NEHİR SU KALİTESİ İÇİN TREND ANALİZİ
|
|
- Berk Gökçek
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 NEHİR SU KALİTESİ İÇİN TREND ANALİZİ İlknur ATASOY a, Mehmet YÜCEER b, Eda SEMİZER c, ERDAL KARADURMUŞ d, Kazım YETİK e, Beytullah ÖZ d, Ayla ÇALIMLI c, Rıdvan BERBER c a Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Ankara, b İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, Malatya, c Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, Ankara,06100 d Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, Çorum e TÜİK Zonguldak Bölge Müdürlüğü, Zonguldak myuceer@inonu.edu.tr ÖZET Bu çalışmada, nehir su kalitesi verilerinde değişim eğilimlerinin bulunup bulunmadığını saptamak, eğer mevcutsa eğilimlerin ne yönde olduğunu belirlemek amacıyla trend analizi gerçekleştirilmiştir. Trend analizi için, Kendall ın tau istatistiği olarak da bilinen Mann-Kendall testi seçilmiştir. Yeşilırmak nehri üzerinde yer alan ve on-line ölçüm yapan istasyon verileri kullanılarak nehir su kalitesi parametrelerinin artan ya da azalan bir trend izlediği ortaya konulmuştur. Anahtar Kelimeler: Trend analizi, Mann-Kendall testi, Nehir su kalitesi GİRİŞ Çevre sorunlarının en önemlilerinden biri olan su kirliliği, ekosistemin bozulmasına sebep olmakta ve canlı yaşamını büyük ölçüde olumsuz etkilemektedir. Günümüzde su kaynaklarının çok kısıtlı olması, bu kaynakların koruma ve kontrolüne verilmesi gereken önemi açıkça göstermektedir. Çevre bileşenlerinin güncel ve gelecekteki faydalı kullanım alanlarının engellenmesi kirlenme olarak karşımıza çıkmakta olup, çevre kirliliğine yol açan kirletici kaynaklar noktasal ve yayılı kirletici kaynaklar olarak iki temel gruba ayrılabilmektedir. Evsel ve endüstriyel kirleticiler en önemli noktasal kaynakları oluşturmaktadır. Buna bağlı olarak su kirliliğinin bir kısmını oluşturan nehir kirlenmesi de önemli çevre problemlerinden biri olup, ekoloik dengeyi bozarak endüstriyel ve tarımsal gelişmeyi ve insan yaşamını doğrudan etkilemektedir. Dolayısıyla nehir havzalarında su kalitesinin izlenerek çevre kirlenmesinin kontrol altına alınması günümüzün önemli sorunlarından biridir. Nehir kirlilik verilerinde değişim eğilimlerinin bulunup bulunmadığını saptamak, eğer mevcutsa eğilimlerin ne yönde olduğunu belirlemek için çeşitli analiz yöntemleri kullanılmaktadır. İstatistik trend testleri ile gözlenen değerlerde bir trend olmadığı hipotezi kontrol edilerek kabul veya red kararı verilir. Karar hipotezde seçilen anlamlılık düzeyine bağlıdır. Anlamlılık düzeyi, gerçekte trend bulunmadığı halde testin trend bulunduğu sonucunu vermesi olasılığına eşittir ve genellikle 0.05 olarak seçilmektedir. Buna göre test sonunda trend bulunduğu şeklinde verilen kararların % 5 inin yanlış olması beklenebilir. Nehir verileri, hava koşullarına bağlı olarak yaşanan iletişim kesintileri sebebiyle kesikli ve eksik dizelerden oluşabilir. Klasik eğilim analizi yöntemleri ile olası değişimlerin sınanmasında güvenilir sonuç elde edilememektedir. Bu nedenle özellikle gelişmiş ülkelerde, daha etkili yöntemlerin geliştirilmesi, denenmesi ve sınanması çalışmaları yoğun bir şekilde sürdürülmektedir. Daha güvenli sonuç elde edebilmek için, günümüzde eğilim analizlerinin klasik yöntemlerden ziyade parametrik olmayan tekniklerle yapılması öngörülmektedir. Bu testlerin kullanılmasıyla, veri dizilerinin kısa süreli, düzensiz, kesikli ve çarpık dağılım gibi özelliklerinin olumsuz etkileri ortadan kalkmaktadır.
2 Kullanılan testler parametrik t testi ve parametrik olmayan Mann-Kendall testidir. Bunlardan Mann- Kendall testinin daha güçlü bir test olduğu bilinmektedir. Yani bu test ile trendin varlığının görülmesi olasılığı daha yüksektir. Su kalitesi parametreleri zaman içinde rastgele değişen karakterde olduğundan sürekli bir azalma veya artma eğiliminin araştırılması özel yöntemler kullanmayı gerektirir [1]. Konuyla ilgili ilk çalışmaları yapan Lettenmaier (1976), sıçrama türü eğilim analizleri için Mann- Whitney, monotonik eğilim için de Spearman Rho testinin diğer parametrik t testine kıyasla daha iyi sonuçlar verdiğini vurgulamıştır. Monoton değişim türündeki eğilimlerin analizinde, Spearman, Kendall ve sıra istatistikleri gibi nonparametrik yöntemler geçerli olmaktadır. Bu testlerin bazıları, içsel bağımlı ve periyodik dizilerde iyi sonuç vermemekte; bazılarının ise bu özellikleri dikkate alacak şekilde düzeltilmiş biçimleri bulunmaktadır. Sıçrama türü eğilimlerin araştırılmasında da esas olarak Mann-Whitney testine başvurulmaktadır. Bu arada, konuma göre eğilimlerin saptanması için varyans analiz (ANOVA) ve Chi-kare testleri kullanılmakta, bu testlerle mevsimler arası ve istasyonlar arası eğilimlerin homoenliği de sınanabilmektedir. Gerek sıçrama gerekse monotonik eğilim analizlerinde kullanılan bu yöntemlerin gerektirdiği veri sayısı da yöntemden yönteme değişmektedir [2]. Hirsch vd. (1982), kalite değişkenlerinin özelliklerine uygun olarak, aylık gözlemlerin monotonik eğilim analizi için bazı teknikler geliştirmişlerdir. Hirsch vd. nin birinci yaklaşımı, gözlem eksikliği, mevsimsellik gibi etkiler içeren veri setleri için nonparametrik mevsimsel Kendall testinin uygulamasıdır. Mevsimsellik, çarpıklık ve içsel bağımlılık gösteren stokastik süreçlerde, mevsimsel Kendall testinin uygun sonuçlar verdiği belirtilmiş, ayrıca bu yöntemle eğilim büyüklüğünü veren bir parametrenin tanımlanması da mümkün olabilmiştir. Bu parametre, özellikle çarpık dağılımlı örneklerin regresyon analizi ile elde edilen parametrelerden daha anlamlı sonuçlar veren ve doğrusal eğilim eğimini ifade eden yansız bir parametredir. Hirsch vd. nin diğer yaklaşımlarında ise debinin, kalite konsantrasyonları üzerindeki etkisinin ortadan kaldırılması önerilmektedir. Debi ile konsantrasyon arasındaki ilişkinin zaman içindeki değişimi, gerçek kalite eğilimini etkileyeceğinden, konsantrasyonların debinin bir fonksiyonu olarak düzeltilmesi uygun olmaktadır. Debinin etkisinden arındırılmış bu konsantrasyonlar, yine mevsimsellik ve normal olmayan bir dağılım gösterebilir. Hirsch vd. (1982) bu tür serilerin eğilim analizi için mevsimsel Kendall testini uygulamaktadırlar [1]. Berryman vd. (1982), kalite değişkenlerinin eğilim analizinde, monotonik (lineer) eğilim için 12 (Kendall, Spearman, vs.), sıçrama türü eğilim için 7 (Mann-Whitney, Kolmogorov-Smirnov, vs.) ve çoklu sıçrama türü eğilim için de 3 çeşit nonparametrik test önermişlerdir. Bu testler arasında en uygun olanının seçimi, mevcut veri dizisinin yapısal özelliklerine (mevsimsellik, içsel bağımlılık gibi) bağlıdır. Başka bir deyişle, önerilen yaklaşımda öncelikle su kalitesi değişkenlerinin zaman serisi olarak modellenmesi gerekmektedir. Buna göre Berryman vd., Spearman ve oriinal Kendall testlerinin mevsimsel testler içermeyen zaman serilerinde oldukça başarılı sonuç verdiğini savunmuşlardır [3]. İçağa (1994), Berryman vd. nin önerdikleri yaklaşımı Gediz Havzası kalite gözlemlerine uygulamış ve eğilimleri (sıçrama ve monotonik) belirlemişlerdir [4]. Türkiye de ve dünyada Erdoğan (1989), Toros (1993), Türkeş (1996), Kadıoğlu (1997), Kalaycı ve Kahya (1998), Kosif (2001), Zhang ve ark. (2001), Burn ve Elnur (2002), Özel (2004), Kahya ve Kalaycı (2004) tarafından trend eğilimi analizi çalışması yapılmış ve Mann-Kendall testinin gücü ortaya konulmuştur [5-14]. Ülkemizde bugüne kadar toplanmış olan verilerin geniş çapta istatistik analizi henüz tam anlamıyla gerçekleştirilememiştir. Bu çalışmada, Yeşilırmak nehri on-line su kalitesi verilerine Mann-Kendall testi uygulanarak trend analizi gerçekleştirilmiştir.
3 YÖNTEM Su kalitesi verilerinin normal dağılmaması ve pozitif çarpıklık göstermesi nedeniyle parametrik yöntemleri uygulama da sorunlarla karşılaşılmaktadır. Ayrıca su kalitesi verilerinin düzenli zaman aralıklarında ölçülmemesi, verilerin eksik olması, bazı değerlerin tam olarak bilinmemesi, alt ve üst sınır değerlerinden küçük veya büyük olarak ifade edilmesi nedenleriyle parametrik olmayan teknikleri tercih etmek gerekmektedir [1]. Örnekleme büyüklüğünün etkisinin az olması, verilerin dağılımına bağlı olmaması parametrik olmayan sıra testlerinin kalite verilerinin eğilim analizlerinde kullanımının etkisini arttırmaktadır. Bu çalışmada, nehir su kalitesi verileri trend analizi için Mann-Kendall testi seçilmiştir. Mann Kendal tekniği eksik verilerin varlığına izin verdiği ve verilerin belirli bir dağılıma uyma zorunluluğunu aramadığı için kullanışlıdır [15]. Kendall ın tau istatistiği olarak da bilinen bu test; su kalitesi, akım, sıcaklık ve yağış gibi hidro-meteoroloik zaman serilerindeki trendlerin belirlenmesinde geniş bir şekilde kullanılmıştır [16]. Parametrik olmayan Mann-Kendall Sıra Korelasyon testi i = 1,, n-1 e kadar sıralanmış olan bir x i veri setine ve = i + 1,, n e kadar sıralanmış olan bir x veri setine uygulanmaktadır. Her bir sıralanmış rakam x i bir referans noktası olarak kullanılmakta ve diğer sıralanmış veri grubu x ile denklem (1) de verildiği gibi kıyaslanmaktadır. 1 ; x > xi sgn ( x - xi ) = 0 ; x = xi (1) -1 ; x < xi Mann-Kendall test istatistiği S ise denklem (2) ile hesaplanmaktadır. n-1 n i= 1 = i+ 1 ( - ) S = sgn x x i (2) Denklemde n yıl olarak veri uzunluğudur. S değeri ise n 8 olduğunda aşağıda verilen ortalama ve varyans ile yaklaşık olarak normal dağılım gösterir. Eğer n 30 ise z testi, t-testine yaklaşır. [ S] = 0 E (3) P n( n 1)(2n + 5)- ti( ti 1)(2t i + 5) i= 1 Var( S ) = 18 (4) Burada, p veri setindeki bağıl grupların sayıları, t i değeri i uzunluğundaki bir seride bağlı gözlemleri göstermektedir. Eşitlikteki toplama terimi sadece veride bağlı gözlem olduğunda kullanılır. t herhangi bir bağ durumundaki benzer x lerin sayısını ve t bütün bağ durumları üzerinden alınan toplamı göstermektedir. Asimptotik olarak normal bir dağılıma sahip ve ortalaması sıfır olan test istatistiği S nin varyansı Var(S)=n(n-1)(2n+5)/18 şekilde hesaplanır. Standartlaştırılmış Mann-Kendall istatistiği Z ise denklem (5) de verildiği gibi hesaplanabilmekte ve
4 seride gidiş yoktur sıfır hipotezi (H 0 ) varsayımı altında ortalaması sıfır, varyansı bir olan standart normal dağılım göstermektedir. S 1 ; S > 0 Var( S) Z = 0 ; S = 0 (5) S + 1 ; S < 0 Var( S) Sıfır hipotezi Mann-Kendall test istatistiği Z tablo, 1-α/2 Z Z tablo, 1-α/2 ise kabul edilmektedir. S değeri pozitif ise artan, negatif ise azalan bir trendin varlığına işaret eder. Artı Z değeri artışı gösterirken, eksi Z değeri azalışa işaret etmektedir. SONUÇLAR VE TARTIŞMA Veri değerlendirme kapsamında Mann Kendall testi kullanılarak hatalı veri ayıklanmış nehir su kalitesi verilerinin eğilim analizleri belirlenmeye çalışılmıştır. Örnek olarak, 2007 Ekim ayı LDO (Çözünmüş oksien) verilerinin trend analizi sonucu Şekil 1 de, 2007 Kasım ayı LDO (Çözünmüş oksien) verilerinin trend analizi sonucu Şekil 2 de verilmiştir. Şekil Ekim ayı LDO trend analizi (Yeşilırmak Nehri) Parametrik olmayan Mann Kendal testi ile elde edilen sonuçlara göre; 0.05 önem seviyesine göre belirlenen LDO (çözünmüş oksien) değerinin 2007 Ekim ayı trendi azalma eğilimi göstermektedir.
5 Şekil Kasım ayı LDO trend analizi (Yeşilırmak Nehri) Parametrik olmayan Mann Kendal testi ile elde edilen sonuçlara göre; 0.05 önem seviyesine göre belirlenen LDO (çözünmüş oksien) değerinin 2007 Kasım ayı trendi artma eğilimi göstermektedir. Teşekkür Yeşilırmak Nehri su kalitesi verilerinin trend analizinin yapıldığı bu çalışma, TÜBİTAK tarafından yılları arasında KAMAG G002 no lu Proe olarak desteklenmiştir. Kaynaklar [1] Hirsch, R. M., Slack, J. R. and Smith, R. A., Techniques of Trend Analysis for Monthly Water Quality Data, Water Resources Research, 18(1), , [2] Lettenmaier, D. P., Detection of Trends in Water Quality Data from Records with Dependent Observations, Water Resources Research, 12(5), , [3] Berryman, D., Bobee, B., Cluis, D. and Haemmerli, J., Nonparametric Test for Trend Detection in Water Quality Time Series, Water Resources Bulletin, 24(3), , [4] İçağa, Y., Analysis of Trends in Water Quality Using Nonparametric Methods, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, [5] Erdoğan, F., Türkiye de Yaygın Kuraklık, Meteoroloi Mühendisleri Odası Bülteni, 2, 1-4, [6] Toros, H., Klimatoloik Serilerden Türkiye Genelinde Trend Analizi, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, [7] Türkeş, H., Spatial and Temporal Analysis of Annual Rainfall Variations in Turkey, Int. J. Climatol., 16, [8] Kadıoğlu, M., Trends in Surface Air Temperature Data Over Turkey, Int. J. Climatol., 17, , 1997.
6 [9] Kalaycı, S., Kahya, E., Susurluk Havzası Nehirlerinde Su Kalitesi Trendlerinin Belirlenmesi, J. of Engineering and Environmental Science, [10] Kosif, K., Samsun İlinde İklim Trendleri, DSİ Teknik Bülteni, 98, 3-13, [11] Zhang, X., Harvey, K. D., Hoggy, W. D., Yuzyk, T. R., Trends in Canadian Streamflow, Water Resour. Res., 37:4, , 2001 [12] Burn, D. H., Elnur, M. A. H., Detection of Hydrologic Trends and Variability, Journal of Hydrology, 255, , 2002 [13] Özel, N., Türkiye deki Nehir Akımları Aylık Verilerinin Parametrik Olmayan Yöntemlerle Trend Analizi, Yüksek Lisans Tezi, SÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, [14] Kahya, E., Kalaycı, S., Trend analysis os Stream Flow in Turkey, Journal of Hydrology, 289, , [15] Yu, Y.S., Zou, S., Whittemore D., Non-parametric Trend Analysis of Water Quality Data of Rivers in Kansas, Journal of Hydrology, 150, 61-80, [16] Yue, S., Pilon, P., Cavadias, G., Power of the Mann-Kendall and Spearman s Rho Tests for Detecting Monotonic Trends in Hydrological Series, Journal of Hydrology, 259, , 2002.
FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI
V. ULUSAL HİDROLOJİ KONGRESİ Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 5 7 Eylül 2007 FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI Kasım Yenigün 1, Veysel Gümüş 2 1 Harran Üniversitesi
DetaylıAşağı Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi İle Değerlendirilmesi
Yedinci Uluslararası İnşaat Mühendisliğinde Gelişmeler Kongresi,11-13 Ekim 6 Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye Aşağı Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi İle Değerlendirilmesi Veysel GÜMÜŞ,
DetaylıYEŞİLIRMAK NEHRİ İÇİN TOPLAM ORGANİK KARBON ÖNGÖRÜ MODELLERİ
YEŞİLIRMAK NEHRİ İÇİN TOPLAM ORGANİK KARBON ÖNGÖRÜ MODELLERİ Mehmet Yüceer a*, İlknur Atasoy b, Eda Semizer c, Erdal Karadurmuş d, Kazım Yetik e, Ayla Çalımlı c, Rıdvan Berber c a İnönü Üniversitesi Mühendislik
DetaylıBüyük Menderes Havzası Yağışlarında Eğilim Analizi
Büyük Menderes Havzası Yağışlarında Eğilim Analizi İnş. Müh. Özkan Çakmak, STM GRUP Turan Güneş Bulvarı, Korman Sitesi No:51/K Çankaya Ankara Tel:(312) 438 44 84 E-Posta: ozkan.cakmak@gmail.com Prof. Dr.
DetaylıDETERMINATION OF MONTHLY MEAN STREAMFLOW TRENDS AT GÖKSU RIVER-HĠMMETLĠ STATION
ISSN 1019-1011 Ç.Ü.MÜH.MĠM.FAK.DERGĠSĠ CİLT.26 SAYI. 1 Haziran June 2011 Ç.Ü.J.FAC.ENG.ARCH. VOL.26 NO. 1 GÖKSU NEHRĠ HĠMMETLĠ ĠSTASYONU AYLIK ORTALAMA AKIM GĠDĠġLERĠNĠN BELĠRLENMESĠ Veysel GÜMÜġ 1, Kasım
DetaylıMeral Büyükyıldız Accepted: October 2011. ISSN : 1308-7231 meralbyildiz@selcuk.edu.tr 2010 www.newwsa.com Konya-Turkey
ISSN:13-3111 e-journal of New World Sciences Academy 11, Volume:, Number:, Article Number: 1A1 ENGINEERING SCIENCES Received: May 11 Meral Büyükyıldız Accepted: October 11 Volkan Yılmaz Series : 1A Selcuk
DetaylıAdana İlinde Buharlaşma Serilerinde Gidişlerin Yeni Bir Gidiş Analiz Yöntemi İle Belirlenmesi
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of AgriculturalFaculty of GaziosmanpasaUniversity http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/ResearchArticle JAFAG ISSN: 1300-2910 E-ISSN:
DetaylıGüneydoğu Anadolu Projesi (GAP) İllerinin Aylık ve Yıllık Toplam Yağış Analizi
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) İllerinin Aylık ve Yıllık Toplam Yağış Analizi Evren ÖZGÜR, Bahtiyar EFE, İbrahim AKBAYIR İstanbul Teknik Üniversitesi, Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Meteoroloji Mühendisliği
DetaylıSeyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin trend analizi
Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi mühendislik dergisi Cilt: 7, 2, 319-328 3-9 Temmuz 2016 (Özel Sayı) VIII. Ulusal Hidroloji Kongresi - 2015 Seyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin
DetaylıZEYTİNLİ ÇAYI HAVZASINDA AKIM-YAĞIŞ İLİŞKİSİ VE TRENDİ
ZEYTİNLİ ÇAYI HAVZASINDA AKIM-YAĞIŞ İLİŞKİSİ VE TRENDİ Doç. Dr. Şermin TAĞIL* Araş. Gör. Şevki DANACIOĞLU * *Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü Email: stagil@balikesir.edu.tr,
Detaylıİç Anadolu Bölgesi Yağış Verilerinin Gidiş Analizi. Trend Analysis of the Central Anatolia Region Precipitation Data
Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı 161-168 2016 DOI: 10.17100/nevbiltek.33972 URL: http://dx.doi.org/10.17100/nevbiltek.33972 İç Anadolu Bölgesi Yağış Verilerinin Gidiş Analizi Mete Özfidaner
Detaylı3 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI
ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 İSTATİSTİK ve SAYISAL BİLGİ 11 1.1 İstatistik ve Önemi 12 1.2 İstatistikte Temel Kavramlar 14 1.3 İstatistiğin Amacı 15 1.4 Veri Türleri 15 1.5 Veri Ölçüm Düzeyleri 16 1.6
DetaylıTREND ANALİZİ YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI VE DOĞU KARADENİZ İLE SAKARYA HAVZASI AKIM MİKTARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Trend Analizi Yöntemi Kullanılarak Batı ve Doğu Karadeniz İle Sakarya Havzası Akım Miktarlarının Değerlendirilmesi 1 SDU International Technologic Science pp. 1-12 Contstructional Technologies TREND ANALİZİ
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ SUSURLUK HAVZASI YILLIK AKIMLARININ TREND ANALİZİ VE DEĞİŞİM NOKTASININ ARAŞTIRILMASI
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 15 No:2 Sayı: 44 sh. 77-87 Mayıs 2013 SUSURLUK HAVZASI YILLIK AKIMLARININ TREND ANALİZİ VE DEĞİŞİM NOKTASININ ARAŞTIRILMASI (INVESTIGATION
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE DEKİ NEHİR AKIMLARI MEVSİMLİK VERİLERİNİN PARAMETRİK VE NON-PARAMETRİK YÖNTEMLERLE TREND ANALİZİ Ahmet SAY YÜKSEK LİSANS TEZİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ
DetaylıYÜZEYSULARI ÇALIŞMA GRUBU
1/23 HEDEFLER Mühendislerimiz ve akademisyenlerimiz ile birlikte gelişmiş yöntem ve teknikleri kullanarak; su kaynaklarımızın planlama, inşaat ve işletme aşamalarındaki problemlere çözüm bulmak ve bu alanda
DetaylıTürkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi
Türkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi İbrahim Sönmez 1, Ahmet Emre Tekeli 2, Erdem Erdi 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü, Samsun
DetaylıÖrneklemden elde edilen parametreler üzerinden kitle parametreleri tahmin edilmek istenmektedir.
ÇIKARSAMALI İSTATİSTİKLER Çıkarsamalı istatistikler, örneklemden elde edilen değerler üzerinde kitleyi tanımlamak için uygulanan istatistiksel yöntemlerdir. Çıkarsamalı istatistikler; Tahmin Hipotez Testleri
DetaylıGEDİZ NEHRİ SU KALİTESİ PARAMETRELERİNİN EĞİLİM ANALİZİ
603 GEDİZ NEHRİ SU KALİTESİ PARAMETRELERİNİN EĞİLİM ANALİZİ Hasan Cenk ÇETİN İnşaat Yüksek Mühendisi hccetin76@yahoo.com Prof. Dr. Nilgün HARMANCIOĞLU nilgun.harmancioglu@deu.edu.tr Ayhan SARIYILDIZ İnşaat
DetaylıTrend Analysis and Agricultural Perspective Availability of Water Quality Parameters at Murat River
YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI) 2016, 26(3): 414-420 Geliş Tarihi (Received): 27.06.2016 Kabul Tarihi (Accepted): 01.09.2016 Araştırma Makalesi/Research Article (Original Paper) Murat Nehri Su kalite
DetaylıKızılırmak Nehrinde Bazı İstasyonlardaki Akımların Trend Analizi *
İMO Teknik Dergi, 2017 7779-7794, Yazı 473 Kızılırmak Nehrinde Bazı İstasyonlardaki Akımların Trend Analizi * Murat AY 1 Özgür KİŞİ 2 ÖZ Bu çalışmada, Şen (2012) ve Şen (2015) tarafından önerilen oldukça
DetaylıMeteorolojik Verilerin Zaman Serisi ve Tanımlayıcı İstatistikler ile Yorumlanması; Karadeniz Bölgesi Örneği
TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu International Geography Symposium 13-14 Ekim 2016 /13-14 October 2016, Ankara Meteorolojik Verilerin Zaman Serisi ve Tanımlayıcı İstatistikler ile Yorumlanması;
DetaylıİÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1 İstatistik 1 Yığın ve Örnek; Tümevarımcı ve Betimleyici İstatistik 1 Değişkenler: Kesikli ve Sürekli 1 Verilerin Yuvarlanması Bilimsel Gösterim Anlamlı Rakamlar
DetaylıTÜRKİYE BUHARLAŞMA VERİLERİNİN GİDİŞ ANALİZİ. Trend Detection of Turkish Evaporation Data
TÜRKİYE BUHARLAŞMA VERİLERİNİN GİDİŞ ANALİZİ Trend Detection of Turkish Evaporation Data Funda AYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı Fatih TOPALOĞLU Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı ÖZET
DetaylıEğirdir ve Burdur Gölleri Su Seviyelerinde Olasi Azalma Eğilimleri
Eğirdir ve Burdur Gölleri Su Seviyelerinde Olasi Azalma Eğilimleri M. Erol Keskin*, E. Dilek Taylan** *Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Isparta - 0.246.2111192
DetaylıKullanılacak İstatistikleri Belirleme Ölçütleri. Değişkenin Ölçek Türü ya da Yapısı
ARAŞTIRMA MODELLİLERİNDE KULLANILACAK İSTATİSTİKLERİ BELİRLEME ÖLÇÜTLERİ Parametrik mi Parametrik Olmayan mı? Kullanılacak İstatistikleri Belirleme Ölçütleri Değişken Sayısı Tek değişkenli (X) İki değişkenli
DetaylıZaman Serileri-1. If you have to forecast, forecast often. EDGAR R. FIEDLER, American economist. IENG 481 Tahmin Yöntemleri Dr.
Zaman Serileri-1 If you have to forecast, forecast often. EDGAR R. FIEDLER, American economist IENG 481 Tahmin Yöntemleri Dr. Hacer Güner Gören Zaman Serisi nedir? Kronolojik sırayla elde edilen verilere
DetaylıPARAMETRİK ve PARAMETRİK OLMAYAN (NON PARAMETRİK) ANALİZ YÖNTEMLERİ.
AED 310 İSTATİSTİK PARAMETRİK ve PARAMETRİK OLMAYAN (NON PARAMETRİK) ANALİZ YÖNTEMLERİ. Standart Sapma S = 2 ( X X ) (n -1) =square root =sum (sigma) X=score for each point in data _ X=mean of scores
DetaylıEĞİRDİR GÖLÜNE KUZEYDEN DÖKÜLEN AKARSULARDA AKIM TRENDİ VE YAĞIŞ İLİŞKİSİ
EĞİRDİR GÖLÜNE KUZEYDEN DÖKÜLEN AKARSULARDA AKIM TRENDİ VE YAĞIŞ İLİŞKİSİ Şermin TAĞIL*1 Çağan ALEVKAYALI**2 ÖZ Problem Durumu: Günümüzde küresel iklim değişikliği ve bununla ilişkili olarak su kaynaklarındaki
DetaylıÜSTEL DÜZLEŞTİRME YÖNTEMİ
ÜSEL DÜLEŞİRME YÖNEMİ ÜSEL DÜLEŞİRME YÖNEMİ Bu bölüme kadar anlatılan yöntemler zaman içinde değişmeyen parametre varsayımına uygun serilerin tahminlerinde kullanılmaktaydı. Bu tür seriler deterministik
DetaylıAfyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. Trends Analysis of Evaporation Datas in Aegean Region
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) 035403 (980-987) AKU J. Sci. Eng. 17 (2017) 035403 (980-987)
DetaylıExamination of Long Period Precipitation and Temperature Trendlines at Tokat Kazova from Drought Point of View
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 28, 25 (1), 71-79 Tokat Kazova daki Uzun Yıllık Yağış ve Sıcaklık Gidişlerinin Kuraklık Açısından İrdelenmesi İrfan Oğuz 1 Tekin Öztekin 2 Özlem Akar 1 1- Tokat Toprak ve
DetaylıŞekil. Atatürk Bara Gölü ile Şanlıurfa ve Adıyaman illerinin konumu Atatürk Bara Gölü nün Bölge iklim parametreleri üzerine etkisini araştırmak amacıy
GAP V. Mühendislik Kongresi Bildiriler Kitabı, 6-8 Nisan 006, Şanlıurfa. Proceedings of the Fifth GAP Engineering Congress, 6-8 April 006, Şanlıurfa, Turkey. ATATÜRK BARAJ GÖLÜNÜN BÖLGE İKLİMİ ÜZERİNE
DetaylıUYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ
UYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ İbrahim SÖNMEZ 1, Ahmet Emre TEKELİ 2, Erdem ERDİ 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü,
DetaylıDoç. Dr. Dilek ALTAŞ İSTATİSTİKSEL ANALİZ
I Doç. Dr. Dilek ALTAŞ İSTATİSTİKSEL ANALİZ II Yayın No : 2845 Teknik Dizisi : 158 1. Baskı Şubat 2013 İSTANBUL ISBN 978-605 - 377 868-4 Copyright Bu kitabın bu basısı için Türkiye deki yayın hakları BETA
DetaylıTrend Analysis Methods for Hydro-Meteorological Parameters. Hidro-Meteorolojik Parametreler İçin Trend Analizi Yöntemleri
Trend Analysis Methods for Hydro-Meteorological Parameters Can Bulent Karakus Cumhuriyet University, Department of Urban and Regional Planning, 58140 Sivas- Turkey E-mail: bkarakus@cumhuriyet.edu.tr Abstract
Detaylı28-30 APRIL 2015 ISTANBUL PROCEEDINGS
7 TH ATMOSPHERIC SCIENCES SYMPOSIUM 28-30 APRIL 2015 ISTANBUL PROCEEDINGS EDITORS DOÇ.DR. ALİ DENİZ BAHTİYAR EFE BİHTER DURNA PELİN CANSU ÇAVUŞ Chairs Assoc. Prof. Dr. Ali DENİZ, İstanbul Technical University
DetaylıZaman Serileri. IENG 481 Tahmin Yöntemleri Dr. Hacer Güner Gören
Zaman Serileri IENG 481 Tahmin Yöntemleri Dr. Hacer Güner Gören Zaman Serisi nedir? Kronolojik sırayla elde edilen verilere sahip değișkenlere zaman serisi adı verilmektedir. Genel olarak zaman serisi,
DetaylıAKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI
AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI *Mehmet YÜCEER, **Erdal KARADURMUŞ, *Rıdvan BERBER *Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Tandoğan - 06100
DetaylıANADOLU ÜNİVERSİTESİ REGRESYON KATSAYILARININ GÜVEN ARALIĞI = + REGRESYON KATSAYILARININ GÜVEN ARALIĞI
ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Deney Tasarımı ve Regresyon Analizi Regresyonda Güven Aralıkları ve Hipotez Testleri Doç. Dr. Nihal ERGİNEL-2015 REGRESYON KATSAYILARININ GÜVEN ARALIĞI + in güven aralığı : i-) n 30
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONYA İLİ UZUN YILLAR YAĞIŞ- SICAKLIK KAYITLARININ ANALİZİ. Nurettin KILIÇ YÜKSEK LİSANS
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONYA İLİ UZUN LAR YAĞIŞ- SICAKLIK KAYITLARININ ANALİZİ Nurettin KILIÇ YÜKSEK LİSANS Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı Aralık - 2016 KONYA Her Hakkı
DetaylıİÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ...
İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 1 1.1. Regresyon Analizi... 1 1.2. Uygulama Alanları ve Veri Setleri... 2 1.3. Regresyon Analizinde Adımlar... 3 1.3.1. Problemin İfadesi... 3 1.3.2. Konu ile İlgili Potansiyel
DetaylıProf. Dr. Özkan ÜNVER Prof. Dr. Hamza GAMGAM Doç. Dr. Bülent ALTUNKAYNAK SPSS UYGULAMALI TEMEL İSTATİSTİK YÖNTEMLER
Prof. Dr. Özkan ÜNVER Prof. Dr. Hamza GAMGAM Doç. Dr. Bülent ALTUNKAYNAK SPSS UYGULAMALI TEMEL İSTATİSTİK YÖNTEMLER Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 8. Baskı Frekans Dağılımları Varyans Analizi Merkezsel
DetaylıZAMAN SERİLERİNDE REGRESYON ANALİZİ
ZAMAN SERİLERİNDE REGRESYON ANALİZİ 1 1. GİRİŞ Trent, serinin genelinde yukarıya ya da aşağıya doğru olan hareketlere denmektedir. Bu hareket bazen düz bir doğru şeklinde olmaktadır. Bu tür harekete sahip
Detaylıİçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii. Ölçme, İstatistik ve Araştırma...
İçindekiler İçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii BÖLÜM 1 Ölçme, İstatistik ve Araştırma...1 Ölçme Nedir?... 3 Ölçme Süreci... 3 Değişkenler
DetaylıDoğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi
37 Doğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi Murat KARABULUT KSÜ, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Kahramanmaraş ÖZET: İklim dinamik bir süreç olup, zamansal ve mekânsal
DetaylıBÖLÜM 1 GİRİŞ: İSTATİSTİĞİN MÜHENDİSLİKTEKİ ÖNEMİ
BÖLÜM..AMAÇ GİRİŞ: İSTATİSTİĞİ MÜHEDİSLİKTEKİ ÖEMİ Doğa bilimlerinde karşılaştığımız problemlerin birçoğunda olaydaki değişkenlerin değerleri bilindiğinde probleme kesin ve tek bir çözüm bulunabilir. Örneğin
DetaylıDebi ve sediment değişkenlerinin trend analizi
Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi mühendislik dergisi Cilt: 7, 2, 169-18 3-9 Temmuz 216 (Özel Sayı) VIII. Ulusal Hidroloji Kongresi - 215 Debi ve sediment değişkenlerinin trend analizi Murat AY
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖN SÖZ...
İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... v GİRİŞ... 1 1. İSTATİSTİK İN TARİHÇESİ... 1 2. İSTATİSTİK NEDİR?... 3 3. SAYISAL BİLGİDEN ANLAM ÇIKARILMASI... 4 4. BELİRSİZLİĞİN ELE ALINMASI... 4 5. ÖRNEKLEME... 5 6. İLİŞKİLERİN
DetaylıProf. Dr. Fazlı ÖZTÜRK danışmanlığında, Pakize Sema KURUCU tarafından hazırlanan Sakarya Havzasındaki Bazı Akarsularda Debi Eğilimlerinin Belirlenmesi
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SAKARYA HAVZASINDAKİ BAZI AKARSULARDA DEBİ EĞİLİMLERİNİN BELİRLENMESİ Pakize Sema KURUCU TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM DALI ANKARA 2008
DetaylıPorsuk Çayı Üst Kesiminde Ortalama Akımların Şen Trend Metodu Kullanılarak Araştırılması
COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ CBD 15 (1), 49-57 (2017) Porsuk Çayı Üst Kesiminde Ortalama Akımların Şen Trend Metodu Kullanılarak Araştırılması Investigation of mean river flows using Şen trend method in the
Detaylıİçindekiler. Ön Söz... xiii
İçindekiler Ön Söz.................................................... xiii Bölüm 1 İstatistiğe Giriş....................................... 1 1.1 Giriş......................................................1
DetaylıEME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi. Özet İstatistikler ve Histogram (Minitab)(1) Örnek: Eczane İçin Servis Süreleri
EME 3117 1 2 Girdi Analizi SİSTEM SIMÜLASYONU Modellenecek sistemi (prosesi) dokümante et. Veri toplamak için bir plan geliştir. Veri topla. Verilerin grafiksel ve istatistiksel analizini yap. Girdi Analizi-I
DetaylıISSN: (Baskı) ISSN: (Online) SAYI: 115 DSİ TEKNİK BÜLTENİ DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ISSN: 1012-0726 (Baskı) ISSN: 1308-2477 (Online) SAYI: 115 DSİ DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEKNİK BÜLTENİ DSİ TEKNİK BÜLTENİ Sahibi DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Adına Akif ÖZKALDI Sorumlu Müdür
Detaylırasgele değişkeninin olasılık yoğunluk fonksiyonu,
3.6. Bazı Sürekli Dağılımlar 3.6.1 Normal Dağılım Normal dağılım hem uygulamalı hem de teorik istatistikte kullanılan oldukça önemli bir dağılımdır. Normal dağılımın istatistikte önemli bir yerinin olmasının
DetaylıBİYOİSTATİSTİK DERSLERİ AMAÇ VE HEDEFLERİ
BİYOİSTATİSTİK DERSLERİ AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM I-I. DERS KURULU Konu: Bilimsel yöntem ve istatistik Amaç: Biyoistatistiğin tıptaki önemini kavrar ve sonraki dersler için gerekli terminolojiye hakim olur.
DetaylıMann-Whitney U ve Wilcoxon T Testleri
Mann-Whitney U ve Wilcoxon T Testleri Doç. Dr. Ertuğrul ÇOLAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı Konu Başlıkları Parametrik olmayan yöntem Mann-Whitney U testinin
DetaylıTürkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi. Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK
Türkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK Sunu Planı Giriş Bu bölümde İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili
Detaylı0.04.03 Standart Hata İstatistikte hesaplanan her istatistik değerin mutlaka hatası da hesaplanmalıdır. Çünkü hesaplanan istatistikler, tahmini bir değer olduğu için mutlaka hataları da vardır. Standart
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... Örneklem Genişliğinin Elde edilmesi... 1
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v 1. BÖLÜM Örneklem Genişliğinin Elde edilmesi... 1 1.1. Kitle ve Parametre... 1 1.2. Örneklem ve Tahmin Edici... 2 1.3. Basit Rastgele Örnekleme... 3 1.4. Tabakalı Rastgele Örnekleme...
DetaylıBÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3
KİTABIN İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3 BÖLÜM-2.BİLİMSEL ARAŞTIRMA Belgesel Araştırmalar...7 Görgül Araştırmalar Tarama Tipi Araştırma...8
DetaylıBÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA, MAKSİMUM ve MİNİMUM SICAKLIK EĞİLİMLERİ. Erdi MACANA, Ercan YEŞİLIRMAK
Araştırma / Research Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2015; 12(1) : 73-80 Journal of Adnan Menderes University Agricultural Faculty 2015; 12(1) : 73-80 BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA,
DetaylıKÖPRÜÇAY YILLIK AKIM VERİLERİNE UYGUN OLASILIK DAĞILIM FONKSİYONU VE KURAKLIK ANALİZİ
KÖPRÜÇAY YILLIK AKIM VERİLERİNE UYGUN OLASILIK DAĞILIM FONKSİYONU VE KURAKLIK ANALİZİ Aslı ÜLKE, Türkay BARAN Dokuz Eylül Üniversitesi,, İnşaat Mühendisliği Bölümü, İZMİR ÖZET Kuraklık, yağışın normal
DetaylıKoşullu Öngörümleme. Bu nedenle koşullu öngörümleme gerçekleştirilmelidir.
Koşullu Öngörümleme Ex - ante (tasarlanan - umulan) öngörümleme söz konusu iken açıklayıcı değişkenlerin hatasız bir şekilde bilindiği varsayımı gerçekçi olmayan bir varsayımdır. Çünkü bazı açıklayıcı
DetaylıParametrik Olmayan İstatistiksel Yöntemler
Parametrik Olmayan İstatistiksel Yöntemler IST-4035 2. Ders DEÜ İstatistik Bölümü 208 Güz One Sample Tests İçerik Non-Parametric Statistics Nominal Ordinal Interval Binomial test Kolmogrov-Smirnov test
Detaylı3. TAHMİN En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1
3. TAHMİN 3.1. En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1 En Küçük Kareler (EKK) yöntemi, regresyon çözümlemesinde en yaygın olarak kullanılan, daha sonra ele alınacak bazı varsayımlar altında çok aranan istatistiki
DetaylıÇORUH HİDROLOJİK HAVZASINDA YILLIK YAĞIŞ VERİLERİNİN İSTATİSTİKSEL MODELLEMESİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 3 : 9 : 3 : 33-37 ÇORUH
DetaylıKorelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon
Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon İçerik Korelasyon Korelasyon Türleri Korelasyon Katsayısı Regresyon KORELASYON Korelasyon iki ya da daha fazla değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi gösterir.
DetaylıGediz Havzası Yağışlarının Stokastik Modellemesi
Ege Üniv. Ziraat. Fak. Derg.,, ():- ISSN - Gediz Havzası Yağışlarının Stokastik Modellemesi Kıvanç TOPÇUOĞLU Gülay PAMUK Mustafa ÖZGÜREL Summary Stochastic Modelling of Gediz Basin s Precipitation In this
DetaylıÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Funda AYDIN TÜRKİYE BUHARLAŞMA VERİLERİNİN BÖLGESEL ORTALAMA GİDİŞ ANALİZİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM DALI ADANA, 2009 ÇUKUROVA
DetaylıBarajların Nehir Akımı Rejimine Olan Etkilerinin Trend Analizi Yöntemi ile Araştırılması: Sakarya Nehri Örneği
Karaelmas Fen ve Müh. Derg. 6(1):50-55, 2016 Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi Dergi web sayfası: http://fbd.beun.edu.tr Araştırma Makalesi Barajların Nehir Akımı Rejimine Olan Etkilerinin Trend Analizi
DetaylıA İSTATİSTİK. 1. nc r, n tane nesneden her defasında r tanesinin alındığı (sıralama önemsiz) kombinasyonların sayısını göstermektedir.
. nc r, n tane nesneden her defasında r tanesinin alındığı (sıralama önemsiz) kombinasyonların sayısını göstermektedir. Buna göre, n C r + n C r toplamı aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) n + C r B)
DetaylıOrtalamaların karşılaştırılması
Parametrik ve Parametrik Olmayan Testler Ortalamaların karşılaştırılması t testleri, ANOVA Mann-Whitney U Testi Wilcoxon İşaretli Sıra Testi Kruskal Wallis Testi BBY606 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan
Detaylı009 BS 400- İstatistik sonılannın cevaplanmasında gerekli olabilecek tablolar ve formüller bu kitapçığın sonunda verilmiştir. 1. şağıdakilerden hangisi doğal birimdir? l TV alıcısı Bl Trafik kazası CL
DetaylıBKİ farkı Standart Sapması (kg/m 2 ) A B BKİ farkı Ortalaması (kg/m 2 )
4. SUNUM 1 Gözlem ya da deneme sonucu elde edilmiş sonuçların, rastlantıya bağlı olup olmadığının incelenmesinde kullanılan istatistiksel yöntemlere HİPOTEZ TESTLERİ denir. Sonuçların rastlantıya bağlı
DetaylıParametrik Olmayan Testler. İşaret Testi-The Sign Test Mann-Whiney U Testi Wilcoxon Testi Kruskal-Wallis Testi
Yrd. Doç. Dr. Neşet Demirci, Balıkesir Üniversitesi NEF Fizik Eğitimi Parametrik Olmayan Testler İşaret Testi-The Sign Test Mann-Whiney U Testi Wilcoxon Testi Kruskal-Wallis Testi Rank Korelasyon Parametrik
DetaylıBÖLÜM 13 HİPOTEZ TESTİ
1 BÖLÜM 13 HİPOTEZ TESTİ Bilimsel yöntem aşamalarıyla tanımlanmış sistematik bir bilgi üretme biçimidir. Bilimsel yöntemin aşamaları aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir (Karasar, 2012): 1. Bir problemin
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe
DetaylıBÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü
BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü GÜNDEM Büyük Melen Havzası nın Konumu ve Önemi Büyük Melen Havzası ndan İstanbul a Su Temini Projesi
DetaylıPARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz.
PARAMETRİK TESTLER Tek Örneklem t-testi 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz. H0 (boş hipotez): 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları
DetaylıKARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ
KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ Serhat Sensoy 1, Mustafa Coşkun 1, Utku M. Sumer 1, Mesut Demircan 1, Hüdaverdi Gürkan 1, Osman Eskioğlu 1, Başak Yazıcı 1, Necla Türkoğlu 2, İhsan Çiçek
DetaylıÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı
BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)
DetaylıDOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ ÖZET
III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi 20-22 Mayıs 2010 Cilt: IV Sayfa: 1523-1531 DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ
DetaylıKİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI
KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI Hatice YANIKOĞLU a, Ezgi ÖZKARA a, Mehmet YÜCEER a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel
Detaylı14 Ekim 2012. Ders Kitabı: Introductory Econometrics: A Modern Approach (2nd ed.) J. Wooldridge. 1 Yıldız Teknik Üniversitesi
ÇOK DEĞİŞKENLİ REGRESYON ANALİZİ: ÇIKARSAMA Hüseyin Taştan 1 1 Yıldız Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü Ders Kitabı: Introductory Econometrics: A Modern Approach (2nd ed.) J. Wooldridge 14 Ekim 2012 Ekonometri
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim Değişikliği 1. Ulusal Bildirimi,
DetaylıİLERİ ARAŞTIRMA SORU HAVUZU
1 ) Bir ölçümde bağımlı değişkenlerdeki farklılıkların bağımsız değişkenlerdeki farklılıkları nasıl etkilediğini aşağıdakilerden hangisi ölçer? A) Bağımlı Değişken B) Bağımsız Değişken C) Boş Değişken
DetaylıANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS
VAN GÖLÜ HAVZASI ÇEVRESİNDE SICAKLIK VE YAĞIŞIN ALANSAL VE ZAMANSAL ANALİZİ (1975-2010) ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS Erkan
Detaylı1 PAZARLAMA ARAŞTIRMASI
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 PAZARLAMA ARAŞTIRMASI 11 1.1. Pazarlama Araştırması Kavramı ve Kapsamı 12 1.2. Pazarlama Araştırmasının Tarihçesi 14 1.3. Pazarlama Araştırması Pazarlama Bilgi Sistemi ve
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2005 (2) 21-28 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Makale Akarçay Havzası Yeraltı Suyu Periyodik Davranışının Modellenmesi Şaban
DetaylıKARŞILAŞTIRMA İSTATİSTİĞİ, ANALİTİK YÖNTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI, BİYOLOJİK DEĞİŞKENLİK. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2005
KARŞILAŞTIRMA İSTATİSTİĞİ, ANALİTİK YÖNTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI, BİYOLOJİK DEĞİŞKENLİK Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2005 1 Karşılaştırma istatistiği Temel kavramlar: Örneklem ve evren:
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık Ders 8: Prof. Dr. Tanım Hipotez, bir veya daha fazla anakütle hakkında ileri sürülen, ancak doğruluğu önceden bilinmeyen iddialardır. Ortaya atılan iddiaların, örnekten elde edilen
DetaylıBÖLÜM 10 ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 10 ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ I. ÖRNEKLEME... 1 II. ÖRNEKLEMENİN SAFHALARI... 2 III. ÖRNEK ALMA YÖNTEMLERİ 5 A. RASYONEL ÖRNEK ALMA... 5 B. TESADÜFİ ÖRNEK ALMA... 6 C. KADEMELİ ÖRNEK ALMA...
DetaylıÖrnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız.
.4. Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi eğilim ölçüleri kitleye ilişkin bir değişkenin bütün farklı değerlerinin çevresinde toplandığı merkezi bir değeri gösterirler. Dağılım ölçüleri ise değişkenin
DetaylıTUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI
TUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI Merve ARABACI a, Miray BAYRAM a, Mehmet YÜCEER b, Erdal KARADURMUŞ a a Hitit Üniversitesi, Mühendislik
DetaylıDERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Deneysel Tasarım EKO60 Bahar Ön Koşul Dersin Dili. Zorunlu
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Deneysel Tasarım EKO60 Bahar 3+0 3 5 Ön Koşul Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Dersi Veren Öğretim Elemanı Dersin Yardımcıları
DetaylıKARADENİZ BÖLGESİ YAĞIŞ SERİLERİNİN TREND ANALİZİ
KARADENİZ BÖLGESİ YAĞIŞ SERİLERİNİN TREND ANALİZİ TREND ANALYSIS OF PRECIPITATION SERIES BLACK SEA REGION Kemal SAPLIOĞLU 1 Erdem ÇOBAN 2 ABSTRACT Especially in recent years, despite an increase in demand
Detaylı2016 YILI AKTÜERLİK SINAVLARI: İSTATİSTİK OLASILIK
Soru 1 X rassal değişkeninin olasılık yoğunluk fonksiyonu x x, x> f ( x) = 0, dy. 1 werilmiş ve Y = rassal değişkeni tanımlamış ise, Y değişkenin 0< 1 X 1 y için olasılık yoğunluk fonksiyonu aşağıdaki
DetaylıDers 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin
Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin Kitle ve Örneklem Örneklem Dağılımı Nokta Tahmini Tahmin Edicilerin Özellikleri Kitle ortalaması için Aralık Tahmini Kitle Standart Sapması için Aralık
Detaylı