika olarak kullanacak olanlar, kullanmaya baģlamadan önce, binanın kaydı için örneği Dairece hazırlanacak bir baģvuru formu ile Daireye baģvurmak zorundadırlar. 37. (1) Yukarıdaki 36 ncı maddeye uygun olarak yapılan her baģvuru, Dairece teftiģe tabi tutulur ve uygun görüldüğü takdirde binanın fabrika olarak Dairedeki sicile kaydı yapılır. Dilekçe sahibine bina için bir Kayıt Belgesi verilir. Daire, baģvurunun kaydını reddettiği taktirde, ret kararını gerekçesiyle birlikte dilekçe sahibine yazılı olarak bildirir. (2) Her Kayıt Belgesinin binanın görülebilen bir yerinde devamlı olarak asılı bulundurulması Ģarttır. (3) Fabrikalara verilen Kayıt Belgeleri, iģverenin Kayıt Belgesi verilen binayı kullanmaktan vazgeçinceye veya belge Daire tarafından iptal edilinceye kadar geçerlidir. 38. Daire, teftiģ ve denetim yoluyla veya uygun görülebilecek diğer Ģekillerde bir binanın, fabrika olarak kullanılmaya uygun olduğu yolunda tatmin olmadıkça hiçbir binanın fabrika olarak kaydını yapmaya mecbur tutulamaz. 39. ĠnĢası tasarlanan bir fabrika veya mevcut bir fabrikaya yapılması tasarlanan ilaveler için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yürürlükte olan baģka herhangi bir yasa kuralları uyarınca onay için bir makama plan, çizim ve hesapları sunulduğunda, o makam, sunulan planları onaylamadan önce suretlerini Daireye gönderir ve baģka herhangi bir Yasanın kurallarına bakılmaksızın, Daire, ilgili binanın, tasarlanan nitelikte bir fabrika olarak kullanılmaya uygun olduğunu ilgili makama bildirene kadar, ilgili makam planları onaylamaz. 18

19 ĠnĢaat ĠĢlerinin Tescili 40. (1) Bu Yasa kapsamına giren herhangi bir inģaat iģini baģlatan bir kiģi, iģin baģlamasından itibaren en geç bir ay içinde, örneği Dairece hazırlanacak bir inģaat tescil bildirgesini doldurup Daireye vermekle yükümlüdür. ĠnĢaat iģinin tümünü baģtan sona üstlenen bir müteahhit olması halinde bu yükümlülük müteahhite, mal sahibinin inģaat iģini kısım kısım yaptırması halinde ise bu yükümlülük inģaatın mal sahibine aittir. (2) Otuz günden daha kısa süreli iģler için, tescil zorunluluğu yoktur. Ancak, bu nitelikteki iģlere bu Yasa ve bu Yasa uyarınca çıkarılan tüzüklerdeki tüm kurallar uygulanır. (3) ĠnĢaat Tescilinin Daireye yapılmıģ olması, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yürürlükte bulunan baģka herhangi bir yasa veya tüzük kurallarının öngördüğü, kayıt, izin ve diğer yükümlülüklerden herhangi bir muafiyet sağlamaz. SEKĠZĠNCĠ KISIM ÇeĢitli Kurallar Daire Hizmetlerinin Ücretlendirilmesi R.G.Ek III A.E A.E A.E Harçlar BĠRĠNCĠ CETVEL 41. AĢağıda öngörülen hususlar, Daire tarafından uygun görülecek Ģekilde düzenlenir ve belirlenecek ücretler karģılığında iģverenlere verilir: (1) Bu Yasa ve bu Yasa uyarınca çıkarılan tüzüklerde öngörülen diğer konular ile ilgili rapor, kayıt defteri vb. diğer belgeler. (2) Dairenin faaliyet sahasına giren konularla ilgili kitaplar. Ancak, söz konusu kitaplar Daire Müdürlüğünün uygun görmesi halinde, ÇalıĢma Dairesi personeline ve Resmi Devlet Kurumlarına ücretsiz olarak verilir. (3) ĠĢ güvenliği için gerekli teçhizat. (4) Dairece düzenlenecek iģ sağlığı ve güvenliği konularında eğitim ve sertifika kursları. (5) Yukarıdaki (3) üncü fıkrada öngörülen teçhizatın iģverenlerce yurt içinden sağlanamaması halinde, Daire, ihale yolu ile gerekli teçhizatı temin etme yoluna gider. (6) Yukarıdaki (1) inci, (2) nci, (3) üncü ve (4) üncü fıkra kuralları uyarınca alınan ücretlerden elde edilen gelirler ĠĢgücü Planlama ve GeliĢtirme Tüzüğünce kurulan ĠĢgücü Planlama ve GeliĢtirme Merkezi Hesabına yatırılır. 42. (1) Bu Yasa ve bu Yasa uyarınca çıkarılan tüzüklerde öngörülen iģyeri veya iģ kayıt veya tescil iģlemleri, iģletme, montaj ve ön izin ile sertifika vb. için alınacak harçlar bu Yasaya ekli Birinci Cetvelde gösterilir. (2) Bu madde amaçları için alınacak harçlar on katını aģmamak 19

20 R.G.Ek III A.E A.E A.E Bağımsız ÇalıĢanların Yükümlülükleri Tüzük Yapma Yetkisi koģuluyla her yıl Bakanlar Kurulunca yıllık enflasyon oranı gözönünde bulundurularak artırılabilir. (3) Yukarıdaki (1) inci ve (2) nci fıkra kuralları uyarınca alınan harçlardan elde edilen gelirler ĠĢgücü Planlama ve GeliĢtirme Tüzüğünce kurulan ĠĢgücü Planlama ve GeliĢtirme Merkezi Hesabına yatırılır. 43. Bu Yasanın uygulanması açısından, bağımsız çalıģanlar; (1) Kendilerine ait bağımsız iģyerlerinde veya iģlerinde yürüttükleri çalıģmalar esnasında kendi sağlık ve güvenliklerini sağlamak amacıyla bu Yasa çerçevesinde sağlık ve güvenlik tedbirlerine uymakla, (2) Bir baģka iģverene ait iģyerinin herhangi bir bölümünde faaliyet yürütüyorlarsa, kendi sağlık ve güvenlikleri için gerekli önlemleri almakla, iģyerinin asıl iģvereni ile iģbirliği yapmakla, iģyerinde alınmıģ olan önlemlere uymakla ve diğer çalıģanların sağlık ve güvenliğini tehlikeye düģürecek Ģekilde çalıģma yapmaktan kaçınmakla, (3) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike durumlarında kendi vücut bütünlüğünü koruyacak davranıģta bulunmakla, (4) Olası yangın durumunda veya yangınla mücadele faaliyetlerinde, gerekli tedbirleri almak veya alınmıģ olan tedbirlere uymakla yükümlüdürler. 44. Bu Yasa kapsamına giren iģyerlerindeki sağlık, güvenlik ve refaha iliģkin konular, asansörler, kaldırma cihazları, basınçlı kaplar vb. cihazlarla, iģyerlerinde kullanılan makineler, araçlar ve ekipmanlar ile kimyasal maddeler, fiziksel ve biyolojik ajanlara iliģkin konular ve genel olarak bunlar hakkındaki tüm konularla, kiģisel koruyucu donanım ile iģyerlerindeki, inģaatlardaki ve fabrikalardaki iģ sağlığı ve güvenliği ve diğer koģullara iliģkin konular, Bakanlıkça hazırlanıp Bakanlar Kurulunca onaylanacak ve Resmi Gazete de yayımlanacak tüzüklerle saptanır. DOKUZUNCU KISIM Suç ve Cezalar Dairenin Verebileceği Ġdari Para Cezaları 45. (1) Bu Yasa ve/veya bu Yasa uyarınca çıkarılan tüzük kurallarına aykırı davranan gerçek veya tüzel kiģiler bir suç iģlemiģ olurlar. Böyle bir durumun tespit edilmesi halinde, tespiti yapan Daire müfettiģi, Yasa ve/veya tüzük kurallarına aykırı olan hususların düzeltilmesi için makul bir süre vererek, bu suçu iģleyen iģverenlere yazılı uyarıda bulunur. Bu süre bir ayı aģamaz. Ancak, insan hayatı için tehlikeli olan bir durumun 20

21 saptanması halinde, uyarı verilmeden iģyerindeki durumun derhal düzeltilmesi veya tehlike giderilinceye kadar oradaki faaliyetin durdurulması amacıyla bu Yasanın 34 üncü maddesindeki kurallar uygulanır. (2) AĢağıda belirtilen suçların iģlendiği durumlarda, verilen uyarıya rağmen durumun bu Yasa ve/veya bu Yasa altında çıkarılan tüzük kurallarına uygun olarak düzeltilmemesi halinde, aykırı davranıģ içinde bulunan gerçek veya tüzel kiģilere Daire müfettiģleri tarafından aģağıda belirtilen miktarlar kadar idari para cezası uygulanır: (A) Bu Yasanın 12 nci, 13 üncü, 36 ncı, 37 nci ve 40 ıncı maddeleri ile 34 üncü maddesinin (3) üncü fıkrasına aykırı hususların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücretin 1/3 ü kadar. (B) Bu Yasanın 6 ncı maddesinin (2) nci, (4) üncü ve (5) inci fıkraları ile 7 nci, 14 üncü, 15 inci, 16 ncı, 21 inci, 23 üncü ve 28 inci maddelerine aykırı hususların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücretin 1/2 si kadar. (C) Bu Yasanın 6 ncı maddesinin (1) inci ve (3) üncü fıkraları ile 8 inci, 9 uncu, 11 inci, 18 inci, 19 uncu, 20 nci, 22 nci, 24 üncü maddelerine ve 26 ncı maddesinin (1) inci fıkrasına aykırı hususların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücret kadar. (Ç) Bu Yasanın 7 nci maddesinin (8) inci fıkrası, 8 inci maddesinin (6) ncı fıkrası, 21 inci maddesinin (3) üncü fıkrası ile 34 üncü maddesinin (4) üncü fıkrası ve 44 üncü madde kuralları altında yapılan Tüzük kurallarına aykırı hususların tespiti halinde, aykırı olarak tespit edilen her husus için, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücret kadar. (D) Bu Yasanın 10 uncu maddesinin (1) inci fıkrasına aykırı olarak iģyerinde meydana gelen iģyeri veya iģ ile ilgili her türlü kazayı, meslek hastalığını veya tehlikeli olayı, kaza veya olayın gerçekleģtiği veya hastalığın anlaģıldığı tarihten baģlayarak en geç iki gün içinde Daireye bildirmeyen iģverenlere, yukarıdaki (1) inci fıkrada belirtilen uyarı yapılmayıp bu suçun iģlendiğinin tespit edildiği tarihteki aylık brüt asgari ücretin 1/3 ü kadar. (3) Yukarıdaki (2) nci fıkra kuralları uyarınca yapılan idari para cezası uygulamasında bir Türk Lirasının altındaki küsuratlar dikkate alınmaz. (4) Daire müfettiģleri tarafından kesilen idari para cezası, ilgililere yazılı olarak tebliğ edilir. (5) Cezanın tebliğ edildiği tarihten itibaren on beģ gün içerisinde takdir edilen idari para cezasının makbuz karģılığında, Daireye ödenmesi halinde konu suç kapatılmıģ 21

22 olur. On beģ gün içerisinde ödenmeyen idari para cezaları bir kat fazlasıyla tahsil edilir. Ġkinci on beģ günlük sürenin sonunda idari para cezasını ödemeyenler hakkında yargı iģlemi baģlatılır. (6) Kesilen idari para cezasının ödenmiģ olması, bu Yasa ve/veya bu Yasa altında çıkarılmıģ tüzük kurallarından herhangi bir muafiyet sağlamaz. Tespit edilen bu Yasa ve/veya bu Yasa altında çıkarılmıģ tüzük kurallarına aykırı hususların düzeltilmesi koģuldur. Bunun için Daire müfettiģi, idari para cezası keserken aynı zamanda, söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmesi için ikinci bir uyarıda bulunur. Bu ikinci uyarının da yazılı olması koģuldur. (7) ĠĢverenlerin yükümlülüklerini yerine getirmeleri için yukarıdaki (6) ncı fıkra kurallarına göre, Daire müfettiģleri tarafından verilen uyarıya rağmen, bu yükümlülüklerin yerine getirilmediğinin tespiti halinde konu suç mahkemeye intikal ettirilir. (8) Bu Yasanın 6 ncı maddesinin (1) inci ve (3) üncü fıkralarına, 8 inci, 9 uncu, 18 inci, 19 uncu, 20 nci, 22 nci, 24 üncü maddelerine, 26 ncı maddesinin (1) inci fıkrasına, 34 üncü maddesine ve 7 nci maddesinin (8) inci fıkrası, 8 inci maddesinin (6) ncı fıkrası, 34 üncü maddesinin (4) üncü fıkrası ve 44 üncü maddeleri altında çıkarılan tüzüklere aykırı bir suçun bir yıl içerisinde ikinci kez tekrarı halinde ilgili gerçek ve tüzel kiģiler hakkında yargı iģlemi baģlatılır. (9) Ölümle veya beģ günden daha uzun süreli tedavi gerektiren bir yaralanma ve sakatlanmayla sonuçlanan bir iģ kazasının veya meslek hastalığının, bu Yasanın 6 ncı maddesinin veya bu Yasanın 7 nci maddesinin (8) inci fıkrası, 8 inci maddesinin (6) ncı fıkrası ile 44 üncü maddeleri altında çıkarılan tüzüklerin iģ sağlığı ve güvenliğine iliģkin hükümlerine uyulmamasından dolayı vuku bulduğunun müfettiģ raporuyla saptanması halinde, olayda hata, kusur veya ihmali bulunan iģverenler hakkında doğrudan yargı iģlemi baģlatılır. Dava Konusu Suç ve Cezalar 46. (1) Bu Yasanın 10 uncu maddesinin (1) inci fıkrası ile 12 nci, 13 üncü, 36 ncı, 37 nci ve 40 ıncı madde kurallarına aykırı hareket edenler, bir suç iģlemiģ olurlar ve mahkumiyetleri halinde, yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin altı katına kadar para cezasına çarptırılabilirler. (2) Bu Yasanın 6 ncı maddesinin (2) nci, (4) üncü ve (5) inci fıkraları ile 7 nci, 14 üncü, 15 inci, 16 ncı, 21 inci, 23 üncü ve 28 inci madde kurallarına aykırı hareket edenler, bir suç iģlemiģ olurlar ve mahkumiyetleri halinde yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin on katına kadar para cezasına çarptırılabilirler. (3) Bu Yasanın 6 ncı maddesinin (1) inci ve (3) üncü fıkraları 22