İÇİNDEKİLER Dünyadaki Ekonomisindeki Gelişmeler... 4 Euro Bölgesi... 5 ABD... 6 Japonya... 7 Asya... 7 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler...

Transkript

1 TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN İHRACAT PERFORMANSI İLK ÜÇ AYLIK DEĞERLENDİRME E 2007 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİ Nİ SAN 2007

2 İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ İ İ ÖZET... 1 I. DÜNYA VE TÜRKİYE İ EKONOMİSİNDEKİ İ İ İ GELİŞMELER... 4 Dünyadaki Ekonomisindeki Gelişmeler... 4 Euro Bölgesi... 5 ABD... 6 Japonya... 7 Asya... 7 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler... 7 II YILININ İLK ÜÇ AYLIK DÖNEMİNDE İ GENEL OLARAK TÜRKİYE İ İ İHRACATI... 9 İlk üç ayda ihracat hızla artıyor... 9 Tekstil ihracatı da hızla artıyor... 9 III. BAŞLICA Ş ÜLKE GRUPLARI İTİBARİYLE İ İ İ İHRACAT Bulgaristan ve Romanya ile beraber AB Ülkelerinin Tekstil İhracatındaki Payı %55,7 ye Dayandı AB ülkeleri AB ye İhracat Oldukça İyi Gidiyor, Romanya ve Bulgaristan ile Beraber İhracattaki Payı %55,2 ye Ulaştı En çok ihracat gerçekleşen ülkeler: İtalya, Romanya, Almanya ve Polonya Diğer OECD Ülkeleri Eski SSCB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkelerine Yönelik Tekstil İhracatı Artmaya Devam Ediyor Ortadoğu Ülkeleri Afrika Ülkeleri Diğer Asya Ülkeleri IV. BAŞLICA Ş ÜRÜNLER VE ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA TEKSTİL İ İ İHRACATI En Fazla İhraç Edilen Ürün: Örme Kumaş Fasıllar Bazında İhracat Ev Tekstili İhracatı Performans Kaybediyor V. KAPASİTE İ KULLANIMI VE YATIRIMLAR Yatırım Teşvik Belgelerinde Dokuma ve Giyim Sektörünün Payı Gittikçe Azalıyor VI. PERFORMANSA ETKİ İ EDEN FAKTÖRLER Pamuk fiyatları dünya fiyatlarından yüksek Girdi Fiyatları ve Kurlardaki Gelişmeler İhracatçının Rekabet Gücünü Olumsuz Etkiliyor II

3 Hammadde İthalatı Diğer Faktörler Yılında Fiyatların Seyri EK 1: SEKTÖRLER VE BİRLİKLER BAZINDA TÜRKİYE İHRACAT KAYDI EK 2: TÜRKİYE İ TEKSTİL İ İ İHRACAT KAYDI EK 3: TÜRKİYE İ HAZIRGİYİM İ İ VE KONFEKSİYON İ İ İHRACAT KAYDI III

4 YÖNETİCİ ÖZET 2007 yılının ilk çeyreğine ilişkin Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklanan ihracat kayıt rakamlarına göre, Türkiye nin genel ihracatı 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,1 oranında artışla 23,2 milyar dolara yükselmiştir yılında elde edilen %16,8 lik artış oranı ve 2006 yılının ilk üç aylık döneminde elde edilen %7,4 lük artış oranları göz önüne alındığında, 2007 yılının ilk çeyreği itibariyle Türkiye ihracatının yüksek bir ihracat artış ivmesi yakaladığı söylenebilir. Türkiye nin tekstil ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine kıyasla %21,2 oranında artarak 1,5 milyar dolar oldu yılının ilk çeyreğinde elde edilen %6 lık artış hızı göz önüne alındığında 2007 yılının aynı döneminde tekstil ihracatının artış hızının üç katından daha fazla olduğu (%21,2) dikkate alındığında, 2007 yılının ilk çeyreğinde tekstil ihracatının yüksek bir performans gösterdiği tesbiti yapılabilir yılının Ocak Şubat döneminde, tekstil sektöründe kapasite kullanım oranı %80 in üzerindedir yılının Ocak Kasım döneminde tekstil ve konfeksiyon sektörünün aldığı yatırım teşvik belgelerinin toplam içerisindeki payının bir önceki yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında, %10,8 den %8,1 e düştüğü görülmektedir. Türkiye nin tekstil ihracatının en önemli ve geleneksel pazarı olan AB ülkeleri 2007 yılının ilk üç aylık döneminde de konumunu korumuştur. Üstelik, 2007 yılının ilk çeyreğinde, Bulgaristan ve Romanya gibi önemli tekstil pazarları olan iki ülkenin bu ülke grubuna katılmasıyla, AB pazarı Türkiye nin tekstil ihracatındaki payını %54,9 dan %55,7 ye çıkartmıştır. Bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın artış oranı (%23,1) toplam tekstil ihracatının artış oranından (%21,2) daha da yüksek olmuştur. AB 27 ülkelerine gerçekleşen ihracat 849,9 milyon dolara ulaşmıştır. AB 27 ülke grubunda en fazla ihracat 163,3 milyon dolar ile İtalya ya yapılmıştır. İtalya yıllardan beri Türkiye nin en fazla tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ülkedir. Yeni AB ülkeleri grubunda yer alan Romanya, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, Almanya yı geçerek İtalya ve Rusya nın ardından en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen 3. ülke durumuna gelmiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine oranla %49,6 artışla 98,4 milyon dolarlık tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Avrupa nın en büyük ekonomisi Almanya 2005 yılına kadar Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği 2. ülke konumundayken, 2005 yılında 3. ülke konumuna, 2007 yılının ilk çeyreğinde ise 4. ülke konumuna gerilemiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde,

5 2006 yılın aynı dönemine kıyasla, %8,8 artışla 90 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. Çok büyük oranda ABD ye gerçekleşen tekstil ihracatının artması ve bunun yanında Avustralya, Güney Kore ve Japonya ya ihracat artışları, diğer OECD ülke grubuna tekstil ihracatının %16 oranında artarak 76,8 milyon dolara ulaşmasına yol açmıştır yılının aynı döneminde diğer OECD ülkelerine tekstil ihracatı artış oranı da %5,3 olarak kaydedilmişti yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla ülke grupları içinde en yüksek ihracat artış oranı %67,5 olmuştur ve diğer Avrupa ülkelerine yönelik tekstil ihracatından elde edilmiştir yılının başında Avrupa Birliği ne üye olan Bulgaristan Romanya nın çıkması ile Sırbistan diğer Avrupa ülkeleri içinde en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen ülke olmuştur. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %75,1 artışla 24,2 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Eski S.S.C.B. ülke grubu AB ülkelerinin ardından Türkiye nin en fazla tekstil ihraç ettiği ikinci ülke grubudur. Bu ülke grubuna 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine kıyasla %36,8 oranında artışla 193,7 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Anılan ülkelerde elde edilen ihracat artışının gerisinde, ekonomik canlılığın olduğu düşünülmektedir. Rusya Federasyonu, İtalya dan sonra en fazla tekstil ihracatı gerçekleştirilen ikinci ülke konumundadır. Bu ülkeye gerçekleştirilen ihracat 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine göre %44,2 gibi yüksek bir oranda artarak 150,3 milyon dolara ulaşmış, ülkenin toplam tekstil ihracatımızdaki payı da %9,9 a çıkmıştır yılının ilk üç aylık döneminde Ortadoğu ülkelerine yönelik tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %4,1 oranında düşüş ile 87,4 milyon dolar olarak kayda alınmıştır. Ortadoğu ülke grubunda kaydedilen performans düşüklüğünün gerisinde İran, Irak, Suudi Arabistan ve Ürdün e tekstil ihracatından kaydedilen düşüşler yatmaktadır. Bu düşüşler İsrail ve Suriye ye yönelen tekstil ihracatındaki artışlarla da (sırasıyla %6,8 ve %24,5 artış) tolere edilememiştir yılının ilk çeyreğinde Afrika ülkelerine gerçekleştirilen tekstil ihracatı 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %26,1 oranında artarak 90,6 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubuna yapılan ihracat, uzun yıllardır devamlı artmaktadır. Afrika ülke grubundaki en büyük pazar, Türkiye nin toplam tekstil ihracatının %1,6 sının yöneldiği Mısır dır. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %3,7 artışla 24,3. 2

6 milyon dolarlık tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Fas, Tunus ve Cezayir bu ülke grubundaki diğer önemli pazarlar olarak öne çıkmaktadır yılının ilk üç aylık döneminde diğer Asya Ülkelerine gerçekleşen ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla %2,5 oranında artarak 52,3 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubundaki en büyük pazar olan Çin e yapılan ihracat %42,5 oranında artarak 21,2 milyon dolara ulaşmıştır. Ancak bu noktada, 2007 yılının Ocak-Şubat ilk iki ayı itibariyle Çin den toplam 210,1 milyon dolar değerinde tekstil ürünü ithal edildiği de hatırda tutulmalıdır yılının ilk üç aylık döneminde, geçen senenin ilk üç aylık döneminde olduğu gibi, en fazla ihraç edilen mamul örme kumaş olmuştur. Bu ürün grubunda yapılan ihracat 2007 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla değer bazında %54,2 oranında artarak 164,2 milyon dolara ulaşmıştır. En fazla ihraç diğer ürünler ise, pamuklu dokuma kumaşlar, sentetik filament ipliklerinden dokuma kumaşlar, ambalaj için torba ve çuvallar ve sentetik filament demetleri olmuştur. 50 ve 60 arasında kalan Fasıllar üzerinden yapılan tekstil ihracatı incelendiğinde, beklenildiği üzere, pamuk elyafı, pamuklu iplikler ve pamuklu mensucatlardan oluşan Fasıl 52, en çok ihracat gerçekleştirilen fasıl olduğu görülmektedir. Bu fasıldan, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,2 oranındaki yüksek bir artış ile 392,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Ev tekstili ihracatı, 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla sadece %5 oranında artarak 492,7 milyon dolara ulaşmıştır. Sektörün ihracatı artmakla beraber, toplam tekstil ve konfeksiyon sektörünün %15 oranında bir artış kaydettiği dikkate alındığında ev tekstili ihracatındaki performans düşüşü olduğu söylenebilir. Türkiye nin ev tekstili ihracatındaki pazarları incelendiğinde ise, bu ürün grubunda en büyük pazarın Almanya olduğu görülmektedir. Bu ülkeye gerçekleştirilen ev tekstili ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %3,6 oranında artarak 108,1 milyon dolara ulaşmıştır. Türkiye nin bir numaralı tekstil pazarı olan İtalya ya gerçekleştirilen ev tekstili ihracatı ise 2007 yılının ilk çeyreğinde 29,2 milyon dolar olmuştur. Tekstil ihracatımız açısında en önemli pazarlarımızdan biri olan Rusya Federasyonu na ise 27,8 milyon dolar değerinde ev tekstili ihracatı gerçekleştirilirken, bir diğer önemli pazar olan Romanya ya 8,3 milyon dolar değerinde ihracat yapılmıştır.. 3

7 I. DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER Dünyadaki Ekonomisindeki Gelişmeler Küresel ekonomi 2006 yılı boyunca yüksek sayılabilecek bir oranda büyüdü. Yılın ilk çeyreğinden itibaren yaşanan durgunluk, son çeyreğe sirayet etmeyince, yıl boyu gerçekleşen büyüme oranı da iyi bir seviyeyi yakaladı. OECD verilerine göre, küresel ekonomideki büyüme giderek dengeli bir hale gelmektedir. ABD ekonomisi yavaşlarken, Avrupa ekonomilerindeki toparlanma süreci ve Asya ekonomilerindeki güçlü büyüme devam ediyor. Petrol fiyatlarındaki göreceli düşüşler enflasyonist etkileri azaltırken, fiyatlandırma süreçlerinde normalleşmeye doğru bir gidiş sözkonusu başından Şubat sonuna kadar hizmet sektörleri küresel çapta bir miktar durgunluk yaşarken, imalat sektörleri ise Şubat ayında yükselişe geçti. Küresel fiyat artış oranları, enerji maliyetlerindeki artışlardan etkilenirken, OECD bölgesinde Ocak ayı TÜFE artış oranın ivmesi azaldı. Konut sektöründeki gerilemeye paralel olarak, Amerikan ekonomisindeki yavaşlamanın önümüzdeki dönemde de devam etmesi öngörülmektedir. Alman ve İtalyan ekonomilerindeki iyi gelişmeler, AB genel ekonomisi üzerinde de olumlu tesirde bulunuyor. Japon ekonomisinde, tüketimi olumsuz yönde etkileyen deflasyon sürecinin sonuna doğru gelinirken, mevcut olumlu süreç ve büyüme eğiliminin önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Rodrigo Rato, ABD ekonomisindeki yavaşlama ve sıkıntılara rağmen, 2007 yılında dünya ekonomisinin güçlü büyüme göstereceğini söyledi. IMF Başkanı, dünya ekonomisinin 2007 yılında %5 civarında büyüyeceğini kaydederek, bu yıl öngörülen büyüme oranının tutturulmasıyla küresel ekonominin 1960'lardan bu yana en iyi beş yıllık büyüme ortalamasını yakalayacağını da ifade etti.. 4

8 Euro Bölgesi AB'de ortak para kullanan 13 ülkenin oluşturduğu Euro Bölgesi'nde, ihracatla desteklenen ekonomik canlılık, enflasyonu yükseltirken işsizlik oranını tarihin en düşük seviyesine indirdi. Eurostat'ın verilerine göre, Euro Bölgesi nde işsizlik oranı Şubat ayında %7,3'e indi. Şubat ayında 27 üyeli AB'deki ortalama işsizlik oranı ise %7,4'e geriledi. Geçen ay AB'de en düşük işsizlik oranları %3,4'le Danimarka, %3,5'le Hollanda ve %4,4'le İrlanda'da görülürken, en yüksek oranlar Polonya, Slovakya, Fransa, İspanya, Yunanistan, Bulgaristan ve Macaristan'da kaydedildi. Öte yandan, AB Komisyonu tarafından Euro Bölgesi için hazırlanan ekonomik güven endeksi, 111,2 puanla 2001 yılından bu yana en yüksek değere ulaştı. Enflasyonda orta vadeli hedefini %2 seviyesinin altı olarak belirleyen Avrupa Merkez Bankası'nın son açıklanan verileri ve enerji fiyatlarındaki tırmanışı dikkate alarak faiz artırımı politikasını sürdüreceği tahmin ediliyor. Eurostat verilerine göre, 2006 yılının son çeyreğinde Euro Bölgesi nde GSYİH reel bazda %0,9 artarak beklentilerin üstünde gerçekleşti. Euro Bölgesi nden gelen sinyaller güçlü ekonomik büyüme ve istikrarın önümüzdeki dönemde, en azından orta vadede, devam edeceği yönünde. Bununla paralel olarak Euro Bölgesi nde güçlü iç talebin de devam edeceği beklentileri ağır basmakta. Güncel istihdam verileri de olumlu gerçekleştiğinden, kişi başına düşen reel gelirde de artışla paralel olarak tüketimin de önümüzdeki dönemde artmaya devam etmesi bekleniyor yılının ikinci yarısındaki olumlu verilerle aynı doğrultuda, 2007 ve 2008 yılı reel GSYİH artış oranları da yukarıya doğru revize edildi. ECB tahminlerine göre, Euro Bölgesi dahilinde 2007 yılı reel GSYİH artışının %2,1 ile %2,9 arasında bir oranda gerçekleşmesi beklenirken, 2008 yılı için bu oranların %1,9 ile %2,9 aralığına gerileyeceği tahmin ediliyor. Eurostat verilerine göre, Euro Bölgesi nde TÜFE enflasyon oranı, Şubat 2007 sonu itibariyle %1,8 olarak gerçekleşti. Böylelikle, Ocak 2007 sonu itibariyle yıllık TÜFE enflasyon oranı değişmemiş oldu. Alman ekonomisinden ise olumlu sinyaller gelmeye devam ediyor. Şubat ayında %10,1 olarak açıklanan işsizlik oranı Mart ayında %9,8 e geriledi. Şubat ayında 107,0 olarak gerçekleşen Münih te bulunan IFO Enstitüsü İş Dünyası Güven Endeksi, 107,7 seviyesine yükseldi.. 5

9 Öte yandan Ocak ayında KDV oranlarına getirilen artışın, önümüzdeki dönemde genel tüketimi az da olsa olumsuz etkilemesi bekleniyor. İngiliz ekonomisi son bir kaç çeyrekte yüksek oranda büyüme gerçekleştirmekteyken, bu dönemde reel GSYİH artış ortalaması çeyrek dönem başına %0,7 civarında seyretmekte nın son çeyreğinde reel GSYİH %0,8 oranında artarak ortalamanın da üstüne çıkmış oldu. Yüksek oranda iç talep üretim artışını daha da yukarıya çekerken, 2006 yılı reel GSYİH artış oranı %2,7 olarak açıklandı. Fiyat artışları konusunda ise, 2006 Aralık döneminde %3 seviyesine yükselen yıllık TÜFE oranı, 2007 Ocak döneminde %2,7 ye gerilerken, Şubat döneminde ise tekrar %2,8 e yükseldi. Öte yandan, Ocak ayında %4,2 olan Perakende Fiyat Endeksi, Şubat ayında %4,6 ya yükselmiştir. ABD ABD ekonomisi, üst üste 5 yıldır kesintisiz büyümekte ve 2006 yılı reel GSYİH artış oranı %3,3 olarak gerçekleşti. Öte yandan, önümüzdeki dönemde büyüme oranında bir miktar yavaşlama bekleniyor. İnşaat ve konut alımı harcamalarındaki düşüşün ekonomiye yapacağı olumsuz etkinin, istihdam ve gelir artışının özel tüketim harcamalarını arttırmasıyla dengeleneceğine inanan uzmanlar, iyimserliklerini koruyorlar. Öte yandan, İran a ilişkin belirsizliklerin artmasının, FED başkanı Alan Greenspan in ABD ekonomisinin yıl sonunda durgunluğa girebileceği yönündeki açıklamalarının ve dayanıklı tüketim malı siparişlerinin beklentilerin çok üzerinde gerilemesinin etkisiyle, ABD de büyümeye ilişkin kaygılar arttı. ABD ekonomisinin 2006 yılının dördüncü çeyreğinde %2,3 lük beklentilerin biraz altında %2,2 büyüdüğü açıklandı. ABD de yılın üçüncü çeyreğinde %2 büyüme kaydedilmişti. ABD de Ocak 2007 de 110,3 düzeyinde olan tüketici güven endeksi Şubat ayında 111,2 ye yükselmesine rağmen, Mart ayında tekrar azalarak 107,2 seviyesine geriledi. ABD Şubat ayı ISM İmalat Sanayi Endeksi 52,3 olarak açıklandı. Bu endeksin 50 olması beklenmekteydi. ABD de Ocak ayında, yeni ev satışları verisi 1,1 milyon adet olan beklentilerin oldukça altında ve. 6

10 937 bin adet olarak açıklandı. ABD dayanıklı tüketim malı siparişleri, iki ay süren artışın ardından Ocak 2007 de bir önceki aya göre %1,5 lik gerileme beklentilerinin oldukça üzerinde ve %7,8 azaldı. Japonya Japon İstatistik Bürosu ndan gelen açıklamaya göre Şubat ayında ülkede hane halkı harcamaları çok güçlü bir yükseliş gösterirken, sınai üretimdeki düşüş, öngörülerin çok altında kaldı. İstihdam da güçlü seyrediyor. Şubat ayında hane halkı harcamaları %1,3 artışla uzman anketinde ortaya çıkan %0,6'nın çok üstünde bir performans sergiledi. Buna karşın, ülkede deflasyon henüz bitmedi. 10 aylık bir aradan sonra TÜFE yeniden düşüşte. Çekirdek TÜFE yıllık bazda %0,1 düştü. Buna rağmen, uzmanlar Japon ekonomisinde, olumsuz deflasyon sürecinin sona ermekte olduğuna ve olumlu gidişin önümüzdeki dönemde de devam edeceğine inanıyorlar. Asya 2006 yılı ihracat rakamlarına göre AB ye yapılan ihracat toplamında Çin, ABD yi geride bıraktı yılında AB üyesi ülkelere Çin in yaptığı ihracat bir önceki yıla göre %21 artarak 255 milyar dolara yükselirken, aynı dönemde ABD den AB ye yapılan ihracat ise ancak %8 artış göstererek yaklaşık 234 milyar dolara ulaşabildi. Son verilere göre, AB içinde Çin den en çok ithalat yapan ülke ise İngiltere. Öte yandan AB nin Çin e yaptığı ihracat ise 2006 yılında 2005 e göre %23 artarak 84 milyar dolara yükseldi. Son dönemde güçlenen Euro nedeniyle Euro Bölgesinden yapılan ihracatlar olumsuz etkilenirken, Çin e yapılan ihracattaki artış trendi, bu olumsuz faktöre rağmen yükselişini sürdürdü. Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler Merkez Bankası verilerine göre tüketici fiyatları, Şubat ayında %0,43 oranında artmış ve yıllık enflasyon %10,16 ya yükselmiştir. Merkez Bankası değerlendirmesinde, yıllık enflasyonun yükselmesinde belirleyici olan ana etkenler arasında giyim grubundaki kış sezonu indirimlerinin öne çekilmiş olmasının etkisi de yer alıyor.. 7

11 Banka analizine göre, dış talep gücünü korumaktadır. İmalat sanayinde verimlilik kazanımlarının devam etmesi ve Avrupa Bölgesi nde ekonomik faaliyetin gücünü koruması ihracattaki artışları desteklemektedir. Büyüme hızındaki yavaşlama ise ithalatı sınırlamaktadır. Bu görünüme paralel olarak, 2007 yılı Ocak ayına ilişkin miktar endeksi verileri, ihracattaki büyüme oranının ithalattaki artış oranının üzerinde olduğuna işaret etmektedir. Merkez Bankası verilerine göre 2007 yılı Şubat ve Mart aylarında ihracattaki yüksek oranlı artışların devam ediyor olması, yılın ilk çeyreğinde dış talebin büyümeye olan katkısının sürdüğünü göstermektedir. Yine Merkez Bankası değerlendirmesine göre, İç talepte devam eden yavaşlamaya rağmen dış talebin desteğiyle sanayi üretiminin gücünü koruduğu gözlenmektedir.. 8

12 II YILININ İLK ÜÇ AYLIK DÖNEMİNDE GENEL OLARAK TÜRKİYE İHRACATI İlk üç ayda ihracat hızla artıyor 2007 yılının Ocak-Mart dönemini kapsayan ihracat verileri Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklandı. Buna göre, Türkiye genel ihracatı 2007 yılının Ocak-Mart döneminde 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,1 oranında artarak 23,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir yılında elde edilen %16,8 lik artış oranı ve 2006 yılının ilk üç aylık döneminde elde edilen %7,4 lük artış oranları göz önüne alındığında, 2007 yılının ilk çeyreği itibariyle Türkiye ihracatının yüksek bir ihracat artış ivmesi yakaladığı söylenebilir. Tekstil ihracatı da hızla artıyor 2007 yılının ilk üç aylık döneminde Türkiye nin tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %21,2 oranında artarak 1,5 milyar dolara ulaşmıştır yılının ilk çeyreğinde elde edilen %6 lık artış hızı göz önüne alındığında 2007 yılının aynı döneminde tekstil ihracatının artış hızının üç katından daha fazla olduğu (%21,2) görülmektedir. Aynı şekilde, tekstil ihracatının 2006 yıllık ihracat artış hızının %14,7 olduğu dikkate alındığında, 2007 yılının ilk çeyreğinde tekstil ihracatının yüksek bir performans gösterdiği tesbiti yapılmaktadır. Tablo 1 de tekstil sektörünün genel ihracatta ve tarıma dayalı işlenmiş ürünler ihracatında aldığı pay görülebilir. Tekstil ihracatının artış oranı (%21,2), genel ihracat artışının artış oranının (%25,1) çok az gerisinde kalırken, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının artış oranından (%12,5) oldukça yüksek olmuştur.. 9

13 Tablo 1. Genel İhracat Performansı İçinde Tekstil ve Hammaddeleri İhracatının Payı Birim: 1000 $ / 2006 Değişim % Türkiye Genel İhracatı ,1 Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı ,2 Teks.ve Hammaddeleri İhracatının Payı % 6,8 6,6 Sanayi İhracatı ,3 Teks.ve Hammaddeler İhracatının Sanayi İhracatındaki Payı % Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler İhracatı Teks.ve Hammaddeler İhracatının Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler İhracatındaki Payı % 7,9 7, ,3 78,2 77,5 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Grafik $ Türkiye Genel İhracatı Sanayi İhracatı Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler İhracatı Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı

14 III. BAŞLICA ÜLKE GRUPLARI İTİBARİYLE İHRACAT Bulgaristan ve Romanya ile beraber AB Ülkelerinin Tekstil İhracatındaki Payı %55,7 ye Dayandı 2007 yılının ilk çeyreği itibariyle başlıca ülke gruplarındaki tekstil ihracatımızın durumuna bakıldığında, Ortadoğu ülke grubu hariç, diğer bütün ülke gruplarında %2,5 ile %67,5 arasında değişen oranlarda artış kaydedildiği görülmektedir. Oransal olarak en büyük ihracat artışı %67,5 ile diğer Avrupa ülkeleri grubuna yapılan ihracatta elde edilirken, en düşük ihracat artış oranı %2,5 ile diğer Asya ülkelerine gerçekleştirilen ihracatta ortaya çıkmıştır. Türkiye nin en büyük tekstil ihracat pazarı olan Avrupa Birliği ülkelerine 2007 yılının başında Bulgaristan ve Romanya nın da katılmasıyla, bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın payı 2007 yılının ilk çeyreğinde %55,7 ye yükselmiştir. Bu iki ülke olmadan bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın payı %45,6 dır ve rakam 2006 yılının aynı döneminde gerçekleşen ihracatın payına (%45,8) oldukça yakındır. Bu ülke grubuna 849,9 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. 193,7 milyon dolar ihracat gerçekleştirilen eski SSCB ülke grubu da önemli bir diğer pazardır yılının ilk üç aylık döneminde bu ülke grubuna gerçekleştirilen ihracat geçen yıla göre %36,8 oranında artmış ve bu ülke grubunun tekstil ihracatında aldığı pay %12,7 ye ulaşmıştır. Bu ülke grubuna gerçekleştirilen ihracatın payı seneden seneye artmaktadır. Tablo 2 de ve Grafik 2 de tekstil ihracatının ülke gruplarına dağılımı verilmektedir.. 11

15 Tablo 2. Başlıca Ülke Grupları İtibariyle Türkiye Tekstil İhracat Kaydı 2006 Toplam 2007 Toplam 2007 / 2006 Teks'de Teks'de Değişim 1000 $ Pay % 1000 $ Pay % % AB Ülkeleri Toplamı , ,7 23,1 Diğer OECD Ülkeleri Toplamı (ABD,Kanada, İsviçre vb) Diğer Avrupa Ülkeleri Toplamı ( Romanya, Bulgaristan, Makedonya, KKTC) Eski S.S.C.B Ülkeleri Toplamı (Rusya Fed., Azerbaycan, Özbekistan vb) Ortadoğu Ülkeleri Toplamı (S. Arabistan, İsrail, Kuveyt vb) Afrika Ülkeleri Toplamı (Mısır, Tunus, Cezayir, GAC vb) Diğer Asya Ülkeleri ( Çin, Hindistan, Malezya, Tayvan vb) , ,0 16, , ,4 67, , ,7 36, , ,7-4, , ,9 26, , ,4 2,5 Diğer Ülkeler ve Bölgeler Toplamı , ,0 11,0 Toplam Tekstil İhracat Kaydı , ,0 21,2 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Grafik 2. Ülke Grupları İtibariyle Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı $ AB Ülkeleri Diğer OECD Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri Eski S.S.C.B Ülkeleri Ortadoğu Ülkeleri Afrika Ülkeleri Diğer Asya Ülkeleri Diğer Ülkeler ve Bölgeler. 12

16 AB ülkeleri AB ye İhracat Oldukça İyi Gidiyor, Romanya ve Bulgaristan ile Beraber İhracattaki Payı %55,2 ye Ulaştı Türkiye nin tekstil ihracatının en önemli ve geleneksel pazarı olan AB ülkeleri 2007 yılının ilk üç aylık döneminde de konumunu korumuştur. Üstelik, Bulgaristan ve Romanya gibi önemli tekstil pazarları olan iki ülkenin bu ülke grubuna katılmasıyla, AB pazarı Türkiye nin tekstil ihracatındaki payını arttırmıştır. Bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın artış oranı (%23,1) toplam tekstil ihracatının artış oranından (%21,2) daha da yüksek olmuştur. En çok ihracat gerçekleşen ülkeler: İtalya, Romanya, Almanya ve Polonya İtalya, tekstil ihracatımızda uzun yıllardır bir numaralı pazar konumundadır. Bu ülkeye 2007 yılının ilk çeyreğinde gerçekleşen ihracat toplam tekstil ihracatımızın %10,7 sine tekabül etmektedir. Bu oranın 2006 yılının aynı döneminde %11,5 ve 2005 yılının aynı döneminde ise %12 olduğu göz önüne alındığında, bu ülkeye gerçekleşen ihracatın performansında düşme olduğundan söz edilebilir. Romanya, Türkiye nin tekstil ihracatının en önemli pazarlarından biridir yılında Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği 10. ülke konumunda olan Romanya yıllar içinde gelişen hazırgiyim endüstri nedeniyle, 2006 yılında 4. sıraya yükselmiştir yılının ilk üç aylık döneminde ise Almanya yı da geçerek İtalya ve Rusya nın ardından en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen 3. ülke durumuna gelmiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine oranla %49,6 artışla 98,4 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Öte yandan çiçeği burnunda AB üyesi Bulgaristan ın tekstil ve konfeksiyon sektöründe önemli gelişmeler sözkonusudur. Hızlı yıllık büyüme rakamları (%6,2 gibi) bu ülkede tekstil ve konfeksiyon sektörünün gelişimini tetikleyecektir yılları arasında Bulgaristan da konfeksiyon imalatı %89 oranında tekstil ise %123 oranında büyümüştür. Bazı çevrelerce Bulgaristan diğer Avrupa ülkeleri için çabuk sevkıyat açısından bir çözüm olarak görülmektedir. Ülkenin AB ülkelerine tekstil ve konfeksiyon ihracatı sürekli artmaktadır. Ne var ki, Bulgaristan ın konfeksiyon sanayi dışa bağımlıdır ve düşük ücret yapısı ile Avrupa ya yakınlığı. 13

17 dolaysıyla yatırımlar artış kaydetmektedir. Bu itibarla, Türk tekstil sektörü açısından önem ve özenle değerlendirilmesi gereken bir Pazar durumundadır. Avrupa nın en büyük ekonomisi Almanya 2005 yılına kadar Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği 2. ülke konumundayken, 2005 yılında 3. ülke konumuna, 2007 yılının ilk çeyreğinde ise 4. ülke konumuna gerilemiştir. Oysa, son dönemlerde Alman ekonomisinin 2007 yılında %2,3 oranında büyüyeceği tahmin edilmektedir. Dolaysıyla, Alman ekonomisindeki bu gelişmelerden Türk tekstil sektörünün yeterince yararlanılamadığı çıkarımı yapılabilir. Diğer yandan, Türk firmaların Pazar çeşitlendirme faaliyetleri ve kızışan uluslararası rekabet bu ülkeye yapılan tekstil ihracatını doğrudan etkilemiş görünmektedir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılın aynı dönemine kıyasla, %8,8 artışla 90 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir yılında Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ilk 10 ülke içinde olmayan Polonya nın yıllar içinde tekstil ihracatımızda payı artarak 2007 yılının ilk üç aylık döneminde %4,8 e ulaşmış ve en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen 5. ülke konumuna yükselmiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %43,6 oranında artışla 72,5 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. Bu ülke grubunda önemli değerde ihracat gerçekleştirilen diğer ülkeler İngiltere (58 milyon dolar), Bulgaristan (54,2 milyon dolar) ve İspanya (50,7 milyon dolar) dır yılının ilk çeyreğinde eski AB ülkelerine (15 ülke) ihracat artışı %18,4, AB ye yeni üye olan ülkelere gerçekleştirilen ihracatın artışı ise %34,6 oluştur. Eski AB ülkelerine yapılan tekstil ihracatı toplam ihracattan aldığı %37,8 lik pay ile 577 milyon dolara ulaşırken, yeni AB ülkelerine gerçekleşen tekstil ihracatı toplam ihracattan aldığı %17,9 lük pay ile 273 milyon dolara ulaşmıştır. AB-15 pazarında yaşanan toparlanma ve canlılıkla birlikte yeni AB üyesi ülkelerin pazarında gösterilen bu yüksek ihracat artışı da önem arz etmektedir. Tekstil ihracat artışının önemli bir nedeni hiç kuşkusuz bu ülkelerde yaşanan yüksek oranlı büyümedir. İkinci bir neden ise, AB ülkelerinin hazırgiyim ve konfeksiyon tedarikçilerinin bir kısmı bu ülkelere kaymıştır. Nitekim, Avrupa Merkez Bankası nın Mart 2007 Aylık Bülteni nde, AB ye yeni üye olan ülkelerin yüksek bir büyüme performansı. 14

18 gösterdiği ifade edilmektedir. Bazı Orta Avrupa ülkelerinde ekonomik büyüme, tahminleri aşmıştır. Bölgedeki büyümenin hem iç talep hem de dış talep kaynaklı olduğu vurgulanmaktadır. AB ülkelerine gerçekleştirilen tekstil ihracatı ile ilgili detaylar Tablo 3 de verilmektedir. Tablo 3. Birim: 1000 $ AB Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Almanya , ,9 8,8 Avusturya , ,5 47,9 Belçika , ,1 43,2 Danimarka , ,5 13,0 Finlandiya , ,2-14,2 Fransa , ,3 39,1 Hollanda , ,9 55,5 İngiltere , ,8 8,4 İrlanda , ,2 71,5 İspanya , ,3 17,6 İsveç , ,4 48,3 İtalya , ,7 12,7 Lüksemburg , ,1-24,3 Portekiz , ,7 5,6 Yunanistan , ,1 28,3 AB (15) Ülkeleri Toplamı , ,8 18,4 Bulgaristan , ,6 13,0 Çek Cumhuriyeti , , ,7 Diğer Bölgeler ,002 - Estonya 666 0, ,1 128,4 Letonya 613 0, ,1 114,7 Litvanya , ,6 15,2 Macaristan , ,1 10,3 Malta 921 0, ,1-13,2 Polonya , ,8 43,6 Romanya , ,5 49,6 Slovak Cumh , ,3 50,8 Slovenya , ,2 70,3 Yeni AB Toplamı , ,9 34,6 AB (27) Toplamı , ,7 23,1 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı , ,0 21,2 Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 15

19 Diğer OECD Ülkeleri 2007 yılının ilk çeyreğinde Türkiye nin diğer OECD ülke grubundaki en büyük pazarı olan ABD ye gerçekleştirdiği tekstil ihracatı %13,7 oranında artarak 53,9 milyon dolara ulaşmıştır yılının ilk çeyreğinde bu ülkeye gerçekleştirilen tekstil ihracatının %2,8 oranında arttığı, 2005 yılının ilk çeyreğinde ise %0,2 oranında gerilediği göz önüne alındığında, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde ABD ye yapılan tekstil ihracatında performans artışı olduğundan söz edilebilir. Özellikle, ABD nin son iki yıllık hazırgiyim ithalatının da büyüme gösterdiği göz önüne alındığında, gerçekleştirilen ihracatın önemi daha da ortaya çıkmaktadır. Çok büyük oranda ABD ye gerçekleşen tekstil ihracatının artması ve bunun yanında Avustralya, Güney Kore ve Japonya ya ihracat artışları, diğer OECD ülke grubuna tekstil ihracatının %16 oranında artarak 76,8 milyon dolara ulaşmasına yol açmıştır yılının aynı döneminde diğer OECD ülkelerine tekstil ihracatı artış oranı da %5,3 olarak kaydedilmişti. Tablo 4. de diğer OECD ülke grubunda yer alan ülkelere 2007 yılının ilk çeyreğinde yapılan tekstil ihracatı detaylı bir şekilde verilmektedir. Tablo 4. Birim: 1000 $ Diğer OECD Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) ABD , ,5 13,7 Avustralya , ,3 50,6 Güney Kore , ,3 35,8 İsviçre , ,1 7,5 İzlanda 59 0,0 58 0,0-1,7 Japonya , ,3 37,0 Kanada , ,3-6,7 Meksika , ,1-2,5 Norveç 652 0, ,1 40,6 Yeni Zelanda 537 0, ,1 50,3 Diğer OECD Ülkeleri Toplamı , ,0 16,0 Türkiye Tekstil ve , ,0 21,2 Hammaddeleri İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 16

20 Eski SSCB Ülkeleri Türkiye nin, İtalya nın ardından en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ikinci ülke olan Rusya Federasyonu na yapılan tekstil ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine göre %44,2 gibi yüksek bir oranda artarak 150,3 milyon dolara ulaşmış, ülkenin toplam tekstil ihracatımızdaki payı da %9,9 a çıkmıştır. Bu ülke grubunda diğer önemli pazar 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine göre %4,3 artışla 24,4 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilen Ukrayna dır. Değer bazında fazla tekstil ihracatı yapılamayan Azerbaycan ve Türkmenistan hariç, bu ülke grubundaki diğer bütün ülkelere yapılan tekstil ihracatında %4,3 ile %177,3 arasında değişen oranlarda ihracat artışı kaydedilmiş, tüm ülke grubuna ise %36,8 oranında artış ile 193,7 milyon dolarlık tekstil ihracatı yapılmıştır. Tablo 5 de eski S.S.C.B. ülkelerinin Türkiye den gerçekleştirdiği tekstil ihracatının detayı verilmektedir. Birim: 1000 $ 2006 Tablo 5. Eski S.S.C.B Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Azerbaycan , ,0-59,2 Beyaz Rusya , ,4 64,7 Kazakistan , ,2 177,3 Özbekistan , ,5 25,8 Rusya Federasyonu , ,9 44,2 Türkmenistan , ,1-16,6 Ukrayna , ,6 4,3 Eski S.S.C.B Ülkeleri Toplamı , ,7 36,8 Türkiye Tekstil ve , ,0 21,2 Hammaddeleri İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 17

21 Diğer Avrupa Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkelerine Yönelik Tekstil İhracatı Artmaya Devam Ediyor 2007 yılının başında Avrupa Birliği ne üye olan Bulgaristan Romanya nın bu ülke grubundan çıkması ile Sırbistan diğer Avrupa ülkeleri içinde en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen ülke olmuştur. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %75,1 artışla 24,2 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Sırbistan özellikle son yıllarda tekstil ve hazırgiyim sektörüne ağırlık vererek, AB tedarikçisi olmayı hedeflemektedir. Sırbistan İtalya, Almanya, Bosna Hersek, Hollanda ve Fransa ya konfeksiyon mamülleri ihraç etmektedir. Diğer Avrupa ülke grubunda oransal olarak en çok ihracat artışı %108,8 artış oranı ile Makedonya ya yapılan ihracatta elde edilmiştir. Bu ülkeye 6,3 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Tablo 6. da ülkemizden diğer Avrupa ülkelerine yapılan tekstil ihracatına ilişkin veriler yeralmaktadır. Birim: 1000 $ 2006 Tablo 6. Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Arnavutluk , ,1-0,8 Bosna-Hersek , ,2 66,0 K.Kıbrıs Türk Cumhurıy , ,1 3,9 Makedonya , ,4 108,8 Sırbistan , ,6 75,1 Diğer Avrupa Ülkeleri Toplamı Diğer Avrupa Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı , ,4 67,5 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı , ,0 21,2 Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 18

22 Ortadoğu Ülkeleri Ortadoğu ülkelerine yönelik ihracatta performans düşüşü var Irak, İran ve İsrail gibi ülkelerin yeraldığı Ortadoğu ülkelerine yönelik tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %4,1 oranında düşüş ile 87,4 milyon dolar olarak kayda alınmıştır. Ortadoğu ülke grubunda kaydedilen performans düşüklüğünün gerisinde İran, Irak, Suudi Arabistan ve Ürdün e tekstil ihracatından kaydedilen düşüşler yatmaktadır. Bu düşüşler İsrail ve Suriye ye yönelen tekstil ihracatındaki artışlarla da (sırasıyla %6,8 ve %24,5 artış) tolere edilememiştir. Bu performans düşüklüğünün ardında, başta bu ülke grubundaki en büyük pazar olan İran olmak üzere, Suudi Arabistan ve Ürdün e gerçekleşen tekstil ihracatında 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine göre yaşanan düşüşler gelmektedir. Tablo 7. den de görüleceği üzere, Ortadoğu ülke grubunun en fazla tekstil ihraç edilen ülkesi konumundaki İran a ihracatta %8,1 oranında düşüş dikkate değerdir. Ayrıca Irak a yapılan ihracatta ortaya çıkan %60,1 oranındaki düşüş de bir diğer önemli husustur. Birim: 1000 $ 2006 Tablo 7. Ortadoğu Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Irak , ,2-60,1 İran , ,9-8,1 İsrail , ,4 6,8 Kuveyt , ,1-30,9 S.Arabistan , ,5-17,8 Suriye , ,3 24,5 Ürdün , ,4-10,1 Ortadoğu Ülkeleri Toplamı , ,7-4,1 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı , ,0 21,2 Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 19

23 Afrika Ülkeleri Afrika ülkelerine ihracat artışı devam ediyor 2007 yılının ilk çeyreğinde Afrika ülkelerine gerçekleştirilen tekstil ihracatı 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %26,1 oranında artarak 90,6 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubuna yapılan ihracat, uzun yıllardır devamlı artmaktadır. Bu gruptaki en büyük pazar, Türkiye nin toplam tekstil ihracatının %1,6 sının yöneldiği Mısır dır. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %3,7 artışla 24,3 milyon dolarlık tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Fas, Tunus ve Cezayir bu ülke grubundaki diğer önemli pazarlar olarak öne çıkmaktadır. Yeni Serbest Ticaret Anlaşması imzalamış olduğumuz Fas (%61,7 oranında artış) ve Tunus a (%45,5 oranında artış) yönelik büyük ihracat artışları arkasında bu ülkelerin AB pazarı için önemli hazırgiyim tedarikçi olmaları ve bu ülkelerde sağlanan yüksek oranlı büyüme gelmektedir. Cezayir, 2006 yılının ilk çeyreğinde iki katına çıkan tekstil ihracatı artışı ile dikkat çekmektedir. Libya ya gerçekleştirilen tekstil ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine göre %87,3 oranında düşerek, 798 bin dolara inmiştir. Bu ülkeye yönelik tekstil ihracatının düşüşünün arkasında Çin in pazara hakimiyeti olduğu düşünülmektedir. Mısır, devamlı artan tekstil ve konfeksiyon kapasitesi, çektiği yabancı yatırımlar ile Türkiye ye rakip olarak ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda, tekstil ihracatımızın %3,7 gibi düşük bir oranda artması şaşırtıcı değildir. Tablo 8. de Afrika ülkelerinin Türkiye den yaptıkları tekstil ithalatının detayı verilmektedir.. 20

24 Tablo 8. Birim: 1000 $ Afrika Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Cezayir , ,3 124,7 Fas , ,5 61,7 Libya , ,1-87,3 Mısır , ,6 3,7 Tunus , ,0 45,5 Kuzey Afrika Toplamı , ,5 31,5 Güney Afrika Cum , ,5-14,5 Afrika Ülkeleri Toplamı , ,9 26,1 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi , ,0 21,2 Diğer Asya Ülkeleri 2007 yılının ilk üç aylık döneminde diğer Asya Ülkelerine gerçekleşen ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla %2,5 oranında artarak 52,3 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubundaki en büyük pazar olan Çin e yapılan ihracat %42,5 oranında artarak 21,2 milyon dolara ulaşmıştır. Ancak bu noktada, 2007 yılının Ocak- Şubat ilk iki ayı itibariyle Çin den toplam 210,1 milyon dolar değerinde tekstil ürünü ithal edildiği de hatırda tutulmalıdır. Zira, ihracat yüksek oranlı artmış gözükse de ithalatın, ihracatın neredeyse on katından fazla olması düşündürücüdür. Diğer Asya ülkelerine kaydedilen tekstil ihracatının detayı Tablo 9. da verilmektedir.. 21

25 Tablo 9. Birim: 1000 $ 2006 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Çin Halk Cumhuriyeti , ,4 42,5 Endonezya , ,4 9,0 Hindistan , ,2-0,5 Hong Kong , ,8 2,3 Malezya 856 0, ,1 14,8 Singapur 624 0, ,0 10,1 Tayland , ,1 33,2 Tayvan , ,2-40,6 Güney ve Doğu Asya Ülkeleri Toplamı Diğer Asya Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı , ,3 12,7 Bangladeş , ,1-82,4 Pakistan , ,1-36,5 Diğer Asya Ülkeleri Toplamı , ,4 2,5 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri , ,0 21,2 İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 22

26 IV. BAŞLICA ÜRÜNLER VE ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA TEKSTİL İHRACATI En Fazla İhraç Edilen Ürün: Örme Kumaş 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, geçen senenin ilk üç aylık döneminde olduğu gibi, en fazla ihraç edilen mamul örme kumaş olmuştur. Bu ürün grubunda yapılan ihracat 2007 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla değer bazında %54,2 oranında artarak 164,2 milyon dolara ulaşmıştır. Son yıllarda rahat giyimin ön plana çıkması, örme kumaşların, dokuma kumaşlara göre daha ucuza üretilmesi, bu durumda da Çin le rekabetin bu ürün kulvarında kolaylaşmasının bu ürüne olan talebi arttırdığı düşünülmektedir. Tablo Ocak -Mart Değişim % Tekstil Mamülleri Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) Miktar (%) Değer (%) Örme kumaş ,2 54,2 Pamuklu dokuma kumaş ,8 16,8 Sentetik filament ipliklerinden dokuma kumaş ,1 29,6 Ambalaj için torba ve çuvallar ,1 12,4 Sentetik filament demetleri ,0 5,3 Sentetik-suni filamentlerden iplikler ,7 38,8 Yatak çarşafları ,8 26,1 Pamuk ipliği ,5 2,4 Sentetik-suni devamsız liflerden iplikler ,1 32,4 Dokunmuş kadife, peluş ve tırtıl mensucat ,6 29,9 Tuvalet ve mutfak bezleri ,0 26,0 Parça, şerit ve motif halinde işlemeler ,6 10,5 Naylon veya diğer poliamidlerden yüksek mukavemetli iplikten her nevi nakil vasıtası iç ve dış lastiği için mensucat ,4-3,3 Sentetik devamsız liflerden dokuma kumaşlar ,3 2,9 Karde edilmemiş veya penyelenmemiş pamuk ,2 36,6 Gipe iplikler ,0-12,3 Tüller ve diğer ağ mensucat ,7-10,5 Taranmış yünden veya ince hayvan kıllarından dokuma kumaş Karde edilmiş, taranmış akrilik veya modakrilik devamsız lifler Plastik emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş mensucat En Fazla İhraç Edilen Tekstil Mamülleri ( $ sıralı ) ,4 5, ,7 21, ,8 17,4 Sentetik-suni liflerden dokunmamış kumaş ,8 190,4 Emdirilmiş, sıvanmış veya kapanmış diğer mensucat ,0 26,9 TOPLAM ,0 20,9 TÜRKİYE TEKSTİL İHRACATI ,2 En Fazla İhraç Edilenlerin Toplamda Payı % Kaynak: İhracatçı Birlikleri Konsolide Rakamları / Mart

27 Tablo 10 de ihracat değerine göre sıralandığında ilk on sırada örme kumaş, pamuklu dokuma kumaş, sentetik filament ipliklerinden dokuma kumaş, ambalaj için torba ve çuvallar, sentetik filament demetleri, sentetik-suni filamentlerden iplikler, yatak çarşafları, pamuk ipliği, sentetik-suni devamsız liflerden iplikler, dokunmuş kadife, peluş ve tırtıl mensucat yer almaktadır. Tablo 10 dan da görüleceği üzere, en fazla ihracat edilen bu ürünler, toplam tekstil ihracatının %74 üne karşılık gelmektedir. Fasıllar Bazında İhracat 50 ve 60 arasında kalan Fasıllar üzerinden yapılan tekstil ihracatı incelendiğinde, beklenildiği üzere, pamuk elyafı, pamuklu iplikler ve pamuklu mensucatlardan oluşan Fasıl 52, en çok ihracat gerçekleştirilen fasıl olduğu görülmektedir. Bu fasıldan, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,2 oranındaki yüksek bir artış ile 392,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir yılında olduğu gibi, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde de en büyük ihracat artışı örme kumaşların yer aldığı Fasıl 60 da görülmüştür. Bu fasılda yer alan örme kumaşların ihracatı 2006 yılının aynı dönemine göre %40 oranında artarak 236 milyon dolara ulaşmıştır. İpek, ipekli iplikler ve ipekli mensucatın yeraldığı Fasıl 50 üzerinden 2007 yılının ilk çeyreğinde gerçekleşen ihracat ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre %4 oranında düşerek 584 bin dolara inmiştir. Sentetik ve suni filamentlerden iplik ve dokuma kumaşların yer aldığı Fasıl 54, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde dikkate değer ihracat artışının görüldüğü (%25,7) bir diğer fasıldır. Bu fasıl üzerinden gerçekeleşen ihracat 304,4 milyon dolara ulaşmıştır. Tablo 11 de bütün Fasıllar üzerinden yapılan ihracatın 2007 yılının ilk üç aylık döneminde gösterdiği performans yer almaktadır.. 24

28 Tablo 11. FASILLAR BAZINDA TÜRKİYE TEKSTİL İHRACATI 2007/06 OCAK - MART Brim: 1.000$ Değişim % İPEK (ipek böceği kozası, ham ipek, ipek ipliği ve ipekli dokunmuş mensucatı) ,0 YAPAĞI VE YÜN, İNCE VE KABA HAYVAN KILI (Elyaf, iplik ve mensucatı) ,5 PAMUK (pamuk elyafı, pamuk ipliği ve pamuklu dokunmuş mensucatı) ,2 DOKUMAYA ELVERİŞLİ DİĞER BİTKİSEL LİFLER (Elyafı, iplik ve dokunmuş mensucat) ,7 SENTETİK - SUNİ FİLAMENTLER (filament iplikler ve filament ipliklerden dokunmuş munsucat) ,7 SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER (filament demetleri, devamsız lifler, devamsız liflerden iplikler ve devamsız liflerden dokunmuş mensucat) ,1 VATKA, KEÇE, DOKUNMAMIŞ MENSUCAT, ÖZEL İPLİKLER, KORDON, İP, HALAT VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA ,5 ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, TUFTE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DANTELA, ŞERİTÇİ EŞYASI, İŞLEMELER ,8 EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ VEYA LAMİNE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN TEKNİK EŞYA ,6 60 ÖRME KUMAŞ FASILLAR ,0 TEKSTİL İHRACATI ,2 Türkiye nin tekstil ihracatında önde gelen ilk üç ülke İtalya, Rusya Federasyonu ve Romanya dır. Bu üç ülkeye yapılan ihracatın fasıl bazında detayı Tablo 12 de verilmektedir yılının ilk çeyreğinde İtalya ya en çok pamuk elyafı, pamuklu iplikler ve pamuklu mensucatlardan oluşan Fasıl 52 üzerinden ihracat gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu ülkeye anılan fasıl üzerinden 58,5 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. 60. Fasıl da örme kumaşların önemli bir oranı da pamuklu ürünler olduğuna göre İtalya ya yapılan tekstil ihracatının pamuklu ağırlıklı olduğu söylenebilir. Rusya Federasyonu na ise en çok Fasıl 54 üzerinden tekstil ihracatı yapıldığı tespit edilmiştir. Bu ülkeye Sentetik ve suni filamentlerden iplik ve dokuma kumaşların yer aldığı Fasıl 54 üzerinden 43,7 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır.. 25

29 Romanya ya yönelik ihracatta ise Fasıl 52 gene üzerinden en çok ihracat yapılan fasıl olarak öne çıkmaktadır. Bu ülkeye Fasıl 52 üzerinden 33,8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Tablo 12 de İtalya, Rusya Federasyonu ve Romanya nın 50 ve 60 arası fasıllardan yaptığı ihracat görülebilir. Tablo 12. ÖNEMLİ ÜLKELERE YÖNELİK FASILLAR BAZINDA TEKSTİL İHRACATI İTALYA RUSYA FEDERASYONU ROMANYA Brim: $ Değişim % Değişim % Değişim % FASIL , , ,6 FASIL , , ,5 FASIL , , ,1 FASIL , , ,7 FASIL , , ,6 FASIL , , ,6 FASIL , , ,1 FASIL , , ,7 FASIL , , ,1 FASIL , , ,4 TOP. TEKSTİL İHRACATI , , ,6 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Konsolidasyon Kutu 1- Tablo 15. de ülke grupları bazında ihracat kayıt rakamları verilen Fasılların detayları: FASIL 50- İPEK (ipek böceği kozası, ham ipek, ipek ipliği ve ipekli dokunmuş mensucatı) FASIL 51 YAPAĞI VE YÜN, İNCE VE KABA HAYVAN KILI (Elyaf, iplik ve mensucatı) FASIL 52- PAMUK (pamuk elyafı, pamuk ipliği ve pamuklu dokunmuş mensucatı) FASIL 53 DOKUMAYA ELVERİŞLİ DİĞER BİTKİSEL LİFLER (Elyafı, iplik ve dokunmuş mensucat) FASIL 54- SENTETİK - SUNİ FİLAMENTLER (filament iplikler ve filament ipliklerden dokunmuş munsucat) FASIL 55- SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER (filament demetleri, devamsız lifler, devamsız liflerden iplikler ve devamsız liflerden dokunmuş mensucat) FASIL 56- VATKA, KEÇE, DOKUNMAMIŞ MENSUCAT, ÖZEL İPLİKLER, KORDON, İP, HALAT VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA FASIL 58- ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, TUFTE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DANTELA, ŞERİTÇİ EŞYASI, İŞLEMELER FASIL 59- EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ VEYA LAMİNE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN TEKNİK EŞYA FASIL 60- ÖRME KUMAŞ. 26

30 Ev Tekstili İhracatı Performans Kaybediyor Yatak çarşafı, tül, perde, masa örtüsü gibi ürünlerin yer aldığı ev tekstili sektörü Türkiye nin tekstil ve konfeksiyon sanayinin en temel alt gruplarından biridir. Türkiye nin ev tekstili ihracatı, 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla sadece %5 oranında artarak 492,7 milyon dolara ulaşmıştır. Sektörün ihracatı artmakla beraber, toplam tekstil ve konfeksiyon sektörünün %15 oranında bir artış kaydettiği dikkate alındığında ev tekstili ihracatındaki performans düşüşü açıkça görülmektedir. Söz konusu performans düşüşü ev tekstili sektörünün tekstil ve konfeksiyon ihracatında aldığı payı da %10,3 den 9,4 e düşürmüştür. Detaylar Tablo 13. de verilmektedir. Ev tekstili sektöründe, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde en çok ihracat edilen ürünler yine sırasıyla tuvalet ve mutfak bezleri, yatak çarşafları, dokuma bornozlar ve diğer mefruşat eşyası olmuştur. En çok ihraç edilen ve toplam ev tekstili ihracatının yarısından fazlasına karşılık gelen ilk iki ihracat kalemi olan tuvalet ve mutfak bezleri ile yatak çarşaflarında miktar bazında azalmalara rağmen değer bazında artışlar dikkat çekicidir. Bu bağlamda, 2007 yılının ilk üç ayında bu ürünlerde birim fiyat yönünden yüksek ürünlerin ihraç edildiği söylenebilir. Tablo 13. Başlıca Ev Tekstili Ürün Grupları Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) Miktar Değer Battaniyeler Yatak Çarşafları Masa Örtüleri Tuvalet ve Mutfak Bezleri Perde, Perde ve Yatak Farbelası Yatak Örtüleri Diğer Mefruşat Eşyası Tüller ve İşlemeler Elişi Duvar Halıları Yastık, Yorgan ve Uyku Tulumları Örme Bornozlar Dokuma Bornozlar Toplam Ev Tekstili İhracatı Toplam Tekstil ve Konfeksiyon İhracatı Ev Tekstili'nin Payı % 10,3 9,4 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Konsolidasyon Başlıca Ürün Grupları İtibariyle Ev Tekstil İhracatı Değişim %. 27