Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla EKONOMİK DURUM

Transkript

1

2 Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla EKONOMİK DURUM

3 1.5 EKONOMİK DURUM 1.5. Ekonomik Durum Arabistan ın ekonomik hayatı tabiat şartlarına, kabilelerin yaşayış tarzlarına bağlı olarak genellikle; hayvancılık, tarım ve ticaret üzerine dayanmaktaydı.

4 1.5. Ekonomik Durum Hayvancılık özellikle bedevîlerin temel geçim kaynağıydı. Onlar besledikleri deve, koyun ve keçi gibi hayvanlardan çok yönlü istifade ederlerdi; etini yer, sütünü içer, yününden elbise ve çadır yapar, ihtiyacından fazlasını satarak diğer zaruri ihtiyaçlarını karşılarlardı.

5 1.5. Ekonomik Durum Tarım ve ticaretle uğraşan hadarîler de, bedevîler kadar olmamakla birlikte, kervanlar için gerekli olan deve, bunun yanında koyun ve az sayıda at ve sığır beslerlerdi. Deve, diyet ve mehir gibi hususlarda ölçü birimi idi..

6 1.5. Ekonomik Durum Arap atı da fizîki yapısının güzelliği; dayanıklılığı, zekası ve sahibine bağlılığı ile meşhurdur. Akınlarda ve savaşlarda özellikle aranırdı.

7 1.5. Ekonomik Durum Tarım, Arabistan ın geçim kaynakları arasında önemli bir yer işgal ediyordu. Düzenli yağış alan Yemen toprakları çok verimliydi; bundan dolayı Yemen e yeşil toprak (el-arzu l- Hadrâ) denir. Bu bölgede yağmur sularından daha çok faydalanmak için barajlar yapılmıştı.

8

9 1.5. Ekonomik Durum Buğday üretimi ile meşhur olan Yemen in dışında verimli ve ziraate elverişli topraklar Taif, Medine, Necid, Hayber... gibi bölgelerde bulunuyordu. Basra Körfezi bölgesindeki toprakların çoğu tarıma elverişli idi.

10

11 1.5. Ekonomik Durum Yemâme bölgesi, yarımadanın tahıl ambarı idi. Yerleşik hayat yaşayan kabileler içinde geçimlerini tarıma dayalı olarak sürdürenler tahıl, meyve, hurma ve sebze yetiştirirlerdi.

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22 1.5. Ekonomik Durum Hicaz hurma

23 1.5. Ekonomik Durum Taif de üzüm üretimi ile meşhurdu

24 1.5 EKONOMİK DURUM Bazı şehirlerde tarımdan başka, o zamanın standartlarına göre küçümsenemeyecek ölçüde atölye ve tesisler mevcuttu. Örnekler;

25 1.5. Ekonomik Durum Dokumacılık

26 1.5. Ekonomik Durum Demircilik

27 1.5. Ekonomik Durum Dericilik

28 1.5. Ekonomik Durum Şarap Üretimi

29 1.5. Ekonomik Durum Kuyumculuk

30 1.5. Ekonomik Durum Kozmetik-Parfümeri

31 1.5. Ekonomik Durum Arabistan da tarım ve hayvancılıktan daha önemli bir gelir kaynağı ise ticaret idi. Yemenliler çok eski tarihlerden beri ticaretle uğraşırlar, Hindistan ve Güney Afrika sahilleri ile Ortadoğu arasında ticârî faaliyetlerde bulunurlardı.

32 1.5. Ekonomik Durum 1. yüzyıldan itibaren Hicaz Arapları ticarette Yemenlileri geride bıraktılar. Hicaz Arapları Yemen den ve Habeşistan dan aldıkları malları Suriye, Mısır ve İran a götürerek satıyorlar; kuzeyden aldıkları malları da güneye götürüyorlardı.

33 Tarıma elverişli olmayan Mekke de yaşayan Kureyş kabilesi Ticaretle uğraşıyordu.

34 1.5. Ekonomik Durum Mekke, Yemen den Akdeniz e, Basra Körfezi'ne ve Doğu Arabistan daki bölgelere ve Cidde ye giden ticaret yollarının kavşak Noktasında bulunuyordu.

35 1.5. Ekonomik Durum Kış ve yaz ticaret yolu Yemen deki San a şehrinden başlayarak Taif, Mekke, Yesrib, Hayber, Hicr, Tebük, Maan, Teymâ, Mûte ve Busrâ üzerinden Şam a ulaşırdı.

36 1.5. Ekonomik Durum Bunun dışında kuzeye doğru Kızıldeniz sahilini takip ederek Akabe Körfezi'ndeki Eyle üzerinden Akdeniz sahiline, Gazze ye ulaşan bir yol daha vardı. Ayrıca Mekke yi İran, Irak ve Bahreyn e bağlayan yollar da mevcuttu

37 1.5 EKONOMİK DURUM Kureyş kervanları Yemen den parfüm, zamk, işlenmiş kereste, fildişi, kaplan postu, altın, mücevher, çeşitli madenler, silah ve baharat alırlardı. Bu malların bir kısmı da Endonezya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika dan getiriliyordu. Malları kuzeye götüren kervanlar, dönüşte buğday, zeytin, zeytinyağı, bakliyat, ipek kumaş ve kap kacak taşırlardı.

38 1.5 EKONOMİK DURUM İslâm'ın doğduğu sırada Kureyş'in yaz ve kış seyahatleri Hâşim ve kardeşlerinin tanzim ettiği biçimde devam ediyordu. Arabistan da seyahat eden kervanlar sürekli yağmalanma tehlikesi ile karşı karşıya kalırken, Kureyş kervanlarına dokunulmazdı. Yol kesiciler, bilmeden Kureyş kervanlarına saldırırlarsa, onların Harem bölgesi sakinleri olan Kureyş'ten olduklarını öğrenir öğrenmez serbest bırakırlar ve mallarını iade ederlerdi.

39 1.5 EKONOMİK DURUM Bu hususa Kur ân- Kerim de işaret edilmektedir: Çevrelerinde insanlar kapılıp götürülürken bizim (Mekke yi) güven içinde kutsî bir yer yaptığımızı görmediler mi? Hicaz Araplarının kendilerine mahsus paraları yoktu. Para birimi olarak Dinar (Bizans ın altın parası) ile Dirhem (İran ve Yemen in gümüş paraları) kullanılıyordu.

40 1.5. Ekonomik Durum Arabistan ın çeşitli yerlerinde panayırlar kurulurdu. Bunların en meşhurları şunlardır: Dûmetülcendel, Muşakkar, Suhâr, Debâ, Mehre (Şıhr), Aden, San a, Taif ve Nahle arasındaki Ukâz,

41 1.5. Ekonomik Durum Zülmecaz, Hayber de Netât, Yemâme de Hecer, Hadramut te Râbiye, Suriye de Ezriât ve Busrâ.

42 1.5. Ekonomik Durum Bu panayırların Önemli bir kısmı haram aylarda kurulmakla beraber, diğer aylarda kurulanlar da vardı. Panayırlar beş ile otuz gün arasında değişen farklı Sürelerde Faaliyetlerini sürdürürlerdi.

43 1.5. Ekonomik Durum Bu panayırlar, Arapların ekonomik hayatında olduğu kadar sosyal hayatında da önemliydi. Kabileler arası problemler burada çözülürdü.

44 1.5. Ekonomik Durum Panayırların en önemlisi, uluslararası mahiyette ve aynı zamanda edebî bir kongre olan Ukâz idi. Burada; edebî sohbetler yapılır, şairler en güzel şiirlerini burada okur ve beğenilenler Kâbe duvarına asılırdı.

45 1.5 EKONOMİK DURUM Araplar bu panayırlar sayesinde çeşitli kabilelerin örf ve âdetleri hakkında bilgi ediniyorlardı. Görüldüğü gibi, Câhiliye döneminde siyâsî birlikten yoksun olan Arabistan da ekonomik açıdan birlik göze çarpmaktadır.