Karahallı. Tekstil ve Dokuma Sektörü Mevcut Durum Analizi. Hazırlayan: Fatih KAYA (Tekstil Mühendisi)

Transkript

1 Karahallı Tekstil ve Dokuma Sektörü Mevcut Durum Analizi Hazırlayan: Fatih KAYA (Tekstil Mühendisi)

2

3 3 İÇİNDEKİLER SAYFA KARAHALLI MEVCUT DURUM Karahallı Sıcaklık Yağış Eğitim Durumu Hayvancılık Tarım Maden Turizm Nitelikli İşgücü Ekonomi Sanayi Ulaşım Tekstil Ve Dokuma Destekler Karahallı İlçesinde Faaliyette Bulunan Firmalar ve Çalışan Sayıları Tektil ve Dokuma Sektörü GZFT Analizi

4 4 KARAHALLI MEVCUT DURUM Karahallı Karahallı ilçesi, Ege Bölgesi nin İç Batı Anadolu bölümünde yer almaktadır. Bölge çok farklı jeomorfolojik birimleri barındırmaz. Deniz seviyesinden yüksekliği 917 metredir. Karasal ve Akdeniz iklimleri arasında geçiş iklimi özelliği gösterir. Tarihçesi oldukça eskilere dayanır. Türkiye Selçuklu Devleti zamanında Türk egemenliğine girmiştir. 14 köy, 1 kasaba ve ilçe merkezi olmak üzere 16 yerleşim biriminden oluşur. Sıcaklık Karahallı meteoroloji istasyonunda ölçülen 5 yıllık ortalama sıcaklık değerleri aylara göre farklılıklar göstermektedir. Bu değerler 1,6 C ocak ayı ile 24,2 C ağustos ayı arasında değişmektedir. Karahallı sıcaklık değerleri kısa süreli ölçüldüğünden bize yöre hakkında doğru bilgi verme açısından Uşak istasyonunun 69 yıllık sıcaklık verilerini dikkate aldığımızda pek bir farklılık görülmemekte ve sıcaklık değerleri paralellik göstermektedir. Karahallı (990 m.) ve Uşak (919 m.) istasyonlarının rakımları arasında da fazla bir farklılık yoktur. Uşak ilinde bu değer 2,1 C ocak ayı ile 23,3 C ağustos ayı olarak gerçekleşmektedir. İlçede mart ayından itibaren yükselen sıcaklık değerleri ağustos ayında en yüksek seviyeye ulaşmaktadır. Eylül ayında bile Tropikal etkiler nedeniyle sıcaklık değerleri 19,2 C derece ortalamalara ulaşmaktadır. Sahada ekim ayından itibaren sıcaklık değerlerindeki düşüş ocak ayında en düşük seviyeye ulaşarak 1,6 C ye kadar inmektedir. Karahallı meteoroloji istasyonundan alınan verilerden en sıcak ay ile en soğuk ay sıcaklık ortalamalarının farkı 22,6 C de kalmaktadır. Termik genlik değerlerinin çok fazla yüksek olmadığı görülür. Karasal iklimler kadar yüksek denizel iklimler kadar düşük olmayan bu değerler tipik geçiş tipi iklim özelliklerini yansıtır. Yağış Karahallı meteoroloji istasyonunun 5 yıllık verilerine göre yıllık ortalama yağış miktarı 460,1 mm. olarak gerçekleşmiştir. Uşak meteoroloji istasyonunun 75 yıllık verilerinde ise bu değer 517,0 mm. olarak görülmektedir. Diğer çevre istasyonların yağış değerlerine baktığımızda Sivaslı 543,1 mm, Ulubey ise 456,4 mm. yağış almaktadır. İlçede kıs ayları yağışlı ve yaz ayları kurak bir dönem geçirmektedir. Saha bu özellikleri bakımından Akdeniz yağış rejimini andırmaktadır. Belirgin olarak yaz ayları kurak geçmekte kıs aylarında ise yağışlarda büyük bir artış görülmektedir.

5 5 Eğitim Durumu İlçe merkezinde 6 yas ve üstü yas gruplarında yapılan inceleme sonucunda nüfusun % 84,6 sının okuryazar, % 15,4 ünü ise okuma yazma bilmeyenlerden oluştuğunu görmekteyiz. Okuryazar nüfus içerisinde en yüksek grubu % 44 lük oranla ilkokul mezunları oluşturmaktadır. Bu da bize nüfusun yarıya yakınının ilkokul mezunu olduğunu göstermektedir. Üniversite bitirenlerin oranı ise toplam nüfus içerisinde % 3,7 lik bir oranla ve en düşük pay ile temsil edilmektedir. Okur yazar nüfus içerisinde bir okul bitirmeyen nüfusun oranı ise % 18,7 gibi yüksek bir oran teşkil etmektedir. Okuryazar olup da okul bitirmeyen nüfus daha çok 1980 sonrası açılan kurslara devam edip okuma yazma ögrenmislerdir. Orta ve dengi okul mezunları % 7,9 luk bir oran oluştururken lise ve dengi okul mezunları % 10,4 gibi daha yüksek bir oranla temsil edilmektedir. Okuma yazma bilmeyen nüfusun büyük çoğunluğunu kadınlar oluşturmaktadır. Okur-yazar olmayan kadınların oranı % 89,7 ye varırken, erkeklerin oranı ise % 10,3 te kalmaktadır. Okuma yazma bilmeyen nüfusun büyük bir bölümünü kadınların oluşturmasının en önemli nedeni erkek nüfusun bir kısmının askerlik görevi sırasında okuma yazma öğrenmiş olmasıdır. Okuma yazma bilen nüfus içerisinde erkek oranının yüksek olması sosyal etkenlerin bir sonucudur. Kız çocuklarının okula gönderilmemesi özellikle kırsal alanda bunun en önemli nedenidir. Okuma yazma bilen nüfus içerisinde erkekler % 56,3 ünü oluştururken kadın oranı ise % 43,7 de kalmaktadır. İlkokul mezunlarındaki cinsiyet oranı birbirine yakın değerler teşkil ederken, lise, ortaokul ve yüksekokul mezunlarının arasında erkek nüfusunun çok yüksek oranlarla temsil edildiğini görüyoruz. Hayvancılık Karahallı da hayvan varlığı içerisinde en fazla pay küçükbaş hayvanlara aittir. İlçe toplam hayvan varlığının % 83 ünü küçükbaş hayvanlar ( keçi ve koyun) % 15 ini (2.500 sığır) ise büyükbaş hayvanlar oluşturur. Geriye kalan % 2 lik kısmı da yük hayvanlarının oranı teşkil eder. Küçükbaş hayvan olarak koyun ve keçi beslenmektedir. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği konusunda koyun yetiştiriciliği keçiye oranla oldukça fazladır. Sahada % 93 oranında koyun beslenirken % 7 oranında keçi besiciliği söz konusudur. Karahallı da tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu yerleşmelerde hayvan yemi ihtiyacını karşılamak amacıyla korunga, fiğ ve yonca gibi tarımsal ürünler ekilmektedir. Ayrıca pancar yaprağı, mısır sapı ve saman gibi zirai faaliyetler sonucu elde edilen tarımsal yan ürünler hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Tarımsal alanlar bu ve benzeri ürünlerin yetiştirilmesine uygundur. Karahallı küçükbaş hayvancılık konusunda yatırımlara uygun bir bölgedir. İlçede büyükbaş hayvan olarak sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır. Ancak büyükbaş hayvancılık yaygın olmayan hayvan yetiştiriciliği alanıdır. Karahallı da kanatlı yetiştiriciliği (8.269 kanatlı) küçükbaş hayvancılık kadar yaygındır ve kanatlı yetiştiriciliği açısından Afyon ve Uşak ın Eşme ilçesinde bulunan ülkenin önde tesislerine olan yakınlığı ile kanatlı yetiştiriciliği konusunda yatırım yapmak isteyenler için uygun bir konumdadır. 5

6 6 Tarım Tarımın genel özellikleri Türkiye genelinde olduğu gibi yörede de tarımsal alanda yaşanan ilerlemeler sayesinde önemli gelişmeler kaydetmiştir. Makineleşme, gübre kullanımı, toprak bakımı ve ıslahı, zararlılarla mücadele konularında yöredeki tarımsal karakteri de geliştirmiştir. Karahallı da tarım toprakları düz araziler üzerinde bulunan Alfaklar, Delihıdırlı, Karbasan, Karayakuplu, Çokaklı ve Kırkyaren gibi köylerde geniş yer tutarken tarım toprakları sınırlı olan Çoguplu, Duraklı, Kavaklı gibi köyler sınırlı tarım toprakları üzerinde zirai faaliyetleri gerçekleştirmektedir. Gübre kullanılarak yapılan ekimlerde birim alanlardan alınan verim artacaktır. Sulama sistemleri ile birlikte yapılacak olan tarımsal yatırımlardan yüksek verim elde edilmesi mümkündür. Başlıca yatırıma uygun tarım ürünleri pamuk, baklagiller (nohut, mercimek vb.), tütün, haşhaştır. Seracılık da yörede yatırıma uygun sektör olarak öne çıkmaktadır. Son zamanlarda yapılan yatırımlar ve desteklerle dekara yakın alanda bağcılık faaliyetleri yapılmaktadır. Yöre üzüm çeşitlerinin yetiştirilmesine uygundur. Karahallı da meyve üretimi faaliyetleri de yapılmaktadır ve bölge buna uygun iklim yapısına sahiptir. Özellikle badem, ceviz, elma, armut gibi meyvelere yönelik yatırımlar son dönemde artmaktadır. Aynı zamanda bu ürünler tarımsal açıdan yatırım potansiyeli taşır. Bölgede hububat üretiminin yüksek oluşu lisanslı depo faaliyetleri konusunda yatırımlara uygun bir bölge olduğunu göstermektedir. Maden Karahallı da zengin mermer yatakları yer almaktadır. Duraklı ve Külköy civarında mermer yatakları mevcuttur. Külköy mermerleri yaklaşık 2 kilometrekarelik bir yayılma alanına sahiptir. Mermerler beyaz, açık yeşil ve koyu yeşil olmak üzere üç renkte bulunur Açık ve koyu yeşil renkteki mermerlere Duraklı köyünün kuzeybatısında rastlanmaktadır. Ayrıca Karahallı ilçesinin Dumanlı köyü sınırlarında asbest zuhurları bulunmaktadır. Sahada rezerv tespiti yapılmamıştır. Bu alanda üretim yapılmamaktadır. Önemli bir endüstriyel ürün olan asbest çok yüksek sıcaklıklara dayanabilir. Volkanik kökenli metamorfik bir tastır. Yanmama özelliği olduğu için itfaiyeci elbisesi yapımı, otomobil debriyaj ve fren balataları yapımında, inşaat sektöründe yaygın olarak kullanılır. Doğal tas işletmeciliği de yörede yapılabilecek bir faaliyettir. Sahada kalkerli arazilerin yaygın olması ve bununla birlikte delikli lapyaların oluşumu ekonomik olarak park, otel vb. yapıların süslenmesinde kullanılacak materyallerin üretiminde değerlendirilebilir.

7 Turizm Karahallı yöresi eko turizm, inanç turizmi ve alternatif turizm açısından zengin bir alana sahiptir. Roma döneminde kurulmuş olan Pepuza sehri M.Ö. 165 yıllarında Hristiyanlığın Montanizim mezhebini kabul eden halkın yerleşim merkezidir. Montanizim in başkenti olan bu yerleşim merkezi M.S. 500 yıllarında Bizanslılar döneminde yok edilmiştir. Bölgede yapılan jeofizik çalışmalarında toprak altında şehirlerde yasayan rahip ve rahibelere ait manastır, tiyatrolar ve sivil mimari örneklerinin olduğu tespit edilmiştir. Karayakuplu da üç yıldır yapılan kazılarda elde edilen yazıtlardan Hristiyanlığın ilk mezhebi Montanizm in Pepuzada kurulduğu, yine aynı kazı çalışmaları sonucunda tepe üzerinde çok derin ve kimsenin girmeye cesaret edemediği kral mezarı, tapınak ve tünellerin bulunduğu, bu tünellerde haç motiflerine rastlandığı, dolayısıyla buranın Hıristiyanların kutsal mekânı olabileceği gündeme getirilmiştir. Karahallı da turizm potansiyeli taşıyan diğer bir alan da Tarihi Clandras Köprüsüdür. Lidyalılar tarafından yapılmıştır. Kemer uzunluğu 24 metre, derinliği 17 metre, eni 1.75 metredir. Kalemle islenmiş kemerin tasları zıvanalı olarak birbirine kenetlenmiştir. Halen akarsuyun üstünde yer alan köprü ve çevresi görülmeye değerdir. Türkiye nin ilk hidroelektrik santrali de Karahallı dadır. Bu santralde halen elektrik üretimi gerçekleştirilmektedir. Yaklaşık 20 metre yükseklikten dökülen bu su pınarı elektrik üretiminin yanında turistik amaçlarla da kullanıma uygundur. Dünyanın ikinci büyük kanyonlarının kollarından biri olan Clandras Mesire Alanı tarihi ve doğal bir cazibe merkezidir ve Karahallı da turizm potansiyeline sahip olan alan olarak literatüre geçmiştir. Mevcut durumda da yerli ve yabancı ziyaretçilerin uğrak alanı olan alanda belediyeye ait açık yüzme havuzu tesisleri bulunmaktadır. Bu tesis yaz aylarında kullanıma uygundur. Yazın serinlemek isteyen vatandaşların, aynı zamanda alanı rekreasyon amaçlı kullanan ziyaretçilerin hizmetindedir. Alan içinde barındırdığı, santral, tarihi kemer ve kanyon yapısı ile geliştirilmeye müsait bir konumda yer almaktadır. Alan doğa eğitimi, trekking, kaya tırmanışı vb. turizm aktiviteleri için uygundur. 7 Nitelikli İşgücü Karahallı da dokuma imalatı sektöründe faaliyet gösteren 145 firma ve 250 çalışan bulunmaktadır. Dokuma sektörü dışında diğer sektörlerle ilgili faaliyetlerde 940 kişi çalışmaktadır. Çalışan nüfusun yarıya yakını ortaöğretim ve üstü eğitim seviyesine sahiptir. Karahallı Kaymakamlığı, Karahallı Belediyesi, OSB ve İŞKUR ortaklığında çeşitli zamanlarda iş gücü piyasasının istediği niteliklere yönelik eleman yetiştirme kursları yapılarak bu ihtiyaç karşılanmaktadır. İlçe merkezinin ile olan yakınlığı ve ilçe merkezi ile kırsalının birbirine olan yakınlığı çalışan taşımacılığı konusunda avantaj oluşturduğu için Karahallı ilçeden ve ilden nitelikli personel ihtiyacı konusunda sorun yaşamamaktadır. 7

8 8 Ekonomi Karahallı ekonomisini oluşturan sektörler arasında 1. Sırayı hizmet sektörü almaktadır. Sanayi sektörü ekonomik faaliyet kollarına göre hizmet sektöründen sonra gelmektedir. Sanayi temel üretim sektörüdür. Daha öncede bahsettiğimiz üzere pamuklu dokuma imalatı, sanayi sektörünün büyük bir çoğunluğunu (sanayi sektörü üzerine faaliyette bulunan 149 firmanın 145 i pamuklu dokuma imalatı yapmaktadır) oluşturmaktadır. Pamuklu dokuma toptan ticareti, sanayi sektöründen sonra ilçenin yüz yılı aşkın süredir en önemli ekonomik faaliyet kolları arasındadır. Tarım sektörü Karahallı ilçesinde pamuklu dokuma toptan ticaretinden sonra ekonomik faaliyet kolu olarak 4. Sırayı almaktadır. İlçe kırsalında bu durum değişmekte tarım dışı ekonomik faaliyet yapılan herhangi bir sektöre rastlanılmamaktadır. Bölge zengin mermer yataklarına sahip olmasına rağmen gerekli yatırımların yapılmaması nedeniyle madencilik ekonomik faaliyet kolları arasında en son sektör olarak yer almaktadır. Sanayi Karahallı da sanayi faaliyetlerinin büyük bir çoğunluğu dokumacılık alanında gerçekleşmektedir. Karahallı Mal Müdürlüğü kayıtlarına göre Karahallı da her hangi bir alanda imalata yönelik faaliyette bulunan 149 firma yer almaktadır. Bu firmaların 145 i pamuklu dokuma imalatı üzerine faaliyet göstermektedir. Karahallı da dokuma sektörü dışında sanayi faaliyetleri kapsamında OSB bünyesinde 1 adet tarımsal ürün işleme, 2 adet mermer işleme ve 1 adet yapı kimyasalları üretimi ile ilgili faaliyet gösteren çeşitli firmaların yer aldığı grubu diğer sanayi faaliyetleri olarak ele alabiliriz. OSB nin faaliyete geçmesi ile yörede sanayi faaliyetleri gelişmiş ve üretim miktarları önemli oranda artmıştır. Ulaşım Karahallı ve köylerini birbirine bağlayan karayollarının tümü asfalt malzeme ile kaplanmıştır. Karahallı ilçesini Uşak iline bağlayan ve 45 kilometre ulaşım mesafesi sayesinde kısalığı ile gündeme gelen yolda asfalttır. Ayrıca Uşak/Denizli bölünmüş yoluna 20 km mesafededir. Karahallı nın diğer ilçe merkezleri ve il merkezi ile olan uzaklığı 100 kilometrenin altındadır. En uzak Banaz ilçesine 86 kilometre mesafede olan Karahallı, Sivaslı ilçesine 28 kilometre, Eşme ilçesine 64 kilometre, Ulubey ilçesine 35 kilometre mesafededir. İl merkezine ise 64 kilometre uzaklığı vardır. Uşak şehrine her saat başı Karahallı belediyesi ve tasıma kooperatifine ait minibüslerle yolcu taşınmaktadır. Kırsal yerleşmelerden de Karahallı merkezine ulaşım oldukça kolaydır. Her köyden ilçe merkezine minibüs seferleri bulunmaktadır. En yakın kırsal yerleşme olan Buğday lının ilçe merkezine uzaklığı 2 kilometre civarındadır, En uzak

9 kırsal yerleşme olan Alfaklar ın ilçe merkezine uzaklığı 20 kilometre kadardır. Karahallı dan büyük merkezlere olan uzaklık çok fazla değildir. En yakın Denizli ili 96 kilometrelik mesafeye sahiptir. Denizli ilinin tekstil sektöründe gelişmiş olması bu iki saha arasındaki ulaşımın sık olmasına neden olmaktadır. Ayrıca Karahallı önemli ticaret limanları bulunan Antalya iline 268 kilometre, İstanbul iline 523 kilometre, İzmir iline 253 kilometre mesafededir. Hava yolu taşımacılığı açısından da Türkiye nin birçok bölgesine insan ve yük taşımacılığı konusunda hizmet veren Uşak Havaalanına, 60 kilometre, Denizli havaalanına 90 kilometre, 2012 yılında hizmete giren Manisa, Uşak, Kütahya, Afyon ve yakın bölge yerleşkelerine hava yolu taşımacılığı konusunda hizmet veren Uluslararası Zafer Havalimanına 120 kilometre mesafededir. İlçede PTT teşkilatı 1934 yılında devreye girmiştir. Haberleşme hizmetleri bakımından sahada herhangi bir sorun bulunmamaktadır. Bütün yerleşmelerde telefon bağlantısı yer almaktadır. GSM sistemleri ile ilgili altyapı ve cep telefonu bağlantıları açısından da gerekli altyapılar bulunmaktadır. İlçede internet ve fiber optik kablo altyapısı yeterli düzeydedir. Ayrıca özel taşımacılık ve kargo şirketleri ilçede ihtiyaç duyulan ticari ve bireysel lojistik hizmetlerini vermektedirler. 9 9

10 10 Tekstil ve Dokuma İlçede dokuma sanayi geçmişten günümüze devam ederek gelmiştir. Halen yörede birincil geçim kaynağını dokuma sanayi faaliyetleri oluşturur. Dokuma sanayinin Karahallı yöresinde tarihsel gelişimine bakacak olursak, araştırma sahasında dokuma sanayi el tipi tezgâhlarda başlamıştır. Çevrede üretilen pamuk el çıkrıklarında, Hallaç yayları ile çekirdeğinden ayrılarak iplik haline getirilir ve el tezgâhlarında dokunarak bez haline getirilirdi. Dokunan bezler dokumacılar ya da satın alan tüccarlar tarafından çevre il ve kasabalarda pazarlanırdı. Dokumacılığın araştırma sahasında gelişmesi 1929 yılında 2000 TL sermayeli bir şirketin kurulması ile başlamıştır. Bununla birlikte daha geniş bez dokuyan tezgâhlar alınarak bu tezgâhlarda Denizli, Buldan ve Babadağ dan getirilen ustalar Karahallı halkına dokumacılığı öğretmişlerdir. Bu hareket Karahallı da dokumacılığın gelişmesini ve atölyelerin açılmasını sağlamıştır yılında ilçede dokumacılar kooperatifi kurulmuş ve 200 tezgâh ile üretime başlamıştır. Çok partili yasama geçilmesi ile birlikte dokumacılar kooperatifi siyasi olarak ikiye bölünmüştür lerde I ve II nolu dokumacılar kooperatifi olarak faaliyet göstermişlerdir. İller Bankasının 1949 yılında yayınladığı belediyeler yıllığına göre Karahallı ilçesinde 1020 hanede 900 tezgâh ve bir dokuma kooperatifi bulunmakta ve ilçede yıllık üretim miktarı 300 tonu bulmaktadır. Pamuklu dokuma Karahallı ilçesinde ve Pasalar köyünde halkın başlıca iktisadi uğrasını oluşturmaktadır. İlçede dokuma tezgâhları 2-4 tezgâhlı ev işletmeleri seklinde faaliyet göstermektedir. Karahallı ve köylerinde elektrik sistemi bulunmadığı için bezler kamçılı el tezgâhlarında dokunmaktadır. İlçede dokuma sanayinin gelişmesi ve modern yöntemlerin kullanılması için enerji kaynaklarının oluşturulması şart olmuştur İlçede sahasında 1960 lı yıllar öncesinde elektrikle çalışan modern tezgâhlarda is yapabilmek için is yerlerini Uşak ve Denizli illerine taşıyarak buralarda dokumacılığa devam etmişlerdir. Bununla birlikte Karahallı ilçesinde 1960 lı yılların basında Banaz çayı üzerinde kurulan bir hidroelektrik santrali Karahallı için yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Elektriğin yeterli olmayışı araştırma sahasında tezgâhlara nöbetleşe enerji naklini ön plana çıkarmıştır Karahallı da dokuma sektörünün enerji problemi Karahallı nın 1967 yılında ulusal elektrik sistemine dâhil edilmesi ile çözümlenmiştir yılından sonra Karahallı da dokuma tezgâhı sayısı hızla çoğalmıştır ve 1975 yılları arasında ilçe nüfusu yaklaşık 986 kişi artmış ve yıllık nüfus artış hızı % 4,3 lere ulaşmıştır. Nüfus artışı sahaya elektriğin gelmesi, kırsal alandan insanların tezgâhlarını Karahallı merkezine taşıması ile ivme kazanmıştır. İlçe merkez nüfusu en fazla bu dönem artış göstermiştir yılında Uşak ilinde 2600 adet dokuma tezgâhının 1490 âdeti Karahallı ve köylerinde bulunmakta idi. Uşak ta 1972 yılında 1570 adet dokuma tezgahı bulunurken Karahallı da tezgah sayısı 2000 e ulaşmıştı. Bu tezgâhlarda tülbent ve kaput bezi dokunmaktadır. Yaklaşık Metre dokunarak TL si gelir elde edilmiştir. Uşak ilinde dokumacılıktan elde edilen gelir 1972 yılında TL si

11 11 olduğuna göre Karahallı bu gelirin yaklaşık olarak % 54 üne sahip olmaktadır. İlçe Uşak ili içerisinde dokumacılığın can damarını oluşturmaktadır. Günümüzde de sahada önemli bir ekonomik sektör olmasına rağmen çok fazla gelişme imkânı kalmamış ve Uşak ili içerindeki önemi ve oranı giderek düşmüştür yılında devlet desteği ile halka açık boya apre fabrikası açılması amacıyla Sanayi Bakanlığı, Sümerbank ve Halk Bankası temsilcileri sahada incelemelerde bulunmuşlardır. Sermaye yetersizliği ve özel teşebbüs bulunmaması üzerine yapılan çalışmalardan bir sonuç alınamamıştır yılında sahanın dokuma açısından sanayi envanteri çıkarılmış ve köylerdeki üretim alanları araştırılarak incelenmiştir. Dokumacılığın önem kazandığı Karahallı merkez, Külköy, Karbasan, Kaykıllı, Buğdaylı, Delihıdırlı, Paşalar da yapılan araştırma sahanın dokuma sanayisini gözler önüne sermektedir. Yapılan araştırmada 8 yerleşim biriminde adet tezgâh bulunmakta ve bu tezgâhlarda günlük 276,700 Metre kumaş üretilmektedir. En fazla üretim 135,310 Metre ile Karahallı ilçe merkezinde gerçekleştirilirken en az üretim ise 9450 Metre ile Pasalar köyünde yapılmaktadır İs yerleri ev altlarında veya ayrı binalarda kurulmuştur. Kullanılan tezgahların % 35,4 ü mekikli, %3 9 mekikçikli, % 0.8 i kancalı ve % 44.9 u Rus havalı tezgahlarından olusmaktadır. Makinelerin üretim miktarları ve üretim kapasitesi markalarına göre değişmektedir. Tezgâhlar arasında en yüksek randımana kancalı tezgâhlar sahiptir. İs yerlerinde çalışanların % 80 i ilkokul mezunu, % 13 ü ortaokul, % 4 ü lise mezunu ve % 1 i üniversite mezunudur. Bu durum Karahallı yöresinde dokuma sektöründe eğitimli insanların az olmasını ve bu alanda kalifiye elaman eksikliğini ortaya koymaktadır. Karahallı Kaymakamlığının 2005 yılı brifing raporlarında toplam tezgah sayısı 3050 adet olarak verilmiştir. 12 adet aktif, bir adet aktif olmayan haşıl hane ve 5 adet silindir bulunmaktadır yılı ile 2005 yılları arasında istenilen seviyeye dokuma sektörü ulaşamamıştır. Karahallı yöresinde pamuklu dokumacılık yaygındır. Üretilen ürün çeşitleri tülbent, mermerşahi, kaputbezi, patiska, astarlık ve cepliktir. Karahallı nın son yıllarda ekonomisini gelişmesi için yapılan çalışmalardan biri de OSB in açılmasıdır. Organize sanayi bölgesinin açılması ilçede ekonomik hayatı canlandıracaktır. Son yıllarda can çekişen dokuma sektörü bunun sayesinde yeni gelişim imkânlarına kavuşacaktır yılı Kasım Ayı Karahallı Mal Müdürlüğü ve Ticaret Sanayi Odası verilerini analiz ettiğimizde dokuma sektörünün hala en önemli girdi oluşturan ve sayısal açıdan çoğunluğa sahip sektör olduğu anlaşılmaktadır. 11

12 12 NACE KODU Tablo: Karahallı İlçesi Sektör Bazlı Firma Dağılımı İŞTİGAL KONUSU TÜZEL-GERÇEK KİŞİ SAYISI PAMUKLU DOKUMA KUMAŞ İMALATI (HAVLU, PELUŞ, VB. İLMEĞİ KESİLMEMİŞ KUMAŞLAR İLE KOT, KADİFE VE TAFTİNG KUMAŞLAR HARİÇ) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA ALTIN VE DİĞER DEĞERLİ METALLERDEN TAKI, EŞYA VE MÜCEVHERAT PERAKENDE TİCARETİ (KUYUM- CULUK ÜRÜNLERİ PERAKENDE TİCARETİ DAHİL, GÜMÜŞTEN OLANLAR HARİÇ) TEZGAHLAR VE PAZAR YERLERİ VASITASIYLA TUHAFİYE, MANİFATURA VE MEFRUŞAT ÜRÜNLERİ PERAKENDE TİCARETİ (SEYYAR SATICILAR HARİÇ) MİNİBÜS VE DOLMUŞ İLE YAPILAN ŞEHİR İÇİ VE BANLİYÖ YOLCU TAŞIMACILIĞI (BELİRLENMİŞ GÜZERGAHLARDA) TAKSİ İLE YOLCU TAŞIMACILIĞI (DOLMUŞLAR HARİÇ) KARAYOLU İLE ŞEHİR İÇİ YÜK TAŞIMACILIĞI (GIDA, SIVI, KURU YÜK VB.) (GAZ VE PETROL ÜRÜNLERİ HARİÇ) KARA YOLU İLE ŞEHİRLER ARASI YÜK TAŞIMACILIĞI (GIDA, SIVI, KURU YÜK VB.) (GAZ VE PETROL ÜRÜNLERİ HARİÇ) CİĞER, KOKOREÇ, KÖFTE VE KEBAPÇILARIN FAALİYETİ (GARSON SERVİSİ SU- NANLAR İLE SELF SERVİS SUNANLAR DAHİL, İMALATÇILARIN VE AL GÖTÜR TESİSLERİN FAALİYETLERİ İLE SEYYAR OLANLAR HARİÇ) DÖNER, LAHMACUN VE PİDECİLİK FAALİYETİ (GARSON SERVİSİ SUNANLAR İLE SELF SERVİS SUNANLAR DAHİL, İMALATÇILARIN VE AL GÖTÜR TESİSLERİN FAALİYETLERİ İLE SEYYAR OLANLAR HARİÇ) ÇAY OCAKLARI, KIRAATHANELER, KAHVEHANELER, KAFELER, MEYVE SUYU SALONLARI VE ÇAY BAHÇELERİNDE İÇECEK SUNUM FAALİYETİ BAR, MEYHANE VE BİRAHANELERDE İÇECEK SUNUM FAALİYETLERİ (ALKOLLÜ-ALKOLSÜZ) MUHASEBE VE DEFTER TUTMA FAALİYETLERİ

13 TAHILLARIN ÖĞÜTÜLMESİ VE UN İMALATI (MISIR UNU, KEPEK, RAZMOL DA HİL, PİRİNÇ UNU HARİÇ) FIRIN ÜRÜNLERİ İMALATI (EKMEK, PİDE, SİMİT, VB. DAHİL, TAZE PASTANE ÜRÜNLERİNİN İMALATI HARİÇ) KUMAŞ VE TEKSTİL ÜRÜNLERİNİ AĞARTMA VE BOYAMA HİZMETLERİ (GİYİM EŞYASI DAHİL) HALI, KİLİM VB. İÇİN ÇÖZGÜCÜLÜK, HALI OYMACILIĞI VB. FAALİYETLER DEMİR KAPI, PENCERE, BUNLARIN KASALARI, KAPI EŞİĞİ, PANJUR VB. İMALATI (BAHÇE KAPILARI DAHİL) BİNA VE BİNA DIŞI YAPILARIN(ULAŞIM İÇİN AYDINLTM. VE SİNYALZSYN SİS. HARİÇ)ELKT.TESİSATI, KABLOLU TV VE BLG.SAYAR AĞI TESİSATI İLE KONUT TİPİ ANT. (UYDU ANT. DAHİL), ELKT.Lİ GÜNEŞ ENRJ. KOLLEKTÖRÜ, ELKT. SAYACI,YANGIN VE HIRSIZ.ALARM SİST.VB. KURULUMU MOTORLU KARA TAŞITLARININ GENEL BAKIM VE ONARIM HİZMETLERİ (AYNI İŞLETMEDE MEKANİK, ELEKTRİK SİSTEMİ, KAPORTA, BOYA, FREN SİSTEMİ, CAM, PENCERE VB. BAKIM VE ONARIMININ YAPILMASI) MOTOSİKLET VE MOTORLU BİSİKLETLERİN BAKIM VE ONARIM HİZMETLERİ TAHIL TOPTAN TİCARETİ (BUĞDAY, ARPA, ÇAVDAR, YULAF, MISIR, ÇELTİK VB.) EVDE KULLANILAN TEKSTİL TAKIMLARI, PERDELER VE ÇEŞİTLİ TEKSTİL MAL- ZEMESİNDEN EV EŞYALARI TOPTAN TİCARETİ (ÇARŞAF, YATAK TAKIMI, YASTIK KILIFI, MASA ÖRTÜSÜ, HAVLU, BATTANİYE, YORGAN, DİĞER MEFRUŞATLAR VB. DAHİL) KUMAŞ TOPTAN TİCARETİ (MANİFATURA ÜRÜNLERİ DAHİL) İPLİK TOPTAN TİCARETİ (TUHAFİYE ÜRÜNLERİ İLE DİKİŞ İPLİĞİ HARİÇ) BAKKAL VE MARKETLERDE YAPILAN PERAKENDE TİCARET (BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMEMİŞ MAĞAZALARDA GIDA, İÇECEK VEYA TÜTÜN AĞIRLIKLI PERAKENDE TİCARET) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA TAZE SEBZE VE MEYVE PERAKENDE TİCARETİ (MANAV ÜRÜNLERİ İLE KÜLTÜR MANTARI DAHİL) 10 13

14 14 BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA ET PERAKENDE TİCARETİ (SAKATATLAR, AV VE KÜMES HAYVANI ETLERİ İLE KASAPLAR DAHİL) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA TÜTÜN VE TÜTÜN ÜRÜNLE- Rİ PERAKENDE TİCARETİ (NARGİLE TÜTÜNÜ, PİPO TÜTÜNÜ, SİGARA, PURO VB.) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA MOTORLU KARA TAŞITI VE MOTOSİKLET YAKITININ (BENZİN, MAZOT, DİZEL, BİODİZEL, LPG, CNG VB.) PERAKENDE TİCARETİ BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA TUHAFİYE ÜRÜNLERİ PE- RAKENDE TİCARETİ (İĞNE, DİKİŞ İPLİĞİ, ORLON, DÜĞME, FERMUAR, ÇITÇIT, FİSTO, DANTEL, GİPÜR VB.) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA EVDE KULLANILAN TEKS- TİL TAKIMLARI VE ÇEŞİTLİ TEKSTİL MALZEMESİNDEN EV EŞYALARI PERAKEN- DE TİCARETİ (ÇARŞAF, YATAK TAKIMI, YASTIK KILIFI, MASA ÖRTÜSÜ, HAVLU, BATTANİYE, YORGAN, DİĞER MEFRUŞATLAR VB.) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA ÇİMENTO, ALÇI, HARÇ, Kİ- REÇ, TUĞLA, KİREMİT, BRİKET, TAŞ, KUM, ÇAKIL VB. İNŞAAT MALZEMELERİ PERAKENDE TİCARETİ BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA EV MOBİLYALARININ VE AKSESUARLARININ PERAKENDE TİCARETİ (BAZA, SOMYA, KARYOLA DÂHİL, HASIR VE SEPETÇİ SÖĞÜDÜ GİBİ MALZEMELERDEN OLANLAR HARİÇ) BELİRLİ BİR MALA TAHSİS EDİLMİŞ MAĞAZALARDA KIRTASİYE ÜRÜNLERİNİN PERAKENDE TİCARETİ Tabbloya göre Karahallı da dokuma imalatı yapan işletme sayısı 148, iplik ticareti yapan işletme sayısı 6, tekstil ticareti yapan işletme sayısı 36, yedek parça satışı (Dokuma) yapan işletme sayısı 4, devere hizmeti veren işletme sayısı 4, muhasebe hizmeti veren işletme sayısı 5, nakliye hizmeti veren firma sayısı 27 adettir.

15 Kasım 2013 / Karahallı SEKTÖR FİRMA SAYISI YÜZDE 15 Dokuma İmalatı Yapan İşletme Sayısı İplik Ticareti Yapan İşletme Sayısı Tekstil Ticareti Yapan İşletme Sayısı Yedek Parça Satışı Yapan İşletme Sayısı Devere Hizmeti Veren İşletme Sayısı Destek İşletmeleri Diğer Toplam Toplam işletme sayısı içerisinde dokuma imalatı yapan işletme sayısının 148 ile % 30,8 lik bir paya sahip olduğu destek işletmeleriyle birlikte bu oranın %48 e çıktığı görülmektedir. Tablo Sektörler Bazında Ciro SEKTÖR Dokuma ve yan sektörleri Diğer Toplam Kasım 2013 / Karahallı CİRO TL , , ,00 30,8 1,2 7, , YÜZDE İşletme bilançolarına, muhasebe büroları verilerine ve mal müdürlüğü verilerine göre işletmelerin yurt içi hâsıla toplamlarına baktığımızda işletmeler toplamında ,00 TL cironun yapıldığı anlaşılmaktadır. Toplam cironun %88 ini dokuma ve yan sektörleri oluşturmaktadır. Tablo Sektörler Bazında Çalışan Sayısı SEKTÖR Dokuma ve yan sektörleri Diğer Toplam Kasım 2013 / Karahallı ÇALIŞAN SAYISI YÜZDE 55,31 44, SGK verilerine göre bu işletmelerde çeşitli alanlarda ve vasıfta 520 kişi çalışmaktadır. Bu sayının toplam istihdama oranına baktığımızda sektör kümelenme potansiyeli taşımaktadır. 15

16 16 Kümelenme potansiyeli açısından bazı fiziki ve teknik verileri incelediğimizde mevcut durumda ilçenin küme geliştirme sürecine uygun fiziki altyapıyı taşıdığını görmekteyiz. Destek Kuruluşları Kasım 2013 / Karahallı Kamu Kurum Kuruluşları Kasım 2013 / Karahallı KURUM KURULUŞ SAYI KURUM KURULUŞ SAYI Banka (Ticari, Bireysel, Gişe, Müdür ve Müdür Yardımcısı departmanları bulunan) Nakliye Firması (Şehir İçi ve Şehirler Arası taşıma yapabilen) PTT (Kargo vb. hizmeti verebilen) Muhasebe Bürosu (SMMM ünvanlı) Kaymakamlık (idari, eğitim, güvenlik vb. hizmetlerin karşılandığı sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı, milli eğitim müdürlüğü, tarım gıda hayvancılık müdürlüğü, jandarma komutanlığı, emniyet amirliği, adliye, müftülük, tapu müdürlüğü, kadastro müdürlüğü, mal müdürlüğü, özel idare müdürlüğü, sağlık grup başkanlığı, PTT müdürlüğü, köylere hizmet götürme birliği gibi kurumların içinde bulunduğu) 1 Belediye (Merkez ve Karbasan Belediyesi) 2 Eğitim Araştırma Kurumları Kasım 2013 / Karahallı Fiziksel Altyapı Kasım 2013 / Karahallı KURUM KURULUŞ SAYI KURUM KURULUŞ SAYI Üniversite (Meslek Yüksek Okulu; 480 öğrencinin bulunduğu ve Lojistik, Bilgisayar Programcılığı, Dış Ticaret, Büro Yönetimi, Yönetici Asistanlığı Programları olan) Bilgi ve İşbirliği Altyapısı KURUM KURULUŞ Ticaret Ve Sanayi Odası (119 Kayıtlı Üyeli) Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (364 Kayıtlı Üyeli) 1 Kasım 2013 / Karahallı SAYI 1 1 OSB Toplam Sanayi Parseli Sayısı; 87 Tahsis Edilen Sanayi Parseli Sayısı; 19 Tahsis Edilecek San. Parseli Sayısı; 68 Üretimdeki Firma Sayısı; 7 İnşaat Halindeki Firma Sayısı; 2 Proje Halindeki Firma Sayısı: 10 Karayolu Asfalt Uşak İline 45 km, İlçelere 100 km Altında Elektrik İnternet Su Şebekesi ENH/ AGOH Fiber İnternet 1

17 Destekler Karahallı bulunduğu konum itibariyle ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından bölgeye yapılacak olan yatırımlar konusunda yatırımcıların teşvik edilmesi amacıyla desteklenmektedir. Karahallı da mevcut durumda faaliyetlerini sürdüren ve yeni yatırım yapacak olan KOBİ lere, kamu kuruluşlarına, STK lara kapasite artırımı, yeni yatırımlar ve sosyal sorumluluk alanlarına yönelik yapacakları yatırımlar konusunda ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından geri ödemeli ve geri ödemesiz destekler verilmektedir. Bu desteklerden bazıları bilgi edinmeniz aracılığıyla aşağıda verilmiştir. 17 Eğitim Araştırma Kurumları DESTEK KURUM / KURULUŞU SEKTÖR DESTEK MİKTARI Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Euro (Geri Ödemesiz) Euro (Geri Ödemesiz) Euro (Geri Ödemesiz) Euro (Geri Ödemesiz) Euro (Geri Ödemesiz) Euro (Geri Ödemesiz) Euro (Geri Ödemesiz) Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi Euro (Geri Ödemesiz) 17