T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU MESLEK PROGRAMI SAĞLIK HİZMETLERİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU MESLEK PROGRAMI SAĞLIK HİZMETLERİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI Ankara, 2017

2 İÇİNDEKİLER PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER... 1 PROGRAM HEDEFLERİ... 3 PROGRAMIN SÜRESİ... 3 REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR... 3 BELGELENDİRME... 4 ANADOLU MESLEK PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ... 5 PROGRAMIN UYGULANMASINA YÖNELİK AÇIKLAMALAR... 6 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME... 7 BAŞARILMASI ZORUNLU (*) DERSLER TABLOSU... 9 PROGRAMDA AMAÇLANAN ÖĞRENME KAZANIMLARI... 9 DERSLER ORTAK DERSLER ALAN VE DAL DERSLERİ ALAN ORTAK DERSLERİ MESLEKİ GELİŞİM DERSİ MESLEK ESASLARI DERSİ ANATOMİ VE FİZYOLOJİ DERSİ GENEL BESLENME DERSİ OFİS PROGRAMLARI DERSİ MESLEKİ HAK VE SORUMLULUKLAR DERSİ HASTANIN KİŞİSEL BAKIMI DERSİ İLK YARDIM DERSİ SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM DERSİ DAL DERSLERİ İŞLETMELERDE MESLEKİ EĞİTİM DERSİ EBE YARDIMCILIĞI DALI DERSLERİ DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUM DERSİ YENİDOĞAN VE ÇOCUK SAĞLIĞI DERSİ KADIN HASTALIKLARI VE AİLE PLANLAMASI DERSİ ASEPTİK UYGULAMALAR DERSİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI DERSİ SİSTEM HASTALIKLARI DERSİ SAĞLIK PSİKOLOJİSİ DERSİ HEMŞİRE YARDIMCILIĞI DALI DERSLERİ ÖZEL BAKIM UYGULAMALARI DERSİ YENİDOĞAN VE ÇOCUK SAĞLIĞI DERSİ KADIN HASTALIKLARI VE AİLE PLANLAMASI DERSİ ASEPTİK UYGULAMALAR DERSİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI DERSİ SİSTEM HASTALIKLARI DERSİ TEMEL İLAÇ BİLGİSİ DERSİ SAĞLIK PSİKOLOJİSİ DERSİ SAĞLIK BAKIM TEKNİSYENLİĞİ DALI DERSLERİ MESLEKİ TEMEL UYGULAMALAR DERSİ YENİDOĞAN VE ÇOCUK SAĞLIĞI DERSİ ASEPTİK UYGULAMALAR DERSİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI DERSİ SİSTEM HASTALIKLARI DERSİ SAĞLIK PSİKOLOJİSİ DERSİ SEÇMELİ DERSLER i

3 PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER Mesleki ve teknik eğitim alan programları, bireyleri iş hayatına hazırlamak amacıyla tasarlanmış olup iş gücü piyasası ihtiyaçları ve iş analizi yaklaşımını esas alır. Bu yaklaşımda meslekler analiz edilerek meslek profili tanımlanır ve meslek elemanının yapması gereken iş / görev ve işlemler belirlenir. Bir yandan öğretim programı, söz konusu iş ve işlemleri yerine getirebilmek için sahip olunması gereken bilgi, beceri, tutum ve tavırları kazandırmayı ders ve modüller yoluyla ortaya koyarken eğitim etkinlikleri bu çerçeveye uygun olarak bireyleri iş hayatına hazırlayacak şekilde planlanır. Öğretim programı; eğitsel etkinliklerin hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesini içeren detaylı bir plandır. Bu plan; Sektör beklentilerine cevap veren, ulusal ve uluslararası bilgi, beceri ve yetkinliklere sahip meslek elemanları yetiştirecek, Her yeterlik seviyesinde bireye yatay ve dikey geçiş imkânı tanıyacak, Bireylere, farklılıkları ve özelliklerine uygun seçenekler sunacak şekilde hazırlanır. Bu amaçla, mesleki ve teknik eğitimde iş ve meslek analizine dayalı modüler yapıda program yaklaşımı benimsenmiştir. Program geliştirme süreci aşağıdaki aşamalarından oluşmaktadır. Analiz :İş piyasası ihtiyaç analizi / Beceri ihtiyaç analizi / Eğitim ihtiyaç analizi / Meslek analizi / Ulusal meslek standartları Tasarlama :Program yaklaşımının belirlenmesi ve yaklaşıma uygun çerçevenin oluşturulması Geliştirme :Program dokümanlarının hazırlanması Uygulama :Programların onaylanması ve uygulanması Değerlendirme :Uygulamaların izlenmesi, değerlendirilmesi ve güncellenmesi Söz konusu sürecin; analiz, tasarlama ve geliştirme aşamalarını gerçekleştirmek üzere iş piyasası temsilcilerinden, alan öğretmenlerinden, alanda uzman akademisyenlerden komisyon oluşturulmuştur. Komisyon çalışmalarına kamudan, özel sektörden ve sivil toplum kuruluşlarından temsilciler katılmıştır. Sağlık Hizmetleri Alanı Program Geliştirme Komisyonu,aşağıda sıralanan program dokümanlarını hazırlamak için planlanan bir dizi faaliyet gerçekleştirmiştir. Planlanan faaliyetler sonunda; Meslek analizleri ve ulusal / uluslararası yasal düzenlemeler referans alınarak öğretim programını tasarlamak için hazırlanan görev ve işlemlerin yapılış sırası, gerekli bilgi tabanı, araç gereçteki ortaklık, ortaya çıkacak ürün ya da hizmetin özelliği ve öğretim için gerekli süre dikkate alınarak gruplandırıldığı yeterliktablosu, Yeterlik tablosunda yer alan işlemlerin tam ve doğru olarak gerçekleştirilebilmesini sağlamak üzere her bir işlem için gerekli bilgi-beceri-tavırlar, araç gereç-donanım, standart ve sürenin yer aldığı işlem analiz formları, Öğretim programını oluşturacak, anlamlı ve belli düzeyde bağımsız olma özelliği taşıyan, öğrenme dönemi sonunda öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin ifade edildiği öğrenme kazanımları ile bireyin hedeflenen öğrenme kazanımlarına sahip olup olmadığını yoklayan ve içerisinde kabul ölçütlerinin de yer aldığı başarım ölçütleri bölümlerinden oluşan modül bilgi sayfaları, Modül bilgi sayfalarındaki modül öğrenme kazanımları gruplandırılarak oluşturulan ders öğrenme kazanımları ve öğrencinin bu kazanımlara sahip olabilmesi için gerekli bilgi 1

4 tabanının, anlamlı ve sistematik bir şekilde konularının sıralandığı içerik bölümlerinden oluşan ders bilgi formları hazırlanmıştır. Ayrıca, işlem analiz formunda yer alan bilgi, beceri ve tavırlardan yararlanılarak aşağıda sıralanan ilkeler doğrultusunda program dokümanlarındaki program, ders ve modül öğrenme kazanımları yazılmıştır. Öğrenme kazanımlarının yazılmasında; Öğrenme dönemi sonunda, öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin esas alınmasına, Öğrenme süreci sonunda, öğrencinin daha çok ne yapacağına odaklanılmasına, Öğrenciler, öğretmenler, işveren ve değerlendiriciler tarafından kolayca anlaşılabilir bir şekilde ifade edilmesine, Gözlenebilir ve ölçülebilir bir şekilde yazılmasına dikkat edilmiştir. Sağlık Hizmetleri alanına ait çerçeve öğretim programı, yukarıda sıralanan ve ekte yer alan program dokümanları doğrultusunda düzenlenmiştir. 2

5 PROGRAM HEDEFLERİ Sağlık hizmetleri alanında verilen eğitimile; ebe yardımcılığı, hemşire yardımcılığı ve sağlık bakım teknisyenliği dallarının kazandırdığı bilgi becerilerle,sağlık kurum ve kuruluşlarında sağlık profesyonellerine yardım ederek sağlık hizmeti sunmayı amaçlamaktadır. Artan nüfus, sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların değişmesi karşısında sunulan sağlık hizmetlerinin çeşitliliğininartması, beklenen hizmetinsunumunda sağlık profesyonelinin iş yükünü artırmıştır. Ülkemizde sağlık sektöründesunulan hizmetlerin gelişmesi, sağlık hizmetlerinden beklentilerin değişmesi ile sağlık profesyoneli nezaretinde yardımcı olarak çalışan ve ayrıca hastaların günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme programının uygulanması, kişisel bakım ve temizliği ile ilgili sağlık hizmetlerine ulaşımda yardımcı olan ve refakat eden sağlık teknisyenlerine ihtiyaç duyulmuştur. Sağlık Hizmetleri Alanı Çerçeve Öğretim Programında; 1. Ebe Yardımcılığı 2. Hemşire Yardımcılığı 3. Sağlık Bakım Teknisyenliği dalları yer almaktadır. Bu doğrultuda Sağlık Hizmetleri ve alan altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır. Bu programda öğrenciye; mesleki gelişim,meslek esasları, anatomi ve fizyoloji, genel beslenme, ofis programları,mesleki hak ve sorumluluklar, hastanın kişisel bakımı, ilk yardım, sağlık hizmetlerinde iletişim ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin yanı sıra; Ebe Yardımcılığı dalında; doğum öncesi bakım ve doğum, yenidoğan ve çocuk sağlığı, kadın hastalıkları ve aile planlaması, aseptik uygulamalar, enfeksiyon hastalıkları, sistem hastalıkları, sağlık psikolojisi, Hemşire Yardımcılığı dalında;özel bakım uygulamaları,yenidoğan ve çocuk sağlığı, kadın hastalıkları ve aile planlaması, aseptik uygulamalar, enfeksiyon hastalıkları, sistem hastalıkları, temel ilaç bilgisi, sağlık psikolojisi, Sağlık Bakım Teknisyenliği dalında; mesleki temel uygulamalar, yenidoğan ve çocuk sağlığı, aseptik uygulamalar,enfeksiyon hastalıkları, sistem hastalıkları,sağlık psikolojisi ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması hedeflenmektedir. PROGRAMIN SÜRESİ Alan programının toplam eğitim süresi 4 öğretim yılı olarak planlanmıştır. REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR Program hazırlanırken; ISCED-F sınıflaması ve ilgili diğer mevzuatlardan yararlanılmıştır sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği İş Yerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik İş Yeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Kişisel Koruyucu Donanımların İş Yerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği 4857 sayılı İş Kanunu 3

6 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 557 ve 2827 sayılı yasalar 1219 sayılı Tababet ve ŞuabatıSan atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği Hasta Hakları Yönetmeliği Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyansve Kontrol Esasları Yönetmeliği Sağlık Hizmeti Kalitesinin Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik 2006 yılında çıkarılan 5544 sayılı Yasa ve Yönetmelik, tüzüklerle belirlenen ulusal ve uluslararası iş standartları 2013 yılı Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi Sağlık Bakanlığı 2011 Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi (HEKK) İzolasyon Önlemleri Kılavuzu WHO, UNICEF, AHA Temel Yaşam Rehberi ERC Temel Yaşam Rehberi Sağlık Bakanlığı Riskli Gebelik Rehberi Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi Sağlık Bakanlığı Ulusal Aile Planlaması Rehberi Sağlık Bakanlığı Yenidoğan Bakım Standartları Genelgesi Uluslar Arası Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliği nden yararlanılmıştır. BELGELENDİRME Mezun olan öğrenciye, alan ve dalını gösteren diploma verilmekteve diploma Sağlık Bakanlığı tarafından tescil edilmektedir. Mesleki ve teknik ortaöğretim programlarından mezun olanlardan isteyenlere,türkiye Yeterlilikler Çerçevesi kapsamında, öğrenim süresince kazandıkları temel yeterlilikler hakkında bilgiler içeren Europass sertifika/diploma ekiyle alınan ve başarılan modüller, mesleki eğitim gördüğü veya stajını yaptığı işletmenin adını gösterir belge düzenlenir. 4

7 ANADOLU MESLEK PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU MESLEK PROGRAMI SAĞLIK HİZMETLERİ ALANI (EBE YARDIMCILIĞI, HEMŞİRE YARDIMCILIĞI, SAĞLIK BAKIM TEKNİSYENLİĞİ DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI(*) DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK FİZİK DERSLER KİMYA BİYOLOJİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR GÖRSEL SANATLAR / MÜZİK SAĞLIK BİLGİSİ VE TRAFİK KÜLTÜRÜ TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ MESLEKİ GELİŞİM MESLEK ESASLARI(*) ANATOMİ VE FİZYOLOJİ GENEL BESLENME OFİS PROGRAMLARI MESLEKİ HAK VE SORUMLULUKLAR HASTANIN KİŞİSEL BAKIMI İLK YARDIM SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM İŞLETMELERDE MESLEKİ EĞİTİM (*) DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUM (*) YENİDOĞAN VE ÇOCUK SAĞLIĞI KADIN HASTALIKLARI VE AİLE PLANLAMASI ASEPTİK UYGULAMALAR ENFEKSİYON HASTALIKLARI SİSTEM HASTALIKLARI SAĞLIK PSİKOLOJİSİ ÖZEL BAKIM UYGULAMALARI (*) TEMEL İLAÇ BİLGİSİ MESLEKİ TEMEL UYGULAMALAR (*) ALAN / DAL DERS SAATLERİ TOPLAMI SEÇİLEBİLECEK DERS SAATİ SAYISI(**) REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılamayacak derslerdir. (**)Talim ve Terbiye Kurulunun Tebliğler Dergisi nde yayımlanan kararları doğrultusunda seçmeli dersler tablosundan, öğrenim görülen alan/dallardan veya diğer alan/dallardan seçilecek derslerdir. 5

8 PROGRAMIN UYGULANMASINA YÖNELİK AÇIKLAMALAR 1. Bu çerçeve öğretim programı; her öğrenciye asgari düzeyde ortak bir genel kültür veren, öğrenciyi yükseköğretim programlarına hazırlayan, iş alanlarına yönelten ve öğrencilerin istekleri doğrultusunda ilerlemelerine, kişisel yeteneklerini geliştirmelerine imkân sağlayan kazanımlara dayalı modüler yapıda geliştirilmiştir. 2. Çerçeve öğretim programı ile öğrencilerin alan ve dal ile ilgili temel bilgi ve becerileri kazanması, yeniliğe ve değişime uyum sağlaması, çevresindeki insanlarla sağlıklı iletişim kurabilmesi, hedeflerini belirleyip bunlara ulaşmak için girişimlerde bulunabilmesi ve mesleki yeterliklere sahip bireyler olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir. 3. Program dört yıl olarak tasarlanmış, 9 ve 10. sınıflarda ortak dersler ile alan ortak dersleri, 11 ve 12. sınıflarda ise ortak dersler ile dala özel derslerin okutulması planlanmıştır. 4. Öğrenciler, alan eğitimine 10. sınıfta başlar ve bu sınıfın sonunda dal seçimi yaparak 11 ve 12. sınıfta dal eğitimine devam eder. 5. Eğitim öğretim faaliyetleri, çerçeve öğretim programında yer alan kazanımlar ile hedeflenen bilgi ve becerileri kazandıracak şekilde planlanır ve uygulanır. 6. Haftalık ders çizelgesinde ortak dersler, alan ve dal dersleri ile seçmeli dersler yer almaktadır. Alan ve dal dersleri, öğrenme kazanımlarından ve modüllerden oluşmaktadır. Bu derslerdeki modüllerin süresi belirlenirken yüz yüze öğretim süresinin yanı sıra sınavlar, performans çalışmaları, projeler, yapılan uygulamalar vb. faaliyetlere ilişkin toplam öğrenme süresi dikkate alınmıştır. 7. Seçmeli dersler, Talim ve Terbiye Kurulunun Tebliğler Dergisi nde yayımlanan kararlar ile Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul ve Kurumlarında Uygulanacak Haftalık Ders Çizelgelerinin ekinde belirtilen açıklamalar doğrultusunda seçmeli dersler tablosundaki dersler, öğrenim görülen alan/dal dersleri veya diğer alan/dalların derslerinden de seçilebilir. 8. Alan ve dal dersleri içinde (*) ile belirtilen dersler, alan ve dalın başarılması zorunlu dersleridir. Bu dersler, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yıl sonu başarı puanı ile başarılı sayılamayacak derslerdir. Bu derslere ait modüllerin tamamı ders saati değiştirilmeden uygulanır. 9. Anadolu meslek ve Anadolu teknik programında başarılması zorunlu dersler dışındaki diğer dal dersleri ve ders saati süreleri, çerçeve öğretim programında önerilen süreler dikkate alınarak Zümre Öğretmenler Kurulu tarafından belirlenir. Dal dersleri ve süreleri belirlenirken dalın tüm kazanımları dikkate alınır. 10. İşletmelerde mesleki eğitim dersinin içeriği, her dal için dalın gerektirdiği bilgi ve becerilerin tamamını kapsayan, ağırlıklı olarak iş, proje, deney ve hizmetin yapılması ve uygulamasını gerektiren öğrenme kazanımları dikkate alınarak Zümre Öğretmenler Kurulu tarafından hazırlanır. 11. Staj; öğrencilerin mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranış geliştirmelerini, okulda olmayan tesis, araç gereci tanıyarak gerçek üretim, hizmet ortamına ve iş hayatına uyumlarını sağlamak amacıyla yaptırılır. Staj programının içeriği; ilgili sınıf / sınıflara ait kazanımlar esas alınarak temrin, iş, proje, deney veya hizmetin uygulanmasını sağlayacak şekilde Zümre Öğretmenler Kurulu tarafından hazırlanır. 12. Ders ve modül kazanımları gerçekleştirilirken iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması gereklidir. Referans dokümanlarda belirtilen iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı doğrultusunda alınması gereken tedbirlere ders bilgi formları ve modül bilgi sayfalarında alan ve dalların özelliği göz önünde bulundurularak yer verilmektedir. Buna göre iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gerekli bilgi ve becerileri alışkanlık hâline getiren bireyler yetiştirilmesi amacıyla çerçeve öğretim programı ve diğer dokümanlardaki (ders bilgi formları ve modül bilgi sayfaları) iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konular Zümre Öğretmenler Kurulunda görüşülür. 13. Değerler eğitimi kapsamındaki etkinlikler, Türk millî eğitiminin genel ve özel amaç ile temel ilkeleri doğrultusunda, ahilik kültürüne bağlı; hukuka, demokrasi ve insan haklarına saygılı, toplum sorunlarına duyarlı, yurdun ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunma bilincine ve gücüne sahip, her türlü zararlı alışkanlıklar, olumsuz davranışlar, aşırılıklar ve israftan kaçınan bireyler yetiştirilmesini sağlayacak şekilde planlanır ve uygulanır. Bu kapsamda; adalet, çalışkanlık, temizlik, sabır, iş ahlakı, kanaat ve şükür, merhamet, cömertlik, sorumluluk, saygı, iyilik, hoşgörü, dürüstlük, sevgi, vatanseverlik, özgüven, yardımlaşma ve işbirliği gibi değerleri yücelten ve içselleştiren bireyler yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Ders işlenirken ders bilgi formlarının uygulamaya ilişkin açıklamalar kısmında belirtilen değerler doğrultusunda farklı etkinlikler planlanır ve uygulanır. 6

9 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ölçme bir niteliğin gözlenip gözlem sonuçlarının sayılarla veya başka sembollerle gösterilmesi; değerlendirme ise ölçme sonuçları ile bir ölçütü kıyaslayarak karara varma süreci olarak tanımlanır. Eğitim-öğretim sürecinde ölçülmek istenen nitelikler modüllerin amaçlanan öğrenme kazanımlarıdır. Bireylerin söz konusu kazanımlara ulaşıp ulaşmadığını belirlemek amacıyla ölçme araçlarından yararlanılır. Ölçme ve değerlendirme süreci, öğrencinin kazanımlara ulaşma düzeyi ve performansını belirlemesinin yanı sıra, uygulanan programın etkililiği hakkında da geri bildirim sağlayan önemli bir unsurdur. Bu süreçte; Ölçme değerlendirme etkinliğinin hangi amaçla yapılacağına karar verilmesi, Objektif değerlendirme yapmak ve doğru kararları vermek için; o Süreç başında önkoşul bilgileri yoklayan ve öğrencinin hazırbulunuşluğunu belirleyen tanıma amaçlı, o Süreç devam ederken her modül sonunda öğrenme eksiklerini ve öğrenme güçlüklerini belirlemek için izleme amaçlı, o Süreç sonunda programda modüllerin öğrenme kazanımlarına ulaşma ve yeterliklere sahip olma düzeyini belirlemek için de düzey belirleme amaçlı ölçme araçlarından ve değerlendirme türlerinden yararlanılmalıdır. Modüllerin amaçlanan bilişsel, duyuşsal ve devinişsel (psikomotor) kazanımlarının niteliklerine uygun ölçme araçları hazırlanması, Öğrenme kazanımlarını yoklayan gözlenebilir, ölçülebilir ifadelere dönüştürülmüş başarım ölçütlerinin baz alınması, Ölçme araçlarının açık ve anlaşılır olması, Gerekli olan araç, gereç ve materyallerin ortamda hazır bulundurulması sağlanmalıdır. Yapılandırmacı ve öğrenci merkezli eğitim anlayışında bireysel farklılıkların dikkate alınması son derece önemlidir. Bu durum, hem kazanımların gerçekleştirilmesinde hem de kazanımlara ulaşma düzeyinin belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Bu nedenle program yapısında yer alan bilgi, beceri ve tutumların etkili bir şekilde ölçülebilmesi ve doğru kararların verilerek değerlendirilebilmesi için çoklu değerlendirme etkinliklerine yer verilmelidir. Bilişsel becerilerin (bilgi ) ölçülmesinde daha çok doğru yanlış, çoktan seçmeli, boşluk doldurmalı, eşleştirmeli, uzun ve kısa cevaplı testlerden oluşan ölçme araçları tercih edilmelidir. Bunlara ek olarak proje ve performans çalışması, görüşme, sunum ve sergi gibi öğrenciyi merkeze alan, sadece öğrenme ürününü değil; öğrenme sürecini de ölçen çoklu ve alternatif ölçme değerlendirme tekniklerine de yer verilmelidir. Duyuşsal beceriler ( ilgi, tutum ve değerler), doğrudan gözlenemeyen öğrenmeler olduğu için istenilen davranışlara ait kriterler (ölçütler) ile tutum ya da tavrı gösterebilecek davranışlar belirlenmelidir. Tüm bunları ölçebilecek nitelikte kontrol ve gözlem listelerinden yararlanılmalıdır. Mesleki ve teknik eğitimde zihin kas koordinasyonunu gerektiren devinişsel (psikomotor) beceriler ağırlıklıdır. Bu nedenle bireylerin elde ettikleri bilgileri uygulamaya dönüştürerek beceri haline getirmeleri beklenir. Bir davranışın beceri haline geldiğini söyleyebilmek için nitelikli ve standartlarına uygun olarak yapılması gereklidir. Öğrencilerin bilgi ve becerilerini bütünleştirerek ortaya koydukları ürünü ve süreci ölçmek amacıyla deney, proje, uygulama vb. yoluyla bir iş ya da işlemi yapmaları istenir ve elde edilen ölçme sonuçları önceden belirlenen ölçütlere uygun olarak değerlendirilir. Öğrencilerin her modülün amaçlanan öğrenme kazanımlarına ulaşma düzeylerini belirlemek için deney, proje, temrin, uygulama vb. yapılmalı, yapılan bu ölçme çalışmalarında öğrencilerin hazırbulunuşluğu, performans ve performansı tanımlayan ölçütler, puanlama kriterleri ile okulun donanımı da dikkate alınmalı, yönergeler hazırlanmalı ve araç gereçler hazır bulundurulmalıdır. 7

10 Ayrıca ölçme araçları hazırlanırken beceri için gerekli olan tutum ve davranışlar da dikkate alınmalı, bilişsel, duyuşsal ve devinişsel özellikleri bir bütün olarak gözlemlemeye uygun bütünsel bir yapıda oluşturulmalıdır. Sonuç olarak, kazanımlara dayalı geliştirilen programların ölçme değerlendirme sürecinde yukarıda belirtilen hususlar da dikkate alınarak; Modüllerin sonunda bireylerin amaçlanan öğrenme kazanımlara ulaşma düzeyi, Dersin sonunda elde edilen kazanımları, İşletmede yapılan mesleki eğitim de ve bireysel olarak elde ettikleri kazanımlar da dahilolmak üzere ölçülmeli ve ölçme sonuçları alana ait belirlenen ölçütlere uygun olarak değerlendirilmelidir. 8

11 BAŞARILMASI ZORUNLU (*) DERSLER TABLOSU DALLAR SINIF ANADOLU MESLEK PROGRAMI Ebe Yardımcılığı Hemşire Yardımcılığı Sağlık Bakım Teknisyenliği 10 Meslek Esasları 11 Doğum Öncesi Bakım ve Doğum 12 İşletmelerde Mesleki Eğitim 10 Meslek Esasları 11 Özel Bakım Uygulamaları 12 İşletmelerde Mesleki Eğitim 10 Meslek Esasları 11 Mesleki Temel Uygulamalar 12 İşletmelerde Mesleki Eğitim PROGRAMDA AMAÇLANAN ÖĞRENME KAZANIMLARI Alan Ortak Kazanımlar Meslek ahlakı ve ahilik, iş sağlığı ve güvenliği, proje hazırlama, çevreyi koruma, etkili iletişim kurabilme, girişimcilik ve işe uyum sağlama ile ilgili konularda kendini geliştirir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda fiziksel ortamı hastaya uygun hâle getirerek hastanın bakım hizmetlerinin yürütülmesine, hasta bakımında kullanılan ekipmanların kullanıma hazırlanmasına ve hastanın güvenli olarak naklinin sağlanmasına yardım eder. Anatomi ve fizyoloji ile ilgili tıbbi terimleri, insan vücudunun temel yapısını, sistemlerin yapı ve işlevlerini ayırt eder. Besin ögelerini, besin gruplarını, sistem hastalıklarında ve özel durumlarda beslenme ilkeleriniayırt eder. Kelime işlemci, elektronik tablolama ve sunu hazırlama yazılımlarında uygulamalar yapar. Etik ilkeler doğrultusunda mesleki faaliyetlerini yürütür. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakhastanın kişisel bakımına ve terminal dönem sonrası işlemlerin yapılmasına yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak ilkyardımın temel ilkeleri doğrultusunda temel yaşam desteğini; kanama ve yaralanmalarda, kırık, çıkık ve burkulmalarda, diğer acil durumlarda ilk yardım uygular. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak vücut mekaniklerine uygun şekilde hasta/yaralıyı taşır. Sağlık hizmetlerinde; kişiler, toplumsal gruplar, hasta, hasta yakını ve engelli bireylerleetkili iletişim kurar. Ebe Yardımcılığı Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakkadın ve üreme sağlığı, gebelik ve fetüs fizyolojisini ayırt ederekdoğum öncesi bakım, gebelik ve doğumla ilgili riskli durumlar, doğum ve sonrası bakımda ebeye yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakyenidoğan ünitesinin hazırlanması, yenidoğanın değerlendirilmesi, yenidoğan ve çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesinde ebe/hemşireye yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakjinekolojik sorunlar ve aile planlaması hizmetlerinde ebe/hemşireye yardım eder. 9

12 İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksterilizasyon, dezenfeksiyon ve tıbbi atıkların ayrıştırılmasına yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda enfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrolü önlemlerini alır. Solunum, dolaşım, sindirim, endokrin, sinir, ürogenital sistem, kan, eklem ve duyu organları hastalıklarını ayırt eder. Psikoloji ile ilgili temel kavramları, kişilik özelliklerini açıklarve ruhsal bozukluklarda duyguların kontrol altına alınmasını sağlar. Afet ve travmalarda hasta ve yakınlarına psikolojik destek sağlar. Hemşire YardımcılığıDalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakameliyathane, reanimasyon ve yoğun bakım ünitelerinin hazırlanmasında, EKG ve EEG çekimlerinde, diyaliz, yanık, transplantasyon ünitelerinde yapılan uygulamalarda sağlık profesyoneline yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakyenidoğan ünitesinin hazırlanması, yenidoğanın değerlendirilmesi, yenidoğan ve çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesinde ebe/hemşireye yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakjinekolojik sorunlar ve aile planlaması hizmetlerinde ebe/hemşireye yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksterilizasyon, dezenfeksiyon ve tıbbi atıkların ayrıştırılmasına yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusundaenfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrol önlemlerini alır. Solunum, dolaşım, sindirim, endokrin, sinir, ürogenital sistem, kan, eklem ve duyu organları hastalıklarını ayırt eder. Farmakoloji ile ilgili temel kavramları, ilaçların farmasötik şekillerini, veriliş yollarını, sistemlere etkili ilaçlarıvekemoterapötik ilaçları ayırt eder. Psikoloji ile ilgili temel kavramları, kişilik özelliklerini açıklar ve ruhsal bozukluklarda duyguların kontrol altına alınmasını sağlar. Afet ve travmalarda hasta ve yakınlarına psikolojik destek sağlar. Sağlık Bakım Teknisyenliği Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakklinik laboratuvar çalışmalarında; mikrobiyoloji, biyokimya, hematoloji, patoloji, radyoloji, anestezi ve reanimasyon ünitelerinde yapılan uygulamalarda, EKG, EEG çekimi, alçı işlemleri, diyaliz uygulamaları ve diş kliniği çalışmalarında sağlık profesyoneline yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakyenidoğan ünitesinin hazırlanması, yenidoğanın değerlendirilmesi, yenidoğan ve çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesinde ebe/hemşireye yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksterilizasyon, dezenfeksiyon ve tıbbi atıkların ayrıştırılmasına yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusundaenfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrol önlemlerini alır. Solunum, dolaşım, sindirim, endokrin, sinir, ürogenital sistem, kan, eklem ve duyu organları hastalıklarını ayırt eder. Psikoloji ile ilgili temel kavramları, kişilik özelliklerini açıklar ve ruhsal bozukluklarda duyguların kontrol altına alınmasını sağlar. Afet ve travmalarda hasta ve yakınlarına psikolojik destek sağlar. 10

13 1. ORTAK DERSLER DERSLER Ortak dersler; her öğrencinin ortaöğretim kurumunu bitirinceye kadar aldığı, asgari ortak bir genel kültür veren, toplum sorunlarına duyarlı olma, yurdun ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunma bilincini ve gücünü kazandırmayı amaçlayan ve öğrenciyi yükseköğretim programlarına hazırlayan derslerdir. Haftalık ders çizelgesinde yer alan ortak derslerde; Talim ve Terbiye Kurulunun belirlemiş olduğu dersler, ders saatleri ve programlar uygulanır. 2. ALAN VE DAL DERSLERİ Alan ve dal dersleri; öğrenciyi hedeflediği yükseköğretim programlarına ve/veya mesleğe, iş alanlarına yönelten ve bu yönde gelişmesini sağlayan derslerdir. Alan ve dal dersleri, uygulamalı dersler olup modüler yapıda hazırlanmıştır. Alan ve dalların özelliklerine göre programa yerleştirilmiştir. ALAN ORTAK DERSLERİ Alan ortak dersleri; Sağlık Hizmetleri Alanı nın alan ve dalı ile ilgili ortak yeterlikleri ve mesleki yeterlikleri kazandırmayı amaçlayan derslerdir. Derslerin amacı, süresi (haftalık ders saati), kazanımları ile modülleri aşağıda verilmiştir. MESLEKİ GELİŞİM DERSİ Bu ders ile öğrenciye; meslek ahlakı, ahilik ilkeleri, millî, manevi ve insani tüm değerlere uygun davranışlar sergileme; kaza, yaralanma ve yangın olaylarına karşı iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alma, proje hazırlama; çevre kirliliği ve israfa karşı önlemler alma; iş, sosyal ve kültürel hayatında iletişim süreci araçlarını kullanarak etkili iletişim kurma; kendine uygun iş fikrini hayata geçirme; işletmenin yönetim, üretim, pazarlama, finans ve insan kaynakları faaliyetlerini yürütmesine yönelik bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 Kazanım 1: Meslek ahlakı, ahilik ilkeleri, millî, manevi ve insani tüm değerlere uygun davranışlar sergiler. Modül Adı: Meslek Ahlakı ve Ahilik Modülün Süresi: 40/14 ders saati Meslek ahlakına uygun davranışlarsergiler. Ahilik ilkelerine uygun davranışlarsergiler. Millî, manevi ve insani tüm değerlere uygun davranışlarsergiler. Kazanım 2: Çalışma ortamında ortaya çıkabilecek kaza, yaralanma ve yangına karşı gerekli güvenlik tedbirlerini alır. Modül Adı: İş Sağlığı ve Güvenliği Modülün Süresi: 40/8 ders saati İş yerinde sağlık ve güvenliği tehdit eden unsurları belirleyerek gerekli sağlık ve güvenlik tedbirlerinialır. Meslek hastalıklarının sebeplerini öğrenerek gerekli önlemlerialır. İşyerindeortayaçıkabilecekkaza, yaralanmaveyangınlarakarşıgereklitedbirlerialır. 11

14 İş kazasından sonra yapılması gereken iş ve işlemleriyürütür. Kazanım 3: Karşılaştığı problem çerçevesinde uygun yöntemleri kullanarak topladığı bilgi ve veriler doğrultusunda proje hazırlar. Modül Adı: Proje Hazırlama Modülün Süresi: 40/9 ders saati Problemi kavrayarak problem çözme yöntemleriniaçıklar. Öğrenme ihtiyaçlarını tespit ederek, öğrenme yöntemlerini kullanarak kendiöğrenme süreçlerini planlar. Öğrenme ihtiyaçları doğrultusunda uygun yöntemleri kullanarak seçici bir şekilde bilgi ve veri toplar. Elde ettiği bilgi/verileri ihtiyaçları doğrultusundakullanır. Karşılaştığı problem durumuna uygun projehazırlar. Kazanım 4: Yaşadığı ortamda çevreyi korur, çevre kirliliğini ve israfı önlemeye ilişkin tedbirleri alır. Modül Adı: Çevre Koruma Modülün Süresi: 40/5 ders saati Çevre kirliliği, çevrenin korunması ve israfın önlenmesinin önemini yazılı/sözlü ve görsel materyallerle açıklar. Yaşadığı ortamdan kaynaklanan hava, su ve toprak kirliliğini önleyici tedbirlerialır. Yaşadığı ortamdan kaynaklanan gürültü kirliliğini önleyici tedbirlerialır. Çevreye zarar vermeyen enerji kaynaklarını kullanmayı terciheder. İsrafı ve özellikle ekmek israfını önlemeye ilişkin tedbirlerialır. Kazanım 5: İletişim süreci içinde iş, sosyal ve kültürel hayatında iletişim araçlarını kullanarak etkili iletişim kurar. Modül Adı: Etkili İletişim Modülün Süresi: 40/11 ders saati Temel iletişim araçlarını kullanarak etkili iletişimkurar. Bireysel özelliklerini tanıyıp çeşitli aktiviteler yaparak kendinigeliştirir. İnsan ilişkilerini düzenleyen toplumsal kurallara uygundavranır. İşletme hakkında bilgi sahibi olarak çalışma hayatında etkili iletişimkurar. Kültürel faaliyetlerle kendini ifade etme yollarıgeliştirir. Kazanım 6: Girişimci iş fikirleri ortaya koyarak, kendine uygun iş fikrini hayata geçirmek ve meslekte kendini geliştirmek için gerekli planlamayı yapar. Modül Adı: Girişimci Fikirler ve İş Kurma Modülün Süresi: 40/11 ders saati Girişimcilikle ilgili temel kavramlarıkullanır. Meslek grubuyla ilgili iş fikirleri oluşturur ve bu fikirlerideğerlendirir. İşletme kurmak için gerekli süreci takip ederek evraklarıhazırlar. İşletmenin faaliyet alanını ve mesleğinin özelliklerine göre çeşitli faaliyetler ile mesleki yeterliliklerini ve kapasitesinigeliştirir. 12

15 Kazanım 7: İşletmenin yönetimi, üretim planlaması, pazarlama, finans ve insan kaynakları faaliyetlerinin yürütülmesiyle ilgili temel düzeyde örnek uygulamalar yapar. Modül Adı: İşletme Faaliyetlerini Yürütme Modülün Süresi: 40/14 ders saati İşletme ve işletme türleri ile ilgili temel kavramları açıklar. Yönetimin alt fonksiyonları doğrultusunda yönetim planı hazırlar. Kendi sektörüne uygun stok ve kalite yöntemini seçer. İşletmenin faaliyet alanına uygun pazarlama karması oluşturur. İşletmenin mali kaynakları ve finans yönetimi ile ilgili faaliyetleri planlar. İşletmenin personel bulma, işe alma ve performans değerlendirme süreçlerinin planlamasını yapar. MESLEK ESASLARI DERSİ Bu derste öğrenciye;iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakfiziksel ortamı hastaya uygun hâle getirme, hasta ile ilgili nakil işlemlerini yapma, bakım hizmetlerinin yürütülmesinde sağlık profesyoneline yardım etme ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 6 Kazanım 1: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda hasta odasını hazırlar. Modül Adı: Hasta Odası Hazırlama Modülün Süresi: 40/ 20 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda hasta odasını kullanıma hazır hâle getirir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda yatak yapım tekniğine göre hasta yatağı yapar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakgüvenlik tedbirlerini alarak tekniğine uygun, içinde hasta olan yatağın yapımına yardım eder. Kazanım 2:İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda muayene ve müdahale odalarını düzenler. Modül Adı: Muayene ve Müdahale Odaları Modülün Süresi: 40/12 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda muayene odasını hazır hâle getirir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda müdahale odasını hazır hâle getirir. Kazanım 3: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak vücut mekaniğini koruma kurallarına uygun hastanın naklini sağlar. Modül Adı: Hasta Nakli Modülün Süresi: 40/20 ders saati Eklem ve kasları doğru kullanarak vücut mekaniğini korumaya yönelik tedbirleri alır. 13

16 İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakvücut mekaniğini koruma kuralları doğrultusunda işlem basamaklarına uygun hastayı yataktan sedyeye, sedyeden yatağa alır. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakvücut mekaniğini koruma kuralları doğrultusunda işlem basamaklarına uygun, hastayataktan sandalyeye, sandalyeden yatağa alır. Kazanım 4: Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi doğrultusunda gerekli ekipman ve sarf malzemelerini kullanıma hazırlar. Modül Adı: Ekipman ve Sarf Malzemeleri Modülün Süresi: 40/ 24 ders saati Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberi ve cihazların kullanma talimatına göre ekipmanları kullanıma hazır bulundurur. Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Rehberine göre sarf malzemelerini hazır bulundurur. Kazanım 5:İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusundasterilolmayan biyolojik analiz örneklerini tekniğe uygun olarak alır vebu örneklerin naklini yapar. Modül Adı: Biyolojik Örnek Alma ve Nakli Modülün Süresi: 40/16 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksterilolmayan biyolojik örnekleri yöntemine uygun olarak alır. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak biyolojik analiz örneklerinin naklini yapar. Kazanım 6: Hastanın yaşam bulguları, bilinç durumu ve deri ile ilgili değişikliklerini fark ederek sağlık profesyoneline haber verir. Modül Adı: Hastanın Genel Durum Değişiklikleri Modülün Süresi: 40/28 ders saati Hastanın yaşam bulguları ile ilgili değişiklikleri fark ederek sağlık profesyoneline haber verir. Hastanın bilinç durumundaki değişiklikleri fark ederek sağlık profesyoneline haber verir. Hastadaki deri değişikliklerini fark ederek sağlık profesyoneline haber verir. Kazanım 7:İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakvücut mekaniklerine uygun hastaya pozisyon verir. Kazanım 8:İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakvücut mekaniklerine uygun hastaya önerilen egzersizlerin yaptırılmasına yardım eder. Modül Adı: Pozisyon ve Egzersizler Modülün Süresi:40/28 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakvücut mekaniklerine uygun hastaya, sağlık profesyonelinin önerdiği pozisyonları verir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakhasta için planlanan ve önerilen egzersizlerin yaptırılmasına yardım eder. Kazanım 9: Aseptik kurallara dikkat ederek girişimsel işlemlerde kullanılan malzemeleri hazırlar. 14

17 Kazanım 10:İş sağlığı ve güvenliği, hasta mahremiyetine özen göstererek muayene, tetkik ve ameliyat öncesi hasta hazırlığına yardım eder. Modül Adı: Girişimsel İşlem Öncesi Hazırlık Modülün Süresi: 40/24 ders saati İş sağlığı ve güvenliği,aseptik kurallara dikkat ederek girişimsel işlemlerde kullanılan malzemeleri eksiksiz olarak hazır hâle getirir. Yapılacak işlem hakkında hastayı bilgilendirerek muayene ve tetkik için hastanın hazırlanmasına yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği doğrultusunda Preop (preoperatif) hazırlık kriterlerine uygun ve hasta mahremiyetine özen göstererek ameliyat öncesi hasta hazırlığına yardım eder. Kazanım 11:İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakmuayene, tetkik ve ameliyat sonrası hasta bakımına yardım eder. Modül Adı: Girişimsel İşlem Sonrası Bakım Modülün Süresi: 40/24 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakhastanın psikolojik durumuna uygun muayene ve tetkik sonrası hasta bakımına yardım eder. Post-op bakım kriterleri doğrultusunda hastanın genel durumunu gözleyerek ameliyat sonrası bakımına yardım eder. Kazanım 12:İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakyatak yaralarını önlemeye yönelik koruyucu önlemler alır. Modül Adı: Yatak Yaraları ve Koruyucu Önlemler Modülün Süresi: 40/20 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusundahareketsizliğe bağlı gelişebilecek problemlerin farkında olarak hastayı mobilize eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusundahareketsizliğe bağlı gelişebilecek problemlerin farkında olarak uygun araç gereçlerle yatak yaralarını önlemeye yardımcı olur. ANATOMİ VE FİZYOLOJİ DERSİ Bu derste öğrenciye;vücudun temel yapısı, vücut sıvıları, elektrolitler ve kan, hareket, sinir, endokrin, dolaşım, solunum, sindirim, üriner, üreme sistemleri ile duyu organlarının yapı ve işlevlerini ayırt etme bilgi ve becerileri kazandırmak amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 4 Kazanım 1: Vücudun temel yapısını ayırt eder. Modül Adı: Vücudun Temel Yapısı Modülün Süresi: 40/8 ders saati Anatomi ve fizyoloji ile ilgili temel terim ve kavramları açıklar. Hücre yapı ve işlevlerini açıklar. Dokuların yapı ve işlevlerini açıklar. 15

18 Kazanım 2: Hareket sistemini ayırt eder. Modül Adı: Hareket Sistemi Modülün Süresi: 40/24 ders saati Kemik yapıyı açıklar. Baş kemiklerini açıklar. Gövde kemiklerini açıklar. Üst ekstremite kemiklerini açıklar. Alt ekstremite kemiklerini açıklar. Eklemleri açıklar. Vücuttaki kasların yapı ve işlevlerini açıklar. Kazanım 3: Merkezi ve periferik sinir sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Sinir Sistemi Modülün Süresi: 40/16 ders saati Merkezî sinir sisteminin yapı ve işlevlerini açıklar. Periferik sinir sisteminin yapı ve işlevlerini açıklar. Kazanım 4: Endokrin sistemin yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Endokrin Sistem Modülün Süresi: 40/8 ders saati Endokrin sisteminin genel özelliklerini açıklar. Endokrin bezleri ve hormonlarını açıklar. Kazanım 5: Vücut sıvıları ve elektrolitlerin yapı ve işlevlerini ayırt eder. Kazanım 6: Kanın yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Vücut Sıvıları, Elektrolitleri ve Kan Modülün Süresi: 40/8 ders saati Sıvı ve elektrolitleri açıklar. Kanın yapı ve işlevlerini açıklar. Kazanım 7: Dolaşım sistemi yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Dolaşım Sistemi Modülün Süresi: 40/24 ders saati Kalbin yapısı ve işlevlerini açıklar. Damarların yapı ve işlevlerini açıklar. Dolaşım çeşitlerini ve özelliklerini açıklar. Kazanım 8: Solunum sistemi yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Solunum Sistemi Modülün Süresi: 40/16 ders saati 16

19 Solunum yollarının yapı ve işlevlerini açıklar. Akciğerlerin yapı ve işlevlerini açıklar. Solunum sistemi fizyolojisini açıklar. Kazanım 9: Sindirim sistemi yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Sindirim Sistemi Modülün Süresi: 40/8 ders saati Sindirim kanalı organlarının yapı ve işlevlerini açıklar. Sindirime yardımcı organ ve bezlerin yapı ve işlevlerini açıklar. Kazanım 10: Üriner sistemin yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Üriner Sistem Modülün Süresi: 40/8 ders saati Böbreklerin yapı ve işlevlerini ayıt eder. Üreter, mesane, üretranın yapı ve işlevlerini ayıt eder. Kazanım 11: Üreme sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Üreme Sistemi Modülün Süresi: 40/8 ders saati Erkek üreme organlarını açıklar. Kadın üreme organlarını açıklar. Üreme sistemi fizyolojisini açıklar. Kazanım 12: Duyu organlarının yapı ve işlevlerini ayırt eder. Modül Adı: Duyu Organları Modülün Süresi: 40/16 ders saati Görme organın yapı ve işlevlerini açıklar. İşitme ve denge organının yapı ve işlevlerini açıklar. Koku organının yapı ve işlevlerini açıklar. Dokunma organının yapı ve işlevlerini açıklar. Tat organının yapı ve işlevlerini açıklar. GENEL BESLENMEDERSİ Bu derste öğrenciye; besin ögeleri, besin grupları, hastalıklara özel beslenme, özel durumlarda beslenme ilkeleriyle ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 Kazanım 1: Yeterli ve dengeli beslenmenin öneminin bilincinde olarak besin ögelerini ve gruplarını ayırt eder. Modül Adı: Besin Ögeleri ve Besin Grupları Modülün Süresi: 40/22 ders saati 17

20 Beslenme ile ilgili kavramları açıklar. Besin ögelerinin sağlıklı beslenmedeki öneminin bilincinde olarak besin ögelerini ayırt eder. Besin gruplarının sağlıklı beslenmedeki öneminin bilincinde olarak besin gruplarını ayırt eder. Kazanım 2: Yeterli ve dengeli beslenme ilkeleri doğrultusunda beslenme yetersizliğine bağlı sorunları ve hastalıklara özel beslenme programlarını ayırt eder. Modül Adı: Hastalıklara Özel Beslenme Modülün Süresi: 40/24 ders saati Yeterli ve dengeli beslenme ilkeleri doğrultusunda beslenme yetersizliğine bağlı sorunları ayırt eder. Sinir sistemi hastalıklarında özel beslenme programları doğrultusunda beslenme ilkelerini ayırt eder. Sindirim sistemi hastalıklarında özel beslenme programları doğrultusunda beslenme ilkelerini ayırt eder. Kalp damar hastalıklarında beslenme programları doğrultusunda beslenme ilkelerini ayırt eder. Böbrek hastalıklarında özel beslenme programları doğrultusunda beslenme ilkelerini ayırt eder. Onkolojik hastalıklardan korunmada beslenmenin öneminin farkında olarak onkolojik hastalıklarda beslenme ilkelerini ayırt eder. Diyabetli hastalara özel beslenme ilkeleri doğrultusunda diyabetli kişilerde beslenme ilkelerini ayırt eder. Kazanım 3: Yeterli ve dengeli beslenmenin öneminin bilincinde olarak özel durumlarda beslenme programlarını ayırt eder. Modül Adı: Özel Durumlarda Beslenme Modülün Süresi: 40/26 ders saati Gebe ve emzikli beslenme ilkeleri doğrultusunda gebe ve emziklilerde beslenme ilkelerini ayırt eder. Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlıklı büyüme gelişmeye etkisinin farkında olarak bebek ve çocuklarda besleme ilkelerini ayırt eder. Yaşlılıkta ortaya çıkan sağlık sorunlarının beslenme ile ilişkisinin bilincinde olarak yaşlılarda beslenme ilkelerini ayırt eder. Yanlış beslenmenin doğuracağı sorunların farkında olarak zayıf ve şişman kişilerde beslenme ilkelerini ayırt eder. Yanıklı hastalarda yara iyileşmesi açısından beslenmenin öneminin farkında olarak yanıklarda beslenme ilkelerini ayırt eder. Besin alerjisinin kişiye vereceği zararların farkında olarak alerji durumunda beslenme ilkelerini ayırt eder. OFİS PROGRAMLARI DERSİ Bu derste öğrenciye; kelime işlemci, elektronik tablolama ve sunu hazırlama programlarını kullanma ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 18

21 Kazanım 1: Kelime işlemci programını kullanarak doküman hazırlar. Modül Adı:Kelime İşlemci Modülün Süresi:40/22 ders saati İstenilen biçim ve düzende metin belgesi oluşturur. Belgedeki metne istenilen biçim ve düzeni uygular. Belge içindeki metin diline uygun yazım denetimini yapar. İstenilen satır/sütun sayısınca tabloyu belgeye ekleyerek biçimlendirir. İstenilen işe uygun nesneyi belgeye ekler. Kazanım 2:Elektronik tablolama programını kullanarak doküman hazırlar. Modül Adı: Elektronik Tablolama Modülün Süresi: 40/34 ders saati İstenilen biçim ve düzende elektronik tablo oluşturur. İstenilen hesaplama işlemini gerekli hücreler üzerinde formülleri kullanarak yapar. Amaca uygun grafik türünü seçerek grafik oluşturur. İstenilen formatta belgenin çıktısını alır. Kazanım 3: Sunu hazırlama programını kullanarak doküman hazırlar. Modül Adı: Sunu Hazırlama Modülün Süresi: 40/16 ders saati İstenilen işe uygun içerik ve görsellerin bütünlük sağladığı sunular hazırlar. Görsel içeriği zengin dinamik sunular hazırlar. Fotoğrafları kullanarak gösteri dosyası oluşturur. MESLEKİ HAK VE SORUMLULUKLAR DERSİ Bu derste öğrenciye;meslek etiği ilkeleri, sağlık hizmetleri ve personel yönetimi ile mesleki hak ve sorumlulukları ayırt etmeye yönelik bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 Kazanım 1:Meslek etiği ilkelerine uyar. Kazanım 2: Hasta Hakları Yönetmeliği ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi doğrultusunda insan hakları ve hasta haklarını korur. Modül Adı:Meslek Etiği ve İlkeleri ModülünSüresi: 40/20 ders saati Sağlık meslek etiği ilkeleri doğrultusunda etik ilkelere uygun çalışır. Ekip çalışması bilinci içinde sağlık ekibi ile işbirliği yapar. Hasta Hakları Yönetmeliği ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi doğrultusunda insan hakları ve hasta haklarını korur. Kazanım 3: Sağlık Bakanlığı mevzuatına göre sağlık hizmetlerini ve personel yönetimini ayırt eder. Modül Adı:Sağlık Hizmetleri ve Personel Yönetimi Modülün Süresi: 40/30 ders saati 19

22 Sağlık hizmetlerinin işleyişini ayırt eder. Sağlık kurumlarının yönetim yapısını ayırt eder. Kazanım 4: Yürürlükteki ilgili mevzuat doğrultusunda mesleki hak ve sorumlulukları ayırt eder. Kazanım 5: Mobbingden korunmada yapılacakları ayırt eder. Modül Adı:Mesleki Mevzuat ve Mobbing ModülünSüresi: 40/22 ders saati Mesleki kanun ve yönetmelikleri takip eder. Mobbingde yapılacakları ayırt eder. HASTANIN KİŞİSEL BAKIMI DERSİ Bu derste öğrenciye;iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakhastanın günlük öz bakımı, genel vücut temizliği, boşaltım ihtiyaçlarını karşılama, terminal dönemde bakım ve ölüm sonrası işlemleri yapmaya yönelik bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 Kazanım 1: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakhijyenkurallarına uygun hastanın günlük öz bakımını yapar. Kazanım 2: İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri vehasta mahremiyetine özen göstererek yatağa bağımlı hastanın günlük kişisel hijyenik uygulamalarını yapar. Modül Adı: Hastanın Öz Bakımı ModülünSüresi: 40/16ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakhijyen kurallarına uygun hastaya el yüz bakımı yapar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakişlem basamaklarına uygun, hijyen kurallarına dikkat ederek hastaya ağız bakımı yapar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini doğrultusundayaralanmalara karşı önlem alarakhastaya saç sakal bakımı yapar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakişlem basamaklarına uygun hastaya ayak bakımı yapar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ve hasta mahremiyetine özen göstererek yatağa bağımlı hastada günlük kişisel hijyenik uygulamaları sırasıyla yapar. Kazanım 3:İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakbakım ilkeleri doğrultusunda hasta mahremiyetine özen göstererek genel vücut temizliği yapar/yaptırır. Modül Adı: Vücut Bakımı Modülün Süresi: 40/20ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri vemahremiyete özen göstererek işlem basamaklarına uygun olarak hastanın kıyafetini değiştirir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda bakım ilkeleri ve hasta mahremiyeti özen göstererek genital bölge ve koltuk altı temizliği yapar/yaptırır. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri vemahremiyete özen göstererek banyo yaptırma işlem basamaklarına uygun olarak hastaya banyo yaptırır. 20

23 İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda hasta güvenliğine dikkat ederek işlem basamaklarına uygun yatak banyosu yaptırır. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda hijyenkurallarına dikkat ederek işlem basamaklarına uygun baş banyosu yaptırır. Kazanım 4: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakbakım ilkeleri doğrultusunda hastanın boşaltım ihtiyaçlarını karşılar. Modül Adı: Boşaltım İhtiyaçlarını Karşılama Modülün Süresi: 40/12ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda mahremiyete özen göstererek hastaya ördek/sürgü verir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakbakım ilkeleri doğrultusunda idrar ve gaitasını tutamayan hastaya bakım yapar. Kazanım 5: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakbeslenme ilkelerine uygun hastayı oral yolla ve nazogastrik-orogastriksonda ile besler. Modül Adı: Hastanın Beslenmesi Modülün Süresi: 40/12ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda aspirasyonakarşı önlem alarak hastayı oral yolla besler. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraknazogastrik-orogastriksonda ile beslenme ilkelerine göre hastayı enteral yolla besler. Kazanım 6: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakterminal dönemdeki hasta bakımına ve ölüm sonrası işlemlere yardım eder. Modül Adı: Terminal Dönemde Bakım Modülün Süresi: 40/12 ders saati Terminal dönemdeki hasta bakım ilkeleri doğrultusunda hasta ve kendi güvenliğini sağlayarak terminal dönemde hasta bakımına yardım eder. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarakyataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ve kişinin dinî inançlarına uygun ölüm sonrası işlemlere yardım eder. İLK YARDIM DERSİ Bu derste öğrenciye;iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak ilk yardımın temel ilkeleri, temel yaşam desteği, kanamalar ve yaralanmalarda, kırık, çıkık ve burkulmada, diğer acil durumlarda ilk yardım uygulama ve hasta/yaralı taşıma teknikleri ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 Kazanım 1: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alaraksağlık Bakanlığı İlk Yardım ve Temel Yaşam Desteği Rehberi ne uygun ilk yardımın temel ilkelerini uygular. Modül Adı: İlk Yardımın Temel İlkeleri Modülün Süresi: 40/8 ders saati 21