1. DONANIM BİRİMLERİ

Transkript

1 Önemli Not: Çeviriler tarafımdan ders içerisinde yapılmıştır. Herhangi bir doğrulamadan geçmemiştir, eksik ve hataların olması muhtemeldir. Derse giren arkadaşlara faydası olması amacıyla yayınlanmıştır. Modülün tamamının çevirisi yoktur. Ders ilerledikçe modülün diğer kısımlarını yazıya ekleyerek güncelleme yapmayı planlıyorum Dahili (İç) Donanım Birimleri 1. DONANIM BİRİMLERİ Anakart Anakart, bir bilgisayarın tüm parçalarının bağlantısını sağlar. Bellek, işlemci,hard disk, optik diskler, ses kartı, ekran kartı, diğer portlar ve genişleme kartlarının tamamı anakart üzerine direk ya da ide kabloları ile bağlanır MİB (Merkezi işlem birimi) Merkezi işlem birimi (MİB) sistemin temel aritmetik, mantıksal, ve giriş / çıkış işlemlerini gerçekleştiren ve bilgisayar programı komutlarını yürüten bir bilgisayar sistemini bölümüdür RAM (Rasgele Erişimli Bellek) Rasgele erişimli bellek bilgisayar verilerini geçici olarak tutar. Ayrıca RAM veri aktarım hızına göre işlem hızınızı artırır. Çift veri hızlı Ram ler en hızlı Ram ler olarak bilinir. (Örneğin DDR, DR2, DDR3 ). Daha hızlı RAM aynı anda çeşitli programlarla başa çıkabilir Disk Sürücüleri Sabit Disk Sürücüsü Modern yelpazede sınırı 1 gb'dan Terabaytlara varan çok geniş kapasiteli depolama aygıtıdır. İşlemcinin yan tarafında raflı bir göze yerleştirilmiştir. Normal şartlarda taşınabilir bir sürücü değildir. Bilgisayarın iç tarafında gizlenmiştir, bizim tarafımızdan görülmez. Bir bilgisayar sisteminde bir veya daha fazla sabit disk bulunabilir Optik Sürücüler CD-ROM (Sadece okunabilir bellek) Cd nin içindeki verileri okur. CD-RW (Okuma yazma) Yanlızca Cd içindeki verileri okumaz aynı zamanda Cd içerisine veri yazar. DVD-ROM Cd ve DVD içindeki verileri okur. DVD-RW Sadece Cd içindeki verileri okumaz aynı zamanda Cd ve Dvd içerisine veri yazar Kart Okuyucu Bellek kartları içerisindeki verileri işleyebilmemizi sağlayan bir donanım birimidir Disket Küçük kapasiteli taşınabilir depolama birimidir. İnce ve esnek plastik malzemeden

2 yapılmıştır. Bu ince plastik film verileri kaydetmek için demir oksit olarak bilinen manyetik bir malzeme ile kaplıdır ve sert bir dış kapak ile korunmaktadır Kartlar Kartlar bilgisayarların yeteneklerini artırmak için eklenen bileşenlerdir. Bilgisayarınıza çevresel bir aygıt eklerken bilgisayarınızda bu aygıtın ihtiyaç duyduğu yuvanın bulunduğundan emin olun Ses Kartları Ses kartları bilgisayarların müzik ve konuşma gibi sesler üretmesine izin verir Ekran Kartları Bilgisayarların video ve animasyon görüntülemesine izin verir. Son ekran kartları çoğunlukla HDMI desteğine sahipler Ağ Kartları Bilgisayarların birbirine bağlaması ve herbiriyle iletişim kurması için izin verir ve ethernet kablo bağlantısı için bir ağ jakı tutar Güç Kaynağı Bir güç kaynağı ünitesi bir bilgisayardaki diğer bileşenler için doğru akım güç sağlar. Şebekedeki genel amaçlı elektrik gücü olan alternatif akımı bilgisayarın iç bileşenleri için düşük voltajlı doğru akım gücüne dönüştürür Bilgisayar Portları Paralel Port Paralel portlar şunlar gibi bir dizi popüler bilgisayar çevre birimini bağlamak için kullanılabilir Yazıcılar Tarayıcılar CD Yakıcılar Harici Sabit Sürücüler Taşınabilir Sürücüler Ağ adaptörleri Teyp yedekleme sürücüleri Standart paralel port saniyede 50 ila 100 kilobayt veri gönderme yeteneğine sahiptir Seri Port Bir seri port genellikle harici modemleri, tarayıcıları ve eski bilgisayar farelerini bilgisayara bağlamak için kullanılır USB Port (Evrensel Seri Veriyolu) 1990 ların ortalarında bir endüstri standardı olarak geliştirilen USB, bilgisayarlar ve elektronik aygıtlar arasında güç kaynağı, iletişim, bağlantı için kullanılan protokol, konnektör ve kablo olarak tanımlanır. Bugün kullanabileceğiniz USB aygıtları bir örnek listesi şunları içerir:

3 Yazıcı Tarayıcı Mikrofon Oyun Kolu Dijital Kamera Web Kamerası Bilimsel veri toplama cihazı Modem Hoparlör Telefon Video araması Zip gibi depolama aygıtları Ağ bağlantıları Firewire Portu Bu port aslında Apple tarafından 1995 yılında üretilip standartlaştırılmıştır, IEEE 1394 Yüksek Performanlı Seri Veriyolu olarak tanımlanır ve Evrensel Seri Veriyolu (USB) ye çok benzemektedir. Firewire ve USB arasındaki önemli fark şudur, FireWire çok daha fazla veri ile çalışan cihazlar için tasarlanmıştır - video kameralar, DVD oynatıcılar ve dijital ses ekipmanı gibi P/S 2 Portu Ayrıca fare portu olarak da bilinir. Bir bilgisayar faresini veya klavyesini bağlamak için kullanılır. Günümüzde birçok bilgisayar iki tane PS/2 portuna sahiptir, bir tanesi klayve için (mor) diğeri fare için (yeşil) Monitör Portu Bu konnektör bilgisayarın ekranını bilgisayarın ekran kartına bağlamak için kullanılır. Konnektörün 15 deliği vardır Ses, Hoparlör ve Mikrofon Soketi Bilgisayar sisteminin arkasında biz sırasıyla hoparlörleri, ses giriş aygıtlarını ve mikrofonları PC ye bağlamak için kullanılan, mavi, yeşil ve pembe renklerde üç küçük yuva bulabiliriz. Mikrofon ve hoparlörler için konnektörler bitişikteki şekilde görüldüğü gibidir. Sorun gidermede yardımcı olması için renk kodlulardır Eternet Portu Piyasada 1980 yılında tanıtılan yerel alan ağları (LAN) için bilgisayar ağ teknolojileri ailesidir HDMI - Yüksek Çözünürlüklü Multimedya Arabirimi Portu HDMI, sıkıştırılmamış dijital veri aktarımı için kompakt bir ses / video arabirimidir. Müşterinin analog standartları için dijital bir alternatiftir, HDMI dijital ses/video kaynaklarını uyumlu dijital ses cihazlarına, bilgisayar ekranlarına, projeksiyonlara, tablet bilgisayarlara ve dijital televizyonlara bağlar.

4 1.2. Harici (Dış) Donanım Birimleri Giriş Aygıtları Klavye En önemli giriş birimi olan klavye; harfleri, sayıları ve operatörleri yazma gibi fonksiyonların yanı sıra ekranda görülen imleci kontrol eder. Diğer popüler klavye tipi kablosuz klavyelerdir. Bu pratik kullanımından dolayı tercih edilebilir. Basit bir klavye ve kablosuz bir klavye aşağıda görüldüğü gibidir Fare Farenin temel işlevi ekrandaki belirli bir konuma işaret etmektir. Üstünde farklı işlemler gerçekleştirmek ya da seçmek için iki veya üç düğme vardır. Butona bastığımızda basma işleminden dolayı duyduğumuz sese tıklama denir. Fare düz bir yüzeye yerleştirilir ve ekranda görülen oku kontrol etmek için etrafta hareket ettirilmelidir. Farenin yerini gösteren oka "fare işaretçisi" denir. Sol buton kendisi ile ilgili işlemleri yürütür. Sağ ve orta (kaydırma) düğmeleri farklı durumlarda özel operasyonlar için sorumludur Diğer Giriş Aygıtları Işık Kalemi : Resimler çizmek, işaretlemek ve doğrudan ekran kontrol işlemleri için bilgisayar monitörü ile birlikte kullanılır. Oyun Kolu : Ekrandaki imleci kontrol etmek için kullanılır. Normalde oyunlarda ve özellikle simülasyon tasarım yazılımlarında kullanılır. Mikrofon : Kullanıcının ses girişini kabul etmek için kullanılan bir cihazdır. Dokunmatik Ped : Kullanıcının ekrandaki bir alana dokunarak bilgisayar sistemi ile etkileşimine izin veren ayrıca teknik çizimler için kullanılan dokunmatik bir cihazdır Görüntüleme Birimleri Monitör Çıkış veya işlenmiş sonuç ve yazdığınız bilgiler monitör ile görüntülenir. Görüntüleme tipleri şöyle sınıflandırılabilir: Katot ışın resim tüpü Likit kristal Plazma panel Dokunmatik panel Projeksiyon PC veya TV görüntülerini büyütür, bir duvara ya da bir ekrana bu görüntüleri yansıtır.

5 Yazıcılar Bir belge için kağıt kopya (basılı kopya), resim vb üretir. Monitörde gördüğümüzü kağıt üzerinde çıktı olarak verir. Yazıcıları vuruşlu ve vuruşsuz olarak iki grupta sınıflandırabiliriz. Nokta vuruşlu yazıcı Mürekkepli şerit boyunca noktalar kullanır çok ekonomiktir ve çok az bakım maliyeti gerektirir. Mürekkep Püskürtmeli Yazıcı Düşük fiyatlarına rağmen yüksek bakım maliyetleri vardır. Sıvı mürekkep teknolojisi ile devre kontrollü mürekkep püskürtme kullanarak resmi yazarlar. Mürekkep püskürtmeli yazıcı kağıt üzerine minik damlacıklar halinde mürekkep püskürterek yazı ve grafikleri oluşturur. Lazer Yazıcı Lazer ve Xerox kombinasyonu bir teknolojiye sahiptir. Kuru toz esaslı mürekkep manyetik kuvvet sayesinde bir tambur ile yapıştırılır ve kağıt tambura ulaştığı zaman mürekkep kağıt üzerine yerleşir. Bu türler kategorisinde en hızlı cihazlardır ve yüksek hızda kaliteli baskıya sahiptir Resim İşleme Aygıtları Tarayıcı Yazılmış belgelerin, grafiklerin veya diğer basılı medyanın dijital resimlerini yakalar Web Kamerası Web tabanlı video konferans sırasında görüntü aktarımı için kullanılan aygıta web kamerası denir. Genellikle wab kameraları düşük çözünürlük oranlarına sahiptir Diğer Çıkış Aygıtları Kulaklıklar Kulaklıklar küçük bir çift hoparlör veya daha az sıklıkla tek bir hoparlördür, kullanıcı kulaklarına yakın tutar ve taşınabilir medya oynatıcı ya da CD oynatıcı, radyo, ses yükseltici gibi sinyal kaynağına bağlıdır. Stereophone ve headset olarak da biliriz. Hoparlörler Hoparlörler sesleri çalmak için kullanılır. Sistem biriminin içine monte edilmiş ya da kablo ile bağlanmış olabilirler. Hoparlörler bilgisayardan müzik dinlemenizi ve ses efektlerini duymanızı sağlar.

6 Harici Depolama Aygıtları Flash Sürücü Başparmak büyüklüğünde flash bellek depolama aygıtı türüdür ve bilgisayarın USB portuna takılabilir. USB flash sürücüler disk depolamaya göre daha sıkıştırılmış, genellikle hızlı, daha fazla veri tutabilen ve daha güvenlidir (hareketli parçası olmaması nedeniyle). Harici Sabit Sürücüler Harici taşınabilir sabit disk sürücüleri USB gibi bağlantı seçenekleri ile sistem entegrasyonundan bağımsız iletişim kurmayı sunar. Harici sabit disk sürücülerinin 2,5" ve 3,5" olarak iki ana boyutu (fiziksel boyut) mevcuttur. 3,5" harici sabit sürücü DC adaprtöre sahipken, 2,5" harici sabit sürücüler elektriği bağlı olduğu bilgisayardan sağlar. 2. DONANIM TERİMLERİ 2.1. Genel Terimler Adaptör : Bağlantı tipleri birbirine uyumsuz olan iki cihazı bağlamak için gerekli bir cihazdır. Yedeklemek : Herhangi bir şekilde bir sistem hatası veya kaza durumunda harici sabit diskte, DVD'de veya Blu-Ray bir diskte sistemin mevcut durumunun bir kopyasına sahip olmaktır. Öncelikli olarak sistem dosyaları yedeklenmelidir. Bantgenişliği : Bu bir saniyede transfer edilen bit hızı olarak tanımlanır. Bantgenişliği bütün sistemin hızını etkiler. BPS (Saniye Başına Bit) : Bu birim veri transfer hızını ölçmek için kullanılır. Kablo : Fiziksel olarak bilgisayarımızı diğer birimlere bağlayan araçtır. Kapasite : Bir iletişim kanalındaki, devredeki ya da donanımdaki mümkün olan en yüksek iletim oranına denir. Yonga : Yarı iletken malzemeden üretilen ve üzerinde binlerce elektronik devre taşıyan birime verilen addır. Aygıt : İşlenebilen donanım parçasına verilen addır. Arayüz : İki farklı cihaz arasındaki bağlantıyı sağlayan aygıttır Anakart Terimleri Hızlandırılmış Grafik Bağlantı Noktası : Üç boyutlu grafik kartlarından daha fazla verim sağlamak için anakart üreticileri tarafından üretilen bir bağlantı birimidir. Gelişmiş Teknoloji Eki : Sabit diskler için kullanılan bir bağlantı standartıdır. Temel Giriş Çıkış Sistemi : Sistem üzerinde bulunan ve Mikroişlemci tarafından çalıştırılan yazılımdır. Bu yazılım, sistemin çalışmaya başlaması içindir. Yol : Bilgisayara veri transfer eden yola verilen addır. Veriyolu : İşlemci ve bellek arasındaki veri transferini sağlayan yollara verilen addır. Çift Sıralı Bellek Modülü : RAM bellek modülü yuvası anakart üzerine kuruludur. Ön Taraf Veriyolu : İşlemci ve bellek arasındaki veriyoluna verilen addır.

7 Akıllı Sürücü Elektroniği : Bilgisayara sabit diskleri bağlamaya yarayan arayüze verilen addır. Kuzey Köprüsü : Bilgisayar üzerindeki belleği, AGP'yi ve güney köprüsünü işlemciye bağlayan çiptir. Kişisel Bilgisayar Arabağlantısı : 32 bit ve 64 bit destekleyen bu arayüz bir bilgisayarda ek cihazlar ve bileşenlerin montajını sağlar. Sadece Okunabilir Bellek : Sadece okunabilir bellek türüdür. Seri ATA : Hızlı veri transferi gerçekleştiren bir bağlantı türüdür. Soket : İşlemcinin bilgisayar üzerine yüklendiği arayüze verilen addır. Güney Köprüsü : Paralel, seri, USB,PS/2 gibi arabirimleri ve düşük hızlı çıkışları kuzey köprüsü ile işlemciye bağlayan çipin adıdır İşlemci Terimleri Önbellek : Tampon belleğe verilen addır. Bellekler yüksek erişim hızına sahiptirler. Saat Aşımı : İşlemciyi, ekran kartını ve belleği gerçek hızlarından daha hızlı çalıştıran bir süreçtir. Seviye : İşlemci belleğini seviyelendirmek için kullanılan terimdir Sabit Disk Terimleri Kötü Bölge : Bozulmadan dolayı sabit disk ya da disketler üzerinde kullanılmaz hale gelen bölgelere verilen addır. Önyükleme Bölümü : Önyükleme bölümü disketlerin ve sabit disklerin sistem bilgi parçasıdır. Küme : Sabit disk üzerindeki bölüm grubuna verilen addır. Geçici Bağlantı Teli : Sabit diskteki öncelik belirlemesi için kullanılan metal köprüdür. Mantıksal Sürücü : Kullanıcı tarafından sürücü olarak algılanmasına rağmen disk yapısının bir bölümüdür. Dakika Başına Dönüş : Dakikadaki sabit disk dönüş hızını belirtir Diğer Terimler Kartuş : Mürekkep püskürtmeli yazıcılardaki mürekkep depolama birimidir. İnç Başına Nokta : Bir inç içerisindeki nokta sayısıdır. Bu ölçü birimi yazıcılar ve tarayıcılar için standart haline gelmiştir. Nokta Aralığı : Monitörümüzde iki nokta arasındaki uzaklığa verilen addır. Grafik İşleme Birimi : Görünyü hesaplamalarını ve görüntü işlemeyi mikroişlemciye aktarmadan yapabilen çiptir. Dakida Başına Sayfa : Dakikadaki yazıcı çıktısının sayısını belirtir. Çözünürlük : Ekrandaki yatay ve dikey piksel sayısıdır.