I. SOSYAL PEDİATRİ ÇALIŞTAYI RAPORU. 2 Mart 2012, Ankara. Sosyal Pediatri Alanında Durum Tesbiti Araştırmasının sonuçları

Transkript

1 I. SOSYAL PEDİATRİ ÇALIŞTAYI RAPORU 2 Mart 2012, Ankara Ülkemizde Sosyal Pediatri alanında mevcut uygulamaların değerlendirilmesi, çalışmaların ve araştırmaların geliştirilmesi, yeni bakış açıları ile yeni yaklaşımların ve eylem planlarının oluşturulması amacıyla, 2 Mart 2012 tarihinde Ankara da, Sosyal Pediatri Derneği tarafından Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Sosyal Pediatri Bilim Dalı işbirliği ile I. Sosyal Pediatri Çalıştayı düzenlenmiştir. Davetlilerin katılabildiği Çalıştaya ülkemizin çeşitli illerinden Sosyal Pediatri alanında çalışmakta olan toplam 26 kişi katılmıştır. Bu katılımcıların 21 i üniversite hastanelerinde, 5 i ise devlet hastanelerinde çalışmaktadır. Sosyal Pediatri Alanında Durum Tesbiti Araştırmasının sonuçları Çalıştayın ilk oturumunda Sosyal Pediatri Derneği tarafından oluşturulmuş olan ve alanda yapılan hizmetleri, araştırmaları, eğitim çalışmalarını, sorunları, gelecek planları ve önerileri sorgulayan ve daha önce katılımcılar tarafından doldurulmuş olan anket çalışmasının sonuçları Prof. Dr. Ufuk Beyazova tarafından sunuldu. Bu sunumdaki temel noktalar şunlardı: Sosyal Pediatri Alanında Eğitim ve Hizmet veren kurumlar Sosyal Pediatri alanında çeşitli fakülte ya da eğitim hastanelerinde 8 birim ve 10 bilim dalı olarak faaliyet gösterilmekte. Bu alanda kurulan ilk bölüm 1964 yılında Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsünde Sosyal Pediatri Anabilim Dalı Toplam 15 Tıp fakültesinde (Akdeniz, Ankara, Başkent, Çukurova, Dokuz Eylül, Ege, Erciyes, Fatih, Gazi, Gaziantep, Hacettepe, Kırıkkale ve Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi İstanbul ve Cerrahpaşa Tıp Fakülteleri) Sosyal Pediatri Bölümü var. Ayrıca Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dışkapı Çocuk ve Hematoloji- Onkoloji Hastanesi, Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenimahalle Devlet Hastanesi, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Gazi Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesinde Sosyal Pediatri alanında çalışan uzmanlar bulunmakta. 1

2 Hatay Gazi Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesinde Sosyal Pediatri Bölümünün kurulması için çalışmaları başlatıldı Sosyal Pediatri Bölümleri tarafından Tıp fakültesinde verilen dersler Dört üniversitede 1., 2. ve, 3. sınıfta,sekizinde 4. sınıfta ve altısında 5. sınıfta alanla ilgili dersler verilmekte. Bu derslerin süreleri 1. sınıfta 7 saat, 2. sınıfta 6 saat, 3. sınıfta 31 saat, 4. sınıfta 79 saat ve 5. sınıfta 47 saat olmakta. Tıp Fakültesi öğrencilerine verilen dersler; sağlıklı çocuk izlemi, engelli çocuk izlemi, okul sağlığı, emzirme danışmanlığı, aşılar, çocuk sağlığı göstergeleri, büyüme ve gelişme, anne sütü ile beslenme, tamamlayıcı beslenme, taramalar, çocuk ihmali ve istismarı, kazalar, çocuk hakları, çevre ve çocuk, toplumda çocuk bakımı, çocuklarda sık karşılaşılan sorunlar, çocukluk çağı hastalıklarına bütüncül yaklaşım, vitaminler gibi alanı ilgilendiren konular yanında ishalli hastalıklar, dehidratasyon, paraziter hastalıklar, pnömoni, rikets, hipotiroidi, iyot eksikliği, zehirlenmeler, anemiler, obesite, ergenlik ve sorunları, fizik muayene, anamnez alma gibi konularda da eğitimler veriliyor. Intern eğitimi 9 fakültede yapılıyor ancak fakültelere göre zorunluluk durumu değişkenlik gösteriyor. Gazi Üniversitesinde her internin zorunlu olarak eğitim aldığı ve intern grubuna sınav uygulandığı bildirildi. Benzer bir uygulama da İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesinde yeni başlatılmış. Tıp fakültesi dışındaki fakültelerde de (Ankara, Gazi, Fatih, İstanbul Tıp, Kırıkkale ve Mersin Üniversiteleri) dersler verilmekte. Derslerin verildiği kuruluşlar Çocuk Gelişimi Bölümleri, Eğitim Bilimleri Fakülteleri, Hemşirelik Okulları, Paramedik Okulları ve Fizyoterapi Bölümleri gibi bölümlerdir. Ders içeriğinde çocuk sağlığı izlemi, aşılar, büyüme-gelişme, bebek ve ergen gelişimi, çocuk bakımı ve çocuk istismarı gibi konular yer almaktadır. Sosyal Pediatri Bölümlerinin kurumdışı çalışmaları Sağlık Bakanlığı (Akdeniz, Ankara, Dokuz Eylül, Ege, Gaziantep, Hacettepe, İstanbul, Kırıkkale ve Mustafa Kemal Üniversiteleri ve Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi), Milli Eğitim Bakanlığı (Ankara, Çukurova, Gazi Üniversiteleri), Dünya Sağlık Örgütü (Akdeniz, İstanbul, Kırıkkale, Gazi Üniversiteleri), 2

3 Adalet Bakanlığı (Ankara, Ege, Gazi Üniversiteleri), Aile ve Sosyal İşler Bakanlığı (Ankara, Dokuz Eylül, Gazi Üniversiteleri), Emniyet Teşkilatı (Ankara Üniversitesi), Diyanet Başkanlığı (Ankara Üniversitesi), Mahkemeler (Ege, Gazi Üniversiteleri) ve International Child Center (Akdeniz, Ankara, Gazi, Hacettepe, Kırıkkale, Mersin Üniversiteleri), UNICEF (Gazi Üniversitesi), TBMM (Ankara Üniversitesi) ve Eğitim-Sen (Kırıkkale Üniversitesi) gibi kurumlarla çalışmalar yapılmakta. Sosyal Pediatri Bölümlerinin alan çalışmaları Akdeniz, Ankara, Gazi, Dokuz Eylül, Kırıkkale, Mersin ve Mustafa Kemal Üniversitesi ve Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi tarafından ev güvenliği, okul sağlığı, akran istismarı, cinsel sağlık, ergen akran eğitimi, ilköğretim öğrencilerine yaşam becerileri, engelli çocuklar ve hemolitik anemilerde danışmanlık gibi konularda alan çalışmaları yapılıyor. Ana-baba okulu halen Ege Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Kırıkkale Üniversitesinde düzenli olarak yürütülüyor. Bazı fakültelerde ise kesintili yapılıyor. Sosyal Pediatri Bölümlerinin poliklinik hizmetleri Bu polikliniklerde genellikle orta-alt sosyoekonomik düzeyde çocuklar izlenmekte (Çocuk Sağlığı İzlem Poliklinikleri) Ayda izlenen çocuk sayısı çoğunlukla arasında değişmekte ve ICD kodları genellikle SGK ile uyumlu işlenmekte. Polikliniklerde esas olarak çocuk sağlığı izlemi yapılmakta ve izlemler randevu ile gerçekleştirilmekte. Bu izlemlerde temel olarak ilgili fakültenin doğum kliniğinde dünyaya gelen çocuklar izlenmekte Bazı fakültelerde kronik hasta ya d özel bakım gereksinimi olanların ve prematurelerin de izlemi yapılmakta Sosyal Pediatri Bölümlerinde hekim dışında çalışanlar Hemşire ve sekreter 3

4 Bazı hastanelerde çocuk eğitimcisi, psikolog, sosyal hizmet uzmanı ve odyometrist Sosyal Pediatri Bölümlerinde asistan eğitimi (uzmanlık eğitimi) Pediatri asistan eğitimi genelde zorunlu, eğitim süresi 1-3 ay arasında değişiyor Aile Hekimliği asistanları Akdeniz, Ankara, Çukurova, Dokuz Eylül, Erciyes, Fatih, Gazi, İstanbul ve Mersin Üniversitelerinde Sosyal Pediatri alanında eğitim alıyorlar Halk Sağlığı asistanları ise Akdeniz, Ankara, İstanbul ve Dokuz Eylül Üniversitelerinde eğitim alıyorlar Sosyal Pediatri Bölümlerinde doktora/yüksek lisans eğitimleri Doktora programı Gazi, Hacettepe ve İstanbul Üniversitelerinde bulunmakta Yüksek Lisans programı, Ankara Üniversitesinde yürütülmekte Sosyal Pediatri Bölümlerinden istenen konsultasyonlar Özel durumlarda aşılama, Emzirme danışmanlığı Beslenme, Büyüme-gelişmenin izlenmesi, Genel sağlık değerlendirmesi, Çocuk istismarı Ergenlik Çocuk istismarı ve ihmali alanında çocuk koruma çalışmaları Ankara, Çukurova, Ege, Erciyes, Gazi, Hacettepe, Kırıkkale ve Mersin Üniversiteleri ve Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesinde Çocuk Koruma Birimi ya da Merkezi var. Sosyal Pediatri Bölümlerinde yaşanan güçlükler Bazı kurumlarda düzenli asistan verilmemesi, 4

5 Yan dal olmadığı için uzmanların alanda çalışmak için başvurmaması, Hastalıklarla uğraşan bölümlerin yanında sağlığın korunması ile ilgilenmenin önemsenmemesi, Alanı kabul ettirmek için özel çaba gerekmesi, Sevk sistemi içinde yerinin net belirlenmemesi Hizmetin küçük çocukluk yaşlarında verilebilmesi ve genellikle aşılar bittikten sonra izleme gelen çocuk sayısının azalması, Hizmetin performans sisteminde düşük karşılanması, Sağlam çocuk kodunun, verilen danışmanlık hizmetlerinin SUT tarafından karşılanmaması Sosyal Pediatri Bölümlerinde var olan sorunlar ile ilgili öneriler Toplumda çocuk sağlığı alanında uygulamalara yön verecek konularda ulusal ve uluslararası düzeyde daha fazla araştırma yapmalıyız ve öneriler geliştirmeliyiz. Sosyal Pediatri yan dal oluncaya dek doktora/yüksek lisans programları ile bu alanda yetişmiş pediatri uzmanı sayısı arttırılmalı Çocuk sağlığını korumak ve geliştirmek adına Sağlık Bakanlığı ile ortak projeler artırılmalı ve yeni projeler üretilmeli Aile hekimleri ile ortak sistemimiz olmalı Pediatri uzmanları ve aile hekimlerini çocuk sağlığı izleminde desteklemeli. Daha sık toplanmalı, olgu sunumları yapmalı Çeşitli temel konularımızla ilgili ortak görüş oluşturmalı (örneğin rutin dışı aşılar, bir yaş üstü çocuklara vitamin, omega 3-6 desteği, taramalar, engelli çocukların rehabilitasyonu) Eğitimlerimizi ortaklaştırmalıyız (Sosyal Pediatrinin mezuniyet öncesi ve sonrası çekirdek eğitim programı standart olmalı) Çok merkezli çalışmalara öncelik verilmeli Bulunduğumuz kurumlarda olgu sunumu, asistan eğitimi, poliklinik olgu sunumu gibi toplantılarda sosyal pediatriyi ilgilendiren bir konuda olgu sunmalı, sosyal pediatrinin yaptığı işi gündemde tutmalı. Öğrencilerle ve asistanlarla çocuk sağlığı izlemi amacıyla sık sık bir araya gelip bu tür eğitimin ve bu işin gerekliliğini onlara göstermeli. 5

6 Çalışma Gruplarının Raporları Çalıştayda Sosyal Pediatri Alanında Mevcut Uygulamalar ve Öneriler konulu grup çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda oluşturulan grup raporları aşağıda sunulmuştur. Grup 1 Konu: Mevcut Hizmet Alanları ve Uygulamalar Çocuk Sağlığı İzlemi Özel Bakım gereksinimi olan çocukların izlemi Çocuk Koruma Birimi Okul sağlığı hizmetleri Devletin çeşitli kurumlarında danışmanlık Üyeler: Sevgi Başkan, Gülbin Gökçay, Tolga İnce, Figen Şahin, Songül Yalçın Rapor: Sosyal Pediatri çalışmaları ülkemizde tıp fakültelerinin kurulmaya başlamasıyla birlikte çocuk sağlığı izlemi hizmetleri olarak sürdürülmekte iken, 1964 yılında Hacettepe Üniversitesi nde Çocuk Sağlığı Enstitüsünde Sosyal Pediatri Anabilim Dalı olarak kurumsallaşmıştır. Günümüzde de 15 üniversite, 4 eğitim araştırma hastanesinde Sosyal Pediatri bölümü hizmet vermektedir. Sosyal Pediatri bölümlerinde çocuk sağlığı izlemi konusunda eğitim, araştırma ve hizmet sunumu gerçekleştirilmektedir. Sosyal Pediatri polikliniklerinde sağlıklı çocukların izleminin yanı sıra özel bakım ihtiyacı olan süregen hastalığı, fiziksel ya da zihinsel engeli olan, istismar ya da ihmale uğramış ya da uğrama ihtimali olan çocukların izlemi de yapılmaktadır. Sosyal pediatri polikliniklerinde çocuğa bakış açısı sadece akut problemleri ile sınırlı olmayıp çocuk ailesi ve çevresi ile bir bütün olarak ele alınmaktadır. Çocuklara ve ailelerine tedavi edici hizmetlerin yanı sıra ruh ve beden sağlığını koruyucu hizmetler de verilmektedir. Çocuk sağlığı izlemi kapsamında; emzirme ve beslenmenin değerlendirilmesi, büyümenin izlenmesi, gelişmenin değerlendirilmesi ve desteklenmesi, aşı uygulamaları, taramalar, erken tanı ve tedavi, risk faktörlerinin belirlenmesi ve yönetimi, kazaların önlenmesi, aile danışmanlığı hizmetleri verilmektedir. 6

7 Disiplinler arası işbirliğinin çok önemli olduğu çocuk koruma alanında son yıllarda üniversitelerde ve eğitim hastanelerinde çocuk koruma ekipleri kurulmaktadır. Sosyal Pediatri bölümü bu ekiplerin temel yapıtaşlarından biri olup istismara uğrayan çocuğun tanı, tedavi ve izlem hizmetlerinin yanı sıra istismardan korumaya yönelik çalışmaların da öncülüğünü yapmaktadır. Bu koruyucu hizmetler arasında Sosyal Pediatri polikliniklerinde izlenen çocuklarda ve ailelerinde istismar riskini arttıran etmenlerin belirlenerek müdahale edilmesi, risk taşısın ya da taşımasın tüm ailelerin bu alanda farkındalığını arttıracak eğitimler verilmesi sayılabilir. İstismara uğramış çocuğun izleminde tıbbi ve psikolojik desteğin yanı sıra sosyal hizmet ve hukuksal yaklaşım açısından çocuğu bütüncül olarak ele alıp sürecin yönetimini gerçekleştirmek de sosyal pediatrinin hizmet alanıdır. Sosyal pediatri hizmetleri sadece hastanede verilen hizmetlerle sınırlı kalmayıp okul ortamında çocukların akut ve süregen hastalıklarının yönetimi, öğretmen-aile-çocuğa yönelik sağlık eğitimleri, çevresel risk faktörlerinin (akran zorbalığı, enfeksiyon hastalıkları, ilaç ve madde bağımlılığı) belirlenmesi ve kontrolünü de içermektedir. Bulaşıcı hastalıklar dışı çevre kaynaklı çocuk sağlığı problemlerinin (civa, kadmiyum, pestisid vb) tanısı, tedavisi ve uzun vadeli izlemleri Sosyal Pediatri bölümlerinde gerçekleştirilmektedir. Sosyal Pediatri Bölümlerindeki akademisyenler başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere devletin pek çok kuruluşunda kurul, komisyon üyeliği yapmaktadır. Bu kuruluşların gerçekleştirdiği aşağıdaki eğitim programlarında eğitici/danışman olarak yer almaktadır. Bağışıklama danışma kurulu Aşı Sonrası İstenmeyen Etki Komisyonu Polio eradikasyon kurulu Kızamık eliminasyon kurulu Akut Flask Paralizi izleme komisyonu Demir gibi Türkiye projesi D vitamini yetersizliği önleme programı Anne sütünü desteklenmesi, korunması ve bebek dostu hastaneler Çocuk izlem merkezlerinin kurulması Adalet Bakanlığı Çocuk Adalet Sisteminin geliştirilmesi ICC Cred-Pro eğitimi 7

8 Grup 2 Konu: Eğitim ve Araştırma Etkinlikleri Tıp fakültelerindeki çekirdek eğitim müfredatı Çocuk Sağlığı Uzmanlarının eğitimi Tıp fakültesi dışında eğitim faaliyetleri Doktora ve yüksek lisans programları Çok merkezli araştırma çalışmaları Üyeler: Ufuk Beyazova, Elif Özmert, Sevtap Velipaşaoğlu, Vefik Arıca, Meda Kondolot Rapor: Aşağıdaki temel başlıklar halinde sunulmuştur.. 1. Tıp Fakültelerindeki Mezuniyet Öncesi Eğitim a. Kuramsal: i. Çocuk sağlığı izlemi ii. Bağışıklama iii. Büyüme ve gelişmenin izlemi iv. Beslenme v. Anne sütüyle beslenme ve emzirme danışmanlığı vi. Çocuk ihmali ve istismarı vii. Ergenlik dönemi ve sorunları viii. Taramalar ix. Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığı göstergeleri ve sık görülen hastalıklar x. Toplumda çocuk bakımı xi. Çevre ve çocuk sağlığı xii. Okul sağlığı xiii. Kronik hastalığı olan çocuğa yaklaşım xiv. Aileler tarafından sık sorulan sorular xv. Vitamin mineral eksiklikleri, xvi. Beslenme bozuklukları (malnutrisyon) xvii. Obezite xviii. Çocuk hakları xix. İshalli hastalıklara yaklaşım (olabilirse) xx. Solunum yolu hastalıklarına yaklaşım (olabilirse) 8

9 xxi. Genetik danışmanlık (olabilirse) b. Uygulama i. Çocuk sağlığı izlemi (Tıp Fakülteleri Çocuk Sağlığı İzlem Poliklinikleri ve Aile Sağlığı Merkezleri) ii. Bağışıklama (problem çözme ve aşı uygulama) iii. Büyüme ve gelişmenin izlemi (Büyüme eğrilerinin kullanımı ve gelişimin sorgulanması ve gözlenmesi) iv. Beslenme (Yaşa uygun öykü alabilme ve öneride bulunabilme) v. Anne sütüyle beslenme ve emzirme danışmanlığı (emzirmenin değerlendirilmeli ve uygun emzirme tekniği önerebilme) vi. Çocuk ihmali ve istismarı (varsa Çocuk Koruma Birimleri nde gözlem yoksa olgu sunumu) vii. Ergenlik dönemi ve sorunları (varsa ergen polikliniğinde yoksa uygun ASM de gözlem) viii. Taramalar (yaşa özel taramaları mümkünse yapmaları ya da yapılırken izlemeleri) ix. Bölümlerin özelliğine göre mümkünse bütüncül yaklaşım deneyimi kazandırılmalı 2. Uzmanlık Öğrencilerinin Eğitimi a. Kuramsal i. Asistan dersleri içinde 1. Çocuk sağlığı izlemi 2. Bağışıklama 3. Büyüme ve gelişmenin izlemi 4. Beslenme 5. Anne sütüyle beslenme ve emzirme danışmanlığı 6. Çocuk ihmali ve istismarı 7. Çocuk Hakları 8. Ergenlik dönemi 9. Taramalar 10. Erken çocukluk gelişiminin desteklenmesi 11. Çocuk ve çevre sağlığı 9

10 12. Pediatrik epidemiyoloji 13. Çocuk bakımı 14. Çocuk psikiyatrisi dersleri (davranış bozuklukları, bağlanma bozuklukları vb.) ii. Olgu tartışmaları ve olgu sunularında yukarıdaki başlıkların yer alması iii. Küçük grup tartışmaları b. Uygulama i. Sağlıklı çocuk ve ergen izlem polikliniğinde yukarıdaki konuların tümü birlikte yürütülür ii. Milli Pediatri Derneği ve Türk Pediatri Kurumu nun yeterlilik kurulunda zorunlu rotasyonlardan olduğu vurgulanmalı iii. Çocuk Koruma Birimi nde gözlem ve toplantılara katılım iv. Çocuk koruma biriminden istediği konsültasyonlarda olgu tartışmasına katılım. v. Bütüncül yaklaşım polikliniği varsa (örneğin ishal polikliniği) katılır vi. Saha uygulamalarına katılır (okul sağlığı, sokak çocukları, çalışan çocuklar gibi) vii. Makale değerlendirme 3. Diğer Fakültelerde Mezuniyet Öncesi Eğitim Etkinlikleri a. Sosyal Pediatri konuları ile ilgili olarak tıp fakülteleri dışındaki eğitim kurumlarında ders verilmesi sürdürülmeli ve olanaklar çerçevesine yaygınlaştırılmalıdır. 4. Doktora ve Yüksek Lisans Programları i. Yüksek Lisans ve doktora programı olan bölümlerin programlarının ortaklaştırılması için çalışmalar yapılmalı ii. Öğretim üyesi ve alt yapı koşullarını sağlayan fakülteler yüksek lisans ve doktora programları açmalı 5. Araştırma Çalışmaları a. Asistan tezlerinde uygulamaya ve epidemiyolojik veri toplamaya yönelik ufuk açıcı sosyal pediatri konularına öncelik verilmeli 10

11 b. Sosyal Pediatri alanındaki araştırmaların sürdürülebilir, yaygınlaştırılabilir ve uygulanabilir özellikte olmasına dikkat edilmeli c. Çok merkezli çalışmalar yapılmalı Konu: Yaşanan güçlükler ve çözümleri Grup 3 Hizmetlerin SGK tarafından ücretlendirilmesi (Örn: Sağlam çocuk kodu) Aile hekimleri ile ilişkiler ve hizmet sunumundaki kesişmeler Aşı uygulamalarındaki zorluklar (Karekod vb.) Üyeler: Sadık Akşit, Adem Aydın, Filiz Şimşek Orhon, Aysu D. Çamurdan, Feyza Koç, Oya Halıcıoğlu Rapor: 1. Hizmetlerin SGK tarafından ücretlendirilmesi: ICD-10 tablosundaki z kodları bazı hastanelerde sorunsuz olarak kullanılmakta ve SGK dan fatura geri ödemeleri yapılmaktadır. Bu durumun yaygınlaştırılması için gerekli çalışmalar yapılmalı Aile eğitimi, okul taramaları, aile görüşmelerinin yılda ikiden fazla olarak geri ödeme sistemine eklenmelidir. Bu konuda dernek olarak SGK ile görüşme yapılmalı Öğretim üyelerinin muayene yapmalarını özendirecek önlemler idare tarafından alınmalı 2. Aile hekimleri ile ilişkiler ve hizmet sunumundaki kesişmeler: Aile hekimliği uygulaması ile birlikte başvuru sayısında ortaya çıkan azalma ile özel bakım gereksinimi olan çocukların izlemine ağırlık verilmeli. Bu amaçla yan dal polikliniklerinden sorunları nedeni ile izlenen çocukların aşılama programları ve izlemleri Sosyal Pediatri Polikliniklerinden yapılmalı ve bu açıdan uygun programlar geliştirilmeli. Ailelerin Sosyal Pediatri Polikliniğine bağlanmasını cazip hale getirecek bir hizmet sistemi geliştirilmelidir. Hastane ve üniversite personelinin 11

12 çocuklarının izlenmesine özel önem verilmeli (örn: sıra önceliği, öğretim üyesinin muayeneyi yapması). Aşılar rutin olarak genel sisteme girilmeli. Aile hekimlerinin çocuk sağlığı izlemi konusunda yetersiz oldukları, çocukları yalnızca aşılarını yaparak eve gönderdikleri genel olarak gözlenmektedir. Bu açıdan aşı uygulamaları dışında izlem amacı ile çocukların Sosyal Pediatri Polikliniklerine bağlanmasına önem verilmeli. Daha iyi bir hizmet aldıklarını görmeleri için öğretim üyelerinin asistanlar ile eğitim amaçlı hasta bakmasına önem verilmeli. 3. Aşı uygulamalarındaki zorluklar: Aşı lot numarası ile çocuk TC sinin eşleştirilmesi ve sisteme girilmesi (karekod uygulaması) başlayana kadar kadar aşı kayıt sisteminin düzenli devam edilmesine özen gösterilmeli. Aşı hizmeti sunan tüm bölümlerde karekod sisteminin kurulması konusunda gerekli çalışmalar yapılmalı. Konu: Sosyal Pediatriyi geliştirme çalışmaları Grup 4 Web sayfasının etkin kullanımı (eğitim materyeli vb., basın açıklamaları) Dergi çıkarmak Toplantılar Diğer Üyeler: Betül Ulukol, Selda Bülbül, Serpil U. Baysal, Emel Örün Rapor: Sağlık çalışanları arasında sosyal pediatriye karşı farkındalık oluşturmak için: a. Sosyal Pediatrinin Yan dal ihtisası için TUK na başvurulmalı b. Sağlıkla ilgili ve diğer fakülte ve yüksekokullarında lisans ve lisansüstü eğitim programlarına dernek tarafından belirlenmiş derslerin yer alması konusunda girişimde bulunulmalı 12

13 c. Başta pediatri asistanlarınınki olmak üzere Sosyal Pediatri alanındaki eğitimin esasları standart duruma getirilmeli d. Sosyal Pediatri Bölümlerinin mevcut eğitim materyallerinin (çocuk bakımı, uyku sorunları, ağlayan çocuk vb) web sayfasında yer alması sağlanmalıdır e. Web sayfasında interaktif oturumların yapılması (Webinar) planlanmalı f. Web sayfası profesyonel destek alınarak düzenlenmeli g. Sosyal Pediatri kitabının yazılması için ön hazırlık yapılmalı (Mezuniyet Öncesi Eğitime paralel olabilir; önce konular belirlenecek) h. Dergi çıkarmak; online yılda 3-4 sayı çıkacak şekilde olabilir. Ancak öncelik kitaba verilmeli i. Yılda bir kongre/sempozyum dışı bölgesel eğitim toplantıları yapılmalı j. Modüler eğitim programları (Çocuk Bakımı, Çocuk Sağlığı İzlemi konularında) hazırlanarak bu konuda hizmet satılması planlanmalı k. Aile hekimlerine yönelik uzaktan eğitim programları planlanmalı. 2. Medyayla iletişim içinde olup toplumda farkındalığın oluşturulması a. Bir kanalla işbirliği içinde düzenli televizyon programları yapılabilir b. Halka yönelik video klipler hazırlanarak yerel kanallarda yayınlanması ve bu programların Sosyal Pediatri web sayfasında yer alması sağlanabilir. 3. Çocuk Sağlığı ile ilgili diğer kuruluşlarla (devlet veya STK lar) kurumlarla işbirliğinin geliştirilmesi: Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Adliye, İl Gençlik ve Spor Müdürlükleri, International Child Center, UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü ile işbirliğine devam ettirilmeli. 4. Bilim dallarında çalışan hekim, hemşire, sosyal hizmet uzmanı, çocuk gelişim uzmanı vd. destek personel sayısının ve kadrolarının genişletilmesi sağlanmalıdır. GENEL TARTIŞMA Olumsuz hava koşullarına karşın gerçekleştirilen toplantı çok başarılı bulundu. Çekirdek müfredatı geliştirmek üzere Haziran ayında Dokuz Eylül Üniverstesi Tıp Fakültesinin ev sahipliğinde ikinci bir çalıştayın yapılmasına karar verildi. 13