TÜRKĠYE DE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ

Transkript

1 28 Eylul 2010 Ġstanbul TÜRKĠYE DE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ POLĠTĠKALAR & UYGULAMALAR Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı

2 Sunum Planı Enerji Kullanımında Eğilimler Enerji Yoğunluğunun Gelişimi Potansiyel Yasal Çerçeve Uygulamalar Planlanan Projeler Sonuç

3 M TEP Toplam Enerji Tüketimi & Yerli Üretim 120,00 35% 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 30% 25% 20% 15% 10% 5% YEAR 0% Birincil Enerji Tüketimi Yerli Üretim Yerli Üretim Oranı

4 M TEP Birincil Enerji & Elektrik Tüketimi 120,00 16% 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 15% 15% 14% 14% 13% 13% YEAR 12% Birincil Enerji Elektrik Elektrik (Oransal)

5 Sanayide ve Binalarda Elektrik Tüketim Oranı 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% YEAR Sanayi Bina ve Hizmetler

6 Enerji Yoğunluğu (TEP/2000 USD) Enerji Kullanımı ve Yoğunluğu (2007) 0,5 0,45 0,4 Polonya ABD 0,35 0,3 Türkiye Meksika Yeni Zellanda 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 0 İspanya Almanya Fransa Portekiz Hollanda İtalya Kanada Danimarka İsveç İngiltere Japonya İsviçre Enerji Kullanımı (TEP/Kişi)

7 Enerji Yoğunluğu Enerji Yoğunluğu Değişimleri 0,32 0,3 0,28 0,26 0, Yıl

8 M TEP Nihai Enerji Talep Tahmini Enerji Verimli Senaryolar Referans Senaryo Enerji Verimli Senaryo

9 Gt Enerji Verimliliği ile Enerji Çevre El Ele Sıcaklık Artışı 2 o C Emisyon sınırı 450 ppm (CO 2 eşdeğeri) Dünya nın enerji kullanımından kaynaklanan CO 2 emisyon azaltımı senaryosu Referans Senaryo Teknoloji ile Azaltım, Gt Gt Senaryo Verimlilik - 57% YEK & Biyoyakıtlar - 23% Nükleer - 10% TKS - 10%

10 ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠNDE RADĠKAL DÖNÜġÜM VĠZYON Enerjinin tamamını faydaya dönüģtüren bir Türkiye.. KiĢi baģına enerji kullanımı yüksek, aynı zamanda da birim yurt içi hasıla baģına az enerji kullanan ülkeler arasında yer alan bir Türkiye... TEMEL HEDEF Sanayide, binalarda, ulaģımda ve enerji sektöründe alınacak tedbirler ile; 2023 yılında; Birim milli gelir baģına tükettiğimiz enerjiyi (Enerji Yoğunluğunu) %20 oranında azaltmak.

11 Yasal Çerçeve (1/2) 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu (RG: 2 Mayıs 2007) Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okullarda Enerji Yöneticisi Görevlendirilmesine İlişkin Yönetmelik (RG: 17/4/2009) Binalarda Enerji Performansı Yönetmeligi (RG: 5/12/2008 Degisiklik: 1/4/2010) Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına İlişkin Yönetmelik (RG: 25/12/2008) Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Kapsamında Yapılacak Yetkilendirmeler, Sertifikalandırmalar, Raporlamalar ve Projeler Konusunda Uygulanacak Usûl ve Esaslar Hakkında Tebliğ 2009/2 (RG: 6/2/2009) Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu nun 10 uncu Maddesine ve 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu nun 3 üncü ve 17/7 nci Maddelerine Göre 2009 Yılında Uygulanacak Olan İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ 2010/1 (RG: 26/2/2010) - Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmeliğin 7 nci Maddesine Göre Yetki Belgesi ve Sertifika Bedelleri Sertifika Bedellerinin Yetkilendirilmiş Kurumlara Ödenecek Bölümü Hakkında Tebliğ 2010/2 (RG: 26/2/2010)

12 Yasal Çerçeve (2/2) Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Destekleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (RG: 18/10/2008) Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Artırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (RG: 9/6/2008) Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sicak Su Sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik (RG: 14/4/2008) Tanıtma Ve Kullanma Kılavuzu Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (RG: 8/10/2007) 16/02/2008 tarihli ve 2008/2 sayılı Başbakanlık Genelgesi (RG) 13/8/2008 tarihli ve 2008/19 sayılı Başbakanlık Genelgesi (RG) 05/08/2008 tarihli ve 2008/55 sayılı İçişleri Bakanlığı Genelgesi 13/08/2008 tarihli ve 2008/1 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Genelgesi 01/03/2010 tarihli ve 2008/18 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Genelgesi TS EN Enerji Yönetimi Sistemleri-Kullanım Kılavuzu ve Şartlar

13 Enerji Yönetimi (1) Enerji yönetimi uygulamalarını gerçekleştirmek üzere enerji yönetim birimleri kurulması veya enerji yöneticilerinin görevlendirilmesi Tüketim alışkanlıkların iyileştirilmesine yönelik önlemlerin belirlemesi, eğitimlerin düzenlemesi, Sistem, ekipman ve prosesler üzerinde yapılabilecek tadilatların belirlenmesi Enerji etütlerinin yapılmasının ve verimlilik artırıcı projelerin hazırlanmasının ve uygulanmasının koordine edilmesi, Ekipmanların verimliliklerinin izlenmesi, bakım ve kalibrasyonlarının zamanında yapılmasının sağlanması, Üst yönetime sunulmak üzere, enerji ihtiyacı ve verimlilik artırıcı uygulamaların planlarının, bütçe ihtiyaçlarının, fayda ve maliyet analizlerinin hazırlanması, Enerji tüketiminin ve maliyetlerin izlemesi, değerlendirilmesi ve peryodik raporlar hazırlanması,

14 Enerji Yönetimi (2) İzleme için gerekli sayaç ve ölçüm cihazlarının tesis edilmesinin sağlanması, Enerji yoğunluğunun (Fiziki & Mali), enerji-üretim (Mal & Hizmet) ilişkisinin izlenmesi, iyileştirme önerilerinin hazırlanması, Enerji kompozisyonunun değiştirilmesi ve alternatif kaynak kullanımı için araştırmalar yapılması, emisyon azaltıcı tedbirlerin hazırlanması ve uygulanmasının koordine edilmesi, Petrol ve doğal gaz konusunda, ikmal kesintisi durumları için acil eylem planları hazırlanması, Yönetime sunmak üzere, her yıl EİE ye gönderilecek bilgilerin hazırlanması,

15 Sanayide Enerji Yönetimi Yükümlülükleri Endüstriyel İşletmeler Enerji Tüketimi > TEP Enerji Yönetim Birimi / Kalite Yönetim Birimi - 1 Enerji Yöneticisi (Mühendis) - 1 Makina Mühendisi - 1 Elektrik veya Elektrik-Elektronik Mühendisi Enerji Tüketimi > TEP 1 Enerji Yöneticisi (Mühendis) Organize Sanayi Bölgeleri Enerji Yönetim Birimi - 1 Enerji Yöneticisi (Makina, Elektrik veya Elektrik-Elektronik Mühendisi) - 2 Teknik Eleman

16 Enerji Verimliliği Hizmetleri (1) YetkilendirilmiĢ Kurumlar Enerji Yöneticisi Eğitimleri Eğitim-Etüt-Proje Eğitimi Şirketlerin Yetkilendirilmesi EVD ġirketleri Enerji Yöneticisi Eğitimleri Enerji Etüdleri VAP Hazırlama ve Uygulama Danışmanlık Binalarda Enerji Yönetimi Uygulamaları Enerji Kimlik Belgesi Düzenleme

17 Enerji Verimliliği Hizmetleri (2) YetkilendirilmiĢ Kurumlar Yetkilendirilen (MMO: B: Enerji Yönetiicisi Kursları) 1 EVD ġirketleri Yetkilendirilen 17 - Bina 10 - Sanayi 11 Yetkilendirme AĢamasında 15 - Bina 11 - Sanayi 9 Değerlendirme AĢamasında 11

18 Destekler & TeĢvikler (1) Endüstriyel ĠĢletmelerde Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP) Geri ödeme süresi en fazla Azami yatırım miktarı 5 yıl TL Azami destek oranı %20 Azami destek miktarı TL BaĢvurular: Ocak o Desteklenen: 17 VAP (12 işletme) o Desteklenen: 15 VAP (13 işletme)

19 Gönüllü AnlaĢmalar Destekler & TeĢvikler (2) Anlaşma dönemi 3 yıl Enerji yoğunluğunda en az %10 azaltım Kojenerasyon, yenilenebilir enerji ve atık kullanımı BaĢvurular: Ocak o 11 anlaşma o 11 başvuru

20 KOBİ ler için ENVER hizmetleri Azami destek oranı %70 - Enerji yönecisi eğitimleri - Etüt (Ön etütler: < TL, Detaylı Etütler: < TL) - Danışmanlık (< TL) Diğer Malî Fırsatlar Krediler Destekler & TeĢvikler (3) - Dünya Bankası - TTGV o Çevre Projeleri o Teknoloji Geliştirme Kredileri - Diğer (EBRD vb)

21 Binalarda Enerji Performansı Tasarım Esasları (Mimarî, mekanik, elektrik vs) Isı yalıtımı Isı ve sıcaklık kontrolu Kojenerasyon, merkezi ve bölgesel ısıtma ve yenilenebilir enerji kullanımı Merkezi ve bölgesel ısıtmada bireysel ölçüm Yardımcı işletmeler (ısıtma, soğutma, havalandırma, tesisat, aydınlatma vb) Enerji kimlik belgesi Asgari enerji verimliliği gereksinimleri Kazanlar Kombiler Kat kaloriferleri Brülörler Elektrik Motorları Klimalar Elektrikli Ev Aletleri (Buzdolapları, Çamaşır ve bulaşık makinaları, fırınlar) Lambalar

22 Kojenerasyon & Mikro kojenerasyon & Yenilenebilir Enerji & Isı Pompası Verimi %80 ve üzeri olan kojenerasyon için lisans muafiyeti 500 kw altı yenilenebilir enerji tesisleri için lisans muafiyeti Toplu konutlar ve m 2 nin üzerindeki binalar için zorunlu uygulamalar Kamu kesimi tedbirleri Enerji yönetimi Enerji etütleri ve VAP lar (25 Ekim 2011 e kadar) Kamu alımlarında klimalar, elektrik motorları ve ofis ekipmanları için asgari verimlilik sınırlamaları İzleme ve değerlendirme Başbakanlık Genelgesi tedbirleri

23 Ulaşımda Enerji Verimliliği Elektrik Üretim, İletim ve Dağıtımında Enerji Verimliliği Ölçüm & İzleme & Değerlendirme Enerji yönetimi oluşturulan bina ve işletmelerin izlenmesi Eğitim ve Bilinçlendirme Sertifikalandırma eğitimleri (Enerji Yöneticileri, EVD Şirketi Elemanları) Enerji Verimliliği Haftası (Ocak ayının 2. Haftası) Askeri liseler ile er-erbaş eğitim merkezlerinin ders ve eğitim programlarında; örgün ve yaygın eğitim kurumlarının ders programlarında; kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitimlerinde enerji verimliliği Doğal gaz ve elektrik tüketicilerinin enerji kullanımları hakkında bilgilendirilmesi Enerji tüketen ürünlerin kullanım kılavuzlarında ürünün verimli kullanımı bilgileri Elektrik motorları, klimalar, buzdolapları ve lambalar için Enerji Verimliliği Etiketi Ödüllü ve ödülsüz yarışmalar - Endüstriyel işletmelere yönelik proje, tesis ve ürün konulu yarışmalar - İlköğretim öğrencileri arasında resim ve öykü yarışmaları - Lise öğrencileri arasında proje yarışmaları

24 Sanayi Sektörüne Yönelik Planlanan Projeler (1) PROJELER / UNDP-GEF Enerji Verimli Ürünlerin Piyasa DönüĢümü Projesi ( ) Paydaşlar - EİE Genel Müdürlüğü (Koordinatör) - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi ( ) Paydaşlar - EİE Genel Müdürlüğü (Koordinatör) - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - TSE - KOSGEB - TTGV

25 Sonuç ve Değerlendirme Türkiye de tüm sektörlerde önemli miktarlarda tasarruf potansiyeline sahibiz. Karadeliklerimiz; İsraf Yalıtım Yetersizliği Verimsiz Ürün, Ekipman ve Sistem Kullanımı Atıklar & Kayıplar Mevzuat ortamı yerli ve yabancı girişimciler için önemli fırsatlar sunmakta... Gelecek öngörülerimiz: Enerji Verimliliği Strateji Belgesi Mevzuat revizyonu - Kurumsal kapasiteler - Entegre uygulamalar - Finansman mekanizmaları - Daha etkin malî ve idarî tedbirler

26 TEŞEKKÜRLER Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı Tel: Faks: