AMBALAJ ATIK YÖNETİMİ

Transkript

1 AMBALAJ ATIK YÖNETİMİ Hülya ÇAKIR Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ambalaj Yönetimi Şube Müdürlüğü 1

2 Sunumun içeriği Amaç, kapsam ve genel ilkeler Veri Kayıt Sistemi Görev, Yetki ve Yükümlülükler Belgelendirme Sistemi 2

3 Atık kompozisyonu Organik Atık 26 milyon ton katı atık Ambalaj Atığı %20 5 milyon ton Ambalaj atığı Diğer MardinAmbalaj Atık Yönetimi 3

4 MardinAmbalaj Atık Yönetimi 4

6 Mevzuat Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği 6

7 Amaç Geri kazanılması ve geri dönüştürülmesi Atık oluşumunun önlenememesi durumunda tekrar kullanılması Ambalaj atığı oluşumunun önlenmesi 7

8 Kapsam Piyasaya sürülen bütün ambalajları ve bu ambalajların atıklarını kapsar Kapsam Dışı Defolu ürünler, fireler, piyasaya sürülmemiş ambalajlar ve benzeri üretim artıkları, Ambalaj dışı atıkları kapsamaz. MardinAmbalaj Atık Yönetimi 8

9 Kapsam Kapsam Dışı Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında yer alan ambalajların bildirimleri 1/1/2013 tarihinden itibaren yapılacaktır. Ancak bu atıkların toplanması, taşınması, ayrılması, geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafı belirtilen ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır. MardinAmbalaj Atık Yönetimi 9

10 Ambalaj atığının ve içerdiği maddelerin azaltılmasına yönelik önleme tedbirleri Kirleten Öder Prensibi uygulanmaktadır Genel İlkeler 1 Lisansı olmayan işletmelerin ambalaj atığını toplaması-ayırması ve geri dönüştürmesi yasaklanmıştır. Ambalaj atıklarının düzenli depolama alanında depolanması yasaklanmıştır. MardinAmbalaj Atık Yönetimi 10

11 Genel İlkeler-2 Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması esas olarak yer almıştır Bütün paydaşları içine alan bir sistem kurulmuştur. Her bir paydaşın görev ve yükümlülükleri belirlenmiştir. MardinAmbalaj Atık Yönetimi 11

12 YÖNETMELİKLE TANIMLANMIŞ OLAN TOPLAMA SİSTEMİ Evsel Atıklar Ambalaj Atıkları MardinAmbalaj Atık Yönetimi 12

13 Görev, Yetki ve Yükümlülükler-1 Bakanlık 81 İl Müdürlüğü Ekonomik İşletmeler Ambalaj Üreticisi Piyasaya Süren İşletmeler Tedarikçiler Belediyeler Yetkilendirilmiş Kuruluş ÇEVKO-Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı İktisadi İşletmesi TÜKÇEV-Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı İktisadi İşletmesi MardinAmbalaj Atık Yönetimi 13

14 Görev, Yetki ve Yükümlülükler-2 Lisanslı işletmeler Satış Noktaları Ambalaj Atığı Üreticileri MardinAmbalaj Atık Yönetimi 14

15 Ambalaj Atıkları Elektronik Yazılım Sistemi Üretilen ambalajlar ve Ambalajlı olarak satışa sunulan ürünlerin ambalajların miktarları Ambalaj Atıklarının Toplanması, Ambalaj Atıklarının Geri Dönüştürülmesi ve Geri Kazanılması sistemleri Ambalaj atığı yönetim planlarının izlenmesi, gelişme raporlarının değerlendirilmesi İstatistiki veri oluşturulması Amacıyla TOBB hazırlanmıştır Semineri 15

16 Ambalaj üreticileri A-Ekonomik İşletmeler Piyasaya sürenler Ekonomik işletmeler Tedarikçi 16

17 Atık Ambalaj Veri Kayıt Sistemine Kayıtlı Ekonomik İşletmeler (2003-Ekim 2012) Kayıtlı Ekonomik İşletmeler Yönetmelik Kapsamının Değişmesi Kayıtlı Ekonomik İşletmeler

18 Ambalaj Üreticisi Ambalajı üretenler ve/veya bu ürünleri ithal edenleri ifade eder. 18

19 Ambalaj Üreticisinin Yükümlülükleri Kullanıcı kodu ve şifre almak Ek-4 Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu nu doldurmak Şubat ayının sonuna kadar il müdürlüğüne göndermek Önleme Eğitim İşaretleme (gönüllü) 19

20 20

21 Tedarikçi Kendisi ambalaj üreticisi olmayıp piyasaya sürenlere ambalaj tedarik edenler ile piyasaya sürenler adına fason üretim yapanları ifade eder. 21

22 Tedarikçilerin Yükümlülükleri Kullanıcı kodu ve şifre almak Ek-6 Tedarikçi Müracaat Formu nu doldurmak Şubat ayının sonuna kadar il müdürlüğüne göndermek 22

23 Piyasaya Süren İşletme Ambalajlar ile paketleyen gerçek veya tüzel kişi, Ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişi üretici tarafından yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalatçı 23

24 Piyasaya Süren İşletmelerin Yükümlülükleri 1- Kullanıcı kodu ve şifre almak Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu nu doldurmak Şubat ayının sonuna kadar il müdürlüğüne göndermek Önleme Eğitim 24

25 25

26 26

27 27

28 İşaretleme Gönüllü Ambalaj üreticisi Piyasaya süren 20 PA P Geri kazanımı sırasında kolaylık sağlamak için; Ambalajın cinsine ait numara ve kısaltma 1498 X Dahil olduğu geri kazanım sistemini belirlemek için; Marka sahiplerine Bakanlıkça verilen kod numarasını, Ya da Yet. Kur. Sembolünü (Her bir ürün için değil, firma bazında sadece bir kod numarası,) 28

29 Piyasaya Süren İşletmelerin Yükümlülükleri-2 Geri Kazanım Hedeflerini Sağlamak Belgeleme yapmak, Belgeleme dosyasını şubat ayı sonuna kadar elektronik yazılım programı üzerinden göndermek Belgelendirme Usul Ve Esasları Bakanlığımızca hazırlanmaktadır 29

30 Malzemeye göre yıllık geri kazanım hedefleri (%) Yıllar Cam Plastik Metal Kâğıt/Karton Ahşap

31 Piyasaya Süren İşletmelerin Geri Kazanım Yükümlülüğü Depozito uygulaması yöntemi Belediye ile sözleşme yapma yöntemi Yetkilendirilmiş kuruluşla anlaşma 31

32 Geri Kazanım Yükümlülüğü-1 Depozito Yöntemi Tek yönlü veya kullanım ömrü dolmuş depozitolu ambalaj atıkları Lisanslı/GFB li geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine gönderilmesi Depozito Uygulamasına ilişkin planı il müdürlüğüne sunulması Eğitim yapılması ve katkıda bulunulması 32

33 Geri Kazanım Yükümlülüğü-2 Belediye ile sözleşme En az piyasaya sürdüğü ambalaj miktarına eşdeğer miktarda ambalaj atığı oluşan nüfusa sahip belediyeler ile kaynakta ayrı toplama faaliyetinin yürütülmesi Toplama çalışmalarının maliyetlerinin karşılanması Toplanan-ayrılan ambalaj atıklarının tamamının, geri kazanım amacıyla geri alınması veya aldırılması Belediyelerle birlikte, her yıl piyasa araştırması yapılarak, toplama maliyetlerinin belirlenmesi 33

34 Geri Kazanım Yükümlülüğü-3 Yetkilendirilmiş Kuruluşla Sözleşme Yapma Yöntemi Sözleşme yapmak Yükümlülüklerini devretmek YK ve PS müteselsilen sorumludur PS biden fazla YK ya üye olabilir. 34

35 B-Yetkilendirilmiş Kuruluş Ekonomik işletmeler, geri kazanım yükümlülüklerini yerine getirmek için bir araya gelerek tüzel kişiliğe haiz bir yapı oluşturabilirler. Bu kuruluşa Bakanlık tarafından yetki verilmektedir Yetkilendirme usul ve esasları Bakanlığımızca belirlenmektedir. Yetki süresi 10 yıldır. 35

36 Yetkilendirilmiş Kuruluşların Yükümlülükleri Geri kazanım kapasitesini oluşturmak PS adına belediyelerle sözleşme yapmak, faaliyetleri izlemek,toplanan ambalaj atıklarını almak yada aldırmak Belgeleme yükümlülüğünü yerine getirmek, bildirim ve belgelemeleri incelemek Fazla toplanan ambalaj atığını üyelerine paylaştırmak Belediyelerden gelen işbirliği talebini karşılamak Gelişme raporlarını, bir sonraki yılın planını ve yıllık bütçesini Bakanlığa sunmak 36

37 Yetkilendirilmiş Kuruluşlar ÇEVKO Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı İktisadi İşletmesi (2005) TÜKÇEV Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı İktisadi İşletmesi (2010) 37

38 Belediyelerin Görev ve Yükümlülükleri Toplanan ambalaj atıklarına ilişkin belgeleri düzenlemek Yetkilendirilmiş kuruluşla işbirliği Yetkili olmayan kişiler tarafından, toplanma, taşınma, depolama, geri dönüşüm ve geri kazanım faaliyetini önleme Tercih etmeleri halinde;pet ambalaj atıklarının toplama yükümlülüğünü Türkiye Kızılay Derneğine devredebilirler 38

39 Belediyelerin Görev Ve Yükümlülükleri-III Ambalaj Atıklarının Kaynağında Ayrı Toplama sisteminin kurulmasından Belediyeler sorumludur Belediyeler kendileri toplayabilir. Çevre Lisanslı/GFB li işletmelerden hizmet alabilir 39

40 Belediyelerin Ambalaj Atığı Yönetim Planı Belediye Ambalaj atığı Yönetim Planını Hazırlar Piyasaya süren ve/veya Yetkilendiril miş kuruluşlarla sözleşme yapılması durumunda beraber hazırlar Plan Bakanlığa Sunulur Planı Bakanlık Uygun Bulur Ayrı toplama çalışmaları plan kapsamınd a yürütülür. 40

41 D- Havaalanlarında Ambalaj Atık Yönetimi Ambalaj Atıklarının kaynağında ayrı toplanması için sivil hava ulaşımına açık havaalanlarına Ambalaj Atığı Yönetim Planı Hazırlama Zorunluluğu getirilmiştir. Bakanlığımızca hazırlanan Plan formatına göre hazırlanan planlar Bakanlığımızın uygunluğuna sunulması gerekmektedir. 41

42 42

44 Belediyenin Toplama Sistemi İstisnaları OSB,Sanayi İşletmeleri TAT Getirme Merkezi Kuran Satış Noktaları Belediyenin Toplama Sistemi Havaalanları Belediye Mücavir Alan Sınırı Dışı 44

45 Aktarma Merkezi Çevre lisanslı TAT planı uygun bulunan belediye sınırında 1 adet ambalaj atığı aktarma merkezi kurabilirler Çevre lisanslı TAT ın şubesi olarak kurulur.ticaret sicil gazetesinde belirtilir. Tamamen kapalı, zemini beton, toplama kanalları ve ızgara sistemi bulunmalıdır. Kısa süreli toplama yapılır, ayırma ve presleme faaliyeti gerçekleştirilmez. Toplanan ambalajlar aktarma merkezinin bağlı olduğu TAT ın tesisine götürülür.işletmenin çevre lisansının iptal edilmesi durumunda aktarma merkezi de kapatılır. İl müdürlüğü tarafından aktarma merkezi yerinde incelenir. Uygun bulunması durumunda aktarma merkezi uygunluk yazısı verilir. Aktarma merkezi ambalaj elektronik yazılım programına kaydedilir. 45

46 Belgelendirme Usul Ve Esasları Bakanlığımızca hazırlanmaktadır MardinAmbalaj Atık Yönetimi 46

47 Belgelendirme Sistemi Plan kasamı Belgeyi sistemden sözleşme yaptığı PS veya YK ya aktarır Belediye Toplama bilgisi Programdan aktarılır Toplanır PS veya YK Belgelemeler i gönderiri İl Müdürlüğü Toplama sistemi TAT Belediyenin sistemine verilir Sanayi, OSB, Mücavir alan sınırı dışı, havaalanını, getirme merkezi 47

48 48

49 F- Ambalaj Atığı Üreticisi Diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmek 49 Plan Kapsamında Belediyenin Toplama Sistemine Vermek

50 F- Ambalaj Atığı Üreticisi Diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmek 50 Plan Kapsamında Belediyenin Toplama Sistemine Vermek

51 51

52 52

53 Belgeleme Muafiyeti Yurt içinde piyasaya sürdüğü ambalajların toplamı yıllık üçbin kilogram ve üçbin kilogramın altında kalan işletmeler, belgeleme yükümlülüğünden muaftır. Toplanması, taşınması, ayrılması, geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafı Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre yapılan ambalaj atıkları belgelendirmede kullanılmaz. Bu ambalajları piyasaya süren işletmeler belgeleme yükümlülüğünden muaf tutulur. 53

54 Belgelendirme ile İlgili Diğer Hükümler (1) 2011 yılı belgelendirme yükümlülüğü, 31/12/2011 tarihine kadar 24/6/2007 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 18 inci ve 23 üncü maddeleri uyarınca uygulanmaya devam edilir. (2) 2010 yılına mahsus olmak üzere metal ambalaj atıkları için belgelendirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen piyasaya sürenlere, %10 luk artış uygulanmaz. (3) Metal ambalaj atıklarının belgelendirme yükümlülüğünde 2011 yılı da dahil olmak üzere 2014 yılına kadar satış yapılan ambalaj atıkları için lisans şartı aranmaz. 54

55 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM Hülya ÇAKIR Çevre Mühendisi Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı Ambalaj Yönetimi Şube Müdürlüğü Telefon: Faks : hulya.cakir@csb.gov.tr 55