YARIMADA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA STRATEJİSİ MEVCUT DURUM ANALİZİ. Yrd.Doç.Dr. Koray Velibeyoğlu, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1 Kasım 2013, İzmir

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YARIMADA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA STRATEJİSİ MEVCUT DURUM ANALİZİ. Yrd.Doç.Dr. Koray Velibeyoğlu, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1 Kasım 2013, İzmir"

Osman Akdarı
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 YARIMADA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA STRATEJİSİ MEVCUT DURUM ANALİZİ Yrd.Doç.Dr. Koray Velibeyoğlu, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1 Kasım 2013, İzmir

2 Çalışma Ekibi Yrd.Doç.Dr. Koray Velibeyoğlu, Doç.Dr. Semahat Özdemir, Prof.Dr. Alper Baba, Öğr.Gör.Dr. Zeynep Durmuş Arsan, Ar.Gör. Hamidreza Yazdani, Dalya Hazar (Yardımcı) Prof.Dr. Adnan Kaplan, Prof.Dr. Murat Boyacı, Prof.Dr. Yusuf Kurucu, Öğr.Gör.Dr.Nurdan Erdoğan Prof.Dr. Hüsnü Erkan, Ar.Gör.Dr. Kerim Eser Afşar Sibel Ersin, Saygın Can Oğuz, Filiz Morova İneler

Dr. Murat Boyacı, Prof.Dr. Yusuf Kurucu, Öğr.Gör.Dr.Nurdan Erdoğan Prof.Dr. Hüsnü Erkan, Ar.

3 Projenin Amacı ve Kapsamı Projenin amacı Yarımada varlıklarını koruyarak; yerel ekonomik ve sosyal kalkınmasına yönelik tematik stratejik hedeflerin belirlenmesi, hedef yapısını rafine etmeye yönelik mekansal sentezin oluşturulması, stratejik yol haritası ve eylem planlarının oluşturulması, ilgili yönetişim stratejileri ile izleme değerlendirme sistemine ilişkin model önerilerini geliştirmektir. Urla, Çeşme, Karaburun, Seferihisar, Güzelbahçe ilçeleri ile belde ve köylerini kapsamaktadır.

yol haritası ve eylem planlarının oluşturulması, ilgili yönetişim stratejileri ile izleme değerlendirme sistemine ilişkin

4 Proje Yaklaşımı HARİTALA TANIMLA HAREKETE GEÇİR Yenilik ve Girişimcilik Çevre ve Enerji Turizm YEREL VARLIKLAR Kentleşme ve Fiziki Yapı Tarım BİREYLER ORGANİZASYONLAR Doğal, Çevresel, Kültürel, Fiziksel, Bilgi Varlıkları

VARLIKLAR Kentleşme ve Fiziki Yapı Tarım BİREYLER

5 Varlık-temelli Yaklaşım SORUNLAR İHTİYAÇLAR VARLIKLAR FIRSATLAR Varlıkların geliştirilip korunması üzerine kurulu Mevcut bilgi, birikim ve becerilere dayalı Değişim gücü içeriden: girişimcilik, yenilikçilik

korunması üzerine kurulu Mevcut bilgi, birikim ve

6 Analiz Çerçevesi Varlıklar Ağlar Ör: ekipman, arazi, yapılar Somut Fiziksel Ör: ulaşım, su, enerji hatlarıaltyapıları Ör: bilgi Soyut Kurumsal Ör: Kültür, araştırma, eğitim, spor etkinlikleri- org. Mikro- Yerel Düzey Makro- Bölgesel/ Küresel Düzey

bilgi Soyut Kurumsal Ör: Kültür, araştırma, eğitim, spor

7 Citta Slow Slow Food Ağı

8 Yönetişim Çeşme ve Karaburun ilçeleri 2014 yerel seçimleri sonrası İBŞB sınırlarına dahil olacaktır sayılı yasayla Mordoğan ve Alaçatı Belde Belediyeleri tüzel kişiliğini kaybedecek Karaburun ve Çeşme ilçelerine bağlanacaktır (hizmet sorunları olabilir). Köylerin tüzel kişilikleri de kaldırılacak, mahalleye dönüşeceklerdir. Kırsal kalkınma koordinasyonu önem kazanmaktadır.

6360 sayılı yasayla Mordoğan ve Alaçatı Belde Belediyeleri tüzel kişiliğini kaybedecek

9 Yenilik ve Girişimcilik beşeri sermaye Okullaşma Oranı Okulöncesi İlköğretim Ortaöğretim Yükseköğretim Çeşme Karaburun Seferihisar Urla Güzelbahçe İzmir Güzelbahçe eğitim sektöründe öne çıkmaktadır. Seferihisar ve Karaburun da yükseköğretim ve üstü okul mezunu oranı İzmir ortalamasının gerisinde kalmaktadır.

Güzelbahçe İzmir Güzelbahçe eğitim sektöründe öne çıkmaktadır.

10 Yenilik ve Girişimcilik nüfus Yarımada İzmir Merkez Kent 1. Yarımada yaş nüfusu İzmir ort. üzerindedir. 2. Yarımada 50 yaş üstü nüfusu İzmir ortalamasını açık ara geçmektedir. 3. Karaburun en fazla yaşlı nüfusu barındıran Yarımada ilçesidir. 4. Yarımada genç nüfusunu göç verip, yaşlı nüfusu göç almaktadır. Bu nedenle Yarımada nüfusu giderek yaşlanmakta ve kalkınma sürecinde gerekli olan nitelikli genç insan gücünü kaybetmektedir.

Yarımada 20-24 yaş nüfusu İzmir ort. üzerindedir. 2. Yarımada 50 yaş üstü nüfusu İzmir ortalamasını açık ara geçmektedir. 3.

11 Yenilik ve Girişimcilik Ar-ge İZTEKGEB DEPARK Yükseköğretim ve ar-ge koridoru olarak Yarımada Yükseköğretim mezunları oranında Güzelbahçe(3.), Urla(5.), Çeşme(7.) ve İzmir ortalamasının üzerindedir. İZTEKGEB ile birlikte yeni kurulan DEPARK bölgenin kurulu ar-ge altyapısını oluşturmaktadır. BİLİMPARK

), Urla(5.), Çeşme(7.) ve İzmir ortalamasının üzerindedir.

12 Yenilik ve Girişimcilik sosyal sermaye Yarımada izmir deki faal derneklerin %5 ini içermektedir. STK lar içinde tarım kooperatifleri etkindir. Yarımada Belediyeler Birliği Yarımada Oyunları

STK lar içinde tarım kooperatifleri etkindir.

13 Çevre ve Enerji Doğa Koruma Alanları Tabiat Parkları: Tanay Tabiat Parkı (Çeşme), Ekmeksiz Tabiat Parkı (Seferihisar) Tabiat Anıtları: Teos Menengici Tabiat Anıtı (Seferihisar), Yarendede Çamı, Yemişçi Çınarı ve Fıstık Çamı Tabiat Anıtı (Güzelbahçe) Avlaklar: Zeytineli Örnek Avlak (Urla) Sulak Alanlar: Alaçatı Kıyı Ekosistemi Sulak Alanı (Çeşme), İris Gölü (Karaburun) Karaburun, İris Gölü ve çevresi

Yemişçi Çınarı ve Fıstık Çamı Tabiat Anıtı (Güzelbahçe) Avlaklar: Zeytineli Örnek Avlak (Urla) Sulak

14 Önemli Doğa Alanları (ÖDA) Alaçatı Önemli Doğa Alanı Karaburun ve Ildır Adaları Önemli Doğa Alanı Çeşme Batı Burnu Önemli Doğa Alanı UNESCO biyosfer rezerv alanı ve özel çevre koruma bölgesi teklifi, Karaburun Kent Konseyi girişimi Alaçatı-Zeytineli arasındaki sığ gölcükler, Akdeniz Bölgesi nde çok nadir görülen ve tehlike altında bulunan önemli habitatlar arasındadır. Doğanbey Kıyıları Önemli Doğa Alanı

Karaburun Kent Konseyi girişimi Alaçatı-Zeytineli arasındaki sığ gölcükler, Akdeniz Bölgesi nde çok

15 Çevre ve Enerji Yaban hayatı Avrasya su samuru (Lutra lutra) Akdeniz foku (Monachus monachus) Karakulak (Caracal caracal)

16 Çevre ve Enerji Jeolojik Oluşumlar Urla-Seferihisar Grabeni Aktif Fay Hatları Jeo-turizm olanağı

17 Çevre ve Enerji Su kaynakları Yarımada, Bölgedeki tarım ve turizm faaliyetlerinin sürdürülebilirliği için en önemli parametrelerinden biri su kaynaklarıdır. yeraltı suyu yönünden zengin değildir. su kaynaklarının %70 yeraltısularından sağlanmaktadır. sığ açılmış kuyularda aşırı su çekimi nedeni ile de tuzlu su girişimi görülmektedir. Tuzlanma özellikle, Çeşme ilçesinin içme suyunu sağlayan Ildırı bölgesinde, Karaburun ilçesinin batı kesimlerinde (Karareis ve çevresi) yoğun gözükmektedir.

su kaynaklarının %70 yeraltısularından sağlanmaktadır.

18 Çevre ve Enerji - Jeotermal Yarımada da, Seferihisar ( C), Çeşme-Şifne (25-60 C) ve Urla-Gülbahçe (33 ºC) jeotermal kaynakları bölge ekonomisi için çok önem arz etmektedir.

19 Çevre ve Enerji - Rüzgar Türkiye nin rüzgar potansiyeli en yüksek alanlardan biri de Karaburun Yarımadası dır. Rüzgar hızı 7m/s üzerindedir. Bu nedenle, yarımadada son yıllarda çok sayıda santral lisansı alınmış ve enerji üretimine başlanmıştır. Rüzgar enerjiisi yatrımlarının Karaburun gibi hassas ekosistemlerde dikkatle ele alınması gerekmektedir.

Bu nedenle, yarımadada son yıllarda çok sayıda santral lisansı alınmış ve enerji

20 Turizm Çeşme Turizm Merkezi, Urla,Karaburun, Seferihisar yüksek kaynak potansiyeline sahip Alternatif ve butik (büyük değil) turizm türleri için uygun Kıyı art alan bütünlüğü sağlanmalı (rota ve koridorlar) Ege Adaları ve Akdeniz havzası ile ilişkiler (yat-kruvaziyer, kültür turizmi)

için uygun Kıyı art alan bütünlüğü sağlanmalı (rota ve koridorlar) Ege

21 Kentleşme ve Altyapı İkinci konutların dönüşümü ve mevzi planlarla gelişimin getirdiği sorunlar vardır. İzmir-Çeşme otoyolu; doğu-batı aksında, Yarımada yı ikiye bölerek ekolojik bütünlüğünü zedelemiştir. Yarımada kırsalında bulunan köylerde ikinci konutların çoğalması, yerel mimari kimliğe uyumsuz yapılaşma gözleniyor.

22 Kentleşme ve Altyapı İkinci Konut siteleri Doğanbey ve Ürkmez kıyılarındaki ikinci konut siteleri

23 Kentleşme ve Altyapı Tarihi Yerleşim ve Akslar 12 İyon kentinin 4 ü Yarımada Bölgesinde (Klozemenai, Eritrai, Teos, Lebedos) Osmanlı deve kervanı yolları (çeşmeyi-cumaovası ve menemen bağlayan ) Su altı arkeolojisi, Antik Tekne Yapımı (Urla) Kiepert et al. 1869

24 Kırsal Yerleşimler Sait İzmit, 2013 Terk Edilmiş Rum Köyü, Sazak- Karaburun Beyler Köyü, Seferihisar

25 Tarım Verimli tarım arazileri kıt ve korunması gerekiyor. Kırsalda nüfus yaşlı ve azalıyor, Mevsimlik tarım işçisi bulma ve bunların ulaşım ve barınma problemleri var. Kırsaldan beyin göçünü önlenmeli Yöreye özgü ürünlerde Tarımsal İhtisaslaşma düşünülebilir. Tarım sektörü diğer sektörlerle entegre edilebilir (agro-turizm).

26 Tarımsal İhtisaslaşma ve Coğrafi İşaretleme SAKIZLIK BAĞ KEÇİ HURMA ZEYTİN NERGİS TIBBI AROMATİK BİTKİ TOPLAYICILIĞI

27 Görüş Formu Bölüm/Tema Başlığı Görüş vermek istediğiniz başlık/başlıklar karşısını doldurunuz. Görüş ve Değerlendirme Bölüme ilişkin görüş ve değerlendirmeniz nedir? Öneri Metin Görüş belirttiğiniz kısım nasıl düzeltilmeli, öneriniz nedir? 1.YÖNETİŞİM 2. YENİLİK VE GİRİŞİMCİLİK 3. ÇEVRE VE ENERJİ 4. TURİZM 5. KONUT 6. TARIM

28 Öneri Formu İsim: Soyad: Unvan: Kurum: Telefon: E-posta: A) YÖNETİŞİM Görüş ve Değerlendirme Yarımada geneli ve ilçelere dair en önemli olarak düşündüğünüz proje önerileriniz ve fikirleriniz nelerdir? İlgili Kişi/Kurum Önerisi Yönetişim konusunda projeye katkı verebileceğine inandığınız, bize iletişim kurmamızı önereceğiniz kişi ve kurumlar var mı? YARIMADA GENELİ URLA ÇEŞME KARABURUN SEFERİHİSAR GÜZELBAHÇE

29 Proje Süreci Tematik tarama, varlık envanteri taraması Coğrafi verilerin derlenmesi 1. aşamamevcut Durum Analizi 2. aşama Varlıkların tanımlanması ve haritalanması (halk toplantıları) Stratejilerin oluşturulması, önceliklendirilmesi, ağırlıklandırılması (çalıştay ve paneller) Stratejilerin Mekansal sentezi ve senaryolar 3. aşama Stratejilerin uyumlandırılması Yönetişim planı oluşturulması İzleme sistemi önerilmesi - Eylül 2013 Ekim-Kasım 2013 Aralık-Ocak 2013

Benzer belgeler

2014-2023 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları NARLIDERE

2014-2023 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları NARLIDERE 2014 2023 İzmir Bölge Planı Yönetişim Çerçevesi ve Süreç Tasarımı 2014-2023 İzmir Bölge Planlama Süreci Basın ve Bilgilendirme Toplantısı İlçe Toplantıları