DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ & YÖNETİMİ

Transkript

1 DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ & YÖNETİMİ Serpil Çimen Teknik İşler Direktörü Türkiye Çelik Üreticileri Derneği 15 Ocak 2014 WOW Kongre Merkezi -İstanbul

2

3 Türkiye nin Ham Çelik Üretimi (mmt) & Üretim Artışı (%) 40,0 35,0 Üretim Değişim % 34,1 35,9 34,6 30,0 25,0 20,0 15,0 14,3 15,0 16,5 18,3 20,5 21,0 23,4 25,8 26,8 25,3 29,1 15,2 17,0 10,0 9,9 11,1 11,9 11,8 9,9 5,0 0,0 4,6 4,1 5,2 2,4 0, * -5,0-5,6-3,4-10,0 3

4 Türkiye nin Ham Çelik Kapasitesi (mmt) 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 19,8 25,1 27,7 32,0 34,1 38,3 42,7 47,1 49,0 50,4 10,0 18.5mmt yeni kapasite 0, * BOF; 6,2; % BOF; 11,6; % EO; 13,6; %69 EO; 38,9; %77 4

5 Türkiye Çelik Sektöründe Kapasite Kullanım Oranı (%) 90,0 85,0 83,4 84,6 80,0 80,5 78,6 75,0 70,0 72,2 Sürdürülebilir KKO 72,4 73,2 69,8 68,2 65,0 66,1 60,

6 Türkiye nin Dünya Çelik Üretim Sıralamasındaki Yeri Çin Çin Çin Çin Çin Çin Japonya Japonya Japonya Japonya Japonya Japonya A.B.D A.B.D A.B.D A.B.D Rusya A.B.D Rusya Rusya Rusya Rusya A.B.D Hindistan Almanya G. Kore G. Kore G. Kore Hindistan Rusya G.Kore Almanya Almanya Almanya G.Kore G. Kore Ukrayna Ukrayna Ukrayna Ukrayna F.Almanya Almanya Brezilya Brezilya Brezilya Hindistan Ukrayna TÜRKİYE Hindistan Hindistan Hindistan Brezilya Brezilya Brezilya İtalya İtalya İtalya İtalya TÜRKİYE Ukrayna Fransa Fransa Fransa TÜRKİYE İtalya İtalya Tayvan Tayvan TÜRKİYE Fransa Tayvan Tayvan Kanada TÜRKİYE Tayvan Tayvan İspanya Meksika İspanya İspanya İspanya İspanya Meksika Fransa Meksika Kanada Meksika Meksika Fransa İran İngiltere Meksika Kanada Kanada İran İspanya TÜRKİYE İngiltere İngiltere İngiltere İngiltere Kanada Belçika Belçika Belçika Belçika Kanada İngiltere Polonya G.Afrika Polonya G.Afrika G. Afrika Polonya G. Afrika Polonya G.Afrika İran Polonya Avusturya Dünya Dünya Dünya Dünya Dünya Dünya Kaynak: WorldSteel

7 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Konut ve Hizmetler; % 35.4 Tarım; %2.2 Enerji dışı; %4.9 Sanayi; %32.8 Demir-Çelik : bin TEP, Türkiye; % 7.5, Sanayide; % 22.9 pay Ulaştırma ; % Yılı Nihai Enerji Tüketimi (bin TEP) Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

8 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Tarım; % 2.6 Konut ve Hizmetler: %48.6 Sanayi; %48.4 Demir-Çelik : GWH, Türkiye; % 10.5, Sanayide; % 21.8 pay Ulaştırma; 772 % Yılı Nihai Elektrik Enerjisi Tüketimi Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

9 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Demir Çelik Sektöründe Elektrik Üretimi Kurulu gücü toplam MW olan 16 adet Enerji Santralinde elektrik üretimi gerçekleştirilmektedir GWH* elektrik üretimi ile, tükettiğinin tamamına yakınını üretmekte, devam eden yatırımların tamamlanması ile, tüketimden daha fazla üretim yapılması mümkün görülmektedir. Kaynak: TÇÜD

10 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Demir Cevheri Yüksek Fırın Kireçtaşı Pik Makinesi Pik Pelet dolomit kuvars Taş Kömürü Sinter Fabrikası Çelikhane Sürekli Döküm Tesisi Yarı mamul; kütük, blum slab Hurda Haddehane + Kok Fabrikası Kireç Nihai mamul Entegre Tesislerde Proses Akım Şeması 10

11 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi HURDA NİHAİ MAMUL ARK OCAĞI POTA OCAĞI SÜREKLİ DÖKÜM TAV FIRINI HADDEHANE Elektrik Ark Ocaklı Tesislerde Proses Akım Şeması 11

12 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Entegre 2013 EAO Demir cevheri 50 Hurda 72 Kömür 20 Elektrik 10,0 Elektrik 5 Doğal gaz 2,5 Doğalgaz 2 Fuel-oil 0,5 Ferro-alyaj 5 Ferro alyaj 2,0 Refrakter 1 Refrakter 0,5 İşçilik 6 İşçilik 6,0 Diğer (+Amort.) 11 Diğer (+Amort.) 6,5 Girdi Maliyetlerinin Payı* (%) Kaynak: TÇÜD 12

13 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Enerji verimliliği çalışmaları, Sürdürülebilirlik, Rekabet gücü, Kârlılık, İşletme verimliliği, Çevresel performans, İklim değişikliği, Düşük karbon ekonomisi açısından sağladığı avantajlarla, hem çelik sektörümüz, hem de, ülkemiz için, fırsata dönüşebilmektedir.

14 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Planla Uygula Kontrol Et Önlem Al Politika geliştirme Hedef ve amaç belirleme Enerji tüketiminin değerlendirilmesi Ölçme ve doğrulama Gözden geçirme Geliştirme

15 Spesifik Enerji Tüketimini Etkileyen Faktörler Ham çelik üretim miktarı Hammadde (hurda, cevher, kok, kömür vb.) kalitesi ve kompozisyonu Pulverize kömür enjeksiyonu (PCI) miktarı Nihai mamul üretimindeki (sıcak-soğuk-kaplamalı ürün) değişim Malzeme boyutu Elektriğin tedarik şekli (üretim/satın alma) 15

16 Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Enerji Verimliliğine Yönelik Gelişmeler Pota Ocağı uygulamaları ile, Ark Ocağının ergitme ünitesi olarak kullanılmaya başlanması, İngot dökümden sürekli döküm ile üretime geçilmesi, OHF teknolojisi bırakılarak, entegre tesislerde, tamamen BOF teknolojisi ile üretime başlanması, Dipten cürufsuz döküm alma gibi daha verimli tekniklerle ergitme yapılması, Proses kontrol tekniklerinin geliştirilmesi ve otomasyon uygulanması, Doğal gaza dönüşüm projelerinin gerçekleştirilmesi, 16

17 Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Genel İyileştirmeler Yüksek kapasiteli motorlarda (toz toplama fanları, hadde motorları vb.) değişken hız sürücüsü kullanılması, Ekipmanlar ve borular için, ısı yalıtımı uygulanması, Verimli çalışmayan (kompresör, pompa, fan vb.) ekipmanların enerji tasarruflu ekipmanlarla değiştirilmesi, Fabrika iç ve dış aydınlatmalarda, yüksek basınçlı sodyum lambalara geçilmesi, 17

18 Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Yüksek Fırın, Kok Fabrikaları ve Sinter Tesisleri Projeleri Yüksek fırınlara pulverize kömür enjekte edilmesi, Kok fabrikalarında, şarj ve itiş taraflarında sıcaklığın yükseltilmesi ile kok kalitesinin iyileştirilmesi, Kömür ve kokun nem kontrolünün yapılması Kok kuru söndürme tesisi kurulması, Kok bataryalarında sıcak refrakter tamiratı yapılması, Yüksek fırın gazı ve kok gazı gazometrelerinin yapılması, Sinter tesisinde, ateşleme brülörünün optimizasyonu, 18

19 Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Çelikhane Projeleri Ark ocağında oksi-doğalgaz (jet) brülör kullanımı, Oksijen gazı ve toz karbon enjeksiyonu yapılması, Ark ocağında elektrodlara enerji sağlayan iletim sisteminin, yeni tip alüminyum kollarla değiştirilmesi, Fırın duvarları ile tavanının, su veya buharla soğutulması, Çelikhane (BOF) egzoster fanında devir ayarı yapılması, Fırın yüzeylerinden ısı kaybının azaltılması 19

20 Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Haddehane Projeleri Hadde fırınlarında alevsiz yakma sistemlerinin kullanılması, Baca gazının, eşanjör sistemleri ile geri kazanımı, Sıcak kütüğün doğrudan tav fırınına şarj edilmesi, Yakıt-hava oranının ayarlanarak verimli yanmanın sağlanması, Baca sıcaklığının maksimum derecede kullanıldığı rejeneratif yakma sistemlerinin kullanılması, Haddehane kontrollü soğutma ünitesinde, yüksek verimli pompa kullanımına geçilmesi, 20

21 Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Atık Isı ve Gazların Geri Kazanımı Kok gazı, yüksek fırın gazı gibi yan ürün gazlarının, tesis içinde yakıt olarak değerlendirilmesi ve tüketim oranlarının arttırılması, Atık gazların, buhar kazanlarında yakılarak buhar ve türbin jeneratör vasıtasıyla, elektrik elde edilmesi, Sinter tesisinden çıkan atık gazın geri kazanımı, Yüksek fırınlarda soba atık ısısının geri kazanımı, Sıcak gazlar ve atık ısıların, yanma havasının ön ısıtmasında, sıcak su eldesinde, kütük/slab ısıtmada kullanılması, 21

22 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Enerji yöneticisi kursları Enerji etüt programları Benchmark (kıyaslama) çalışmaları Proje ve uygulama yarışmalarında dereceler Enerji Yönetim Sistemi sertifikaları (ISO 50001, TSEN16001) Enerji ve Çevre Komitesi

23 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Dünya Çelik Sektöründe Spesifik Enerji Tüketimi Değişimi Kaynak: Worldsteel 23

24 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi % Entegre Tesis Spesifik Enerji Tüketimi* (Mcal/tonçelik) *Ortalama

25 Spesifik Enerji Tüketimi (Mcal/ton ham çelik) % 18, EAO Spesifik Enerji Tüketimi* (Mcal/tonçelik) *Ortalama 25

26 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi 0,400 0,350 0,300 0,250 0,200 0,150 0,100 0,347 0,330 0,328 0,322 0,291 0,246 0,240 0,220 0,219 0,211 0,196 0,050 0,000 İngiltere Hollanda Fransa Almanya AB Avusturya Belçika Türkiye İtalya Polonya İspanya 2011 Yılı AB Ülkelerinin Çelik Sektörlerinde Spesifik Enerji Tüketimi (SET) Kaynak: ENERDATA

27 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği ve Yönetimi Odaklandığımız Konular Enerji Yönetim Sisteminin daha da, etkin bir hale getirilmesi, Kaliteli hammadde (hurda, cevher, kömür) tedariği ve kullanımı, Yan ürün ve atıkların geri kazanımı, Atık gazların tesis içerisinde yakıt olarak değerlendirilmesi, Yanma verimliliklerinin arttırılması,

28 Demir-Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği & Yönetimi KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER