ATATÜRK ÜN ANKARA YA GELİŞİ. ( 27 Aralık )

Transkript

1 ( 27 Aralık ) Birinci Dünya Savaşı sonunda yurdumuz yenilmiş sayıldı. Düşmanlar dört bir yandan vatanımıza saldırdılar. Sevr Antlaşmasına göre yurdumuzun düşmanlar tarafından bölünmesi kararlaştırıldı. Urfa, Antep, Maraş, Adana, Antalya ve Osmanlı Devleti nin merkezi İstanbul işgal edildi. Yunanlılar 15 Mayıs 1919 da İzmir e girdiler. Yurdumuzu bu durumdan kurtarmak ve halkla el ele vermek için, Atatürk 19 Mayıs 1919 da Samsun a çıktı. Halk tarafından büyük bir coşkuyla karşılanan Atatürk, 12 Haziran 1919 da Amasya ya geldi. Burada alınan kararlar 22 Haziran 1919 da Amasya Genelgesi olarak yayınlandı. Daha sonra Erzurum a geçen Atatürk, 23 Temmuz 1919 da Erzurum Kongresini, 4 Eylül 1919 da da Sivas Kongresini topladı. Bu kongrelerde milli iradeye dayalı hükümet kurulması ilk hedef olarak belirlendi. Tüm illere telgraflar çekilerek halkın kendi adına karar verecek temsilcileri seçmesi istendi. Seçilen temsilcilerin toplanacağı bir yer gerekliydi. Ankaralılar Atatürk ü ve temsil heyetine seçilenleri Ankara ya davet ettiler. Atatürk Kurtuluş Savaşı nın en iyi Ankara dan yönetileceği inancındaydı. Yurdumuzun tam ortasında ve cephelere de eşit uzaklıktaydı. Tüm illerde haberleşme ve ulaşım olanağı yoktu. Bu düşüncelerle Atatürk ve temsil heyetinin üyeleri 27 Aralık 1919 da saat de Dikmen sırtlarından Ankara ya geldi. Ankara ve çevresinin tüm halkı, Atatürk ü ve temsil heyeti üyelerini büyük sevgi ve sevinç gösterileri ile karşıladılar.davullar çalındı, oyunlar oynandı, seğmenler gösteriler yaptı. Bu karşılama Ata yı çok duygulandırmış, tüm karşılayanlara teşekkür ederek içinde bulunduğumuz durumu, bundan nasıl kurtulacağımızı belirten bir konuşma yapmıştı. 1 / 10

2 O yıllarda Ankara da yayınlanan haftalık Ankara Dergisi, Mustafa Kemal Paşa nın Ankara da karşılanışını 29 Aralık sayısında şöyle yazıyor : Karşılama hazırlıkları üç gün önceden başladı. Ankara nın her yanında bir şenlik, bir bayram havası yaşanıyordu. O günleri yaşayan Naşit Hakkı, Mustafa Kemal in gelişini şöyle anlatıyor : 27 Aralık 1919 da, yiğit Ankaralılar, Kızılyokuş tan eskimiş bir otomobil içinde inen bir çift gök rengi gözün derinliklerinde vatan ufuklarından esaret bulutlarının dağılışını görmüşler, yurdun kurtuluşuna inanmışlar ve onu edebi reis tanımışlardı. Yassı bir deri kalpağın altında zayıf bir yüz, kaç ay, kaç yıl ve yıllar milleti için rahat nedir görmemiş çelikleşmiş, sarı bir çehre ve içe işleyen sıcak bir bakış. Boz palto altında sivil bir yol elbisesi kumandanca bir yürüyüş. Mustafa Kemal Ankara ya böyle gelmişti. Atatürk ün Ankara ya gelişi, Kurtuluş Savaşı dönemindeki en önemli olaylardan biridir. Çünkü Türkiye Büyük Millet Meclisi nin kuruluşu Türk ordusunun kurulup hazırlanması çalışmaları Ankara da yapıldı. Ankara milli mücadelenin merkezi haline geldi. Kısaca Ankara o günlerde başkentlik görevini üstlenmiş oluyordu. Her 27 Aralık günü Ankaralılar için bayram gibidir. At sırtındaki seğmenler gösteriler yaparlar. Şehir baştan başa bayraklarla süslenir. Atatürk koşusu yapılır. Okullarda törenler yapılır. Şehirde çeşitli şenlikler yapan halk bu mutlu günü sevgi ve coşku ile kutlar. MUSTAFA KEMAL ANKARA DA 2 / 10

3 Aşağıda okuyacağınız yazıda Atatürk ün Ankara ya gelişi anlatılmaktadır. Takvim, 27 Aralık 1919 Cumartesi. Hava açık, ılık. Birkaç gün önce sepeleyen kar tutmamış. Halk, Çankaya bağlarının batısındaki Kırşehir yoluna açılan yokuş boyunca akın akın yollarda. Kulaklar minarelerde. O tarihi anı, selalarla bütün Ankara ya müezzinler duyuracaktı. Mustafa Kemal i karşılamaya çıkanlar arasında bölük bölük seymenler göz alıcı bir biçimde. Hepsi de çakı gibi. Kimi atlı, kimi yaya. Kiminin sağ omzunda baltaları asılı, kiminin Martini tüfekleri çapraz. Şal kuşaklarında hançerleri parlıyor. Gözleri gibi. Elbas köyünden usta davulcular gelmiş. Abdal Hasan lar, Deli Haydar lar, Kara Mahmut lar, Mohaç tan, Çaldıran dan, ya da bir başka er meydanından. Sabırsız bir bekleyiş bu. Saatler öğleden sonra üçü on geçeyi gösterirken, o selalar duyuldu. Cümle halk arasında bir dalgalanma oldu. Yokuş başına doğru bir yüklendi Ankara. Bir sevinçli telaş, bir büyük heyecan. Uzaklarda bir motor gürültüsü vardı. Sonra, korna sesleri. Evet, geliyordu Mustafa Kemal. Bandırma vapuruyla Samsun a gelen Osmanlı Paşası o Miralay Mustafa Kemal Hazretleri 3 / 10

4 değildi bu gelen. Anadolu hareketini başlattığı için boynunda sarayın idam fermanını taşıyan, bütün rütbelerinden istifa etmiş ve Milletin bağrına dönmüş bir fert olarak sadece Mustafa Kemal di. Kutsal kavgamızın. Kurtuluş Savaşı nın hazırlığını tamamlamıştı. Ankara, bu hazırlığın doruk noktasıydı. Yaralı bir ulus, artık onun önderliğinde buradan şahlanacaktı. Samsun da bir hurdalıktan alınan, her parçası bir başka yerde bulunmuş, üstü açık, köhne otomobili yaklaşınca heyecan son haddine varmıştı. Davullar çok daha coşkuyla vuruyor, cümle tezahurat birbirine karışıyordu. Gülümsüyordu Mustafa Kemal, henüz 38 yaşındaydı ama, yüzünde, nice savaş meydanının tandırında yoğrulmuş bir başka olgunluk vardı. Mavi gözleri çelik pırıltısıyla yanıyor, kalpağının iki kenarında, şakaklarında uçuşan başak rengi saçları, güzel yüzüne bir başka anlam veriyordu. Yokuş başında, seymenlerin önünde durdu. Otomobilden indi. Onlara doğru ağır ağır yürüdü. Hepsi bir anda esas duruşa geçtiler. Her soluk tek can olmuştu. Bütün gözler, onun gözlerinde düğümlüydü. Vakur ve sert bir sesle: - Merhaba efendiler! dedi. - Sağol Paşa Hazretleri... - Arkadaşlar! Buraya neden geldiniz? - Millet yolunda can vermeye geldik! 4 / 10

5 - Fikrinizde sabit misiniz? - And olsun.... Ve, işte o zaman Mustafa Kemal in gözleri ilk kez yaşardı. Zincir kabul etmeyen bu ulus, onun peşinde, gerekirse ölüme bile, göz kırpmadan gidebilirdi. Metin SOYSAL (Yıllarboyu Tarih Dergisinden) ANKARA Ey insan arşı yayla! Ey bozkır! Ey Ankara! Seslen bana: Ben senden nasıl uzak yaşarım; Bahtım, senin bağrından ayrıldığım an kara, Ben sendeki gözlerden feyz alarak yaşarım. Halep ordaysa arşın burda. dersen ne çıkar? 5 / 10

6 Sende al atım için meydan da cirit de var. Başka yerin sahrası hız almaya bile dar! Ben sende heyecanım şahlanarak yaşarım! Koşarım bozkırlarda gem bilmeyen bu tayla, Hislerim sürü sürü benim, bağrım da yayla. Ana gibi, yar gibi kaynaştım Ankara yla, Alnım gökten yukarı, mermerden ak yaşarım. Fatih in gemileri nasıl kaydı karada? Nasıl bir sızı vardır şerefli bir yarada? Ben böyle imkânsızlık içinde Ankara da, Hayatımı sürerim, hislerimi yaşarım. Gönlümü atsalar da dünyanın bir ucuna, 6 / 10

7 Düşer bir gülle gibi Ankara nın burcuna, Bilmem şahin sığar mı avuçların ucuna, Ankara da ben böyle çırpınarak yaşarım. Behçet Kemal ÇAĞLAR ANKARA Ankara da doğdu gün; Öğün Türk oğlu öğün. Tan yeridir Türklüğün, Bahtı ak, taşı kara Adı büyük Ankara. Ordu kuruldu, Düşman orda vuruldu. 7 / 10

8 Türk e bir kale oldu. Bahtı ak, taşı kara Yurdun kalbi Ankara. Harp meydanı orası Başkomutan ovası Bahtı ak, taşı kara Can evimiz Ankara. H.Ali YÜCEL ANKARA MARŞI Ankara, Ankara, güzel Ankara, Seni görmek ister her bahtı kara. Senden yardım ister her düşen dara, 8 / 10

9 Yetersin onlara güzel Ankara. Burcuna göz diken, dik başlar insin, Türk gücü orada her zoru yensin, Yoktan var edilmiş ilk şehir sensin, Varolsun toprağın, taşın Ankara. Halil Bedii YÖNETKEN 9 / 10

10 TEM-DER NETİM KURULU YÖ 10 / 10