VERİTABANI Temel Kavramlar

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "VERİTABANI Temel Kavramlar"

Transkript

1 VERİTABANI Temel Kavramlar

2 VERİ NEDİR? Veri; bilgi edinmek için kullanılan ham (işlenmemiş) malzemedir. Veriler, ölçüm, sayım, deney, gözlem ya da araştırma yolu ile elde edilmektedir. Ölçüm ya da sayım yolu ile toplanan ve sayısal bir değer bildiren veriler nicel veriler, sayısal bir değer bildirmeyen veriler de nitel veriler olarak adlandırılmaktadır. Örneğin bir dünya haritasını düşünecek olursak; kıtalar, okyanuslar, ülkeler ile ilgili haritada gördüğünüz özelliklerin tümü veridir.

3 VERİ NEDİR? Verilerin işlenmesi ile ise bilgiye ulaşılır. Bilgi, insanlık tarihinin her döneminde önemli olmakla beraber iletişim imkânlarının küçülttüğü dünyada en önemli etken durumuna gelmiştir. Çağımızda tartışılmaz üstünlük bilgiyi üreten ve bilgiyi kullanan larındır. Günümüzde toplanan tüm veri ve bilginin % 80 ine yakın bir bölümü ya coğrafi ya dailişkili konulardır. Veri ile bilgi arasındaki farkı açıklamak için basit bir örnek vermek gerekirse; Herhangi bir kişinin doğum tarihi, üzerinde hiçbir işlem yapılmamış ham veridir. Kişinin yaşı ise bilgidir. Çünkü kişinin yaşının bilinmesi için doğum tarihi verisine gereksinim duyulmaktadır. Kişinin yaşı öğrenilmek istenilen tarihten doğum tarihi çıkartılarak bulunabilir. Örneğin kişi 2000 yılında doğmuş ise 2005 yılında 5 yaşında, 2011 yılında ise 11 yaşındadır. Her ne kadar kişinin yaşı da veri olarak görünse de yaşı elde etmek için bir işlem yapılmış, kişinin doğum tarihi ve yaşının öğrenilmek istendiği tarih verileri kullanılarak bir bilgi elde edilmiştir.

4 VERİ NEDİR? Örnekte görüldüğü üzere verinin bilgiye dönüşmesi için bir veri işleme süreci gereklidir. Önce üretilecek bilginin ne olacağına karar verilmelidir. Yani amaç belirlenmelidir. Bu amaç için elde yeterli veri olup olmadığına bakılmalı, eğer veri yeterli ise bilgi üretimi için işlem yapılmalıdır. Son ürün amaçdoğrultusunda üretilen bilgidir. Amaç: Kişinin yaşının bulunması Veri: Doğum tarihi, kişinin yaşının öğrenilmek istendiği tarih İşlem: Aritmetiksel işlem (çıkartma) Sonuç: Kişinin yaşı

5 VERİ NEDİR? İngilizce karşılığı ile veri (data), bilgi (information) ve tam olarak anlam açısından karşılamasa da bilgi birikimi (knowledge), sürekli olarak karıştırılan ve birbirinin yerine kullanılan kavramlardır. Eski Türkçe'de ise bilgi (information) malûmat olarak kullanılmıştır. Temel olarak buüç kavramın birbirleri arasındaki fark hiyerarşik sıralamalarıdır. Veri (data) bu hiyerarşideki en alt kademedeki kavram olup, bilgi (information) bir üst hiyerarşideki kavram ve son olarak bilgi birikimi (knowledge) ise en üst kademedeki kavrama karşılık gelmektedir.

6 VERİ NEDİR? Veri ve bilgi kavramları günümüzde teknoloji ile iç içe girmiş ve bu bağlamda bilgiteknolojileri kavramı ortaya çıkmıştır. Herhangi bir araç veya teknik kullanılarak, bilgi elde etmek veya işlemek için kullanılan her tür teknolojiye bilgi teknolojisi adı verilir. Bilgi teknolojileri belirli bir sistematik kullanarak veriyi işleyen sistemlerin oluşmasına neden olmuştur. Veri, bilgi sistemleri için girdi olarak kullanılır. Bilgi sistemleri verileri işleyerek bilgi çıktısı oluştururlar.

7 VERİ NEDİR? Bilgi verinin anlamlı hale gelmesi ile ortaya çıkmaktadır. Örneğin, öğrencilerin kayıt verileri, öğrenci numarası, isim, adres, bölüm ve telefon numarası vb. verileri temsil eder. Öğrencilerin seçtiği dersler sonucunda oluşan derse kayıtlı öğrenci listeleri ise bilgidir.

8 VERİ NEDİR? Doğru zamanda doğru bilgiye ulaşabilmek için verinin sağlıklı bir şekilde üretilmesi, saklanması, veriye kolay erişimin sağlanması ve işlenmesi için doğru yönetilmesi gerekmektedir. Diğer bir deyişle veri bir sistematik altında yapılandırılmalı ve yönetilmelidir. Bilgi sistemleri bu gereksinime doğrudan cevap veren bir kavramdır. Verinin üretimi, saklanması, aranması, güncelleştirilmesi, analiz edilmesi, yönetilmesi, işlenmesi ve anlamlı bilgi olarak çıktı verilmesi için tasarlanmış dijital ve analog teknolojilerinin genel adına Bilgi Sistemleri denir. Bilgi sistemlerinin en temel ögesi veritabanlarıdır.

9 VERİTABANI Kullanım amacına uygun olarak düzenlenmiş veri topluluğuna veritabanı denir. Veritabanları ve veritabanı sistemleri modern toplumda günlük yaşamın önemli bir bileşeni haline gelmiştir. Çoğumuz veritabanları ile etkileşim içeren çeşitli etkinliklerle karşılaşıyoruz. Örneğin otel veya havayolu rezervasyonu yaptırırken, üniversite kütüphanesini tararken, internet üzerinden alış-veriş yaparken, ya da internet üzerinden arabamızı veya evimizi satılığa çıkarmak için ilan verirken veritabanları üzerinde sorgulama, veri girişi ve veri güncelleme işlemleri yapıyoruz. Artık internetin hayatımızın ayrılmaz parçası olduğu günümüzde, hemen herkes, öyle veya böyle, bir şekilde veritabanları ile tanışıyor.

10 VERİTABANI Veritabanları ve veritabanı teknolojisi bilgisayarların artan kullanımı üzerinde büyük bir etkiye sahipler. Veritabanları bilgisayarlar yardımı ile iş, elektronik ticaret, mühendislik, tıp, hukuk, eğitim ve kütüphanecilik dâhil olmak üzere, kullanılan hemen her alanda hayatımızda kritik bir rol üstlenmektedir. Bu rol öylesine kritik ki yaşayıp yaşamadığımızı bile artık veritabanları biliyor.

11 VERİTABANI VERİTABANI-AMACA UYGUNLUK Tanıdığımız insanların isimlerini, telefon numaralarını ve adreslerini düşünün. Bunlar bilgisayar ortamında bir yazılım kullanarak kaydedilmiş olsun. İşte bu telefon rehberi veri toplama işi basit bir veritabanıdır. Telefon rehberinde birçok kişinin adı, soyadı, adresi ve telefon verileri alfabetik sıra ile düzenlenmiştir. Telefon numarasını öğrenmek istediğimiz kişin adını soyadını kullanarak telefon rehberi üzerinden kişinin telefon numarasına kolayca erişebiliriz. Bu açıdan telefon rehberi kullanım amacına uygun düzenli bir veri topluluğudur, yani veritabanıdır.

12 VERİTABANI Veritabanından beklenen, verileri saklaması, başka veriler ile ilişkilendirilebilmesi ve gerektiğinde veriler üzerinde düzenlemelerin ve sorgulamaların yapılabilmesidir. Veritabanı kullanılarak yeni veriler üretilebilmekte, veriler tek bir merkezde toplanabilmekte, erişim kolaylığı ve güvenliği sağlanabilmekte ve diğer sistemlerle entegre çalışılabilmektedir

13 VERİTABANI

14 NEDEN VERİTABANI KULLANILIR? Numaralar, isimler, telefonlar, adresler, ürünler, fiyatlar aklınıza gelebilecek her şey binlerce, on binlerce, milyonlarca veri bilgisayar ortamında tutulmaya başlandı. Tüm verileri saklamak, gerektiğinde kolayca ulaşmak veya diğer kişilerinde bu verilere ulaşmasını sağlamak, veriler çoğaldıkça içinden çıkılmaz bir halalmaktadır. Bir kütüphanede bulunan tüm kitapların bir yığın şeklinde kütüphanenin ortasında durduğunu düşünün. Böyle bir durumda aradığınız bir kitabı bulmanız saatler hatta günler sürebilir. Ancak bir kütüphanede kitaplar birbirleriyle ilgili alanlarda ve isim sırasına göre dizilmiş olarak raflarda olursa aradığınızı bulmak çok dahakolay olacaktır.

15 NEDEN VERİTABANI KULLANILIR? Başka bir örnek vererek neden veritabanı kullanılır sorusuna yanıt arayalım. Bir ecza deposu düşünün. Her gün çok çeşitli ilaçların geldiği ve eczanelere sevk edildiği bir depo. Veritabanı sistemi olmadan bu ilaçların geleneksel yöntemlerle, evrak sistemi ile işletildiğini varsayalım. A fabrikasında 10 kalem ilaç, B fabrikasından 20 kalem ilaç ve adetlerinin fatura ve irsaliyelerle geldiğini ve bu ilaçların gereksinimler doğrultusunda eczanelere sevk edildiğini düşünelim. Ecza deposundaki işleyişin takibinin ne kadar zor olduğunu sanırım hayal edebilirsiniz.

16 NEDEN VERİTABANI KULLANILIR? Bilgisayar ortamında veritabanı sistemi kullanıldığında ise bu ecza deposunda; Verileri sıkıştırarak saklayabilirsiniz. Ancak kâğıt fatura ve irsaliyeler için budurum pek de mümkün değildir. Bilgisayar hızı ile bütün kayıtlar içinde aradığınızı anında bulabilirsiniz. Hangi ilaçtan kalmamış, nereye ne kadar ilaç sevk etmişsiniz vb. sorulara yanıt alabilirsiniz. Geleneksel stok işlemleri ile bu hızda sorularınıza yanıt alamazsınız. Deponun anlık durumunu öğrenebilirsiniz. Gün, hafta, ay, yıl gibi kriterleri vererek depodaki ilaç sirkülasyonunu raporlayabilirsiniz ve stokta hangi ilaçtan ne kadar var sorusuna doğru, güncel ve hızlı bir şekilde istendiğinde ulaşabilirsiniz. Ecza deponuzla ilgili tüm verileri daha güvenli bir şekilde saklayabilirsiniz.

17 NEDEN VERİTABANI KULLANILIR? Veritabanı kullanmanın avantajlarını kısaca şöyle belirtebiliriz; Veri tekrarının önlenmesi, Veri tutarlılığının sağlanması, Veri paylaşımının sağlanması, Yetkilendirme yapılarak veri gizliliği sağlanması, Her kullanıcıya istediği verilerin, alışık olduğu kolay, anlaşılır yapılarda sunulması, Sunulan çözümleme, tasarım ve geliştirme araçları ile uygulama yazılımı geliştirmenin kolaylaşması, Güvenlik sağlanması, Yedekleme kolaylığı sağlanması.

18 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veritabanı yönetim sistemi (Database Management System), veri tabanlarını oluşturmak ve yönetmek için tasarlanmış sistem ve yazılımdır. Veritabanı tanımlama, yaratma, değiştirme, yedekleme ve veritabanı kullanıcı yetkilerini tanımlama gibi veritabanı ile ilgili tüm işlemler veritabanı yönetim sistemi yazılımları ile gerçekleştirilir. Microsoft Access, Oracle, Microsoft SQL Server, Sybase, DB2, Ingres ve MySQL veritabanı yönetim sistemi yazılım ürünlerine örnek gösterilebilir.

19 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veritabanı yönetim sistemi yazılımları genel olarak; Veritabanı oluşturmada, Veritabanı üzerinde sorgulama yapmada, Veritabanı bakımı yapmada, Veritabanının gereksinimlere göre geliştirilmesi ve değiştirilmesini sağlamada, Veritabanına erişecek kullanıcıları ve bu kullanıcıların yetkilerini tanımlamada kullanılmaktadır.

20 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veritabanı yönetim sistemi yazılımları desteklemiş oldukları veritabanı modellerine göre veritabanı oluşturmaktadır. En yaygın olarak bilinen veritabanı modelleri hiyerarşik, ağ, ilişkisel ve nesne veritabanı modelleridir. Günümüzde en çok kullanılan veritabanı modeli ilişkisel veritabanı modelidir ve bu model birçok veritabanı yönetim sistemi yazılımı tarafından desteklenmektedir. Veritabanı yönetim sistemi yazılımları ile veritabanının oluşturulması depolanacak olan verilerin özelliklerinin tanımlanması, verilerin eklenmesi, silinmesi, değiştirilmesi işlemleri gerçekleştirilmekte olup ayrıca bu veriler sorgulanabilmekte ve istenilen raporlamalar oluşturulabilmektedir. Veritabanı yönetim sistemi yazılımı kullanıcıların veritabanı üzerinde işlem yapmasını sağlamanın yanında veritabanı uygulama yazılımlarının da veritabanına erişimini ve veritabanı üzerinde işlem yapmasını sağlar.

21 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veritabanlarının bakımı, onarımı ve güvenliği de veritabanı yönetim sistemi yazılımları üzerinden gerçekleştirilir. Veritabanına erişecek kullanıcıların tanımlanması ve yetkilendirilmesi işlemleri ile birden fazla kullanıcı ve uygulama yazılımının erişimi veritabanı yönetim sistemi yazılımları ile sağlanmaktadır.

22 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veritabanı veri ve metaveriden oluşmaktadır. Metaveri kısaca veri hakkındaki veri, verinin verisi olarak tanımlanabilir. Veritabanı yönetim sistemleri veritabanı ve veritabanındaki verilerle ilgili yapısal bilgileri metaveri olarak tutar. Örneğin Türkiye'deki iller hakkındaki bilgilerin olduğu bir il veritabanı düşünelim. Veritabanında tutulan iller ile ilgili tabloda birinci kolonda plaka numarası, ikinci kolonda il adı, üçüncü kolonda yüz ölçümü ve dördüncü kolonda da nüfus bilgisi tutulsun. Verilerin tutulduğu alan adları, türleri, uzunlukları, veri içeriği ve hangi yılda kimin tarafından üretildiği gibi veriler metaveridir.

23 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN AVANTAJLARI Veri Tekrarının ("data redundancy") Önlenmesi: Veritabanında veriler tek bir merkezde saklanmaktadır. Bu da verilerin farklı yerlerden birden çok kez kaydedilmesini engelleyerek veri tekrarlarını önler. Veri tekrarının önlenmesi depolama alanı kazanılmasını sağlar. Gereksiz yere veriler birden çok yerde hafızada yer işgal etmemiş olur. Veri tekrarlarının önlenmesi veriler üzerinde yapılan işlemlerdeki performansı arttır. Veri Tutarlılığının ("data consistency") Sağlanması: Veritabanındaki verilerin tek bir merkezde saklanması ile veri tekrarlan önlenildiği gibi aynı zamanda veri tutarlılığı sağlanır. Veriler tek bir merkezde tutulduğu için ekleme, silme, güncelleştirme gibi işlemler yapıldığında veri tutarlılığı bozulmaz. Eğer veriler birçok yerde saklanıyor olsaydı, tüm veriler üzerinde işlem yapılması gerekirdi. Bu durumda bu verilerden herhangi birinde bu işlemlerin uygulanmaması veri tutarsızlığına ("data inconsistency") yol açacaktı.

24 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN AVANTAJLARI Veri Bütünlüğünün ("data integrity") Sağlanması: Veritabanı yönetim sistemlerinde veri bütünlüğü sağlamak, dosya sistemlerine göre oldukça kolaydır. Verilerin bütünlüğünü sağlamak için çeşitli kısıtlamalar veritabanı yönetim sistemi yazılımları ile veritabanı tasarımı aşamasında belirlenmektedir. Örneğin, Türkiye'deki il plaka kodları 81' e kadardır. Veritabanına il bilgileri girilirken il plaka koduna 100 değeri girilirse, yanlış bilgi nedeniyle bu isteğin yerine getirilmemesi istenebilir. Burada il plaka kodunun 81'den büyük olmayacağı şeklinde kısıtlama yapılarak veri bütünlüğü sağlanmaktadır. Veri Paylaşımı / Eşzamanlılık ("concurrency") Sağlanması: Veritabanında depolanan verilere birden fazla kullanıcının veya uygulama yazılımlarının aynı anda erişimi veritabanı yönetim sistemi tarafından sağlanmaktadır. Veritabanına veri bütünlüğü ve veri tutarlılığı bozulmadan çok sayıda erişim yapılabilir.

25 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN AVANTAJLARI Uygulama Geliştirme Kolaylığı: Kullanıcıların gereksinimlerine göre veritabanı uygulama programları geliştirilebilir. Veritabanı yönetim sistemi eş zamanlı erişim, güvenlik, veri bütünlüğü, vb konularda işlemleri gerçekleştirir. Bu sayede uygulama geliştirme daha kolay bir şekilde yapılır. Veri Güvenliği ("data security") Sağlanması: Veri güvenliği verilerin tek merkezde saklanmasından dolayı çok daha kolaydır. Veritabanı yönetim sistemi veritabanına erişecek kullanıcıları tanımlama ve belirli kısıtlamalar getiren çeşitli güvenlik fonksiyonlarına sahiptir. Kullanıcılar için şifre tanımlanabilmekte kullanıcıların belirli tabloları görmesi ve değiştirmesi gibi yetkilendirme işlemleri yapılabilmektedir. Kullanıcı Arayüzleri: Veritabanı yönetim sistemi, farklı teknik bilgiye sahip, çeşitli kullanıcıların gereksinimlerini karşılamak amacıyla, veri sorgulamalarının yapılabildiği uygulama programları, arayüzleri ve grafik kullanıcı arayüzleri (GUI) ile bunlara benzer form ve arayüzler sağlar.

26 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN AVANTAJLARI Yedekleme ve Kurtarma: Veritabanı yönetim sistemi donanımsal ve yazılım- sal nedenler ile oluşabilecek veri kayıplarını önlemek amacı ile yedekleme ve kurtarma araçlarına sahiptir. Uygulama-Veri Bağımsızlığı ("data independence") Sağlanması: Veritabanı yönetim sistemi, veritabanı ile çalışan uygulama yazılımlarından bağımsız şekilde veriler üzerinde hertürlü değişikliği yapabilmektedir. Veri Soyutlama: Veritabanı yönetim sistemleri kullanıcılara veritabanının fiziksel depolama özelliklerini ve uygulama detayları vermeden verileri soyut bir görünüm halinde sunmaktadır.

27 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN DEZAVANTAJLARI Veritabanı yönetim sistemlerinin kullanılmasının avantajlarının yanında dezavantajları da göz önünde bulundurulmalıdır. Bunlar; Veritabanı yönetim sisteminin dosya sistemlerine göre daha karmaşık yapıda olması, Veritabanı yönetim sistemlerinin yönetilmesi için yeterli eğitimi almış deneyimli personele ihtiyaç duyulması, Veritabanı yönetim sistemlerinin kullanılması donanımsal, yazılımsal ve deneyimli personel istihdamı gibi birçok maliyeti beraberinde getirmesi olarak sıralanabilir.

28 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMİ MİMARİSİ Veritabanı yönetim sistemi mimarisi veritabanındaki verilerin kullanıcılar tarafından nasıl görüntülendiğini açıklamaktadır. Bu mimaride kullanıcılara veriler soyut bir bakış açısı ile sunulmaktadır. Bu yapı kullanıcıların verilerin nerede, nasıl tutulduğunu önemsemeden sadece veriler üzerinde işlem yapmasını sağlar. Genel olarak veritabanı yönetim sistemi mimarisi iç, dış ve kavramsal şema olmak üzere üçseviyeden oluşmaktadır. Bu mimari ANSI / SPARC (Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü / Standartlar Planlama ve Koşullar Komitesi) tarafından önerilmektedir. Bu nedenle aynı zamanda ANSI / SPARC mimarisi olarak da isimlendirilmektedir.

29 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMİ MİMARİSİ

30 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMİ MİMARİSİ İç Şema: Veritabanın fiziksel yapısı ile ilgili tanımlamalar ile erişim yollarının tanımlamalarını içermektedir. İç şema fiziksel şema olarak da isimlendirilmektedir. İç şema veri soyutlamada en düşük seviyedir. Bu şema fiziksel olarak verilerin nasıl depolandığını ve depolama ortamında nasıl düzenlendiğini açıklar. Veri tabanının performansını arttırmak için indeksler, veri sıkıştırma ve şifreleme gibi teknikler ile verilerin saklanması için depolama alanlarının ayrılması gibi teknikleri içerir. Veritabanının bilgisayarda bulunan disk üzerindeki adresi ve özellikleri ile ilgili tanımlar iç şemayı oluşturur. Kavramsal Şema: Veritabanında bulunan tüm veriler ile bu veriler arasındaki ilişkileri tutan kısımdır. Kavramsal şema veritabanının kuruluş düzeyindeki mantıksal yapısıdır. Bu nedenle mantıksal şema olarak da isimlendirilmektedir.

31 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMİ MİMARİSİ Dış Şema: Veritabanında kullanıcıların görünüm oluşturduğu şemadır. Aynı zamanda görüntüleme şeması olarak da bilinmektedir. Veritabanı yönetim sisteminin en yüksek soyutlama seviyesidir. Kullanıcılar ve uygulama yazılımları genel olarak veritabanında bulunan tüm verilere ihtiyaç duymazlar. Bu şema kullanıcıların aynı anda aynı veriyi görebilmelerine, istedikleri gibi görünümü özelleştirebilmelerine olanak sağlar. Böylece farklı kullanıcılar kendileri için özelleştirilmiş verilere erişim sağlarlar. Bu soyutlamalar kullanıcının veritabanının arka tarafında çalışan uygulamalardan habersiz olmasını sağlar. Bu üç şema da çeşitli düzeylerde veritabanı şemasını tanımlamak için kullanılır. Bu yapı üç seviyeli mimari veya üç şema mimarisi olarak da bilinir. Özetlersek, iç şema veritabanının fiziksel depolama yapısını açıklar, kavramsal şema tüm veritabanının yapısını tanımlar ve dış şema da kullanıcıların gereksimlerine göre veritabanında belirli kısmı göstermek ve geri kalan kısmı gizlemek için kullanılır.

32 ÖDEV Bilinen Veritabanı Yönetim Sistemi Yazılımları

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ ÜNİTE 2 VERİ TABANI İÇİNDEKİLER Veri Tabanı Veri Tabanı İle İlgili Temel Kavramlar Tablo Alan Sorgu Veri Tabanı Yapısı BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ BİLGİSAYAR II HEDEFLER Veri tabanı kavramını

Detaylı

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ ÖĞR.GÖR.VOLKAN ALTINTAŞ 26.9.2016 Veri Tabanı Nedir? Birbiriyle ilişkisi olan verilerin tutulduğu, Kullanım amacına uygun olarak düzenlenmiş veriler topluluğunun, Mantıksal

Detaylı

VERİ TABANI UYGULAMALARI

VERİ TABANI UYGULAMALARI VERİ TABANI UYGULAMALARI VERİ TABANI NEDİR? Bir konuyla ilgili çok sayıda verinin tutulmasına, depolanmasına ve belli bir mantık içerisinde gruplara ayrılmasına veri tabanı denir. Veri tabanı programları;

Detaylı

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veri Tabanı Nedir? Sistematik erişim imkânı olan, yönetilebilir, güncellenebilir, taşınabilir, birbirleri arasında tanımlı ilişkiler bulunabilen bilgiler kümesidir. Bir kuruluşa

Detaylı

1 Temel Kavramlar. Veritabanı 1

1 Temel Kavramlar. Veritabanı 1 1 Temel Kavramlar Veritabanı 1 Veri Saklama Gerekliliği Bilgisayarların ilk bulunduğu yıllardan itibaren veri saklama tüm kurum ve kuruluşlarda kullanılmaktadır. Veri saklamada kullanılan yöntemler; Geleneksel

Detaylı

Veritabanı. Ders 2 VERİTABANI

Veritabanı. Ders 2 VERİTABANI Veritabanı Veritabanı Nedir? Birbiri ile ilişkili verilerin bir arada uzun süreli bulundurulmasıdır. Veritabanı bazen Veritabanı Yönetim sistemi veya Veritabanı Sistemi yerine de kullanılır. Gerçek dünyanın

Detaylı

Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 2 Veri Modelleri. Mustafa Kemal Üniversitesi

Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 2 Veri Modelleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 2 Veri Modelleri Veri modelleri, veriler arasında ilişkisel ve sırasal düzeni gösteren kavramsal tanımlardır. Her program en azından bir veri modeline dayanır. Uygun

Detaylı

VERİ TABANI SİSTEMLERİ

VERİ TABANI SİSTEMLERİ VERİ TABANI SİSTEMLERİ 1- Günümüzde bilgi sistemleri Teknoloji ve bilgi. 2- Bilgi sistemlerinin Geliştirilmesi İşlevsel Gereksinimleri 1.AŞAMA Gereksinim Belirleme ve Analiz Veri Gereksinimleri Gereksinimler

Detaylı

Veritabanı Uygulamaları Tasarımı

Veritabanı Uygulamaları Tasarımı Veritabanı Uygulamaları Tasarımı Veri Tabanı Veritabanı yada ingilizce database kavramı, verilerin belirli bir düzene göre depolandığı sistemlere verilen genel bir isimdir. Günümüzde özel veya kamu kuruluşların

Detaylı

Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Bilgisayar Programcılığı Programı. Öğr. Gör. Cansu AYVAZ GÜVEN

Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Bilgisayar Programcılığı Programı. Öğr. Gör. Cansu AYVAZ GÜVEN Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Bilgisayar Programcılığı Programı Öğr. Gör. Cansu AYVAZ GÜVEN VERİTABANI-I Veri Nedir? Bilgisayarların yaygınlaşması ile birlikte bir çok verinin saklanması gerekli hale

Detaylı

Veritabanı Yönetimi Bilgisayarların. Keşfi Hedefler. Veritabanı, Veri ve Bilgi. Veritabanı, Veri ve Bilgi. Veritabanı, Veri ve Bilgi

Veritabanı Yönetimi Bilgisayarların. Keşfi Hedefler. Veritabanı, Veri ve Bilgi. Veritabanı, Veri ve Bilgi. Veritabanı, Veri ve Bilgi Hedefler Veritabanı Yönetimi Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Veritabanı terimini tanımlamak ve bir veritabanının veri ve bilgi ile

Detaylı

Veri Tabanı Hafta Dersi

Veri Tabanı Hafta Dersi Veri Tabanı - 1 2. Hafta Dersi Dersin Hedefleri Geleneksel Dosya Sistemleri Veri Tabanı Kavramları Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Veri Modelleri Veri nedir? Bilgisayarlarda veri nasıl saklanır? Bilgisayarlardaki

Detaylı

Bilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN

Bilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN İçerik Dosya Organizasyonu (File Organization) Veritabanı Sistemleri (Database Systems) BM307 Dosya Organizasyonu (File Organization) İçerik Dosya

Detaylı

Veritabanı Yönetim Sistemleri, 2. basım Zehra ALAKOÇ BURMA, 2009, Seçkin Yayıncılık

Veritabanı Yönetim Sistemleri, 2. basım Zehra ALAKOÇ BURMA, 2009, Seçkin Yayıncılık Veri Kaynaklar Veri Tabanı Sistemleri, 2. basım Prof. Dr. Ünal YARIMAĞAN, 2010, Akademi Yayınevi Veritabanı Yönetim Sistemleri, 2. basım Zehra ALAKOÇ BURMA, 2009, Seçkin Yayıncılık Veritabanı ve Uygulamaları

Detaylı

VERİTABANI ORGANİZASYONU

VERİTABANI ORGANİZASYONU VERİTABANI ORGANİZASYONU Veri nedir? Olgu, kavram ya da komutların, iletişim, yorum ve işlem için elverişli biçimsel gösterimidir. Veriler ölçüm, sayım, deney, gözlem ya da araştırma yolu ile elde edilmektedir.

Detaylı

Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veri Modelleri

Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veri Modelleri Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veri Modelleri Konular Veritabanı Tasarım Aşamaları Veri Modeli Nedir? Veri Modeli Temel Bileşenleri İş Kuralları (Business Rules) İş Kurallarını Veri

Detaylı

Bölüm 1: Veritabanı Yönetim Sistemlerine Giriş

Bölüm 1: Veritabanı Yönetim Sistemlerine Giriş Bölüm 1: Veritabanı Yönetim Sistemlerine Giriş -1- Dr. Serkan DİŞLİTAŞ 1.1. Veri ve Bilgi (Data & Information) Hesaplama, saklama gibi çeşitli işlemler amacıyla bilgisayara verilen sayı, yazı, resim, ses,

Detaylı

Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş. Ünite 5 - Veri Tabanı Yönetim Sistemleri

Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş. Ünite 5 - Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş Ünite 5 - Veri Tabanı Yönetim Sistemleri İçerik Temel kavramlar Veri tabanı modelleri Normalizasyon Coğrafi Bilgi Sistemlerinde veri tabanı yönetimi Temel kavramlar Veri

Detaylı

Mikro Ayarları. Mikro Programının kurulu olduğu veritabanı ve web servisi için bağlantı ayarlarının yapıldığı menüdür.

Mikro Ayarları. Mikro Programının kurulu olduğu veritabanı ve web servisi için bağlantı ayarlarının yapıldığı menüdür. Mikro Ayarları Mikro muhasebe sistemini kullanan müşterilemizin, muhasebe sistemleri ile E Ticaret sitesi arasındaki entegrasyon parametrelerini tanımladıkları menüdür. Bu menü altındaki alt menüler kullanılarak

Detaylı

Veri Tabanı-I 1.Hafta

Veri Tabanı-I 1.Hafta Veri Tabanı-I 1.Hafta 2010-2011 Bahar Dönemi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Burdur 2011 Muhammer İLKUÇAR 1 Veri ve Veri Tabanı Nedir? Veri Bir anlamı olan ve kaydedilebilen

Detaylı

VERİ TABANI YÖNETİMİ. Yrd.Doç.Dr. Füsun BALIK ŞANLI 2013-2014 YTÜ

VERİ TABANI YÖNETİMİ. Yrd.Doç.Dr. Füsun BALIK ŞANLI 2013-2014 YTÜ VERİ TABANI YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Füsun BALIK ŞANLI 2013-2014 YTÜ Ders Düzeni Ders Uygulama Ödev Sınavlar 1. Ara Sınav 2. Ara Sınav Yıl Sonu Sınavı Sınavlar 2 Başarı Kriterleri Yıliçi başarı notu: (2 Yıliçi

Detaylı

BIM 312 Database Management Systems. Veritabanı Kavramına Giriş

BIM 312 Database Management Systems. Veritabanı Kavramına Giriş BIM 312 Database Management Systems Veritabanı Kavramına Giriş Veritabanı Nedir? Veritabanı, birbirleriyle ilişkili verilerin hızlı ve verimli bir şekilde ulaşılmasına olanak verecek biçimde saklanmasıyla

Detaylı

1 Temel Kavramlar. Veritabanı 1

1 Temel Kavramlar. Veritabanı 1 1 Temel Kavramlar Veritabanı 1 Veri Saklama Gerekliliği Bilgisayarların ilk bulunduğu yıllardan itibaren veri saklama tüm kurum ve kuruluşlarda kullanılmaktadır. Veri saklamada kullanılan yöntemler; Geleneksel

Detaylı

İLİŞKİSEL VERİTABANLARI

İLİŞKİSEL VERİTABANLARI İLİŞKİSEL VERİTABANLARI Veritabanı Nedir? Veritabanı (database) en basit şekliyle verilerin belirli bir düzene göre tutulduğu, depolandığı bir sistemdir. İlişkisel Veritabanı Nedir? İlişkisel veritabanlarındaki

Detaylı

Veritabanı, Veri Madenciliği, Veri Ambarı, Veri Pazarı

Veritabanı, Veri Madenciliği, Veri Ambarı, Veri Pazarı Veritabanı, Veri Madenciliği, Veri Ambarı, Veri Pazarı Başkent Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Yönetim Bilişim Sistemleri (Bil 483) 20394676 - Ümit Burak USGURLU Veritabanı Veri tabanı düzenli bilgiler

Detaylı

VERİ KAYNAKLARI. Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri

VERİ KAYNAKLARI. Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri VERİ KAYNAKLARI YÖNETİMİ İ İ 5. ÜNİTE GİRİŞ Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri yönetimidir. Geleneksel yada çağdaş, birinci yada ikinci elden derlenen veriler amaca uygun veri formlarında tutulur.

Detaylı

HASTANE OTOMASYONU VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ TEMEL VERİTABANI KAVRAMLARI

HASTANE OTOMASYONU VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ TEMEL VERİTABANI KAVRAMLARI VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ HASTANE OTOMASYONU Öğr. Gör. Handan ÇETİNKAYA İstanbul Gelişim Üniversitesi Günümüzde en basitinden en karmaşığına kadar pek çok veritabanı mevcuttur. En basiti Microsoft

Detaylı

Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veritabanı Sistemleri

Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veritabanı Sistemleri Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veritabanı Sistemleri Konular Büyük Resim Ders Tanıtımı Niçin Veritabanı? Veri ve Bilgi Kavramları Klasik Dosya Yapıları Klasik Dosya Sistemlerinin Zayıflıkarı

Detaylı

İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ. Central Disc System Merkezi Disk Sistemi

İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ. Central Disc System Merkezi Disk Sistemi İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ Central Disc System Merkezi Disk Sistemi AMAÇ Bu sunumda İzmir Ekonomi Üniversitesi Merkezi Disk Sistemi tanıtımı ve teknik detaylarının sunulması amaçlanmıştır. KONULAR Tanımlar

Detaylı

Dr. Organizer Diş. Ver. 4.5. 1992 den beri. Program özellikleri, sistem gereksinimleri

Dr. Organizer Diş. Ver. 4.5. 1992 den beri. Program özellikleri, sistem gereksinimleri 1992 den beri Dr. Organizer Diş Ver. 4.5 Program özellikleri, sistem gereksinimleri Alp Bilişim&Danışmanlık Halitağa cad. 42/7Tınaz iş merkezi Kadıköy İstanbul (216) 418 60 44 (216) 418 60 37 (532) 246

Detaylı

License. Veri Tabanı Sistemleri. Konular büyük miktarda verinin etkin biçimde tutulması ve işlenmesi. Problem Kayıt Dosyaları

License. Veri Tabanı Sistemleri. Konular büyük miktarda verinin etkin biçimde tutulması ve işlenmesi. Problem Kayıt Dosyaları License c 2002-2016 T. Uyar, Ş. Öğüdücü Veri Tabanı Sistemleri Giriş You are free to: Share copy and redistribute the material in any medium or format Adapt remix, transform, and build upon the material

Detaylı

BİTİRME RAPORU. Ömer Furkan ARI 13.06.2010 Yıldız Teknik Üniversitesi

BİTİRME RAPORU. Ömer Furkan ARI 13.06.2010 Yıldız Teknik Üniversitesi BİTİRME RAPORU Tekstil sektöründe veritabanı sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sistemler sayesinde satış işlemlerin kayıtları tutulup buna bağlı olarak çeşitli sorgulamalarla raporlama hizmetleri

Detaylı

Varlık davranış modeli: Bu aşama her entity ye etki eden durumların tanımlandığı, modellendiği ve dokümante edildiği süreçtir.

Varlık davranış modeli: Bu aşama her entity ye etki eden durumların tanımlandığı, modellendiği ve dokümante edildiği süreçtir. Yapısal Sistem Analiz ve Tasarım Metodu SSADM waterfall model baz alınarak uygulanan bir metottur. İngiltere de kamusal projelerde 1980 lerin başında kullanılan sistem analizi ve tasarımı konularındaki

Detaylı

VERİTABANI DERS NOTLARI

VERİTABANI DERS NOTLARI VERİTABANI DERS NOTLARI Yrd.Doç.Dr. Buket Doğan 1 Ders İçeriği Veritabanı ve ilişkisel veritabanı kavramı, tasarımı ve yönetimini y anlamak, veri tabanı sistemlerinin denetimi ve erişimi imi yöntemlerini

Detaylı

İşletim Sistemi. BTEP205 - İşletim Sistemleri

İşletim Sistemi. BTEP205 - İşletim Sistemleri İşletim Sistemi 2 İşletim sistemi (Operating System-OS), bilgisayar kullanıcısı ile bilgisayarı oluşturan donanım arasındaki iletişimi sağlayan ve uygulama programlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem

Detaylı

VERİTABANI VERİTABANIN AVANTAJLARI ÖZET

VERİTABANI VERİTABANIN AVANTAJLARI ÖZET ÖZET NEDİR? İYİ BİR NIN ÖZELLİKLERİ NIN AVANTAJLARI VERİ TABANI TİPLERİ ÇEŞİTLERİ HANGİ NI KULLANMALIYIZ? NEDİR? Veritabanı düzenli bilgiler topluluğudur. Veritabanı basit olarak bilgi depolayan bir yazılımdır.

Detaylı

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ. Öğr. Gör. Selçuk Özkan

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ. Öğr. Gör. Selçuk Özkan VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Öğr. Gör. Selçuk Özkan Giriş Veritabanı kavramı ilk olarak 1980 li yıllarda ortaya atılmış olmasına rağmen; günümüzde hemen hemen tüm veri kullanılan alanlarda Veritabanı

Detaylı

Başlıca Ürün-Bilgi Sistemleri

Başlıca Ürün-Bilgi Sistemleri BİLGİ SİSTEMLERİ Başlıca Ürün-Bilgi Sistemleri Süreç İşleme Sistemleri, Ofis Otomasyon Sistemleri ve Bilgi İşleme Sistemleri, Yönetim Bilişim Sistemleri, Karar Destek Sistemleri, Uzman Sistemler ve Yapay

Detaylı

1-Veritabanı Yönetim Sistemleri /Tanım

1-Veritabanı Yönetim Sistemleri /Tanım 1-Veritabanı Yönetim Sistemleri /Tanım Öğr. Gör. Saliha Kevser KAVUNCU Sungurlu MYO/VTYS-I özet VERİTABANI NEDİR? İYİ BİR VERİTABANININ ÖZELLİKLERİ VERİTABANININ AVANTAJLARI VERİ TABANI TİPLERİ VERİTABANI

Detaylı

DSİ kapsamında oluşturulan dağınık durumdaki verilerinin düzenlenmesi, yeniden tasarlanarak tek bir coğrafi veri tabanı ortamında toplanması,

DSİ kapsamında oluşturulan dağınık durumdaki verilerinin düzenlenmesi, yeniden tasarlanarak tek bir coğrafi veri tabanı ortamında toplanması, Projenin Amacı DSİ Genel Müdürlüğünde, Bölge Vaziyet Planı çalışmaları kapsamında üretilen ve mevcut DSİ faaliyetlerini içeren CBS veri setleri ile CBS Veritabanının incelenerek yine mevcut CBS donanım,

Detaylı

2-Veritabanı Yönetim Sistemleri/ Temel Kavramlar

2-Veritabanı Yönetim Sistemleri/ Temel Kavramlar 2-Veritabanı Yönetim Sistemleri/ Temel Kavramlar Öğr. Gör. Saliha Kevser KAVUNCU Veritabanı neden kullanılır? Veritabanının amacı; insanların ve organizasyonların birşeyleri takip edebilmesine yardımcı

Detaylı

VERİTABANI Veritabanı Yönetimi

VERİTABANI Veritabanı Yönetimi VERİTABANI Veritabanı Yönetimi YAPILANDIRILMIŞ SORGULAMA DİLİ (SQL) Veritabanı yönetimi, veritabanının yapısal özelliklerini belirtmek ve değiştirmek, veritabanına kullanıcı erişimlerini ve yetkilerini

Detaylı

VERİ TABANI UYGULAMALARI

VERİ TABANI UYGULAMALARI V. Ünite VERİ TABANI UYGULAMALARI A. BAŞLANGIÇ B. BİR VERİ TABANI YARATMA C. FORMLARIN KULLANIMI D. BİLGİYE ERİŞİM E. RAPORLAMA 127 A BAŞLANGIÇ Konuya Hazırlık 1. Veri tabanı programları hangi amaç için

Detaylı

Tekrar. Veritabanı 2

Tekrar. Veritabanı 2 Tekrar Veritabanı 2 Veritabanı Nedir? Veritabanı ortaya çıkış hikayesi Saklanan ve işlenen veri miktarındaki artış Veri tabanı olmayan sistemin verilerinin kalıcı olmaması. Veritabanı; tanım olarak herhangi

Detaylı

Microsoft SQL Server 2008 Oracle Mysql (Ücretsiz) (Uygulamalarımızda bunu kullanacağız) Access

Microsoft SQL Server 2008 Oracle Mysql (Ücretsiz) (Uygulamalarımızda bunu kullanacağız) Access Programlamaya Giriş VERİ TABANI UYGULAMASI ÖN BİLGİ Veritabanları, verilere sistematik bir şekilde erişilebilmesine, depolanmasına ve güncellenmesine izin veren, yüksek boyutlu veriler için çeşitli optimizasyon

Detaylı

Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Veri Tabanı ve Yönetimi (BİL 301)

Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Veri Tabanı ve Yönetimi (BİL 301) Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Veri Tabanı ve Yönetimi (BİL 301) GENEL DERS BİLGİLERİ Öğretim Elemanı : Öğr. Gör. Erdal GÜVENOĞLU Ofis : MUH 313 Ofis Saatleri : Pazartesi: 10.00-12.00,

Detaylı

Kepware Veritabanı Ürünleri. Teknolojiye Genel Bir Bakış

Kepware Veritabanı Ürünleri. Teknolojiye Genel Bir Bakış Kepware Veritabanı Ürünleri Teknolojiye Genel Bir Bakış Gündem Veritabanı Client API teknolojisinin gözden geçirilmesi ODBC istemci sürücüsü- bir KEPServerEX Plug-In Haberleşme Sürücüsüdür. DataLogger-

Detaylı

Arş.Gör.Muhammet Çağrı Gencer Bilgisayar Mühendisliği KTO Karatay Üniversitesi 2015

Arş.Gör.Muhammet Çağrı Gencer Bilgisayar Mühendisliği KTO Karatay Üniversitesi 2015 Arş.Gör.Muhammet Çağrı Gencer Bilgisayar Mühendisliği KTO Karatay Üniversitesi 2015 KONU BAŞLIKLARI 1. Yazılım Mimarisi nedir? 2. Yazılımda Karmaşıklık 3. Üç Katmanlı Mimari nedir? 4. Üç Katmanlı Mimari

Detaylı

YBS104 - VERİ TABANINA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Fırat YÜCEL Akdeniz Üniversitesi Enformatik Bölümü

YBS104 - VERİ TABANINA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Fırat YÜCEL Akdeniz Üniversitesi Enformatik Bölümü YBS104 - VERİ TABANINA GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Fırat YÜCEL Akdeniz Üniversitesi Enformatik Bölümü Ders Hakkında Dersin Adı : Veri Tabanına Giriş (3+1) AKTS: 4 Dersin Yarıyılı: Bahar Derse Devam : %70 kuramsal,

Detaylı

Enterprise Resource Planning - ERP - Kurumsal kaynak planlaması ya da iş letme kaynak planlaması,

Enterprise Resource Planning - ERP - Kurumsal kaynak planlaması ya da iş letme kaynak planlaması, Enterprise Resource Planning - ERP - Kurumsal kaynak planlaması ya da iş letme kaynak planlaması, işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde

Detaylı

Access e Nasıl Ulaşılır. Araç çubuklarını yeniden düzenlemek için Görünüm komutunun Araç çubukları seçeneği kullanılır.

Access e Nasıl Ulaşılır. Araç çubuklarını yeniden düzenlemek için Görünüm komutunun Araç çubukları seçeneği kullanılır. 1 Access e Nasıl Ulaşılır Araç çubuklarını yeniden düzenlemek için Görünüm komutunun Araç çubukları seçeneği kullanılır. 2 Çeşitli araç çubukları arasında seçim yapılarak pencere üzerine eklenebilir. Bunun

Detaylı

2 Temel Kavramlar (Devam) Veritabanı 1

2 Temel Kavramlar (Devam) Veritabanı 1 2 Temel Kavramlar (Devam) Veritabanı 1 Veritabanı Kullanıcıları Veritabanı Yöneticisi (DBA-Database Administrator) Tasarım,oluşturma ve işletiminden sorumludur. Görevleri; Tasarımı Performans Analizi Erişim

Detaylı

VERİTABANI Veritabanı Normalizasyonu

VERİTABANI Veritabanı Normalizasyonu VERİTABANI Veritabanı Normalizasyonu NORMALİZASYON NEDİR? Normalizasyon kısaca veritabanında bulunan verileri düzenleme süreci olarak ifade edilebilir. Normalizasyon sürecinde veritabanlarında çok fazla

Detaylı

Swing ve JDBC ile Database Erişimi

Swing ve JDBC ile Database Erişimi Swing ve JDBC ile Database Erişimi JDBC API, tablolanmış herhangi bir tür veriye, özellikle İlişkisel Veritabanı, erişim sağlayan bir Java API sidir. JDBC, aşağıda verilen üç etkinliğin gerçekleştirilebileceği

Detaylı

Maltepe Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Veri Tabanı Yönetimi (END 210)

Maltepe Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Veri Tabanı Yönetimi (END 210) Maltepe Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Veri Tabanı Yönetimi (END 210) GENEL DERS BİLGİLERİ Öğretim Elemanı : Öğr.Gör. Erdal GÜVENOĞLU Ofis : MUH 312 Ofis Saatleri : Pazartesi: 14:00 14:50, Salı:

Detaylı

Veri Tabanı-I 1.Hafta

Veri Tabanı-I 1.Hafta Veri Tabanı-I 1.Hafta 2015-2016 Bahar Dönemi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Burdur 2015 Yrd.Doç.Dr. M. İLKUÇAR 1Muhammer İLKUÇAR, MAKÜ-2011 BURDUR

Detaylı

Elektronik Belge Yönetimine Geçiş Sürecinde Kurumsal Sorumluluklar ve Yol Haritası. Tekirdağ 25 Haziran 2012

Elektronik Belge Yönetimine Geçiş Sürecinde Kurumsal Sorumluluklar ve Yol Haritası. Tekirdağ 25 Haziran 2012 Elektronik Belge Yönetimine Geçiş Sürecinde Kurumsal Sorumluluklar ve Yol Haritası Tekirdağ 25 Haziran 2012 Prof. Dr. Hamza KANDUR Marmara Üniversitesi Rektör Yardımcısı / Bilgi ve Belge Yönetimi Bölüm

Detaylı

YENİ NESİL ÖKC İLE ON-LİNE İŞLEMLER (Hugin / Profilo)

YENİ NESİL ÖKC İLE ON-LİNE İŞLEMLER (Hugin / Profilo) 10 Ekim 2017 İlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL İlgili Modül/ler : ÖKC Modülü YENİ NESİL ÖKC İLE ON-LİNE İŞLEMLER (Hugin / Profilo) Programlarımızda Ödeme Kaydedici Cihazlar modülünü kullanarak,

Detaylı

Bilgi Servisleri (IS)

Bilgi Servisleri (IS) Bilgi Servisleri (IS) GRID Kullanıcı Eğitimi Boğaziçi Üniversitesi 2007, İstanbul Emrah AKKOYUN Konu Başlığı Neden ihtiyaç duyulur? Kullanıcılar kimlerdir? Bilgi Servisi türleri MDS ve BDII LDAP Bilgi

Detaylı

VERİ TABANI OLUŞTURULMASI VE WEB SAYFASININ HAZIRLANMASI (İP 6)

VERİ TABANI OLUŞTURULMASI VE WEB SAYFASININ HAZIRLANMASI (İP 6) VERİ TABANI OLUŞTURULMASI VE WEB SAYFASININ HAZIRLANMASI (İP 6) Bu iş paketi kapsamında, İP1, İP2 ve İP3 iş paketlerinden elde edilen bilgiler kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) destekli bir veri

Detaylı

SQL'e Giriş. SELECT Deyimi. SQL Komutları. 1. DDL (Data Definition Language - Veri Tanımlama Dili)

SQL'e Giriş. SELECT Deyimi. SQL Komutları. 1. DDL (Data Definition Language - Veri Tanımlama Dili) SQL'e Giriş SQL komutları kullanılarak aşağıdaki işlemler yapılabilir: Veritabanı nesnelerinin oluşturulması ve bu nesnelerle ilgili işlemlerin yapılması Bilgilerin istenilen koşullara göre görüntülenmesi

Detaylı

VERİTABANI Veritabanı Tasarımı

VERİTABANI Veritabanı Tasarımı VERİTABANI Veritabanı Tasarımı TASARIM BASAMAKLARI Güçlü ve performanslı bir veritabanı için gerçekçi ve disiplinli bir tasarım oluşturulmalıdır. Veritabanı oluşturulurken belirli kurallara uyulması gerekir.

Detaylı

Temel Kavramlar-2. Aşağıda depolama aygıtlarının kapasitelerini inceleyebilirsiniz.

Temel Kavramlar-2. Aşağıda depolama aygıtlarının kapasitelerini inceleyebilirsiniz. Temel Kavramlar-2 Byte = 8 Bit in bir araya gelmesiyle oluşan bellektir. Bilgisayarın tanıdığı harf rakam ve özel karakterlerden her biri 1 byte lık yer kaplar. Yani her bir harfin 1 veya 0 dan oluşan

Detaylı

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Sınıf / Y.Y. Ders Saati (T+U+L) Kredi AKTS VERİ TABANI BG-313 3/1 3+1+0 3+0,5 5 Dersin Dili : TÜRKÇE Dersin Seviyesi : LİSANS

Detaylı

JetSMS Direct Çözümü

JetSMS Direct Çözümü JetSMS Direct Çözümü Çözümlerimizle İşinizde Değer Yaratalım JetSMS Direct Nedir? JetSMS Direct gelişkin özellikleri ile güvenilir ve stabil çözümler sağlar JetSMS Direct son derece kapsamlı bir SMS yönetim

Detaylı

ELIF KIOTZEOGLOU RESUL MURAD MERT PACOLARI

ELIF KIOTZEOGLOU RESUL MURAD MERT PACOLARI ELIF KIOTZEOGLOU 0510130077 RESUL MURAD 0510120082 MERT PACOLARI 0510120083 SQL SQL,(İngilizce "Structured Query Language", Türkçe: Yapılandırılmış Sorgu Dili) verileri yönetmek ve tasarlamak için kullanılan

Detaylı

İngilizce'de Relational Database Management System (RDBMS) olarak ifade edilir.

İngilizce'de Relational Database Management System (RDBMS) olarak ifade edilir. İlişkisel Veritabanı Yaklaşımı: İngilizce'de Relational Database Management System (RDBMS) olarak ifade edilir. İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi verilerin tablolarda satır ve sutunlar halinde tutulduğu

Detaylı

SAMGAZ ve SelÇukGAZ DOABİS CBS UYGULAMALARI

SAMGAZ ve SelÇukGAZ DOABİS CBS UYGULAMALARI SAMGAZ ve SelÇukGAZ DOABİS CBS UYGULAMALARI Özge ÖZDEMİR GIS-Harita Şefi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 06.07.2004 tarih ve DAG/336-12/058 sayılı kurul kararı doğrultusunda Tekkeköy, Canik, İlkadım ve

Detaylı

Veritabanı Güvenliği ve Savunma Algoritmaları

Veritabanı Güvenliği ve Savunma Algoritmaları Veritabanı Güvenliği ve Savunma Algoritmaları Ders Kavramı - Veritabanında tehdit kavramı - Kullanıcılardan kaynaklanan iç tehditler ve bunların bertaraf edilmesi için geliştirilen güvenlik algoritmalarının

Detaylı

MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ

MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ Başar Bilgisayar Sistemleri Ve İletişim Teknolojileri San. Ve Tic. Ltd. Şti. Web site: http://www.basarsoft.com.tr Kontak mail: basar@basarsoft.com.tr

Detaylı

KonakSis Müşteri Takip ve Kimlik Bildirim Sistemi

KonakSis Müşteri Takip ve Kimlik Bildirim Sistemi İÇİNDEKİLER : KonakSis... 2 Hoşgeldiniz... 2 Açıklama... 2 Formlar... 3 Giriş... 3 Ana Sayfa... 4 Ofis... 5 Program Seçenekleri... 5 Tanımlar... 6 Veritabanı İşlemleri... 9 Kullanıcı Değiştir... 11 Resepsiyon...

Detaylı

BTP 209 SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI

BTP 209 SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI BTP 209 SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI BİLGİ SİSTEMLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE KULLANILAN ARAÇLAR Dr. Önder EYECİOĞLU 2012 BİLGİ SİSTEMLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE KULLANILAN ARAÇLAR 1. Akış Şemaları 2. Veri Akış

Detaylı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Kemal ÖZAT. İSG Uzman Yardımcısı İSG-KATİP Şubesi

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Kemal ÖZAT. İSG Uzman Yardımcısı İSG-KATİP Şubesi T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kemal ÖZAT İSG Uzman Yardımcısı İSG-KATİP Şubesi Aralık, 2014 1 AMAÇ GENEL BİLGİLER PAYDAŞLAR MEVCUT DURUM SONUÇ 2 İSG-KATİP

Detaylı

PERKON PDKS Kurulum ve hızlı başlangıç rehberi

PERKON PDKS Kurulum ve hızlı başlangıç rehberi Oluşturma 02.11.2015 Revizyon: 19.01.2016 Rev. No: 03 Yazan: Süleyman FAKİR Düzenleyen: F. DELİRİ PERKON PDKS Kurulum ve hızlı başlangıç rehberi 1) PDKS Kurulumu, Lisans Onaylaması Ve Veri Tabanı Ayarları

Detaylı

T.C. MALTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ENDÜSTRĠ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ LĠSANS PROGRAMI 2010-11 Güz Yarıyılı

T.C. MALTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ENDÜSTRĠ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ LĠSANS PROGRAMI 2010-11 Güz Yarıyılı T.C. MALTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ENDÜSTRĠ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ LĠSANS PROGRAMI 2010-11 Güz Yarıyılı VERĠ TABANI VE YÖNETĠMĠ BIL301 6 AKTS Kredisi 3. yıl 5. yarıyıl Lisans Zorunlu 4 saat/hafta

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Ara Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Ara Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2015 2016 GÜZ Yarıyılı 28-29 Ara. 2015 Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Indexler İndeks, tablolardan veri çekmek için gerekli sorgular çalıştırılırken gereken süreyi azaltmak amacıyla

Detaylı

İnternet Programcılığı

İnternet Programcılığı 1 PHP le Ver tabanı İşlemler Yaptığımız web sitelerinin daha kullanışlı olması için veritabanı sistemleri ile bağlantı kurup ihtiyaca göre verileri okuyup yazmasını isteriz. 1.1 Veritabanı Nedir? Veritabanı

Detaylı

Bilgisayarda Programlama. Temel Kavramlar

Bilgisayarda Programlama. Temel Kavramlar Bilgisayarda Programlama Temel Kavramlar KAVRAMLAR Programlama, yaşadığımız gerçek dünyadaki problemlere ilişkin çözümlerin bilgisayarın anlayabileceği bir biçime dönüştürülmesi / ifade edilmesidir. Bunu

Detaylı

GİRDİALIMI. Sistemin işleyişinde gereksinim duyulan verilerin sisteme girişinin yapılabilmesi için öncelikle toplanmaları gerekmektedir.

GİRDİALIMI. Sistemin işleyişinde gereksinim duyulan verilerin sisteme girişinin yapılabilmesi için öncelikle toplanmaları gerekmektedir. GİRDİ TASARIMI GİRDİ TASARIMI Geliştirilenyazılımın güvenilir ve geçerli bir yazılım olabilmesi iyi bir girdi tasarımı ile olanaklıdır. Diğer taraftan geliştirilen yazılımlar için kullanışlılık sahip olunması

Detaylı

Yazılım. Akaryakıt Modülü Market Modülü Otomasyon Modülü Merkezi Sistem Veresite Takip Promosyon E-Fatura E-Defter Cep Rapor Online Orion AYS

Yazılım. Akaryakıt Modülü Market Modülü Otomasyon Modülü Merkezi Sistem Veresite Takip Promosyon E-Fatura E-Defter Cep Rapor Online Orion AYS Yazılım Akaryakıt Modülü Market Modülü Otomasyon Modülü Merkezi Sistem Veresite Takip Promosyon E-Fatura E-Defter Cep Rapor Online Orion AYS Akaryakıt vardiya alımında,ilgili vardiya tarihindeki satış

Detaylı

Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları

Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları 1. Günlük yaşantıda bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? 2. Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Donanım Yazılım Bilişim

Detaylı

TARBİL Kapsamında Uydu ve Yersel Veri Tespit, Kayıtçı İşlem Yönetim Sistemi Geliştirilmesi

TARBİL Kapsamında Uydu ve Yersel Veri Tespit, Kayıtçı İşlem Yönetim Sistemi Geliştirilmesi TARBİL Kapsamında Uydu ve Yersel Veri Tespit, Kayıtçı İşlem Yönetim Sistemi Geliştirilmesi Kurum Adı : İstanbul Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Proje Durumu : Tamamlandı. Projenin

Detaylı

Grid Bilgi Sistemleri (Grid Information Systems)

Grid Bilgi Sistemleri (Grid Information Systems) Grid Bilgi Sistemleri (Grid Information Systems) TR-Grid Kullanıcı Eğitimi (9-10 Temmuz 2007) Hakan Bayındır Bu Sunumda Grid Bilgi Sistemleri glite Bilgi Sistemi GLUE Şeması Grid Elemanları LCG Bilgi Sistemi

Detaylı

www.vegayazilim.com.tr Tel: 0.312. 428 63 53

www.vegayazilim.com.tr Tel: 0.312. 428 63 53 www.vegayazilim.com.tr Tel: 0.312. 428 63 53 VENDOR Araçta Muhasebe Sistemleri, araçta sıcak ve soğuk satış yapma imkanını saglayıcı çözümler sunan, plasiyer root takibatı yaparak iş kolaylığı, hız ve

Detaylı

1. İŞLETMECİ BİLGİ GÜVENLİ YÖNETİM SİSTEMİ (BGYS) KURULACAK VE İŞLETECEKTİR.

1. İŞLETMECİ BİLGİ GÜVENLİ YÖNETİM SİSTEMİ (BGYS) KURULACAK VE İŞLETECEKTİR. 13.07.2014 tarih ve 29059 sayılı resmi gazete ile yürürlüğe giren Elektronik Haberleşme Sektöründe Şebeke ve Bilgi Güvenliği Yönetmeliği ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) elektronik haberleşme

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI Ali Baran AKGÜN Egemen ÇAKIR Melike ERSOY Özlem PALABIYIK Danışman: Y. Doç. Dr. Esin ERGEN 1 İçerik CBS nedir? CBS nin inşaatta kullanım alanları

Detaylı

BÖLÜM 8. Bilişim Sistemleri Güvenliği. Doç. Dr. Serkan ADA

BÖLÜM 8. Bilişim Sistemleri Güvenliği. Doç. Dr. Serkan ADA BÖLÜM 8 Bilişim Sistemleri Güvenliği Doç. Dr. Serkan ADA Bilişim Sistemleri Güvenlik Açıkları Güvenlik bilişim sistemlerine yönelik yetkisiz erişimi, değiştirmeyi, hırsızlığı veya fiziksel hasarları engellemek

Detaylı

=A1+A2-A3, =A1*A2/A3,

=A1+A2-A3, =A1*A2/A3, 1 2 3 Formül Oluşturma: Excel de formüller = ile başlar. Örnek formüller; =ortalama(b1;c1) b1 ile c1 hücrelerinin ortalamasını alır =toplam(a1;b1) a1 ile b1 hücrelerinin toplama formülünü verir. =çarpım(a1;b1;c1;..)

Detaylı

Bölüm 4: DDL Veri Tanımlama Dili

Bölüm 4: DDL Veri Tanımlama Dili Bölüm 4: DDL Veri Tanımlama Dili -43- Dr. Serkan DİŞLİTAŞ DDL (Data Definition Language Veri Tanımlama Dili : Bu kategorideki SQL komutları ile veritabanları, tablo, görünüm ve indekslerin yaratılması,

Detaylı

TAPU VE KADASTRO BİLGİ SİSTEMİ

TAPU VE KADASTRO BİLGİ SİSTEMİ TAPU VE KADASTRO BİLGİ SİSTEMİ MEKÂNSAL GAYRİMENKUL SİSTEMİ (MEGSİS) BAŞVURU, E-ÖDEME VE FEN KAYIT İŞLEMLERİ DOKÜMANI Versiyon: 0.2 TC. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TAPU ve KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MEGSİS

Detaylı

BİLİŞİM SİSTEMLERİ GÜVENLİĞİNDE YENİ EĞİLİMLER

BİLİŞİM SİSTEMLERİ GÜVENLİĞİNDE YENİ EĞİLİMLER BİLİŞİM SİSTEMLERİ GÜVENLİĞİNDE YENİ EĞİLİMLER Dr. Hayrettin Bahşi bahsi@uekae.tubitak.gov.tr 11 Mart 2010 Gündem Bulut Hesaplama Sistemleri ve Bilgi Güvenliği Güvenli Yazılım Geliştirme Hayat Döngüsü

Detaylı

Dosyaların Özellikleri (Attribute) Dosya İşlemleri. İki Seviyeli Katalog Sistemleri. Tek Seviyeli Katalog Sistemleri. Hiyerarşik Katalog Sistemleri

Dosyaların Özellikleri (Attribute) Dosya İşlemleri. İki Seviyeli Katalog Sistemleri. Tek Seviyeli Katalog Sistemleri. Hiyerarşik Katalog Sistemleri Bilgilerin Uzun Vadeli Saklanması 8 DOSYA SİSTEMS STEMİ saklanacak veriler çok fazla olabilir veriler proses sonlandıktan sonra da kaybolmamalı bilgiye prosesler ortak olarak ulaşabilmeli 424 Dosya Sistemi

Detaylı

Vega Ayarları. Vega Programının kurulu olduğu veritabanı ve web servisi için bağlantı ayarlarının yapıldığı menüdür.

Vega Ayarları. Vega Programının kurulu olduğu veritabanı ve web servisi için bağlantı ayarlarının yapıldığı menüdür. Vega Ayarları Vega muhasebe sistemini kullanan müşterilemizin, muhasebe sistemleri ile E Ticaret sitesi arasındaki entegrasyon parametrelerini tanımladıkları menüdür. Bu menü altındaki alt menüler kullanılarak

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağ Bilgi Güvenlik Farkındalıkları

Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağ Bilgi Güvenlik Farkındalıkları Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağ Bilgi Güvenlik Farkındalıkları M. Emre SEZGİN, Ozan ŞENKAL Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi BÖTE Sosyal Ağlar-I Yaşamakta olduğumuz yüzyılda ortaya çıkan en önemli

Detaylı

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ I

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ I BÖLÜM 12 12. SQL de YÖNETİMSEL FONKSİYONLAR 12.1. VIEWS ( Tablo Görünümü) Tablo görünümleri veri tabanında tanımı olan tablolardan sorgulama sonucunda elde edilir. Tabloların tersine fiziksel bir yer tutmazlar.

Detaylı

UNIVERSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ

UNIVERSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ UNIVERSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD) Sistemleri Arasındaki Temel Farklar Universal Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti. 2010. Tüm hakları saklıdır.

Detaylı

Kütüphane Web Sitesi Nedir? Bina x Web sitesi

Kütüphane Web Sitesi Nedir? Bina x Web sitesi Kütüphane Web Sitelerinde İçerik Zenginleştirme Adnan Menderes Üniversitesi Aydın 26 Ekim 2001 Dr. Hatice Kübra Bahşişoğlu kubra@hacettepe.edu.tr 04.06.2008 ÜNAK 1 Kütüphane Web Sitesi Nedir? Bina x Web

Detaylı

MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESNEK İMALAT SİSTEMLERİ DERS NOTLARI 2 Arş. Gör.

MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESNEK İMALAT SİSTEMLERİ DERS NOTLARI 2 Arş. Gör. Bir üretim hattında genel anlamda şu görevler (task) yürütülür: İş parçaları depo alanlarından alınarak işleme makine araçlarına gönderilir. Robotlar konveyör hattından iş parçalarını alarak istasyonda

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ. Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği

İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ. Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ Von Neumann Mimarisi Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği mimariyi temel almaktadır. Merkezi İşlem Birimi Aritmetik ve Mantık Birimi Kontrol

Detaylı

DOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ

DOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ DOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ Konusu İstanbul da Yazılım, Bilgisayar ve Video Oyunları Sektörü Durum Analizi ve Sektörün Geleceği Gerekçesi 2014-2023 İstanbul Bölge Planı nın ekonomik gelişme ekseni küresel

Detaylı