MULTİMETRE. Şekil 1: Dijital Multimetre

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MULTİMETRE. Şekil 1: Dijital Multimetre"

Ece Tümer
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 MULTİMETRE Multimetre üzerinde dc voltmetre, ac voltmetre,diyot testi,ampermetre,transistör testi, direnç ölçümü bazı modellerde bulunan sıcaklık ölçümü ve frekans ölçümü gibi bir çok ölçümü yapabilen bir cihazdır. Şekil 1: Dijital Multimetre

2 Şekil 2: Dijital Multimetre Bir multimetre elektronikçinin eli ayağı gibidir. Cihazda bir multimetre bir kırmızı renkli kablo ve bir siyah renkli kablo çıkar. Çoğu multimetrede 3 tane kablo girişi vardır. Resmin sağ altı, bir tane kırmızı kablo olan delikler kablo girişidir. Bağlayacağımız siyah kablo toprak,ground yani kutup kablosudur.bu kablonun yeri sabittir.en alt girişe takılır. Üstünde com, gnd yazar ya da toprak bağlantısı resmi ile şematize edilmiştir. Elimizdeki diğer kırmızı kablo ise akım ölçümü yapılacaksa ampermetre yani A yazan girişe, gerilim ölçümü yada diğer ölçümler için voltmetre yani V yazan girişe takılır. Çoğu multimetre max 30A ölçümü destekler. Taktığımız girişin üzerinde multimetrenin ölçebildiği maksimum değeri gösteren bir yazı vardır.

3 DC Volt Ölçümü: Şekil 3: Multimetre ile Gerilim Değeri Ölçümü Multimetremizin ortasındaki yuvarlağı çevirerek kullanacağımız özelliği seçeriz.yuvarlağın üstündeki çubuğun ince ucu ya da üzerinde ok bulunan uç seçimimizi belirler.yuvarlağı istediğimiz yönde çevirebiliriz.içindeki metaller zarar görmesin diye yavaş çevirmekte fayda vardır. V= başlığı altında 5 tane seçim noktası var. Bu kademeler 200mV 2000mV 20V 200V 1000V tur. Eğer ucumuzu 200m kademesine getirirsek cihazımız 200mv a kadar ölçüm yapar.bu kademe çok hassas ölçümler için idealdir.eğer gerilim 200mv dan fazla ise ekranda 1 görürüz.o zaman kademeyi 2000m ye alırız.bu ayarla anlayabileceğiniz gibi 2000mv a kadar ölçüm yapabiliriz.1 görürseniz 20 ye alınız.bu da 20v a kadar v a kadar 1000 ise 1000v a kadar ölçüm yapar.test etmek için 20 kademesine alın.sonra pilin + kutbunu kırmızıya eksi kutbunu siyaha bağlayın.pilin gerilimine göre bir değer ekranda görürsünüz.eğer ters bağlantı var ise başında yazar.eğer hiç bir değer okuyamıyorsanız.büyük ihtimal kırmızı kabloyu yanlış yere takmışsınızdır.diğer yere takarak deneyiniz.yine sıfır ise kablolarda kopukluk ihtimali vardır. Kabloları değiştirmeniz önerilmektedir.

4 Direnç Ölçümü: Şekil 4: Multimetre ile Direnç Değeri Ölçümü Aslında dirençler üzerlerinde bulunan renkler sayesinde okunabilmektedir. Ama bazı dirençler ya da potansiyometre (ayarlanabilir direnç) ayarlandığında direnç değerini okumak mümkün olamıyor. Multimetrenin bu bu özelliği sayesinde bu tip dirençlerin değerlerinin ölçümü kolay bir şekilde yapılamaktadır. Multimetrenin bu bölümünde 2000k 200k 20k kademeleri bulunmaktadır. Üzerinden de anlaşabileceği gibi 200 lük bölüm 200ohma kadar ölçüm yapıyor.eğer direnciniz fazla ise ekranda 1 yazısını görürsünüz.o zaman kademeyi 2000 kısımına alırsınız.değer okunana kadar seviye yükseltilir. k lı bölümler ise kiloohm u temsil eder. (1k=1000 ohm).yani 2000k lık bölümle ohm=2 megaohma kadar ölçüm yapabilirsiniz. Akım Ölçümü: Şekil 5: Multimetre ile Akım Değeri Ölçümü

5 Multimetre de akım ölçmek için ilk olarak kırmızı kabloyu akım (A) yazan bölüme takmak gerekmektedir. Daha sonra multimetrenin ölçüm ayarlamaya yarayan kısmı çevirilerek ölçüm yapılmak istenen akım değerine ayarlanır. Daha sonra devrenin enerjisi kesilir ve akımın ölçülmesi istenen yerdeki bağlantı çıkarılarak araya multimetrenin uçları bağlanır. Bu işlemden sonra devreye yeniden enerji verilerek o yoldan geçen akım değeri multimetrenin ekranından okunur. Multimetrenin bu bölümünde 200m, 20m 2000 ve 200 kademeleri bulunur. Ölçülecek değerin büyüklüğüne göre bu kademelerden biri seçilir. Diyot Testi ya da Kısadevre Ölçümü: Bu bölümün sembolü bir diyot sembolüdür. Ya da bir noktadan çıkan ses dalgaları sembolü şekline bir bölümdür. Bunun amacı bir diyotun uçlarını bulmaya ya da iki yerin birbirine bağlı olup olmadığını test etmek için kullanmaktır. Bu test multimetre gerilim ölçme konumunda iken yapılır. Eğer siyah kablo ile kırmızı kablo birbirine değerse cihazdan bir bip sesi gelir. Kısa devre olabilecek yerlerin bir tarafına siyah ucu diğer tarafına da kırmızı ucu değdirdiğimizde aynı bip sesini duyarız. Ayrıca aradaki direncin ohm cinsinden değeri ekranda gösterilir. Bu bölümü led testi içinde kullanabilirsiniz. Ledin anotunu kırmızıya katodunu siyaha takıp bu bölüme alırsanız led yanacaktır. Multimetrenizin kablolarında kopukluk varsa ya da kırmızı kabloyu yanlış yere taktıysanız birbirine değdirseniz bile bip sesi gelmeyecektir.

6 SİNYAL ÜRETECİ (OSİLATÖR) Şekil 6. Sinyal jeneratörünün önden görünüşü FONKSİYONLAR 1. Dijital gösterge 2. Sinyal Şekli Seçimi: Üretilecek olan sinyalin Kare, Üçgen veya Sinüs olarak seçimini sağlar. 3. Değer Giriş Butonları: Üretilecek olan sinyalin frekans, duty cycle ve çeşitli ayarlarının yapılması için gerekli değerlerin girilmesinde kullanılır. 4. Frekans/Duty Cycle Ayarlama Butonu: Seçilen sinyalin frekans ve duty cycle değerini ayarlamaya yarar. 5. Ayarlama Tuşları: Frekans değerlerini el ile değiştirmeye olanak sağlarlar. 6. Açma/Kapama Düğmesi 7. TTL/CMOS Ayarı: TTL CMOS çıkışı etkin olduğunda ve CMOS konumunda çalışırken CMOS çıkışı seviyesini ayarlamakta kullanılır. 8. Dc Offset Kontrol Butonu: Üretilecek AC sinyallere DC ofset gerilimi ekler. -5V ile +5V arasında değer alır. 9. Genlik Ayarlama Butonu: Üretilecek olan Sinüs/Kare/Üçgen dalga şekillerinin genliklerini ayarlamak için kullanılır. 10. TTL/CMOS Çıkışı: : TTL CMOS entegrelerin clock sinyallerini vermek için kullanılan çıkış. Bu çıkış +5V ile +15V DC değerlerini alır.

7 11. Üretilecek Sinyal Çıkışı: Üretilen Sinüs/Üçgen/Kare sinyallerin çıkış ucudur. Çıkış empedansı 50 Ohm dur.

OSİLOSKOP Geleneksel ölçüm aletleri (dc veya ac voltmetreler) dc, tepe veya rms değerleri ölçerler. Bu ölçümler sadece distorsiyona uğramamış sinüsoidal sinyaller için geçerlidir.

8 OSİLOSKOP Geleneksel ölçüm aletleri (dc veya ac voltmetreler) dc, tepe veya rms değerleri ölçerler. Bu ölçümler sadece distorsiyona uğramamış sinüsoidal sinyaller için geçerlidir. Ayrıca sinyalin zaman ile nasıl değiştiğini incelemeksizin doğru rms değerini ölçerler. Elektronik devrelerin çeşitli noktalarına bağlanarak sinyal dalga şekillerinin değişiminin gözlenmesi ve aynı anda iki sinyalin zamana göre değişiminin görülebilmesi açısından osiloskop çok kullanışlı bir elektronik ölçüm aracıdır. 1. LCD Gösterge 2. F1-F5 Fonksiyon Tuşları 3. Bekleme Modu 4. Dikey Pozisyon Ayarlayıcı Osiloskopta gösterilen dalgaların osiloskop ekranındaki dikey pozisyonlarını ayarlamak için kullanılır.

9 5. Matematik İşlem Butonu Dalgalar arası matematik işlemler için kullanılır. 6. Ana Tuş Takımı Data alım işlemi ayarları için kullanılır. Gösterge ayarları için kullanılır. Kalibrasyon ayarları, Prob Kompanzasyonu ayarları, Menü Dil Seçimi, Yazıcı ayarları, Zaman ve tarih ayarları için kullanılır. Osiloskoptaki dalga görüntüsünün çıktısını almak ya da USB belleğe aktarmak için kullanılır. için kullanılır. Programın Ayarlarını değiştirmek, programı çalıştırmak ve durdurmak Cursor ölçümlerin ayarları ve çalıştırılması için kullanılır. Otomatik ölçümlerin ayarları ve çalıştırılması için kullanılır. kullanılır. Dalgaları, ayarları kaydetmeye ve gerektiğinde çağırmak için Sinyali bulur ve trigger, yatay ve düşey pozisyonları yaklaşık olarak ayarlayarak erkana yansıtmak için kullanılır. 7.Yatay Pozisyon Ayarlayıcı Osiloskopta gösterilen dalgaların osiloskop ekranındaki yatay pozisyonlarını ayarlamak için kullanılır.

10 8. Değişken Ayarlayıcı Osiloskoptaki değerlerin azalıp,arttırlması ve bir önceki veya sonraki parametreye geçiş işlemleri için kullanılır. Kanal 1 veya kanal2 de duyarlı ayar yapılmasını sağlar. 9. Trigger Ayarlayıcı Trigger değerini ayarlamak için kullanılır. 10. Trigger Menüsü Ayarlayıcı Trigger ayarlarını değiştirmek için kullanılır. 11. Yatay Menü Butonu Osiloskobun ekranındaki yatay görünüşünü ayarlamak için kullanılır. 12. Time/Div Ayarlayıcı Yatay ölçeklendirme yapmak için kullanılır. Yatay eksendeki her karenin kaç sn olacağını ayarlamaya yarar. 13. Dışarıdan Trigger Girişi Sadece Kanal 2 için kullanılır. Uygulanan girişin empedansı 1MΩ olmalıdır.

11 14. Kanal Menüsü Butonu Her bir kanalın bağlanma modlarını ve dikey ölçeklendirme için kullanılır. Problar kanallardan hangisine bağlamışsa ekranda o kanala gelen sinyalin görüntüsü gösterilir. 15. Şaşe Osiloskobu topraklamak için kullanılır. 16. Kanal 1 ve 2 Girişleri 17. Volt/Div Ayarlayıcı Osiloskobun göstergesinin dikey ölçeklendirme değerini seçmek için kullanılır. Ekranda dikeydeki her karenin ne kadar voltaj aralığına denk geleceğini ayarlamaya yarar. 18. USB Girişi Gösterilen dalgaları vea ayarları USB belleğe tranfer etmek için kullanılır. 19. Menü Açma/ Kapama LCD göstergede menünün gösterilmesi ve saklanması için kullanılır.

12 20. Prob Kompanzasyon Çıkışı Prob kompanzasyonu için kullanılır. Çıkışı tepeden tepeye 2V tur. Şekil 7: Osiloskobun ölçüm için bağlanma şekli

Benzer belgeler

YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 413 Enerji Sistemleri Laboratuvarı-I

YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 413 Enerji Sistemleri Laboratuvarı-I DENEY -1- ELEKTRONİK ELEMANLARIN TANITIMI ve AKIM, GERİLİM ÖLÇÜMÜ HAZIRLIK SORULARI: