ENERJİ VERİMLİLİĞİ POLİTİKALARIMIZ & UYGULAMALARIMIZ

Transkript

1 ENERJİ VERİMLİLİĞİ POLİTİKALARIMIZ & UYGULAMALARIMIZ Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı V.

2 Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik değil. Artan talep nedeniyle fiyatlar tırmanıyor. Yerli kaynaklar ithal bağımlılığını önleyemiyor. Kullandığımız enerjiyi faydaya dönüştürelim Ekolojik denge alarm veriyor. Enerji, Ekoloji ve Ekonomi için

3 Kara Delikler & Önlemler Karadelikler İsraf Yalıtım Yetersizliği Verimsiz araç, ekipman ve cihaz kullanımı Atıklar/Kayıplar Başlıca önlemler Bilgi ve bilincin geliştirilmesi, bilginin davranışa dönüştürülmesi ve alışkanlıkların iyileştirilmesi Enerjiyi verimsiz kullanan araçların, ekipmanların ve cihazların kullanımının önlenmesi Sanayideki üretim proseslerinde ileri teknoloji uygulanması; kayıp ve kaçakların önlenmesi veya bunlardan yararlanılması Binalarda ve üretim proseslerinde ısı yalıtımı, sürdürülebilir ekolojik yapıların tercih edilmesi, Termik santralların atık ısılarından yararlanılması ve kojenerasyon uygulamalarına ağırlık verilmesi. Elektrik iletim ve dağıtım şebekelerinde kayıpların azaltılması, yerinden üretime önem verilmesi Ulaşımda; verimli araç kullanılması, toplu taşımacılığın ve raylı ulaşımın yaygınlaştırılması, kent içi trafik güzergahlarının ve sinyalizasyon sistemlerinin belirlenmesinde yakıt sarfiyatının öncelikle gözetilmesi

4 Stratejik Amaçlar Üretiminden nihai kullanımına her aşamada enerji kaynaklarını ve enerjiyi verimli ve etkin kullanmak Kamu kesiminde enerjiyi verimli ve etkin kullanmak Enerji yönetimi uygulamalarını geliştirmek ve uygulanmasını sağlamak Verimlilik artırıcı proje uygulamalarının yapılmasını sağlamak Enerjiyi verimli kullanan araç, ekipman ve cihazlar ile mevcut en iyi teknolojilerin kullanımının yaygınlaşmasını sağlamak.. Yeni teknolojilerin yurt içinde uygulanmasına imkan verecek ortamları oluşturmak Enerjinin üretiminde ve kullanımında ortaya çıkan zararlı çevre emisyonlarını azaltmak Faaliyetlerdeki etkinliği artırmak için yapılanma dahil kapasite oluşumunu sağlamak

5 Nihai Enerji Talebinde ENVER li Senaryolar MTEP Referans Senaryo Enerji Verimli Senaryo

6 ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE RADİKAL DÖNÜŞÜM VİZYON Enerjinin tamamını faydaya dönüştüren bir Türkiye.. Kişi başına enerji tüketimi yüksek ve enerji yoğunluğu düşük ülkeler arasında yer alan bir Türkiye... TEMEL HEDEF Sanayide, binalarda, ulaşımda ve enerji sektöründe, Türkiye pratiklerinde uygulanabilir tedbirler ile; Birim milli gelir başına tükettiğimiz enerjiyi (Enerji Yoğunluğunu), 2020 yılına kadar en az %15 azaltmak

7 Yasal Çerçeve (1/2) Enerji Verimliliği Kanunu (2 Mayıs 2007) Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okullarda Enerji Yöneticisi Görevlendirilmesine İlişkin Yönetmelik (17/4/2009) Binalarda Enerji Performansı Yönetmeligi (5/12/2008) Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına İlişkin Yönetmelik (25/12/2008) Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Kapsamında Yapılacak Yetkilendirmeler, Sertifikalandırmalar, Raporlamalar ve Projeler Konusunda Uygulanacak Usûl ve Esaslar Hakkında Tebliğ (6/2/2009) Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Destekleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (18/10/2008) Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Artırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (9/6/2008)

8 Yasal Çerçeve (2/2) Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sicak Su Sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik (14/4/2008) Tanıtma Ve Kullanma Kılavuzu Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (8/10/2007) 16/2/2008 tarihli ve 2008/2 sayılı Başbakanlık Genelgesi 13/8/2008 tarihli ve 2008/19 sayılı Başbakanlık Genelgesi

9 Enerji Yönetimi Enerji Yönetimi Standartı (ISO 50001) (Taslak Hazırlıkları: Ayna Komite) Endüstriyel İşletmeler & Organize Sanayi Bölgeleri (E > TEP) Kamu binaları (A > m 2 veya E > 250 TEP) Ticari binalar & Hizmet binaları (A > m 2 veya E > 500 TEP) Görevler - Tüketim alışkanlıkların iyileştirilmesi için önlemler belirlemek, eğitimler düzenlemek, - Sistem, ekipman ve prosesler üzerinde yapılabilecek tadilatları belirlemek - Enerji etütlerinin yapılmasını ve verimlilik artırıcı projelerin hazırlanmasını ve uygulanmasını koordine etmek, - Ekipmanların verimliliklerini izlemek, bakım ve kalibrasyonlarının zamanında yapılmasını sağlamak, - Üst yönetime sunulmak üzere, enerji ihtiyacı ve verimlilik artırıcı uygulamaların planlarını, bütçe ihtiyaçlarını, fayda ve maliyet analizlerini hazırlamak, - Enerji tüketimini ve maliyetleri izlemek, değerlendirmek ve peryodik raporlar hazırlamak, - İzleme için gerekli sayaç ve ölçüm cihazlarının tesis edilmesini sağlamak, - Enerji yoğunluğunu (Fiziki & Mali), enerji-üretim (Mal & Hizmet) ilişkisinin izlemek, iyileştirme önerilerini hazırlamak, - Enerji kompozisyonunun değiştirilmesi ve alternatif kaynak kullanımı için araştırmalar yapmak, emisyon azaltıcı tedbirleri hazırlamak ve uygulanmasını koordine etmek, - Petrol ve doğal gaz konusunda, ikmal kesintisi durumları için acil eylem planları hazırlamak, - Yönetime sunmak üzere, her yıl EİE ye gönderilecek bilgileri hazırlamak,

10 Hedef %10 Enerji Yönetimi Gerçekleşen %7 İzleme & Hedef Belirleme Üst Yönetimin Katkı ve Desteği Enerji Muhasebesi Uygulama Enerji Tasarrufu Ön Etüt Sermaye Temini Eğitim Bilinçlendirme Etüt

11 Teşvikler & Destekler Endüstriyel işletmelerde verimlilik artırıcı projeler (VAP) Geri ödeme süresi en fazla 5 yıl Azami yatırım miktarı TL Azami destek oranı %20 Azami destek miktarı TL 2009: 12 İşletme, 17 Proje, 1 MTL Destek, 5 MTL Yatırım, 6 MTL Tasarruf 2010: Başvuru Dönemi Ocak 2010 Gönüllü Anlaşmalar Anlaşma dönemi 3 yıl Enerji yoğunluğunda en az %10 azaltım Kojenerasyon, yenilenebilir enerji ve atık kullanımı 2009: 24 Başvuru, Yürürlük Dönemi : Başvuru Ocak 2010 KOBİ ler için ENVER hizmetleri Azami destek oranı %70 Enerji yönecisi eğitimleri Etüt (Ön etütler: < TL, Detaylı Etütler: < TL) Danışmanlık (< TL)

12 Yapılanma Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu (EVKK) EİE Yetkilendirme, İzleme,Denetim Üniversiteler Meslek Odaları Yetkilendirme, İzleme, Denetim Lab. Desteği Destekleme İzleme, Denetim Bilinçlendirme Eğitim Yetkilendirme İzleme Denetim Eğitim Endüstriyel İşletmeler ve Binalar Eğitim Etüt VAP Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) Şirketleri

13 Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu Kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarından 17 üye Toplantılar /1 31/10/ /1 28/03/ /1 17/03/ /2 17/12/ /2 16/07/ /2 25/06/ /3 20/11/ /3 28/09/ /4 22/12/2008 Karar konuları Toplantı tarihleri Enerji Verimliliği Haftası etkinlikleri Danışma Kurulu toplantıları VAP Destekleri Geçici ihtisas komisyonları ve çalışma grupları Üniversite ve meslek odalarının yetkilendirilmesi Sertifika ve eğitim ücretlerinin belirlenmesi EnVer Etiketi uygulamaları için test laboratuvarı kurulması

14 Binalarda Enerji Performansı Tasarım Isı yalıtımı Enerji kimlik belgesi Isı ve sıcaklık kontrolu Kojenerasyon, merkezi ve bölgesel ısıtma ve yenilenebilir enerji kullanımı Merkezi ve bölgesel ısıtmada bireysel ölçüm Yardımcı işletmeler (ısıtma, soğutma, havalandırma, tesisat, aydınlatma vb) Yürürlük: Aralık 2009 Asgari enerji verimliliği gereksinimleri (Eko-Tasarım Gereksinimleri) Çerçeve Düzenleme: Bakanlar Kurulu Alt Düzenlemeler: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - Kazanlar, kombiler, kat kaloriferleri ve brülörler - Elektrik motorları - Klimalar - Elektrikli ev aletleri (Buzdolapları, Çamaşır ve bulaşık makinaları, fırınlar) - Lambalar

15 Kojenerasyon & Mikro kojenerasyon Asgari verim: %80 Lisans muafiyetleri - Toplu konutlar - Hastaneler EPDK tarafından düzenleme yapılması bekleniyor - Üniversiteler Yenilenebilir enerji 500 kw altı tesisler için lisans muafiyetleri (EPDK tarafından düzenleme yapılması bekleniyor) Toplu konutlar Kamu kesimi tedbirleri Enerji yönetimi Enerji etütleri ve VAP lar (25 Ekim 2011 e kadar) Kamu alımlarında klimalar, elektrik motorları ve ofis ekipmanları için asgari verimlilik sınırlamaları Ölçüm, izleme ve değerlendirme Hizmetiçi eğitimlerde ENVER

16 Bilinçlendirme Enerji Verimliliği Haftası (Ocak ayının 2. Haftası) Askeri liseler ile er-erbaş eğitim merkezlerinin ders ve eğitim programlarında; örgün ve yaygın eğitim kurumlarının ders programlarında, kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitimlerinde ENVER Doğal gaz ve elektrik tüketicilerinin enerji kullanımları hakkında bilgilendirilmesi Enerji tüketen ürünlerin kullanım kılavuzlarında ENVER Elektrik motorları, klimalar, buzdolapları ve lambalar için ENVER etiketi Ödüllü ve ödülsüz yarışmalar Ölçüm & İzleme & Değerlendirme Enerji yönetimi oluşturulan bina ve işletmelerin izlenmesi - Enver portalı (enver.com.tr) - Veri tabanı oluşumu - Göstergeler Ulaşımda, elektrik üretim, iletim ve dağıtımında ENVER

17 Ulusal Enerji Verimliliği Hareketi: İllerde ENVER Eylem Planları El Ele ENVER Hareketi Ortak Hareketler; Elektrik motorları Yalıtım Taramalar Hedef kitlelere erişim Pilot uygulamalar 1. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu Kamu Kesiminde Enerji Verimliliğinin İyileştirilmesi Bakanlıklar Arası İşbirlikleri Diğer (Yarışmalar SENVER-10, Seminerler, Sempozyumlar, Konferanslar...)

18 İdari Yaptırımlar Enerji Yönetimi uygulamaları ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmeyen endüstriyel işletmelerin ve binaların sahipleri veya sahipleri adına yöneticileri (EİE) Genel Müdürlüğün ölçme ve izleme çalışmaları için bilgi vermeyenler (EİE) Yetkilendirmelerle ilgili usul ve esaslara uymayan üniversiteler, meslek odaları ve EVD şirketleri (EİE) Binalarda enerji performansı kriterlerini sağlamayan binalar (Valilikler ve Belediyeler) Müşterilerinin ticari sırlarını paylaşan EVD şirketleri (EİE) Yayın yükümlülüğünü yerine getirmeyen TV ve Radyo kanalları (RTÜK) Müşterilerini bilgilendirmeyen elektrik ve doğal gaz satıcıları Asgari verimlilik standartlarını sağlamayan ürünleri satanlar (STB)

19 Buradan Nereye? YPK onaylı Enerji Verimliliği Stratejisi Ölçüm, izleme ve değerlendirme Mevcut binaların rehabilitasyonu / yalıtımı VAP ve Gönüllü anlaşmalar kapsamındaki desteklerin ticari binalara yaygınlaştırılması Sürdürülebilir mali mekanizmaların geliştirilmesi Ekolojik binaların tasarımının ve inşaasının yaygınlaştırılması Yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaştırılması Ulusal ve uluslararası işbirliklerinin güçlendirilmesi Daha etkin ve geniş katılımlı bilinçlendirme kampanyaları

20 Sonuç Tüm sektörlerde, dikkate değer oranlarda enerji tasarrufu potansiyeline sahibiz. Mevzuat ortamı, girişimciler için cazip fırsatlar sunmaktadır. Kamu tarafı her türlü işbirliğine açıktır. Verimlilik her alanda yaşam tarzı olmalı, yeterli olanla yetinilmelidir. Kısıtlı kaynaklar megawatt yatırımları için değil negawatt yatırımları için harcanmalıdır.

21 TEŞEKK EKKÜRLER ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı V. Tel: Faks: